Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "XX century" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 582
Tytuł:
Aleksander Tansman o muzyce nowoczesnej w czasopiśmie awangardy artystycznej „Blok”
Aleksander Tansman on Modern Music in the Art Avant-Garde Magazine “Blok”
Autorzy:
Guzy-Pasiak, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51532190.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Aleksander Tansman
“Blok. Czasopismo awangardy artystycznej”
20th-century music
neoclassicism
Igor Stravinsky
Claude Debussy
music criticism
art periodicals
Paris
Warsaw
„Blok. Czasopismo awangardy artystycznej”
muzyka XX w.
neoklasycyzm
Igor Strawiński
krytyka muzyczna
czasopisma artystyczne
Paryż
Warszawa
Opis:
Aleksander Tansman (1897–1986), polski kompozytor i pianista mieszkający od 1919 r. we Francji, zaliczany do kierunku neoklasycznego, napisał wiele tekstów o muzyce do paryskiego miesięcznika „La Revue musicale”, które zostały wyczerpująco omówione w literaturze. Nieznana jest szerzej jego spuścizna publicystyczna w języku polskim (poza dwoma artykułami w „Muzyce”), zawierająca cenne przemyślenia na temat estetyki i problemów techniki kompozytorskiej w okresie intensywnych dyskusji i przemian stylistycznych w muzyce lat 20. XX w. Materiały zamieszczone w latach 1923–1924 w periodykach artystycznych stały się przedmiotem rozważań w niniejszym artykule. Warto dodać, że oprócz kilku tekstów kompozytor opublikował w „Bloku” nuty dwóch Nokturnów z 1922 r. uważanych dotąd za zaginione.
Aleksander Tansman (1897–1986), a Polish composer and pianist classified as belonging to the neoclassicism in music, was resident in France from 1919 and wrote many texts on music for the Parisian monthly “La Revue musicale”. These texts have been exhaustively discussed in specialist literature; his journalistic legacy in Polish (apart from two articles in “Muzyka”), however, containing valuable reflections on the aesthetics and problems of compositional technique during a period of intense discussion and stylistic change in music in the 1920s, is not widely known. Materials published between 1923 and 1924 in art periodicals are the subject of consideration in this article. It is worth noting that in addition to several texts, the composer published in “Blok” the scores of two Nocturnes from 1922, hitherto considered lost.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2024, 86, 3; 137-150
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish clergy’s attitude towards the German model of women’s social work in Poland under Prussian rule in the early 20th century as presented in the Poznań press
Autorzy:
Szudarek, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/53349174.pdf
Data publikacji:
2024-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
social work
history of Poznań
Polish Catholic clergy
social Catholicism in the
early 20th century
women’s movement
praca socjalna
historia Poznania
polskie duchowieństwo katolickie
katolicyzm społeczny na początku XX wieku
ruch kobiecy
Opis:
At the beginning of the 20th century, some Polish Catholic priests in Poland under Prussian rule started to promote modern social work among Polish middle-class women, and encouraged them to attend German social courses. The aim of this article is to show the contexts and trends explaining why Polish clergy chose to promote German models of modern social work among Polish women when the tension between Poles and Germans was building up. The author presents arguments indicating that the idea behind the Polish priests’ efforts to train professional staff of female Catholic activists was to provide support for implementing the principles of the encyclical Rerum novarum among working class families, especially women and children. The author uses the example of Poznań/Posen as an important city where Polish priests promoted modern social work of women. A group of female leaders from the Social Department, a new organisation that was a part of the Association of Catholic Societies for Working Women, supervised by the priests, started to work with the reception and national interpretation of German, and other models of social work. These Polish women were with a part of the patron women’s movement including Ladies of Charity of St. Vincent de Paul Society (Panie Miłosierdzia Towarzystwa św. Wincentego à Paulo) and Sodalities of Mary’s Children (Sodalicje Dzieci Marii) that did not question the leading role of the clergy and German models of social work.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2024, 3(42); 197-227
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyka wartości w wybranych lirykach Jacka Bierezina
The issue of values in selected poems by Jacek Berezin
Autorzy:
Urbańska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51535409.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Jacek Bierezin
Polish poetry of the 20th century
’68 generation
axiology
freedom
choice
poezja polska XX w.
pokolenie `68
aksjologia
wolność
wybór
Opis:
W obszarze moich badań znalazła się problematyka wartości w lirykach Jacka Bierezina (1947–1993), poety i opozycjonisty urodzonego w Łodzi i z tym miastem związanego przez większość życia. Zajmują mnie jej związki z estetyką pokolenia ’68 oraz autorytetami autora, w przypadku poezji Bierezina możemy mówić bowiem o biografii jako literackim tworzywie. Temat ten badam, posługując się fenomenologią i aksjologią. Uważam, że wartości konstytuują się najmocniej i wyłaniają w sytuacjach granicznych, są pochodną wolności i wyboru, zatem za Józefem Tischnerem badam je jako fenomen graniczny. Powiązane są z fenomenami miejsca i czasu, osadzone w dziejowości, co pokazuje filozofia spotkania i dialogu Tischnera, z którego dorobku korzystam. Poruszam się w filozofii dramatu oraz dwóch przestrzeniach: Ja aksjologicznego oraz Innego. Z filozofii spotkania wynika również komunikacyjna funkcja Innego. W poezji Bierezina ujawnia się ona w sprzeciwie wobec milczącej zgody na zło. Z zagadnieniem wartości łączy się problem aksjologii, wręcz programowo wyeksponowany w lirykach łódzkiego poety, deklarującego się jako uczeń Zbigniewa Herberta. Sumienie, wierność, piękno i smak to słowa-klucze poety-maksymalisty, który wybrał, za autorem Pana Cogito, jedną z najtrudniejszych dróg.
The area of my research includes the issue of values in the poems of Jacek Bierezin (1947–1993), a poet born in Łódź and associated with this city for most of his life. I research this topic using phenomenology and axiology. I believe that values are  most strongly constituted and emerge in borderline situations, they are a derivative of freedom and choice, therefore, following Józef Tischner, I examine them as a borderline phenomenon. They are related to the phenomena of place and time, embedded in history, as shown by Tischner’s philosophy of meeting and dialogue, whose work I am using. I operate in the philosophy of drama and two spaces: the axiological Self and the Other. The communicative function of the Other also stems from the philosophy of encounter. In Berezin’s poetry, it is revealed in opposition to silent consent to evil. The issue of values is connected with the problem of axiology, in fact programmatically exposed in the poems of the poet from Łódź, who declares himself a student of Zbigniew Herbert.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2024, 68, 1; 163-184
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żołnierze polskiego pochodzenia w służbie wojskowej Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej (1918–1920)
Soldiers of Polish Descent in the Service of the Ukrainian Galician Army (1918–1920)
Autorzy:
Stetsyshyn, Oleh
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46445312.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Ukraine
Polska
Ukrainian-Polish relations in the 20th century
Eastern Galicia
ZUNR
Ukraina
Polska
stosunki ukraińsko-polskie w XX w.
Galicja Wschodnia
Opis:
Tematem artykułu jest służba w latach 1918–1920 w Ukraińskiej Armii Galicyjskiej (UHA) etnicznych Polaków i przedstawicieli innych narodowości, którzy urodzili się na terenach dzisiejszej Polski. Ukraińska Armia Galicyjska to siły zbrojne Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej (ZUNR – Zachidnoukrains’ka Narodna Respublika), które w latach 1918–1919 walczyły wraz z wojskiem polskim o terytorium Galicji Wschodniej, a od połowy 1919 r. przeniosły się na terytorium Ukrainy Naddnieprzańskiej, kontrolowane przez inne państwo ukraińskie – Ukraińską Republikę Ludową (UNR), i walczyły tam z oddziałami biało-czerwonych Rosjan. Ujęcie tej problematyki opiera się na dokumentach archiwalnych, wspomnieniach i periodykach z tego okresu, a także na badaniach współczesnych naukowców. Podejmowana jest próba usystematyzowania znanych nam danych personalnych tych żołnierzy polskiego pochodzenia, ustalenia przyczyn, które skierowały ich do zachodnioukraińskiej służby wojskowej, zbadania ich dalszych losów. Temat ten jest wciąż niedostatecznie zbadany i ma znaczenie dla lepszego zrozumienia procesów historycznych zachodzących w przeszłości.
The article focuses on the 1918–1920 service in the Ukrainian Galician Army (UHA) of ethnic Poles and representatives of other nationalities who were born in the territory of today’s Poland. UHA was the armed forces of the West Ukrainian People’s Republic (Ukrainian abbreviation – ZUNR), which in the years 1918–1919 fought against the Polish army for the territory of Eastern Galicia, and from mid-1919 moved to the territory of “Great Ukraine” (the northern, central, and southern regions of Ukraine, which were controlled by another Ukrainian state – the Ukrainian People’s Republic [UNR]) and fought there with the units of white and red Russians. The approach to this issue is based on archival documents, memoirs and periodicals from that period, as well as on the research conducted by contemporary scientists. The author attempts to systematize the personal data of these soldiers of Polish descent known to us, in order to determine the reasons that directed them to the West Ukrainian military service, and to investigate their further fate. This topic is still under-researched and is important for a better understanding of historical processes taking place in the past.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2024, 115; 67-79
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Życie w cieniu totalitaryzmu. »Pan Theodor Munstock« Ladislava Fuksa
Life in the shadow of totalitarianism. »Pan Theodor Munstock« by Ladislav Fuks
Autorzy:
Znojek, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/50709992.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
literatura XX wieku
Ladislav Fuks
proza
historia
Żydzi
20th century literature
prose
history
Jews
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest próba literaturoznawczego i historycznego przedstawienia sytuacji społeczności żydowskiej zamieszkującej Pragę w okresie II wojny światowej. Przedmiotem badania stał się utwór prozatorski Ladislava Fuksa Pan Teodor Munstock. Autor wpisywał się w tematykę poświęconą prozie strachu i zagrożenia w literaturze czeskiej lat 60. XX wieku. Przedstawiał obraz społeczności żydowskiej znajdującej się pod wpływem totalitaryzmu. Za sprawą tytułowego bohatera przybliżał czytelnikowi stan psychiczny zbiorowości żydowskiej we wspomnianym okresie.
The purpose of this article is an attempt to provide a literary and historical account of the situation of the Jewish community living in Prague during World War II. The subject of the study became the prose work of Ladislav Fuks Mr. Teodor Munstock. The author was part of a theme devoted to the prose of fear and danger in Czech literature of the 1960s. He presented a picture of a Jewish community under the influence of totalitarianism. Through the title character, he brought the reader closer to the mental state of the Jewish collective during the mentioned period.
Źródło:
Bohemistyka; 2024, 24, 2; 219-231
1642-9893
Pojawia się w:
Bohemistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Manuscripts don’t burn:” The reconstruction of the text of Zygmunt Haupt’s short story Zołota hramota
„Rękopisy nie płoną”. O rekonstrukcji tekstu opowiadania Zygmunta Haupta Zołota hramota
Autorzy:
Madyda, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312328.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish narrative prose of the 20th century
short story
Zygmunt Haupt
editing
textology
reconstruction
polska proza narracyjna XX wieku
opowiadanie
edytorstwo
tekstologia
rekonstrukcja
Opis:
Artykuł jest poświęcony rekonstrukcji brakujących fragmentów opowiadania Zygmunta Haupta Zołota hramota, której dokonano na podstawie znajomości całego dorobku pisarskiego, charakteryzującego się powtarzalnością motywów i odpowiadających im sformułowań językowych. Przy wyborze konkretnej leksyki kierowano się również najbliższym kontekstem rekonstruowanego miejsca oraz względami gramatycznymi i stylistycznymi.
The article is devoted to the reconstruction of the missing fragments of Zygmunt Haupt’s short story Zołota hramota. Expert knowledge of Haupt’s entire oeuvre and style, characterized by recurring motifs and corresponding expressions, was the basis for the reconstruction. The context of the reconstructed gap as well as grammatical and stylistic considerations were also taken into account in the reconstruction process.
Źródło:
Forum Poetyki; 2023, 32; 98-111 (eng); 94-105 (pol)
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Wedle ideału Klaudynek…”. Wizerunek dziewiętnastowiecznej Polki w piśmiennictwie historycznym Antoniny Machczyńskiej
“According to the Ideal of the Claudine...”. The Image of the Nineteenth-Century Polish Woman in the Historical Writing of Antonina Machczyńska
Autorzy:
Michalska-Bracha, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3131483.pdf
Data publikacji:
2023-06-27
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
Antonina Machczyńska
Towarzystwo im. Klaudyny z Działyńskich Potockiej
historia kobiet
dzieje Lwowa XIX/XX w.
kobieca literatura pamiętnikarska XIX w.
Klaudyna z Działyńskich Potocka Society
women’s history
history of Lviv in the 19th/20th centuries
women’s diary literature of the 19th century
Opis:
Problematyka artykułu dotyczy charakterystyki działalności społecznej Antoniny Machczyńskiej (1832[37]–1919), lwowskiej działaczki społecznej i oświatowej, na rzecz równouprawnienia kobiet na przełomie XIX i XX w. Analizie poddana została literatura pamiętnikarska Machczyńskiej z lat 1860–1919, przechowywana w zbiorach warszawskich i lwowskich, oraz jej twórczość publicystyczna i historyczna. Szczególną uwagę skoncentrowano na analizie znanego szkicu historycznego napisanego przez nią na Wystawę Pracy Kobiet w Pradze w 1912 r. pt. Kobieta polska, który w całości poświęciła omówieniu historii kobiet polskich od czasów najdawniejszych po współczesne. Machczyńska, odwołując się do emancypacyjnych dążeń Polek oraz własnych doświadczeń życiowych, zaprezentowała określony wizerunek dziewiętnastowiecznych kobiet, skoncentrowany na motywie klaudynek – kobiet działających w Towarzystwie im. Klaudyny z Działyńskich Potockiej.
The subject of this article is concerned with the characteristics of the social activity of Antonina Machczyńska (1832[37]–1919), a Lviv social and educational activist, for women’s equal rights at the turn of the19th and 20th centuries. Machczyńska’s memoirs from 1860–1919, stored in the Warsaw and Lviv collections, as well as her journalistic and historical works were analyzed. Particular attention was focused on the analysis of the well-known historical sketch written by her for the Women’s Work Exhibition in Prague in 1912, entitled: “Polish Woman”, which she devoted entirely to discussing the history of Polish women from the earliest times to the present. Referring to the emancipatory aspirations of Polish women and her own life experiences, Machczyńska presented a specific image of 19th century women, focused on the motif of Klaudines – women active in the Klaudyna (née Działyńska) Potocka Society.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2023, 1(14); 29-52
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bez sentymentów… Obraz Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w prasie rockowej po 1989 roku
No Sentiments. The Image of the Polish People’s Republic in the Rock Press after 1989
Autorzy:
Trudzik, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28693608.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
dziennikarstwo i media muzyczne
media w XX i XXI w.
prasa rockowa
III RP a PRL
Journalism and music media
media in the 20th and 21st century
rock press
Third Republic of Poland vs the Polish People’s Republic
Opis:
Istotą artykułu jest ocena 45 lat powojennej Polski, wyłaniająca się z prasy rockowej, zarówno bezpośrednio po upadku komunizmu, jak i w latach późniejszych. Pisma popularyzujące rock oraz pokrewne mu gatunki, wbrew pozorom, nie zawężały tematyki wyłącznie do zagadnień muzycznych, stąd długo wyczekiwane przez społeczeństwo odzyskanie wolności, w tym słowa czy druku, niemal automatycznie wywołało na ich łamach potrzebę konfrontacji z minioną epoką. Swoje opinie odnośnie do przeszłości wyrażały redakcje, publicyści, felietoniści, komentatorzy, których oryginalny styl oraz barwny język stanowiły urozmaicenie podstawowych treści, z dzisiejszej zaś perspektywy – dodatkowe źródło informacji o PRL, transformacji i początkach III Rzeczypospolitej Polskiej
The article’s essence was the assessment of 45 years of the Polish People’s Republic, emerging from the rock press, both immediately after the fall of communism and in later years. Contrary to appearances, magazines popularizing rock and its related genres did not limit their topics to musical issues; for this reason, the long-awaited regaining of freedom, including the freedom of speech, also in print, almost automatically triggered the need to confront the past era. Editors, publicists, columnists, and commentators, whose original style and colourful language enriched the content, presented their opinions, thus providing – from today’s perspective – an additional source of information about the Polish People’s Republic, the transformation and the beginnings of the Third Republic of Poland.
Źródło:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały; 2023, 20; 275-296
2450-8365
Pojawia się w:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Colette Gaveau-Małcużyńska – portret pianistki
Colette Gaveau-Małcużyńska – a Portrait of a Pianist
Autorzy:
Ceglarek, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3131400.pdf
Data publikacji:
2023-06-27
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
Colette Gaveau
pianistyka francuska i polska XX w.
Witold Małcużyński
konkursy muzyczne
kobieta w muzyce
French and Polish pianism of the 20th century
music competitions
woman in music
Opis:
Artykuł jest próbą zarysowania portretu utalentowanej pianistki francuskiej Colette Gaveau (1913–1987), laureatki pierwszej nagrody Konserwatorium Paryskiego w 1932 r., uczestniczki kilku międzynarodowych konkursów muzycznych, w tym III Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie z 1937 r. oraz Konkursu im. Eugène’a Ysaÿe’a, który odbył się w Brukseli w 1938 r. Przełomowym wydarzeniem w życiu młodej Colette Gaveau był ślub z polskim pianistą Witoldem Małcużyńskim (1914–1977) w październiku 1939 r. Ze względu na działania wojenne II wojny światowej Gaveau-Małcużyńska opuściła wraz z mężem rodzinną Francję i udała się najpierw do Portugalii, a następnie do Argentyny. Do Europy Małcużyńscy powrócili dopiero w 1945 r. Colette Gaveau-Małcużyńska była wierną i cierpliwą towarzyszką życia, a także uczestniczką sukcesów jednego z najwybitniejszych polskich pianistów drugiej połowy XX w.
The article is an attempt to sketch a portrait of the talented French pianist Colette Gaveau (1913–1987), winner of the first prize of the Paris Conservatory in 1932, participant in several international music competitions, including the 3rd Piano Competition Frederic Chopin in Warsaw in 1937 and the Eugène Ysaÿe, which took place in Brussels in 1938. A breakthrough event in the life of young Colette Gaveau was the marriage with the Polish pianist Witold Małcużyński (1914–1977) in October 1939. Due to the warfare of World War II, Gaveau-Małcużyńska left France with her husband, first to Portugal and then to Argentina. The Małcużyński family did not return to Europe until 1945. Colette Gaveau-Małcużyńska was a faithful and patient companion in the life and successes of one of the most outstanding Polish pianists of the second half of the 20th century.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2023, 1(14); 73-92
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy specyficzne słownictwo dawnych polskich utworów fantastycznonaukowych może być przedmiotem zainteresowania leksykografa?
Can the specific vocabulary of old Polish science-fiction works be of interest to a lexicographer?
Autorzy:
Kajtoch, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20439403.pdf
Data publikacji:
2023-03-13
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
SF
leksykografia
Juliusz Braun
literatura polska XX w.
lexicography
Polish literature of 20th century
Opis:
The article poses the problem of the sense of including words characteristic of science fiction in Polish language dictionaries. It characterizes the vocabulary (based on Juliusz Braun’s novel „When the Moon Dies”), and finally considers the possibility of creating a separate dictionary collecting lexis of this kind.
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2022, 32, 1; 7-44
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dramat ojcostwa. "Bunt Absalona" Stanisława Miłaszewskiego
Drama of fatherhood. Bunt Absalona by Stanisław Miłaszewski
Autorzy:
Podstawka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32083815.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
Stanisław Miłaszewski
Bunt Absalona
dramat biblijny
dramat I poł. XX w.
biblical drama
drama of the first half of the 20th century
Opis:
Artykuł jest poświęcony mało znanemu dramatowi Bunt Absalona Stanisława Miłaszewskiego (1937), który mieści się w kręgu utworów o tematyce inspirowanej biblijnymi Księgami Samuela, skoncentrowanej wokół postaci i dokonań izraelskiego króla Dawida, historii i konsekwencji jego grzechu z Batszebą. Trawestacja biblijnej historii w dramacie nie odtwarza przebiegu zdarzeń w sposób linearny, ale stanowi punkt odniesienia dla egzystencjalnej refleksji związanej z upadkiem i nawróceniem człowieka. Cel artykułu to analiza zasadniczego problemu rozgrywającego się konfliktu dramatycznego, jakim jest zagadnienie ojcostwa osadzone na płaszczyźnie relacji Dawida z synem Absalonem, a zarazem w sferze odniesień człowieka do Boga. Zbuntowany syn w momencie granicznym na nowo doświadcza drogi życia w personalnej więzi z Bogiem Ojcem. Jednostkowe dzieje upadku, cierpienia, pokuty i nawrócenia stają się w Buncie Absalona uniwersalnym exemplum ludzkiego losu, postrzeganego w chrześcijańskiej optyce zbawczego planu.
The article is devoted to the little-known drama Bunt Absalona by Stanisław Miłaszewski (1937), which fits into the realm of works inspired by the biblical Books of Samuel that is focused on the figure and achievements of the Israeli king – David and on the history and consequences of his sin with Bathsheba. The travesty of the biblical history in the drama does not recreate the course of events in a linear way but is a reference point for existential reflection related to the fall and conversion of a man. The purpose of the article is to analyze the essential problem of the ongoing dramatic conflict, which is the topic of fatherhood grounded in the relationship between David and his son Absalon, and at the same time in the sphere of man’s relationship to God. Arebellious son, at turning point, experiences anew the way of life in a personal relationship with God the Father. The individual history of fall, suffering, penance and conversion becomes in Bunt Absalona a universal exemplum of human fate, perceived from the Christian view of the salvation plan.
Źródło:
Język - Szkoła - Religia; 2023, 18; 129-143
2080-3400
Pojawia się w:
Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Emigrantka – intelektualistka: przypadek Aurelii Wyleżyńskiej. Wstęp do badań
An Emigrant-Intellectual: The Case of Aurelia Wyleżyńska. Introduction
Autorzy:
Walęciuk-Dejneka, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28410010.pdf
Data publikacji:
2023-12-15
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
emancypacja
Aurelia Wyleżyńska
powieść polska
początek XX w.
emancipation
Polish novel
early 20th century
Opis:
Artykuł jest literaturoznawczą (wstępną) próbą spojrzenia na skromny dorobek powieściowy Aurelii Wyleżyńskiej, pisarki i publicystki, praktycznie nieznanej i zapomnianej, oraz jej (żeńską) perspektywę patrzenia na świat. Bohaterki powieści to kobiety silne, samodzielne, odważne, niezależne, a przy tym samotne, pragnące szczęścia, miłości, niekiedy partnera. Pozornie słabe i uległe, w rzeczywistości zaradne, postępowe, wyrastające ponad przeciętność, które nie poddają się presji otoczenia i z najtrudniejszych doświadczeń potrafią czerpać wiedzę konieczną do dalszego rozwoju, same stając się orędowniczkami zmian. Wyleżyńska była ówczesną emancypantką w najlepszym znaczeniu tego słowa, a przy tym zdołała zachować dziecięcą wrażliwość obserwacji świata.
The article is a literary (preliminary) attempt to look at the modest literary output of Aurelia Wyleżyńska, a writer and publicist, practically unknown and forgotten. It is also an attempt to discuss her female perspective on the world. The heroines of Wyleżyńska’s novel are strong, independent, courageous, lonely women who want happiness, love, and sometimes a partner. Seemingly weak and submissive, in fact resourceful, progressive, rising above the average, they do not give in to the pressure of the environment and from the most difficult experiences they can draw the knowledge necessary for further development, becoming advocates of change themselves. Wyleżyńska was then an emancipator in the best sense of the word, and at the same time managed to maintain a childlike sensitivity in observing the world.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2023, 2(15); 35-46
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Erinnerung an Danzig — kobiety w kulturze muzycznej Gdańska i poł. xx w. w świetle zbiorów PAN Biblioteki Gdańskiej
Erinnerung an Danzig—Women in the Musical Culture of Danzig in the First Half of the 20th Century in the Polish Academy of Sciences Gdańsk Library Collection
Autorzy:
Schiller-Rydzewska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2179090.pdf
Data publikacji:
2023-03-21
Wydawca:
Związek Kompozytorów Polskich
Tematy:
twórczość kobiet
muzyka w XX wieku w Gdańsku
PAN Biblioteka Gdańska
kultura muzyczna Gdańska
20th century music in Gdansk
Gdansk Library
musical culture of Gdansk
Opis:
Przedwojenna kultura muzyczna na terenie Gdańska (Danzig) rozwijała się głównie w środowisku niemieckojęzycznych gdańszczan. Po II wojnie światowej ślady tego życia muzycznego w ograniczonym zakresie pozostały w zbiorach PAN Biblioteki Gdańskiej. Zachowane materiały dotyczące okresu przedwojennego oprócz książek i wydawnictw naukowych obejmują dokumenty życia codziennego, a także nieliczne partytury. Do naszych czasów w tych zbiorach przetrwały świadectwa kobiecej aktywności muzycznej na terenie miasta. W niniejszym artykule prezentuję sylwetki trzech kobiet — kompozytorek, nauczycielek i wykonawczyń, o których w świetle zgromadzonych materiałów można z pewnością powiedzieć, że były znaczącymi postaciami w przedwojennym gdańskim życiu muzycznym oraz społecznym. Są to: Martha Reincke, Ella Mertins i Lotte Prins. Ich twórczość i działalność artystyczna wpisują się w szerszą perspektywę historyczną miasta, stanowią też doskonały przyczynek do badania nastrojów społecznych, dla których kultura muzyczna miała fundamentalne znaczenie.
The pre-war musical culture in Gdańsk / Danzig developed mainly in the environment of German-speaking Gdańsk residents. After World War II, traces of this musical life remained to a limited extent in the collections of the Polish Academy of Sciences in the Gdańsk Library. The preserved materials relating to the pre-war period, apart from books and scientific publications, include documents of everyday life, as well as scores. The testimonies of female musical activity in the city have survived to our times in these collections. In this article, I present the profiles of three women - composers, teachers and performers, who, in the light of the collected materials, can certainly be said to be significant figures in the pre-war musical and social life of Gdańsk. They are: Martha Reincke, Ella Mertins and Lotte Prins. Their creativity and artistic activity fit into the wider historical perspective of the city, they are also an excellent contribution to the study of social moods for which musical culture was of fundamental importance.
Źródło:
Polski Rocznik Muzykologiczny; 2022, 20; 173-204
1733-9871
2719-7891
Pojawia się w:
Polski Rocznik Muzykologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Liberalny internacjonalizm Stanów Zjednoczonych a problem Górnego Śląska w latach 1918–1919
The Liberal Internationalism of the United States and the Problem of Upper Silesia in 1918–1919
Autorzy:
Siwek, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763569.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
twentieth century
Upper Silesia
United States
liberal internationalism
Europe
Paris Peace Conference
Polska
Germany
XX w.
Górny Śląsk
Stany Zjednoczone
liberalny internacjonalizm
Europa
paryska konferencja pokojowa
Polska
Niemcy
Opis:
Po zakończeniu I wojny światowej w 1918 r., w czasie paryskiej konferencji pokojowej, Stany Zjednoczone, dążąc do ustanowienia w Europie trwałego pokoju, zaangażowały się w uregulowanie europejskich kwestii terytorialnych. Uznawano je bowiem za problem o powszechnym, ponadnarodowym wymiarze. Kwestia Górnego Śląska, dzieląca wówczas Polskę i Niemcy, oceniana był przez administrację amerykańską z perspektywy liberalnego internacjonalizmu, zakładającego budowę ponadnarodowej wspólnoty politycznej i gospodarczej.
After the end of the First World War in 1918, and with the start of the Paris Peace Conference, the United States, to establish permanent peace in Europe, became involved in settlement of European territorial questions, recognised in universalist, transnational terms. The problem of Upper Silesia, a disputed region between restored Poland and defeated Germany, was estimated by the US administration from a liberal internationalist perspective, which assumed to develop a supranational political and economic community.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 1; 51-82
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Maszynowa produkcja ikon w Imperium Rosyjskim w 2. połowie XIX i na początku XX wieku. Wstępne rozpoznania i spostrzeżenia
Machine Production of Icons in the Russian Empire in the Second Half of the 19th and the Early 20th Century. Preliminary Analyses and Observations
Autorzy:
Szybalska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23309993.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
religious censorship
icon
popular religious print
Orthodoxy
mass production of icons
Russia
graphic works market
Russian art of the late 19th and early 20th century
cenzura religijna
ikona
popularna grafika religijna
prawosławie
masowa produkcja ikon
Rosja
rynek wyrobów graficznych
sztuka rosyjska końca XIX - początku XX w.
Opis:
W 2. połowie XIX i początku XX w. w Rosji rozwinęła się produkcja rycin religijnych i ikon wykonywanych przy użyciu technik poligraficznych. Było to konsekwencją wzrastającego zapotrzebowania na „święte obrazy” oraz popularyzacji litografii barwnej w Imperium Rosyjskim. Od lat 50. XIX w. wytwarzanie takich dzieł kontrolował Duchowy Komitet Cenzorski. Informacja o cenzurze wraz z sygnaturą producenta z reguły umieszczana była na obiektach. Odnalezienie i uporządkowanie pod względem techniki wykonania, wytwórców i miejsca powstania szeregu dzieł tego rodzaju znajdujących się w zbiorach muzealnych, bibliotecznych i cerkwiach na obszarze bliskim nam terytorialnie pozwoliła wyłonić wiodących producentów, techniki i tendencje kształtujące rynek „ikon drukowanych”. Badania katalogów, cenników i reklam umieszczanych w czasopismach z epoki, prowadzą do wniosku, że produkcja ta stała się narzędziem władzy politycznej (cerkiewnej i państwowej), dającym kontrolę nad sztuką religijną kierowaną do mas.
In the late 19th and the early 20th century, Russia witnessed an increase in the production of religious prints and icons made by means of printing techniques. This was a result of the growing demand for “sacred images” and the spread of colour lithography in the Russian Empire. From the 1850s onwards, the production of such images was controlled by the Spiritual Censorship Committee. Information about the censorship procedure was usually placed on the product, together with the manufacturer’s signature. A number of works of this kind held in museum, library and church collections in the area close to us territorially were located and categorised in terms of production techniques, makers and places of production. This made it possible to identify the leading producers, techniques and trends shaping the market for “printed icons”. A review of catalogues, price lists and advertisements placed in periodicals of the period resulted in the conclusion that this type of production became a significant tool of political power for both the Orthodox Church and the state, giving them control over art addressed to the masses.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2023, 85, 3; 179-226
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 582

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies