Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "XIX-th century" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 638
Tytuł:
Zabytki sztuki cerkiewnej Drohobycza na rysunkach Stanisława Wyspiańskiego z podróży w sierpniu roku 1887
Monuments of Church Art in Drohobych in Drawings by Stanisław Wyspiański from his Travels in August 1887
Autorzy:
Agnieszka Gronek, Agnieszka Gronek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2130737.pdf
Data publikacji:
2022-09-29
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Stanisław Wyspiański
Drohobycz
sztuka cerkiewna
XIX w.
Drohobych
Church Art
19th century
Opis:
Stanisław Wyspiański w sierpniu 1887 r. wyjechał do Galicji Wschodniej. Rysunki, które pozostały z tej podróży, stanowią bardzo cenne źródło obrazowe do poznania zabytków z tych terenów. W artykule uwaga została skupiona na rysunkach z Drohobycza. Badania porównawcze i kwerenda terenowa pozwoliły uzupełnić dane dotyczące ich dziejów, a nawet rozpoznać i odnaleźć dzieła uważane za zaginione.
In August 1887 Stanisław Wyspiański went to Eastern Galicia. The drawings that he made during this trip are a very valuable illustrative source for learning about the monuments of this area. In the article, attention was focused on the drawings from Drohobych. Comparative and field research allowed us to discover unknown information about history of some monuments, and even to recognize and find works of arts considered lost.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2022, 38, 3; 271-288
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wychowanie według Aleksieja S. Chomiakowa (1804-1860)
Education according Aleksey S. Khomyakov (1804–1860)
Autorzy:
Aleksiejuk, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18104581.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
Tematy:
historia pedagogiki
Aleksiej Chomiakow
edukacja
pedagogika rosyjska XIX w.
pedagogika słowianofilska
history of pedagogy
Aleksey Khomyakov
education
19th century Russian pedagogy
slavophile pedagogy
Opis:
Aleksiej Chomiakow (1804–1860) to jeden z najwybitniejszych rosyjskich myślicieli połowy XIX wieku, czołowy przedstawiciel słowianofilstwa – nurtu ideowego w rosyjskiej myśli politycznej, społecznej i filozoficznej, powstałego w Rosji w pierwszej połowie XIX wieku. Myśl tego wszechstronnie wykształconego, obdarzonego wyjątkową przenikliwością umysłu i erudycją filozofa, teologa, poety, publicysty i działacza społecznego, pod koniec lat 50. XIX wieku, podobnie jak u wielu innych przedstawicieli rosyjskiej inteligencji, skierowała się ku problematyce pedagogicznej. Swoje rozważania na ten temat zawarł w tekście pt. O wychowaniu społecznym w Rosji, który powstał w roku 1858. Chomiakow przedstawił w nim swoje poglądy na temat wychowania, nauczania i priorytetów ówczesnej polityki oświatowej w Rosji. Prezentowany artykuł jest jednym z ważniejszych tekstów źródłowych z zakresu historii rosyjskiej pedagogiki połowy XIX wieku. Jest to jego pierwsze tłumaczenie na język polski.
Aleksey Khomyakov (1804–1860) is one of the most outstanding Russian thinkers of the mid-nineteenth century, the main representative of the Slavophile movement, an intellectual movement in Russian political, social and philosophical thought that originated in Russia at the first half of the 19th century. Khomyakov, a philosopher, theologian, poet, publicist and social activist at the end of the 1850s, who was comprehensively educated, and gifted with exceptional mental acuity and erudition, focused his attention on pedagogical matters as was the case with several other representatives of the Russian intelligentsia. He included his reflections on this topic in an article entitled On Public Education in Russia, which appeared in 1858. Khomyakov presented in it his views on questions related to education, teaching and the priorities of the educational policy in Russia. The presented article is one of the most important source texts on the history of Russian pedagogy in the mid-nineteenth century. This is the first translation into Polish.
Źródło:
Przegląd Pedagogiczny; 2022, 1; 9-29
1897-6557
Pojawia się w:
Przegląd Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Karl Kolbenheyer (1841–1901) – nauczyciel, przyrodnik, turysta
Karl Kolbenheyer (1841–1901) – teacher, naturalist, tourist
Autorzy:
Alexandrowicz, Stefan Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783380.pdf
Data publikacji:
2017-12-18
Wydawca:
Polska Akademia Umiejętności
Tematy:
nauczyciel
topograf
Tatry
Beskid Zachodni
przewodniki turystyczne
XIX wiek
teacher
topographer
Tatra Mountains
West Beskids
tourist guides
19th century
Opis:
Karl Kolbenheyer urodził się 28 V 1841 r. w Bielsku. Po ukończeniu gimnazjum w Cieszynie podjął studia z języków klasycznych (łaciny i greki) na uniwersytetach w Wiedniu i w Jenie, a następnie pracował jako profesor gimnazjalny w Lewoczy, Cieszynie i Bielsku. Prowadził badania botaniczne, pomiary wysokości bezwzględnej oraz obserwacje meteorologiczne w Beskidzie Zachodnim i w Tatrach, a wyniki swoich prac publikował w wydawnictwach niemieckich, austriackich, polskich i węgierskich. Stwierdził on występowanie gatunków roślin nieznanych przedtem w rejonie Cieszyna i Bielska. Wykonane przez niego pomiary wysokości charakterystycznych punktów krajobrazu (ponad 500), były wykorzystywane do celów kartograficznych. Od roku 1866 był członkiem Komisji Fizjograficznej Towarzystwa Naukowego Krakowskiego, później Akademii Umiejętności w Krakowie, która wspierała finansowo jego działalność terenową. Był jednym z założycieli niemieckiej organizacji turystycznej Beskidenverein i kierował jej oddziałem w Bielsku. Opracował dwa przewodniki turystyczne: przewodnik po Tatrach – Die hohe Tatra, wydany dziesięciokrotnie oraz przewodnik po Beskidach – Führer durch die Beskiden…, wydany dwukrotnie. Przyczyniły się one do znacznego upowszechnienia turystyki. Zmarł 1 II 1901 r. i został pochowany na Starym Cmentarzu Ewangelickim w Bielsku.
Karl Kolbenheyer was born on May 28, 1841 in Bielsko. After attending a lower secondary school in Cieszyn, he began studies in classical languages (Greek and Latin) at universities in Vienna and Jena, then he worked as a teacher in lower secondary schools in Lewocza, Cieszyn, and Bielsko. The research he undertook included botanical studies, measurements of absolute elevation, and meteorological observations in the Western Beskids as well as in the Tatra Mountains. The results of the studies were printed in German, Austrian, Polish, and Hungarian publications. He found species of plants not known earlier to exist in the area of Cieszyn and Bielsko. The measurements of elevations he made of characteristic points of landscape (more than 500) were used for cartographic purposes. From 1866 on, he was a member of Physiographic Commission of Kraków Scientific Society, and later of the Academy of Arts and Sciences, which financially supported his field work. Karl Kolbenheyer was one of the founders of the Beskidenverein – a German tourist organisation – and managed its branch in Bielsko. He prepared two tourist guides: the guide to Tatra Mountains – Die hohe Tatra (ten editions), and to the Beskids – Führer durch die Beskiden… (two editions). These guides contributed to the remarkable propagation of tourism. Karl Kolbenheyer died on February 1, 1901, and was buried at the Old Evangelical Cemetery in Bielsko.
Źródło:
Studia Historiae Scientiarum; 2017, 16; 201-238
2451-3202
Pojawia się w:
Studia Historiae Scientiarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Muzyka jugosłowiańska – idea i jej realizacja do 1941 roku
Yugoslav Music – Concept and Its Realization
Autorzy:
ANDRZEJEWSKI, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/453993.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
muzyka jugosłowiańska
jugoslawizm
iliryzm
Słowiańszczyzna
twórczość kompozytorów XIX i XX wieku
Yugoslav music
Yugoslavism
illyrism
Slavs
19th and 20th century composers’ output
Opis:
Zalążki muzyki jugosłowiańskiej tkwią w iliryzmie – pierwszym ruchu postulującym zjednoczenie kulturowe i polityczne południowych Słowian. W kręgu kompozytorów i muzyków związanych z iliryzmem (Vatroslav Lisinski, Ferdo Livadić) pojawiły się pierwsze inicjatywy zdążające do zbliżenia muzycznych kultur południowej Słowiańszczyzny. Drugi etap (ok. 1860–1918) został zdominowany działalnością Franja Kuhača. Ten chorwacki uczony jako pierwszy sformułował koncepcję wspólnego stylu jugosłowiańskiego (Narodna glazba Jugoslavena, 1869). Pomysły Kuhača stanowiły przygotowa- nie pod trzeci, właściwy etap rozwoju muzyki jugosłowiańskiej – zaczynający się z chwilą powstania Królestwa Jugosławii (1918). Od tego momentu kultura muzyczna krajów południowej Słowiańszczyzny podporządkowana została państwowej idei jugoslawizmu, wyrażającej się w dążeniu do stworzenia jednolitego „narodu jugosłowiańskiego”. Idea ta odzwierciedliła się w pismach czołowych ideologów muzyki jugosłowiańskiej – Antona Dobronicia, Petara Konjovicia i Miloje Milojevicia oraz w utworach kompozytorów czerpiących inspirację z folkloru różnych regionów Jugosławii.
The beginnings of Yugoslav music are set in illyrism – the first movement postulating cultural and political unification of the South Slavs. The composers and musicians of illyrism (Vatroslav Lisinski, Ferdo Livadić) came up with the first initiatives to bring together musical cultures of the South Slavs. The second phase (about 1860–1918) was dominated with the output of Franjo Kuhač. This Croatian scholar was the first to create the conception of the common Yugoslav style (Narodna glazba Jugoslavena, 1869). Kuhač’s ideas were the preparation for the third, the actual phase of the development of Yugoslav music – which begun with the creation of the Kingdom of Yugoslavia (1918). Since that moment, the musical culture of the south Slavic countries was subordinate to the national idea of Yugoslavism, expressed by pursue to create unilateral “Yugoslav nation”. This idea reflected in the letters of the main ideologists of Yugoslav music – Antun Dobronić, Petar Konjović and Miloje Milojević and in the works of composers drawing inspiration from the folklore of the various regions of Yugoslavia.
Źródło:
Edukacja Muzyczna; 2014, 9; 35-48
2545-3068
Pojawia się w:
Edukacja Muzyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Российская историческая полонистика XIX века как часть отечественной славистики
Russian Historical Polonistics of the 19th Century as a Part of Russian Slavistics
Autorzy:
Arzhakova, Larisa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1754007.pdf
Data publikacji:
2021-08-11
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
rosyjska polonistyka historyczna XIX wieku
sprawa polska
slawistyka rosyjska
periodyzacja polonistyki historycznej
dialog polsko-rosyjski
Russian historical Polonistics of the 19th century
the Polish question
Slavic studies in Russia
periodisation of the Russian historical Polish studies
Russian-Polish dialogu
Opis:
This article presents a brief overview of the history of Russian historical Polonistics in the 19th century, which was an integral part of Russian Slavistics, but acted according to other laws which were subject to the dynamics of Russian-Polish relations. Special attention is paid to the peculiarities of the formation and development of Russian historical Polonistics, which made it possible to clarify its previously accepted periodisation. This article notes the interdependence between the Polish question and Polonistic studies, which is characteristic of Russia in the 19th century, but only recently reflected in modern historiography. The author of the article suggests considering Russian historical Polonistics as the experience of Russian-Polish dialogue in the context of the long 19th century.
Rosyjska polonistyka historyczna xix wieku jako część rosyjskiej slawistyki Artykuł przedstawia krótki przegląd historii rosyjskiej polonistyki historycznej XIX wieku, która była częścią składową rosyjskiej slawistyki, lecz funkcjonowała na innych zasadach, odzwierciedlających dynamikę wzajemnych stosunków polsko-rosyjskich. Zwrócono szczególną uwagę na wyjątkowe warunki powstawania i rozwoju rosyjskiej polonistyki historycznej, co pozwoliło na uszczegółowienie przyjętej wcześniej periodyzacji tej dyscypliny. W artykule zaznaczono, charakterystyczną dla dziewiętnastowiecznej Rosji, jednak dopiero niedawno znajdującą swoje miejsce we współczesnej historiografii myśl o współzależności miedzy „sprawą polską” i badaniami polonistycznymi. Autorka artykułu proponuje rozpatrywanie rosyjskiej polonistyki historycznej jako doświadczenia polsko-rosyjskiego dialogu XX wieku.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 7; 21-34
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Książki, czyli wety rozkoszne naszego ducha. Recenzja książki Anny Nosek „Co dać dziecku na gwiazdkę?”. Studia nad kulturą czytelniczą i krytyką literatury dla młodych odbiorców w XIX wieku, Universitas, Kraków 2021
Books, or the Delicious Desserts for Our Spirit. A Review of Publication by Anna Nosek “What to Give a Child for Christmas?” Studies on Reading Culture and Literary Criticism for Young Readers in the 19th Century, Universitas, Kraków 2021
Autorzy:
Badowska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408279.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
children’s literature
book – 19th century
literatura dla dzieci
książka – XIX wiek
Opis:
Artykuł recenzyjny dotyczy publikacji Anny Nosek „Co dać dziecku na gwiazdkę?” Studia nad kulturą czytelniczą i krytyką literatury dla młodych odbiorców w XIX wieku (Kraków 2021). Wskazano, że publikacja ta to potrzebny, syntetyczny opis miejsca i roli książki w pojmowaniu ludzi epoki, dokonany przez badaczkę od lat zajmującą się literaturą dla dzieci i młodzieży. Doceniono wnikliwość autorki, zwłaszcza fragmenty poświęcone ustaleniu modelu XIX-wiecznej dobrej książki dla małego odbiorcy. Uwagi krytyczne dotyczą natomiast m.in. ogólnikowości i nieostrości używanej przez badaczkę frazy „dla młodych odbiorców”.
The review article concerns the publication by Anna Nosek “Co dać dziecku na gwiazdkę?” Studia nad kulturą czytelniczą i krytyką literatury dla młodych odbiorców w XIX wieku (“What to Give a Child for Christmas?” Studies on Reading Culture and Literary Criticism for Young Readers in the 19th Century). The article indicates that this publication is necessary, concise description of the place and role of the book, made by a researcher who has been analyzing literature for children and adolescents for many years. The author’s insight was appreciated, especially the fragments describing a model of a 19th-century “good book” for children. Critical comments concern, among others, the vagueness of the prase “for young readers” used by the researcher.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2022, 11; 201-209
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieje archiwum księcia Ksawerego Saskiego – historycznego dziedzictwa Francji, Polski i Niemiec
Autorzy:
Bajer, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2052822.pdf
Data publikacji:
2020-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Ksawery Saski
archiwoznawstwo
polska emigracja we Francji w XIX w.
Biblioteka Polska w Paryżu
Xavier of Saxony
archival studies
Polish emigration in France in the 19th century
Polish Library in Paris
Opis:
W artykule omówiono historię rozproszenia archiwum ks. Ksawerego Saskiego na trzy części – francuską (Archiwum Departamentalne w Troyes), polską (Biblioteka Polska w Paryżu) oraz niemiecką (Saskie Główne Archiwum Państwowe w Dreźnie). Przedstawiono kolejne etapy procesu rozproszenia w XIX w. oraz pokazano na przykładach konkretnych prac z francuskiej i polskiej historiografii, jak rozbicie zbioru wpłynęło na stan badań prowadzonych nad życiem saskiego księcia.
The article discusses the history of the split of Prince Xavier of Saxony’s archive into three parts: a French (the Departmental Archives in Troyes), Polish (the Polish Library in Paris), and German one (the Saxon Main State Archive in Dresden). The article presents the successive stages of the scattering process throughout the 19th century and on the selected examples taken from the French and Polish historiography shows how the split of the collection affected the state of research on the life of the Saxon Prince.
Źródło:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes; 2020, 58; 171-184
0081-7147
Pojawia się w:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia powstania i pierwszych sukcesów Stoczni Szczecińskiej Vulcan w Szczecinie w XIX wieku
Establishing and first successes of Szczecin Shipyard Vulcan in Szczecin in XIX Century
Autorzy:
Banaszek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/313329.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
Tematy:
Stocznia Szczecińska Vulcan
historia stoczni
XIX wiek
Szczecin Shipyard Vulcan
shipyard history
19th century
Opis:
W artykule omówiono historię Stoczni Szczecińskiej Vulcan założonej w połowie XIX wieku, jej rozwój i pierwsze poważne sukcesy w wieku XIX. Wskazano genezę założenia stoczni przez króla Fryderyka Wilhelma IV, rozwój terytorialny zakładu oraz realizację pierwszych zamówień okrętowych. Opisano również wielki wpływ samego państwa pruskiego na rozwój stoczni, zwłaszcza na drodze wojskowych zamówień. Zwrócono uwagę na wpływ na rozwój stoczni pod koniec XIX wieku dyrektora Roberta Zimmermanna oraz otrzymanego zlecenia na budowę najbardziej luksusowego i szybkiego transatlantyku s/s Kaiser Wilhelm der Groesse , który zdobył dla Niemiec Błękitną Wstęgę Atlantyku.
Paper discussed the Szczecin Shipyard history, established in mid of XIX Century, development and first serious successes. process of ship fuel bunkering on open sea. The genesis of shipyard establishment by Preussen King Friderick Wilhelm IV, territorial development of shipyard and realization of first ship orders have been undertaken. Influence on the shipyard of Preussen Government, particularly by military orders was described. impact of alcohol on the psychophysical properties of human and its metabolism. Particular attention was paid to the shipyard development at end of XIX Century by Robert Zimmermann Company Director and by receiving of special order on most luxury and quickly passengers transatlantic ship s/s Kaiser Wilhelm der Groesse, which was winner in North Atlantic Blue Riband Competitions.
Źródło:
Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2016, 17, 6; 771-777
1509-5878
2450-7725
Pojawia się w:
Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
In the headquarters of the Cracow daily Czas (1848–1934)
Autorzy:
Bańdo, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/421455.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish press in the 19th and early 20th century
Cracow – Galicia
the Cracow daily Czas
the Cracow boheme
the cabaret The Green Balloon
prasa polska
czasopiśmiennictwo
Galicja
Kraków
XIX wiek
XX wiek
krakowski „Czas”
redakcja „Czasu”
krakowska bohema
„Zielony Balonik”
Opis:
The article recounts that phase (1848–1934) of the history of the renowned Cracow newspaper Czas [Time], when its editors had their headquarters at a former abbot’s palace at a corner of the Planty Gardens (in 1935, after they moved to Warsaw, the old mansion was torn down). The article deals in some detail with the life of editorial staff and freelancers, their contacts with the Cracow boheme, and especially their involvement in the activities of the literary cabaret The Green Balloon
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2014, 17, 2
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Józefa Sawicka (Ostoja) – prekursorka ideału Nowej Kobiety w literaturze polskiej końca XIX wieku. Próba portretu zapomnianej nowelistki
Józefa Sawicka (Ostoja) – Precursor of the Ideal ot the New Woman in Polish Literature of the End of the XIX Century. Attempt of a Portrait of a Forgotten Novelist
Autorzy:
Banot, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520275.pdf
Data publikacji:
2022-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Bielsko-Bialski
Tematy:
Józefa Sawicka-Ostoja
pisarstwo kobiet końca XIX wieku
Nowa Kobieta
realizm
naturalizm
modernizm
women’s writing at the ending of 19th century
New Woman
realism
naturalism
modernism
Opis:
Józefa Sawicka (Ostoja) is one of the many woman writers of the second half of the 19th century who were inspired by the works of Eliza Orzeszkowa. In correspondence with Sawicka, the author of Marta [Martha] expressed her talent with great serenity, as did the critics (including Piotr Chmielowski). What made the almost brilliant writer of 1881 a forgotten literary woman shortly after her death in 1920? Edmund Jankowski, commenting on Orzeszkowa’s correspondence with Ostoja, claims that Chmielowski simply overestimated the talent of the author of the debut Ulicznik. Is not such a declaration a simplification? Definitely yes. In my article I deal with Sawicka and her selected works – an author who deals with the problems of women’s emancipation and uses the feminocentric literary tradition, a naturalist (or perhaps a realist?), a woman forced by her circumstances to earn a living. I wonder if the figures of the heroines created by Ostoja can be regarded as one of the first realisations of the pattern of the New Woman in Polish literature. In addition, I am interested in the question of why the person and the work of Sawicka have been forgotten so quickly and permanently.
Źródło:
Świat i Słowo; 2022, 38, 1; 217-232
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
(Anti)romances of Waleria Marrené-Morzkowska
(Anty)romanse Walerii Marrené-Morzkowskiej
Autorzy:
Banot, Aleksandra E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2088451.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish literature of the 19th century
popular romances
feminist fiction
Waleria Marrené-Morzkowska (1832–1903)
Waleria Marrené-Morzkowska
literatura polska XIX wieku
pisarstwo kobiet
romans
Opis:
Twentieth-century historians of Polish literature (e.g. Henryk Markiewicz and Grażyna Borkowska) unanimously agree that Waleria Marrené-Morzkowska was at best a second-rank writer. It seems that such negative opinions are founded, fi rst of all, on the critics’ low view of her favourite genre, the popular romance; and secondly on a critical survey of her work written in 1966 by Irena Wyczańska for a multivolume Guide to Polish Literature of the 19th and 20th Century (Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku). This article attempts to revise the established view of her fi ction by analyzing some of works, i.e. two novels, Leonora’s Husband (Mąż Leonory, 1883) and The Little Blue Book (Błękitna książeczka, 1876), and the short story A Duplex Woman (Dwoista, 1889). This reappraisal draws on the favourable assessments of her work of the fi rst generation of her readers, among them writer Teodor Jeske-Choiński, literary historian Henryk Galle and Piotr Chmielowski, a leading literary scholar of the late 19th century. In their view her work rose above the level of run-of-the-mill romances and didactic fi ction thanks to her skill in combining the conventions of the realist novel with plots of popular romance.
Źródło:
Ruch Literacki; 2019, 3; 301-314
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relacje matki i córki w Jędzy Elizy Orzeszkowej
The mother-daughter relationship in The Shrew [Jędza] by Eliza Orzeszkowa
Autorzy:
Banot, Aleksandra E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1400604.pdf
Data publikacji:
2015-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
Eliza Orzeszkowa
Jędza [The Shrew]
19th century literature
the myth of Antigone
psychology of mother-daughter
Jędza
literatura XIX wieku
mit o Antygonie
psychologia relacji matka–córka
Opis:
Niewielu historyków literatury pisało o Jędzy (1891) Elizy Orzeszkowej. Poza kilkoma recenzjami trudno znaleźć opracowania czy nawet odwołania do tej powieści. A przecież ta narracja nie tylko obrazuje społeczeństwo końca XIX wieku – jest także wnikliwym studium relacji matki i córki. Przywołując figurę Antygony, skupiam się na analizie relacji matki i córki, aspektu pomijanego nie tylko przez nielicznych badaczy Jędzy (wyjątkiem są uwagi Grażyny Borkowskiej w Cudzoziemkach), ale i przez interpretatorów mitu o Edypie. Chcę ponadto pokazać te problemy z perspektywy psychologicznej, zwłaszcza że dotychczasowe lektury mitu antygonalno-edypalnego korzystają przede wszystkim z narzędzi antropologicznych i filozoficznych. Odwołanie do tego nośnego mitu legitymizuje zresztą studium Borkowskiej zatytułowane Orzeszkowa i sprawa Antygony, w którym badaczka wykazała powiązania twórczości prozatorskiej autorki Chama z różnorodnymi praktykami interpretacyjnymi dramatów Sofoklesa.
A few historians of literature have written about The Shrew [Jędza] (1891) by Eliza Orzeszkowa. Apart from a few reviews, it is difficult to find studies or even references to the novel. Yet, this narrative does not only illustrate the end of the nineteenth century society – it is also a thorough study of the relation between the mother and a daughter. While recalling the figure of Antigone, I am interested in the analysis of the mother-daughter relationship, the aspect neglected not only by a few researchers of The Shrew [Jędza] (except the comments by Grażyna Borkowska in The Foreigners [Cudzoziemki]), but also by the interpreters of the myth of Oedipus. Furthermore, these problems are worth showing from a psychological perspective, especially because of the fact that the previous readings of the myth of Antigone and Oedipus, primarily used the anthropological and philosophical tools. The reference to the myth legitimizes the study by Borkowska entitled The Orzeszkowa and the Case of Antigone [Orzeszkowa i sprawa Antygony], in which the researcher has shown the links between Orzeszkowa’s novels and the various interpretive practices of the Sophocles’s dramas.
Źródło:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2015, 1; 163-172
2450-3584
Pojawia się w:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Samozniszczenie i samoocalenie w powieściach Emmy Jeleńskiej-Dmochowskiej
Self-destruction and self-salvation in Emma Jeleńska-Dmochowska’s novels
Autorzy:
Banot, Aleksanra E
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1828451.pdf
Data publikacji:
2020-11-26
Wydawca:
Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
Tematy:
Emma Jeleńska-Dmochowska
pisarstwo kobiet przełomu XIX i XX wieku
samozniszczenie
samoocalenie
powieść popularna
women’s writing at the turn of the 19th and 20th century
self-destruction self-salvation popular novel
Opis:
Emma Jeleńska-Dmochowska’s novels: Young Lady (1899), The Ring (1907), Woman, Miserable Fluff... (1909) seem to be an insightful, though probably unintentional, study of female self-destruction. At the root of this self-destruction is always the male element – the character of a father or brother, cousin, husband. A man who – through a relationship of kinship or affinity – gives the female heroin her status and defines her identity, and who is (or was) the owner or co-owner of the landed property located in the Polesian borderlands. Such story patterns and creations of the heroines are already implemented by the works of Eliza Orzeszkowa (e.g. Two Poles, 1893) and Maria Rodziewiczówna (e.g. Dewajtis, 1889). In my article, I want to trace the similarities (and differences) between the narratives of Jeleńska-Dmochowska and Orzeszkowa. I am also interested in reflecting on whether the analyzed novels of the Rose and Fly author really have such a pessimistic tone. It seems that in these stories of self-destruction one can find their reverses – stories of self-salvation. Finally – I would like to think about the consequences of this double interpretation for the reception of Jeleńska-Dmochowska’s work.
Źródło:
Świat i Słowo; 2020, 35, 2; 225-238
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Praca akuszerek w Królestwie Polskim w I połowie XIX wieku. Próba oceny historycznej, prawnej i socjologicznej
Midwifery in the Kingdom of Poland in the first half of the 19th century. An attempt at historical, legal and sociological assessment
Работа акушерок в Польском королевстве в I половине ХIХ в. Проба исторической, правовой и социологической оценки
Autorzy:
Barszczewski, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/952220.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Польское королевство
ХIХ век
акушерки
институт гинекологии
образование
królestwo polskie
xix wiek
akuszerki
instytut położniczy
szkolnictwo
the kingdom of poland
19th century
midwives
department
of midwifery
school system
Opis:
The article describes a process of development and professionalization of midwifery. It draws our attention to an important social role played by women who delivered babies. In particular, the article focuses on the 19th century, the time when this job developed dynamically and was professionalized in Poland. At that time, delivery of babies transformed from an activity performed on the basis of non-systemized knowledge into legally regulated professional care. The article depicts the allocation of midwives in the Kingdom of Poland’s Provinces and in the city of Warsaw. Apart from a historical analysis of this job, the article presents its social positioning, how midwives were perceived at that time, their social and national origin as well as earnings and social status. Moreover, the article analyzes legal acts regulating their work which allow to determine what requirements had to be fulfilled by midwives.
Статья описывает процесс формирования и профессионализации специальности акушерки. Автор обращает внимание на важную общественную роль женщины, принимающей роды. Особенно его интересует период ХIХ века, в котором на территории Польши начала динамично развиваться данная профессия. Именно в әто время принятие родов из обычного занятия, основанного на несистематическом знании, перешло в область профессионально урегулированной опеки. В статье говориться о размещении акушерок в королевских губерниях и на территории Варшавы. Кроме исторического анализа профессии акушерки в статье указывается на ее общественную значимость, способ восприятия представительниц данной профессии той әпохи, их социальное и национальное происхождение, уровень заработка, а также общественную позицию, занимаемую ими. Автор анализирует юридические документы, которые дают возможность определить, какие требования ставились перед представительницами данной профессии.
Źródło:
Studia Podlaskie; 2016, 24
0867-1370
Pojawia się w:
Studia Podlaskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
‘Not just simply Chopin’: Polish poets and critics of the 19th-century on the guitarist Stanisław Szczepanowski
Nie tylko o Chopinie. Polscy poeci i krytycy XIX wieku o gitarzyście Stanisławie Szczepanowskim
Autorzy:
Bartnikowska-Biernat, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087773.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Writing about music in the 19th century
Romanticism
poets and reviewers
correspondance des arts
Stanisław Szczepanowski (1814–1875?)
Władysław Syrokomla (1823–1862)
Teofil Lenartowicz (1822–1893)
Teofil Lenartowicz
Władysław Syrokomla
krytyka muzyczna
XIX wiek
korespondencja sztuk
Opis:
Polish musical criticism of 19th century is a fascinating research field for musicologists, music theorists, as well as literary scholars. They can find there a wealth of texts whose expressive style tries to emulate the homage paid to the great virtuosos of the time in poetry. While Frederick Chopin and the violinist Karol Lipiński held sway over captive audiences, there was yet another musician whose name featured prominently in reviews and poems. It was Stanisław Szczepanowski, the great guitarist, whose concerts gave rise to numerous reviews representing the romantic school of musical criticism. This paper examines some of those reviews as well as two poems dedicated to Szczepanowski, one by Teofil Lenartowicz and the other by Władysław Syrokomla.
Źródło:
Ruch Literacki; 2020, 4; 417-428
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 638

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies