Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "WITRAŻ" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Dawne i współczesne metody konserwacji i restauracji witraży na przykładzie witrażu Św. Piotr ze zbiorów Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Maius w Krakowie
Autorzy:
Kamińska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/636525.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
witraż, konserwacja witraży, metody konserwacji
Opis:
Old and modern methods of stained glass conservation and renovation, using as an example the stained glass depicting St Peter in the collection of the Collegium Maius of the Jagiellonian University in Kraków Stained glass is exposed to a number of harmful chemical and physical agents. Considering its combined protective and artistic functions, materials used for stained glass production must have very good physical and chemical properties. Despite that, individual elements of stained glass often suffer irreversible damage. The present paper is aimed to present the development of conservation concepts with respect to this art discipline. The causes and types of damage to elements of stained glass are discussed. Various methods of conservation and renovation of stained glass since the 19th century to the present are covered. The analysis of selected treatment and stages of conservation works in view of their safety, effectiveness and influence on the artwork’s aesthetic qualities has been carried out. In addition, the results of tests of adhesives used for repairing damaged glass have been presented. Theoretical discussion is supported by practical examples of the use of some methods of conservation applied to the 17th-century stained glass with the image of St Peter, in the collection of the Collegium Maius of the Jagiellonian University in Kraków.
Źródło:
Opuscula Musealia; 2014, 22
0239-9989
2084-3852
Pojawia się w:
Opuscula Musealia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przestrzeń zgeometryzowana krajobrazu
Geometrized Space of the Landscape
Autorzy:
Winskowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1186782.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
krajobraz
przestrzeń zgeometryzowana
witraż
landscape
geometrized space
stained glass
Opis:
The paper discusses methods of interpretation of landscape in painting, by means of geometric abstraction, and the enrichment of the seeing and understanding of space. The stained glass Great Pastoral Scene in the Winter School of Agriculture in Drachten, Holland (1921-1922), by Theo van Doesburg is here described. This is an unusual work for the avant garde, by the evident relation to the recent past of art (the picture The Sower, 1889-1890, by van Gogh), and by the expression of the universalistic tendencies of De Stijl by relation to the traditional motif of the seasonal changes of nature. There is also shown the impact of the idea of this artwork, which is taken from the surrounding architectural and urban space. The second area of interest is the cycle of oil paintings Sky and Earth by Leszek Misiak, created in the times when the ideas of abstract art have passed, nevertheless abstract style still marks the art, the things of everyday life, and through this it still determines our ways of seeing the contemporary world, dominating conventions. The creative use of these conventions, enriching it by the individually shaped nets of meanings - this is still potentially a fruitful area for creativity and innovations. These impulses and experiences could be also used effectively in the designing and shaping of the landscape.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2007, 4; 22-34
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Witraż – mit światła i koloru
Autorzy:
Adam, Włodarczyk,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487700.pdf
Data publikacji:
2019-08-04
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu
Tematy:
WITRAŻ
MIT
ARCHITEKTURA
SACRUM
ŚWIATŁO
STAINED-GLASS
MYTH
ARCHITECTURE
LIGHT
Opis:
Stained-Glass – a Myth of Light and Color The art of stained-glass works has been related to the concept of sacrum for centuries. The genesis of this myth reaches the medieval era, when stained-glass had been one of the primary artistic techniques. The symbol- ism of light and color which has been known since the primeval times, an expression of God’s glo-ry, has perfectly inscribed itself in the program of ideological gothic cathedrals. For hundreds of years stained-glass has dominated church architecture, at the same time solidified the common conviction of its religious purpose. Only after cultural and social changes at the end of 19th century has traditional approach towards stained-glass been broken. It then entered widespread public and everyday space. In the next era, in 20th century, it became an expression of many independent artists. Due to their creative work, mythology of sacral stained-glass has expanded onto new areas. In modern times, stained-glass is a full-fledged art genre, free and in-depend- ent, but still dealing with deeply rooted conviction of the religious charac- ter of the glass masterpiec-es.
Źródło:
DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu; 2019, 27; 254-265
1733-1528
Pojawia się w:
DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Witraż świecki i kościelny: sens i walor
Autorzy:
Nadrowski, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1919010.pdf
Data publikacji:
2020-11-30
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
witraż
słońce
światło
sacrum
symbolika
kolor
przestrzeń kościelna
program ikonograficzny
kontemplacja
Opis:
In the modern world, so strongly surrounded by sound, light and colour, it is worth to notice their impact on various fields of our everyday life and celebrating. The multicoloured play in the sun is a phenomenon of stained glass windows. They enliven our life, stimulate imagination, encourage reflection, meditation and even contemplation. Secular stained glass windows usually show the beauty of nature, for example: flowers, but also heraldic themes, or portraits. In an object of worship it should be decided whether or not a stained glass window should be placed. The stained glass cannot be treated only as a decoration or an extra under any circumstances. It should refer to the title or dedication of the particular church. It is advisable to reach for Christian symbolism or iconography, the message of Bible and the spirit of liturgy celebrated. It is the stained glass itself that has to contribute to the atmosphere of prayer, to increase integrity, sense and dignity of a sacred object. Naturally, the proper quality of the stained glass windows should also be helpful.
Źródło:
Studia Theologica Varsaviensia; 2019, 57, 2; 165-186
0585-5594
Pojawia się w:
Studia Theologica Varsaviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Twórczość Dominikusa Böhma na Śląsku. Cz. 3
Dominikus Böhms Artistic Works in Silesia. Pt. 3
Autorzy:
Żurakowska, E. M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/370180.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
architektura
twórczość
miasto
sacrum
witraż
architecture
artistic works
city
sacred
stained glass
Opis:
Okres śmiałej awangardy architektonicznej pierwszej połowy XX wieku to również czas niezwykłej weny twórczej niemieckiego architekta Dominikusa Böhma. Tworzył on niejako na uboczu owej awangardy. Inspiracji poszukiwał zarówno w historyzmie jak i wkraczających na rynek nowych technologiach dynamicznie pędzącej industrialnej cywilizacji stali, betonu i szkła. Architekt o ugruntowanej w latach 20-tych XX w. pozycji w Niemczech został zaproszony na Śląsk w nadziei zbudowania nowoczesnego założenia urbanistycznego młodego, przemysłowego organizmu miejskiego – Zabrza. Niestety zadanie nie powiodło się. I tak Dominikus Bohm pozostawił po sobie zaledwie kilka budynków użyteczności publicznej i Kościół Św. Kamila - zlokalizowane w obrębie Placu Traugutta oraz kościół Św. Józefa położony w innej części miasta. W kościele Św. Józefa zaś wspaniałe witraże własnego projektu, jako plastyczne dopełnienie zaproponowanej bryły architektonicznej.
The period of daring architectural avant-garde during the first half of the 20th century was also the time of unusual creativity of Dominikus Böhm’s German architect. The artist created, could be said, a bit off the beaten track avant-garde movement. Böhm was seeking inspiration both in history and new technologies coming onto the market as an effect of rapidly developing industrial civilization promoting steel, concrete and glass. Widelyknown and respected German architect in the 1920s was invited to Silesia hoping to establish modern urban conception for the young industrial city of Zabrze. Unfortunately, the not successful task. Dominikus Böhm left behind him only a few public buildings and the St. Kamil’s Church situated within Traugutta’s Square and the St. Joseph’s Church situated in another part of town. There are Dominikus Bohm's stained glass in the St. Joseph Church. These stained glass are gorgeous and they are a complement of the proposed architecture.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2012, 18; 291-304
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bertholda Müllera-Oerlinghausena nieznane dzieła o tematyce religijnej
Unknown religious works of Berthold Müller-Oerlinghausen
Autorzy:
Lisoń, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/585206.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
Berthold Müller-Oerlinghausen
chrześcijaństwo
rzeźba
witraż
mozaika
Christianity
sculpture
stained-glass window
mosaic
Opis:
The rich creation of the artist Berthold Müller-Oerlinghausen (born on February 2, 1893, died on June 22, 1979) contains numerous references to Christianity. Designs of over a dozen stained-glass windows, mosaic designs, reliefs, and above all sculptures relate to Sacred Tradition and make many of their recipients reflect. His works are located in Poland: a monumental crucifix in the church of St. Anthony in Piła and eight stained-glass windows in the church of St. Mary Magdalene in Dobrodzień presenting selected events from the life of Jesus.
Bogata twórczość artysty Bertholda Müllera-Oerlinghausena (ur. 10.02.1893 r., zm. 22.06.1979 r.) zawiera liczne odniesienia do chrześcijaństwa. Projekty kilkunastu okien witrażowych, realizacje mozaikowe, reliefy, a nade wszystko rzeźby odnoszą się do chrześcijańskiej Tradycji skłaniając do refleksji wielu odbiorców. Na terenie Polski znajdują się jego dzieła: monumentalny krucyfiks w kościele pw. św. Antoniego w Pile oraz osiem witraży w kościele pw. św. Marii Magdaleny w Dobrodzieniu przedstawiające wybrane wydarzenia z życia Jezusa.
Źródło:
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars; 2020, 55, 1; 271-306
1234-4214
Pojawia się w:
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An Artist, a Glass Painter, a Craftsman, and a Debate about their Role in the Design and Execution of Stained Glass
Artysta, malarz na szkle, rzemieślnik i debata o ich roli w projektowaniu i wykonywaniu witraży
Autorzy:
Bałus, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14516937.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
witraż
artysta
rzemieślnik
projektowanie witraży
stained glass
artist
craftsman
stained-glass designing process
Opis:
According to a discussion which took place in Germany in 1912, the fundamental environment for stained-glass making were workshops. It was within various workshops that simple ornamental glazing was put together. Designs were either produced by artists employed at workshops, which allowed them to sign their work with their names, or the effort was done collectively, with no singling out of the individual designers of the cartoons; in this case, the latter were treated as common property intended for multiple use. Thus, it was only in this environment that the agents emerged as “compilers” of simple glazing patterns and someone else’s models, as “salaried designers”, as artists associated with the workshop, or else as independent artists, often acclaimed ones. The authorship of the stained glass windows has always been entangled in a sui generis discourse involving the organisation, selection, control and redistribution by a certain number of procedures resulting from the nature of “workshop work”.
Artysta, malarz na szkle, rzemieślnik i debata o ich roli w projektowaniu i wykonywaniu witraży. W dyskusji toczącej się w Niemczech w 1912 r. uznano, że zasadniczym miejscem powstawania witraży jest warsztat. To właśnie w różnego rodzaju warsztatach tworzone były proste dekoracyjne przeszklenia. Projekty witraży były albo dziełem artystów zatrudnionych w warsztatach, co pozwalało im podpisywać prace własnym imieniem i nazwiskiem, albo efektem wysiłku grupowego, w którym nie wyróżniano któregokolwiek z autorów kartonu, co z kolei prowadziło do traktowania projektu jako dzieła wspólnego, przeznaczonego do wielokrotnego powielania. Dopiero w tym środowisku pojawiały się „podmioty sprawcze” – agenci, będący albo „kompilatorami” prostych witrażowych wzorów i cudzych modeli, albo „projektantami najemni”, albo artystami związani z warsztatem lub też artystami niezależnymi, często uznanymi. Autorstwo witraży było zawsze uwikłane w sui generis dyskurs organizowany, wybierany, kontrolowany i przekazywany poprzez określone procedury wynikające z charakteru „pracy warsztatowej”.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2023, 85, 2; 109-118
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zarys historii sztuki witrażowniczej na ziemiach polskich
Outline of the history of stained glass art in Poland
Autorzy:
Wolska, K
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/168993.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
Tematy:
witraż
historia
konstrukcja
światło
sztuka sakralna
stained glass
history
construction
light
sacred art
Opis:
Artykuł ukazuje dzieje witrażu od początków państwa polskiego do chwili obecnej z zaznaczeniem najcenniejszych przykładów ze szczególnym uwzględnieniem okresów największego rozwoju tego rzemiosła, czyli średniowiecza i secesji.
The article presents history of glass art from the beginning of Polish state until present moment describing the most important examples highlighting periods of the greatest development of this craft i.e. Middle Ages and Art Nouveau. The outline contains history of stained glass from the first pieces of stained glass found in Kalisz on which small painted and scratched ornaments were discovered. The composition of used glass is known by chemical analysis what gives us knowledge of contemporary technology. The author discuss also medieval examples of stained glass from Kraków, Toruń, Włocławek and Chełmno. In Modern Times stained glass art lost its importance and is used rarely replaced by other decorative motifs.
Źródło:
Szkło i Ceramika; 2013, R. 64, nr 5, 5; 21-24
0039-8144
Pojawia się w:
Szkło i Ceramika
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza składu chemicznego szkieł średniowiecznych trzech witraży z klasztoru oo. Dominikanów w Krakowie
Chemical composition analysis of medieval glass of three stained-glass windows from the Dominican Monastery in Kraków
Autorzy:
Bernady, E.
Walczak, M.
Wilk, D.
Bulska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/167845.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
Tematy:
szkło średniowieczne
witraż
MA-XRF
SEMEDS
LA-ICP-MS
Medieval glass
stained-glass
SEM-EDS
Opis:
Trzy piętnastowieczne witraże z klasztoru OO. Dominikanów w Krakowie: Tron Łaski, Maria ze sceny Zwiastowania i Chrystus z aniołem ze sceny Koronacji Marii były przedmiotem analiz technologii oraz stanu zachowania. W celu wyznaczenia składu chemicznego szkieł zastosowano trzy techniki analityczne: MA-XRF (makro-skaning fluorescencji rentgenowskiej), SEM-EDS (skaningowa mikroskopia elektronowa z mikroanalizatorem fluorescencji rentgenowskiej) i LA-ICP-MS (spektrometria mas z jonizacją próbki w plazmie indukcyjnie sprzężonej po ablacji laserowej). Na podstawie zawartości głównych składników szkłotwórczych oraz niektórych pierwiastków śladowych możliwa była identyfikacja szkieł w witrażach wykonanych przez ten sam warsztat. Badane szkła wykazały podobieństwa w zakresie zawartości krzemionki oraz proporcji tlenku potasu do tlenku wapnia.
Three 15th century stained-glass panels The Throne of Grace, the Virgin Mary at the Annunciation and Christ and an Angel at the Coronation of the Virgin from the Dominican Monastery in Kraków were subjects of physicochemical analyses. MAXRF (macro X-ray fluorescence scanning), SEM-EDS (scanning electron microscope equipped with energy-dispersive X-ray spectrometry) and LA-ICP-MS (laser ablation inductively coupled plasma mass spectrometry) were utilized for determination of chemical composition of glass panes. Establishing of basic composition and analysis of trace elements allowed to compare panels, which are considered as made by the same stained-glass workshop. Analyses revealed similarities in the amount of silica and relation of potassium oxide to calcium oxide between glass panes.
Źródło:
Szkło i Ceramika; 2018, R. 69, nr 5, 5; 18-22
0039-8144
Pojawia się w:
Szkło i Ceramika
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Witraże w sankturaium świętego Rocha w Osieku. Problem percepcji i komunikacji społecznej
Stained Glass Windows in Saint Rochus Shrine in Osiek: the Question of Perception and of Social Communication
Autorzy:
Ossowski, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1828699.pdf
Data publikacji:
2019-12-20
Wydawca:
Wydawnictwo Bernardinum
Tematy:
stained glass window
interior arrangement
perception and social communication
witraż
aranżacja wnętrza
percepcja i komunikacja społeczna
Opis:
Urządzenie i adaptacja wnętrz kościelnych dotyczy często wprowadzenia w sakralną przestrzeń elementów, które muszą uwzględnić racje historyczne, funkcjonalne i artystyczne. Jedną z trudniejszych decyzji jest wypełnienie okien świątyni witrażem. Wobec coraz to liczniejszych przypadków stosowania i realizacji tzw. „kiczu sakralnego” w przedmiocie witrażownictwa, autor niniejszego artykułu próbuje przedstawić podstawowe założenia merytoryczne, które mają na celu dostarczyć rządcom parafii elementarnych argumentów w podejmowaniu trafnych, trwałych i pozbawionych kontrowersji decyzji. W realizacji – niekiedy pod wpływem najszlachetniejszych pobudek sztuki witrażowej w kościołach – należy zwrócić uwagę na percepcję społeczną i komunikację interpersonalną. Mogą okazać się one w wielu przypadkach doskonałym argumentem zmierzającym do realizacji najtrudniejszych tematów i wyeliminowania – już na etapie projektu – wszelkich zastrzeżeń i przeciwności, a w rezultacie uniknięcia kłótni czy ostatecznie negatywnych emocji, które z racji pastoralnych nie powinny dzielić wspólnoty parafialnej. Problem ten autor zilustrował na przykładzie realizacji projektu witraży do wnętrza kościoła św. Rocha w Osieku. W oparciu o współpracę z projektantem i wykonawcą, ukazał walory percepcji komunikacji społecznej jako nowoczesnej formy pastoralno-duszpasterskiej. 
Arrangement and adaptation of church interiors often include the introduction of elements related to history, functionality and art into the sacred space. Installation of stained glass windows is one of the hardest decisions to make. Taking into account many cases of “sacred kitsch” designed and produced in the field of the stained glass windows, the article is an attempt to present some essential guidelines, which should provide the parochial decision-makers with the basic information in the process of choosing the correct, long-lasting and non-controversial solutions. No matter how noble your motives are, you should take into account the social perception and the interpersonal communication. In many cases both can become a very useful argument in favour of carrying out even the most complicated tasks. In addition to this, the factors concerning the social perception and communicaton could help to eliminate – as early as in the design stage – all the reservations and obstacles that might arise and consequently to avoid quarrels and negative feelings, which, for pastoral reasons, should never divide the parish community. What serves as a good example is the stained glass project for St Rochus Church in Osiek. Thanks to his personal experience of cooperation with the designer and the contractor, the author was able to present the advantages of the social communication as a vital aspect of the contemporary pastoral ministry. 
Źródło:
Studia Pelplińskie; 2019, 53; 371-388
0239-4456
Pojawia się w:
Studia Pelplińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Otwieramy listę wpłat na witraż pamięci gen. Wład. Andersa.
Powiązania:
Ułan Poznański / Biuletyn Informacyjny Koła 15 Pułku Ułanów Poznańskich im. generała Władysława Andersa (Londyn) 1973, nr 3 (70), s. 6
Data publikacji:
1973
Tematy:
Anders, Władysław (1892-1970)
Kościół św. Andrzeja Boboli (Londyn, Wielka Brytania) Witraż Pamięci gen. Władysława Andersa projekty 1973 r.
Ikonografia
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Szklane domy – szkło w architekturze
Glass threads in architecture
Autorzy:
Włodarczyk, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/36144356.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
Tematy:
szkło
witraż
katedra
gotyk
mozaika
szklarnia
wieżowiec
okno Chicagowskie
szklany dom
glass
stained glass
cathedral
Gothic
mosaic
greenhouse
skyscraper
Chicago window
glass house
Opis:
Szkło może wydawać się zarówno oczywistym, jak i nietuzinkowym materiałem architektonicznym. Przez swoją kruchość raczej nie jest elementem konstrukcyjnym, lecz przezierność i lekkość sprawiły, że architekci wielu epok z chęcią stosowali ten materiał w swoich projektach. Możliwości technologiczne przez stulecia ograniczały projektantów, lecz nie odbierały im fantazji ani rozmachu. Zarówno olbrzymie połacie szklanej mozaiki jak i barwne kobierce witraży zachwycają do dziś rozmiarami, na równi ze szklanymi dachami przełomu stuleci czy fasadami wieżowców. Szkło w architekturze jest obecne od setek lat i stanowi jej nieodłączny element, choć niejednokrotnie nie zdajemy sobie z tego sprawy
Glass may seem to be both an obvious and unusual architectural material. Due to its fragility, it is rather not a structural element, but its translucency and lightness made architects of many eras eager to use this material in their projects. Technological possibilities for centuries limited the possibilities of designers but did not take away their imagination or momentum. Starting from the huge expanses of glass mosaic and colorful ornaments of stained glass windows, which still delight with their size, on a par with the glass roofs of the era of the industrial revolution or the facades of skyscrapers. Glass has been present in architecture for hundreds of years and is its inseparable element, although we often do not realize it.
Źródło:
Szkło i Ceramika; 2023, 74, 3; 30-38
0039-8144
Pojawia się w:
Szkło i Ceramika
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Profesor Adam Stalony Dobrzański– mistrz i nauczyciel Jerzego Nowosielskiego
Professor Adam Stalony-Dobrzański - the Master and the Teacher of Jerzy Nowosielski
Autorzy:
Szmajda, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420185.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Adam Stalony-Dobrzański
Jerzy Nowosielski
Jan Pawlicki
ikonografia polska
teologia ikony
polichromia
witraż
mozaika
Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie
Przemków
Grabarka
Jelenia Góra
Wrocław
Warszawa
Dojlidy
Polish iconography
theology of the icon
polychrome
stained glass
mosaic
Kraków Academy of Fine Arts
Warsaw
Opis:
Dokonując analizy historii polskiej sztuki sakralnej XX w. można wysnuć stwierdzenie, iż całokształt twórczości prof. Adama Stalony-Dobrzańskiego – wykładowcy Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie pozostaje w cieniu dorobku artystycznego jego studenta i późniejszego ucznia prof. Jerzego Nowosielskiego. Zauważalny jest wpływ prof. Jerzego Nowosielskiego na zainteresowanie problemami sacrum w malarstwie współczesnym. Uczeń prof. Adama Stalony-Dobrzańskiego czerpał inspiracje z sztuki i duchowości chrześcijańskiego Wschodu. Prof. Jerzy Nowosielski swoją twórczością wypełnił pewnego rodzaju pustkę artystyczną w okresie wyraźnego kryzysu sztuki sakralnej w Polsce. Prof. Jerzy Nowosielski współpracował z prof. Adamem Stalony-Dobrzańskim przy wykonywaniu wielu polichromii obiektów sakralnych. Sylwetka i dokonania twórcze prof. Adama Stalony-Dobrzańskiego, nie są znane szerszemu kręgu odbiorców co wyraźnie stanowi lukę w polskiej historii sztuki. Polichromie i witraże prof. Dobrzańskiego widoczne są we wnętrzach świątyń katolickich, prawosławnych i protestanckich. Twórczość krakowskiego artysty jest przykładem wielkiej i niezwykle autentycznej wizji sacrum, wizji silniejszej niż komunistyczna cenzura. Koncepcja sztuki Adama Stalony-Dobrzańskiego nie jest podparta jego teoretycznymi rozważaniami a jedynie analizą korespondencji jaką krakowski artysta prowadził z ówczesnym metropolitą krakowskim, arcybiskupem Karolem Wojtyłą – obecnie kanonizowanym Janem Pawłem II. Tematem ich rozmów były zagadnienia związane ze stanem współczesnej sztuki, w szczególności sakralnej oraz próba określenia kierunku, w którym powinien nastąpić rozwój sztuki, by spełniać rzeczywistą potrzebę Kościoła. W przeciwieństwie do mistrza prof. Adama Stalony-Dobrzańskiego jego uczeń prof. Jerzy Nowosielski, pozostawił bogaty komentarz do swojej twórczości. Prof. Adam Stalony-Dobrzański był bardziej praktykiem niż teoretykiem. Zastanawiającym jest więc, jak wielki miał wpływ na osobę i twórczość Jerzego Nowosielskiego. W pierwszej połowie lat 50. artyści współpracowali bowiem w relacji mistrz – uczeń, chociażby w Gródku, Jeleniej Górze, Dojlidach, Warszawie czy Grabarce. Ogniwem łączącym obydwu artystów jest Wschód, prawosławie i ikona oraz otwartość na współczesną formę i odważne połączenie jej z doświadczeniem sztuki cerkiewnej. Na gruncie polskim bez prof. Adama Stalony-Dobrzańskiego i prof. Jerzego Nowosielskiego - mistrza i ucznia historia sztuki sakralnej XX wieku pozostaje uboższa o niezwykle ważny element, który leży u podstaw tak szerokiego zainteresowania ikoną w Polsce. Twórczość prof. Adama Stalony-Dobrzańskiego, pozostawała dotychczas w cieniu dzieł prof. Jerzego Nowosielskiego. Biografia i dokonania twórcze prof. Adama Stalony-Dobrzańskiego zasługują na szczegółową analizę i poznanie, o czym traktuje artykuł.
When analyzing the history of Polish religious art of the XX century, we can affirm that the entire creative work of Adam Stalony-Dobrzański, professor at Kraków Academy of Fine Arts, remains in the shadow of the artistic output of Prof. Jerzy Nowosielski, his student and follower. Jerzy Nowosielski had a noticeable impact on the interest in the problems of the sacred in modern painting. The follower of Prof. Adam Stalony-Dobrzański was inspired by the art and the spirituality of Eastern Christianity. Prof. Jerzy Nowosielski filled some kind of a void in Polish religious art in the period of its evident crisis. Prof. Jerzy Nowosielski together with Prof. Adam Stalony-Dobrzański created polychrome frescoes of numerous religious buildings. The styling and the artistic accomplishments of Prof. Adam Stalony-Dobrzański are unknown for the wide audience which makes an evident gap in the history of Polish art. Polychrome frescoes and stained glass windows can be seen in interiors of Catholic, Orthodox, and Protestant temples. The creative work of the Kraków artist is an example of the great and highly authentic vision of the sacred, which was stronger than communist censorship. The concept of Adam Stalony-Dobrzański’s art is not based on his theoretical conclusions but only on the analysis of correspondence of the artist with the then Metropolitan Archbishop of Kraków Karol Wojtyła - now St. Pope JohnPaul II. The topic of their letters was the issues of modern art and religious art, in particular the attempt to define a way in which art should be developed to meet the current needs of the Church. In contrast to the master, Prof. Adam Stalony-Dobrzański, his follower Prof. Jerzy Nowosielski has left ample commentary on his artwork. Prof. Adam Stalony-Dobrzański was rather a practitioner than a theoretician. Thus the fact of how great an impact he had on the character and the artwork of Jerzy Nowosielski is puzzling. In the first half of the 1950s, the “master-student” relationship existed between artists, at least in Gródek, Jelenia Góra, Dojlidy, Warsaw and Grabarka. The link between the two artists were the East, Orthodox Christianity, the icon and openness to its modern forms and its bold combination with the experience of religious art. As for Poland, the artwork of Prof. Adam Stalony-Dobrzański and Prof. Jerzy Nowosielski are an integral part of the history of religious art of the 20th century as well as the art of stained glass. Its impact lies in the core of such great interest in the icon in Poland. The creative work of Prof. Adam Stalony-Dobrzański has so far remained in the shadow of the works of Prof. Jerzy Nowosielski. The biography and the creative achievements of Prof. Adam Stalony-Dobrzański merit detailed analysis and study. The question of its importance is raised in this article.
Źródło:
ELPIS; 2014, 16; 191-200
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Witraże projektu Zdzisława Kulikowskiego w katedrze św. Mikołaja w Elblągu
Zdzisław Kulikowski’s Stained Glass Window Designs in the Cathedral of Saint Nicolaus in Elbląg
Autorzy:
Hudzik, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2147856.pdf
Data publikacji:
2018-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
polski witraż XX w.
katedra św. Mikołaja w Elblągu
Zdzisław Kulikowski
Leonard Brzeziński
ks. Mieczysław Józefczyk
sztuka sakralna XX w.
sztuki plastyczne
20th Century Polish stained glass window
Saint Nicolaus Cathedral
Elblag
Priest Mieczysław Józefczyk
20th Century Sacred Art
Visual Art
Opis:
Zdzisław Kulikowski (ur. 1919 w Wilnie – zm. 1988 w Toruniu), artysta plastyk. W 1951 otrzymał dyplom artysty malarza na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Był artystą wszechstronnie uzdolnionym. Zajmował się projektowaniem wnętrz, zarówno kościelnych, jak i lokali użytkowych, projektował scenografie dla teatru lalek, sporadycznie zajmował się także malarstwem i grafiką. Główną pasją, której poświęcił najwięcej czasu było projektowanie witraży. Początkowo współpracował w tej dziedzinie z Edwardem Kwiatkowskim z Torunia, później wszystkie jego projekty wykonywał Leonard Brzeziński z Szamotuł. Witraże projektu Zdzisława Kulikowskiego znajdują się w wielu kościołach w Polsce, m.in. w Bydgoszczy, Elblągu, Gawłuszowicach, Gdańsku, Lipnie, Sochaczewie Węgorzewie i innych. Do największych realizacji artysty należą projekty witraży dla całego kościoła – katedry św. Mikołaja w Elblągu, którym poświecił niemal 20 lat. Witraże do katedry realizowane były w latach 1969–1989. Powstawanie kolejnych projektów poprzedzone było liczną korespondencją, spotkaniami i konsultacjami teologicznymi z ówczesnym księdzem infułatem – dr. Mieczysławem Józefczykiem. Witraże zawierają bogaty program ikonograficzny i historyczny. Są to kompozycje głównie figuralne, ale także geometryczne. Obejmują tematykę od Stworzenia Świata przez dzieje Chrystusa do Sądu Ostatecznego. Zawierają sceny z ważnych wydarzeń z historii Polski, Elbląga i Warmii.
Zdzisław Kulikowski (born 1919 in Wilno – died 1988 in Toruń) Visual Artist. In 1951 he graduated from The Faculty of Fine Arts with a Master’s Degree in Arts from the University of Nicolaus Copernicus in Toruń. He was an accomplished artist who focused mainly on church interior designs and selected commercial spaces. He configured and designed scenography for the puppet theater „Baj Pomorski” in his home city and sporadically took interest in painting and graphics. He dedicated utmost on his primary passion, which was stained glass design. At the beginning, Zdzisław Kulikowski collaborated with Edward Kwiatkowski, who was also from Toruń and later his designs were invigorated by the works of Leonard Brzezinski from Szamotuły.Zdzisław Kulikowski’s stained glass window designs can be conveniently found in a number of churches across Poland including Bydgoszcz, Elbląg, Gawłuszowice, Gdańsk, Lipno, Sochaczew, Węgorzewo and a number of other places. The largest of his projects is the design of the entire stained glass window interior for the Cathedral of Saint Nicolaus in Elbląg which he dedicated 20 years of his life to. These cathedral windows were completed between 1969 and 1989. All information was meticulously gathered from a variety of correspondences, meetings and theological consultations with the Reverend, Dr. Mieczysław Józefczyk. Each stained glass arrangement hasits own rich history and unique background. The designs are essentially figural and geometric layouts incorporating the time of Genesis through to the Final Judgment Day, highlighting the lifeof Christ. They inclusively feature scenes of historical importance for Poland, Elbląg and Warmia.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2018, 19; 173-191
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies