Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Western Sudety" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-10 z 10
Tytuł:
Znaczenie lasu oraz morfologii terenu w rozwoju pokrywy śnieżnej w Sudetach Zachodnich na przykładzie sezonu zimowego 2003/2004
The role of forest and terrain morphology in snow cover development in the Western Sudety - 2003-2004 winter season case study
Autorzy:
Ojrzyńska, H.
Błaś, M.
Kryza, M.
Sobik, M.
Urban, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/973236.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
Sudety Zachodnie
morfologia terenu
pomiary terenowe
System Informacji Geograficznej
modele statystyczne
model regresji wieloczynnikowej
pokrywa śnieżna
zmienne niezależne
wysokość pokrywy śnieżnej
snow cover
land category
GIS modeling
Western Sudety
Opis:
GIS method was used to describe changes in factors influencing snow cover depth in relation to land cover category (forested/woodless area) and terrain morphology. In the snow cover increase phase, differences in its depth between forest and woodless area weren't visible. During this phase directional screening/exposure indices were responsible for snow cover differentiation. In maximum water equivalent phase the role of terrain roughness as the factor controlling snow depth was clear. On one hand it depends on land cover type, which is especially visible in characteristic of diverse density and height of forest stand, but on the other hand it depends also on terrain morphology. In the snow cover disappearance phase, stand canopy slows the ablation process down and the snow cover in forest is higher than on the open air area. During the whole winter season, significantly smaller impact of absolute altitude, terrain slope and aspect as factors controlling snow cover depth differentiation in the Western Sudety Mountains was observed.
Źródło:
Sylwan; 2010, 154, 06; 412-428
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Value of Spa Parks in the Modern Health Resorts: A Case Study of the Western and Central Sudetes Spa Towns
Wartość parków zdrojowych we współczesnym mieście na przykładzie uzdrowisk Sudetów Zachodnich i Środkowych
Autorzy:
Słonina, D.
Skomorowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1191335.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
spa towns
spa park
healing landscape
Western Sudetes Mountains
Central Sudetes Mountains
uzdrowisko
park zdrojowy
krajobraz leczniczy
Sudety Zachodnie
Sudety Środkowe
Opis:
Uzdrowiska są miejscem, w którym chorzy mają wzmacniać swoje zdrowie. Lokalizacja i szczególne walory przyrody są powodem, dla którego miejsca te od początku swojej historii cieszą się popularnością. Szczególnie istotny, w szybkim procesie rekonwalescencji, bliski kontakt człowieka z przyrodą zapewniają okoliczne ogrody i parki. Środowisko naturalne oddziałuje bowiem na różne aspekty zdrowotne, redukując stres, obniżając ciśnienie czy wzmacniając relacje społeczne. Praca stanowi przegląd parków zdrojowych w uzdrowiskach Sudetów Zachodnich i Środkowych pod względem historycznym oraz stopnia ich przeobrażenia. W pracy pojęto próbę określenia możliwych działań rewitalizacji wybranych przykładów, w taki sposób, aby mogły one stanowić nie tylko cenne dziedzictwo kulturowe, ale także przyczynić się do polepszenia aspektu zdrowotnego kuracjuszy. W dobie XXI wieku bliskość przyrody zdaje się być istotnym elementem codziennego życia. W danym kontekście należałoby zwrócić szczególną uwagę na parki i ogrody miejskie w uzdrowiskach, których rola i zapotrzebowanie obecnie wzrastają. Oblicze tych założeń na przestrzeni lat wielokrotnie się zmieniało, dlatego też określenie ich współczesnej formy jest niezwykle ważne. Miejsca te stwarzają bowiem możliwość obserwacji i odbierania przyrody, poprawiając jakość życia, stanowiąc ważne miejsce zarówno w procesie leczenia, jak i w codziennym życiu.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2018, 3; 20-37
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The late Variscan gold mineralization in the Kaczawa Mountains, Western Sudetes
Autorzy:
Mikulski, S. Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1205045.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
złoto
waryscydy
Góry Kaczawskie
Sudety Zachodnie
Polska
gold
European Variscan Belt
Kaczawa Mountains
Western Sudetes
Polska
Opis:
Szczegółowo scharakteryzowano złoża oraz przejawy mineralizacji arsenowo-polimetalicznej ze złotem w hydrotermalnych żyłach kwarcowych, zalegających najczęściej w skataklazowanych serycytowo-grafitowych łupkach, zaliczanych do jednostki Pilchowic i Bolkowa, należących do paleozoicznych skał kaczawskiego kompleksu metamorficznego. Do najważniejszych zaliczono złotonośną mineralizację w Radzimowicach sklasyfikowaną jako typ przejściowy pomiędzy mineralizacją porfirową a hydrotermalną i mineralizację w Kleczy–Radomicach opisaną jako typ orogeniczny. Spękane powierzchnie osiowe otwartych, asymetrycznych fałdów (F2) w obrębie łupków grafitowych oraz spękania i uskoki o drugorzędnym znaczeniu i orientacji wzdłuż kierunku E–W i NE–SW odegrały doniosłą rolę jako strukturalne i geochemiczne pułapki dla migrujących roztworów hydrotermalnych. W Górach Kaczawskich złotonośna mineralizacja siarczkowa jest młodsza od procesów metamorficznych skał otaczających (facja zieleńcowa), głównych faz waryscyjskich deformacji orogenicznych (D1 i D2) i późno-waryscyjskich skał magmowych (ca. 320 Ma). Procesy mineralizacji złota w Górach Kaczawskich zostały porównane z wydzielonymi przez autora w europejskich waryscydach procesami tworzenia się złota od etapu Au1 do Au4 w czasie od około 350 do 240 mln lat. Przy czym w Górach Kaczawskich jak dotychczas nie rozpoznano etapu Au1 związanego z rozwojem granitów synkolizyjnych. Etapy od Au2 do Au3 były związane ze zmianą środowiska geotektonicznego od post-kolizyjnego do wewnątrz płytowego. Związane z tym było głębokie spękanie wynoszonego orogenu, utworzenie rowów tektonicznych (górny namur – stefan), rozwój procesów sub- i wulkanicznych (autun). Pierwszy etap mineralizacji rudnej w gruboziarnistym kwarcu reprezentują głównie siarczki As i Fe (wiek ok. 317 mln) zawierające złoto submikroskopowe. Mineralizacja ta, została skataklazowana i scementowana przez epitermalny kwarc-węglany-siarczki metali podstawowych (wiek 294–280 Ma) – złoto mikroskopowe i lokalnie także przez asocjacje minerałów Bi i Te. Młodsze etapy reprezentowane są przez niskotemperaturowe asocjacje hydrotermalne. Mają one mniejsze znaczenie i są reprezentowane przez asocjacje chalcedon-kaolinit-piryt/markasyt-złoto, których powstanie związane było z aktywnością wulkaniczną w autunie oraz asocjacje chalcedon-hematyt-kalcyt-złoto (Au4), powstałe w czasie formowania się post-waryscyjskich zbiorników sedymentacyjnych od górnego permu do triasu, a może nawet w kredzie. Ponadto szczegółowo scharakteryzowano pod względem mineralogicznym oraz geochemicznym złotonośne rudy siarczkowe. Przedstawiono również dane izotopowe siarki siarczkowej oraz rezultaty badań inkluzji fluidalnych oraz izotopów tlenu w kwarcu a także wyniki oznaczeń wieku metodą Re–Os na złotonośnych siarczkach. Uzyskane rezultaty wskazują na dodatkowe zasoby złota w opuszczonych rejonach górniczych Radzimowic i Kleczy–Radomic, jak również w innych rejonach Gór Kaczawskich.
Źródło:
Polish Geological Institute Special Papers; 2007, 22; 21-162
1507-9791
Pojawia się w:
Polish Geological Institute Special Papers
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chronione i rzadkie gatunki roślin użytków zielonych w Sudetach
Protected and rare species plants of grassland in the Sudetes Mountains
Autorzy:
Paszkiewicz-Jasińska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/297178.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
Tematy:
gatunki zagrożone
rośliny naczyniowe
łąki i pastwiska
Pogórze Zachodniosudeckie
Sudety Środkowe
Sudety Wschodnie
threatened species
vascular plants
meadows
pastures
Western Sudetes Foothills
Central Sudetes
East Sudetes
Opis:
Przedstawiono występowanie gatunków roślin chronionych, zagrożonych i rzadkich na użytkach zielonych usytuowanych w makroregionach: Pogórze Zachodniosudeckie, Sudety Środkowe i Wschodnie. Na podstawie badań florystyczno-fitosocjologicznych, przeprowadzonych w latach 2009-2014, stwierdzono dziesięć gatunków chronionych, w tym cztery taksony objęte ochroną gatunkową ścisłą. W składzie florystycznym użytków zielonych odnotowano dwa taksony podawane jako gatunki zagrożone wyginięciem na terenie Polski oraz osiem zagrożonych gatunków flory naczyniowej Dolnego Śląska o różnych kategoriach zagrożenia. Użytki zielone objęte badaniami, występujące w Sudetach Środkowych, charakteryzują się większym udziałem gatunków zagrożonych i rzadkich niż w Sudetach Wschodnich i Pogórzu Zachodniosudeckim.
An important part of the landscape of the Sudetes are grassland. They account approximately 50% of agricultural area. These are most often semi-natural communities which their origin, complexity of the structure and species composition are due to human activity. Over the past decades, the disappearance of many meadow communities and related taxons are observed. Intensification of this phenomenon makes it necessary to conduct a study on the current state of grassland. The floristic and phytosociological study was carried out in the years 2009-2014 with the Braun-Blanquet method on the grassland in Sudetes Mts (the Western Sudetes Foothills, The Central Sudetes, The East Sudetes). The resulting material was analysed in terms of endangered and rare species. Evaluation of the plant species was based on the Regulation of the Minister of Environment of 9 October 2014, on the protection of species of plants. In addition, a list of endangered and rare vascular plants of Lower Silesia has been taken into account, which was developed based on the International Union for Conservation of Nature (IUNC) and supplemented by criteria and regional categories. The studies showed that in the floristic composition of part of the analysed grasslands there were 4 strictly protected species and 6 partial protected species. To the most commonly reported include: Colchicum autumnale L., reported slightly less frequently: Platanthera bifolia (L.) Rich., Dactylorhiza majalis (Rchb.) P. F. Hunt & Summerh.), Colchicum autumnale L. Occasionally the presence of Gymnadenia conopsea (L.) R. Br. subsp. conopsea, Trollius europaeus L., Iris sibirica L., Lilium martagon L., Epipactis helleborine (L.) Crantz were reported. Most of these species is placed on the endangered species list of vascular flora of Lower Silesia, as a species exposed to extinction and species with a lower risk of extinction (rare). Trollius europaeus L., Gymnadenia conopsea (L.) R. Br. subsp. conopsea. are in danger of becoming extinct. From species close to the threat but at a lower risk of extinction occurred Dactylorhiza majalis (Rchb.) P.F. Hunt & Summerh and poorly threatened - Colchicum autumnale L. and Platanthera bifolia (L.) Rich. Most of the rare and protected species was found on grassland located in the Central Sudetes, which can be associated with taking inventory more research areas (meadows and pastures), than on the Western Sudetes Foothills and in the East Sudetes.
Źródło:
Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2015, 18, 2; 259-270
1505-3695
2391-7253
Pojawia się w:
Inżynieria i Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka mineralogiczno-geochemiczna mineralizacji kasyterytowo-siarczkowej w historycznych sztolniach św. Jana i św. Leopolda w paśmie łupkowym Starej Kamienicy (Sudety Zachodnie)
The geochemical-mineralogical characteristic of cassiterite-sulphide mineralization in the historic Saint John and Saint Leopold shafts in the Stara Kamienica shist belt (Western Sudetes)
Autorzy:
Małek, Rafał
Mikulski, Stanisław Z.
Chmielewski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075901.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
kasyteryt
siarczki
elementy strategiczne
wały turystyczne
Krobica
Sudety Zachodnie
cassiterite
sulfides
strategic elements
touristic shafts
Western Sudetes
Opis:
Drifts historical of St. John and St. Leopold historical tin mine in Krobica, located within the Stara Kamienica shist belt of the Sudetes Mountains were a subject of intermittent exploitation from the 16th through the 20th centuries. Initial X-ray examinations inside historical ore excavations using a field portable pXRF spectrometer and laboratory geochemical analysis by WD-XRF, ISP-MS and GF-AAS methods were carried out. These studies showed elevated concentrations of a range of elements (Bi, Hf, In, Pd, Pt, Sc, Sb, W, As, Ag, Cd, Re, Zn, Pb and some REE), which are recognized as critical for the European Union economy. The reflected-light microscopic examination has confirmed the occurrence of a cassiterite-sulfide mineralization that was exploited in historical times. A number of analyses was performed using an electron microprobe (EMPA). This allowed us to recognize a series of minerals (mainly ore minerals) as carriers of the above-mentioned elements. The following ore minerals were identified in the samples examined: chalcopyrite, sphalerite, pyrite, arsenopyrite, pyrrhotite, gersdorffite, as well as mimetite and xenotime.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2019, 67, 11; 914--924
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strefowość hydrogeologiczna w rejonie Kotliny Jeleniogórskiej (Sudety Zachodnie)
Hydrogeological zoning in the Jelenia Góra region (the Western Sudetes)
Autorzy:
Marszałek, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063070.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
strefowość hydrogeologiczna
skały krystaliczne
Kotlina Jeleniogórska
Sudety Zachodnie
hydrogeological zoning
hard rocks
Jelenia Góra Basin
Western Sudetes
Opis:
W artykule przedstawiono pionową strefowość hydrogeologiczną występującą w granicie karkonoskim w obrębie Kotliny Jeleniogórskiej. Znaczne zróżnicowanie stopnia spękania masywu krystalicznego determinuje jego zmienną wodonośność. W profilu pionowym granitu, rozpoznanym do głębokości 2 km, stwierdzono szereg stref wodonośnych o zróżnicowanej wydajności, osiągającej niekiedy ponad 100 m3/h, różnym składzie chemicznym i temperaturze wody dochodzącej w głębszych partiach masywu do 97,7°C. W centralnych partiach Kotliny Jeleniogórskiej granica pomiędzy wodami zwykłymi a termalnymi występuje na głębokości około 300 m.
The paper presents the vertical hydrogeological zoning in the Karkonosze granite in the Jelenia Góra Basin. Significant fissuring of hard rocks determines their variable water-bearing capacity. Many water-bearing zones with different discharge rates (sometimes above 100 m3/h), chemical composition and temperature of water reaching 97.7°C were identified to the depth of 2 km. In the central part of the Jelenia Góra Basin the boundary between fresh and thermal waters occurs at the depth of 300 m.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2010, 440; 87--100
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie smartfona do inwentaryzacji tras rowerowych na terenie Sudetów Zachodnich
The use of smartphones with a GPS transmitter to inventory cycling routes in the Western Sudeten
Autorzy:
Sarzała, Tomasz
Szczepanowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/464560.pdf
Data publikacji:
2016-11-21
Wydawca:
Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
Tematy:
rekreacja ruchowa
inwentaryzacja tras rowerowych
technologia mobilna
Sudety Zachodnie
physical recreation
cycling routes inventory
mobile technology
the Western Sudeten
Opis:
Background. The first smartphones appeared in the late 1990s, and recently their popularity has significantly increased. The number of holders of these mobile devices continues to grow, and thus there are more possibilities to utilise smartphones in everyday life. With the usage of a built-in GPS and appropriate applications, it is possible to employ smartphones in field work. The aim of the paper is to present a new method of inventorying cycle routes. Material and methods. In particular, the authors tried to inventory a cycling route in the area of Szklarska Poręba and Michałowice with the use of a mobile Android application called Runkeeper. The newly acquired field data were confronted with the geographic data portal Geocontext. Results and conclusions. It turned out that the smartphone type mobile device perfectly suited to inventorying cycling routes. In addition, it was possible to obtain accurate data referring to the lay of the land.
Źródło:
Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu; 2016, 54; 104-109
0239-4375
Pojawia się w:
Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Osady złotonośne doliny potoku Kraszówka (Pogórze Kaczawskie)
Gold-bearing deposits of the Kraszówka Stream (Kaczawskie Foothills)
Autorzy:
Urbański, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063135.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
złoto okruchowe
minerały ciężkie
osady aluwialne
skały macierzyste
Sudety Zachodnie
placer gold
heavy minerals
alluvial deposits
parental rocks
Western Sudetes
Polska
Opis:
Analiza petrograficzna i mineralogiczna 25 panwiowych próbek korytowych umożliwiła rozpoznanie złotonośności holoceńskich aluwiów potoku Kraszówka na Pogórzu Kaczawskim. Wystąpienia złota okruchowego odnotowano w 18 próbkach pobranych na całej długości potoku, jednak jego największe nagromadzenie stwierdzono w środkowym odcinku potoku. Większość znalezionych złocin ma formę blaszkowo-płytkową lub cementacyjno-grudkową i wykazuje różnorodne deformacje mechaniczne. Głównym Źródłem złota okruchowego w osadach korytowych potoku Kraszówka są najprawdopodobniej paleogeńskie „białe” żwiry kwarcowe oraz wodnolodowcowe piaski złotonośne związane ze zlodowaceniami południowopolskimi. Ważną rolę w genezie złota okruchowego odegrały procesy chemicznego rozpuszczania i wtórnej precypitacji złota, prowadzące do powstawania tzw. złota „nowego”. W świetle teorii o odnawialności rozsypisk złotonośnych, istnieją duże szanse na rozpoznanie w osadach aluwialnych doliny Kraszówki stref o bilansowej zawartości złota okruchowego.
Samples from alluvia of the Kraszówka Stream (Kaczawskie Foothills) were subjected to petrographic analysis. After this research, gold-bearing deposits of the Holocene Kraszówka alluvia have been diagnosed. Gold occurrence was reported all along the Kraszówka Stream, but its large concentration has been localized by the author within the middle part of the stream. Gold has been identified within 18 of 25 samples collected. Most of gold grains take the foliate-plate and cementation-popular forms and show various types of mechanical deformation. Palaeogene “white” quartz gravels and gold-bearing glaciofluvial sands of the South Polish Glaciations are probably the main source of placer gold. Chemical processes of gold dissolving and reprecipitation took an important part in the origin of placer gold, leading to the formation of so-called “new” gold. In the light of gold-placer renewable theory, there is a good chance to identify zones of economic placer gold concentration in alluvia of the Kraszówka Valley.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2010, 439 (2); 375--388
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozmieszczenie i geneza form osuwiskowych w przełomowej dolinie Bobru w okolicach Wlenia (Sudety Zachodnie)
Distribution and origin of landslide forms in the Bóbr river valley near Wleń (Western Sudetes)
Autorzy:
Kowalski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075690.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
ruchy masowe
geomorfometria
analiza DEM LiDAR
dolina rzeki Bóbr
Sudety Zachodnie
mass movements
geomorphometry
LIDAR DEMs analysis
Bóbr River Valley
Western Sudetes
Opis:
The paper presents results of field mapping and geomorphometric LiDAR DEM-based analysis of the Bóbr river valley (Izerskie Foothills, Western Sudetes), between Wleń and Nielestno, where a number of individual landslides and their groups were recognized in 2015-2016. The area affected by mass-movements is located within the Wleń Graben - a regional geological unit that constitutes the south-eastern prolongation of the North-Sudetic Synclinorium. The Wleń Graben is a NW-SE trending, elongated morphological and structural depression composed of sedimentary and volcanic rocks of Late Carboniferous, Permian, Triassic and Cretaceous age. The specific geological structure of the graben is reflected in geomorphic features of the study area. Based on mass movement classifications, the forms are considered as: (i) deep-seated rotational landslides (Świerkowa Dolina and Czerwony Wąwóz landslides); (ii) shallow slides and flows of weathered material and rock blocks (headwater areas in the south-western slopes of Gniazdo Hill, "Izerskie Gołoborza” locality), and (iii) complex landslide forms (deep-seated and shallow landslides on the south-eastern slopes of Gniazdo Hill). The studies confirmed the usefulness of geomorphometric analysis based on LiDAR-derived DEMs combined with field investigations. The landslides are located mainly in heavily forested mountainous areas. It was probably the main reason they had not been identified in the past.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2017, 65, 10/1; 629--641
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evaluation of the geotouristic attractions from the Wojcieszów area
Ocena walorów geoturystycznych okolic Wojcieszowa
Autorzy:
Muszer, J.
Muszer, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/128353.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
Western Sudetes
Kaczawa metamorphic unit
geotourism potential
evaluation
geosites
mining heritage sites
Sudety Zachodnie
metamorfik kaczawski
potencjał geoturystyczny geostanowiska
obiekty dziedzictwa górniczego
waloryzacja
Opis:
The paper presents the results of geological and landscape studies in the Wojcieszów area (the Kaczawskie Mountains), which include investigation, inventory, documentation and a fi rst of its kind evaluation of its geotourism objects. This area has high values of the natural environment and a rich geodiversity associated with a complicated geological structure (the Kaczawa unit, the metamorphic Kaczawa Complex). Some of the anthropogenic activities (mining), which have revealed interesting fragments of the geological structure, have also infl uenced the increase of geotourism attractions in this area. The area is one of the best examples of the region in the Sudetes, where economic considerations predominate over the protection of the natural environment. Since the 16th century, the crystalline Wojcieszów limestone was mined in numerous quarries (e.g. Silesia, Gruszka, Połom, and Miłek). In the limestone, intensive karst processes occurred mainly in the Paleogene (numerous caves and speleothems). As a result of economic activity, some of the caves had been permanently destroyed and the former “Połom” nature reserve was liquidated in the late 1970s. Currently, the only nature reserve is the “Góra Miłek in Wojcieszów”. The area around Wojcieszów is rich in numerous quarries, where other construction materials were obtained (e.g. phyllites, greenschists, and metarhyodacites). Since the 12th to 20th centuries, copper ore was also exploited (adits and shafts) in the Żeleźniak massif (east of Wojcieszów in the Radzimowice area). In the 20th century, uranium ore was mined at t Chmielarz Hill adit. Recently, the Cambrian limestones (Połom) and Quaternary deposits (Okrajnik, Stara Kraśnica) have been exploited. Paradoxically, economic activity, which caused destruction of some protected objects, has also enriched the geodiversity of the Wojcieszów region. The results of the evaluation proved the signifififi cant geotouristic potential of the studied area. The most attractive geosites around Wojcieszów demonstrate typical lithologies of the Kaczawa Succession and depict the pre-Variscan geological evolution of the area.
W artykule przedstawiono wyniki badań geologicznych i krajobrazowych rejonu Wojcieszowa (Góry Kaczawskie), które obejmowały inwentaryzację, dokumentację i pierwszą waloryzację jego obiektów geoturystycznych. Obszar ten jest cenny pod względem przyrodniczym oraz charakteryzuje się bogatą georóżnorodnością, związaną ze skomplikowaną budową geologiczną (metamorfi k kaczawski, kompleks kaczawski). Na wzrost walorów geoturystycznych tego obszaru wpłynęły też niektóre działania antropogeniczne (górnictwo), które odsłoniły ciekawe fragmenty budowy geologicznej. Okolice Wojcieszowa stanowią jeden z najlepszych w Sudetach przykładów regionu, w którym względy gospodarcze przeważają nad ochroną przyrody. Już w XVI wieku zaczęto w okolicy wydobywać wapień krystaliczny zwany wojcieszowskim, odsłonięty w licznych kamieniołomach (np. Silesia, Gruszka, Połom, Miłek). W wapieniach krystalicznych miały miejsce intensywne procesy krasowe, które zachodziły głównie w paleogenie (bardzo liczne jaskinie, szata naciekowa). Na skutek działalności gospodarczej część jaskiń została bezpowrotnie zniszczona, a dawny rezerwat przyrody „Góra Połom” został zlikwidowany pod koniec lat 70. Obecnie jedynym rezerwatem jest „Góra Miłek w Wojcieszowie”. W okolicach Wojcieszowa występują liczne łomy, w których pozyskiwano inne surowce budowlane (m.in. fyllity, zieleńce, metaryodacyty). Od XII do XX wieku w masywie Żeleźniaka (na wschód od Wojcieszowa w rejonie Radzimowic) eksploatowano również rudy miedzi (sztolnie i hałdy). W XX wieku poszukiwano rud uranu (sztolnia na Chmielarzu). Współcześnie eksploatowane są kambryjskie wapienie (Połom) oraz osady czwartorzędowe (Okrajnik, Stara Kraśnica). Paradoksalnie, działalność gospodarcza, niszcząc niektóre obiekty chronione, jednocześnie wpłynęła pozytywnie na wzrost georóżnorodności w rejonie Wojcieszowa. Wyniki ewaluacji udowodniły znaczący potencjał geoturystyczny badanego obszaru. Zaproponowano najbardziej atrakcyjne obiekty geoturystyczne okolic Wojcieszowa, przedstawiające litologię dolnej części sukcesji kaczawskiej i ukazujące przedwaryscyjską ewolucję tego obszaru.
Źródło:
Geotourism / Geoturystyka; 2017, 1-2 (48-49); 31-46
1731-0830
Pojawia się w:
Geotourism / Geoturystyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-10 z 10

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies