Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Uniate Orthodox Church" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-22 z 22
Tytuł:
The Role of the Cult of Josaphat Kuntsevych in Biała Podlaska in Creating Intercultural Space
Autorzy:
Wereda, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074413.pdf
Data publikacji:
2021-10-16
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
Josaphat Kuntsevych
Biała Podlaska
Uniate Orthodox Church
interculturalism
cult of relics
Slavia unita
Opis:
The article describes the history of the relics and cult of Josaphat Kuntsevych in Biała Podlaska (ca. 1705-1915) in terms of their significance for the creation of cultural space. After the relics had been transported from Polatsk to Biała Podlaska, they were kept in the chapel of Radziwill Castle, and then from 1764 they were displayed in the Basilian Orthodox church. The analysis of visual forms, musical culture, and religious practices demonstrated the readiness of the Uniate community to adapt and absorb cultural phenomena. The activity of the Basilians contributed to the transmission of elite culture to the whole society. The creation of the cult did not cause barriers for any groups to act either as creators or as recipients. Josaphat Kuntsevych gained popularity among people of different social status, believers of Greek and Latin rites; he was not identified with any ethnic group or nationality.
Źródło:
Historia i Świat; 2021, 10; 253-268
2299-2464
Pojawia się w:
Historia i Świat
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kaplica w Jabłonce w dekanacie kaszogrodzkim w 1800 r
The Chapel in Jablonka in the Kashgorod Deanery in 1800
Autorzy:
Sygowski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2130738.pdf
Data publikacji:
2022-09-29
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
cerkiew unicka
Wołyń
prawosławie rosyjskie
polityka religijna
Cesarstwo Rosyjskie
dekanat kaszogrodzki
Uniate Orthodox Church
Volhynia
Russian Orthodoxy
Religious Policy
Russian Empire
Kashgorod Deanery
Opis:
W 1794 r. wojska rosyjskie idące przez wołyńskie tereny Rzeczypospolitej, żeby stłumić powstanie kościuszkowskie, przejmowały niektóre cerkwie unickie, wprowadzając do nich siłą rosyjskich duchownych prawosławnych. Tak było w Jabłonce Wielkiej w dekanacie kaszogrodzkim (na pn. od Łucka). Reakcją właściciela wsi było wybudowanie dla wiernych jego kosztem kaplicy unickiej i jej wyposażenie. Tekst wizytacji z 5 lutego 1800 r. ks. Teodora Połuchtowicza jest jedynym dokumentem opisującym tę kaplicę.
Russian troops marching through the Volhynian territories of Poland in 1794 to suppress the Kościuszko Uprising took over some Uniate churches, forcibly introducing Russian Orthodox clergy to them. That took place, for example, in the Great Jablonka in the Kashgorod deanery (north of Lutsk). The building and equipment a new Uniate chapel in Jablonka was a reaction of the village’s owner to this situation. The only description of this chapel is the document of a visit by Teodor Połuchtowicz on February 5, 1800.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2022, 38, 3; 261-270
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Уния и реституция православия на территории православного прихода Вознесения Господня в Клейниках
The Union and Orthodox Church restitution in Klejniki Parish
Autorzy:
Kuprianowicz, Adrian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2118257.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
the Union
restitution of Eastern Orthodox religion
Klejniki Parish
Orthodox Church
Uniate Church
Opis:
This article is an attempt to present violent history of Klejniki Parish related to the Union of Brest and its subsequent dissolution. The Union was a breakthrough event with significant orthodox changes in various spheres of its existence. It led to great confusion in previously uniform spiritual life of Klejniki parishioners and disorganized strongly “orthodox life” of the parish. As the time passed by, parish community accepted a new religious practice concerning celebration of masses and temple fittings. In new Uniate Church there appeared pulpits and icons with saints whose image deviated from orthodox canonical symbolism. After 1839, the Uniates turned to the Eastern Orthodox tradition. One of the main reasons of the dissolution of the Union was a lack of liturgical vessels to celebrate masses in Eastern Orthodox rites. Then, Klejniki parishioners inclined to retain certain religious practices of the Union.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2019; 251-266
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reformation as an Inspiration for Reforms of the Eastern Churches in the Polish-Lithuanian Commonwealth
Autorzy:
Wereda, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/517525.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
the Uniate Church
the Orthodox Church
Hipacy Pociej
Józef Welamin Rutski
Reformation
Opis:
The Reformation was a phenomenon influencing transformations of the Orthodox Church and the Uniate Church in the multi-denominational Polish-Lithuanian state. In response to a particularly severe lack of education compounded by the influence of the Reformation in the Easter Churches, certain educational initiatives were undertaken, translation of the Bibleand liturgical texts into the Old Orthodox Church Slavonic language, acquainting people with new forms and ways of religious apologetics. Ideas initiated by the Reformation weredeveloped in the 16th century by Piotr Mohyła. Under the influence of the Reformation a new quality of relationships and social bonds was created in the Orthodox Church society of the Polish-Lithuanian Commonwealth. The activities of laymen and Orthodox Church fraternities became more intensified. The ideas of the Reformation on soteriological subjects became an inspiration for part of Orthodox Church elites to enter into union with the Papacy.
Źródło:
Historia i Świat; 2018, 7; 187-194
2299-2464
Pojawia się w:
Historia i Świat
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z kart parafii unickiej p.w. Wniebowstąpienia Najświętszej Marii Panny w Gródku w świetle osiemnastowiecznych wizytacji kościelnych
The history of the Assumption of the Virgin Mary Uniate parish in Gródek in the light of 18th century church visitations
Autorzy:
Frykowski, Janusz Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/450046.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Gródek
Uniate parish
Orthodox church
paroch (parish priest)
Uniates
endowment
utensils
Opis:
Gródek is a country village whose origin dates back to at least the fifteen century. The first written record of the village dates from 1409. In it is found acknowledgment of Wołczko Rekutowicz from Gródek as one of the founders and a supplier of furnishings to the local church. Originally belonging to the Duchy of Belz, the village together with the Duchy, was incorporated into the Crown of the Kingdom of Poland in 1462. After the first partition of Polish- Lithuanian Commonwealth, Gródek was annexed by the Habsburg Empire, then it became part of the Duchy of Warsaw and following the joint resolutions of the Congress of Vienna it was given to Russia. Today the village situated at the Huczwa river administratively belongs to Jarczow gmina (commune) as part of Tomaszów poviat in Lubelskie Province. During the period the piece of research covers, Gródek was mostly inhabited by Russian people and was an Orthodox parish. It in turn became a Greek Catholic parish following the Union of Brest. The first written record of an Orthodox Church comes from 1507 while 17th century documents confirm the existence of a Uniate parish. Having analyzed post- visitation protocols, it might be deduced that it was a wooden church poorly equipped with ecclesiastical utensils. There was also a bell tower and a cemetery alongside the church. It has been determined a paroch (parish priest) had some arable land as well as grassland at his disposal to support himself. Furthermore, he collected various ecclesiastical fees from his parishioners. From the period of time this research is focused on, personal information of 4 parochs as well as the approximate number of parishioners that varied between 14 and 70 has been established. Furthermore, the church is known to have been functioning in 1772 but it fell into ruin before 1798 after which the parishioners from Gródek attended the branch church in Podlodów.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2015, 22; 157-171
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ruś – Ukraina, Białoruś w Pierwszej Rzeczypospolitej
Ruthenia – Ukraine, Belarus in the First Polish Republic
Autorzy:
Drozdowski, Mariusz R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/636185.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Orthodox
Uniate church
faith
theology
Ruthenian culture
The Zaporozhian Cossacks
languages
education
religious polemics
church art
Opis:
The reviewed book is the eleventh in the series devoted to the “Culture of the First Polish Republic in dialogue with Europe. Hermeneutics of values”. This series is the aftermath of an interesting research project, whose aim is both to comprehensively present the cultural relations of the Polish-Lithuanian Commonwealth with Europe, as well as to recognize the ways and forms of mutual communication of literary, aesthetic, political and religious values. In addition, it aims to present in a broad comparative context the structure of Early Modern culture of the Polish-Lithuanian Commonwealth. Apart from the introduction, the book contains the dissertations of 11 authors originating from various scientific centers in Poland and abroad (Toruń, Białystok, Vilnius, Venice, Padua, Cracow, Poznań, Rzeszów) and representing different research specialties: philology, history, and history of art. The general and primary goal of the text it is to analyze various aspects of the Ruthenian culture of the Polish-Lithuanian Commonwealth, both in its dynamic connection with the Polish-Latin culture and the processes occurring in Eastern European Orthodoxy after the fall of the Byzantine Empire and in connection with the strengthening of the Moscow state. The key issues developed in the volume relate essentially to: values of the Ruthenian culture, some of which coincide or are identical to those recognized by Western-Polish citizens of the Commonwealth, while depend on the centuries old tradition of Eastern-Christian culture.The articles focuses on the values displayed in the Orthodox and Uniate spheres and around the polemics between them, punching with axiological arguments. The most frequently and basic problems that were raised are: determinants of identity, faith (religion), language (languages), social status, origin; the policy of rulers, the problem of ecclesiastical jurisdiction; tradition and change in culture – biblical studies, patristics, liturgy, theology; printing, translations, education; apologetics and polemics, preaching, iconography; a renewal program for the clergy that was to become the vanguard of the renewal of the entire Eastern Church; Bazylian Uniate ( Greek- Catholic) clergy: the idea of cultural integration, education, translation and publishing.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2019, 16; 341-355
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Efforts to Reactivate the Uniate Church in Lublin Region in the Interwar Period
Próby reaktywowania Kościoła unickiego na Lubelszczyźnie w okresie międzywojennym
Autorzy:
Grzesiak, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807272.pdf
Data publikacji:
2020-01-02
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
okres międzywojenny
Kościół prawosławny
Kościół unicki
Lubelszczyzna
interwar period
Orthodox Church
Uniate Church
Lublin region
Opis:
W okresie międzywojennym Kościół katolicki podjął akcję na rzecz pozyskania wiernych Kościoła prawosławnego z zachowaniem ich rodzimego obrządku. Ta akcja nosi nazwę neounii. Jej areną stało się m.in. ówczesne województwo lubelskie. Akcja przebiegała dość intensywnie w północnej części omawianego terenu, w katolickiej diecezji podlaskiej, której biskup był entuzjastą neounii. Z kolei biskup lubelski zajmował stanowisko bardziej ostrożne. Rezultaty podjętych działań były jednak znikome, i to z wielu przyczyn zarówno o charakterze wewnętrznym, jak i zewnętrznym. Powstałe placówki duszpasterskie uległy likwidacji, przeważnie w latach II wojny światowej. Jedyną istniejącą do dziś jest parafia neounicka w Kostomłotach.
In the interwar period, the Roman Catholic Church took the action for acquiring faithful of Orthodox Church, retaining nevertheless their native rite. This action is called the Neo-Union. The scene of it became, among others, the then Lublin region. The action proceeded quite intensively in the north part of this area, in the Catholic diocese of Podlasie (Podlachia). The bishop of Podlasie was an enthusiast of Neo-Union, while the bishop of Lublin took a much more careful position. For many reasons of internal as well as external nature, the results of taken action were rather slight. Almost all created then pastoral institutions were closed down, mainly during the Second World War. The only existing today is the Neo-Union parish in Kostomłoty.
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2014, 5, 2; 45-58
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z dziejów parafii unickiej pw. św. Michała Archanioła w Perespie w XVIII wieku
The history of Saint Michael the Archangel Uniate Parish in Perespa in the 18th century
Autorzy:
Frykowski, Janusz Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/494608.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
Perespa
Parafia
Cerkiew
Duchowieństwo
Unici
Uposażenie
utensylia
Uniate parish,
Orthodox church
Clergy
Uniates
church’s endowment
utensils
Opis:
Dzisiejsza Perespa, to wieś położona w gminie Tyszowce, powiecie tomaszowskim, w województwie lubelskim. Swoimi korzeniami sięga co najmniej początków XVI wieku. Pierwsza informacja o tej wsi, mówiąca że była opuszczoną pochodzi z 1531 roku. Wiadomo, że funkcjonowała tam cerkiew prawosławna, która po raz pierwszy została odnotowana w 1570 roku. Działalność parafii prawosławnej potwierdzona jest przez dalszą cześć XVI wieku. Parafia unicka pw. św. Michała Archanioła była kontynuatorką parafii prawosławnej. Początkowo organizacyjnie przynależna była do dekanatu tyszowieckiego, zaś pod koniec XVIII wieku została włączona do protopopi z siedzibą w Grabowcu. Z analizy protokołów powizytacyjnych wynika, że świątynia w tej wsi była budowlą drewnianą, nie najgorzej zaopatrzoną w utensylia. Przy cerkwi była usytuowana dzwonnica i cmentarz. Parochowi do utrzymania służyły grunty orne i łąki, dzięki którym prowadził gospodarstwo, oraz różnorodne opłaty od wiernych. Duchowny miał do swojej dyspozycji plebanię wraz z zabudowaniami gospodarczymi. Dla badanego okresu ustalono personalia siedmiu proboszczów i określono, że szacunkowa liczba parafian wahała się pomiędzy 300 a 375 duszami.
Perespa is a tiny village located in Tyszowce gmina (country commune) that lies within the administration of Tomaszów poviat (county) in Lubelskie Voivodship (District). Its roots date back to at least the beginning of 16th century. The first written record about this village claiming it to be abandoned dates back to 1531. However, it is recorded that the Orthodox church functioned there according to the note from 1570. The operation of the Orthodox parish throughout the remaining years of 16th century was also later confirmed. The Uniate parish of Saint Michael the Archangel was the successor of the Orthodox parish. In the beginning, in terms of jurisdiction it belonged to the protopope in Grabowiec. In accordance with the post-visitation protocols the Orthodox church appears to have been wooden and quite well equipped with ecclesiastical utensils. Also, there was a wooden bell tower and a cemetery by the church. Not only did a paroch (parish priest) have some arable land and grassland at his disposal to cultivate and support himself but also he collected various fees from the parishioners. Furthermore, he also was in possession of a parsonage and ancillary buildings. The personal details of past seven parochs presiding at this church in the period this research focuses on has been established whereas the average number of parishioners for the same period that fluctuated with the time is estimated at between 300 and 375.
Źródło:
Rocznik Teologiczny; 2016, 58, 3; 377-414
0239-2550
Pojawia się w:
Rocznik Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kontekst historyczny procesu beatyfikacyjnego męczenników z Pratulina i ich duchowe dziedzictwo dzisiaj
Historical context of the beatification process of the martyrs of Pratulin and their spiritual heritage today
Autorzy:
Matwiejuk, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27316395.pdf
Data publikacji:
2022-12-30
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne im. św. Jana Pawła II Diecezji Siedleckiej
Tematy:
beatyfikacja
cerkiew
heroizm
liturgia
męczeństwo
synod
unici
beatification
Orthodox church
heroism
liturgy
martyrdom
uniate
Opis:
Beatyfikacja w Kościele katolickim jest urzędowym aktem kościelnym. Zezwala on na publiczny kult o charakterze lokalnym, zatem w diecezji czy zakonie, konkretnej zmarłej osoby. Uroczyste ogłoszenie nowego błogosławionego poprzedza żmudny proces beatyfikacyjny. Proces unickich męczenników z Pratulina z 1874 roku rozpoczął w 1919 roku bp Henryk Przeździecki, pierwszy ordynariusz reaktywowanej diecezji janowskiej czyli podlaskiej. Kompletną dokumentację, tzw. Positio super martyrio, przygotowała prof. Hanna Dylągowa w 1995 roku. Papież Jan Paweł II dokonał beatyfikacji Sług Bożych Wincentego Lewoniuka i XII współtowarzyszy w Rzymie 6 października 1996 roku. Prośbę o dokonanie beatyfikacji i podziękowanie za nią wygłosił wobec Ojca Świętego biskup siedlecki Jan Wiktor Nowak. Synod Kościoła unickiego, obradujący w 1720 roku w Zamościu, przyczynił się do ożywienia życia religijnego w diecezjach unickich. Zainicjował pogłębioną formację duszpasterzy i wprowadził pewne zmiany w obrzędowości liturgicznej. Postawę błogosławionych męczenników z Pratulina kształtowała nade wszystko liturgia. Jest ona bowiem miejscem i sposobem doświadczania zbawczej obecności Chrystusa. Męczennicy z Pratulina dorastali do świętości w klimacie prześladowań, prowokowanych przez upolitycznione prawosławie. Ich heroiczne świadectwo jest błogosławioną cząstką duchowego dziedzictwa diecezji siedleckiej. Kolejne pokolenia wyznawców Chrystusa to dziedzictwo poznają, przyjmują je i utrwalają, żyjąc według Ewangelii, miłując Kościół, i modląc się o zjednoczenie podzielonych chrześcijan.
The trial of the Uniate martyrs from Pratulin in 1874 was started in 1919 by Bishop Henryk Przeździecki, the first ordinary of the resurrected diocese of Janów, i.e. Podlasie. The beatification of the Servants of God, Wincenty Lewoniuk and XII companions, was carried out in Rome on October 6, 1996 by Pope John Paul II. The attitude of the blessed Pratulin martyrs was shaped above all by the liturgy. The Synod of the Uniate Church, held in Zamość in 1720, contributed to the revival of religious life in Uniate dioceses through the in-depth formation of pastors and certain changes in liturgical rituals. Blessed martyrs from Pratulin grew up to sanctity in a climate of persecution provoked by politicized Orthodoxy. Their heroic testimony is the spiritual heritage of the Diocese of Siedlce. Successive generations of Christ's followers will recognize this heritage, accept it and consolidate it by living the Gospel, loving the Church and praying for the unity of divided Christians.
Źródło:
Teologiczne Studia Siedleckie; 2022, XIX/19; 217-245
1733-7496
Pojawia się w:
Teologiczne Studia Siedleckie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kwestie i spory religijne na terenie Rusi Zakarpackiej w czechosłowackim epizodzie jej dziejów
The issues and religious disputes in Carpathian Ruthenia in Czechoslovak period and its echoes behind the Atlantic
Autorzy:
Jarnecki, Michał
Palinczak, Mykoła
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677932.pdf
Data publikacji:
2014-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Subcarpathian Rus
Greek-Catholic (Uniate) Church
Orthodox church
carpathorusinian emigration in USA
the rivarly two religious camps
Opis:
In Subcarpathian Ruthenia in the interwar period – during her membership in Czechoslovakia, one of the sharper conflict was a dispute between two Christian churches. In fact, the rivalry of the two churches began even earlier, during the Hungarian reign – before 1918, but broke out with the new intensity in the interwar period. The Czech authorities, retained neutrality in the confessional disputes, unlike its predecessors, favoring the units. The dispute also had political significance – namely in the conflict between national orientations: Russophile and Ukrainian. Both churches were not monoliths and shook them as internal tensions, including politically motivated ones. Religious conflicts had also their roots and echoes on the other side of the Atlantic. Part of the Greek-Catholic immigrants Transcarpathian did not want to submit to the American Catholic hierarchy, who failed to see the specifics of this group of emigrants. During the period between the Uniate Church recorded outflow faithful to the Orthodox Church, by almost 5% (from nearly 55% to 50.2%) and Orthodox increase by approximately the same proportion – over 15% of the population.
Na Rusi Zakarpackiej w okresie międzywojennym, podczas jej przynależności do Czechosłowacji, jednym z ostrzejszych konfliktów był spór pomiędzy dwoma chrześcijańskimi Kościołami. Faktycznie rywalizacja dwóch Kościołów zaczęła się wcześniej, za rządów węgierskich – przed 1918 rokiem, ale rozgorzała z nową intensywnością w okresie międzywojennym, kiedy władze czeskie, zachowywały neutralność w tych konfesyjnych sporach, w przeciwieństwie od poprzedników, faworyzujących unitów. Spór miał także aspekt polityczny – ocierając się o konflikt między orientacjami narodowymi: ukraińską i rosyjską. Oba Kościoły nie były monolitami i wstrząsały nimi także wewnętrzne napięcia, w tym na tle politycznym. Konflikty na tle religijnym miały też swoje zaoceaniczne korzenie i echa, gdzie część grekokatolickich emigrantów zakarpackich nie chciała się podporządkować amerykańskiej hierarchii katolickiej, nie dostrzegającej specyfiki tej grupy wychodźców. Podczas okresu międzywojennego Kościół unicki odnotował odpływ wiernych na rzecz prawosławia, o prawie 5% (z prawie 55 do 50,2%), a Cerkiew Prawosławna przyrost o mniej więcej o ten sam odsetek – do ponad 15% mieszkańców.
Źródło:
Sprawy Narodowościowe; 2014, 45; 88-105
2392-2427
Pojawia się w:
Sprawy Narodowościowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z dziejów parafii unickiej w Grodysławicach
From the History of the Uniate Parish in Gradysławice
Autorzy:
Frykowski, Janusz A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040574.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Uniate parish
Orthodox church
parish priest
argentaria
benefice
Uniates
parafia
cerkiew
proboszcz
beneficjum
unici
Opis:
Artykuł przedstawia blisko 200-letnie dzieje parafii unickiej p.w. Podwyższenia Świętego Krzyża w Grodysławicach (od końca XVII w. do 1875 r., czyli roku likwidacji unii i tym samym parafii). Na wstępie określono położenie geograficzne parafii, jej wielkość i miejsce w strukturach organizacyjnych Kościoła. Analizując protokoły powizytacyjne biskupów chełmskich oraz wykazy statystyczne, przedstawiono wygląd świątyni parafialnej i kościołów filialnych oraz ich wyposażenie. W miarę możliwości, na ile pozwoliły źródła, ukazany został także wygląd plebanii i budynków ekonomicznych. Następnie określono beneficjum cerkiewne z uwzględnieniem zmian, jakie zachodziły w jego wielkości i jakości. W kolejnej części odtworzono listę związanych z parafią 14 duchownych, wzbogacając ją o podstawowe dane biograficzne poszczególnych kapłanów. W końcowej części określono liczbę wiernych, przedstawiono liczbę parafian przystępujących do sakramentów oraz w miarę możliwości zaprezentowano poziom religijnego uświadomienia wiernych parafii grodysławickiej.
The present paper depicts almost 200-year-old history of the Uniate parish of the Exaltation of the Holy Cross in Grodysławice (from the end of 17th century until 1875- i.e. the liquidation of the treaty and consequently the parish). The introduction of this paper provides some general information about its geographical location, its size and the place within the Church hierarchical structure. Having analyzed post- visitation protocols left by the Bishops of Chelm as well as statistical reports the look of both the church and branch churches and their accessories is recounted. As far as the available primary sources have made it possible, not only is the look of the vicarage and ancillary buildings presented but also the parish ecclesiastical benefice and its fluctuation in size and quantity throughout its history is determined. Furthermore, the total number of 14 parish priests residing in this particular parish is defined enriched with some biographical information about each and every one of them. The final part determines the number of worshipers as well as the number of Holy Communion receivers, furthermore, as far as possible, the level of religious awareness of Grodyslawice parishioners is presented.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2015, 62, 4; 23-68
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ specyfiki podlaskiego pogranicza na deklarowanie gotowości przejścia na prawosławie duchownych unickich w obwodzie białostockim w latach 1836-1839
Autorzy:
Matus, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624839.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
the Uniate Church
the Orthodox Church restitution
the declarations
Cerkiew unicka
restytucja prawosławia
deklaracje
униятская церковь
восстановление православия
декларации
Opis:
In the process of restitution of the Orthodoxy, according to the plan of Bishop Józef Siemaszko, it was important to carry out de-latinization of the Uniate Church, which included liturgy, interiors of temples, believers and rituals. It became a priority to acquire the Uniate clergy, especially canons, teachers, clergy deputies, deans and their deputies. The Lithuanian bishop courted for it personally. The clergy signed the written declarations of consent to joining the Orthodox Church ie. podpiski since the mid-30s the nineteenth century. In the Lithuanian diocese the number of priests, who accepted podpiski was much larger than in the Byelorussian diocese. At the turn of spring and summer 1838, these previously voluntary declarations were enforced. The declarations were not signed by two Uniate priests within the prescribed period in the circuit of Bialystok, at the deanery of Białystok. In June 1838 more than twenty priests did not sign podpisek at the deanery of Bielsk. The clergy opposed the restitution of the Orthodox Church, wrote letters to the church authorities and the tsar, and agitated the parishioners. Some of them signed the declarations gradually and the church authorities did not draw any consequences. Those who resisted longest made declarations in the last months of 1838, with the exception of standing at the head of opponents – Antoni Sosnowski, who made it in February 1839. The several factors had an impact on the opposition to the signing the declarations by the Uniate priests. Here, on the borderland the far-reaching latinization and polonization, and the activity of Latin priests mostly during the missions, took place. Also, not without significance were close relations between the Uniate priests and the clergy of the Roman Catholic and the Uniate believers along with Latin church, which resulted in blurred differences between the two Catholic rites. Furthermore, the offended ambition of Antoni Sosnowski, whose position was not appreciated by clergy authorities, was significant, as well.
W procesie restytucji prawosławia, zgodnie z planem biskupa Józefa Siemaszki, ważne było przeprowadzenie delatynizacji Cerkwi unickiej, która objęła nabożeństwa, wnętrza świątyń, wiernych i obrzędy. Sprawą priorytetową stało się pozyskanie kleru unickiego, zwłaszcza kanoników, wykładowców, duchownych deputatów, dziekanów i ich zastępców. Biskup litewski zabiegał o to osobiście. Pisemne deklaracje zgody na przyłączenie się do Cerkwi prawosławnej, czyli tzw. podpiski, kler podpisywał od połowy lat 30. XIX wieku. W diecezji litewskiej liczba duchownych, którzy to aprobowali, była o wiele większa niż w diecezji białoruskiej. Na przełomie wiosny i lata 1838 roku dobrowolne dotychczas deklaracje zaczęto już egzekwować. W obwodzie białostockim, w dekanacie białostockim, w ustalonym terminie oświadczeń nie podpisało dwóch parochów. W dekanacie bielskim w czerwcu 1838 roku podpisek nie złożyło ponad dwudziestu księży. Duchowni oponowali przeciwko restytucji prawosławia, wysyłali  pisma do władz duchownych i cara, agitowali parafian. Część z nich stopniowo podpisywała deklaracje, a władze duchowne nie wyciągały żadnych konsekwencji. Najdłużej opierający się złożyli je w ostatnich miesiącach 1838 roku, z wyjątkiem stojącego na czele oponentów – Antoniego Sosnowskiego, który uczynił to w lutym 1839 roku. Na sprzeciw wobec podpisania oświadczeń parochów unickich złożyło się kilka przyczyn. Tu, na pograniczu, miała miejsce najdalej posunięta latynizacja i polonizacja oraz działania księży łacińskich, głównie w czasie prowadzonych tzw. misji. Nie bez znaczenia były  także bliskie kontakty parochów z klerem rzymskokatolickim i unitów z Kościołem łacińskim, w wyniku czego zacierały się różnice pomiędzy obu obrządkami katolickimi, oraz urażona ambicja Antoniego Sosnowskiego, którego pozycji nie doceniły władze duchowne.
В процессе реституции православия, согласно плану епископа Иосифа Семашко,  необходимо было провести делатинизацию униатской церкви, включая молитвы, интерьеры храмов, обряды и ритуалы. Главным приоритетом стало приобщение униатского духовенства к православию, особенно каноников, преподавателей, духовных депутатов, деканов и их заместителей. Епископ литовский лично занимался этим вопросом. Письменные декларации согласия на переход в православие, так называемые подписки, духовенство подписывало с первой половины 30-х годов XIX века. В литовской епархии число священников, перешедших в православие, было намного больше, нежели в белорусской. В конце весны – начале лета 1838 года добровольные декларации сменились принудительными. В Белостоцкой области, в белостоцком деканате, в установленный срок заявления не подписали два грекокатолических священника. В Бельском деканате в июне 1838 года более двадцати кзендзов не предоставили подписок. Духовенство выступало против засилья православия, писало письма к духовным властям и царю, агитировало прихожан. Со временем часть из них подписали декларации, а духовные власти не предпринимали никаких действий. Последние сопротивляющиеся сдались в конце 1838 года, исключением стал Антон Сосновский, возглавлявший оппонентов, – он покорился в феврале 1839 года. Для сопротивления духовенства было несколько причин. Пограничье было территорией далеко распространившихся латинизации и олонизации, а также деятельности латинских ксендзов, осуществляемой во время так называемых миссий. Большое значение также играли близкие контакты греко-католических священников с римско-католическим духовенством и униатов с латинским костелом, способствующие нивелированию различий между двумя католическими обрядами, и задетые амбиции Антона Сосновского, позицию которого недооценили духовные власти.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2015, 9
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z przeszłości parafii unickiej w Wieprzowie pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w świetle osiemnastowiecznych wizytacji kościelnych
The History of the Nativity of the Most Blessed Virgin Mary Uniate Parish in Wieprzów in the light of the eighteenth century church visitations
Autorzy:
Frykowski, Janusz Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/502557.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Tematy:
parafia
cerkiew
paroch
unici
uposażenie
utensylia
Uniate parish
Orthodox church
paroch (parish priest)
Uniates
endowment
utensils
Opis:
Today Wieprzów is a tiny country village that administratively belongs to Tarnawatka commune in Tomaszów district in Lubelskie Province. This place was established by Wallachian settlers in the at least sixteenth century. Originally belonging to the Duchy of Belz, the village, together with the Duchy, was incorporated into the Crown of the Kingdom of Poland in 1462. After the first partition of the Polish-Lithuanian Commonwealth, Wieprzów was annexed by the Habsburg Empire, then it became a part of the Duchy of Warsaw and following the joint resolutions of the Congress of Vienna it was given to Russia. Due to the fact that Wieprzów at the time the present research focuses on was mostly inhabited by Russian people, there was an Orthodox parish, which became a Greek Catholic parish following the Union of Brest. During its functioning it organizationally belonged to the Deanery of Tyszowce and then Tomaszów. As an independent parish it existed until almost the eighteenth century. At the end of that century it was annexed to the parish of Protection of the Most Holy Virgin Mother in Podhorce and then to the parish of St. George in Tomaszów. As a branch Orthodox church it survived until 1875, which means until the liquidation of the union on the land of the former Kingdom of Poland. Having analyzed post-visitation protocols, it might be deduced that it was a wooden church poorly equipped with ecclesiastical utensils. There was also a bell tower and a cemetery by the church. It has been determined that a paroch (parish priest) had some arable land as well as grassland at his disposal to support himself, furthermore, he collected various ecclesiastical fees from his parishioners. He also had a small presbytery and ancillary buildings. Regarding the time period this paper deals with, the author found out personal information about two parochs as well as the approximate number of parishioners that varied between 45 and 145.
Źródło:
Łódzkie Studia Teologiczne; 2015, 24, 1; 43-61
1231-1634
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
L’argomentazione politica in Antirrēsis di Hipacy Pociej
The Political Argumentation in Hipacy Pociej’s Antirrēsis
Autorzy:
Nosilia, Viviana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/635419.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Hipacy Pociej
Orthodox-Uniate polemics
Uniate Church in the 16th–17th centuries
art of argumentation
Polish-Lithuanian Commonwealth
interconfessional relationships
Opis:
The article investigates the interconfessional polemical literature as a valuable source offering an insight into the major values of the society of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the 16th–17th centuries. These texts also help understanding phenomena other than the merely religious ones. In the debate, juridical and political arguments were used too. We focus on the case study of Hipacy Pociej’s Antirrēsis (Ruthenian: 1599; Polish: 1600), written in response to Marcin Broniewski’s Apokrisis (1597). Pociej, who had an outstanding political career before becoming a Uniate bishop, mastered these arguments perfectly. His work is imbued with the mentality of the communitas nobilium, which also played a part in his lexical choices.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2016, 10
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieje parafii unickiej p.w. św. Demetriusza Męczennika w Nedeżowie w świetle XVIII-wiecznych wizytacji kościelnych
The history of St Demetrius the Great Martyr Uniate church in Nedezów in the light of 18th century church visitations
Autorzy:
Frykowski, Janusz Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/494602.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
Parafia
Cerkiew
Paroch
Unici
Uposażenie
Paramenty
Argentaria
utensylia
Uniate parish
Orthodox church
paroch (parish priest)
Uniates
church’s endowment
paraments
argentaria
utensils
Opis:
Dzisiejszy Nedeżów położony jest w gminie Tomaszów Lubelski, w północnej części powiatu tomaszowskiego, w województwie lubelskim. Pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1409 roku. W okresie staropolskim administracyjnie związana była z powiatem i województwem bełskim. Po I rozbiorze Polski znalazła się w monarchii Habsburgów, w okresie napoleońskim w Księstwie Warszawskim, a po Kongresie Wiedeńskim w zależnym od Rosji Królestwie Polskim. Pierwotnie funkcjonowała tam parafia prawosławna, a po zawarciu unii brzeskiej, unicka. Jako samodzielna jednostka kościelna przetrwała do końca XVIII wieku, kiedy została przez władze austriackie zdegradowana do miana cerkwi filialnej i włączona do parafii w Typinie, w której funkcjonowała do likwidacji unii. Przez pierwszy okres funkcjonowania parafia w Nedeżowie organizacyjnie przynależna była do dekanatu tyszowieckiego, a pod koniec XVII wieku do nowoutworzonej protopopii tomaszowskiej. Analizując protokoły powizytacyjne biskupów chełmskich, przedstawiono wygląd świątyni parafialnej i jej wyposażenie, a także zmiany jakie zachodziły w tym zakresie w badanym okresie. Ustalono, ze parochowi do utrzymania służyły grunty orne i łąki, dzięki którym prowadził gospodarstwo, a ponadto różnorodne opłaty od wiernych. Duchowny miał do swojej dyspozycji niewielką plebanię wraz z zabudowaniami gospodarczymi. W miarę możliwości określono beneficjum cerkiewne i pokazano zachodzące w nim zmiany w badanym okresie. Na koniec zwrócono uwagę na liczbę wiernych oraz odtworzono liczbę duszpasterzy pracujących w tej parafii.
Nedezów is a small country village located in Tomaszów Lubelski gmina (commune) in the northern part of Tomaszów poviat in Lubelskie Province. The first written record dates back to 1409 in which time, administratively, it belonged to the Duchy of Belz and later to the Belz Voivodeship. After the first partition of the Kingdom of Poland it was annexed by the Habsburg Empire whereas during the Napoleon era it fell into the territory of the Duchy of Warsaw and later as a result of the compromise of the Congress of Vienna it belonged to the Kingdom of Poland (Congress Poland), which remained totally under Russian control. The original parish was the Eastern Orthodox parish, which, after the Treaty of Brest became the Uniate parish. As an independent church unit it functioned on until the end of 18th century, when it was degraded to a subsidiary Orthodox church and incorporated into the parish of Typin in which it operated until the liquidation of the Uniate. At first, administratively, the parish in Nedezów belonged to the Deanery of Tomaszów and at the end of 17th century to the newly created Protopopia of Tomaszów. Having analyzed post- visitation protocols left by Chelm Bishops the look as well as fittings and ancillary equipment of the parish church is recounted as well as any changes in the period of this research. It has been determined the paroch (parish priest) had some arable land as well as grassland at his disposal to support himself, furthermore, he collected various ecclesiastical fees from his parishioners. There was also a small presbytery with ancillary buildings. As far as it is possible, the parish ecclesiastical benefice and its fluctuation in the period of this research is determined. Furthermore, the number of worshipers and priests residing in this particular parish is defined.
Źródło:
Rocznik Teologiczny; 2015, 57, 3; 319-346
0239-2550
Pojawia się w:
Rocznik Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aktualność świadectwa błogosławionych męczenników z Pratulina
The actuality of the testimony of the blessed martyrs of Pratulin
Autorzy:
Matwiejuk, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27316322.pdf
Data publikacji:
2022-12-30
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne im. św. Jana Pawła II Diecezji Siedleckiej
Tematy:
beatyfikacja
cerkiew
męczeństwo
unici
Unia Brzeska
świadectwo wiary
beatification
Orthodox Church
martyrdom
Uniate
Union of Brest
testimony of faith
Opis:
Treści duchowego dziedzictwa błogosławionych unickich męczenników z Pratulina, które przypomnieliśmy w ramach jubileuszowej sesji kapituły łukowskiej, ustawicznie kształtują oblicze Kościoła Siedleckiego. To dziedzictwo jest pomocne w przeżywaniu chrześcijańskiego „dzisiaj”. Wprawdzie zmieniły się warunki społeczne i polityczne, ale współcześni wyznawcy Chrystusa są, podobnie jak w XIX wieku, znakiem sprzeciwu wobec upowszechnianych dziś z wielkim natręctwem irracjonalnych ideologii. W czasie prześladowań unitów były nagminnie łamane podstawowe prawa osoby ludzkiej, zwłaszcza prawo do wolności religijnej. Dzisiaj wielu chrześcijan cierpi z powodu bezkarności w deptaniu praw ludzi wierzących. Podjęta refleksja o aktualności świadectwa heroicznych świadków wiary z Pratulina prowadzi do konstatacji, że odpowiedzią współczesnych chrześcijan na problemy obecnego czasu jest mimo wszystko optymizm płynący z wiary w Boga żywego i życie z wiary. Właśnie unici byli ludźmi takich postaw. Błogosławieni z Pratulina uczą wierności chrześcijańskiemu powołaniu. Zachęcają do wypracowania w życiu klarownej hierarchii wartości, opartej na niezmiennej nauce Chrystusa. Apelują o wrażliwość ludzkiego sumienia, kształtowanego na fundamencie Dekalogu. Tak chrześcijanie stają się obrońcami godności człowieka i odpowiedzialnymi członkami Kościoła i Ojczyzny.
The jubilee of the session of the Collegiate Chapter of Łuków on the occasion of its 25th anniversary was an opportunity to recall the spiritual heritage of the blessed martyrs of Pratulin. It also became an obligation for the canons of this chapter to disseminate it. And this heritage is: life according to the Gospel, courageous profession of faith, evangelical hierarchy of values, faithfulness in small things, love of the Church and the Homeland.
Źródło:
Teologiczne Studia Siedleckie; 2022, XIX/19; 323-339
1733-7496
Pojawia się w:
Teologiczne Studia Siedleckie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The History of Saint Michael the Archangel Uniate Church in Rogóźno in the Light of the 18th Century Church Visitation
Historia parafii unickiej pw. św. Michała Archanioła w Rogóźnie w świetle XVIII-wiecznej wizytacji kościelnej
Autorzy:
Frykowski, Janusz A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2038281.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Rogóźno
parafia unicka
Kościół prawosławny
duchowieństwo parafialne
argentaria
beneficjum
Unici
Uniate parish
Orthodox church
parish priest
benefice
Uniates
Opis:
Praca przedstawia funkcjonowanie parafii unickiej pw. św. Michała Archanioła w Rogóźnie w 1. połowie XVIII wieku. We wstępie artykułu określono położenie geograficzne siedziby parafii, jej wielkość i miejsce w strukturach organizacyjnych Kościoła. Analizując protokoły powizytacyjne biskupów chełmskich, przedstawiono wygląd świątyni parafialnej i jej wyposażenie. W miarę możliwości określono wygląd plebanii i zabudowań gospodarczych. Następnie określono beneficjum cerkiewne. W dalszej części zwrócono uwagę na liczbę wiernych i ich duszpasterzy.
The following work depicts the operating of Saint Michael the Archangel Uniate Church in Rogóźno in the first half of the 18th century. The introduction contains the geographical location of the parish, its size and the place in the hierarchy of the Church. Having analyzed the Bishop of Chełm post-visitation protocols both the appearance of the church and church’s endowment is put forth. As far as possible, the appearance of the presbytery and auxiliary buildings has been determined. Then, not only was the church benefice determined but the number of the faithful and the clergy was defined.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2016, 63, 4; 91-108
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła do dziejów Kościołów Wschodnich w Rzeczypospolitej w archiwach i bibliotekach Sankt Petersburga
Source materials for the history of Eastern Church in Poland in archives and libraries of St. Petersburg
Autorzy:
Mironowicz, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/474765.pdf
Data publikacji:
2018-10-29
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Polonika,
archiwa rosyjskie,
archiwa Petersburga,
Kościół prawosławny w Rzeczypospolitej,
Kościół unicki
Polonica,
Russian archives,
Petersburg archives,
Orthodox Church in Poland,
Uniate Church
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2018, 25; 11-16
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
(De)konstrukcje świętości. Jozafat Kuncewicz w rosyjskiej historiografii synodalnej
(De)Constructing Sanctity. Josaphat Kuntsevych in Russian Synodal Historiography
Autorzy:
Morawiec, Norbert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52411309.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Umiejętności
Tematy:
Jozafat Kuncewicz
unia brzeska
Kościół unicki
Cerkiew prawosławna
rosyjska historiografia synodalna
Josaphat Kuntsevych
Union of Brest
Uniate Church
Orthodox Church
Russian synodal historiography
Opis:
Artykuł zawiera analizę rosyjsko-prawosławnej historiografii synodalnej XIX w. dotyczącej męczeńskiej śmierci unickiego arcybiskupa połockiego, bazylianina i świętego Kościoła katolickiego, Jozafata Kuncewicza (1580-1623). Autor w ramach historiografii synodalnej wyróżnił różne od siebie interpretacyjnie narracje badawcze: oberprokuratorską, „uczonych monachów”, zachodnioruską oraz – stanowiącą specyficzną hybrydę wszystkich wcześniejszych – świeckich wykładowców szkolnictwa teologicznego. Stara się jednocześnie odpowiedzieć na pytanie, jaki wpływ na powstanie owych analiz miała przynależność ich autorów do określonych grup synodalnych.
The paper contains an analysis of the 19th century Russian Orthodox synodal historiography concerning the martyrdom and death of the Uniate Archbishop of Polotsk, a Basilian monk and saint of the Catholic Church Josaphat Kuntsevych (1580-1623). In the synodal historiography the author has distinguished three research narrations representing  different interpretations: ober-procurator’s, “learned monachs’” and lay lecturers’ of theological schools. The question has also been addressed about the influence of the particular synodal groups to which the authors belonged on the process of writing of those narrations.
Źródło:
Kultura Słowian. Rocznik Komisji Kultury Słowian PAU; 2018, XIV; 79-112
2451-4985
2543-9561
Pojawia się w:
Kultura Słowian. Rocznik Komisji Kultury Słowian PAU
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasięg osadnictwa ruskiej społeczności etniczno-wyznaniowej w Wielkim Księstwie Litewskim od końca XVII do połowy XVIII wieku (w świetle materiałów wizytacji generalnych cerkwi unickich)
Autorzy:
Liseichykau, Dzianis
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690119.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
ruska społeczność
Kościół unicki
Kościół prawosławny
parafie ritus graeci
wizytacje generalne
granice
ludność słowiańska
ludność bałtyjska
Ruthenian community
Uniate Church
Orthodox Church
ritus graeci parishes
general canonical visitations
Opis:
Artykuł jest poświęcony problemowi rekonstrukcji granicy słowiańsko-bałtyjskiej w Wielkim Księstwie Litewskim od końca XVII do połowy XVIII w. Zostały w nim omówione podstawowe podejścia metodologiczne do wyjaśnienia tego zagadnienia: analiza językoznawcza, badanie danych z zakresu toponomastyki i antroponimii, wykorzystanie badań archeologicznych. Jako najdokładniejsze wyznaczniki do badania obszaru funkcjonowania ruskiej społeczności etniczno-wyznaniowej w regionie zaproponowano wykorzystanie rekonstrukcji sieci parafii ritus graeci (obrządku greckiego), w absolutnej większości unickich, ale niekiedy również prawosławnych. W tym celu sięgnięto po dane z protokołów wizytacji generalnych cerkwi od lat 80. XVII w. do lat 60. XVIII w. Na ich podstawie wyznaczono wyraźną linearną granicę zasięgu osadnictwa ruskiej społeczności etniczno-wyznaniowej w Wielkim Księstwie Litewskim w omawianym okresie. The article attempts to reconstruct the Slavonic-Baltic border in the Grand Duchy of Lithuania from the end of the seventeenth to the mid-eighteenth century. It presents the basic methodological approaches to the problem: a linguistic analysis, studies of toponymical and anthroponomical data, and the use of archaeological evidence. The network of parishes of the ritus graeci, in their vast majority Uniate, but also Orthodox ones, was used as the most precise determinants for the research into the area of the Ruthenian ethnic and religious community in the region. To this end, protocols of general canonical visitations from the 1680s to 1760s were used. The documents made it possible for us to determine a clear linear border of the Ruthenian ethnic and religious settlement within the Grand Duchy of Lithuania in the analysed period.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2017, 3
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Copy of the Chełm Icon of Mother of God in the Orthodox Church in Klesztów. Dating, Direct Inspiration, Cult
Kopia ikony Matki Boskiej Chełmskiej w cerkwi w Klesztowie. Datowanie, bezpośrednie inspiracje, kult
Autorzy:
Ludera, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2038283.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
kopia ikony Matki Boskiej Chełmskiej
Klesztów
pogranicze wyznaniowe Rzeczypospolitej w XVIII w.
Cerkiew prawosławna i unicka
a copy of the Chełm icon of Mother of God
the religious borderland of the 18th-century Commonwealth of Poland
Orthodox and Uniate church
Opis:
Artykuł jest syntetyczną monografią dotąd jedynie wzmiankowanej kopii ikony Matki Boskiej Chełmskiej, znajdującej się w dawnej cerkwi Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Klesztowie koło Chełma. Rozważano kontrowersje dotyczące datowania zachowanych warstw malarskich ikony, czego nie ułatwiają niejednoznaczne wyniki ostatnich badań konserwatorskich (1993). W tym kontekście przeprowadzono szczegółową analizę porównawczą klesztowskiej ikony, w tym z dwiema słabo znanymi kopiami ikony Matki Boskiej Chełmskiej. Chodzi o obraz olejny z podhoreckiej kolekcji Wacława Rzewuskiego (1746) oraz rycinę dewocyjną (1765), obecnie w kolekcji prywatnej. Rekonstruując kult kopii z Klesztowa, analizowano związki między Węgleńskimi z Klesztowa a Wacławem Rzewuskim, osobisty stosunek tego ostatniego do chełmskiej i klesztowskiej ikony, a także apotropaiczną funkcję przypisywaną w Rzeczypospolitej nie tylko oryginałowi, ale również jego kopiom, czczonym zarówno przez wyznawców Cerkwi, jak i Kościoła łacińskiego.
The article is a synthetic monograph of the, so far only mentioned, copy of the Chełm icon of Mother of God, which was located in the former Orthodox Church of the Assumption of Virgin Mary in Klesztów near Chełm. Controversies concerning the dating of the preserved paint layers of the icon were considered, which was not facilitated by the ambiguous results of the last conservation studies (1993). In this context, a detailed comparative analysis of the Klesztów icon was conducted, including with two poorly-known copies of the Chełm icon of Mother of God – namely the oil painting of Podhorce collection of Wacław Rzewuski (1746) and the devotional engraving (1765), now in a private collection. Whilst reconstructing the cult of the copy of Klesztów, the relationship between Węgleńscy from Klesztów and Wacław Rzewuski, the personal attitude of the latter toward the Chełm and Klesztów icons, as well as the apotropaic function attributed in the Commonwealth of Poland not only to the original, but also to its copies, worshiped by both the faithful of the Orthodox Church and the Latins, were analysed.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2016, 63, 4; 109-127
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od Kościoła rzymskokatolickiego, przez Kościół unicki, do Kościoła prawosławnego. Pokasacyjne dzieje świątyń dominikanów w Janowie Podlaskim i reformatów w Białej Podlaskiej
From Roman Catholic Church through Uniate Church to Orthodox Church. The Post-Dissolution History of Dominican Church at Janów Podlaski and of Reformed Friars Minor at Biała Podlaska
От римско-католической, через униатскую до православной церкви. После кассационная история храмов доминиканцев в Янове Подляском и реформатов в Белой Подляской
Autorzy:
Buczyło, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2234997.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Kościół rzymskokatolicki
Kościół unicki
Kościół prawosławny
Podlasie
Biała Podlaska
Janów Podlaski
kasata klasztorów
franciszkanie reformowani (reformaci)
dominikanie
Chełmski Konsystorz Greckokatolicki
Catholic Church
Uniate Church
Orthodox Church
monastery dissolution
Reformed Friars Minor
Dominican Order
Chełm Greek Catholic Consistory
Opis:
W artykule przedstawiono losy dwóch kościołów klasztornych: dominikanów w Janowie Podlaskim i reformatów w Białej Podlaskiej. Obie te świątynie między 1864 a 1875 r. zmieniły swe przeznaczenie: najpierw skasowano działające przy nich klasztory, następnie zostały przekształcone w cerkwie unickie, by po likwidacji Kościoła unickiego stać się cerkwiami prawosławnymi. Ich losy przedstawiono na podstawie materiałów przechowywanych w Archiwum Państwowym w Lublinie w zespole Chełmski Konsystorz Greckokatolicki.
The article presents the fate of two convent churches: of Dominicans at Janów Podlaski and Reformed Friars Minor at Biała Podlaska. Both churches changed their intended purpose between 1864 and 1875; first, their convents were dissolved, then they were converted into Uniate churches only to be transformed into the Orthodox churches after the liquidation of the Uniate Church. Their fate has been presented based on archival materials kept in the State Archives in Lublin, in the fonds of Chełm Greek Catholic Consistory.
Целью настоящей статьи являлось приблизить после кассационную судьбу двух упраздненных монастырских храмов: доминиканцев в Янув-Подляском (Янове Подляшском) и реформатов в Бяла-Поляской (Белой Подляшской). Оба храма в 1864–1875 гг. несколько раз меняли свое назначение. После упразднения существующих рядом с ними монастырей они стали филиальными костелами, затем переданными Униатской церкви и переделанными в церкви этой конфессии. Вместе с упразднением в 1875 г. униатской Холмской епархии, как бывшее униатское имущество, они стали православными храмами. Источниковой базой для статьи послужили материалы, касающиеся обоих костелов, находящиеся в Государственном архиве в Люблине в фонде Холмская греко-католическая консистория (инв. но. 286, 353). Сохранившиеся там документы дают возможность восстановить подробности, связанные с передачей обоих католических храмов униатам. Из них также видно, каким образом светские российские власти пытались использовать эти преобразования для удаления из униатской церкви элементов убранства и обстановки несоответствующих православным образцам.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2020, 55, 2; 33-48
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-22 z 22

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies