Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "WAWEL CATHEDRAL" wg kryterium: Temat


Tytuł:
„Missa pulcherrima” Bartłomieja Pękiela. Historyczny, biograficzny i stylistyczny kontekst utworu
Autorzy:
Zając, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/669077.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Pękiel
the Royal Band
Sigismund III Vasa
Wladyslaw IV
the Swedish Deluge
the Wawel Cathedral Band
form of Mass
Opis:
The main aim of this study was to present the outstanding composition created by Bartłomiej Pękiela, Missa Pulcherrima, giving the historical, biographical, and stylistic context. The author succinctly depicted, first the historical background in which the composer lived and created, sketching the rulers of Poland of the time: Sigismund III, Vladislaus IV and John Casimir, against the important political events of the period. Having delivered the most up-to-date research, he carried on to a closer presentation of the composer himself, with a few biographical details, like these of his work as the Royal Choirmaster in Warsaw, and then the Cathedral Choirmaster at the Wawel Castle in Cracow. The author of this paper drew heavily on the studies made by eminent Polish musicologist, Rev. Hieronim Feicht (1894–1967), whose research on the biography and compositions of Bartłomiej Pękiel has not be rivaled so far by anything equally insightful and exhaustive. This study is an attempt to show Pękiel’s Missa Pulcherrima in the context of mass service compositions, proving that in its extraordinary composing and stylistic values it definitely differs from the other mass pieces by this composer written in the old style (stile antico). The said composition was created after 1655, when Pękiel moved from Warsaw to Cracow so as to undertake the position of the Cathedral Choirmaster at the Wawel Castle. Most probably, it was his last composition. A liable review of Bartłomiej Pekiel’s Missa Pulcherrima was rendered by expert in the Old Polish Music, Ewa Obniska: “Without doubt, it is the most outstanding old Polish mass, the stunning composition of outstanding artistry and unparalleled subtlety of melodic side […] the most tremendous religious masterpiece of the Polish Baroque – amongst those few which have lost nothing of their influential power despite centuries passing”.
The main aim of this study was to present the outstanding composition created by Bartłomiej Pękiela, Missa Pulcherrima, giving the historical, biographical, and stylistic context. The author succinctly depicted, first the historical background in which the composer lived and created, sketching the rulers of Poland of the time: Sigismund III, Vladislaus IV and John Casimir, against the important political events of the period. Having delivered the most up-to-date research, he carried on to a closer presentation of the composer himself, with a few biographical details, like these of his work as the Royal Choirmaster in Warsaw, and then the Cathedral Choirmaster at the Wawel Castle in Cracow. The author of this paper drew heavily on the studies made by eminent Polish musicologist, Rev. Hieronim Feicht (1894–1967), whose research on the biography and compositions of Bartłomiej Pękiel has not be rivaled so far by anything equally insightful and exhaustive. This study is an attempt to show Pękiel’s Missa Pulcherrima in the context of mass service compositions, proving that in its extraordinary composing and stylistic values it definitely differs from the other mass pieces by this composer written in the old style (stile antico). The said composition was created after 1655, when Pękiel moved from Warsaw to Cracow so as to undertake the position of the Cathedral Choirmaster at the Wawel Castle. Most probably, it was his last composition. A liable review of Bartłomiej Pekiel’s Missa Pulcherrima was rendered by expert in the Old Polish Music, Ewa Obniska: “Without doubt, it is the most outstanding old Polish mass, the stunning composition of outstanding artistry and unparalleled subtlety of melodic side […] the most tremendous religious masterpiece of the Polish Baroque – amongst those few which have lost nothing of their influential power despite centuries passing”.
Źródło:
Pro Musica Sacra; 2012, 10
2083-4039
Pojawia się w:
Pro Musica Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Regestrum Perceptorum et Expositorum Proventuum Venerabilis Capituli Cracoviensis” – księgi rachunkowe Kapituły Katedralnej w Krakowie z lat 1513-1812 (sygn. R.Cap.1-R.Cap.145)
„RegestrumPerceptorum et ExpositorumProventuumVenerabilisCapituliCracoviensis” – Account books of the Cathedral Chapter in Cracow of the years 1513-1812 (the reference number R.Cap.1-R.Cap.145)
Autorzy:
Zych, Ewelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1018950.pdf
Data publikacji:
2018-12-20
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Krakowska Kapituła Katedralna
prokurator kapituły
Archiwum Kapitulne na Wawelu
the Cathedral Chapter of Cracow
a procuratore of the chapter
the Archive of the Chapter in Wawel
Opis:
The Archive of the Cracow Chapter contains a series of 160 account books (from the first half of the 16th century to the beginning of the 20th century). The first 145 books refer to modern times. A dozen or so books concern the 19th and early 20th centuries, and the oldest book dates back to 1513. These account books were produced by the procurators of the Chapter, later – officials subordinate to them. The books contain information on the expenses related to the property of the Chapter (houses, villages, manors, landed property), individual canons, liturgy celebrated in the Cathedral (both daily and such celebrations as funerals of bishops or royal coronations), remuneration for people working for the Chapter (e.g. notaries, procuratores, rectors of the cathedral school). In addition, any renovations, changes in the equipment of the cathedral and the chapter buildings were carefully recorded in them. Due to the amount and variety of information, the account books are a mine of knowledge for historians, art historians and conservators; however, these books have sporadically been used by researchers so far. There are many similarities in the account books that make up the series, which is why the same form was used for their description; it was only slightly modified over the decades. In the collection marked with the reference number R.Cap., there are other account books concerning only some of the Chapter activities such as expenses for the cathedral sacristy, the sums stored in the treasury and rough drafts.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2017, 108; 349-366
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Visitatio Sepulchri” w XV-wiecznej katedrze wawelskiej na podstawie AKKK 47
Autorzy:
Przybysz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/668999.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Cathedral of Wawel
Holy Week
Lamentatione Iheremiae Prophete
liturgy
manuscript
Middle Ages
notation
tenebrae
the drama of the medieval Church
transcription
Visitatio Sepulcri
Opis:
“Music in the Cathedral of Wawel in the Middle Ages” is a series of publications showing a rich heritage of music and liturgy stored in the Wawel archive. Transcriptions of old melodies, often written down in letters and notations difficult to decipher, are about re-writhing those melodies into square notation (so called Vatican Notation) and by doing so, to encourage a wider group of performers to base on it.We give you transcriptions of Lamentatione Iheremiae Prophete, being part of Matutinum tenebrarum and a liturgical drama Visitaio sepulcri, playing out on a Easter morning at the empty grave. Each of the presented transcriptions has been preceded with a description of the manuscript and notations used in it, presentation of the problems occurred during transcription, pointing out the liturgical provenance (specific service of the Holy Week) and Polish translations of the texts.
„Muzyka w katedrze na Wawelu w epoce średniowiecza” to cykl publikacji mających na celu ukazanie bogatego dziedzictwa liturgiczno-muzycznego, które przechowywane jest w wawelskim archiwum. Transkrypcje dawnych melodii, które są często zapisane notacją i tekstem mało czytelnym, mają na celu przepisanie tych melodii do notacji kwadratowej (tak zwanej watykańskiej) i w ten sposób zachęcić szersze grono wykonawców do sięgnięcia po ten repertuar. Oddajemy Państwu do rąk transkrypcje Lamentatione Iheremiae Prophete (Lamentacje Jeremiasza), będące częścią Matutinum tenebrarum (Ciemnych jutrzni) oraz dramat liturgiczny Visitaio sepulcri (Nawiedzenie grobu), rozgrywający się w trakcie poranka wielkanocnego przy pustym grobie. Każda z przedstawionych transkrypcji poprzedzona została opisem manuskryptu i zastosowanej w nim notacji, przedstawieniem problemów związanych z transkrypcją, wskazaniem proweniencji liturgicznej (konkretne nabożeństwo Wielkiego Tygodnia) oraz polskim tłumaczeniem tekstów.
Źródło:
Pro Musica Sacra; 2016, 14
2083-4039
Pojawia się w:
Pro Musica Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Agendy katedry wawelskiej
Die Agenden des Waweldoms
Autorzy:
Fedorowicz, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1039874.pdf
Data publikacji:
2008-12-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
[Dom]kapitel
Wawel
Krakau
15. Jahrhundert
kapituła katedralna
Kraków
XV wiek
cathedral chapter
Krakow
15th century
Opis:
Im Domarchiv in Krakau befi nden sich zwei mittelalterliche liturgische Agenden, die zum Zelebrieren einiger Sakramente und anderer Riten bestimmte Formeln und Rubriken enthalten. Die präsentierten Codizes sind einander sehr ähnlich. Im Prinzip haben sie den gleichen Inhalt und dieselbe Gliederung, trotz der nicht selten angewandten unterschiedlichen liturgischen Formeln und des etwas anders präsentierten Verlaufs der einzelnen Riten. Da sie für dieselben liturgischen Zeremonien bestimmt waren, kann man von ihnen nicht sagen, dass sie einander in gewisser Hinsicht ergänzen würden. Die in ihrem Inhalt auftretenden Unterschiede müssen eher durch bereits angenommene geringe Änderungen bei der Ausübung der geschilderten Riten oder durch eine gewisse Willkür auf diesem Gebiet erklärt werden. Dies war durchaus möglich, obwohl beide Bücher für dieselbe kirchliche Einrichtung in Krakau und damit auch ungefähr zur gleichen Zeit entstanden sind, d.h. im 15. Jahrhundert. Der Codex KP 25 enthält mehr Segnungen, aus denen sein zweiter Teil besteht, und unterscheidet sich nur dadurch vom älteren Codex KP 24. Beide haben gleichermaßen nur einen geringen Umfang, unterscheiden sich aber in graphischer Hinsicht prinzipiell voneinander, und zwar sowohl was die Schriftart als auch die Verzierungen betrifft. Diese Manuskripte stellen eine wertvolle Informationsquelle zur Liturgie der Krakauer Kirche in jener Zeit dar.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2008, 90; 31-39
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dokumentacja rysunkowa sarkofagów królewskich z katedry na Wawelu ze zbiorów Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego i jej wykorzystanie podczas prac konserwatorskich
Pictorial documentation of the Royal Sarcophagi from the Wawel Cathedral in the Jagiellonian University Museum Collection and its use during conservation work
Autorzy:
Kolendo-Korczak, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171368.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
sarkofagi cynowe
katedra na Wawelu
dokumentacja
konserwacja
Józef Łepkowski
tin sarcophagi
Wawel Cathedral
documentation
conservation
Opis:
In the 1870s, during renovation works in the crypts under the Wawel Cathedral, which were carried out in order to adapt them for visitors, a detailed inventory was created of the sarcophagi from the Royal Tombs. This documentation, which is now stored in the collections of the Jagiellonian University Museum, was initiated by Prof. Józef Łepkowski, a researcher of exceptional merit in the inventory and documentation of historical objects. Pencil drawings, watercolors and pencil frottages were made by Kraków painters and students of the School of Fine Arts. Each of the renovated coffins was meticulously documented in every detail and it also includes reproductions and frottages of memorial plaques. These materials constitute an invaluable base, both as an iconographic source for the art historian and for the conservator during conservation activities. They were used during the recent restoration and conservation of the metal royal sarcophagi carried out by the monument conservation workshop of Agnieszka and Tomasz Trzos. Analysis of the preserved iconographic sources collected by an art historian and of the material research performed by restorers permitted not only the reconstruction of the original color scheme of the royal sarcophagi, but also allowed the restoration of Sigismund II Augustus’ coffin to its primary form. The effects of this conservation work attest to the crucial role of a meticulously prepared documentation.
Źródło:
Opuscula Musealia; 2020, 27; 23-37
0239-9989
2084-3852
Pojawia się w:
Opuscula Musealia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Graduał Jana Olbrachta z Archiwum Katedry Wawelskiej. Opis zewnętrzy
Jan Olbracht Gradual from the Archives of the Wawel Cathedral. Physical description
Autorzy:
POPOWSKA, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/454123.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
średniowieczna muzyka polska,
muzyka liturgiczna,
liturgia w katedrze wawelskiej,
średniowieczne manuskrypty,
Graduał Jana Olbrachta,
Archiwum Kapitulne na Wawelu.
medieval Polish music,
liturgical music,
liturgy in the Wawel Cathedral,
medieval manuscripts,
Jan Olbracht Gradual,
the Wawel Chapter Archive.
Opis:
Badania chorału gregoriańskiego w Polsce są potrzebne dla ustalenia genezy, specyfiki i odrębności polskiej kultury muzycznej, która wyrosła na fundamencie twórczości europejskiej. Śledzenie rozwoju chorału w Polsce jest również interesujące ze względu na jego wpływ na inne formy muzyki religijnej, które rozwijają się u nas już od XIV wieku. Poza tym badania te mają jeszcze inny ważny aspekt, mianowicie chodzi o uzupełnienie ogólnego piśmiennictwa muzykologicznego informacjami zawartymi w polskich źródłach średniowiecznych. Zachodnioeuropejskie publikacje przedstawiają bowiem naszą kulturę mediewistyczną czasem jednostronnie, nie uwzględniając rezultatów dociekań polskich muzykologów w tym zakresie. Analizy źródłoznawcze polskich śre- dniowiecznych rękopisów liturgicznych szczególne znaczenie posiadają dziś, ponieważ zachował się w Polsce jedynie mały procent dawnego ich zasobu. Świadczą o tym niezaprzeczalnie informacje zawarte w dawnych inwentarzach bibliotecznych i aktach wizytacji biskupich. Przedmiotem niniejszego artykułu jest opis zewnętrzny trzytomowego Graduału Jana Olbrachta. W rozwiązaniu niniejszej problematyki wykorzystałam heurystykę, typową metodę stosowaną w pierwszym etapie badań źródłoznawczych. W artykule obejmuje ona najpierw omówienie literatury przedmiotu. Dalej przedstawiam opis zewnętrzy kodeksu, na który składają się okoliczności i czas powstania graduału, format biblioteczny, opis opraw wszystkich trzech tomów, materiał pisarski, struktura we- wnętrzna bloków poszczególnych ksiąg oraz ich ubytki, foliacja, dopisy i palimpsest, a także stan zachowania. Ostatnią część artykułu stanowi analiza paleograficzna, w której poruszam następujące kwestie: obraz graficzny karty, pismo literackie i muzyczne oraz zdobnictwo.
Research on Gregorian chant in Poland is necessary to establish the origin, specifity and the uniqueness of the Polish musical culture which grew on the foundation of the European artistic creation. Tracing the development of the Gregorian chant in Poland is also of great interest on account of its impact on other forms of sacred music which develop in our country already since the 14th century. Furthermore, this research has another significance as well, namely complementing the general musicological literature with information contained in Polish medieval sources. The reason for this is that Western European publications sometimes present our medievalistic culture in an one-sided manner without taking into account the results of research of Polish musicologists in this field. Source analyses of Polish medieval liturgical manuscripts are of a particular importance these days as only a tiny percentage of their former corpus has survived in Poland. That is undeniably evidenced by the information provided in early library inventories and the records from bishops’ visitsations. The subject matter of this paper is focused on the collation of the three-volume Jan Olbracht Gradual. In dealing with this issue, I used heuristcs, the method commonly used in the irst stage of source analyses. The paper begins with presenting the subject literature. Afterward, it contains the physical decsription of the codex, comprising the circumstances and the time of production of the gradual, book format, bindings’ description of all three vulumes, writing material, internal structure of the books’ blocks and their losses, foliation, additions and palimpset, and also the state of preservation. The last section of the paper is dedicated to the paleographic analysis focused on the issues such as: the visual aspect of the leave, textual and musical script, and decoration.
Źródło:
Edukacja Muzyczna; 2018, 13; 157-181
2545-3068
Pojawia się w:
Edukacja Muzyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
IDENTYFIKACJA MARMURU UŻYTEGO W SARKOFAGU WŁADYSŁAWA JAGIEŁŁY W KATEDRZE WAWELSKIEJ
ORIGIN OF THE MARBLE OF THE TOMB OF KING JAGIELLO IN THE WAWEL CATHEDRAL IN KRAKOW
Autorzy:
Bromowicz, Jan
Magiera, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/537890.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
TOMB OF KING JAGIELLO (MARBLE ANALYSIS)
WAWEL CATHEDRAL
Opis:
In an attempt to identify the marble of the tomb of King Jagiello, three kinds of marbles were used as a refernce material, i.e.: Italian Ammonitico Rosso, Austrian Roter Knollenkalk and Hungarian red. Structure, texture and mineral composition were examined and SEM-EDAX analysis was done. Very limited size of the sample available disabled the use of the optical microscope. Generally, the tomb is made of red limestone with a nodular structure and sound, non porous texture. The nodules are 1 to 5 cm in diameter. This kind of a decorative limestone being succeptible to carving and polishing is traditionally called a 'marble'. Four varieties were identified in the tomb: Variety 1. Colour is red-brownish, nodules are slightly lighter than a matrix. Indistinct parallel bedding, stylolites and ammonites can also be seen. Variety 2. Generally, red-brownish in colouring, with stronger contrast between nodules (yellow-pinkish) and matrix (brown-reddish). Variety 3. Dark red-brownish. Nodules do not contrast strongly from the matrix. Variety 4. Colour is intermediate between varieties 1 and 2. Structure, texture and colour point to the Ammonitico Rosso marble as a stone applied in the tomb. Size, shape and colour of the nodules as well as colouring of the matrix make it similar to a variety that occurs in the vicinity of Verona and is called Rosso di Verona. Hungarian marbles obviously differ from that used in the tomb. Their colouring is generally darker and more brownish. Nodules are less pronounced and less contrasted from the matrix. SEM and SEM-EDAX analyses did not appear particularly diagnostic. The sample from the tomb was generally more fine grained than the reference samples thus disabling comparison of further structural and textural features. However, similarities were detected between the tomb marble and the Rosso di Verona marble, e.g. in the texture and number of genarations of the micrite, presence of clay minerals and iron oxides. Noticeable is a presence of Al, Si and K in the tomb marble, being apparently connected with clay minerals and with products of chemical weathering. All this point to the Rosso di Verona as the most probable stone applied in the tomb. Chemical composition of the marbles form the Verona area is following: Si - 5.90% CaO - 51.31% MgO - 0.14% CO2 - 40.48% Fe2O3 - 0.66 % FeO - traces Al2O3 - 0.84% Mn - traces Average porosity is less than 0.5%, and water sorption is less than 0.1% (W. D. Grimm, R. Snethlage, 1984).
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2006, 3; 87-96
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Izabela z Flemmingów Czartoryska i eksploracja „ruin” kościoła św. Michała na Wawelu w świetle źródeł pisanych
Autorzy:
Spodaryk, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33325508.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Krakow Cathedral
Wawel
Archives of the Krakow Cathedral Chapter
Izabela Czartoryska née Flemming
The Princes Czartoryski Museum in Krakow
the Gothic House in Puławy
Puławy
Krakow
Michael Lancz von Kitzingen
Master Jerzy
Katedra krakowska
Archiwum Krakowskiej Kapituły Katedralnej
Izabela z Flemmingów Czartoryska
Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie
Dom Gotycki w Puławach
Kraków
Mistrz Jerzy
Opis:
Artykuł na podstawie źródeł pisanych, głównie przechowywanych w Archiwum Krakowskiej Kapituły Katedralnej oraz w Bibliotece Książąt Czartoryskich w Krakowie, omawia kwestię quasi-wykopalisk w kolegiacie św. Michała Archanioła na Wawelu, które miała przeprowadzić Izabela z Flemmingów Czartoryska, pozyskując do swoich zbiorów kilka cennych dzieł sztuki i pamiątek przeszłości – niedającą się zidentyfikować i najwyraźniej zaginioną płytę nagrobną, niezachowane witraże oraz trzy obrazy ołtarzowe: bliżej nieznane weneckie dzieło (według I. Czartoryskiej) Tycjana lub Veronese’a Chrystus i jawnogrzesznica oraz dwa tablicowe obrazy Zwiastowanie Najświętszej Marii Pannie autorstwa mistrza Jerzego, a także Zaśnięcie Matki Boskiej uważany przeważnie za dzieło naśladowcy Michała Lancza z Kitzingen. Dalsze losy włoskiego malowidła nie są znane, poza tym, że w pierwszej dekadzie XIX wieku zdobiło ściany pałacu w Puławach. Dwa pozostałe obrazy znalazły się natomiast w Domu Gotyckim w Puławach, następnie dzieliły losy rodowych zbiorów i do dziś są częścią kolekcji Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie. Spisana przez Czartoryską narracja o pozyskaniu wspomnianych dwóch dzieł uchodziła dotąd za dobrze udokumentowaną. Porównanie różnych relacji odnotowanych przez księżną ukazuje, że przekazy są miejscami ze sobą sprzeczne. Niektóre zawarte w nich informacje, traktowane dotąd jako pewne, nie znajdują odzwierciedlenia w źródłach kościelnych – deskrypcjach wyposażenia kolegiaty z XVIII wieku. Przede wszystkim opis rozmieszczenia obrazów w ołtarzach spisany przez księżną w relacji z „wykopalisk” nie odpowiada wcześniejszym, nieodległym chronologicznie kościelnym inwentarzom. Ponadto rejestry kościelne w ogóle nie wspominają o weneckim obrazie, mającym według Czartoryskiej znajdować się w ołtarzu głównym. Podane przez nią datowanie (1802, w literaturze błędnie powielane jako 1803) eksploracji ruin również budzi wątpliwości w związku ze znanymi faktami dotyczącymi historii kolegiaty. Wydaje się, że narracje Czartoryskiej są efektem błędu lub celowej manipulacji mającej na celu uczynienie historii bardziej atrakcyjną. Zestawienie treści rękopiśmiennych katalogów Domu Gotyckiego z dokumentami znajdującymi się w Archiwum Krakowskiej Kapituły Katedralnej oraz z anonsami o licytacji wyposażenia kolegiaty w 1803 roku prowadzi do wniosku, że opisana przez Czartoryską eksploracja ruin kolegiaty nie mogła odbyć się zimą 1802 roku. Jeśli de facto miała miejsce, to nastąpiła zimą na przełomie 1803 i 1804 roku. Nie można wykluczyć, że opisana przez Czartoryską eksploracja ruin kolegiaty w ogóle nie odbyła się, a obiekty z kościoła św. Michała zostały nabyte np. podczas aukcji wyposażenia świątyni w 1803 roku. Z drugiej strony, stan zachowania obrazów zdaje się świadczyć o tym, że zimowa eksploracja ruin rzeczywiście miała miejsce. Obrazy z pewnością znajdowały się w rękach Czartoryskich już w 1807 roku. Niniejsza praca wprowadza do dyskursu naukowego niewykorzystane do tej pory źródła pisane oraz stanowi studium nad dwoma muzealiami. Jest także przyczynkiem do dalszych krytycznych badań nad kolekcjonerstwem Czartoryskich oraz do studiów nad wyposażeniem nieistniejącego kościoła św. Michała na Wawelu i jego dalszymi losami.  
The article presents the issue of the quasi-excavations at the Collegiate Church of St Michael the Archangel at Wawel that Izabela née Flemming Czartoryska was said to have carried out, acquiring for her collection several valuable works of art and monuments of the past – an unidentifiable and apparently lost tombstone, unpreserved stained glass windows and three altar paintings: an unknown Venetian work (according to I. Czartoryska), Christ and the Adulteress by Titian or Veronese, and two panel paintings of the Annunciation of the Blessed Virgin Mary by Master Jerzy, as well as the Dormition of Mary believed mostly to be the work of a follower of Michael Lancz von Kitzingen. The narrative written down by Czartoryska about the acquisition of the aforementioned two works has so far been considered well documented. A comparison of the various accounts recorded by the Duchess shows that the accounts contradict one another in some places. Some of the information contained therein, hitherto treated as reliable, is not reflected in church sources – descriptors of the collegiate furnishings from the 18th century. The dating (1802, erroneously reproduced in the literature as 1803) exploration of the ruins that was provided by her is also questionable. It seems that Czartoryska’s claims are the result of an error or deliberate manipulation aimed at making history more appealing. Juxtaposition of the contents of the manuscript catalogues of the Gothic House with documents in the Archives of the Kraków Cathedral Chapter and with announcements about the auction of collegiate equipment in 1803 leads to the conclusion that the exploration of the collegiate ruins described by Czartoryska could not have taken place in the winter of 1802. It cannot be ruled out that the exploration of the collegiate ruins described by Czartoryska did not take place at all, and that the objects from St Michael’s Church were acquired, for example, during an auction of the temple’s furnishings in 1803.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2023, 120; 431-472
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan Olbracht Gradual from the Archives of the Wawel Cathedral. Physical description
Graduał Jana Olbrachta z Archiwum Katedry Wawelskiej. Opis zewnętrzy
Autorzy:
POPOWSKA, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/454034.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
medieval Polish music,
liturgical music,
liturgy in the Wawel Cathedral,
medieval manuscripts,
Jan Olbracht Gradual,
the Wawel Chapter Archive
średniowieczna muzyka polska,
muzyka liturgiczna,
liturgia w katedrze wawelskiej,
średniowieczne manuskrypty,
Graduał Jana Olbrachta,
Archiwum Kapitulne na Wawelu.
Opis:
Badania chorału gregoriańskiego w Polsce są potrzebne dla ustalenia genezy, specyfiki i odrębności polskiej kultury muzycznej, która wyrosła na fundamencie twórczości europejskiej. Śledzenie rozwoju chorału w Polsce jest również interesujące ze względu na jego wpływ na inne formy muzyki religijnej, które rozwijają się u nas już od XIV wieku. Poza tym badania te mają jeszcze inny ważny aspekt, mianowicie chodzi o uzupełnienie ogólnego piśmiennictwa muzykologicznego informacjami zawartymi w polskich źródłach średniowiecznych. Zachodnioeuropejskie publikacje przedstawiają bowiem naszą kulturę mediewistyczną czasem jednostronnie, nie uwzględniając rezultatów dociekań polskich muzykologów w tym zakresie. Analizy źródłoznawcze polskich średniowiecznych rękopisów liturgicznych szczególne znaczenie posiadają dziś, ponieważ zachował się w Polsce jedynie mały procent dawnego ich zasobu, o czym świadczą niezaprzeczalnie informacje zawarte w dawnych inwentarzach bibliotecznych i aktach wizytacji biskupich. Przedmiotem niniejszego artykułu jest opis zewnętrzny trzytomowego Graduału Jana Olbrachta. W rozwiązaniu niniejszej problematyki wykorzystałam heurystykę, typową metodę stosowaną w pierwszym etapie badań źródłoznawczych. W artykule obejmuje ona najpierw omówienie literatury przedmiotu. Dalej przedstawiam opis zewnętrzy kodeksu, na który składają się okoliczności i czas powstania graduału, format biblioteczny, opis opraw wszystkich trzech tomów, materiał pisarski, struktura we- wnętrzna bloków poszczególnych ksiąg oraz ich ubytki, foliacja, dopisy i palimpsest, a także stan zachowania. Ostatnią część artykułu stanowi analiza paleograficzna, w której poruszam następujące kwestie: obraz graficzny karty, pismo literackie i muzyczne oraz zdobnictwo.
Research on Gregorian chant in Poland is necessary to establish the origin, specificity and the uniqueness of the Polish musical culture which grew on the foundation of the European artistic creation. Tracing the development of the Gregorian chant in Poland is also of great interest on account of its impact on other forms of sacred music which develop in our country already since the 14th century. Furthermore, this research has another significance as well, namely complement- ing the general musicological literature with information contained in Polish medieval sources. The reason for this is that Western European publications sometimes present our medievalistic culture in a one-sided manner without taking into account the results of research of Polish musicologists in this field. Source analyses of Polish medieval liturgical manuscripts are of a particular importance these days as only a tiny percentage of their former corpus has survived in Poland. That is undeniably evidenced by the information provided in early library inventories and records from bishops’ visitations. The subject matter of this paper is focused on the physical description of the three- volume Jan Olbracht Gradual. In dealing with this issue, I used heuristcs, the method commonly used in the first stage of source analyses. The paper begins with presenting the subject literature. Afterward, it contains the physical description of the codex, comprising the circumstances and the date of production of the gradual, book format, bindings’ description of all three volumes, writing material, internal structure of the books’ blocks and their losses, foliation, additions and palimpsest, and also the state of preservation. The last section of the paper is dedicated to the paleographic analysis focused on the issues such as: the visual aspect of the leaf, textual and musical script, and decoration.
Źródło:
Edukacja Muzyczna; 2018, 13; 183-207
2545-3068
Pojawia się w:
Edukacja Muzyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag na temat datowania, autorstwa i historii obrazu Zaśnięcie Matki Boskiej w zbiorach Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie
Some Notes on the Dating, Authorship and History of the “Dormition of the Virgin Mary” in the Princes Czartoryski Museum in Cracow
Autorzy:
Spodaryk, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23310819.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Izabela Czartoryska née Flemming
Princes Czartoryski Museum in Cracow
Gothic House in Puławy
Puławy
Cracow
Michael Lancz von Kitzingen
Master Georgius
church of St. Michael on the Wawel Hill
Cracow cathedral
Wawel
Sylwester Ożarowski
Izabela z Flemmingów Czartoryska
Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie
Dom Gotycki w Puławach
Kraków
Michał Lancz von Kitzingen
Mistrz Jerzy
kościół św. Michała na Wawelu
katedra krakowska
Opis:
Obraz Zaśnięcie Matki Boskiej, pochodzący z kolegiaty św. Michała na Wawelu, obecnie w Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie (nr inw. MNK XII-341), był wielokrotnie omawiany w literaturze przedmiotu, ale przyjęte w nauce poglądy na temat jego datowania i autorstwa powielają ustalenia z 1956 r. W artykule podjęto próbę ponownego rozpatrzenia tych kwestii na podstawie lepiej obecnie rozpoznanych źródeł pisanych, wyników badań konserwatorskich oraz fotografii w podczerwieni. Autor dowodzi, że omawiany obraz powstał ok. roku 1522 i jest dziełem Michała Lancza z Kitzingen. Ponadto w tekście omówiono dzieje obrazu i historię jego konserwacji.
The painting Dormition of the Virgin Mary, acquired from the collegiate church of St. Michael on the Wawel Hill and currently in the Princes Czartoryski Museum in Cracow (inv. no. MNK XII-341), was many times discussed in specialist literature, but the accepted scholarly views on its dating and authorship replicated the findings of 1956. This article constitutes an attempt at a reconsideration of these issues on the basis of written sources, which by now have been more thoroughly studied, the results of conservation research, as well as infrared photographs. The author argues the painting in question was executed ca. 1522 and should be attributed to Michael Lancz von Kitzingen. In addition, the author discusses some issues in the history of the paining and the course of its conservation over the years.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2023, 85, 3; 47-82
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konserwacja kaplicy Zygmuntowskiej przy katedrze wawelskiej
Autorzy:
Płuska, I.
Mamoń, A.
Kubiena, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218325.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
Katedra Wawelska
Wawel
Kaplica Zygmuntowska
konserwacja
prace konserwatorskie
Wawel Cathedral
Zygmunt Chapel
conservation
conservation work
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2004, 15; 5-25
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kopuła Kaplicy Zygmuntowskiej przy katedrze na Wawelu
Autorzy:
Marczak, J.
Sarzyński, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217238.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
Kaplica Zygmuntowska
kopuła
katedra na Wawelu
Wawel
Zygmunt Chapel
dome
Wawel Cathedral
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2005, 18; 42-52
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mikołaj z Chrzanowa. Nowe ustalenia w sprawie losów organisty i kompozytora
Mikołaj of Chrzanów. New findings concerning the biography of the organist and composer
Autorzy:
Żurek, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408914.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Mikołaj z Chrzanowa
Kraków
Katedra Wawelska
muzyka XVI wieku
Mikołaj of Chrzanów
Wawel Cathedral
sixteenth-century music
Opis:
W artykule podjęta została próba ponownego rozpatrzenia losów Mikołaja z Chrzanowa- słynnego kompozytora i organisty katedry krakowskiej działającego w pierwszej połowie XVI wieku. Zebranie i poddanie analizie dotychczasowych ustaleń badaczy ukazało, że zawierają one pewne luki i sprzeczne informacje. Przeprowadzona na nowo kwerenda archiwalna w zasobach Archiwum Kapituły Katedralnej na Wawelu, Kurii Metropolitalnej w Krakowie oraz w Aktach miasta Krakowa i przede wszystkim w niebadanych wcześniej szczegółowo pod tym kątem Aktach miasta Chrzanowa, zaowocowała odnalezieniem nowych wpisów dotyczących życia Mikołaja i jego rodziny. Dodanie ich do już posiadanych informacji pozwoliło na uporządkowanie stanu wiedzy oraz wysunięcie nowych spostrzeżeń. Ustalono, że Mikołaj wywodził się z drobnej szlachty, nie zaś jak przypuszczano z rodziny chłopskiej czy mieszczańskiej. Jego ojciec Mikołaj Gądek przyjął u schyłku XV w. prawo miejskie w Chrzanowie, z którym to miastem związał się na stałe. Analiza materiału źródłowego pozwoliła na ustalenie losów Mikołaja Gądka – żupnika chrzanowskiego, pełniącego urzędy w tym mieście, ojca słynnego organisty. Jego syn, również Mikołaj po ukończeniu studiów podjął pracę na stanowisku organisty w Katedrze Wawelskiej, z którą związany był do końca życia, podobnie jak z Krakowem. Kilkakrotnie zmieniał miejsce zamieszkania – począwszy od domu psałterzystów na Wawelu, przez nieruchomość w podkrakowskim mieście Kazimierzu, wreszcie osiadł przy ul. Grodzkiej w Krakowie. Wszystko wskazuje na to, że potwierdzić należy postawioną niegdyś hipotezę o identyczności Mikołaja z Chrzanowa z Mikołajem Bętkowskim. Jak udało się ustalić, organista był dwukrotnie żonaty, z których to małżeństw doczekał się co najmniej trojga dzieci – córki i dwóch synów. Zapewne dalsza kwerenda w bardzo bogatych zbiorach krakowskiego archiwum miejskiego przyniosłaby wiadomości o losach wdowy i dzieci. Utrzymanie rodziny wymagało sporych nakładów finansowych, co zmuszało Mikołaja do ciągłego poszukiwania nowych możliwości zarobkowania. Niejednokrotnie skarżył się przed kapitułą na swoją ciężką sytuację materialną. Ciesząc się poważaniem w środowisku katedralnym zmarł w 1563 roku.
This article represents an attempt to review the biography of Mikołaj of Chrzanów – a famous composer and organist of Kraków Cathedral active in the first half of the sixteenth century. Analysis of previous academic findings revealed gaps and contradictory information. Further preliminary research in the Archives of Kraków Cathedral Chapter and the Metropolitan Curia in Kraków, as well as the Municipal Records of both Kraków and, most importantly, Chrzanów, not previously studied from this perspective, resulted in the discovery of new records concerning Mikołaj and his family. Adding the new findings to the previously available information has made it possible to systematise the current state of knowledge and to offer new insights. It has been established that Mikołaj came from the minor nobility, and not from the peasantry or townsfolk, as was believed. In the late fifteenth century, his father, Mikołaj Gądek, became a burgher of Chrzanów, where he settled permanently. Analysis of the sources has made it possible to retrace the biography of Mikołaj Gądek, mining overseer of Chrzanów and holder of other offices in the town. His son, also Mikołaj, after completing his studies, became organist of Wawel Cathedral in Kraków and remained associated with the cathedral and the city for the rest of his life. He moved home several times: he initially lived in the psalm singers’ house on Wawel Hill, then moved to an estate in Kazimierz, near Kraków, before eventually settling on Grodzka Street in Kraków. In all likelihood, the new findings confirm the hypothesis according to which Mikołaj of Chrzanów and Mikołaj Bętkowski were in fact the same person. Also, it has been discovered that the organist was married twice and had at least three children, a daughter and two sons. It is probable that additional preliminary research in the vast municipal archives in Kraków would reveal information about his widow and children. Providing for his family required considerable financial outlay, which forced Mikołaj to continuously seek new sources of income. On several occasions, he complained to the Chapter about his difficult financial situation. Held in great esteem by the Cathedral milieu, he died in 1563.
Źródło:
Muzyka; 2018, 63, 1; 75-86
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oficjum nosalistów
Autorzy:
Fedorowicz, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950789.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Teologiczne
Tematy:
Liturgy of the hours
office of the Holy Cross
liturgical manuscripts
the Wawel Cathedral
Liturgia godzin
oficjum o świętym krzyżu
rękopisy liturgiczne
katedra wawelska
Opis:
King Kazimierz Jagiellończyk and his wife Elizabeth founded a priest college in 1473. Its task was to spread the cult of Lord’s Passion. The college was attached to the Świętokrzyska Chapel at the Wawel Cathedral and his members were obliged to sing daily office of the Holy Cross, and to say a votive mass of the Holy Cross as well. The Chapter Archive of the Cathedral possesses the XVth century manuscript containing the Divine office prayer of the Holy Cross alone which then belonged to the college. In the text we quote the content of the office which was especially drew up for the college’s needs.
Król Kazimierz Jagiellończyk i jego żona Elżbieta założyli w 1773 roku kolegium dla księży. Jego zadaniem było szerzenie kultu Męki Pańskiej. Kolegium przylegało do kaplicy świętokrzyskiej w katedrze wawelskiej i jego członkowie byli zobowiązani do codziennego śpiewania oficjum o świętym krzyżu, jak również do odprawiania wotywnej mszy o świętym krzyżu. Archiwum kapitulne przy katedrze posiada XV-wieczny rękopis zawierający jedynie oficjum o świętym krzyżu, które było specjalnie ułożone na potrzeby tego kolegium i należało do niego. Artykuł podaje tekst tego oficjum.
Źródło:
Ruch Biblijny i Liturgiczny; 2012, 65, 2
2391-8497
0209-0872
Pojawia się w:
Ruch Biblijny i Liturgiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rekopis MS 104 z archiwum krakowskiej kapituły katedralnej na Wawelu
The MS 104 mansucript from the Archive of the Cracow Cathedral Chapter at the Wawel
Autorzy:
Rybska-Bąk, Karolina
Bąk, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1217712.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
Tematy:
rękopis MS 104
kodeks
Kapituła Katedralna na Wawelu
herb Doliwa
Wincenty Kot
Jakub Kot
manuscript MS 104
code
Cathedral Chapter in Wawel
Doliwa coat of arms
Opis:
Artykuł dotyczy rękopisu MS 104 znajdującego się w Archiwum Krakowskiej Kapituły Katedralnej na Wawelu. Kodeks ten powstał w I połowie XV w. Był kilka razy wzmiankowany, jednak nie doczekał się dotychczas szerszego opracowania. Jego stan zachowania jest dostateczny, jednak ze względu na pękniętą okładzinę górną nie jest obecnie udostępniany. Autorzy w pierwszej części artykułu skoncentrowali się na opisie kodykologicznym rękopisu. Kodeks MS 104 nie należy do bogato zdobionych. Na jego dekorację składa się inicjał, dwa przedstawienia herbu Doliwa oraz wypełnienia liter przypominające ludzkie twarze, które znajdują się jedynie w tekstach pierwszego pisarza. Wyszczególnione zostały umieszczone w nim znaki wodne oraz teksty, które napisano tą samą ręką. Rękopis nie jest jednorodny. To zbiór dziesięciu tekstów należących do różnych autorów. Nie można z całą pewnością wskazać osoby, której kodeks był dedykowany. Różnorodność dzieł zawartych w rękopisie może być jedynie odzwierciedleniem zainteresowań zleceniodawcy. Biorąc pod uwagę okres, w którym rękopis mógł powstać oraz jego teść, autorzy wzięli w swym rozważaniu pod uwagę dwie osoby: braci Wincentego oraz Jakuba Kota.
The article deals with the MS 104 manuscript which lies in the Archive of the Cathedral Chapter at the Wawel. This code was written down in the first half of the 15th century. It appeared a few times in scientific literature, but no detailed study has been devoted to it yet. The manuscript is in a fairly good shape. Notwithstanding, it cannot be made available to anyone since its upper cover is cracked in some places. In the first part of the article emphasis was put on a codicological description of the manuscript in question. The MS 104 code is far from being richly embellished. What it presents externally is an initial, two images of Dowlin’s coat of arms as well as letters’ fillings which resemble human faces which in turn appear but in the first author’s texts. Watermarks and texts handwritten by one person have been accentuated there. The manuscript is not homogenous – what it contains is a collection of ten texts stemming from different authors. There is no certainty as to which person the code might have been dedicated to. The multifaceted character of works included in the code may merely reflect hobbies and interests of the purchaser. Taking account of the time in which the manuscript might have been elaborated as well as what its contents are, the authors of the article decided to focus on two persons – brothers Wincenty and Jakub Kot.
Źródło:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2015, 124; 5-38
0137-3218
2720-0590
Pojawia się w:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies