Temat: XVI-XVIII wiek - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Opieka duchowa w staropolskim szkolnictwie jezuickim
Autorzy:: Nowicki, Michał
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1998491.pdf
Data publikacji:: 2021-08-03
Wydawca:: Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:: opieka duchowa
szkolnictwo staropolskie
szkolnictwo jezuickie
Sodalicja Mariańska
historia wychowania
XVI-XVIII wiek
Opis:: Przedmiotem niniejszego opracowania jest zagadnienie opieki duchowej sprawowanej przez profesorów staropolskich szkół jezuickich nad uczniami. Jego celem jest ukazanie podstaw tego zjawiska, jego wieloaspektowości i korzyści dla uczniów oraz ówczesnego społeczeństwa. Zagadnienie to analizowane jest z perspektywy historii wychowania. Punktem wyjścia jest wskazanie na problem opieki duchowej jako kluczowego elementu działalności Towarzystwa Jezusowego na podstawie „Konstytucji zakonnych” oraz późniejszych podręczników metodycznych. Kolejno omawiane są zagadnienia: ćwiczenia duchowne, praca jezuitów w Sodalicjach, w szkole (zwłaszcza w odniesieniu do rekreacji, teatru szkolnego i egzort). Do analizy tych zagadnień wykorzystano materiały źródłowe różnego rodzaju: od „dyrektoriów” ćwiczeń duchownych i podręczników metodycznych dla nauczycieli, po skrypty wykładów i zeszyty szkolne. W opracowaniu przestawiono tylko część z tych materiałów, a wyboru dokonano mając na uwadze jak najlepszą egzemplifikację treści. W efekcie podjętej analizy można stwierdzić, że profesorowie jezuiccy w okresie od XVI do XVIII w. pracowali z młodzieżą szkolną mając na względzie jej rozwój duchowy, realizując ten cel zwłaszcza w pracy indywidualnej z uczniami należącymi do Sodalicji Mariańskich. Należy też zaznaczyć, że w literaturze przedmiotu brakuje całościowego i obszernego opracowania podejmowanego tu zagadnienia. Jako postulat warto zgłosić potrzebę omówienia opieki duchowej jezuitów także nad osobami spoza szkoły.
Źródło:: Studia Paedagogica Ignatiana; 2021, 24, 2; 17-33
2450-5358
2450-5366
Pojawia się w:: Studia Paedagogica Ignatiana
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: XVI-, XVII- i XVIII-wieczne pamiętniki i diariusze polskiej szlachty jako świadectwo mentalności i stanu świadomości artystycznej.
Autorzy:: Wyrzykowska, Małgorzata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/560090.pdf
Data publikacji:: 2007
Wydawca:: Uniwersytet Wrocławski. Instytut Historii Sztuki
Tematy:: XVI, XVII, XVIII wiek w Polsce
polska szlachta
peregrynacja
Źródło:: Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego; 2007, 2(4); 40-55
1896-4133
Pojawia się w:: Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Organizacja bibliotek jezuickich w Polsce od XVI do XVIII wieku
Autorzy:: Grzebień, Ludwik
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1047718.pdf
Data publikacji:: 1975
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: jezuici
XVI-XVIII wiek
biblioteka
historia
Ludwik Zalewski
Jesuit
16th-18th century
library
history
Źródło:: Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1975, 30; 223-278
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:: Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Organizacja bibliotek jezuickich w Polsce od XVI do XVIII wieku: (dok.)
Autorzy:: Grzebień, Ludwik
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1047703.pdf
Data publikacji:: 1975
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: biblioteka
jezuici
Polska
zakon
XVI-XVIII wiek
zbiory
library
Jesuit
Polska
order
16th-18th century
repertory
Źródło:: Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1975, 31; 225-281
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:: Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Nowa książka o polskich znakach wodnych
Autorzy:: Zbudniewek, Janusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1048114.pdf
Data publikacji:: 1971
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: recenzja
znaki wodne
podręcznik
publikacja
filigrany
XVI-XVIII wiek
review
watermark
textbook
edition
filigree
16th-18th century
Źródło:: Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1971, 22; 291-296
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:: Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Fundacje i bractwa religijne w Głogowie Małopolskim od XVI do XVIII wieku
Autorzy:: Borkowski, Robert
Nowicki, Tomasz
Lorens, Beata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1574237.pdf
Data publikacji:: 2020-12
Wydawca:: Archiwum Państwowe w Rzeszowie
Tematy:: fundacje religijne
bractwa religijne
Głogów Małopolski
XVI-XVIII wiek
religious charitable organizations
confraternities
16th–18th century
Glogow Malopolski
Opis:: W założonym w 1570 r. Głogowie Małopolskim od pierwszych lat jego istnienia kwitło bogate życie religijne. Miasto lokował Krzysztof Głowa herbu Jelita, był on również fundatorem drewnianego kościoła parafialnego. W kolejnych dziesięcioleciach istnienia Głogowa Małopolskiego powstawały nowe fundacje religijne pochodzące od następnych właścicieli miasta. Mikołaj Spytek Ligęza na początku lat 30. XVII w. założył szpital dla ubogich, co miało również wymiar religijny. W mieście powstały cechy rzemieślnicze – szewski, tkacki, rzeźniczy, krawiecki i inne, a ich statuty dowodzą, że rzemieślnicy organizowali się również we wspólnym życiu religijnym, posiadali między innymi własne ołtarze w kościele parafialnym. Pod koniec XVII w. z prywatnej inicjatywy powstała fundacja, dzięki której znalazł utrzymanie ksiądz, który sprawował obowiązki duchowne przy ołtarzu cechu krawieckiego. Początek XVIII w. przyniósł za sobą wielką wojnę północną, a wraz z nią śmierć i zniszczenia. Reakcją na to mieszczan głogowskich był wzrost pobożności. Powstało wówczas bractwo różańcowe oraz nowy kościół położony tuż za miastem na tzw. Piasku. W kościele znalazł się obraz Matki Bożej Śnieżnej, który z czasem został uznany za słynący łaskami i otoczony kultem religijnym. W pobliżu kościoła wykopano studnię, której woda uchodziła za leczniczą. Kolejne bractwo, które rozpoczęło swą działalność przy głogowskiej parafii to bractwo św. Anny. Było ono również założone przez mieszczan. Trzecie bractwo Św. Trójcy miało fundusz, na który złożyli się mieszczanie i jedna z kolejnych właścicielek miasta, Urszula z Branickich Lubomirska. W latach 60. XVIII w. ściągnęła ona do Głogowa Małopolskiego księży misjonarzy ze Zgromadzenia Misji św. Wincentego à Paulo. Zbudowała dla nich murowany kościół połączony z domem misyjnym i budynek, który został ich siedzibą. Ufundowana przez nią suma, z której były płacone wyderkafy, pozwalała na utrzymanie pięciu księży. Dodatkowo księżna postarała się, aby duchowni ze Zgromadzenia Misji przejęli opiekę duchowną w pozostałych dwóch głogowskich kościołach – parafialnym i na Piasku. Misjonarze przetrwali w Głogowie Małopolskim tylko 20 lat, w latach 80. XVIII w. Zgromadzenie Misji zostało zlikwidowane. Zabudowania misjonarzy wraz z kościołem przejął rząd zaborcy. Na początku XIX w. kościół z domem misyjnym spłonął, a w okresie międzywojennym XX w. ruiny zostały rozebrane. Pozostała jedynie oficyna mieszkalna. Artykuł demonstruje, jak życie mieszkańców dawnego Głogowa Małopolskiego było głęboko związane z religią.
Charitable organizations and confraternities in Glogów Malopolski from 16th to 18th century. From its founding in 1570, rich religious life bloomed in Glogów Malopolski. The town was founded by Krzysztof Glowa bearing the ‘Jelita’ coat of arms, who had also initiated and funded a wooden parish church. In the following decades of the town’s existence, new owners founded new religious charitable organizations. Mikolaj Spytek Ligeza, at the beginning of 1630s, founded a hospital for the poor, which also had a religious undertone. Various guilds were founded in the town, including but not limited to: craftsmen, shoemakers, butchers and tailors guild and their statutes prove that craftsmen organized themselves also in the religious life, as they had their own altars in the parish church. At the end of the 17th century, due to an individual’s initiative, a new charitable organization was founded, thanks to which a priest who performed his duties at the tailors’ altar could earn a living. The beginning of the 18th century brought a great northern war and with it death and destruction. This caused the piousness of the town’s people to rise. A confraternity of the Holy Rosary was founded along with a new church located at the so-called ‘Piasek’. The church displayed a painting of the Salus Populi Romani, which with time became famous for its boons which then led to veneration. A well was set up in the vicinity of the church and its water was rumored to have healing properties. The next confraternity to start its activity near the church was the confraternity of St. Anne. It was founded by the townspeople. The third confraternity to be founded was confraternity of the Holy Trinity, which had its fund financed by the townspeople and by a new owner of the town Urszula Lubomirska, maiden name Branicka. In the 1760s Urszula brought Vincentians to Glogow Malopolski. She built them a brick church combined with a mission and another building which became their residence. The sum she funded had enough withdrawn monthly to support five priests on the premises. Additionally, the 30 Robert Borkowski duchess made sure that the missionaries took over the spiritual duties in the other two churches in Glogow – the parish one, and the one located in the so-called ‘Piasek’. Missionaries resided in Glogow for only 20 years, as in the 1780s the confraternity did no longer exist. The residential buildings and the church were taken over by the invader’s government. At the beginning of the 19th century the church alongside the mission burned down, and in the interwar period the ruins were cleared out. Only one small residential building was left standing. The article demonstrates how the lives of the townspeople of the old Glogow Malopolski were deeply intertwined with religion.
Źródło:: Prace Historyczno-Archiwalne; 2020, 32; 7-30
1231-3335
Pojawia się w:: Prace Historyczno-Archiwalne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Spór o rolę deputatów duchownych w Trybunale Koronnym
The dispute over the role of the parliament members spirituals in the Supreme Court
Autorzy:: Bednaruk, Waldemar
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/38913900.pdf
Data publikacji:: 2008
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: Trybunał Koronny
deputaci duchowni
Rzeczpospolita szlachecka (XVI-XVIII wiek)
Supreme Court
parliament members spirituals
the nobleman's Commonwealth (16th-18th c.)
Opis:: The Supreme Court came into being in 1578. The task of the court was considering the appeals from sentences passed by the lower instance. There were 27 secular judges and 6 church representatives in the court. The same amount of clergymen and secular judges reargued a case in which one of the sides was a person or an institution connected with the church. However from the very beginning parliament members spirituals had more power than they were expected to have according to the law: they took part in the election of the chairman – marshal − as well as reconsidered the cases not connected with the church, together with the secular judges, although they shouldn’t. Some nobleman did not approve that over-participation of clergyman. Therefore there was a serious dispute between the supporters and the opponents of such a strong position of clergyman in the Supreme Court. Finally, the clergymen’s influence on the court's work was diminished. It was a result of the reforms of 18th century.
Źródło:: Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL; 2008, 4, 1; 73-85
1896-6365
Pojawia się w:: Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Elementarne szkoły wielskie z polskim/kaszubskim językiem nauczania w synodzie słupskim od reformacji do wojny siedmioletniej
Rural Elementary Schools with Polish/Kashubian as the languages of instruction in Słupsk Synod from the Reformation to Seven Years’ War.
Autorzy:: Szultka, Zygmunt
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1591141.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:: education in the Słupsk Synod
Polish/Kashubian language
16th–18th century
szkolnictwo wiejskie synodu słupskiego
język polski/kaszubski
XVI– XVIII wiek
Opis:: Artykuł jest próbą syntetycznego przedstawienia zarysu szkół wiejskich z polskim językiem nauczania na kaszubskim obszarze językowym synodu słupskiego na tle uwarunkowań i głównych linii rozwoju wiejskiego szkolnictwa elementarnego z niemieckim językiem nauczania na Pomorzu Zachodnim od reformacji do wojny siedmioletniej. Szkolnictwo elementarne kaszubskiej mniejszości etniczno-językowej charakteryzowało się wieloma specyficznymi cechami, wśród których najważniejszą był język nauczania. Zwrócono również uwagę na zrodzone z pietyzmu próby ożywienia umysłowego, w tym szkolnictwa elementarnego, w pierwszej połowie XVIII wieku.
This article is an attempt of a synthetic outline of the rural schools with Polish as the language of instruction in the Kashubian language area of the Słupsk Synod in the context of the conditions and main directions of the development of rural elementary education with German as the language of instruction in West Pomerania in the period from the Reformation to the Seven Years’ War. The elementary education of the Kashubian ethnic and linguistic minority was defined by many specific traits, among which the most significant one was the language of instruction. In addition, the paper touches on the pietism-inspired attempts at an intellectual revival, which included elementary education, in the first half of the 18th century.
Źródło:: Przegląd Zachodniopomorski; 2017, 3; 57-67
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:: Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Staropolskie varia biograficzno-chronologiczne z nowożytnych źródeł proweniencji kościelnej (uzupełnienie do kompendiów bio-bibliograficznych i herbarzy)
Autorzy:: Prokop, Krzysztof R.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1179680.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Jagielloński. Biblioteka Jagiellońska
Tematy:: prozopografia elit staropolskich (XVI–XVIII wiek)
nowożytne źródła proweniencji kościelnej
the prosopography of the Old Polish elites (sixteenth-eighteenth centuries)
modern Church sources
Opis:: Obecna publikacja stanowi zbiór ekscerptów ze staropolskich źródeł kościelnych, przynoszących nowe dane, tudzież uściślenia natury biografistycznej do życiorysów przedstawicieli ówczesnych elit społecznych: monarchów, magnaterii, wyższego duchowieństwa, w pewnym wyborze także wspólnot zakonnych (w łącznym ujęciu dotyczą grona kilkuset osób). Jawią się one jako przydatne w perspektywie badań o charakterze prozopograficznym – w szczególności przy kontynuowaniu prac nad tego rodzaju doniosłej wagi przedsięwzięciami wydawniczymi, jak Polski słownik biograficzny, Bibliografia polska czy Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej. Spisy, a także nad postulowanymi analogicznego charakteru wykazami chronologicznymi członków staropolskich kapituł. Edycja ta ma charakter bez wątpienia przyczynkarski, jednakże jej użyteczność wydaje się oczywista, bowiem na intencjonalne poszukiwanie w nadzwyczaj obfitym i zarazem rozproszonym materiale źródłowym z czasów nowożytnych tego rodzaju przygodnie występujących informacji, na które natrafia się podczas kwerend archiwalnych nieraz przypadkowo, raczej mało kto by się zdobył, podczas gdy ich nieobecność w obiegu naukowym ma swoje negatywne konsekwencje natury poznawczej. Prezentowany materiał pochodzi z zasobów aktowych archiwów kościelnych i państwowych w Częstochowie, Drohiczynie, Gdańsku, Gnieźnie, Krakowie, Lublinie, Olsztynie i Warszawie oraz z biblioteki dawnego opactwa Kanoników Regularnych Laterańskich w Czerwińsku. Został on opatrzony stosownym aparatem naukowym, w którym ograniczono się do przywołania wyłącznie najważniejszych kompendiów genealogiczno-heraldycznych oraz wspomnianych już tu powyżej wydawnictw o charakterze bio-bibliograficznym.
The present publication is a compilation of excerpts from Old Polish church sources which bring us new information and details about the biographies of members of the upper classes of Polish society at that time, i.e. kings, magnates, the higher clergy and also – to some extent – religious communities. These addenda – concerning the lives of several hundred people – would seem to be of use to prosopographical research, especially in the continuation of work on such important publications as The Polish Biographical Dictionary, The Polish Bibliography and The Officials of the Early Republic of Poland and chronological lists of the members of old Polish chapter houses. Notwithstanding the fact that the present publication is only a minor contribution, there can be no doubt as to its value, given that such information is often found by accident but is hardly ever actually searched for, though its absence in research has obvious negative consequences. The present sources come from Church and State archives in Częstochowa, Drohiczyn, Gdańsk, Gnieźnie, Kraków, Lublin, Olsztyn and Warsaw, as well as from the library of the former abbey of the Canons Regular of the Lateran in Czerwińsk. They have been provided with adequate critical notes and with references to the most essential compendia concerning genealogy and heraldry as well as to the aforementioned biographical and bibliographical publications.
Źródło:: Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej; 2016, 66; 177-214
0006-3940
2450-0410
Pojawia się w:: Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Polonika w księgozbiorach bibliotecznych dominikanów w Gidlach, Łęczycy, Łowiczu, Piotrkowie Trybunalskim i Sieradzu w XVI–XVIII wieku
Polonica in the Libraries of the Dominican Monasteries in Gidle, Łęczyca, Łowicz, Piotrków Trybunalski and Sieradz, from the Sixteenth to the Eighteenth century
Autorzy:: Stolarczyk, Tomasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/571045.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Jagielloński. Biblioteka Jagiellońska
Tematy:: Biblioteki klasztorne
dominikanie
Polska Środkowa
polonika
XVI–XVIII wiek
Monastic libraries
Dominicans
Middle Poland
polonica
the period from the sixteenth to the eighteenth century
Opis:: W bibliotekach Braci Kaznodziejów w Gidlach, Łęczycy, Łowiczu, Piotrkowie Trybunalskim i Sieradzu były 54 polonika. Z gidelskiej biblioteki pochodziło 16 dzieł, z łęczyckiej 2 dzieła, łowickiej 6 dzieł, piotrkowskiej 4 dzieła, sieradzkiej 26 dzieł. Stanowiło to około 4% wszystkich ksiąg z wymienionych bibliotek dominikańskich. Można to stwierdzić na podstawie inwentarzy bibliotecznych przechowywanych w Archiwum Polskiej Prowincji Dominikańskiej w Krakowie i Archiwum Diecezjalnym we Włocławku oraz zbiorom ksiąg podominikańskich zachowanych w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie, w Bibliotece Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku i w Bibliotece Kolegium Filozoficzno-Teologicznego Ojców Dominikanów w Krakowie.
In the libraries of the Dominican monasteries in Gidle, Łęczyca, Łowicz, Piotrków Trybunalski and Sieradz there were 54 polonica: 16 works in the library in Gidle, 2 in Łęczyca, 6 in Łowicz, 4 in Piotrków and 26 in Sieradz. This amounted to about four per cent of all the volumes held by these Dominican libraries, as can be proved on the basis of the library inventories in the Archive of the Polish Province of Dominicans in Cracow, the Diocesan Archive in Włocławek as well as on the basis of the ex-Dominican book collections held by the University Library in Warsaw, the Library of the Higher Theological Seminary in Włocławek and the Library of the Dominican College of Philosophy and Theology in Cracow.
Źródło:: Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej; 2016, 66; 85-90
0006-3940
2450-0410
Pojawia się w:: Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Digital science in context of book culture history research: Polonica of the 16th-18th centuries in selected databases of written cultural heritage concerning the Kingdom of Hungary
Humanistyka cyfrowa w kontekście badań nad historią kultury książki: polonica od XVI do XVIII wieku w bazach danych piśmiennego dziedzictwa kulturowego związanego z Królestwem Węgierskim
Autorzy:: Špániová, Marta
Lichnerová, Lucia
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/472385.pdf
Data publikacji:: 2017-12-30
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:: digital science
Polish book
16th-18th century
historical libraries
Kingdom of Hungary
research of Polonica
humanistyka cyfrowa
książka polska
XVI-XVIII wiek
biblioteki historyczne
Królestwo Węgierskie
badania poloników
Opis:: The authors summarise the main databases of written cultural heritage, used for research of book culture history in Slovakia, Czech Republic and Hungary, particularly databases including data for research of Polish books of the 16th-18th centuries. Potential of digital science and its sources for traditional book culture history research is emphasised. Authors analyse all types of Polonica in certain digitalised collections of various historical libraries in the Kingdom of Hungary from the 16th to the 18th centuries. Mutual cultural relationship of Slovakia and Poland in book culture history is also highlighted, especially for building of aristocratic and bourgeois libraries.
Autorki prezentują główne bazy danych piśmiennego dziedzictwa kulturowego używane do badań nad historią kultury książki na Słowacji, w Republice Czeskiej i na Węgrzech, w szczególności te z nich, które zawierają dane przydatne w badaniach nad polską książką od XVI do XVIII w. Autorki podkreślają potencjał jaki reprezentuje humanistyka cyfrowa i źródła przez nią wykorzystywane dla tradycyjnych badań na historią kultury książki. Analizują wszystkie typy poloników znajdujących się w niektórych zdigitalizowanych kolekcjach bibliotek dawnego Królestwa Węgierskiego istniejących od XVI do XVIII w. Naświetlają również relacje w dziedzinie kultury książki pomiędzy Polską a Słowacją, w szczególności w kontekście powstawania bibliotek mieszczańskich i arystokratycznych oraz rozwoju drukarstwa i księgarstwa w Królestwie Węgierskim.
Źródło:: Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2017, Polonika w zbiorach obcych, tom specjalny; 371-380
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:: Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Stare druki ze zbiorów Pommersches Museum w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu. Komunikat
Old prints from Pommersches Museum in the collection stored in the University Library in Poznań. Report
Autorzy:: Łukaszewski, Jakub
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2206858.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Muzeum Narodowe w Szczecinie
Tematy:: old prints
16th–18th century
Pommersches Museum (Stettin) book collection
Poznań University Library collection
stare druki
XVI–XVIII wiek
księgozbiór Pommersches Museum (Stettin)
kolekcja Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu
Opis:: The report presents old prints from the Szczecin Pommersches Museum collection that have been discovered in the University Library in Poznań. These are 17 old prints in 21 volumes. The report is followed by an annex with a list of finds including bibliographic descriptions of the old prints as well as features of each specimen (provenance, marginalia, binding).
Źródło:: Materiały Zachodniopomorskie; 2022, 18; 291-306
0076-5236
Pojawia się w:: Materiały Zachodniopomorskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Oratorium w Rzymie od XVII do XVIII wieku
Autorzy:: Smolarek, Dariusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/950588.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Teologiczne
Tematy:: Philip Neri
esercizi spirituali
laudi spirituali
oratorio
composer
Rome
16ᵗʰ century
XVII century
XVIII century
Filip Neri
oratorium
kompozytor
Rzym
XVI wiek
XVII wiek
XVIII wiek
Opis:: The new vocal-instrumental music type that actively bloomed in the period of baroque came into being partly by the activity of Saint Philip Neri. He organized services associated with singing laudi in a building specially intended for that purpose - named in Italian oratorio. Primarily the term “oratorio”, meant a prayer space, later was related to non-liturgical and musical services that were performed there. Laudi spirituali were gradually replaced with madrigali spirituali and motetti concertati that often had the character of dialog singing. From these forms in the first half of XVII century formed two types of oratorios: folk (oratorio volgare) and latin (oratorio latino). The content of compositions was non-liturgical religious text that was inspired by the Bible featured: histories of Old Testament, figures, New Testament events and parables, and also allegoric dialogs between Christ and a Christian soul. The singers in oratorio were accompanied by orchestra (often choir) performed particular dramatic roles and did not use means of actor playing. Oratorio as a carrier of religious content served liturgy and became its certain fulfillment.
Do powstania nowego wokalno-instrumentalnego gatunku muzycznego, który bujnie rozkwitał w okresie baroku, przyczyniła się działalność rzymskiego kapłana św. Filipa Neriego. W specjalnie na ten cel przeznaczonym budynku – zwanym w języku włoskim oratorio – organizował nabożeństwa połączone ze śpiewaniem laud. Pojęcie „oratorium”, pierwotnie oznaczające pomieszczenie modlitewne, odnoszono później do nieliturgicznych i muzycznych nabożeństw, które tam odprawiano. Laudi spiritualistopniowo zastąpione przez madrigali spirituali i motetti concertati posiadały często charakter śpiewów dialogowanych. Z tych form, w I połowie XVII wieku wykształciły się dwa typy oratorium: ludowe (oratorio volgare) i łacińskie (oratorio latino). Treścią kompozycji był nieliturgiczny tekst religijny, który czerpiąc inspiracje z Biblii, przedstawiał: starotestamentalne historie i postaci, nowotestamentalne wydarzenia i przypowieści, a także alegoryczne dialogi pomiędzy Chrystusem i duszą chrześcijanina. W oratorium, śpiewacy, którym towarzyszyła orkiestra (a niekiedy chór), wykonując określone role dramatu, nie korzystali ze środków gry aktorskiej. Oratorium jako nośnik treści religijnej służyło liturgii i stawało się jej dopełnieniem.
Źródło:: Ruch Biblijny i Liturgiczny; 2012, 65, 1
2391-8497
0209-0872
Pojawia się w:: Ruch Biblijny i Liturgiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Organy w kościołach archidiakonatu pomorskiego w XVI-XVIII wieku
Organs in the Churches of the Pomeranian Archideaconry between the 16th and the 18th Century
Autorzy:: Nowicki, Tomasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1807001.pdf
Data publikacji:: 2019-10-23
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: Prusy Królewskie; diecezja włocławska; archidiakonat pomorski; organy; kościoły parafialne; kościoły filialne; wiek XVI-XVIII; czasy nowożytne
Royal Prussia; Diocese of Włocławek; Pomeranian Archdeaconry; organs; parish churches; filial churches; 16th-18th century; modern times
Opis:: Muzyka kościelna w Kościele katolickim już od wieków ubogacona jest grą na organach. Jednak rozpowszechnienie się tych instrumentów było rozciągnięte w czasie. Pierwsze organy w Polsce pojawiły się w XIII wieku, lecz w małych miasteczkach i wsiach organy występowały częściej począwszy od XVI wieku. Potwierdza to przykład archidiakonatu pomorskiego. W drugiej połowie XVI wieku organy były w 12 świątyniach, sto lat później już w 54, zaś w latach osiemdziesiątych XVIII wieku we wszystkich kościołach parafialnych większości kościołów filialnych. Instrumenty organowe rozpowszechniały się szybciej w kościołach miejskich. W końcu XVI wieku były odnotowane w połowie miast archidiakonatu, a tylko w ok. 5% świątyń wiejskich. Sto lat później były w ponad 80% kościołach miejskich i już ok. 36% świątyń na wsi. Po kolejnych stu latach ponad 92% kościołów miejskich i niemal 86% wiejskich miało już ten typ instrumentu. Recepcja organów była w pewnym stopniu uzależniona od patronatu świątyni. Najszybciej rosła w świątyniach patronatu kościelnego, wolniej królewskiego, a na końcu szlacheckiego. Innym aspektem badań nad organami jest ustalenie ich wielkości. Wizytacje przekazują zwykle subiektywne odczucia wizytatora lub informację o liczbie głosów organowych, która w pośredni sposób może świadczyć o wielkości instrumentu. Najczęściej organy należały do grupy instrumentów małych, kilkugłosowych. Taki typ dominował (80-90%) w XVIII wieku. Spotyka się też instrumenty duże, o większej liczbie głosów (w Świeciu – 21, w Byszewie – 17). Jeśli chodzi o stan zachowania organów, to większość z nich była uznawana za dobre, choć odsetek ten wahał się w różnych wizytacjach od 89% w latach 1686-1687 do ok. 55% w wizytacjach z lat sześćdziesiątych i osiemdziesiątych XVIII wieku.
Church music in the Catholic Church has been enriched by organ play for centuries. However, the spread of this instrument has been stretched over time. The first organ in Poland appeared in the 13th century, but in small towns and villages organs started to appear more often from the 16th century. This is confirmed by the example of the Pomeranian Archdeaconry. In the second half of the 16th century 12 temples had organs, but one hundred years later already 54, and in the 1880s all parish churches of most filial churches were equipped with an organ. Organs spread faster in urban churches. At the end of the 16th century, they were recorded in half of the towns of the archdeaconry, and only in about 5% of the village temples. A hundred years later, organs were in over 80% of town churches and already in about 36% of village temples. After another hundred years, over 92% of urban churches and almost 86% of rural churches had this type of instrument. The reception of the organ was to a certain extent dependent on the patronage of the temple. It was growing fastest in temples with church patronage and slower in temples with royal, and gentry patronage. Another aspect of research into organs is to determine their size. Visits usually give only the subjective feelings of the inspector or information about the number of organ voices, which may indirectly indicate the size of the instrument. Most often, the organs belonged to a group of small, several-voiced instruments. This type dominated (80-90%) in the 18th century. There are also large instruments with a larger number of voices (in Świecie – 21, in Byszewo – 17). Regarding the state of preservation of organs, most of them were considered in good condition, alt-hough the percentage fluctuated in various visits from 89% in the years 1686-1687 to approx. 55% in the visits in the 1860s and 1880s.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 2; 59-84
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki