Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "XVI wieku" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Wrocław w sieci. Uwagi na temat artystycznych powiązań miasta od początku panowania Luksemburgów do końca epoki Jagiellonów
Wrocław in a network. Remarks on artistic relations of the city since the beginning of the Luxembourgs’ rule till the end of the Jagiellonian era.
Autorzy:
Kaczmarek, Romuald
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560169.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Instytut Historii Sztuki
Tematy:
Wrocław od XIII wieku do XVI wieku
Opis:
Wrocław was always situated on the meeting point of great areas of the East and the West, and became a meeting point of political and economical interests. This fact as well as the consequent changes of the Silesian rulers in the Middle Ages, together with the city’s gradual independence, makes this city an interesting object of observations which focus on the local artistic phenomena of various origins. The period of two centuries allows us to follow these phenomena in an extended time perspective that in turn makes observation of dynamics of changes possible. Bohemia with Prague, the area of Germany with Nuremberg, Little Poland with Cracow are known but not the only places of origin of artists and artistic phenomena which came into being in Wrocław in the period between the second quarter of 14th and the first third of 16th century. The comparison between numerous indeed and distant trade and economical contacts of the city in this period and the directions of artistic relations defined by art history research indicates that both the areas do not necessarily match with each other. Also the fact that Wrocław remained in the structure of the Bohemian Kingdom not in each historical period has the reflection adequate to the rank of this political relationship. The directions of artists and artisans’ moves and the transfers of stylistic forms were influenced by yet other factors which we are not always capable of comprehending. We should also remember about the significant share of craftsmen’s products (ceramics, glass, textiles and others) in general artistic exchange of goods. The vast European area, from which the artists and artistic influences came to Wrocław, exceeds significantly the size of territories where it is possible to find the traces of export of the local artistic production. Wrocław, as the most important centre of the region, received different impulses, which later on were transformed in the local workshops, used in their production, which spread mainly into outlying districts, neighbours of Silesia.
Źródło:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego; 2012, 4(26); 19-34
1896-4133
Pojawia się w:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowa publikacja na temat mecenatu książęcego na Śląsku Bogustaw Czechowicz -"Książęcy mecenat artystyczny na Śląsku u schyłku średniowiecza"
Autorzy:
Eysymontt, Rafał
Kaczmarek, Romuald
Witkowski, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560055.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Instytut Historii Sztuki
Tematy:
średniowiecze
Śląsk w XIV, XV, XVI wieku
Bogusław Czechowicz
Źródło:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego; 2006, 1(1); 88-94
1896-4133
Pojawia się w:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między Wrocławiem a Lwowem. Sztuka na Śląsku, w Małopolsce i na Rusi Koronnej od XVI do XVIII wieku. Konferencja naukowa w Krakowie (16-18 listopada 2009 roku).
Scientific conference Between Wrocław and Lviv. Art in Silesia, Lesser Poland and Red Ruthenia from the 16th to 18th Century in Cracow (16–18 November 2009)
Autorzy:
Oszczanowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560155.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Instytut Historii Sztuki
Tematy:
Śląsk od XVI do XVIII wieku
Wrocław od XVI do XVIII wieku
Małopolska od XVI do XVIII wieku
Ruś Koronna
Lwów od XVI do XVIII wieku
Opis:
On 16–18 November 2009 a scientific conference Between Wrocław and Lviv. Art in Silesia, Lesser Poland and Red Ruthenia from the 16th to 18th Century took place in Cracow. The idea of the meeting was submitted two years ago by the members of the Stanisław Wyspiański Circle of Art History Students at the Jagiellonian University and the Inventory Circle of Art History Students at the University of Wrocław. They were supported by the academics from the Institutes of History of Art at the Jagiellonian University and the University of Wrocław. The attractiveness of the topic proposed by the organisers was confirmed by extraordinary interest in this scientific event. The broadly ‘open’ subject spectrum resulted in over 50 papers submitted for the conference, mainly from academic, research and museum centres. The session was devoted to art of the three regions – Silesia, Lesser Poland and South-East Kresy (Red Ruthenia) in Early Modern times. Its aim was to demonstrate similarities and differences as well as mutual relations and artistic contacts within the mentioned areas among others, in operating the same composition schemes, patterns or introducing new solutions, artists and art works’ migrations. The papers presented questions referring to artistic relations in their broad sense between the mentioned above regions, although the majority of the speeches dealt with only one of them. Moreover, art of Silesia and Kresy was seen as art of the cultural borderland and in some cases of the specific bridge connecting Lesser Poland with more distant areas of Europe. One of the conference aims was also to enable both scientists and doctoral as well as master degree students a common presentation of their research results in both centres, experience exchange and imaginative discussion.
Źródło:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego; 2010, 1(15); 56-62
1896-4133
Pojawia się w:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zofia Dobrzańska-Fabiańska, Spór o rolę „modus” i „tonalité” w sztuce kompozycji XVI i początku XVII wieku, Kraków 2013 (= Acta Musicologica Universitatis Cracoviensis 24) Musica Iagellonica ss. 376. ISBN 987-83-7099-187-6
Autorzy:
Jasiński, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28409439.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
modalność
polifonia
muzyka XVI wieku
modality
polyphony
sixteenth-century music
Źródło:
Muzyka; 2018, 63, 3; 143-149
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zależności językowe między trzema edycjami Księgi Tobiasza z pierwszej połowy XVI wieku (zjawiska leksykalne i składniowe)
Linguistic interdependence between three editions of the Book of Tobit from the first half of the 16th century (lexical and syntactic phenomena)
Autorzy:
Lenartowicz-Zagrodna, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590882.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
polszczyzna XVI wieku
wczesnorenesansowe przekłady Biblii na język polski
Księga Tobiasza
Opis:
Mimo licznych badań językoznawczych prowadzonych nad dawnymi przekładami całej Biblii lub jej pojedynczych ksiąg nadal nie mamy pełnej wiedzy o zależnościach między nimi. Jedną z ksiąg, która do tej pory nie doczekała się językowych analiz, jest wydany po raz pierwszy przez Macieja Ostrogórskiego w 1539 roku Tobiasz patriarcha Starego Zakonu z łacińskiego języka na polski nowo a pilnie przełożony anonimowego autora. Przekład ukazał się ponownie w oficynie Heleny Unglerowej w roku 1540 oraz u Marka Szarfenberga w 1545 roku. Trzy edycje, choć bardzo do siebie zbliżone, nie są jednakowe. Celem opracowania było zbadanie, w jakiej relacji pozostają względem siebie trzy wczesnorenesansowe druki tej księgi biblijnej. Analiza materiału wykazała, że o ile edycje druga i trzecia stanowią ciągłość wydawniczą (redaktor edycji trzeciej pracował na wydaniu Unglerowej), o tyle pierwsza i druga powstały niezależnie od siebie. Stąd należy wnosić, że istniał jakiś wcześniejszy, być może piętnastowieczny, rękopis, który w drukarniach Ostrogórskiego oraz Unglerowej przeszedł odrębny proces obróbki językowej.
In spite of numerous linguistic research into ancient translations of the Bible (in its entirety or its particular parts), there is still lack of full knowledge of the interdependence between its components. One of the Biblical components, which so far has not been linguistically analysed, is Tobiasz patriarcha Starego Zakonu złacińskiego języka na polski nowo apilnie przełożony[translation of the Book of Tobit into Polish], by an anonymous author, for the first time edited by Maciej Ostrogórski in 1539. That translation was published again by Helena Unglerowa in 1540 and in 1545 by Marek Szarfenberg. These three editions, although very similar, are not identical. The article was expected to answer the question what kind of relation links the three editions. The analysis has revealed that editions number two and three are an editorial continuity (the edi-tor of the third edition used the Unglerowa edition), whereas editions number one and two were published independently. Hence, it is justified to assume that there was an earlier – maybe 15thcentury – manuscript, which must have underwent aseparate process of linguistic treatment in the printing houses of Ostrogórski and Unglerowa.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2019, 18; 191-204
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The polyphonic hymns of Valentin Triller’s 'Ein Schlesich singebüchlein' (Wrocław 1555), ed. Antonio Chemotti, Warsaw 2019 Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, pp. X+157. ISBN 978-83-65630-79-7, available online at https://epub.uni-regensburg.de/38328
Autorzy:
Desmet, Marc
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28096597.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
edycje krytyczne
muzyka XVI wieku
critical editions
16th-century music
Źródło:
Muzyka; 2020, 65, 1; 151-154
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O pewnym typie haseł w XVI-wiecznych słownikach Bartłomieja z Bydgoszczy
Autorzy:
Jankowiak, Lucyna Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/567974.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
Polish language of the 16th century
lexicography of the 16th century
dictionaries by Bartholomew of Bydgoszcz
język polski XVI wieku
leksykografia XVI wieku
słowniki Bartłomieja z Bydgoszczy
Opis:
The article presents one of the types of the Polish entries in the 16th century Latin-Polish dictionaries by Bartholomew of Bydgoszcz, i.e. the Polish words and word combinations included in these lexicons more than once. One can distinguish 4 major types of the recurring Polish entries: 1) entries occurring simultaneously in the dictionary of 1532 and of 1544; 2) entries recurring in the major parts of the dictionaries and in the enclosed thematic dictionaries, 3) entries recurring on the same sheet of the dictionary (recto side and verso side), 4) entries recurring on the same page of the dictionary. The recurrences of the Polish entries have various reasons, including the dictionary structures, using a variety of sources, a long period of time over which the dictionaries were created and Bartholomew’s mistakes.
Artykuł przedstawia jeden z typów polskich haseł w XVI-wiecznych łacińsko-polskich słownikach Bartłomieja z Bydgoszczy, tzn. polskie wyrazy i połączenia wyrazowe zapisane w tych leksykonach więcej niż raz. Można wyróżnić 4 zasadnicze typy powtarzających się polskich haseł: 1) hasła występujące jednocześnie w słowniku z 1532 r. i 1544; 2) hasła powtarzające się w częściach zasadniczych słowników i dołączonych do nich słowniczkach tematycznych, 3) hasła powtarzające się na tej samej karcie słownika (recto i verso), 4) hasła powtarzające się na tej samej stronie słownika. Powtórzenia polskich haseł wynikają z różnych przyczyn, m.in. z budowy słowników, z korzystania z różnych źródeł, z długiego czasu powstawania obu słowników i pomyłek Bartłomieja.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2019, 16
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przypomnienie słowników Bartłomieja z Bydgoszczy z lat 1532 i 1544
The reminder of the dictionaries by Bartłomiej z Bydgoszczy from 1532 and 1544
Autorzy:
Jankowiak, Lucyna Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591803.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
16th century Polish language
16th century Latin-Polish lexicography
dictionaries by Bartłomiej z Bydgoszczy
język polski XVI wieku
leksykografia łacińsko-polska XVI wieku
słowniki Bartłomieja z Bydgoszczy
Opis:
Celem artykułu jest przypomnienie XVI-wiecznych łacińsko-polskich słowników Bartłomieja z Bydgoszczy. Nasilenie zainteresowania leksykonami nastąpiło w latach 70. XX wieku, kiedy odnaleziono (uznany po drugiej wojnie światowej za zaginiony) rękopis z 1532 roku i niespodziewanie odkryto słownik z 1544 roku. W artykule kolejno opisano sylwetkę zakonnika, losy jego dzieł, jak również ich budowę i zawartość. Ponadto omówiono dotychczasowe wydania słowników Bartłomieja (B. Erzepkiego oraz nową, łączną, edycję w wersji polsko-łacińskiej). Kolejną kwestią zaprezentowaną w artykule są działania w XX i XXI wieku na rzecz upowszechnienia materiału leksykalnego słowników.
The purpose of the article is reminding the readers of the 16th century Latin-Polish dictionaries by Bartłomiej z Bydgoszczy. The interest in the lexicons increased in the 1970s, when the manuscript from 1532, believed to be lost after the World War II, was found, and unexpectedly the dictionary from 1544 was discovered. The article briefly portraits the monk, outlines the fortunes of his works, and presents their construction and content. Moreover, the editions of the dictionaries published to date are described (Bolesław Erzepki’s edition and the new, joint edition in the Polish-Latin version). The attempts are also discussed undertaken in the 20th and 21th centuries to propagate the lexical material of the dictionaries.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2017, 16; 107-133
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od iluminatorstwa do grafiki książkowej. Kilka uwag o graficznych pracach Mistrza Collectarium wawelskiego
From illuminating books to printmaking. Some remarks on the graphic art works of Master of the Collectarium from the Wawel Castle (a case study)
Autorzy:
Krzak-Weiss, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911574.pdf
Data publikacji:
2010-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Graphic art work of the first half of the 16th c.
Illuminated books
Manuscript and printed book at the turn of the 16th c.
Iluminatorstwo i grafika książkowa 1. połowy XVI wieku
Sztuka Krakowa XVI wieku
Książka rękopiśmienna i drukowana przełomu XV i XVI wieku
Opis:
Jedną z poważniejszych konsekwencji wynalezienia druku była konieczność przekwalifikowania się wielu osób związanych z produkcją książki rękopiśmiennej. Niniejszy artykuł jest próbą analizy owego problemu, skupioną przede wszystkim na iluminatorach, a konkretnie na jednym - Mistrzu Collectarium wawelskiego. Choć ten anonimowy artysta działający w środowisku krakowskim w pierwszej połowie XVI wieku znany jest najlepiej ze swych dzieł miniatorskich (którym zresztą zawdzięcza przydomek), to równie ciekawe i dobre artystycznie są jego projekty graficzne służące do opracowania klocków drzeworytniczych oraz plakiet introligatorskich. Biorąc zaś pod uwagę fakt, że ilustracje wykonane według jego rysunków zdobiły najlepsze wydawnictwa tamtych czasów, m.in. Chronica Polonorum Miechowity (1519 i 1521) i Contenta de vetustatibus Polonorum Josta Decjusza (1521), warto przyjrzeć się bliżej jego graficznej działalności.
One of the major consequences following the invention and the introduction of movable type printing was the necessity of retraining of a number of people who had been formerly involved in manuscript and incunabula production and dissemination. This article attempts to analyse the issue of introducing this set of new skills, limiting its scope, however, to illuminators only, or, to be more specific, to one exemplary illuminator - the Master of the Wawel Collectarium. Though this anonymous Cracow-based artist from the first half of the sixteenth century is best known from his illuminating works, also his graphic designs for woodblock prints and metal relief plaque bindings are interesting and artistically accomplished. Taking into account the fact that the most illustrious publications of the time were decorated with the illustrations made after his drawings (Chronica Polonorum by Maciej Miechowita (Matiae de Mechovia, 1519-1521) and Contenta de vetustatibus Polonorum by Jodocus Lodovicus Decius (1521), it seems absolutely reasonable and worthwhile to investigate his graphic art works activity more thoroughly.
Źródło:
Biblioteka; 2010, 14(23); 163-178
1506-3615
2391-5838
Pojawia się w:
Biblioteka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Małżeństwo w nowożytnym Gdańsku w świetle XVI- i XVII-wiecznych portretówmieszkańców miasta.
Marriage in Early Modern Gdańsk in view of the 16th and 17th-century portraits of its citizens
Autorzy:
Jaśniewicz, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560278.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Instytut Historii Sztuki
Tematy:
Gdańsk w XVI- i XVII- wieku
Opis:
The period of the Reformation came along with a new definition of marriage comprehended as fulfilling God’s law on Earth. Performing this imposed by God duty was essential both from personal perspective and for the benefit of the society. Marriage achieved, according to the Lutherans, the range of one of pillars of the Earth order, and in Calvinist version it took on the role of a joint between earth and divine orders. The representatives of both the of Reformation camps underlined the role of secular authorities in imposing moral standards. The supervision over the institution of marriage came in this way under secular jurisdiction which demanded laws according to God’s will. This formula was also accepted in Gdańsk. As ‘natural foundation of social order’ marriage was a state legally required. The portraits of the dwellers of Gdańsk reflect Early Modern system of beliefs and ideas related with the institution of marriage. A man, of a superior position in a family, was ascribed strength, wisdom, independence, good manners: all the features guaranteed him not only power over a wife and children, but also a success in a company, or even to a wider extent – in a society. Female features, such as ease in subordination, modesty, loyalty and fidelity, expressed the demanded from the male point of view attitude to a spouse and confirmed her assignment to a household sphere. Poses, gestures and facial expression of Gdańsk dwellers depicted in the discussed portraits serve a just performance of the ascribed to them roles. Valentin von Bodeck in the painting Allegory of marital virtue and Friedrich Gottlieb Engelcke were posed to indicate their social ease, the facial expression of a Gdańsk lawyer and Johann Konrad von Fichtel’s suggest distance and self assurance. In female portraits the feature stressed most is modesty, which in Agata von der Linde and Concordia Fichtel’s portraits is expressed by turning their eyes away, whereas in the lost portrait of a female patrician from the Cologne Neuerburg collection it can be easily read in her gesture of entwined hands, also submissiveness visible in leaning against her husband’s arm by Agata von der Linde, as well as the presence of a sheep in Anna Koopman’s portrait. Elegant clothes of female citizens of Gdańsk serve mostly accentuating their social position owed to their husbands. In view of the preserved or known thanks to iconographic sources portraits of Gdańsk citizens, the role of a husband was one of many performed by the city inhabitants during their lives. Whereas the female portraits are restricted only to paintings depicting these men’s wives or fiancées.
Źródło:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego; 2012, 3(25); 2-16
1896-4133
Pojawia się w:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Notes on the provenance of Lucas Lossius’ 'Psalmodia' (PL-WRu OSD 351352)
Uwagi na temat pochodzenia „Psalmodii” Lucasa Lossiusa (PL-WRu OSD 351352)
Autorzy:
Spurgjasz, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408912.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Lucas Lossius
Psalmodia
Namysłów
muzyka XVI wieku
muzyka XVII wieku
sixteenth-century music
seventeenth-century music
Opis:
W tekście przedstawione zostały nowe ustalenia dotyczące proweniencji egzemplarza druku Lucasa Lossiusa Psalmodia, hoc est Cantica sacra (Wittenberg: Johannes Schwertelius 1569), obecnie przechowywanego w Oddziale Starych Druków Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu (sygn. 351352). Miejsce użytkowania tego egzemplarza druku – do którego dodane zostały liczne adnotacje na marginesach oraz obszerny dodatek rękopiśmienny zawierający utwory muzyczne – nie było dotychczas znane. Dzięki wpisom na wyklejkach oraz identyfikacji jednego z autorów rękopiśmiennego dodatku, udało się ustalić, że miejscem tym w II poł. XVI oraz I poł. XVII w. był prawdopodobnie Namysłów. Sama Psalmodia Lossiusa była wówczas szeroko rozpowszechniona w niemieckojęzycznych środowiskach ewangelickich; obszerne adnotacje dotyczące lokalnej praktyki wykonawczej oraz rękopiśmienny dodatek zawierający także nieznane dotąd utwory czynią z tego egzemplarza cenne świadectwo kultury muzycznej miejsca, w którym był użytkowany.
This text presents new findings concerning the provenance of a printed copy of Lucas Lossius’ Psalmodia, hoc est Cantica sacra (Wittenberg: Johannes Schwertelius 1569), currently held in the Old Prints Department of Wrocław University Library (shelf-number 351352). To date, it has not been known where this printed copy, to which numerous margin notes and a vast manuscript supplement of musical compositions were added, was used. Inscriptions on endpapers and the identification of one of the authors of the manuscript supplement have enabled the author to establish that the place where the copy was used during the second half of the sixteenth and the first half of the seventeenth century was probably Namysłów. During that period, Lossius’ Psalmodia was very popular in German-speaking Evangelical circles; extensive annotations concerning local performance practice and a handwritten supplement containing previously unknown compositions make this copy valuable evidence of the musical culture of the place where it served performers.
Źródło:
Muzyka; 2018, 63, 1; 100-112
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nadawca i odbiorca w Dzienniku wyprawy Stefana Batorego pod Psków Jana Piotrowskiego
An addresser and a recipient in Jan Piotrowski’s Journal of Stefan Batory’s campaign against Pskov
Autorzy:
Ślęczka, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1401152.pdf
Data publikacji:
2019-01-09
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
The Russo-Polish Wars of the 16th century
wojny polsko-moskiewskie w XVI wieku
Opis:
Praca poświęcona jest śladom obecności autora i wizerunkowi odbiorcy w Dzienniku wyprawy Stefana Batorego pod Psków Jana Piotrowskiego. Autor, kanonik gnieźnieński i sekretarz królewski, sporządzał na zlecenie marszałka wielkiego koronnego, Andrzeja Opalińskiego, sprawozdania z postępów wyprawy i w regularnych odstępach czasu wysyłał swemu mocodawcy, informując go o postępach walk z Moskalami. Piotrowski kryje się za swoją relacją i niewiele można o nim powiedzieć na podstawie tego, co napisał. Jest bystrym obserwatorem, umiejętnie zbiera informacje, jednak rzadko pozwala sobie na prywatne i osobiste uwagi. Wizerunek odbiorcy ujawnia się wyłącznie pośrednio, poprzez to, co autor wybiera i mu przesyła. Andrzej Opaliński jest panem wymagającym, jednak potrafi zadowolić się tym, co jego agent zbiera w obozie Batorego. Interesują go nie tylko sprawy bezpośrednio związane z wojną, ale i postępowanie najważniejszych w Rzeczypospolitej osób (np. kanclerza Jana Zamojskiego).
The work is dedicated to the traces of the author’s presence and the image of the recipient in Jan Piotrowski’s Journal of Stefan Batory’s campaign against Pskov. The author, a canon of Gniezno and the royal secretary, prepared, on behalf of the royal marshal, Andrzej Opaliński, reports on the progress of the expedition and at regular intervals he sent them to his principal, informing him of the progress of the struggle with the Muscovites. Piotrowski hides behind his relations and there is little to say about him on the base of what he wrote. He is a keen observer who collects information skilfully but rarely allows himself for private and personal remarks. The image of the recipient is revealed only indirectly, through what the author chooses and sends to the addressee. Andrzej Opaliński is a demanding master but he can be content with what his agent collects in Batory’s camp. He is interested not only in matters directly connected with the war, but also in the actions of the most important persons in the Republic of Poland (eg. Chancellor Jan Zamojski).
Źródło:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2018, 4; 23-37
2450-3584
Pojawia się w:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z warsztatu leksykograficznego Bartłomieja z Bydgoszczy. Powtórzenia haseł
Autorzy:
Jankowiak, Lucyna Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38631560.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Polish language of the 16th century
lexicography of the 16th century
dictionaries by Bartłomiej of Bydgoszcz
lexicographic method
język polski XVI wieku
leksykografia XVI wieku
metoda leksykograficzna
słowniki Bartłomieja z Bydgoszczy
Opis:
The aim of this article is to describe 280 examples of recurrences of Polish entries in the Latin-Polish dictionaries by Bartholomeus de Bydgostia of 1532 and 1544. The first researchers considered these recurrences to be mere mistakes resulting from a long time taken to prepare the dictionaries or from other causes. However, the scale of this phenomenon (4.3%) and its peculiar regularity make one think of another way of interpreting it – as Bartholomeus’ lexicographic method.
Niniejszy artykuł opisuje 280 przykładów powtórzeń haseł polskich w łacińsko-polskich słownikach Bartłomieja z Bydgoszczy (1532 i 1544). Pierwsze badaczki traktowały je wyłącznie jako pomyłki spowodowane między innymi długim czasem przygotowywania słowników. Jednakże skala tego zjawiska (4,3%) i jego regularność oznaczają, że można je interpretować inaczej – jako jedną z metod leksykograficznych Bartłomieja z Bydgoszczy.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2020, 55
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jolanta Gwioździk, Kultura pisma i książki w żeńskich klasztorach dawnej Rzeczypospolitej XVI–XVIII wieku, Katowice 2015
Autorzy:
Pluta, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/435931.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
kultura pisma i książki
klasztory żeńskie
Rrzeczypospolita XVI–XVIII wieku
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2016, 3; 328-331
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowo odkryte fragmenty „Lamentationes” Wacława z Szamotuł: przyczynek do odczytania źródła
Newly discovered fragments of Wacław of Szamotuły’s 'Lamentationes': A contribution to interpreting the source
Autorzy:
Szelest, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408913.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Wacław z Szamotuł
Lamentationes Hieremiae Prophetae
muzyka XVI wieku
Wacław of Szamotuły
sixteenth-century music
Opis:
Przedmiotem komunikatu są nowo odkryte fragmenty pierwodruku nieznanych dotąd głosów Altus i Bassus Lamentationes Hieremiae Prophetae Wacława z Szamotuł, przedstawione w artykule Ryszarda J. Wieczorka i Michała Wysockiego (Muzyka 62 (2007) nr 2, s. 4–20) oraz dostępne w edycji faksymilowej przygotowanej przez Jakuba Łukaszewskiego i Wiesława Wydrę (Poznań 2016, fot. 19 i 20). Autor przedstawia argumenty świadczące o możliwości, iż odnaleziony arkusz nie jest próbną odbitką, ale częścią zdefektowanego egzemplarza; dowodzi także, iż wbrew twierdzeniom R.J. Wieczorka i M. Wysockiego materiał muzyczny na zachowanych kartach nie zawiera błędów. Prezentuje i uzasadnia przykłady odmiennego odczytania niektórych odcinków Lamentationes, szczególnie w zakresie uzupełnienia nut niewidocznych z powodu ubytków papieru oraz rekonstrukcji głosu basowego, wychodząc z założenia, że technika imitacyjna była przez Wacława stosowana we wszystkich głosach kompozycji z wyjątkiem cytatów z chorałowego tonu recytacji. Analizuje również sposób korelacji tekstu z muzyką w omawianych fragmentach pierwodruku, z jednej strony dyktowany troską krakowskiego drukarza Łazarza Andrysowicza o oznaczanie melizmatów za pomocą graficznego rozdzielenia sylab w tekście, z drugiej zaś podlegający ograniczeniom technicznym związanym z wydrukowaniem pod odpowiednimi nutami tekstu traktowanego sylabicznie. W przypadku potwierdzenia się zaobserwowanych zasad w odniesieniu do całego dostępnego materiału Lamentationes, proponuje odejście od arbitralnego wprowadzania melizmatów w transkrypcjach oraz edycjach i przyjęcie metodologii korelacji tekstu z muzyką opartej na rozpoznanych zwyczajach drukarza.
This research report concerns newly discovered fragments of the original print of the previously unknown Altus and Bassus partbooks of Wacław of Szamotuły’s Lamentationes Hieremiae Prophetae, presented in an article by Ryszard J. Wieczorek and Michał Wysocki (Muzyka 62/2 (2007), pp. 4–20) and available in the form of a facsimile edition prepared by Jakub Łukaszewski and Wiesław Wydra (Poznań 2016, photos 19 and 20). The author argues the possibility that the discovered sheet is not a trial print, but part of a defective copy and that – contrary to the claims made by Wieczorek and Wysocki – the musical material preserved in the discovered folios does not contain mistakes. The author presents and justifies examples of alternative interpretations of some passages in Lamentationes, particularly in cases where notes illegible due to paper loss had to be supplemented and where the bass part had to be reconstructed; the author assumes that imitation technique was employed by Wacław of Szamotuły consistently in all parts of the composition, except for quotations from the reciting tone. Also, the author analyses the way in which the text is correlated with the music in the discussed fragments of the original print, shaped by conflicting influences: on the one hand, the care shown by the Kraków printer Łazarz Andrysowicz in marking melismas by graphically separating syllables in the text; on the other, the technical restrictions caused by the need to match syllables and notes correctly. If the observed principles were confirmed in relation to the entire available material of Lamentationes, the author would propose abandoning the practice of the arbitrary placement of melismas in transcriptions and editions, and adopting instead a methodology for the correlation of text and music based on the identified practices of a given printer.
Źródło:
Muzyka; 2018, 63, 1; 87-99
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies