Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Western territories" wg kryterium: Temat


Tytuł:
„Jest dobrze, będzie jeszcze lepiej”. Nowe granice zachodnie Polski w dyskursie publicystyczno-naukowym lat 40. XX wieku
"It’s Good, it Will Be Better". The New Western Borders of Poland in Journalistic and Academic Discourse from the 1940s.
Autorzy:
Strauchold, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/423449.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Lubuskie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Western Territories
Western border
Journalistic and Academic Discourse
Opis:
The fact of obtaining German Eastern territories to the Oder-Neisse line ( including Szczecin), which actually meant the shift of the border almost to Central Germany, unleashed enormous journalistic and research energy. The authors of numerous articles published in periodicals and brochures, and later in authoritative analysis and research monographs, tried to make a Polish reader familiar with the issues connected with the territories newly incorporated into the Polish state. The outstanding experts of the "western" issues - a historian Zygmunt Wojciechowski, a geographer Eugeniusz Romer, as well as economists and economic activists like Eugeniusz Kwiatkowski - spoke, often emotionally but reasonably, about the real (not only ideological) significance of the inclusion of large German territories into the Republic of Poland. The initial activity (in the first postwar years) was above all informative and propagandist. Shortly afterwards, it was substituted by a number of authoritative scientific publications. They tried - sine ira et studio – to prove historical naturalness and necessity of taking back previous German territories by Poland. However, it should be noted that the publications consistently emphasized only Polish arguments.
Fakt uzyskania wschodnich ziem niemieckich po linię Odry (ze Szczecinem) i Nysy Łużyckiej, co oznaczało de facto przesunięcie granicy niemal do Niemiec środkowych, wyzwolił w Polsce ogromna energię publikacyjną i badawczą. Autorzy bardzo licznych artykułów w periodykach i broszurach, a następnie w poważnych analizach i monografiach naukowych starali się przybliżyć polskiemu czytelnikowi jakże często dla niego niemal zupełnie nieznaną problematykę ziem dopiero co włączonych do państwa polskiego. Wybitni znawcy problematyki „zachodniej”, historyk Zygmunt Wojciechowski, geograf Eugeniusz Romer, a także ekonomiści i działacze gospodarczy o ugruntowanym dorobku, jak Eugeniusz Kwiatkowski, wypowiadali się – nierzadko emocjonalnie, ale i racjonalnie – na temat faktycznego (a nie tylko ideologicznego) znaczenia włączenia do kadłubowej Rzeczypospolitej dużych obszarów niemieckich. Początkowa, w pierwszych latach powojennych, działalność przede wszystko informacyjna i propagandowa w okresie nieco późniejszym została zastąpiona szeregiem poważnych opracowań naukowych. Starały się one - sine ira et studio - ale – co trzeba zauważyć – z niezmiennym podkreślaniem polskich jedynie racji – uzasadnić historyczną naturalność i konieczność objęcia „na powrót” przez Polskę dotychczasowych terenów niemieckich.”
Źródło:
Rocznik Lubuski; 2012, 38, 1; 39-59
0485-3083
Pojawia się w:
Rocznik Lubuski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powstanie Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich na Pomorzu Zachodnim w 1957 roku
Autorzy:
Makowski, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591017.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
West Pomerania
Polish concept of the Western Territories
Association for the Development of Western Territories
Pomorze Zachodnie
Szczecin
polska myśl zachodnia
Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich
Opis:
Polska myśl zachodnia to jeden z ciekawszych nurtów intelektualnych w powojennych dziejach Polski. Obejmował bardzo szerokie spektrum od zagadnień ideologicznych i politycznych, przez etniczne, demograficzne i wyznaniowe aż po kulturalne, społeczne i gospodarcze. Największą aktywność środowisko wykazywało w latach czterdziestych, pod koniec dekady stając się ofiarą stalinowskiej unifikacji. Odrodzenie dążeń do szczególnej aktywizacji polityki wobec ziem zachodnich i północnych nastąpiło po powrocie do władzy Władysława Gomułki, a główną formą organizacyjną środowiska stało się Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich. Ze względu na Pomorze Zachodnie jako region, na którym tkankę społeczną po wojnie zbudowano niemal od zera, pozbawiony rozbudowanej warstwy inteligenckiej i będący ofiarą centrystycznych założeń okresu realizacji planu sześcioletniego jest niezwykle interesującym przykładem eksplozji aktywności myśli zachodniej po 1956 roku i stopniowego jej wygaszania w kolejnych latach. Obserwacja okoliczności powstawania TRZZ w Szczecinie, pozwala na zrozumienie głównych tendencji w budowaniu jego relacji z władzą i jednocześnie prób realizacji aspiracji społeczeństwa. W tych warunkach krzepło nowe, lokalne środowisko intelektualne, krystalizowały się zasady jego udziału w życiu publicznym i jednocześnie kształtowały się zasady oddolnej aktywności społeczeństwa w ramach istniejącego systemu społeczno-politycznego. w gorącym okresie popaździernikowym.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2019, 1; 83-110
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O wybranych pierwiastkach wschodnich na Ziemiach Zachodnich
On selected eastern elements in the Western Territories
Autorzy:
Dębicki, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11543516.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
Ziemie Zachodnie
Kresy
pierwiastki wschodnie
pogranicze polsko-niemieckie
Western Territories
eastern elements
Polish-German borderland
Opis:
Artykuł jest próbą spojrzenia na Ziemie Zachodnie, w szczególności na pogranicze polsko-niemieckie, przez pryzmat pierwiastków o wschodniej proweniencji, które dają się odnaleźć w tamtejszej przestrzeni kulturowej – zarówno w wymiarze materialnym, jak i niematerialnym (symbolicznym). W szczególności chodzi tu o zjawiska, którym początek dały: powojenne przesiedlenia Polaków z terenu Kresów II RP; przesiedlenia Łemków, Ukraińców i in. w ramach akcji „Wisła”; pozostałości po okresie PRL-u i związanej z tym okresem polskiej orientacji ideologiczno-geopolitycznej; współczesna imigracja ukraińska. Wskazanie na tego rodzaju wybrane pierwiastki ma ukazać mniej znane oblicze Ziem Zachodnich, stając się zarazem jednym z ich wyróżników.
The article is an attempt to look at the Western Territories, in particular at the Polish-German borderland, through the prism of elements of Eastern provenance that can be found in the local cultural space - both in the material and intangible (symbolic) dimension. In particular, it concerns the phenomena that were initiated by: post-war resettlement of Poles from the Kresy area of the Second Polish Republic; resettlement of Lemkos, Ukrainians and others. as part of the „Vistula” campaign; remnants of the period of the People’s Republic of Poland and the Polish ideological and geopolitical orientation associated with this period; contemporary Ukrainian immigration. Pointing to such selected elements is to show the less known face of the Western Territories, becoming at the same time one of their distinguishing features.
Źródło:
Studia – konteksty pogranicza; 2022, 6; 41-58
2543-6465
Pojawia się w:
Studia – konteksty pogranicza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemieszczona tożsamość. Kino PRL wobec problemu Ziem Zachodnich
Displaced Identity: Cinema of the PRL and the Problem of the Western Territories
Autorzy:
Copik, Ilona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27751457.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
tożsamość przemieszczona
nacjonalizm
monoetniczność
Ziemie Zachodnie
kino polskie
PRL
displaced identity
nationalism
mono-ethnicity
Western Territories
Polish cinema
Opis:
W artykule został podjęty problem „tożsamości przemieszczonej” rozumianej jako odgórny - narodowy i społeczny - projekt dla przestrzeni pojałtańskich. Chociaż celem projektu była homogenizacja narodowa oraz integracja w nowych granicach geograficznych i ustrojowych, faktycznie wywołał on kryzys przynależności i identyfikacji, dziedziczony przez kolejne pokolenia powojennych mieszkańców nowych terenów. Przedmiotem badań  autorki są polskie filmy fabularne z lat 1956-1970, które stanowią reprezentację tytułowego zagadnienia,  a których udział  w recepcji „Ziem Odzyskanych” był znaczący.  Twórcy tych filmów podejmowali temat migracji, osadnictwa i zagospodarowywania nowych obszarów, przez co zasadniczo wpływali na kształt zbiorowej wyobraźni. Analizie poszczególnych utworów towarzyszą pytania o to, w jaki sposób kino uczestniczyło w procesach konstrukcji monoetniczności, a także - na ile wyrażało racje polityczne oraz ukazywało życie codzienne, problemy adaptacyjne i konflikty społeczne. Celem podjętych badań jest uzupełnienie dotychczasowej wiedzy z zakresu historii kina polskiego okresu PRL oraz jego kontekstów politycznych i społeczno-kulturowych związanych z tematyką Ziem Zachodnich.
The article addresses the problem of a “displaced identity” understood as a top-down national and social project for post-Yalta spaces. Although its aim was national homogenization and integration within new geographical and political boundaries, the project actually triggered a crisis of belonging and identification, inherited by subsequent generations of post-war inhabitants of the new territories. The study is devoted to Polish feature films from the years 1956–1970, which refer to the article title and whose role in the reception of the “Recovered Territories” was significant. By addressing the topics of migration, settlement, development of new areas, they essentially influenced the shape of the collective imagination. The presented analyses are accompanied by questions on the role of cinema in the processes of mono-ethnicity shaping, as well as on the scope of political ideas, everyday life, adaptation problems, and social conflicts depicted in the films. The research is intended to complement the existing knowledge on the history of the PRL cinema, as well as its political and socio-cultural contexts related to the issues concerning the Western Territories.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2021, 116; 58-79
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pendler. Nowa forma wielokulturowości na pograniczu polsko-niemieckim
The Pendler. A new form of multiculturalism on the Polish-German border
Autorzy:
Dudziak, Maciej J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11543514.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
pracownik przygraniczny
pogranicze
Unia Europejska
Polska
Niemcy
Ziemie Zachodnie
border worker
borderland
European Union
Polska
Germany
Western Territories
Opis:
W niniejszym tekście staram się nakreślić kulturowe uwarunkowania nowej formy tożsamości na pograniczu polsko-niemieckim określonej na potrzeby wyjaśnienia przedmiotowego zjawiska terminem pendler.Sytuacja i konsekwencje wynikające z pandemii COVID-19, to jest czasowe lockdowny oraz zamknięcia i ograniczenia w dostępie do niemieckiej strony pogranicza odsłoniły skalę nowego fenomenu kulturowego. Słownikowa definicja tego terminu stanowi, że pendler to osoba dojeżdżająca codziennie do pracy lub szkoły, zaś w wariancie pracownika transgranicznego przekraczając formalną, państwową granicę.
In this text, I try to outline the cultural determinants of the new form of identity in the Polish-German borderland, defined for the purpose of explaining the phenomenon in question by the term pendler. The situation and consequences of the COVID-19 pandemic, i.e. temporary lockdowns as well as closures and restrictions in access to the German side of the border, revealed the scale of the new cultural phenomenon. The dictionary definition of this term states that a pendler is a person who commutes to work or school every day, and in the variant of a cross-border employee crossing the formal state border
Źródło:
Studia – konteksty pogranicza; 2022, 6; 71-81
2543-6465
Pojawia się w:
Studia – konteksty pogranicza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elbing vs. Elbląg. From contested land to decolonial representations
Elbing vs. Elbląg. Od spornych ziem do reprezentacji dekolonialnych
Autorzy:
Hiemer, Elisa-Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408240.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Western Territories
resettlement
German-Polish relations
urban history
mental maps
Ziemie Zachodnie
przesiedlenia
polsko-niemieckie relacje
historia miejska
mapy mentalne
Opis:
Territorial shifts after World War II entailed critical demographic changes: Germans were expelled from Elbing; Poles from the eastern territories were supposed to take their place in Elbląg. Personal and national narratives had to be created from scratch. The article explores different forms of texts and maps – memoirs, tourist guides, literature, and an exhibition – to scrutinise different city and neighbourhood narratives from German and Polish standpoints. Besides analysing the central motifs and narrative strategies that rely on an urban visualisation of memory, it rejects the popular notion of a palimpsest in favour of a decolonial perspective on urban space. Proposing a way to imagine a city beyond nation-based concepts can stimulate reconsidering hierarchic city structures.
Zmiany terytorialne po II wojnie światowej pociągnęły za sobą istotne zmiany demograficzne: w Elblągu wysiedlono Niemców, a osiedlono Polaków z dawnych ziem wschodnich. Nie tylko narodowa, ale i prywatna historia musiała być tworzona od podstaw. Poprzez badanie różnych rodzajów tekstów i map (wspomnienia, przewodniki turystyczne, literatura, wystawy), w artykule przeanalizowano rozbieżne narracje o mieście i sąsiedztwie z niemieckiej i polskiej perspektywy. Oprócz analizy głównych motywów i strategii narracyjnych, które opierają się na miejskiej wizualizacji pamięci, artykuł kwestionuje popularne pojęcie palimpsestu na rzecz dekolonialnej perspektywy przestrzeni miejskiej. Odpowiedź na pytanie o to, jak wyobrazić sobie miasto poza koncepcjami narodowymi, może stymulować ponowne rozważania na temat hierarchicznych struktur miast.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2023, 12; 95-113
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ludność rodzima w działalności Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich
The native populace in the activities of the Association for the Development of the Western Territories
Autorzy:
Makowski, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591142.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
native populace
Association for the Development of the Western Territories
Poland 1956–1970
ludność rodzima
Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich
Polska 1956–1970
Opis:
Artykuł poświęcono zaangażowaniu Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich w rozwiązanie problemów ludności rodzimej na ziemiach zachodnich i północnych Polski po 1956 roku. Działacze TRZZ usiłowali skorzystać z odwilży odczuwanej po powrocie do władzy Władysława Gomułki w 1956 roku w celu reaktywowania aktywnej polityki państwa w stosunku do obszarów włączonych po 1945 roku. Dużą uwagę poświęcali poprawie sytuacji ludności rodzimej oraz powstrzymaniu jej exodusu do Niemiec. Towarzystwo przyczyniło się do poprawy sytuacji materialnej tej grupy ludności, uporządkowania jej stanu majątkowego, przywrócenia pamięci o propolskiej działalności jej przedstawicieli przed drugą wojną światową. Efekty działalności TRZZ widoczne były w krótkim okresie bezpośrednio po powstaniu towarzystwa. Już w końcu lat pięćdziesiątych XX wieku władze polityczne stopniowo przestawały akceptować istnienie niezależnej aktywności społecznej, sprowadzając niemal wszystkie organizacje – w tym TRZZ – do roli wykonawców własnych zamierzeń.
The article concerns the involvement of the Association for the Development of the Western Territories in solving the problems of the native population in the western and northern territories of Poland after 1956. The activists of the association attempted to use the political thaw felt after Władysław Gomułka’s return to power in 1956 in order to reactivate the state’s active policy regarding the territories acquired after 1945. They dedicated much of their attention to improving the situation of the native populace and stopping its exodus to Germany. The association contributed to improving the material situation of this group, organising its financial position, restoring the memory of pro-Polish activities of its representatives before the Second World War. The effects of the association’s actions were apparent during the short period directly after its founding. By the end of 1950s, the political authorities have gradually stopped tolerating the existence of individual social activity, turning almost all organisations – including the Association for the Development of the Western Territories – into executors of their own plans.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2017, 3; 259-281
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gotyk w służbie oficjalnej narracji o Ziemiach Zachodnich? "Przewodnik po zabytkach Wrocławia z informatorem" w kontekście architektonicznych uwarunkowań Wrocławia w latach 40. XX w.
Gothic in the Service of Official Narrative on Western Territories? "Przewodnik po zabytkach Wrocławia z informatorem" [guidebook to the Monuments of Wroclaw] in the Context of Architectural Conditions of Wroclaw in the 1940s
Autorzy:
Rosner-Leszczyński, Kacper
Bekieszczuk, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2184957.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Historyczny
Tematy:
Wrocław
city guidebook
landscape familiarizing
Western and Northern Territories of Poland
architecture
Opis:
This article presents the role of architecture in the process of making the landscape of the Western and Northern Territories of Poland in the late 1940s more familiar to new inhabitants. The topic is analyzed on the example of Wroclaw city guidebook from 1948 by St[anislaw] Sevatt. In his work, special focus was given to gothic churches in order to emphasize close relations between Silesia and the other regions of Poland in the time of the Piast dynasty.
Źródło:
Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka; 2021, 76, 1; 85-112
0037-7511
2658-2082
Pojawia się w:
Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instytucjonalizacja pedagogiki w okresie Drugiej Rzeczypospolitej na przykładzie Katedry Pedagogiki i Dydaktyki Wszechnicy Piastowskiej
Institutionalisation of teaching at the time of the Second Polish Republic: the example of the Faculty of Pedagogy and Didactics at Wszechnica Piastowska
Autorzy:
Nowak-Kluczyński, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/957499.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
teacher training
Faculty of Pedagogy and Didactics
Wszechnica Piastowska
Poznań University
Antoni Danysz
Ludwik Jaxa-Bykowski
Underground University of the Western Territories
Interwar Period
Opis:
The Second Polish Republic was a time of institutionalising and imposing stricter discipline in teaching in Poland. In the Interwar Period, institutions were established for teacher training, accompanied by new bodies in Polish universities tasked with teacher training and developing teaching methodology. A case in point was the establishment of the Faculty of Pedagogy and Didactics in Wszechnica Piastowska (Adam Mickiewicz University in Poznań). The first Faculty heads: Antoni Danysz, Bogdan Nawroczyński and Ludwik Jax-Bykowski, made considerable efforts for teacher training to play an important role in the structure of the Poznań University and to assume academic form. While the Faculty was closed down in 1933, Poznań University continued its cooperation with the Faculty of Psychology, thus providing an opportunity for educating future teachers.
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2019, 40; 45-70
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Osadnictwo literackie” Leonarda Borkowicza czy szczecińska odsłona„repolonizacji kulturalnej Ziem Odzyskanych” prowadzonej w latach czterdziestych XX w.?
Leonard Borkowicz’s “Literary Colonisation” or Szczecin’s Version of the “Cultural Re-Polonization of the Recovered Territories” in the 1940s?
Autorzy:
Rembacka, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951157.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Szczecin
wojewoda Leonard Borkowicz
literaci
polityka kulturalna
Ziemie Zachodnie
Ministerstwo Kultury i Sztuki
voivode Leonard Borkowicz
men of letters
cultural policy
Western Territories
Ministry of Culture and Art
Opis:
Celem artykułu jest przeanalizowanie procesu kształtowania się literackiego środowiska w Szczecinie i wskazanie jego głównych organizatorów. Zestawienie dotychczasowej literatury z dokumentami wytworzonymi przez administrację rządową i Związek Zawodowy Literatów Polskich oraz z listami i wspomnieniami pisarzy pozwala ukazać przebieg „repolonizacji kulturalnej” w Szczecinie, a także powody krótkotrwałości tej akcji i motywacji twórców kierujących się na Zachód. 
The aim of the article is to analyse the process of formation of the literary circle in Szczecin and to indicate its main initiators. A juxtaposition of the literature on the subject with documents issued by the government administration and the Professional Association of Polish Writers as well as letters and memories of writers makes it possible to trace the course of “cultural re-Polonization” in Szczecin. It also permits to indicate the reasons why the action was so short-lived and the motives of writers who decided to move to the city.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2019, 51, 1; 139-162
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tożsamość miejsca na przykładzie Warmii – studium przypadku
Identity of Place Using the Example of Warmia – a Case Study
Autorzy:
Sakson, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2185163.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Historyczny
Tematy:
identity of place
Warmians
Western and Northern Territories Polish
minority education in Germany
East Prussia
Warmian-Masurian Voivodeship
Opis:
The aim of the article is to present the role of Polish minority school in interwar period in East Prussia (a part of Germany) in the life of the local population. Sociological field research conducted in two Warmian villages (Purda and Leszno) in the years 1948, 1983, 2005–2006, and 2016 has shown that Polish minority school was and still is an important element of Warmian identity of place.
Źródło:
Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka; 2019, 74, 2; 137-152
0037-7511
2658-2082
Pojawia się w:
Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sylwetka biskupa Wilhelma Pluty z lat 1962-1965 w relacji i działaniu twórców teczki operacyjnej ministerstwa spraw wewnętrznych kryptonim „Kruk”
The profile of bishop Wilhelm Pluta, 1962-1965 in the relationship and activities of the creators of the operating file of the ministry of internal affairs cryptonym „raven (Kruk)”
Autorzy:
Śmierzchalski-Wachocz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2076150.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydział Teologiczny
Tematy:
biskup
kler
komunizm
ziemie zachodnie
ordynariat gorzowski
sobór
aparat bezpieczeństwa
służba bezpieczeństwa
teczka
posługa pasterska
Pluta
Kruk.
Kościół
Church
bishop
clergy
communism
Western territories
Gorzów ordinariate
council
security apparatus
security service
operating file
pastoral service
Raven (Kruk)
Opis:
The profile of bishop Wilhelm Pluta, 1962-1965 in the relationship and activities of the creators of the operating file of the ministry of internal afairs cryptonym „raven (Kruk)” After taking power, the Polish communists initially concealed their true attitude towards the Catholic Church. Therefore, in the years 1944-1947, an open fight with the clergy was avoided. After achieving the first goal, already at the beginning of 1949, a massive attack was launched against the Catholic Church. This fight was carried out in many ways with varying intensity, the main executor of the party's directives in this regard was its „armed arm“, i.e. the Security Ofice, and then the Security Service. The bishop was treated by the management of section IV of the Ministry of the Interior as a very high priority. In the fight against the Catholic Church, surveillance or possible investigation of bishops was of particular importance. From 1963, the basic tool of this fight was - both as a collection of necessary infor mation about the bishop, as well as a record of plans and a chronicle of actions taken by the security services - the Bishop Operations File (TEOB). A mutation of TEOBs, i.e. a file for the bishop, is the file entitled „Control case - Pluta Wilhelm. 1962-1986. Code name“ Kruk ”, archive number 5446 / K. In the description of the resources of the archive of the Institute of National Remembrance, it received reference number IPN BU 0608/241 and was declassified on June 18, 2009. Until the establishment of the Institute of National Remembrance, the file was in the state of the Central Archives of the Ministry of Internal Affairs. The two-volume folder contains a total of 280 pages. The boundary years of the established case, i.e. 1962 - that is, the efforts made by Bishop Wilhelm Pluta to obtain a passport to travel to Rome and participate in the deliberations of the Second Vatican Council, and its closure on April 5, 1986, is a consequence of the bishop‘s tragic death in a car accident. In the plans of the communist leadership of the Ministry of Internal Affairs, the cryptonym. „Kruk“ was to be handed over to the „C“ Office, that is the Central Archives of the Ministry of Internal Affairs, only in 1989, and was to be scrapped, that is, destroyed in 2005. The operating file of the Ministry of Internal Affairs entitled „The case of control - Pluta Wilhelm. 1962-1986 „is a testimony to the hostile actions that the security apparatus of the People‘s Republic of Poland carried out against Bishop Wilhelm Pluta, the bishop of first the huge Gorzów Ordinariate, and from 1972 the Gorzów diocese. The activities carried out by the Security Service, and described in this file, were not only a passive observation of the attitudes, behavior and pastoral ministry carried out by the bishop of Gorzów, but an active, conscious, purposeful and, above all, harmful interference in the activities of this hierarch and, above all, of a man and citizen of the Polish state. The profile of Bishop Pluta outlined on the pages of this file confirms that his words to his faithful were confirmed in his life. Of course, Bishop Pluta had his vices, weaknesses and imperfections, but his flaws did not diminish his uniqueness as a tireless, prayerful pastor of the Gorzów Church, which did not make a deal with the communist regime fighting against the Catholic Church and faith in God.
Po przejęciu władzy komuniści polscy początkowo ukrywali swoje rzeczywiste nastawienie do Kościoła katolickiego. W związku z tym w latach 1944-1947 unikano otwartej walki z duchowieństwem. Po osiągnięciu pierwszego celu, już z początkiem 1949 roku podjęto zmasowane uderzenie na Kościół katolicki. Walkę tę prowadzono na wiele sposobów z różną intensywnością, przy czym głównym wykonawcą dyrektyw partii w tym względzie było jej „zbrojne ramię”, czyli Urząd Bezpieczeństwa, a następnie Służba Bezpieczeństwa. Osoba biskupa traktowana była przez kierownictwo pionu IV Ministerstwa Spraw Wewnętrznych niezwykle priorytetowo. W walce z Kościołem katolickim inwigilacja lub ewentualne rozpracowanie biskupów należało do spraw szczególnej wagi. Od 1963 roku podstawowym narzędziem tej walki była – zarówno jako zbiór niezbędnych informacji dotyczących biskupa, jak i zapis planów oraz kronika podejmowanych przez bezpiekę działań – właśnie Teczka Ewidencji Operacyjnej na Biskupa (TEOB).Mutacją TEOB-y, czyli teczki na biskupa, jest odnaleziona przez autora w zasobach Instytutu Pamięci Narodowej teczka pt. „Sprawa kontrolna – Pluta Wilhelm. 1962-1986. Kryptonim Kruk” o numerze archiwalnym 5446/K. W opisie zasobu archiwum IPN otrzymała ona sygn. IPN BU 0608/241 i została odtajniona 18 czerwca 2009 roku. Do chwili powstania Instytutu Pamięci Narodowej teczka znajdowała się na stanie Centralnego Archiwum Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Teczka w dwóch tomach obejmuje w sumie 280 stron. Lata graniczne założonej sprawy to rok 1962, czyli podjęcie przez biskupa Wilhelma Plutę starań o uzyskanie paszportu na wyjazd do Rzymu i udział w obradach Soboru Watykańskiego II, oraz 5 kwietnia 1986, czyli jej zamknięcie w konsekwencji tragicznej śmierci biskupa w wypadku samochodowym. W planach komunistycznego szefostwa MSW teczka sprawy krypt. „Kruk” miała być przekazana do Biura „C”, czyli Centralnego Archiwum MSW dopiero w 1989 roku, a ulec wybrakowaniu, czyli zostać zniszczona w 2005 roku.Teczka operacyjna MSW pt. „Sprawa kontrolna – Pluta Wilhelm. 1962-1986” jest świadectwem wrogich działań, które aparat bezpieczeństwa PRL prowadził przeciwko biskupowi Wilhelmowi Plucie, ordynariuszowi najpierw ogromnego ordynariatu gorzowskiego, a od 1972 roku diecezji gorzowskiej. Prowadzone przez SB działania, opisane w tej teczce, nie były tylko bierną obserwacją postaw, zachowania i prowadzonej posługi pasterskiej przez biskupa gorzowskiego, ale czynną świadomą, celową i nade wszystko szkodliwą ingerencją w działalność tego hierarchy i przede wszystkim człowieka i obywatela państwa polskiego. Zarysowana na kartach tej teczki sylwetka biskupa Pluty jest dowodem, że jego słowa głoszone do wiernych miały potwierdzenie w jego życiu. Oczywiście biskup Pluta miał jak każdy człowiek swoje przywary, słabości i niedoskonałości, jednak jego wady nie pomniejszały jego wyjątkowości jako niestrudzonego, rozmodlonego pasterza Kościoła gorzowskiego, który nie poszedł na układ z walczącym z Kościołem katolickim i wiarą w Boga reżimem komunistycznym.
Źródło:
Studia Paradyskie; 2021, 31; 175-201
0860-8539
Pojawia się w:
Studia Paradyskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A beautiful flourish. The foundation story of Wroclaw (and Wroclaw residents)
Autorzy:
Biskupska, Kamilla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2096012.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet Rzeszowski
Tematy:
Wroclaw
Western and Northern Territories
discourse analysis
social memory
personal document
Ziemie Zachodnie i Północne
analiza dyskursu
pamięć społeczna
dokumenty osobiste
Wrocław
Opis:
In the article, I present the content and the context of the foundation story of Wroclaw – created after 1945 in one of the largest and most destroyed cities which joined Poland after World War II (Polish Western and Northern Territories). The analyzed empirical material consists of personal documents – statements of Wroclaw residents written and submitted in 1966 for the competition entitled: “What does the city of Wrocław mean to you”. The most important element of this story about the creation of the city is the figure of a pioneer, shaped in the image of a mythical hero. The features of pioneers (such as courage, uncompromising love for the city and openness to others) have become an important narrative co-creating the discourse about the city in the narratives of subsequent generations of Wroclaw residents.
W artykule przedstawiam treść i kontekst opowieści założycielskiej Wrocławia – powstałego po 1945 r. w jednym z największych i najbardziej zniszczonych miast przyłączonych do Polski po II wojnie światowej (polskie terytoria zachodnie i północne). Analizowany materiał empiryczny składa się z osobistych dokumentów – wypowiedzi mieszkańców Wrocławia spisanych i zgłoszonych na konkurs „Czym jest dla ciebie miasto Wrocław” w 1966 roku. Najważniejszym elementem tej opowieści o powstaniu miasta jest postać pioniera, którego wizerunek ukształtował się jak mityczny bohater. Cechy pionierów (takie jak odwaga, bezkompromisowa miłość do miasta i otwartość na innych) stały się ważną narracją współtworzącą dyskurs o mieście w narracjach kolejnych pokoleń wrocławian.
Źródło:
tekst i dyskurs - text und diskurs; 2020, 13; 43-62
1899-0983
Pojawia się w:
tekst i dyskurs - text und diskurs
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Separate Regulations Regarding the Recovered Territories in the Law of People’s Poland
Odrębne regulacje dotyczące Ziem Odzyskanych w prawie Polski Ludowej
Autorzy:
Eckhardt, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1033324.pdf
Data publikacji:
2021-03-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Polska Ludowa
Ziemie Odzyskane
ziemie zachodnie i północne
Ministerstwo Ziem Odzyskanych
realny socjalizm
People’s Poland
Recovered Territories of Poland
western and northern territories of Poland
Ministry of the Recovered Territories (Poland)
really existing socialism
Opis:
The paper contains an analysis of those legal regulations of the People’s Poland which were specific to the Recovered Territories and an attempt to answer the question of why such regulations were created. The following sources of law are discussed: legal acts devoted entirely to the Recovered Territories; legal acts applied to the entire territory of Poland in which some provisions were devoted exclusively to regulating the situation in these areas; legal acts that formally applied to the entire territory of Poland, but in the Recovered Territories their regulations were of particular importance. The internal regulations of the Ministry of the Recovered Territories were also examined.
Artykuł zawiera analizę regulacji prawnych Polski Ludowej odrębnych dla Ziem Odzyskanych oraz próbę odpowiedzi na pytanie, dlaczego takie przepisy były tworzone. Omówiono następujące źródła prawa: akty prawne w całości poświęcone Ziemiom Odzyskanym; akty prawne obowiązujące na terenie całej Polski, w których część przepisów odrębnie regulowała sytuację na tych terenach, a także takie akty prawne, które formalnie dotyczyły całej Polski, ale na Ziemiach Odzyskanych ich znaczenie było szczególne. Przebadano również wewnętrzne przepisy Ministerstwa Ziem Odzyskanych.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2021, 94; 45-63
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postmigracyjność a status symboliczny społeczności lokalnej. Mieszkańcy wobec przerwania ciągłości historyczno-kulturowej miejsca — przypadek gminy Główczyce
Postmigration and the Symbolic Status of the Local Community. Residents’ Attitudes Towards the Broken Historical and Cultural Continuity of the Place—the Case of the Główczyce Commune
Autorzy:
Ciechorska-Kulesza, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2053507.pdf
Data publikacji:
2021-12-29
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Western and Northern Territories of Poland
postmigration
postmigration communities
identity
symbolic status
Ziemie Zachodnie i Północne
postmigracyjność
społeczności post-migracyjne
tożsamość
status symboliczny
Opis:
Contemporary approaches to Poland’s Western and Northern Territories revolve around the concept of “postmigration communities”, or more broadly — “postmigration”, understood as a significant feature (or set of features) of community and social phenomena. These terms are present not only in academic discourse, but also in discussions on local identity. They are also an essential element of their symbolic status. Based on field research in the Głowczyce commune in Pomerania, the author tackles the issue of inhabitants’ attitudes towards breaking the historical and cultural continuity and the formation of the community from scratch, as well as the role of postmigration in shaping the symbolic status of the place. The article shows the capacity of the term “postmigration”. In residents’ statements, postmigration appears unnamed, as a problem, a challenge, and an asset. Attitudes towards postmigration reveal diverse attempts to cope with the break in historical and cultural continuity, which turns out to still be a significant element of identity processes taking place in the community in question.
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2021, 65, 4; 31-51
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies