Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Warmia-Masuria" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 53
Tytuł:
Księgozbiór Johanna Graumanna (1487-1541) w zbiorach Biblioteki Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie - charakterystyka kolekcji
The book collection of Johann Graumann (1487–1541) in the collection of the Library of the Museum of Warmia and Masuria in Olsztyn – characteristics of the collection
Autorzy:
Łuczyńska, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14545608.pdf
Data publikacji:
2023-01-30
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
Johann Graumann (1487–1541)
Stadtbibliothek Königsberg
Biblioteka Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie
stare druki
księgozbiory rozproszone
Library of Museum of Warmia and Masuria in Olsztyn
old prints
dispersed book collections
Opis:
The library of the Museum of Warmia and Mazury in Olsztyn has a rich collection of old prints. Among them, volumes once belonging to the Königsberg preacher Johann Graumann (1487-1541), known under the pseudonym Poliander, have been identiefid. There are 28 volumes with 157 bound titles. The theologian's private library numbered nearly 1,000 copies. After his death, it was handed over to the care of the Königsberg City Council. In accordance with his will, the volumes initiated the Königsberg City Library (Stadtbibliothek Königsberg). After the end of the Second World War, the Königsberg book collection was dispersed. As a result of a campaign to secure cultural property in the former East Prussian territories, several dozen volumes of Königsberg provenance found their way to the MWiM Library in Olsztyn. The rest of J. Graumann's book collection was transported, among others, to the University Library of the Nicolaus Copernicus University in Toruń.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2022, 16, 4; 479-542
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Labour Migration of Ukrainians to the Warmia-Masuria Province: Current Trends and Key Challenges
Autorzy:
Astramowicz-Leyk, Teresa
Turchyn, Yaryna
Ivasechko, Olha
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2216601.pdf
Data publikacji:
2023-07
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Instytut Ameryk i Europy. Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG)
Tematy:
labour migrants
Ukrainian workers
Warmia-Masuria province
Opis:
The article examines the labour migration of Ukrainians to the Warmia-Masuria province. Such research methods as systematic, comparative, behavioural, statistical data analysis, document analysis, focused interviews and case study helped to identify current trends and key challenges presented by migration flows of Ukrainians to the province. The main factors affecting Ukrainian labour migration to the province are analysed, with particular emphasis placed on quantitative descriptions of the features of Ukrainian employment in the region. It is concluded that there are prospects for further labour migration of Ukrainian workers to Warmia-Masuria.
Źródło:
Studia Regionalne i Lokalne; 2023, Special Issue; 5-24
1509-4995
Pojawia się w:
Studia Regionalne i Lokalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od pruskiego Eichamtu do polskiego Urzędu Miar. Przyczynek do dalszych badań nad administracją miar na Warmii, Mazurach i Powiślu (1868-1966)
From Prussian Eichamt to the Polish Office of Weights and Measures. A Contribution to Further Research on the Administration of Weights and Measures in Warmia, Mazury and Powiśle (1868-1966)
Autorzy:
Roguszka, Robert T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28761857.pdf
Data publikacji:
2023-08-14
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
metrologia
Prusy Wschodnie
Warmia i Mazury
Eichamt
miary i wagi
metrology
Warmia and Masuria
East Prussia
measures and weights
Opis:
Celem artykułu jest próba przedstawienia dziejów miar na terenach dawnych Prus Wschodnich, a obecnie Warmii i Mazur, na przestrzeni lat 1868 - 1966. W artykule nakreślono wprowadzanie systemu metrycznego w powstającym Cesarstwie Niemieckim i Prusach Wschodnich oraz rozbudowę sieci urzędów miar, które w powojennych latach przypadły Polsce. Przedstawiono także rozbudowę polskiej administracji miar oraz jej powojenne problemy. Wszystko zostało wzbogacone o szereg ciekawych ilustracji, by jeszcze bardziej zaciekawić czytelnika. Artykuł z pewnością nie wyczerpał tematu z uwagi na skąpą ilość materiałów źródłowych, czego autor jest świadom, jednak z pewnością będzie on przyczynkiem do dalszych poszukiwań i badań naukowych.
The aim of the article is an attempt to present the history of measurement in the lands of the former East Prussia, now Warmia and Mazury, in the years 1868 - 1966. The article outlines the introduction of the metric system in the emerging German Empire and East Prussia, as well as the expansion of the metric offices which fell to Poland in the post-war years. The expansion of the Polish weights and measures administration and its post-war problems are also presented. Everything was enriched with many interesting illustrations to make the reader even more curious. The article is certainly not exhaustive due to the scanty amount of source materials, which the author is aware of, but it will certainly be a beginning for further research and scientific studies.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2023, 321, 2; 231-254
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność badawcza Augustyna Steffena (1901–1992) prowadzona na emigracji po 1945 roku na tle jego dokonań przedwojennych
Research activity of Augustyn Steffen (1901–1992) conducted in exile after 1945 against the background of his pre-war achievements
Autorzy:
Chłosta-Zielonka, Joanna M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049412.pdf
Data publikacji:
2022-04-29
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Warmia i Mazury
gwara warmińska
językoznawstwo
Słowniczek trydencki
Wilkierz budnicki
linguistics
Warmia and Masuria
Warmian dialect
Tridentine glossary
Opis:
Celem artykułu jest przybliżenie i omówienie powojennych dokonań Augustyna Steffena (1901–1992) badacza warmińskiego folkloru. Mało znane są jego publikacje sprzed II wojny światowej, utrwalające piśmiennictwo gwarowe, a prawie nic nie wiadomo o tym, w jaki sposób propagował wiedzę o języku polskim, gwarze warmińskiej i regionie Warmii i Mazur po wojnie, przebywając na emigracji, na łamach polskojęzycznych, krajowych i emigracyjnych, periodyków. Oprócz analizy zawartości wybranych opracowań językoznawcy, w artykule zostały przytoczone wyniki jego badań nad dwoma ważnymi rękopisami sprzed wieków: polsko-łacińskim słownikiem wydanym przez Steffena pt. Słowniczek trydencki i pisanym w staropolszczyźnie Wilkierzem budnickim.
The aim of the article is to present and discuss the post-war achievements of Augustyn Steffen (1901–1992), a researcher of Warmian folklore. Little is known about his publications from before World War II, recording dialectal literature, and almost nothing is known about how he promoted the knowledge of the Polish language, Warmian dialect and the region of Warmia and Mazury after the war, while in exile, in Polish and emigration periodicals. In addition to analyzing the content of selected studies by the linguist, the article cites the results of his research on two important manuscripts from centuries ago: the Polish-Latin dictionary published by Steffen, entitled “Tridentine glossary” and the written in Old Polish language: “Wilkierz budnicki”.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2022, 316, 1; 107-124
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemoc i bezprawie w okresie zasiedlania południowej części byłych Prus Wschodnich w latach 1945–1946
Violence and Lawlessness during the Settlement of the Southern Areas of Former East Prussia in 1945–1946
Autorzy:
Gross, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197813.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
settlement
robbery
pillage
Warmia and Masuria
East Prussia
history of Poland after World War II
1945
Opis:
This article is devoted to the negative phenomena that accompanied the process of settlement in the southern areas of East Prussia, which was incorporated into Poland in 1945. Violence, robbery, and pillage committed by the Polish population from the border areas of the Second Polish Republic, who unlawfully entered the territory of the former East Prussia, entailed long-term social and economic consequences in the southern areas of Warmia and Masuria. So far, this issue has only been mentioned in works devoted to the settlement processes in Warmia and Masuria. The purpose of this article is to examine the course and effects of the aforementioned phenomena, whose particular intensity was noted between 1945 and 1946. The text is based on a critical analysis of unpublished archival sources of local and central administration, including materials produced by local structures of the Public Security Bureau. The research was supplemented by an analysis of printed sources and memoirs. The findings made it possible to investigate and describe the involvement of the officers of the Citizens’ Militia and the Public Security Bureau in the acts of violence, robberies and pillage in Warmia and Masuria, which have not been previously accounted for in literature. As it turned out, the majority of these officers came from the same areas as the so-called ‘wild settlers’ and looters.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2022, 87, 2; 89-116
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dokument utraconego/zanikającego dziedzictwa. Różnorodność leksykalno-słowotwórcza matki w gwarach Ostródzkiego, Warmii i Mazur
A document of the lost/disappearing heritage. The lexical and word-formation diversity of mother-related lexemes in the dialects of Ostróda, Warmia and Masuria
Autorzy:
Grześkiewicz, Ewelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117219.pdf
Data publikacji:
2021-11-22
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
dialectal word formation
root word
derivative
the lexeme matka [mother]
dialects of Ostróda, Warmia and Masuria
Opis:
The aim of the article was to present the lexical richness and word-formation potential of the lexeme matka [mother] in the dialects of Ostróda, Warmia and Mazury. The lexemes mother, mama and muter, as well as their derivatives were analyzed. The linguistic material was based on the file of Słownik gwar Ostródzkiego, Warmii i Mazur [A Dictionary of Dialects of Ostróda, Warmia and Masuria Regions] that is a record of dialect status at the end of the 1950s. The lexeme matka is connected with the creation of 10 derivatives, the lexeme mama – with 7 derivatives, and muter – 2 derivatives. The derivation of the last word is a proof of the adaptation of a German root in the dialects under discussion. The analysis of the material has shown that the derivatives have a modify ing semantic function and they convey positive emotions towards the referent. In this way, hypocoristic formations were created whose suffixes do not differ significantly from the general Polish word-formation system. In addition, it turned out that about 80% of the derivatives come from the dialect literary style, as the second degree suffixes are not functional in the analyzed dialects. In communicating positive feelings towards the designate, simple suffixes were sufficient for the language users. It is not possible to determine isomorphs on the basis of the material collected in the file, as questions about diminutives were attached to the questionnaire at the last stage of the fieldwork.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2021, 21; 67-83
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Katolickie oblicze Związku Polaków w Niemczech
Catholic face of the Union of Poles in Germany
Autorzy:
Chłosta, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365626.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
duchowieństwo
katolicyzm
religia
Warmia
Mazury i Powiśle
Związek Polaków w Niemczech
clergy
Catholicism
religion
Masuria and Powiśle region
Union of Poles in Germany
Opis:
The paper attempts to present the scope of the Catholic image of the Union of Poles in Germa-ny. Until now, the Catholic character of this organisation was rather overlooked. There is also silence regarding the fact that the endurance of Poles, also during the interwar period, in Silesia, the border areas, Warmia and the Powiśle region was inseparably tied with Catholicism. With-out it, most initiatives taken up by the Poles would be impossible to commence.
W artykule starano się przedstawić zakresy katolickiego oblicza Związku Polaków w Niemczech. Do tej pory katolicki charakter tej organizacji był raczej pomijany. Przemilczano więc to, że trwanie Polaków, także w okresie międzywojennym, na Śląsku, Pograniczu, Warmii i Powiślu było nierozerwalnie związane z katolicyzmem. Bez niego większość inicjatyw Polaków nie byłaby możliwa do podjęcia.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2021, 312, 2; 295-310
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Trzeba będzie przejrzeć ludzi od wszystkich możliwych stron”. Sprawa Juliana Sekity przed wojewódzką komisją kontroli partyjnej przy KW PZPR w Olsztynie i jej następstwa (1949–1950/1956–1957).
Autorzy:
Syrwid, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1364933.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Julian Sekita (1897–1989)
Warmia and Masuria
Polish judiciary after 1945
PZPR
stalinism
Opis:
The paper discusses the execution of the laws of the 3rd Plenum of the Central Committee of the Polish United Workers’ Party (KC PZPR) (11–13 November 1949) in terms of verifying its members on the example of Julian Sekita (1897–1989) – a lawyer with pre–war experience in the judiciary – the first President of Regional Court in Olsztyn in the years 1945–1949. From the viewpoint of particular Party members or candidates that were affected by the cleansing of ranks, both the content of the accusations and the mechanism of deciding on their exclusion were crucial. Depriving someone of the Party card while the totalitarian state was being built often meant losing their professional standing and actual elimination from the broadly understood public sphere. In practice, it led to defensive mechanisms among the excluded, such as appeals to Party instances directly superior to the basic organisations. Eventually, the decisions on approving, changing or repealing the punishments belonged to voivodeship–level Party control committees. It was a crucial issue, especially for those Party members who faced charges of ideological nature that situated them in the category of class enemies.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2020, 307, 1; 121-146
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Tym razem wybierz sam !” Dokumenty życia społecznego z okresu kampanii wyborczej do Sejmu i Senatu PRL 4 i 18 czerwca 1989 roku w zbiorach Domu „Gazety Olsztyńskiej” Oddziału Muzeum Warmii i Mazur W Olsztynie
Autorzy:
Syrwid, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1364955.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Warmia and Masuria
parliamentary elections of 1989
House of Gazeta Olsztyńska
records of social life
museology
Opis:
The June 1989 elections to Sejm and Senate were conducted as a result of the Round Table agreement between the PRL government and parts of the opposition, gathered around the Citizens’ Committee led by the Head of NSZZ “Solidarność”, Lech Wałęsa. The elections were an important step towards overthrowing the Communist system, regardless of serious concerns about their formula, sanctioned by an ordinance with a non-democratic division of mandates in the Sejm which was to guarantee majority to the ruling camp. In the House of ”Gazeta Olsztyńska”, Branch of the Museum of Warmia and Mazury in Olsztyn, it is possible to find nearly 1.5 thousand inventory units; this collection of materials gathers mostly items made by all-Poland structures, but also contains those of the regional NSZZ “Solidarność” circles in the years 1980–1989. The article discusses over three hundred records of social life during the election-related campaign and the parliamentary elections of 1989, distinguished from the overall volume of available sources. These are mainly posters, photographs, banners, stickers, flyers, along with forms, instructions, trade union bulletins and election guides. Particular attention is devoted to those manufactured by the “Solidarność” Citizens’ Committee of Warmia and Masuria.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2020, 308, 2; 283-292
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Curatorship praxises towards ‘displaced assets’ in post-1989 museum projects: two exhibitions at Warsaw’s Xawery Dunikowski Museum
Praktyki kuratorskie wobec „dóbr przemieszczonych” w projektach muzealnych po 1989 roku. Dwie wystawy w Muzeum im. Xawerego Dunikowskiego W Warszawie*
Autorzy:
Toniak, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/432904.pdf
Data publikacji:
2020-08-26
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
‘displaced assets’
provenance research of museum exhibits
Xawery Dunikowski Museum of Sculpture at the Królikarnia Palace in Warsaw
National Museum in Warsaw
Regained Territories
Museum of Warmia and Masuria in Olsztyn
Dylewo/Döhlau
„dobra przemieszczone”
badania proweniencji muzealiów
Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego w Królikarni w Warszawie
Muzeum Narodowe w Warszawie
Ziemie Odzyskane
Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie
Opis:
Two exhibitions at the Xawery Dunikowski Museum of Sculpture at the Królikarnia Palace, branch of the National Museum in Warsaw: the ‘Inventorying’ Display-Research Project, which was a kind of a public inventory of the sculpture collection (2012) and the Exhibition ‘The Estate. Sculptures from the collection of the Von Rose family and films and photographs from the archive of Zofia Chomętowska’ (2015) are case studies serving the Author to analyse curatorship practices with respect to the collections whose major part is composed of ‘displaced assets’, first of all from the so-called ‘Regained Territories’. In the words of the Chief Curator at the Królikarnia Museum since 2011 and the Exhibitions’ Curator Agnieszka Tarasiuk: it is a troublesome collection testifying to a difficult heritage and not yielding to conservation. The paper’s methodological basis is the museum exhibits’ provenance research conducted by R. Olkowski, L.M. Kamińska, and M. Romanowska-Zadrożna, while its context is found in the programme assumptions of the Strategy for the Operations and Development of the National Museum in Warsaw 2010–2020 worked out by the former National Museum’s Director Piotr Piotrowski. One of its priorities is to clarify the origins of the collections of unknown provenance, and settling accounts with their former owners. Furthermore, the question related to constructing museum’s genealogy and the memory of history of the period immediately following WWII in the new socio-political situation in Poland after 1989 is posed. The position for dealing with collections’ provenance research introduced by P. Piotrowski was liquidated following the Director’s dismissal in 2012. The paper forms part of a bigger whole.
Autorka, na przykładzie dwóch wystaw w Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego w Królikarni, oddziale Muzeum Narodowego w Warszawie: projektu wystawienniczo-badawczego „Skontrum”, który stanowił rodzaj publicznej inwentaryzacji kolekcji rzeźby (2012) i ekspozycji „Majątek. Rzeźby z kolekcji rodziny von Rose oraz filmy i fotografie z archiwum Zofii Chomętowskiej” (2015) jako case study, analizuje praktyki kuratorskie muzeum wobec zbiorów, których znaczną część stanowią „dobra przemieszczone”, przede wszystkim z tzw. Ziem Odzyskanych. Słowami głównej kuratorki Muzeum w Królikarni od 2011 r. i kuratorki wystaw – Agnieszki Tarasiuk – jest to zbiór kłopotliwy, świadczący o trudnym dziedzictwie i nie poddający się konserwacji. Podstawą metodologiczną artykułu są badania proweniencyjne muzealiów prowadzone przez R. Olkowskiego, L.M. Kamińską i M. Romanowską-Zadrożną, a kontekstem założenia programowe Strategii Działalności i Rozwoju Muzeum Narodowego w Warszawie 2010–2020, przygotowane przez byłego dyrektora MNW Piotra Piotrowskiego. Jednym z jego priorytetów było wyjaśnienie pochodzenia zbiorów o nieznanej proweniencji i rozliczenie się z ich dawnymi właścicielami. Tekst stawia pytanie o konstruowanie genealogii muzeum i pamięci tużpowojennej historii w nowej sytuacji społeczno-politycznej w Polsce po 1989 roku. Utworzone przez P. Piotrowskiego stanowisko ds. badania proweniencji zbiorów zostało po dymisji dyrektora w 2012 r. zlikwidowane. Artykuł stanowi fragment większej całości.
Źródło:
Muzealnictwo; 2020, 61; 208-218
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Proste formy kooperacji rolnej jako ukryte metody kolektywizacji wsi na Warmii i Mazurach w latach 1948–1956
Autorzy:
Gross, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1364935.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
collective farming
self–help villages
cultivation units
agriculture
Warmia and Masuria
Opis:
Along with the change in the agricultural policy in 1948 that was inspired by the Kremlin and imposed during the 2nd Cominform in Bucharest, the collectivisation of the rural area became a doctrinal issue in the agricultural policy of Communist states. Apart from the direct methods of collectivisation that concerned strong administrative and economic pressures towards the peasants, the authorities also undertook actions that were to introduce the production cooperatives in a more clouded manner. These included, among others, establishing self–help villages, joint agreements between the villagers and State Machinery Centres (Pol. Państwowe Ośrodki Maszynowe, POM) for machinery services for their fields, developing simple forms of agricultural cooperation in the arbitrarily created units for cultivation, grassland, farming, etc. These activities, aided by a system of concessions and preferences, brought certain results, especially towards the end of the discussed period. They prove the wide array of measures and methods used by the Communist authorities in their attempts at collectivisation.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2020, 307, 1; 82-97
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Specyfika działalności przedszkoli i szkół katolickich na Warmii i Mazurach po 1945 roku
Autorzy:
Zakrzewska, Aldona Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/606951.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Warmia and Masuria
education after 1945
Catholic educational institutions
Warmia i Mazury
szkolnictwo po 1945 roku
katolickie placówki edukacyjne
Opis:
The essence of the considerations are Catholic educational and care institutions in the regions of Warmia and Masuria since the end of II World War till the end of school year 2016/17 (without reflecting on structural changes of the system of education connected to the currently introduced school reform based on the act from 14th of December 2016 – Law on School Education). The work is, however, narrowed to specify the activities of kindergartens and schools for children and youth.The first part of the article is an essential introduction to the topic and it refers to Catholic education on Warmia and Masuria since 1945, with the description of church education formation in these regions. The second and the third parts relate to the core of the considerations presented in the title, with the distinction of two periods. The first one refers to the times of Polish Peoples Republic – and discusses fighting with everything Church – connected, consequently also destructing Catholic education. The second period focuses on revival of Catholic kindergartens and schools in the times of political transformation and afterwards – it started in the discussed regions when the Archdiocesan Kindergarten (Olsztyn 1989) came to life. Consequently, in 2016 there were 16 Catholic facilities in Warmia and Masuria.The analysis of documents indicates that in the years 1945-1989, the times of prevailing communist regime, these institutions spread faith as well as the freedom of speech and beliefs. Whereas, in the contemporary social reality, overwhelmed by relativism – they are a crucial source of upbringing to values.
Podjęte rozważania odnoszą się do katolickich placówek edukacyjnych funkcjonujących na Warmii i Mazurach od zakończenia II wojny światowej do roku szkolnego 2016/2017 włącznie (bez wkraczania w zmiany struktury systemu oświaty związane z aktualnie wprowadzaną reformą szkolną, opartą na ustawie z dnia 14 grudnia 2016 roku – Prawo oświatowe). Ograniczono się do działania przedszkoli oraz szkół dla dzieci i młodzieży. Pierwsza część artykułu stanowi wprowadzenie w tematykę i dotyczy oświaty katolickiej Warmii i Mazur do 1945 roku – z wyjaśnieniem specyfiki kształtowania się na tych terenach szkolnictwa kościelnego. Druga i trzecia część rozważań obejmuje natomiast istotę przedstawionego w tytule zagadnienia. Najpierw przedstawiono stan tych placówek w czasach Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, które na omawianym terenie podlegały niszczeniu, tak jak w całym kraju. Następnie scharakteryzowano odradzanie się i rozwój edukacyjnych instytucji katolickich w regionie warmińsko-mazurskim w latach 1989–2017 – co rozpoczęło się wraz z powołaniem do życia Archidiecezjalnego Przedszkola w Olsztynie (1989). Analiza dokumentów archiwalnych oraz opracowań dotyczących funkcjonowania przedszkoli i szkół katolickich na Warmii i Mazurach wskazuje, że w latach 1945–1989 niniejsze placówki krzewiły w tym regionie wiarę oraz wolność słowa i przekonań w obliczu panującego reżimu komunistycznego, natomiast we współczesnej rzeczywistości społecznej – przepełnionej relatywizmem – stanowiły jedno z edukacyjnych ogniw wychowania do wartości.
Źródło:
Lubelski Rocznik Pedagogiczny; 2020, 39, 1
0137-6136
Pojawia się w:
Lubelski Rocznik Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Droga Różańcowa z Reszla do Świętej Lipki w aspekcie historycznym, społecznym i religijnym
Way of the Rosary from Reszel to Święta Lipka in terms of historical, social and religious
Autorzy:
Popieliński, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/497047.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
Droga Różańcowa z Reszla do Świętej Lipki
przydrożne kapliczki
kapliczki różańcowe
Warmia
Mazury
Prusy
Reszel
Święta Lipka
Way of the Rosary from Reszel to Święta Lipka
wayside shrines
Rosary shrines
Masuria
Prussia
Opis:
W artykule została przedstawiona droga różańcowa znajdująca się na trakcie pielgrzymkowym pomiędzy Reszlem a Świętą Lipką, gdzie wzdłuż niej zostało ustawionych 15 barokowych kapliczek różańcowych oraz kilka innych obiektów kultu religijnego. Problematyka artykułu została ukazana w aspekcie historycznym, społecznym i religijnym. Trakt pielgrzymkowy, przy którym zostały ustawione kapliczki różańcowe, był ważną drogą komunikacyjną oraz szlakiem częstych pieszych pielgrzymek. Łączył on fizycznie, społecznie i duchowo dwa historyczne regiony, a zarazem państwa. Szczególnie po hołdzie pruskim w 1525 roku trakt zyskał na znaczeniu w aspekcie religijnym, ponieważ łączył polską katolicką Warmię z pruskimi protestanckimi Mazurami, a zarazem ludność o odmiennych konfesjach religijnych. W XVIII wieku w dobie kontrreformacji i baroku w Polsce, z myślą o licznych pielgrzymkach zostało postawionych właśnie na nim 15 kapliczek różańcowych. Autor ukazuje także współczesne dzieje kapliczek oraz działania dotyczące pomocy w zachowaniu tego ważnego dziedzictwa kulturowego regionu – cennego obiektu kultu religijnego, historycznego i turystycznego.
In the article was presented way of the Rosary, who is located on the pilgrimage route, between Reszel and Święta Lipka, where along it have been set 15 baroque rosary shrines and a few other religious objects. The issue of the article has been shown in terms of historical, social and religious. The pilgrim tract, at whom have been located the rosary shrines, was and is important road and often pedestrian pilgrimage trail. It has been connected physically, socially and spiritually not only two historical regions, but also states. In particular, after the Prussian Homage in 1525, the route has become important in terms of religious, because it has joined polish catholic Warmia with prussian protestant Masuria, and also people with different religious confession. In the 18th century in the era of the counter-reformation and the baroque in Poland, for the sake of numerous pilgrimages have erected just on the tract the 15 rosary shrines. The author shows too contemporary history of the shrines and activity for helping in preservation the important cultural heritage of the region – the precious object of religious worship, history and tourism.
Źródło:
Język. Religia. Tożsamość; 2019, 1(19); 153-169
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:
Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O przejawach świadomości językowej Warmiaków i Mazurów w pierwszej połowie XX wieku
About indications of language awareness on Warmia and Masuria in the 1st half of the 20th century
Autorzy:
Wełpa-Siudek, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594292.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
świadomość językowa
Warmia i Mazury
gwary
linguistic awareness
Warmia and Masuria
dialects
Opis:
W artykule została przeprowadzona analiza wypowiedzi mieszkańców Warmii i Mazur zanotowanych w czasie badań dialektologicznych prowadzonych w latach pięćdziesiątych XX wieku. Obserwacji poddane zostały zapisane opinie i sądy, będące przejawami świadomości językowej ludności. Bardzo liczne wypowiedzi tego typu dotyczyły słownictwa, umiejętności rozróżniania i używania wyrazów gwarowych, ogólnopolskich i niemieckich. Autochtoni wykazywali się także dobrą orientacją w zagadnieniach fonetycznych – zwracali uwagę na mazurzenie (określali je mianem szczypania) i wymowę samogłosek nosowych. W związku z sytuacją polityczną w pierwszej połowie XX wieku wykazywali zainteresowanie pochodzeniem rodzimej gwary i jej stosunkiem do innych języków (polskiego, niemieckiego) i funkcjonowaniem w społeczeństwie. Wypowiedzi Warmiaków i Mazurów ukazują także pozytywne emocje łączące się z językiem przekazywanym dzieciom zwłaszcza przez kobiety (matki, babcie, prababcie).
This article analyzes statements of the inhabitants of Warmia and Masuria recorded during dialectological research in the 1950s. Observations have been made of opinions and judgments that are manifestations of the linguistic awareness of the population. Numerous statements of this type concerned vocabulary, the ability to distinguish and use dialectal words, national and German. The autochthons also showed good awareness of phonetic issues – here they pointed to mazurzenie (they called them szczypanie ‘tingling’) and the pronunciation of nasal vowels. In connection with the political situation in the first half of the twentieth century, they remained interested in the origin of the native dialect and its relation to other languages (Polish, German) and functioning in society. The statements from Warmia and Masuria also show positive emotions connected with the language, transmitted to children especially by women (mothers, grandmothers, great-grandmothers).
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2019, 67; 389-402
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opis miasta Olsztyna z 3 grudnia 1947 roku źródło do badań ekonomiczno-społecznych warunków funkcjonowania ośrodków miejskich na Warmii i Mazurach po zakończeniu II wojny światowej
A description of the city of Olsztyn from December 3, 1947. A source for the study of economic and social functions of urban centres in Warmia and Masuria after the end of World War II
Autorzy:
Syrwid, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366222.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Olsztyn
Warmia i Mazury
administracja polska po 1945 roku
statystyka
historyczna
Olsztyn (formerly Allenstein)
Warmia and Masuria
Polish
administration after 1945
historical statistic
Opis:
This article presents a description of Olsztyn from December 1947 – the most extensive developed in the first post-war years and preserved in statistical studies of the city. The document is stored in the resources of the State Archives in Olsztyn. It was drawn up by the City Board for the planning of the inspectorate of the Voivodeship Office in the context of individual administrative units at the district (powiat) level, whilst at the same time constituting comparative material in the activities of the Ministry of Regained Territories. The collected material contains data on various sectors of economic and social life in the capital of the then Olsztyn province (general location, area, population, sex, nationality, age, religion, employment, war damage and reconstruction, the state of industry and trade, agricultural issues, healthcare and social assistance, education, culture and arts, religious issues, communication, hydrology and meteorology, public safety, administration and its structures, etc.). From a contemporary perspective, the analysis and verification of the information presented in the description – showing the actual condition of the city and the living conditions of its inhabitants seven decades ago – provides a useful source for further research on the infrastructure of urban centres in Warmia and Masuria after the end of World War II.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2019, 303, 1; 115-147
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 53

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies