Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "XVIII w." wg kryterium: Temat


Tytuł:
„A Słowo było u Boga” O nowotestamentowych cytatach na ikonach Chrystusa w wiekach XV–XVIII z terenów Polski, Ukrainy i Białorusi
„И Слово было у Бога”. О новозаветных цитатах на иконах Христа в XV–XVIII веках на землях Польши, Украины и Белоруссии
Autorzy:
Gronek, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2170014.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
ikony Chrystusa
tekst Ewangelii
XV–XVIII w.
Polska
Ukraina
Białoruś
иконы Христа
текст Евангелия
XV–XVIII вв.
Польша
Украина
Беларусь
Opis:
Предметом исследования являются тексты на страницах открытой книги в рукe Христа, изображенные на иконах наместного и апостольского ряда (Деисуса) алтарной перегороди. Здесь были исследованы 241 иконы из Польши, Украины и Белоруссии с XV–XVIII веков. Иконы были разделены в соответствии со стихами, размещенными на страницах книги. В каждой из этих групп был отмечен иконографический тип изображения, датировка, происхождение, иногда мастерская или создатель. Среди иконографических типов выделялись: Спас в Силах, Деисис, Спас Вседержитель, Христос Великий Архиерей. Результаты исследования были помещены в три таблицы и проанализированы. Благодаря этому удалось указать, какие библейские цитаты были наиболее популярны, в какое время, местности и в каких иконографических типах. Среди надписей, наиболее часто размещаемых на книге в рукe Христа, есть слова Евангелия от Матфея 25, 34. Из изученных икон 142 обозначены надписями, относящимися к этому отрывку, что составляет 59%. Другие частые цитаты: от Матфея 11, 28 (9,5%); Иоанна 8, 12 (7%), Матфея 7, 1–2 (7%); Матфея 25, 31 (6%).
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2021, Obraz - Słowo - Litera, 12; 61-70
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Bo Honor Twój Biskupi, zaszczytem jest Prześwietnej Familii Szeptyckich”. Inicjatywy biskupów Cerkwi unickiej z rodziny Szeptyckich podnoszące prestiżu rodu w XVIII wieku
„For Your Episcopal Honour brings exaltation to the Grand House of Szeptycki”. The initiative to build the family esteem undertaken by the bishops of the Uniate Church from the Szeptycki family in the 18th century
Autorzy:
Wereda, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929168.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Cerkiew unicka w XVIII wieku
biskupi uniccy XVIII wiek
Szeptyccy
sarmatyzm
The Uniate Church of the 18th century
Unite bishops in the 18th century
the Szeptycki family
Sarmatism
Opis:
In the 18th century, the Szeptycki family gave the Uniate Church four bishops: Barłaam Bazyli, Atanazy Antoni, Ludwik Leon, Atanazy Andrzej. The Episcopal dignity gave them a chance to foster the prestige of their family. In order to achieve this goal, the bishops used religious celebrations and festivities to as an arena in which they produced their message with the use of all means of communication known to the world of that era. Through the diversity of their appeal, they were able to reach all social layers. In their methodology of proclaiming the prestige of the family, the bishops used panegyric texts and artefacts of material culture, which they made full of genealogical and heraldic references. These initiatives allowed the bishops to sustain the position of their family on a local scale, as borne out by the official titles of some of the members of the family. However, the bishops failed in gaining any influence at the royal court. Although the main focus of all these activities was on elevating the social status of the family, the bishops’ actions influenced directly the change within the Uniate Church. Through their reliance on methods and means of communication which imitated the model developed by the Nobles and the Roman Catholic Church, the Uniate bishops brought their Church to the realm of Latin civilization.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2012, 60, 2; 23-42
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Czarować chciała tylko powabem umysłu”. O formacji intelektualnej Marianny z Ciecierskich Skórzewskiej na podstawie inwentarza jej księgozbioru
“She would charm people with her mind’s enchantment only”. On the intellectual environment of Marianna Skórzewska, née Ciecierska, on the basis of the inventory of her book collection
Autorzy:
Kłudkiewicz, Kamila
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/912354.pdf
Data publikacji:
2017-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Marianna Skórzewska
née Ciecierska
book collection of Marianna Skórzewska
private book collections in the 18th c.
book collections that belonged to women in the 18th c
Marianna z Ciecierskich Skórzewska
księgozbiór Marianny z Ciecierskich Skórzewskiej
księgozbiory prywatne w XVIII wieku
księgozbiory kobiet w XVIII wieku
Opis:
Marianna z Ciecierskich Skórzewska (1741–1773), majętna szlachcianka, żona generała Franciszka Skórzewskiego dzieliła czas między Wielkopolskę (pałac generałostwa w Margonińskiej Wsi) oraz Berlin. W stolicy Prus młodą Skórzewską zaciekawiły nauki przyrodnicze, które w XVIII wieku cieszyły się szczególnym zainteresowaniem amatorów. Wyrazem tej pasji generałowej jest jej księgozbiór. Na podstawie pośmiertnego inwentarza ruchomości Marianny Skórzewskiej można dokonać rekonstrukcji zawartości jej biblioteki. Generałowa posiadała klasyczne i popularne pozycje literatury pięknej, książki z zakresu historii, a także wyróżniający się zbiór dzieł z fizyki, matematyki, astronomii.
Marianna Skórzewska, née Ciecierska (1741–1773), a wealthy noblewoman, wife of General Franciszek Skórzewski, shared her time between Greater Poland (palace at Margonińska Wieś) and Berlin. In the Prussian capital, young Skórzewska got interested in natural sciences that enjoyed great interest among amateurs of all kind in the eighteenth century. A manifestation of this particular passion for natural sciences was Skórzewska’a book collection. On the basis of the inventory of Skórzewska’s movables, made after her death, it is possible now to reconstruct the content of her library that included not only classic and popular editions of fiction and books on history, but also a remarkable collection of scientific books on physics, mathematics and astronomy.
Źródło:
Biblioteka; 2017, 21(30); 21-42
1506-3615
2391-5838
Pojawia się w:
Biblioteka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Entretiens” Stanisława Augusta z ambasadorem rosyjskim Ottonem Magnusem von Stackelbergiem i „Mémoires” ostatniego króla Rzeczypospolitej
Autorzy:
Zielińska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/603481.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
„Mémoires” Stanisława Augusta
Otton Magnus von Stackelberg
„Entretiens” Stanisława Augusta
stosunki polsko-rosyjskie w XVIII w.
źródła do panowania Stanisława Augusta
Stanislaus Augustus’ Mémoires
Stackelberg
Stanislaus Augustus’ Entretiens
Opis:
Entretiens of King Stanislaus Augustus with Russian ambassador Otto Magnus von Stackelberg, and Memoirs of the Commonwealth’s last kingAmong the most important historical sources for the reign of Stanisław August one should list Entretiens abbreviated notices of Stanisław August’s talks with the Russian Ambassador Otto von Stackelberg. This article approaches the structure, the state of survival, the date of composition and the authorship of the Entretiens as well as their content and the nature of information included. The Entretiens, firstly conceived as short notes, evolved into more and more complex and specific reports, so the king could easily find every essential piece of information about Polish-Russian relations in one place.Some of the talks recorded in the Entretiens were later included in King’s Memoirs, hence the second part of this article attempts at a comparison between the two. It reveals that the order of events described in Memoirs agrees with what we find in Entretiens, therefore we know that the latter was exploited during the composition of the Memoirs.The author of the present study was lucky to have found among the documents reclaimed from Russia a clean copy of Entretiens from 1779, which allows us to hope that in Russian archives there are still even later the yearbooks, which supposedly might have helped the King in the work on other volumes of Memoirs. Moreover, the author’s intention was to suggest a method which would allow to evaluate reliability of the Memoirs. Owing to a partial comparative analysis of both sources one can conclude that the king wanted to protect his loved ones from being seen as anti-Russian and to avoid criticism of Catherine II. Stackelberg was the only one described exactly as how the king knew him. However, it does not undermine reliability of the Memoirs in general.
Źródło:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes; 2018, 56
0081-7147
Pojawia się w:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
«Greek Revival» в европейской архитектурной теории второй половины XVIII веka
Autorzy:
Kozar, N.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2068448.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Politechnika Częstochowska
Tematy:
teoria architektury
architektura europejska
architektura XVIII w.
architectural theory
European architecture
architecture of 18th c.
Opis:
Przedstawiono historię odnowy zasad sztuki antycznej Grecji w europejskiej teorii architektonicznej drugiej połowy XVIII wieku. Zasygnalizowano, w jaki sposób porządek architektoniczny starożytnej Grecji (porządek świątyni w Pestum) znalazł odbicie w architekturze Anglii, Włoch, Francji i Niemiec. Podkreślono rolę wykorzystania form "greckiego doryckiego porządku" w rozwoju "klasycyzmu doby Oświecenia".
The article considers the history of investigations of Greek antic architecture in the European architectural theory of the second part of the XVIII century.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo; 2010, 16 (166); 7-14
0860-7214
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
«Latinitas polonice»: książka polska w monasterach bazyliańskich eparchii lwowskiej XVIII wieku
«Latinitas polonice»: Polish Old Printed Books in the Basilian Monasteries of the Lviv Eparchy in the 18th Century
Autorzy:
Almes, Iwan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/472025.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
Basilian monasteries
Lviv eparchy in the 18th century latinitas polonice
monastery libraries
latinisation
„westernisation”.
monastery bazyliańskie
eparchia lwowska XVIII w.
latinitas polonice
biblioteki klasztorne
latynizacja
okcydentalizacja
Opis:
This article studies the significance of the Polish books in the Basilian monasteries of the Lviv eparchy in the 18th century. During this century the number of the Polish, as well as Latin books were growing. A significant number of Polish books can be analyzed not only as latinisation or polonisation of Basilian monasteries, monks communities of the Eastern-Christian rite on the Ukrainian lands, but as „westernisation” as well. It means absorption of the contemporary Western (Latin) culture by the Polish mediation as the „latinitas polonice”. And it is verified in the most of Basilian monastery libraries of the Lviv eparchy of the 18th century.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2017, 11; 59-69
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Na skrzydłach pokoju, w porannym wietrzyku…”. Tersteegen, Klopstock, młody Hölderlin: poetyckie wizje ciszy
“On Wings of Peace and Morning Air…” Klopstock, Tersteegen and the Young Hölderlin: Poetical Visions of Silence
Autorzy:
Haas, Agnieszka K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559299.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
Hölderlin
Klopstock
literatura niemiecka XVIII w.
mistyka
pietyzm
Tersteegen
German Literature of the 18th century
Mysticism
Pietism
Opis:
Teologicznie ważny temat ciszy był podejmowany również w poezji XVIII w. Trzej niemieccy poeci znajdujący się pod wpływem pietyzmu – Gerhard Tersteegen (1697‒1769), Friedrich Gottlieb Klopstock (1724‒1803) oraz Friedrich Hölderlin (1770‒1843) realizują go na trzy różne sposoby. Gerhard Tersteegen, w ujęciu ciszy najbliższy teologii chrześcijańskiej, korzysta z tradycji mistycznej, w której cisza związana jest z kontemplacją oraz stanowi warunek zjednoczenia duszy z Bogiem. Także dla F. G. Klopstocka pojęcia ciszy i pokoju wypływają z doświadczenia religijnego, chociaż poeta używa ich również w utworach o tematyce świeckiej. Młody F. Hölderlin ukazuje ciszę jako alegoryczną postać bóstwa. Łącząc myśl platońską z tradycją chrześcijańską dąży do stworzenia uniwersalnej, duchowej, ale nie religijnej wizji ciszy.
The theologically important theme of silence was undertaken by poets of the 18th century. Three German poets under the influence of Pietism – Friedrich Gottlieb Klopstock (1724‒1803), Gerhard Tersteegen (1697‒1769) and Friedrich Hölderlin (1770‒1843) – realize this theme in three different ways. In his way of showing silence Gerhard Tersteegen has come nearest to the Christian doctrine. He uses the mystical tradition, in which silence is part of contemplation and the condition of the fellowship of the soul with God. The concepts of silence and peace in the poems of F. G. Klopstock are connected with the religious experience, but he also uses them with secular subject matter. The young F. Hölderlin shows silence as an allegorical figure of the pagan god. Hölderlin, uniting the Platonic thought with the Christian tradition, aims to create a universal, spiritual, non-religious concept of silence.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2011, 29; 403-430
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Na zapłatę ludziom wojewódzkim”. Finansowanie chorągwi policyjnej województw poznańskiego i kaliskiego w latach 1734–1767
“For the Payment to Provincial People”. Financing of the Police Squadron of the Poznań and Kalisz Provinces in 1734–1767
Autorzy:
Glabisz, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2105737.pdf
Data publikacji:
2022-07-29
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
sejmiks
Poznań and Kalisz provinces
treasury in the eighteenth century
poviat armies
czopowe and szelężne (taxes on the sale and service of alcoholic beverages)
Poznań Treasury Commission
sejmiki
województwa poznańskie i kaliskie
skarbowość w XVIII w.
wojska powiatowe
czopowe i szelężne
Komisja Skarbowa Poznańska
Opis:
Celem artykułu jest ukazanie zagadnienia finansowania chorągwi policyjnej samorządu sejmikowego województw poznańskiego oraz kaliskiego, funkcjonującej w latach 1734–1767, z podatków czopowego i szelężnego. Podstawą tych rozważań będą głównie znakomicie zachowane materiały skarbowe z archiwum Komisji Skarbowej Poznańskiej (asygnacje, kwity, rejestry i rozliczenia), stanowiące ewenement na tle innych skarbów sejmikowych w skali całej Rzeczypospolitej. Dzięki ich analizie udało się uzyskać istotne informacje o tym, jak zarządzano lokalnymi finansami, w jakim czasie chorągiew otrzymywała fundusze oraz jak ówczesna sytuacja polityczno-gospodarcza województw wpływała na jej losy. Należy podkreślić, że w dotychczasowych badaniach nad finansowaniem tzw. wojsk powiatowych właściwe niespotykana była możliwość tak pogłębionych badań.
The article aims to present the financing of the police unit (called in Polish: chorągiew) of the sejmik authorities in the provinces of Poznań and Kalisz. The squadron operated between 1734 and 1767 and was financed by the taxes on the sale and service of alcoholic beverages (the first one called in Polish czopowe and the second szelężne). These reflections are based mainly on excellently preserved treasury sources from the archives of the Poznań Treasury Commission (assignations, receipts, registers, and accounts), which are unique compared to other sejmik treasuries throughout the whole Commonwealth. Their analysis made it possible to obtain important information on how local finances were managed, when the police unit received funds, and how the political and economic situation in the provinces affected its fate. It should be emphasised that such thorough research on financing the so-called ‘county armies’ has not been possible before.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2022, 129, 2; 319-371
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„O zganianiu zmaz z lica...” - przejawy medycyny estetycznej w osiemnastowiecznych poradnikach medycznych
„About removal of blemishes from the face...” – expressions of aesthetic medicine in eighteenth - century medical handbooks
Autorzy:
Kocela, Weronika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/460358.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
poradniki medyczne
literatura użytkowa
kobieta w XVIII wieku
kultura medyczna
medycyna estetyczna
medical guides
usable literature
woman in 18th century
medical culture
aesthetic medicine
Opis:
Gładka cera, lśniące włosy i zgrabna figura to marzenie nie tylko współczesnej kobiety. W XVIII w. płeć piękna również chciała jak najlepiej zadbać o swoją urodę. Zamiast wyprawy do salonów kosmetycznych panie miały do dyspozycji poradniki medyczne i zawarte w nich liczne wskazówki dotyczące tego, jak samodzielnie w domu przygotować różnego rodzaju medykamenty. Przeanalizowanie zaproponowanych w poradnikach medycznych przepisów pozwoli więc na odkrycie osiemnastowiecznej ,,medycyny estetycznej”.
Smooth complexion, shining hair and a shapely figure it is a dream not only of modern woman. In the 18th century women also wanted to take care of their appearance. Instead of going to cosmetic salons, they could use medical guides and tips concerning preparation of different medicines: ointments, brews, tinctures which help keep the young and healthy look. Analysis of prescriptions from medical guides gives a glimpse of secrets of aesthetic medicine in the 18th century and shows how important a thing it was for every woman - irrespective of her social rank - to be attractive.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2014, 4; 315-319
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“The Lexicon of Migrating Ideas in the Slavic Balkans” and the Risk of Knowledge: Some Considerations Regarding Two Promotional Events for This Book
"Leksykon idei wędrownych na słowiańskich Bałkanach" a ryzyko wiedzy. Rozmyślania wokół dwóch wydarzeń promujących publikację
Autorzy:
Drzewiecka, Ewelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33300888.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
"The Lexicon of Migrating Ideas in the Slavic Balkans (18th-21st Centuries)"
Slavic studies
Modernity
knowledge
tenderness
scientific life
migrating ideas
Slavic Balkans
Leksykon idei wędrownych na słowiańskich Bałkanach (XVIII – XXI w.)
slawistyka
nowoczesność
wiedza
czułość
życie naukowe
idee wędrowne
słowiańskie Bałkany
Opis:
The text is an account of two events that promoted the extensive (ten-volume) monograph by Polish Slavic studies scholars (with contributions from scholars from a number of foreign research centres): Leksykon idei wędrownych na słowiańskich Bałkanach (XVIII – XXI w.) [The Lexicon of Migrating Ideas in the Slavic Balkans (18th-21st centuries)] (2018–2020). These events were held in 2021, during the COVID-19 pandemic, by means of social media and common communication platforms. As the Lexicon consists of many synthetically expressed, original, and source-based insights on the southern Slavic cultures’ struggles with modernity, the author comments on both the research project at the root of this publication and on the course of the discussion which emerged during these meetings. She does so in order to express her view on the capacity of the modern researcher by adapting Olga Tokarczuk’s notion of the tender narrator.  
Artykuł stanowi sprawozdanie z dwóch wydarzeń promujących dziesięciotomową monografię autorstwa kolektywu polskich slawistów (we współpracy z badaczami z kilku zagranicznych ośrodków naukowych) – Leksykon idei wędrownych na słowiańskich Bałkanach (XVIII – XXI w.) (2018–2020), jakie zostały zorganizowane za pośrednictwem platform społecznościowych oraz komunikacyjnych w 2021 roku, a więc w warunkach pandemii COVID-19. Autorka najpierw prezentuje sam projekt naukowy, który legł u podstaw publikacji, wskazując, że Leksykon zawiera wiele syntetycznie wyrażonych, oryginalnych, opartych na badaniach źródłowych refleksji na temat spotkania z nowoczesnością na gruncie kultur południowosłowiańskich. Następnie referuje przebieg dyskusji, jakie wynikły w trakcie obu spotkań promocyjnych, po czym odnosi się do kwestii kompetencji nowoczesnego naukowca, adaptując pojęcia czułego narratora Olgi Tokarczuk.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2022, 22
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rosyjski Werter Michała Suszkowa (u źródeł werteryzmu w literaturze rosyjskiej)
Российский Вертер Михаила Сушкова (у истоков вертеризма в русской литературе)
Autorzy:
Mucha, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22632231.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
literatura rosyjska
XVIII w.
sentymentalizm
werteryzm
Michał Suszkow
Rosyjski Werter
Opis:
Эпистолярный роман Гете Страдания молодого Вертера приобрел значительную популярность в русской литературе последнего десятилетия восемнадцатого века. Многочисленные подражания этому шедевру открывает Российский Вертер Михаила Сушкова, автобиографическая повесть, написанная в 1792 году и опубликованная в 1801 году, через несколько лет после самоубийства семнадцатилетнего автора. В настоящей статье дается сравнительный анализ романа Гете и повести Сушкова. Она не является рабским подражанием немецкому подлиннику. При некотором их сходстве они имеют свои отличительные черты. Русский Вертер живет не только чувствами, но и разумом. Он сочетает поверхностный сентиментализм с вольтерьянизмом, что представляется общей характерной особенностью русской дворянской культуры конца восемнадцатого столетия. Поэтому Российский Вертер является ее своеобразным литературным памятником.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2000, 2; 57-70
1427-9681
2353-4834
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Гистории о разных куриозных и амурных случаях. Неизвестная стихотворная дилогия второй четверти XVIII в.
Historie о różnych dziwnych i miłosnych przypadkach. Nieznana dylogia wierszowana z drugiej połowy XVIII w.
Autorzy:
Małek, Eliza
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22631826.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
literatura rosyjska
XVIII w.
Historie o różnych osobliwych i miłosnych przypadkach
rękopisy Rosyjskiej Biblioteki Narodowej
literatura popularna
Opis:
W artykule po raz pierwszy zaprezentowano dwa dotychczas nie znane utwory literatury popularnej XVIII w. z rękopisu Rosyjskiej Biblioteki Narodowej w Sankt-Petersburgu: historię O dwóch towarzyszach i opowieść O szlacheckim synu. Napisane rajosznikiem utwory otrzymały tytuł: Historie o różnych osobliwych i miłosnych przypadkach, akcentujący tematyczne i ideowe pokrewieństwo tekstów. Na tym etapie badań nie sposób jeszcze odpowiedzieć na pytanie, czy obie „historie” wyszły spod pióra jednego autora (na co wskazywałby sposób „tworzenia” tekstu, wyzyskujący popularne wątki i motywy, a nawet mniej czy bardziej spetryfikowane formuły słowne wierszowanych żartów, intermedii itp.), czy też owa wierszowana dylogia została skomponowana przez któregoś z kopistów-redaktorów. Już dzisiaj jednak można wskazać źródła pomysłów fabularnych twórcy (czy twórców) obu historii (facecje, żarty, intermedia i romanse miłosne) i określić osobliwości warsztatu artystycznego autora (autorów), który wykazuje jaskrawe podobieństwa do maniery twórczej anonimowych autorów „zabawnych” żartów i intermediów sceny popularnej. Integralną część artykułu stanowi publikacja tekstów obu omawianych utworów.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2000, 2; 23-46
1427-9681
2353-4834
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Polish take on Hamburg silvers. Notes on the specialization of Hamburg goldsmithing workshops of the modern era
Srebra hamburskie z polskiej perspektywy. Uwagi o specjalizacji hamburskich warsztatów złotniczych doby nowożytnej
Autorzy:
Kilijańska, Alicja
Nowacki, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31003171.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
srebra hamburskie
warsztat złotniczy
polskie muzea
XVII i 1 poł XVIII w.
Hamburg silvers
goldsmithing workshop
Polish museums
17th and 1st half of the 18th century
Opis:
The aim of this study is to present one of the most important defining features of modern Hamburg goldsmithing, namely the specialization of the workshops operating in 17th and first half of 18th century. With the widespread replication of the characteristic examples of Hamburg artwork, the features differentiating local products from those made in other goldsmithing centres became more and more recognizable. The article briefly describes several Hamburg silvers preserved in the country, both in private and museum collections. In view of the fact that most of the silvers from the great godsmithing centre of our interest can only be found in Hamburg itself or in Russia - Polish artefacts, though not comparable in quantity, can shed some light on the correct understanding of the artistic merit and character of one of the most important centres of goldsmithing in modern history.
Celem artykułu jest ukazanie jednej z najistotniejszych kwestii definiujących nowożytne złotnictwo hamburskie, jaką jest specjalizacja warsztatów działających w XVII i 1.połowie XVIII stulecia. Multiplikowane dzieła typowe utrwaliły specyficzne dla Hamburga schematy odróżniające tamtejsze wyroby od produkcji innych ważnych centrów złotniczej wytwórczości. W artykule pokrótce scharakteryzowano kilka hamburskich sreber zachowanych w krajowych zbiorach, zarówno muzealnych jak i prywatnych. Zważywszy na fakt zachowania się większej ilości sreber z interesującego nas wielkiego centrum wytwórczości złotniczej jedynie w samym Hamburgu oraz w Rosji – polskie zasoby, choć ilościowo skromne, mogą dać prawidłowe pojęcie o artystycznych walorach i specyfice jednego z ważniejszych centrów złotniczych doby nowożytnej.
Źródło:
Folia Historica Cracoviensia; 2021, 27, 1; 111-135
0867-8294
Pojawia się w:
Folia Historica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architekt Jakub Fontana w służbie marszałka Franciszka Bielińskiego
Architect Jakub Fontana Employed by Marshal Franciszek Bieliński
Autorzy:
Wyszomirska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16035390.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
architektura XVIII w.
Jakub Fontana
Marszałek Franciszek Bieliński
18th century architecture
Marshal of the Court Franciszek Bieliński
Opis:
Niniejszy artykuł jest poświęcony wybitnemu architektowi, Jakubowi Fontanie (1710-1773), pozostającemu w około dwudziestoletniej służbie marszałka nadwornego, a następnie wielkiego koronnego, Franciszka Bielińskiego (1683-1766), postaci silnie związanej z Warszawą czasów saskich. Na podstawie nieznanych dotąd badaczom źródeł archiwalnych autorka przedstawia nowe fakty, które uzupełniają dotychczasową wiedzę na temat tego architekta oraz rzucają dodatkowe światło na zakres, charakter oraz chronologię jego prac dla swojego protektora. Autorka sięga do początków znajomości Franciszka Bielińskiego z ojcem Jakuba, Giuseppe Fontaną, omawia okoliczności dwukrotnej podróży edukacyjnej młodego architekta do Paryża, zapewne współfinansowanej przez Bielińskiego, aby następnie przedstawić główne prace przy kościele w Karczewie, w rezydencjach w Otwocku i Warszawie przy ul. Królewskiej,  organizację uroczystości pogrzebowych żony marszałka, Doroty Henrietty z  Przebendowskich (castrum doloris 1755 r.), projekt, a następnie przekomponowanie nagrobka poświęconego Janowi Jerzemu Przebendowskiemu i żonie Bielińskiego, wzniesienie kościoła i klasztoru w Górze Kalwarii (1755-1760). Ponadto artykuł omawia wykonanie przez Jakuba Fontanę szeregu inwestycji publicznych jako głównego architekta Komisji Brukowej (aż do 1761 r.), której marszałek przewodniczył od 1742 r. (były to pomiary gruntów, prace przy wytyczaniu kanałów), a także dokonanie wizji zamku królewskiego, sygnalizuje również równolegle prace przy założeniu jurydyki Bielino (ok. 1757). W końcowej części artykułu autorka stara się przedstawić wzajemne relacje między Jakubem Fontaną a Franciszkiem Bielińskim, który jako protektor i mecenas  nie tylko finansował przedsięwzięcia, ale także był rzecznikiem interesów architekta i okazywał względy jego rodzinie. Z kolei Jakub Fontana żywił szacunek do Bielińskiego i powierzone mu zlecenia traktował z najwyższą powagą.
The paper is dedicated to the outstanding architect Jakub Fontana (1710-73), for about twenty years serving at the court of Marshal of the Court Franciszek Bieliński (1683-1766), later Grand Marshal of the Crown, a personage closely bonded with the Warsaw of the Saxon era. On the grounds of previously unknown archival sources, new facts are revealed that complete the so-far knowledge of the architect and shed additional light on the range, character, and chronology of his works for his patron. The beginnings of Franciszek Bieliński’s acquaintance with Jakub’s father Giuseppe Fontana are presented; the circumstances of two educational trips of the young architect to Paris, most likely partially sponsored by Bieliński, are discussed; these to be followed by the presentations of his main works on the church in Karczew, the residences in Otwock and Warsaw (in Królewska Street); the funerary ceremonies of Marshal’s wife Dorota Henrietta née Przebendowski (castrum doloris 1755); the design and later re-composition of the tomb commemorating Jan Jerzy Przebendowski and Bieliński’s wife; the raising of the church and convent in Góra Kalwaria (1755-60). Furthermore, what is discussed are a number of public projects executed by Jakub Fontana as the main architect of the Cobblestone Commission (until 1761) which the Marshal chaired as of 1742 (land surveys for marking out canals), as well as the vision of the royal castle; additionally, simultaneous works on establishing the Bielino jurisdiction (ca 1757) are signalled. In the final part of the article an attempt is made to present mutual relations between Jakub Fontana and  Franciszek Bieliński, who being the patron did not only finance the projects, but also acted as an advocate of the architect’s interests, showing much concern for his family. Jakub Fontana, in his turn, highly respected Bieliński and regarded the tasks commissioned by him with utmost attention.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2019, 81, 3; 499-528
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architekt Stanisław Zawadzki w Rzymie. Realia - fascynacje - profity
The architect Stanisław Zawadzki in Rome. Reality - fascination - benefits
Autorzy:
Mączyński, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366567.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Zawadzki Stanisław
Mycielski Stanisław
Potocki Ignacy
Rzym
Hospicjum św. Stanisława
architektura rzymska XVIII w.
architektura polska XVIII w.
klasycyzm
kolekcjonerstwo
traktaty architektoniczne
Rome
St. Stanisław's Hospice
18th century architecture in Rome
18th century architecture in Poland
classicism
collecting
architectural treatise
Opis:
Artykuł nawiązuje do mojej publikacji sprzed dziesięciolecia Rzymskie sukcesy architekta Stanisława Zawadzkiego ("Kwartalnik Architektury i Urbanistyki", 2002, z. 4), mówiącej o edukacji tegoż architekta w Akademii św. Łukasza w Rzymie, zdobyciu przezeń w 1771 roku drugiej nagrody (w drugiej klasie) na Konkursie Klementyńskim oraz o przyjęciu go w poczet akademików di merito w roku 1775. Udostępnione ostatnio zbiory archiwalne polskiego Hospicjum św. Stanisława w Rzymie pozwoliły dopełnić pierwsze lata pobytu Zawadzkiego w Rzymie o rozmaite szczegóły, dowodzące, że jego włoskim studiom towarzyszyły nieustanne kłopoty materialne, a sytuację tylko w pewnym stopniu polepszyło wsparcie finansowe udzielone przez odwiedzającego Italię Stanisława Mycielskiego, starostę lubiatowskiego. Wieczne Miasto stało się przedmiotem kontemplacji i fascynacji Zawadzkiego, stąd uchodził potem za wytrawnego znawcę jego architektury od starożytności po wiek XVIII. Został też - na miarę swych możliwości - kolekcjonerem dzieł włoskiego malarstwa i rzeźby. Udało się dopełnić znaną już wcześniej grupę dzieł pochodzących z jego zbiorów o nowo ujawnione - pięć niewielkich rzeźbionych popiersi cezarów i parę obelisków wykonanych w technice pietra dura. Pobyt w Rzymie przyniósł też Zawadzkiemu liczne kontakty, które zaowocowały późniejszymi przyjaźniami (Hugo Kołłątaj), artystyczną współpracą (Franciszek Smuglewicz), a przede wszystkim trwałymi związkami z mecenasami i zleceniodawcami (Stanisław Poniatowski). Szczególną uwagę zwrócono na osobę Ignacego Potockiego, pisarza litewskiego - od którego zaczęła się znajomość architekta z familią Potockich. To dla niego Zawadzki wykonywał projekty: gmachu mieszczącego Bibliotekę Załuskich w Warszawie, plebanii księdza Grzgorza Piramowicza w Kurowie czy masońskiej rezydencji nad rzeką Szeszupą. To od Zawadzkiego Potocki zaczerpnął w Rzymie sporo wiedzy architektonicznej, co wykorzystał w napisanym około 1770 roku traktacie Uwagi o architekturze. Hospicjum św. Stanisława - gdzie koncentrowały się sprawy polskie w Wiecznym Mieście - odegrało w tym wszystkim swój istotny udział.
This article relates to one I wrote ten years ago entitled Rzymskie sukcesy architekta Stanisława Zawadzkiego [The Roman Successes of the Architect Stanisław Zawadzki] ("Kwartalnik Architektury i Urbanistyki" [Architectural and Town Planning Quarterly], 2002, fasc. 4) in which I discussed Zawadzki's education at the Accademia di San Luca in Rome, his winning second prize (in second class) in 1771 in an architectural competition established by Pope Clement XII, and his entering the ranks of academicians of merit (di merito) in 1775. The archives of St. Stanisław Hospice in Rome, which have recently been made accessible, enabled me to supplement the first years of Zawadzki's stay in Rome with a variety of details, which show he was beset with constant financial problems throughout his studies and how the situation was only partially improved thanks to the financial support he received from Stanisław Mycielski, the Starosta of Lubiatów, when he visited Italy. For Zawadzki, Rome was fascinating and a subject for contemplation. Later, he would be considered a consummate expert on Roman architecture from antiquity to the end of the 18th century. He also became - in so far as his finances permitted - a collector of Italian art and sculpture. It was possible to supplement a group of items which were already known to have been in his collection, with five small sculptured busts of Roman Emperors and a pair of obelisks made using the pietra dura technique. Zawadzki's stay in Rome brought him into contact with many people, which resulted in subsequent friendships (Hugo Kołłątaj), artistic collaboration (Franciszek Smuglewicz), and above all enduring connections with patrons and clients (Stanisław Poniatowski). Particular attention is paid to Ignacy Potocki, Grand Clerk of Lithuania, who first brought Zawadzki into contact with the Potocki family. It was for Potocki that Zawadzki drew up designs for the building housing the Zaluski Library in Warsaw, the presbytery for Grzgorz Piramowicz, the parish priest in Kurów, and the masonic lodge on the River Szeszupa [Šešupe.]. Potocki used a lot of the architectural knowledge he gained from Zawadzki in a treatise of ca. 1770 entitled Uwagi o architekturze [Comments about Architecture]. St. Stanisław's Hospice, which was the hub of all Polish life and matters connected with Poland in Rome, played an important part in all this.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2012, 57, 3; 57-92
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies