Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Upper-Silesia" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 284
Tytuł:
Evolution of Neoarchean–Paleoproterozoic basement in the Brunovistulia terrane, S Poland : geological, P-T and geochemical records
Autorzy:
Żelaźniewicz, Andrzej Ryszard
Jastrzębski, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2059588.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
back-arc
Brunovistulia
mantle
migmatite
Rzeszotary
Upper Silesia
Opis:
Brunovistulia is a composite terrane of Gondwana descent that eventually was accreted to the SW margin of Baltica, central Europe. It is built of metagneous and metasedimentary rocks that originated mainly between 650 and 550 Ma. However in the Upper Silesian part of Brunovistulia, much older fragments have been drilled, which yielded U-Pb zircon ages between 2.75 and 2.0 Ga. They have been interpreted as an “exotic” constituent of the Brunovistulia superterrane, named the Rzeszotary Terrane. Our geological and geochemical studies of the Rzeszotary borehole cores yielded new data on the composition, provenance and evolution of that terrane. Precursors of the Rzeszotary complex were separated from the depleted mantle prior to or around 3.2-3.0 Ga. At 2.75-2.6 Ga, a juvenile magmatic arc edifice formed, beneath which oceanic lithosphere was subducted. Decompression melting of the mantle brought about tholeiite magmas of IAT/MORB composition with LILE additions. Tonalitic and trondhjemitic precursors of gneisses present today were formed at that time, probably due to partial melting of mantle-derived wet basalts at the base of the island arc. Around 2.0 Ga, the arc collided with an unspecified cratonic mass and was subject to orogenic deformation, metamorphism and migmatization. The entire arc edifice was then strongly shortened and forced down to depths equivalent to ~6-12 kbar where the rocks underwent contractional deformation and metamorphism (~500-700°C). Tonalites and trondhjemites were changed to gneisses, and basites to epidote- and garnet amphibolites. These rocks underwent syntectonic migmatization through the mechanism of segregation/differentiation in the presence of fluids and incipient partial melting. Synmetamorphic shortening of the rock pile, which led to folding and heterogeneous development of shear zones with thrust kinematics, terminated with intrusions of K-granites at 2.0 Ga, being followed by some brittle-ductile deformation of unconstrained timing. The 2.0 Ga event may have been connected with the 2.1-1.8 Ga global amalgamation of the Paleoproterozoic supercontinent of Columbia. Later the future Rzeszotary terrane was detached from the Gondwana mainland, reassembled and eventually, in the Neoproterozoic, it became part of the foreland of the Cadomian Orogen in Central Europe.
Źródło:
Geological Quarterly; 2021, 65, 2; 65: 20
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
More evidence on Neoproterozoic terranes in Southern Poland and southeastern Romania
Autorzy:
Żelaźniewicz, A.
Buła, Z.
Fanning, M.
Seghedi, A.
Żaba, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2059114.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Dobrogea
Małopolska
Upper Silesia
Baltica
Brunovistulia
Avalonian–Cadomian belt
Opis:
New geological, geochemical and U-Pb SHRIMP zircon age data brought more information about basement units in subsurface of Southern Poland and SE Romania, which allows to revise and refine some earlier models in the framework of the break-up of the Rodinia/Pannotia supercontinent. In the Brno Block, Moravia, and in the Upper Silesia Block, three different terranes formed the composite Brunovistulia Terrane. The Thaya Terrane (low eNd(T)) of Gondwana (Amazonia) descent collided obliquely at 640–620 Ma with the Slavkov Terrane (moderate eNd(T)) composed of amphibolite facies metasediments and arc-related, mostly unfoliated granitoids which intruded at 580–560 Ma. At that time, back-arc rifting separated the couple Thaya–Slavkov (inherited zircons: 1.01–1.2, 1.4–1.5, 1.65–1.8 Ga) that drifted away from Gondwana until collision around 560–550 Ma with the Rzeszotary Terrane, the Palaeoproterozoic (2.7–2.0 Ga) crustal sliver derived from Amazonia or West Africa. At least these three units composed Brunovistulia, which occurred at low latitudes in proximity to Baltica as shown by palaeomagnetic and palaeobiogeographic data. Then Brunovistulia was accreted to the thinned passive margin of Baltica around its Małopolska promontory/proximal terrane. A complex foreland flysch basin developed in front of the Slavkov–Rzeszotary suture and across the Rzeszotary–Baltica/Małopolska border. The further from the suture the less amount of the 640–550 Ma detrital zircons extracted from the Thaya–Slavkov hinterland and the smaller eNd(T) values. In West Małopolska, the flysch contains mainly Neoproterozoic zircons (720–550 Ma), whereas in East Małopolska 1.8–2.1 Ga and 2.5 Ga zircons dominate, which resembles nearby Baltica. The basin infill was multiphase folded and sheared; in Up per Silesia prior to deposition of the pre-Holmia Cambrian over step. In Małopolska, the folded flysch series formed a large-scale antiformal stack with thermal anticline in its core marked by low-grade metamorphic overprint. In Central Dobrogea, Moesia, Ediacaran flysch also contains mainly 700–575 Ma detrital zircons which link the source area, likely in South Dobrogea with ca. 560 Ma granitoids, rather close with Gondwana. However, fauna in Lower Cambrian overstep strata shows Baltican affinity. Such features resemble Upper Silesia, thus Brunovistulia might have extended beneath the Carpathians down to Moesia. The other part of South Dobrogea with Palaeoproterozoic ironstones resembles Ukrainian banded iron formation. If true, the Baltican sliver would be incorporated in Moesia. Such a possibility concurs with the provenance data from Ediacaran flysch of Central Dobrogea, which points to uplifted continental block as a source of derital material. Our study supports an earlier proposition that at the end of the Neoproterozoic a group of small terranes that included Brunovistulia, Moesia and Małopolska formed the Teisseyre-Tornquist Terrane As semblage (TTA). In our model, a characterisistic feature of the TTA was a mixture of crustal elements that were derived from both Gondwana and Baltica, which gave rise to mutual collisions of the elements prior to and concurrent with the docking to Baltica in latest Ediacaran times. The presence of extensive younger covers and complex Phanerozoic evolution of individual members of the TTA impede the recognition of their Neoproterozoic history.
Źródło:
Geological Quarterly; 2009, 53, 1; 93-124
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wokół książki Jeana-Numy Ducange’a La République ensanglantée. Berlin, Vienne: aux sources du nazism
Around Jean-Numy Ducanges book La République ensanglantée. Berlin, Vienne: aux sources du Nazism. Review article
Autorzy:
Zalega, Dariusz
Hojka, Zbigniew
Ruchniewicz, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28761635.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe „Śląsk"
Tematy:
socjalizm
komunizm
rewolucja
Europa Środkowa
Górny Śląsk
socialism
communism
revolution
Central Europe
Upper Silesia
Opis:
Autor recenzując książkę Jeana-Numy Ducange’a, opisuje sytuację Europy Środkowej, a szczególnie krajów niemieckojęzycznych przełomu XIX i XX wieku. Ducange pisze o rozwoju socjaldemokracji, a potem o wyłonieniu się z niej skrzydła komunistycznego w efekcie rewolucji lat 1918–1919, a kończy na stłumieniu tego epizodu w okresie dojścia Hitlera do władzy. W tym kontekście przypomniane zostają przez autora dwa wątki poruszane przez Ducange’a, a bagatelizowane w śląskiej historii: rola rad robotniczych oraz rozwój ruchu komunistycznego na Śląsku. Ruch rad robotniczych (Rätebewegung) na przemysłowym Śląsku doprowadził do aktywizacji politycznej tysięcy robotników. Z kolei właśnie na bazie radykalnych członków tych rad, 20 grudnia 1918 roku w Bytomiu, powołano do życia Komunistyczną Partię Górnego Śląska – Związek Spartakusa.
Reviewing Jean-Numa Ducange’s book, the author describes the situation of Central Europe, particularly the German-speaking countries, at the turn of the 20th century. Ducange writes about the development of social democracy and the subsequent emergence of the communist wing as a result of the revolutions of 1918–1919, concluding with the suppression of this episode during Hitler’s rise to power. In this con¬text, the author recalls two themes raised by Ducange, but downplayed in the Silesian history: the role of the workers’ councils and the development of the communist movement in Silesia. The workers’ council movement (Rätebewegung) in industrial Silesia led to political activation of thousands of workers. In turn, it was on the basis of the radical members of these councils that the Communist Party of Upper Silesia – the Spartacus Union – was founded in Bytom on 20 December 1918.
Źródło:
Zaranie Śląskie. Seria druga; 2023, 9; 208-213
0044-183X
Pojawia się w:
Zaranie Śląskie. Seria druga
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A jednak różni. Dwie kultury obywatelskie członków górnośląskich stowarzyszeń
After All. Different Two Civil Cultures of Members of Upper Silesia Associations
Autorzy:
Zagała, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1831862.pdf
Data publikacji:
2020-04-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Górny Śląsk
stowarzyszenia
aktywność społeczna i obywatelska
Upper Silesia
associations
social and civil activity
Opis:
Badania zbiorowości osób należących do górnośląskich stowarzyszeń ujawniają jej wewnętrzny podział na obywateli lokalnych i kosmopolitycznych. Nazwy te zapożyczone zostały od Roberta K. Mertona i zaadoptowane na potrzeby opisu dwóch różnych kultur obywatelskich: zorientowanej lokalnie – z charakterystycznymi dla niej silniejszymi więziami ze społecznością lokalną, większym zainteresowaniem lokalnymi problemami i częstszym zaangażowaniem w ich rozwiązanie, oraz zorientowanej kosmopolitycznie – cechującej się słabszym przywiązaniem do społeczności lokalnej, stosunkowo częstszym zainteresowaniem problemami ponadlokalnymi i działaniami na ich rzecz. Obywatele lokalni, w porównaniu z kosmopolitycznymi, legitymują się stosunkowo niższymi poziomami wykształcenia oraz niższymi pozycjami w strukturze społeczno-zawodowej, częściej pochodzą z Górnego Śląska niż obywatele kosmopolityczni. Rdzenni mieszkańcy regionu, w porównaniu z osobami napływowymi, są wyraźnie bardziej zaangażowani obywatelsko w życie społeczności, których są członkami – bardziej są zainteresowani sprawami społeczności lokalnej, częściej podejmują działania na jej rzecz, częściej biorą udział w wyborach samorządowych.
The research of the community of people belonging to the Upper Silesian associations reveals the internal division into local and cosmopolitan citizens. These terms are borrowed from Robert K. Merton and adapted to the needs of describing two different civil cultures: locally-oriented – with characteristic stronger bonds with local community, larger interest in local problems and more frequent involvement in solving whose problems, and cosmopolitan-oriented – characterized by weaker attachment to local community, relatively more frequent interest in supra-local problems and activities connected with them. The local citizens, when compared with cosmopolitan ones, present relatively lower level of education and lower position in social-professional structure, they more often come from the Upper Silesia than cosmopolitan citizens. The native inhabitants of the region, when compared with non-natives, are distinctly more civilly involved in the life of a community of which they are members, more often take actions for the community, and more frequently participate in the local government elections.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2018, 46, 4; 81-99
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Peregryn Simon jako przedstawiciel „wędrowców” przybyłych na przełomie XVIII i XIX wieku do uprzemysławianej części Górnego Śląska
Peregrin Simon as a Representative of the "Wanderers" Arriving to the Industrialized Part of Upper Silesia at the Turn of the 18th and 19th Centuries
Autorzy:
Żaba, Antonina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32083678.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Tematy:
Górny Śląsk
kolonizacja fryderycjańska
górnictwo
hutnictwo
Upper Silesia
Frederick colonization
mining
metallurgy
Opis:
W artykule opisano życie Peregryna Simona (1737–1825). Jego dzieje reprezentują zawiłe losy licznej rzeszy Europejczyków, którzy wzięli udział we fryderycjańskiej akcji kolonizacyjnej Górnego Śląska. Gwałtownie rozwijający się przemysł w północno-wschodniej części Śląska, na przełomie XVIII i XIX wieku przyciągał ludzi zdeterminowanych. Wielu z nich wielokrotnie zmieniało pierwotnie uprawiany zawód, a ich podróże do miejsc, gdzie rozwijał się przemysł były często wieloetapowe. Zarówno imię, jak i nazwisko bohatera artykułu, zapisywane było w dokumentach na wiele sposobów. Oryginalne formy zapisu zostaną podane we fragmentach tekstu odwołującego się do nich. Często mylono rzadko występujące imię z popularnym nazwiskiem odimiennym Simon (pol. Szymon). Komplikuje to poszukiwanie informacji o noszących takie nazwiska postaciach. Mimo braku pełnych danych biograficznych, przeprowadzone przez autorkę badania wykazały, że Peregrin Simon wielokrotnie zmieniał zawód i miejsce zamieszkania. Dodatkowo jeden z dokumentów wskazuje na to, że był on pracownikiem docenianym przez pracodawcę, którym był Urząd Górniczy w Tarnowskich Górach. Badania losów „wędrowców”, takich jak bohater artykułu, stanowią przyczynek do historii kolonizacji fryderycjańskiej Górnego Śląska.
The article describes the life of Peregryn Simon (1737–1825). His history represents the intricate fate of a large number of Europeans who took part in Frederick's colonization of Upper Silesia. The rapidly developing industry in the north-eastern part of Silesia at the turn of the 18th and 19th centuries attracted determined people. Many of them changed their original profession many times, and their journeys to places where industry was developing were often of multi-stage character. Both the first name and last name of the hero of the article, were recorded in documents in various ways. The original forms of spelling, as found in the documents are provided in excerpts of the text referring to them. The infrequent occurrence of the firstname was often confused with the common last name Simon (Polish equivalent: Szymon). This complicates the search for information about individuals with such names. Despite the lack of full biographical data, the research conducted by the author showed that Peregrin Simon changed his profession and place of residence many times. In addition, one of the documents indicates that he was an employee appreciated by the employer, which was the Mining Office in Tarnowskie Góry. The study of the fate of "wanderers", such as the hero of the article, is a contribution to the history of the Frederician colonization of Upper Silesia.
Źródło:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2023, 11, 11; 184-194
2353-2734
Pojawia się w:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Myśl filozoficzna górnośląskich duchownych w opracowaniach Czesława Głombika
The Philosophical Thought of Upper Silesian Clergy in the Works of Czesław Głombik
Autorzy:
Wolsza, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520887.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
historia filozofii
filozofia katolicka
katolicyzm
odnowa
Górny Śląsk
Czesław Głombik
history of philosophy
Catholic philosophy
Catholicism
renewal
Upper Silesia
Opis:
Prof. Czesław Głombik w swych badaniach naukowych zajmował się m.in.: historią filozofii współczesnej (wraz z filozofią katolicką), nurtami odnowy katolicyzmu, a także problematyką związaną z historią Górnego Śląska. Te trzy nurty badań spotykały się ze sobą w pracach poświęconych górnośląskim duchownym katolickim, takim jak: Konstanty Michalski, Erich Przywara, Fryderyk Klimke, August Hlond i Bolesław Kominek. W swych opracowaniach prof. Głombik zwracał uwagę na takie aspekty ich twórczości, które dotychczas nie były uwzględniane przez badaczy. Obficie korzystał ze źródeł archiwalnych. W publikacjach prof. Głombika można również dostrzec elementy charakterystyki duchowego profilu Górnego Śląska (pogłębionej filozoficznie idei Śląska). Autor poruszał następujące zagadnienia: czynniki polskie i niemieckie w dziejach Śląska, kwestie językowe, śląski etos, wkład Ślązaków w kulturę europejską, duma i pamięć.
In his research, Czesław Głombik was concerned, among other topics, with the history of contemporary philosophy (including Catholic philosophy), renewal trends in the Catholic doctrine, and issues related to the history of Upper Silesia. These three research areas converged in Professor Głombik’s studies devoted to Upper Silesian Catholic clergy as represented, in particular, by Konstanty Michalski, Erich Przywara, Fryderyk Klimke, August Hlond, and Bolesław Kominek. In his studies, Professor Głombik drew attention to chosen aspects of their work, ones which earlier research had ignored. His studies are based on ample use of archival sources. In Professor Głombik’s publications we can find elements characteristic of the spirituality of Upper Silesia in the sense of a philosophically deepened idea of the Silesia region. Among the issues he addressed were Polish and German factors in the history of Silesia, language, the Silesian ethos, the contribution of Silesians to European culture, pride, and memory.
Źródło:
Folia Philosophica; 2022, 47; 1-26
1231-0913
2353-9445
Pojawia się w:
Folia Philosophica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój kartografii geologicznej na Górnym Śląsku w świetle wybranych map historycznych - od Leopolda von Bucha do Stanisława Doktorowicza-Hrebnickiego
Development of geological mapping of Upper Silesia in the light of selected historical maps - from Leopold von Buch to Stanisław Doktorowicz-Hrebnicki
Autorzy:
Wołkowicz, S.
Graniczny, M.
Wołkowicz, K.
Urban, H.
Kowalski, Z.
Zdanowski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/167470.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
historia
kartografia geologiczna
Górny Śląsk
history of geology
geological cartography
Upper Silesia
Opis:
Pierwszą, bardzo ogólnikową, mapę geologiczną Górnego Śląska opracował von Buch (1797/1802), natomiast Schulze z Eisleben (1816) opracował przekrój geologiczny od Hulczyna do Bytomia i jako pierwszy wprowadza podział stratygraficzny, wyróżniając m.in. Steinkohlengebirge. Staszic (1815) na swojej mapie odnotowuje na tym obszarze obecność charbon de terre. Za pierwszą nowoczesną mapę Górnego Śląska należy uznać mapę Oeynhausena (1822), która zawiera 18 wydzieleń o charakterze litologiczno-stratygraficzym. W dalszej kolejności na uwagę zasługują mapy Puscha (1836) oraz Carnalla (1844). Za największe dokonanie XIX wieku w kartografii geologicznej Górnego Śląska należy uznać 12-arkuszowy atlas opracowany pod kierunkiem Roemera (1870) wraz z dwutomowym tekstem opisującym geologię tego obszaru. Kolejnym opracowaniem tej rangi było dzieło Michaela (1913), również obficie ilustrowane mapami. Z autorów polskich II. połowy XIX w. należy odnotować mapy opracowane przez Hempla (1857), Łempickiego i Gatowskiego (1891), Zaręcznego (1894) i Wójcika (1909). W niepodległej Polsce pierwszą mapę opisywanego obszaru opracował Przesmycki (1923). W okresie międzywojennym znakomitym znawcą geologii Polskiego Zagłębia Węglowego był Saryusz-Makowski, którego rękopiśmienny dorobek został zniszczony w czasie działań wojennych w 1939 r. W latach 20. XX w. rozpoczął swoje prace Doktorowicz-Hrebnicki, który badał obszar Górnego Śląska przez około 50 lat, a jego mapa Arkusz Grodziec (1934) staje się wzorcowym opracowaniem kartograficznym obowiązującym przez wiele lat.
First, very general geological map of Upper Silesia was elaborated by von Buch (1797/1802). On the other hand Schulze from Eisleben (1816) prepared geological cross-section from Hulczyn to Bytom, where he introduced first stratigraphic division, distinguishing among others Steinkohlengebirge. Staszic (1815) noticed on his map the presence of charbon de terre in this area. Oeynhausen map (1822) should be regarded the first modern geological map of the Upper Silesia, as containing 18 lithological-stratigraphical divisions. Further attention should be paid to maps of Pusch (1836) and Carnall (1844). Next important work was greatest achievement of geological cartography of the Upper Silesia in XIX century is the 12-sheet Atlas developed under the direction of Roemer (1870) together with two-volume text, describing the geology of this area. Next important work was done by Michael (1912) which was also profusely illustrated with maps. Among the Polish authors of the second half of XIX century, maps elaborated by Hempel (1857), Łempicki and Gatowski (1891), Zaręczny (1894) and Wójcik (1909) should be noted. In the independent Poland, the first map of this area was compiled by Przesmycki (1923). Between the World Wars, an excellent expert in the Polish Coal Basin was Saryusz-Makowski whose manuscripts, documentations and maps were destroyed during the war in 1939. In the 20´s of XX century, Doktorowicz-Hrebnicki started his researchers. He has studied the area of Upper Silesia for almost 50 years. His map Grodziec (1934) has become the standard of geological cartography art for many years.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2015, 71, 3; 107-118
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyczynek do badań nad oddziaływaniem lokalnej prasy na wiejską ludność Górnego Śląska – na przykładzie wybranych artykułów zawartych w „Przewodniku Wiejskim” – w latach 1919–1922
Upper Silesian Village in the Socio-Economic Context of the Formation of an Independent Polish State on the Pages of the “Rural Guide” Magazine in the Years 1919–1922
Autorzy:
Wołczyk, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057173.pdf
Data publikacji:
2018-12
Wydawca:
Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Tematy:
plebiscite in Upper Silesia
Silesian Uprisings
Silesian press
German propaganda
Polish propaganda
"Rural Guide"
plebiscyt na Górnym Śląsku
powstania śląskie
prasa śląska
agitacja niemiecka
agitacja polska
"Przewodnik Wiejski"
Opis:
The years 1919–1922 were a difficult period for Poland and especially for Upper Silesia. Social unrest, the resulting from it Silesian Uprisings and the issue of the plebiscite polarized the population of Upper Silesia. In addition, agitation in the Polish and German press, playing a huge propaganda role, was part of everyday life before the plebiscite. All these elements appear on the pages of the “Rural Guide” (Polish: “Przewodnik wiejski”), which is the organ of the Silesian Farmers' Union. In addition to propaganda articles, in the magazine one can also find articles related to agricultural activity, including crop growing and breeding guides. The magazine is interesting because it enables to follow almost “live” the political and social attitudes in Upper Silesia, partly represented by the authors of articles published in the “Rural Guide”.
Lata 1919–1922 były trudnym okresem tak dla Polski, jak również, szczególnie, dla Górnego Śląska. Niepokoje społeczne i wynikające z nich powstania śląskie oraz kwestia plebiscytu polaryzowały ludność Górnego Śląska. Dodatkowo agitacja w prasie polskiej i niemieckiej, odgrywająca olbrzymią rolę propagandową, była elementem codzienności przed plebiscytem. Wszystkie te elementy pojawiają się na łamach „Przewodnika Wiejskiego”, będącego organem Śląskiego Związku Rolników. Oprócz artykułów propagandowych na jego łamach znaleźć można również artykuły związane z działalnością rolniczą, między innymi poradniki upraw i hodowli. Wspomniane czasopismo jest o tyle ciekawe, że można na jego kartach prześledzić niemal „na żywo” nastroje polityczne i społeczne ludności Górnego Śląska, częściowo reprezentowanej przez autorów zamieszczanych w nim artykułów.
Źródło:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2018, 6, 6; 40-52
2353-2734
Pojawia się w:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Participation of youth from Lesser Poland and Cieszyn Silesia in the fight for the Cieszyn Region and in Silesian Uprisings in the years 1919–1921
Autorzy:
Wojtycza, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2189024.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Galicia
Cieszyn Silesia
Upper Silesia
Silesian uprisings
Opis:
The article describes the participation of youth from Lesser Poland and Cieszyn Silesia in the fight for the Cieszyn Region and in Silesian Uprisings in the years 1919–1921. Already in November 1918, Polish youth joined Polish military formations in Cieszyn Silesia, and then in January 1919 they took part in the fights with the Czechs for these lands. Later, together with young people from other regions of Lesser Poland, they took part in the fight for Lviv. Subsequent Silesian uprisings were supported by young inhabitants of the whole of Lesser Poland, both through participation in the propaganda campaign, as well as in bloody fights and guard duty at the border. A number of them died, and their heroic deeds are evidenced by the battle decorations awarded to them. Faithful to the idea of fighting for independence, they took part in taking over power in the Polish lands, and then joined the ranks of defenders of these lands in large numbers and contributed to shaping the borders of the Second Polish Republic.
Źródło:
Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka; 2022, XLIX, 4; 113-124
1899-6264
2451-0718
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inwestycje w górnośląską sieć tramwajową
Investments in the Upper Silesian tream network
Autorzy:
Wojtaszek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/251066.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Naukowo-Wydawniczy TTS
Tematy:
Górnośląska Sieć Tramwajowa
Śląsk
transport szynowy
tramwaj
Upper Silesia tram network
Silesia
rail transport
tram
Opis:
Górnośląska sieć tramwajowa wciąż jest największą siecią w naszym kraju. Swoim zasięgiem obejmuje 13 miast i obszar zamieszkany przez 1,7 mln osób. Długość torowisk wynosi 169 km. Mimo rozkwitu miejskiego transportu szynowego w polskich i europejskich miastach właśnie na Śląsku w obecnym wieku zlikwidowano najwięcej odcinków torowisk tramwajowych, a stan pozostałej sieci z roku na rok pogarszał się. Dopiero w drugiej dekadzie XXI w. podjęto działania, aby zatrzymać ten niekorzystny trend.
Źródło:
TTS Technika Transportu Szynowego; 2015, 6; 15-18
1232-3829
2543-5728
Pojawia się w:
TTS Technika Transportu Szynowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ogród botaniczny dla Górnego Śląska -fanaberia czy priorytet
A botanical garden for the Upper Silesia - a whim or a priority
Autorzy:
Włoch, W.
Krzyżowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/272128.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Kardynała Augusta Hlonda
Tematy:
ogród botaniczny
Górny Śląsk
botanical garden
Upper Silesia
Opis:
Przedstawiono światową misję ogrodów botanicznych i związaną z tym działalność organizacji międzynarodowych oraz podstawowe funkcje ogrodów. Na tym tle pokazano potrzebę, rolę i znaczenie Śląskiego Ogrodu Botanicznego.
The world's mission of botanical gardens and related activities of international organisations are presented together with the key functions of the botanical gardens. They serve as a background to justify the need, meaning and importance of the Silesian Botanical Garden.
Źródło:
Problemy Ekologii; 2008, R. 12, nr 5, 5; 274-281
1427-3381
Pojawia się w:
Problemy Ekologii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Variability of mercury content in coal matter from coal seams of the Upper Silesia Coal Basin
Zmienność zawartości rtęci w materii węglowej pokładów GZW
Autorzy:
Wierzchowski, K.
Chećko, J.
Pyka, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219108.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
materia węglowa
GZW
próbki pokładowe
rtęć
coal matter
Upper Silesia Coal Basin
seam samples
mercury
Opis:
The process of identifying and documenting the quality parameters of coal, as well as the conditions of coal deposition in the seam, is multi-stage and extremely expensive. The taking and analyzing of seam samples is the method of assessment of the quality and quantity parameters of coals in deep mines. Depending on the method of sampling, it offers quite precise assessment of the quality parameters of potential commercial coals. The main kind of seam samples under consideration are so-called “documentary seam samples”, which exclude dirt bands and other seam contaminants. Mercury content in coal matter from the currently accessible and exploited coal seams of the Upper Silesian Coal Basin (USCB) was assessed. It was noted that the mercury content in coal seams decreases with the age of the seam and, to a lesser extent, seam deposition depth. Maps of the variation of mercury content in selected lithostratigraphic units (layers) of the Upper Silesian Coal Basin have been created.
Użytkowanie węgla związane jest z emitowaniem do atmosfery wielu zanieczyszczeń. Jednym z nich, szczególnie niebezpiecznym dla zdrowia i życia ludzi, są związki rtęci. Zanieczyszczenie to szczególnie łatwo rozprzestrzenia się w środowisku i nie ulega biodegradacji. Ocenę jakości węgla prowadzi się na etapie wytwarzania produktów handlowych węgla i ich użytkowania, jak i na etapie przygotowania i prowadzenia eksploatacji. Przykładem tego drugiego jest pobieranie i badanie próbek bruzdowych z pokładów węgla. W zależności od zastosowanych metod ich pobierania dają one możliwości bardziej lub mniej dokładnej oceny parametrów jakościowych, możliwych do uzyskania węgli handlowych. W pracy analizowano zawartości rtęci w pokładach GZW, bazując na standardowo pobieranych przez służby geologiczne kopalń węgla kamiennego, próbkach pokładowych dokumentacyjnych. Są to próbki materii węglowej zawartej w pokładach węgla. Pozyskane próbki poddano kolejnym stadiom rozdrabniania i pomniejszania, aż do uzyskania próbek analitycznych według normy (PN-G-04502:2014-11, 2014). W próbkach analitycznych, poza standardowym zakresem analiz, oznaczono dodatkowo zawartości rtęci. Każda pobrana próbka posiada przyporządkowane współrzędne X, Y, Z, określające miejsca jej pobrania. Pozyskane dane wykorzystano do wyznaczenia zależności statystycznych oraz zaproponowano mapy zmienności zawartości rtęci w materii węglowej grup pokładów, opracowane za pomocą oprogramowania SURFER. Rozkład zawartości rtęci w uzyskanych próbkach przedstawiono graficznie w postaci histogramu na rysunku 2. Rozkład danych jest niesymetryczny i charakteryzuje się dodatnią asymetrią. Obliczona wartość średnia zawartości rtęci wynosi 52,5 μg/kg, a wartości dolnego i górnego kwartyna wynoszą odpowiednio 23 i 70 μg/kg. Na rysunku 3 przedstawiono rozrzut zawartości rtęci w zależności od wartości współrzędnej Z (głębokość pobrania próbki), a na rysunku 4 zobrazowano rozrzut zawartości rtęci w zależności od podziału litostratygraficznego karbonu produktywnego GZW, wyrażonego przez numery pokładów. Na obu rysunkach widoczna jest tendencja zmniejszania się zawartości rtęci w materii węglowej zawartej w pokładach wraz z przechodzeniem do starszych warstw i ogólnie głębiej zalegających, chociaż głębokość zalegania pokładów nie jest pochodną wyłącznie wieku pokładów węgla. W obu wypadkach wartości współczynnika R2 są małe i nie upoważniają do wykazania istnienia zależności statystycznej. Następnie obliczono średnie wartości zawartości rtęci w materii węglowej zawartej w poszczególnych warstwach – grupach pokładów, a wyniki obliczeń zestawiono w tabeli 1, i na rysunku 5. Dane z tabeli 1 i rysunku 5 uwypuklają tendencje zmian zawartości rtęci w próbkach pokładowych w zależności od głębokości pobrania próbek i budowy litostratygraficznej karbonu produktywnego GZW. Obliczona wartość współczynnika korelacji pomiędzy średnimi zawartościami rtęci w poszczególnych grupach pokładów GZW, a numerami grup pokładów, będących liczbowym odwzorowaniem ogniw litostratygraficznych GZW, jest duża i wynosi 0,86. Populację wyników zawartości popiołu w analizowanych próbkach pokładowych bruzdowych dokumentacyjnych, przedstawiony na rysunku 6, w postaci histogramu. Obliczona wartość średnia zawartości popiołu wynosi 7,64%, a wartości dolnego i górnego kwartyla wynoszą odpowiednio 4,44% i 8,90%. Na rysunkach 7 – 10 przedstawiono prawdopodobne przebiegi izolinii zawartości rtęci w materii węglowej w pokładach warstw libiąskich i łaziskich (Rys. 7), orzeskich (Rys. 8), rudzkich (Rys. 9) i siodłowych (Rys. 10).
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2017, 62, 4; 843-856
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Johannsdorf: a Forgotten Forced Labor Camp For Jews in Western Upper Silesia, 1940–1943
Autorzy:
Weiss, Hermann F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2185111.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Historyczny
Tematy:
Silesia
Jewish forced labor
Reichsautobahn camps Silesia
Organisation
Schmelt camps
Johannsdorf (Upper Silesia)
Opis:
Based on sources from several countries, this paper presents a microhistory of the camp in Johannsdorf (Upper Silesia) and also advances knowledge of the two systems of forced labor camps for Jews in Silesia and adjoining areas. From October 1940 to the summer of 1942, Johannsdorf was among the 25 Reichsautobahnlager run by the Reichsautobahn office in Breslau. For a year afterwards, it was one of approx. 170 camps administrated by Organisation Schmelt. Aspects discussed include transports, work, access to food, helpers, medical care, camp hierarchies, female inmates, and mortality.
Źródło:
Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka; 2020, 75, 1; 93-122
0037-7511
2658-2082
Pojawia się w:
Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Karl Schikorski — nazistowski „polakożerca” z Tychów
Karl Schikorski — the Nazi “Eater of Poles” from Tychy
Autorzy:
Węcki, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2058102.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Karl Schikorski
NSDAP
kolaboracja
II wojna światowa
Górny Śląsk
Tychy
collaboration
World War II
Upper Silesia
Opis:
W czasie II wojny światowej wielu górnośląskich Niemców, przedwojennych obywateli II Rzeczypospolitej, aktywnie poparło nazistowski reżim okupacyjny. Już po wojnie jeden z polskich mieszkańców górnośląskiego miasta Tychy tak o nich pisał: „Jak my takiego traktowali? Jak wroga. Człowiek się go boł, nie dlatego, że German, ino że nazista”. Na taką opinię niewątpliwie zasłużył tyski volksdeutsch — Karl Schikorski. Tamtejsi Polacy znajdowali dla niego po wojnie tyko jedno określenie — „polakożerca”.
The state of knowledge about the personnel of the German occupation apparatus of power, including the Nazi party, in Upper Silesia during World War II is already very advanced. This has been made possible by the availability of the existing source materials, primarily those stored in the State Archives in Katowice. They allow us not only to identify of the activities of the most important Nazi dignitaries, but also of the representatives of the local occupation elites. Mirosław Węcki’s analysis of Karl Schikorski — a Volksdeutsch and an NSDAP functionary operating during the war in Tychy, a city located in the Pszczyński district — illustrates the possibility of conducting such research based, among other sources, on the personnel files of the Nazi party. This microregional type of approach is important for the adequate understanding of life during the occupation, especially since the local supporters of the Nazi regime, derived from the pre-war German minority, left a tragic mark on the fate of the Polish inhabitants of the region.
Źródło:
Wieki Stare i Nowe; 2021, 16, 21; 162-176
1899-1556
2353-9739
Pojawia się w:
Wieki Stare i Nowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fossil floral assemblage from the Upper Triassic Grabowa Formation (Upper Silesia, southern Poland)165–193165–193
Autorzy:
Wawrzyniak, Zuzanna
Filipiak, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24201045.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geologiczne
Tematy:
macroflora
fossil plants
cuticle
megaspore
German Basin
Norian
Upper Silesia
Opis:
Upper Triassic fossil plants are well documented from the Keuper of Europe. Carnian and Rhaetian floras are rich in a variety of plant taxa, whereas in comparison, the Norian is limited to a few localities with poorly preserved fossil plant communities showing low diversification. The Norian Grabowa Formation in Zawiercie-Marciszów, Upper Silesia, southern Poland, contains fossils of arborescent gymnosperms, including petrified conifer trunks. In this study, we present a fossil plant assemblage, containing fragmented plant parts in multiple forms of preservation, i.e., permineralised trunks and rooting structures, stems compressions, dispersed cuticles, and megaspores. Analysis of the macromorphological characters proved the presence of gymnosperms, including the ar-borescent conifer Agathoxylon cf. keuperianum, known already from this locality from fragments of charcoalified wood. Sphenophytes are represented by disarticulated stems of Equisetites sp., and Neocalamites sp. The variation in plant fossils indicates the possibility of higher plant diversity. Analysis of cuticles, macerated from different plant-bearing lithologies, revealed a variety of conifer foliage, expressed as five cuticulae dispersae morphotypes (needle-leaf Elatocladus-type and scale-leaf Pagio- Brachyphyllum-like). Plant fossils at Zawiercie-Marciszów are preserved in calcareous mudstones and micritic limestone concretions, developed in a fluvial environment. The presence of sphenophyte stems (Equisetites and Neocalamites) indicates that local conditions were more humid and suitable for spore-producing plants, appearing in the mid-Norian tectonic-pluvial episode, recorded in the Grabowa Fm.
Źródło:
Annales Societatis Geologorum Poloniae; 2023, 93, 2; 165--193
0208-9068
Pojawia się w:
Annales Societatis Geologorum Poloniae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 284

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies