Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "XIV w." wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 25
Tytuł:
Związki rodzinne mieszczan krakowskich z duchowieństwem świeckim Krakowa w XIV wieku
Family Ties of Cracow Burghers with the Secular Clergy of Cracow in the Fourteenth Century
Autorzy:
Rajman, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2105973.pdf
Data publikacji:
2021-08-14
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Cracow
churches
clergy
burghers
family ties
fourteenth c.
Kraków
kościoły
duchowni
mieszczanie
związki rodzinne
XIV w.
Opis:
Artykuł dotyczy udokumentowanych źródłowo powiązań rodzinnych krakowskiego mieszczaństwa z duchowieństwem świeckim Krakowa w XIV w. Wykazano, że duchowni wywodzący się z mieszczan krakowskich (kanonicy katedralni, wikariusze, kanonicy kolegiat, proboszczowie, kapłani, altaryści i klerycy) stanowili grupę 58 osób. Napotykali w drodze do stanowisk kościelnych na utrudnienia uwarunkowane polityką personalną biskupów krakowskich, prawem patronatu i polityką rodów możnowładczych. Przedstawiono także dane o wykształceniu duchownych krakowskiego pochodzenia i ich nieformalnych związkach z Kościołem.
The article analyses the family ties of the Cracow burghers with the secular clergy of the city in the fourteenth century, documented in sources. It has been demonstrated that the clergy who came from the Cracow burghers (cathedral canons, vicars, collegiate canons, parsons and priests, altarists and clerics) were a group consisted of 58 people. On their way to Church positions, they encountered various difficulties determined by the personal policy of the bishops of Cracow, the right of patronage, and the policy of noble and mighty families. There are also data on the education of the clergy of Cracow origin and their informal connections with the Church presented.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2021, 128, 2; 511-547
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Dotted I’s and Crossed T’s on Galician-Ruthenian Copper Coinage of the 14th Century
Kropka nad i w badaniach monet miedzianych Rusi Halickiej z XIV wieku
Autorzy:
Kryzhanivs’kyĭ, Andriĭ
Bazar, Oleg
Pavliv, Vasyl’
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16063705.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
copper coins from the 14th century
Galician Ruthenia
Lviv Mint
monety miedziane z XIV w.
Ruś Halicka
mennica Lwów
Opis:
In the 14th century, copper coins of Galician Ruthenia were minted at the Lviv mint, most of which can be easily attributed to dated issuers. However, among them there are coins of two types that arouse controversy. These are variants with a crown on both sides of the coin (crown/crown type) and a coin with two initials (K/crowned L type). Almost all researchers, with the exception of perhaps only Borys Paszkiewicz, date the coins of the crown/crown type to the period before 1370, when the Polish King Casimir III the Great ruled in Galician Ruthenia. The analysis of the dies and die-chains presented in the present article allow us to attribute the coins to Louis of Hungary and refer their issue to the years 1378–1382, as suggested by B. Paszkiewicz. So far, coins of the K/crowned L type were dated to the years of the reign of Louis of Hungary. However, the analysis of the material from hoards and the shape of the punch with letter L indicate that they were minted during the interregnum in Lviv, i.e. between the end of 1370 (the date of King Casimir’s death) and October 1372 (when Władysław Opolczyk, who was appointed the governor of the Hungarian king, Louis in Galician Ruthenia, arrived in Lviv).
W XIV w. w mennicy lwowskiej wybijano miedziane monety Rusi Halickiej, które w większości łatwo daje się przypisać emitentom, jak i ustalić czas ich powstania. Istnieją jednak wśród nich monety dwóch typów, które wzbudzają kontrowersję. Chodzi o wariant z wizerunkiem korony na obu stronach monety (typ korona/korona) oraz o monetę z dwoma inicjałami (typ K/L pod koroną). Niemal wszyscy badacze, za wyjątkiem bodaj jedynie Borysa Paszkiewicza, monety typu korona/korona datują na okres przed 1370 r., gdy w Rusi Halickiej panował król Polski Kazimierz Wielki. Przedstawiona w niniejszym tekście analiza stempli monet i łańcuchów ich połączeń, pozwoliła przypisać je Ludwikowi Węgierskiemu i odnieść emisję do lat 1378–1382, co zresztą sugerował B. Paszkiewicz. Natomiast monety typu K/L pod koroną datowano dotychczas na lata panowania Ludwika Węgierskiego. Jednak analiza materiału skarbowego oraz kształtu puncy L wskazuje, że zostały wybite w czasach bezkrólewia we Lwowie, tj. między końcem 1370 (data śmierci króla Kazimierza) a październikiem 1372 r. (przybycie do Lwowa Władysława Opolczyka mianowanego namiestnikiem króla węgierskiego, Ludwika, na Rusi Halickiej).
Źródło:
Wiadomości Numizmatyczne; 2022, 66; 231-252
0043-5155
Pojawia się w:
Wiadomości Numizmatyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Studium generalne dominikanów polskich w XIV wieku?
A general study of Polish Dominicans in the 14th century?
Autorzy:
Gałuszka, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560580.pdf
Data publikacji:
2014-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
studium generalne dominikanów
szkolnictwo zakonne
Polska Prowincja Dominikanów w XIV wieku
Kościół w XIV wieku
kapituły generalne dominikanów
general study of Dominicans
Dominican education
Polish Dominican province in the 13th c.
Krakow Church in the 14th c.
general charter of Dominicans
Opis:
Głównym tematem artykułu jest geneza studium generalnego dominikanów polskich. W wyniku wieloletnich i skomplikowanych badań prowadzonych przez Krzysztofa Kaczmarka i Macieja Zdanka udało się ustalić, że pierwsze źródłowe dowody potwierdzające funkcjonowanie krakowskiego studium generale pochodzą z lat 1404/1405–1410. Jednak przytoczone daty stanowią jedynie terminus ante quem powstania tego ośrodka kształcenia. Autor skupił się na pewnym wydarzeniu z lat 1304–1316, które w literaturze przedmiotu nazywane jest zazwyczaj „nieudaną próbą utworzenia studium generalnego w Krakowie”. Ponowna analiza dominikańskich akt kapituł generalnych, sytuacji wewnętrznej zakonu w pierwszej połowie XIV wieku oraz dziejów polskiej prowincji dominikanów pozwoliły zaproponować lub raczej powtórnie wprowadzić do dyskusji naukowej zarzuconą dawną hipotezę: prawdopodobnie studium generalne polskich dominikanów powstało już w XIV wieku, być może niedługo po ogłoszeniu w 1304 roku zmian w rozdziale De studentibus.
he main topic of the article is the founding of a general study of the Polish Dominicans. The lengthy and complex research conducted by Krzysztof Kaczmarek and Maciej Zdanek established that the first source-based evidence confirming the activity of Krakow’s studium generale comes from 1404/1405–1410. However, the above dates are just terminus ante quemof the origins of this educational centre. The author focused on an event from 1304–1316, which professional literature on the subject tends to describe as ‘an unsuccesful attempt to create a general study in Krakow.’ A new analysis of the Dominican chapter house documents, the internal dynamic of the order in the early 14th century, as well as the history of the Polish Dominican province, allowed to put forth or re-introduce a previously-abandoned hypothesis into the academic discussion; the hypothesis suggests that, most likely, the general study of the Polish Dominicans was founded in the 14th century already, perhaps soon after the 1304 announcement of changes in the chapter De studentibus.
Źródło:
Folia Historica Cracoviensia; 2014, 20; 35-63
0867-8294
Pojawia się w:
Folia Historica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rok Le Nôtre’a w Pałacu Wersalskim
L’Année Le Nôtre au château de Versailles
Autorzy:
Lamy, Gabriela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/539298.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
Rok Le Nôtre’a
André Le Nôtre
Ludwik XIV
basen Latony
Pałac Wersalski
pałac Grand Trianon
nowy boskiet Teatru Wodnego
Le Nôtre w perspektywach
Labirynt Wersalski
Année Le Nôtre
Louis XIV
Bassin de Latone
château de Versailles
château du Grand Trianon
nouveau bosquet du Théâtre d’Eau
Le Nôtre en perspectives
Labyrinthe de Versailles
Opis:
Z okazji 400. rocznicy urodzin André Le Nôtre’a (1613-1700) w Pałacu Wersalskim, pragnąc złożyć hołd genialnemu twórcy ogrodów wersalskich, postanowiono poświęcić mu cały 2013 rok, realizując szeroki program prac restauratorskich, wystaw, wydarzeń kulturalnych, organizując nowe trasy zwiedzania oraz prowadząc działania informacyjno-promocyjne, skierowane do różnych grup odbiorców zwiedzających Wersal. Artykuł prezentuje opis wydarzeń, jakie zorganizowano w ciągu całego roku 2013.
A l’occasion du 400e anniversaire de la naissance d’André Le Nôtre (1613-1700), le château de Versailles a voulu rendre hommage tout au long de l’année 2013 à l’architecte des jardins de Versailles : restaurations de grande ampleur, expositions, organisation d’événements, nouveaux parcours de visite et programmes de médiation à destination des différents publics de Versailles ont mis à l’honneur le génie de Le Nôtre. L’article présente une description des événements qui ont été organisés tout au long de 2013.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2016, 1; 243-258
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prejudykaty w Statutach Kazimierza Wielkiego – próba nowego spojrzenia. Szkic o technice ustawodawczej w czasach średniowiecza
Prejudicates in the Statutes of Casimir the Great – an Attempt of a New Look. An Essay on Legislative Technique in the Middle Ages
Autorzy:
Uruszczak, Wacław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/4332030.pdf
Data publikacji:
2023-04-25
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Królestwo Polskie w XIV w.
Statuty Kazimierza Wielkiego
technika ustawodawcza
prejudykaty
dekretały papieskie
Stanisław Roman
The Kingdom of Poland in the 14th century
The Statutes of Casimir the Great
Legislative Technique
Prejudicates
Papal decretals
Opis:
Statuty Kazimierza Wielkiego były najważniejszą ustawą, jaka obowiązywała w Królestwie Polskim w epoce Średniowiecza. Oprócz artykułów mających kształt norm generalnych znajduje się w nich 26 artykułów o charakterze indywidualnych kazusów prawnych, tzw. prejudykatów. W artykule została podjęta próba wyjaśnienia ich genezy. Zdaniem autora prejudykaty wykazują istotne podobieństwo do średniowiecznych dekretałów papieskich (litterae decretales), w szczególności do Dekretałów Grzegorza IX z 1234 r. Pomimo że prejudykaty dotyczyły indywidualnych spraw, stanowiły wzór prawidłowego rozstrzygnięcia konkretnych kwestii prawnych. Miały one charakter pouczeń prawnych lub deklaracji prawa (declaratio iuris) ogłaszanych przez króla.
The Statutes of Casimir the Great were the most important law in force in the Kingdom of Poland in the Middle Ages. Apart from the articles in the form of general acts, there are 26 articles that have the character of individual legal cases, the so-called ‘prejudykaty’ (preliminary rulings, prejudicates). The article attempts to explain their genesis. In the author’s opinion, they show a significant resemblance to medieval papal decretals (litterae decretales), in particular the Decretals of Gregory IX from 1234. Although they concerned individual legal cases, they were a model for the correct resolution of a specific legal case. They had the character of legal instructions or declarations of law (declaratio iuris) announced by the king.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2023, 102; 161-181
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowa publikacja na temat mecenatu książęcego na Śląsku Bogustaw Czechowicz -"Książęcy mecenat artystyczny na Śląsku u schyłku średniowiecza"
Autorzy:
Eysymontt, Rafał
Kaczmarek, Romuald
Witkowski, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560055.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Instytut Historii Sztuki
Tematy:
średniowiecze
Śląsk w XIV, XV, XVI wieku
Bogusław Czechowicz
Źródło:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego; 2006, 1(1); 88-94
1896-4133
Pojawia się w:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niemieckie nazwiska urzędników Starego Miasta Braniewa w XIV wieku
German surnames of officials in 14th century Braniewo
Autorzy:
Guz, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2196218.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Ateneum - Akademia Nauk Stosowanych w Gdańsku
Tematy:
nazwiska
etymologia nazwisk
Warmia
Braniewo
XIV w.
surnames
etymology of surnames
14th century
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie pochodzenia nazwisk genetycznie niemieckich, ustalenie ich struktury, stwierdzenie, czy badane nazwiska notowane są jeszcze w XVIII wieku na Warmii. Odnośnie do pochodzenia nazwisk to klasyfikacja nazwisk jednomotywacyjnych bazuje częściowo na podziale S. Rosponda (1967). Ponadto kierowano się podziałem nazwisk ze względu na etymologię m.in. ze słownika Duden. Familiennamen. Zwrócono też uwagę na zjawiska językowe występujące w niektórych nazwiskach. Baza materiałowa nie była wykorzystana dotąd w badaniach antroponimicznych. Większość opisanych nazwisk jest niederywowana, pozostałe derywowane są sufiksami fleksyjnymi i słowotwórczymi. Przeważająca część mian jest jednomotywacyjna. 65,5 % nazwisk nie dotrwała do XVIII wieku. W omówionych nazwach osobowych mamy do czynienia m.in. z następującymi zjawiskami językowymi: polonizacją, latynizacją za pomocą formantów fleksyjnych, np. -i, -is i słowotwórczego -us, podwajaniem spółgłosek bez uzasadnienia.
This paper presents the origin of genetically German surnames, to determine their structure and to determine whether the surnames under study were still present in Warmia in the 18th century. Regarding the origin of surnames, the classification of surnames with one motivation is partly based on the classification introduced by S. Rospond (1967). Moreover, the classification of surnames by their etymology, e.g. according to the Duden. Familiennamen dictionary, was also taken into account. The linguistic phenomena in certain surnames were also highlighted. The material database has not previously been used in anthroponymic research. Most of the surnames described here are non-derivative, while others are derived with inflectional and word-formation suffixes. The vast majority are names with a single motivation. 65.5% of the surnames had ceased to exist by the 18th century. The personal names under investigation feature, among others, the following linguistic phenomena: Polonisation, Latinisation by means of inflectional formants, e.g. -i, -is and the word-forming -us, and the doubling of consonants without justification.
Źródło:
Forum Filologiczne Ateneum; 2022, 10, 1; 161-173
2353-2912
2719-8537
Pojawia się w:
Forum Filologiczne Ateneum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mobility of scholars and sciences between Bohemia, Hungary, Poland, and France in the 14th–15th centuries: the contribution of prosopography to the history of sciences
Autorzy:
Spychala, Pauline
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783414.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Umiejętności
Tematy:
prosopography
mobility of scholars and sciences
France
Bohemia
Hungary
Polska
University of Montpellier
University of Orléans, University of Paris
University of Prague
University of Kraków
14th–15th centuries
history of science.
prozopografia, mobilność naukowców i nauk, Francja, Czechy, Węgry, Polska, Uniwersytet w Montpellier, Uniwersytet w Paryżu, Uniwersytet Praski
Uniwersytet Krakowski, XIV–XV w., historia nauki
Opis:
This article aims to trace the mobility of scholars and sciences between France and Bohemia, Hungary, and Poland in the 14th and 15th centuries, seen from the perspective of prosopography.These exchanges were concentrated in only three oldest French universities of Montpellier, Orléans and Paris, albeit with significant variations, and in the newly-founded universities north of the Alps in the 14th century, namely those in Prague and Kraków.Mobility was less important and intensive at the end of the Middle Ages because of the policy in favour of establishing national universities.The names of 143 scholars from Bohemia, Hungary, and Poland, who were enrolled in the 14th and 15th centuries in French universities, have been found so far. Several of them played important roles in the history of science in these countries.
Artykuł ten ma na celu prześledzenie mobilności naukowców i nauk między Francją a Czechami, Węgrami i Polską w XIV i XV wieku, widzianej z perspektywy prozopografii.Wymiana ta koncentruje się tylko na trzech najstarszych francuskich uniwersytetach w Montpellier, Orleanie i Paryżu, jednak ze znacznymi różnicami, oraz na nowo powstałych w XIV wieku uniwersytetach na północ od Alp, mianowicie w Pradze i Krakowie.Mobilność ta była mniej ważna i intensywna pod koniec średniowiecza, ponieważ prowadzono politykę na rzecz uniwersytetów krajowych.Do tej pory znaleziono nazwiska 143 uczonych z Czech, Węgier i Polski, którzy zapisali się w XIV i XV wieku na uniwersytety francuskie. Kilka z nich odegrało ważną rolę w historii nauki w tych krajach.
Źródło:
Studia Historiae Scientiarum; 2020, 19
2451-3202
Pojawia się w:
Studia Historiae Scientiarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Legenda fundacyjna dawnej lubelskiej fary św. Michała Archanioła
The legend of the foundation of the former St. Michael the Archangel parish church
Легенда люблинской Фары св. Михаила Архангела
Autorzy:
Michalski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/462930.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie
Tematy:
Fara św. Michała Archanioła w Lublinie
historia kultury Lublina
świadomość historyczna mieszkańców Lublina
legendy lubelskie
Rocznik Traski (XIV w.)
Kronika Dzierzwy (XIV w.)
St. Michael the Archangel parish church in Lublin
history of culture of Lublin
historical awareness of the citizens of Lublin
legends of Lublin
Traska's Annals (14th century)
Dzierzwa Chronicle (14th century)
Фара св. Михаила Архангела в Люблине
история культуры Люблина
легенды Люблина
Эжегодник Траски (XIV в.)
Хроника Дежвы (XIV в.)
Opis:
Podanie o śnie Leszka Czarnego, aparycji archanioła Michała i zwycięstwie nad Jaćwingami, którzy złupili Lublin w roku 1282, to obecnie chyba najpopularniejsza z dawnych lubelskich tradycji historycznych. Mało znany jest jednak fakt, że jest to bardzo stara opowieść: jej pierwsze wersje znamy jeszcze z Rocznika Traski i Kroniki Dzerzwy – dzieł, które powstały w pierwszej połowie XIV w. Opowieść o śnie Leszka Czarnego powstała najprawdopodobniej jeszcze za panowania tego władcy na tronie krakowskim (do roku 1288 włącznie). Doniosłość pierwiastków lokalnych obecnych w jej najstarszej wersji (zachowanej w Roczniku Traski) wskazuje na, przynajmniej częściowo, lubelską proweniencję. Chodzi przede wszystkim o zaakcentowanie aktywności archanioła Michała, za sprawą której członkowie lubelskiej społeczności zostali uratowani z rąk pogańskich Jaćwingów. Istnienie takiej wizji wydarzeń z roku 1282 dobrze koresponduje z przesłankami świadczącymi o istnieniu w Lublinie świątyni pod wezwaniem św. Michała już przed najazdem z roku 1282 oraz przed powstaniem znanej nam ze źródeł ikonograficznych Fary św. Michała Archanioła (pod koniec XIII lub na początku XIV w.). Najstarsza opowieść o śnie Leszka Czarnego stanowi zatem ważną przesłankę przemawiającą za istnieniem dawniejszej postaci tej świątyni. Bardzo ciekawy materiał, świadczący o popularności oraz funkcjonowaniu legendy jako lokalnej tradycji historycznej przekazywanej w obiegu ustnym, pojawia się w Rocznikach Jana Długosza. Liczne przekazy odnoszące się do lubelskiej legendy pojawiają się od przełomu XVI i XVII w. Ich analiza pozwala ocenić znaczenie podania o śnie Leszka Czarnego dla dawnych lublinian. Był to bardzo ważny fragment miejscowych dziejów: stale obecny w świadomości historycznej mieszkańców miasta nad Bystrzycą, stanowił istotne spoiwo ich lokalnej tożsamości.
The legend of the dream of Leszek II the Black, the appearance of Michael the Archangel, and the victory over the Yotvingians, who plundered Lublin in 1282, is today probably the most well known of the old historical traditions of Lublin. The fact that this tale is very old is relatively unknown: its initial versions are known from the Traska's Annuals and the Dzerzwa Chronicles – works that were created in the first half of the 14th century. The tale of the dream of Leszek the Black was most probably created when this ruler reigned on the throne of Kraków (until 1288). The significance of local elements in its oldest version (preserved in the Traska's Annuals) indicates at least its partial provenance from Lublin. First of all, the actions of St. Michael the Archangel are emphasised, by means of which members of the community of Lublin were saved from the hands of the pagan Yotvingians. The existence of such a vision of events from 1282 corresponds well to the sources proving the existence of the temple of St. Michael in Lublin as far back as before the raid of 1282, and before the rise of the St. Michael the Archangel Parish Church, which we know from iconographic sources (late 13th or early 14th century). The oldest tale of the dream of Leszek II the Black is therefore an important source supporting the existence of an earlier form of this temple. Very interesting material, proving the popularity and functioning of the legend as a local historical tradition, passed on in oral circulation, appears in the Annals by Jan Długosz. Numerous accounts referring to the legend of Lublin started to appear at the turn of the 16th century. Their analysis allows us to assess the significance of the tale of the dream of Leszek the Black for the citizens of Lublin in the old days. It was a very important fragment of local history: constantly present in the historical awareness of the residents of the town on the Bystrzyca River, it constituted a significant affirmation of their local identity.
Легенда о сне Лешека Черного, изображении Михаила Архангела и победе над Ятвягами, которые напали на Люблин в 1282 году, это сейчас одна из самых известных люблинских исторических традиций. Мало известным является однако факт, что это давняя история: ее первые версии помещались в Ежегоднике Траски и Хронике Дежвы, которые были созданы в первой половине XIV века. Сказание о сне Лешека Черного было создано вероятно еще при его владении на краковском престоле (до 1288 года). Появление люблинских мотивов в самой старой версии (сохранившейся в Ежегоднике Траски) указывает, отчасти, на люблинское происхождение легенды. Имеется в виду покровительство архангела Михаила, благодаря которому жители Люблина были спасены от языческих Ятвягов. Существование такого представления о событиях в 1282 году имеет связь с предпосылками свидетельствующими о существовании в Люблине храма св. Михаила до нашествии в 1282 г. а также до построения известной по иконографическим источникам Фары св. Михаила Архангела (в конце XIII или в начале XIV в.). Самое старое сказание о сне Лешека Черного является тем способом важной предпосылкой свидетельствующей о существовании более ранней версии Фары. Очень интересный материал, который свидетельствует функционировании легенды как местной исторической традиции передаваемой устно, содержится в Ежегодниках Яна Длугоша. Многие сведения относящиеся к люблинской легенде появляются с перелома XVI и XVII вв. Их анализ позволяет оценить значение рассказа о сне Лешека Черного для тогдашних жителей Люблина. Это был очень важный фрагмент местной истории: постоянно существующий в историческом сознании жителей города у реки Быстжица, являющийся важным связующим элементом их локальной тождественности.
Źródło:
Bibliotekarz Lubelski; 2015-2016, 58/59; 73-106
0137-9895
Pojawia się w:
Bibliotekarz Lubelski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kryzys i reforma życia zakonnego XIV–XVI wieku i jego wpływ na dominikański klasztor łęczycki
Autorzy:
Stolarczyk, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560491.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
reform of religious life
14th - XVI century
Dominican monastery in Łęczyca
reforma życia zakonnego
XIV-XVI wiek
klasztor dominikanów w Łęczycy
Opis:
Although to a lesser degree, the 14th century crisis of religious life also embraced Mendicant Orders, including the Order of Preachers. Dominican brothers were obliged to respect the principles written down in the rule of St Augustine as well as in the constitution of the order which regulated the life of the Order as well as defined the Order’s organizational structure. Friars however, sometimes gave in to temptation and broke the rules of their communities. The convents’ style of life with characteristic disregard for the notion of religious community in the order and omnipresent individualism in every field was in conflict with the spirit and content of the rules and constitution of the Dominican, and was referred to as conventualism. The call to initiate a thorough reform of the law in the Order was given by Master General Raymond of Capua. At his command in every Dominican province within one year one monastery with at least 12 brothers was required to introduce the rule of regular observance – the renewal of relations from the period of the formation of the Order and strict adherence (observare) to the Order’s rules. The basic condition of the observance was enclosure. Observant Convents were excluded from the authority of the Provincial and subjected to the power of vicars designated by the Master General. This led to the creation of separate congregations sometimes uniting reformed monasteries from different provinces and countries.In the Polish province the observant reform officially began on 30 July 1432 in the Wroclaw monastery of St. Adalbert. The success of the reform was confirmed by Chelmno Chapter in 1519 only in the orders in Glogow, Legnica, Krosno (part of Silesia province) as well as in part of Mazovia province, whereas the entire division of the province of Greater Poland together with the Łęczyca monastery was subjected to special care of Andrew from Parczew. The same chapter tells Vicar General of the province to re-visit the convents and reintroduce the reform. The negative effects of the collapse of observance by Łęczyca Friars Preachers were serious and they appeared immediately. The convent had never exceeded the number of 12 monks present at one time till the end of its existence in 1799.There were several reasons for the fall of observance in Poland: the reform was superficial in its character, both conventualists and observants were under the authority of the provinces, small convents were poverty stricken. According to J. Kłoczowski the initiators of the reform wrongfully restricted the reform to moral issues only, ignoring the structural aspect. It led to many monks behave passively towards the attempts to introduce observance.
Źródło:
Folia Historica Cracoviensia; 2012, 18
0867-8294
Pojawia się w:
Folia Historica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kronika Dzierzwy z kolekcji historycznej Macieja z Grodziska. Kótko o cennym zabytku średniowiecznego dziejopisarstwa i jego kulturowym znaczeniu
Dzierzwa’s Chronicle from the historical collection of Maciej of Grodzisko. Concise remarks about the important monument of mediaeval historiography and its cultural significance
Хроника Дежвы из исторической коллекции Матвея из Гродиска. Коротко о ценном памятнике средневековой историографии и его культурном значении
Autorzy:
Michalski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/462916.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie
Tematy:
Kronika Dzierzwy
kolekcja historyczna Macieja z Grodziska
historiografia polska (XIV w.)
Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie – zbiory
Dzierzwa’s Chronicle
the historical collection of Maciej of Grodzisko
Polish historiography (14th century)
Hieronim Łopaciński Regional Public Library in Lublin – collections
Хроника Дежвы
историческая коллекция Матвея из Гродиска
польская историография (XIV в.)
Люблинская Воеводская Публичная Библиотека им. Иеронима Лопацинского
Opis:
Rękopis o sygnaturze 470 w posiadaniu Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie, to fragment kodeksu Macieja z Grodziska – kolekcji historycznej z początku XVI w. W zachowanej do dziś części, zawiera on pięć utworów, z których najobszerniejszym i najciekawszym jest Kronika Dzierzwy (ok. 1306–1320). Dzieło ma charakter wyciągu z kroniki mistrza Wincentego Kadłubka. Wbrew pozorom jest to jednak ciekawy zabytek historiograficzny, świetnie ukazujący warsztat, zainteresowania oraz tendencje ideowe ważne dla polskiego dziejopisarza tworzącego w okresie walk o zjednoczenie kraju podzielonego wskutek rozbicia dzielnicowego. Interesujące są też koneksje łączące dzieło Dzierzwy z dawnym Lublinem: za sprawą notatek czytelnika rękopisu kroniki, który znajdował się u schyłku wieków średnich w tym mieście, możemy poczynić pewne obserwacje dotyczące lokalnej świadomości historycznej.
The manuscript with shelf mark 470, in the possession of the Hieronim Łopaciński Regional Public Library in Lublin, is a fragment of the codex of Maciej of Grodzisko – the historical collection from early 16th century. In the part preserved until this day it contains five pieces, the most extensive and interesting of which is the Dzierzwa’s Chronicle (ca. 1306–1320). The work has the nature of an extract from the chronicle of Master Wincenty Kadłubek. Despite its inconspicuous appearance, this is an interesting historiographic monument, which presents the workshop, interests and ideological trends of importance to the Polish chronicler writing in the period of the struggle to unite the State (divided as a result of feudal fragmentation). There are also interesting connections between Dzierzwa’s work and the Lublin of the past: thanks to the notes by a reader of the manuscript of the chronicle, who was in this city at the dawn of the Middle Ages, we can make certain observations concerning the local awareness of history.
Рукопись обозначенная номером 470, хранящаяся в Люблинской Воеводской Публичной Библиотеке им. Иеронима Лопацинского – это фрагмент кодекса Матвея из Гродиска – исторической коллекции начала XVI в. В сохранившейся на сегодня части он содержит пять сочинений, из которых самой обширной и интересной является Хроника Дежвы (ок. 1306–1320). Сочинение являет собой выдержку из хроники магистра Винцентия Кадлубка. Вопреки тому, что можнo было бы ожидать, это интересный историографический памятник, отлично раскрывающий эрудицию, интересы и идеологические тенденции, присущие польскому историку, творящему во времена борьбы за объединение страны на этапе завершения периода феодальной раздробленности. Интересны также указания, единящие труд Дежвы со старым Люблином – благодаря записям, сделанным читателем рукописи хроники, известно, что под конец Средневековья она находилась в этом городе. На их основании можно также сделать определённые выводы о местном историческом сознании.
Źródło:
Bibliotekarz Lubelski; 2017, 60; 49-68
0137-9895
Pojawia się w:
Bibliotekarz Lubelski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konwent Dominikanów w Brzegu w XIV-XVI wieku
The Dominican monastery in the 14th-16th centuries
Autorzy:
Kaczmarek, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/784066.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
dominikanie
klasztor
Śląsk
Brzeg
średniowiecze
XIV-XVI w.
the Dominicans
a monastery
Silesia
the Middle Ages
14th-16th centuries
Opis:
Historians have not been much interested in the history of the Dominican monastery in Brzeg. The basic work by K. Eisert is several dozen years old and is based on a limited number of sources. The following study presents the members of the monastery in Brzeg and its internal structure. Founded in the middle of the 14th century, the monastery had – as it seems – two periods of magnificence - right after its foundation and at the turn of the 16th century. The 15th century, especially its second half, was the time of its lesser importance. The decline of the monastery was caused by the Hussite invasions of Silesia.
Historia klasztoru dominikanów w Brzegu nie cieszyła się dotąd wielkim zainteresowaniem historyków. Podstawowe do dziś opracowanie autorstwa K. Eiserta liczy kilkadziesiąt lat i jest oparte na ograniczonej podstawie źródłowej. W niniejszym opracowaniu odtworzono stan osobowy konwentu w Brzegu i jego wewnętrzną strukturę. Założony w połowie XIV w. konwent miał (jak się) wydaje dwa okresu świetności - zaraz po fundacji oraz na przełomie XV i XVI stulecia. Wiek XV natomiast, zwłaszcza jego druga połowa, to czasy mniejszego znaczenia domu w Brzegu w polskiej prowincji dominikanów. Powodem takiego stanu rzeczy był upadek klasztoru w dobie najazdów husyckich na Śląsk.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2018, 109; 243-267
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 25

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies