Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Turkic" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Некоторые особенности процесса заимствования в истории турецкого и русского языков
On the peculiarities of language borrowings in the history of Turkish and Russian languages
Autorzy:
Kundrotas, Gintautas
Akai, Ischak
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2206746.pdf
Data publikacji:
2017-04-13
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
zapożyczenia językowe
leksykologiasocjolingwistyka
język rosyjski i języki słowiańskie
języki turkijskie
język turecki
arabski
perski
angielski
language borrowings
lexicology
socio-linguistic
Turkic languages
Turkish
Russian and Slavonic languages
Opis:
Niniejszy artykuł porusza kwestię pochodzenia i rozwoju leksyki języka rosyjskiego i tureckiego z uwzględnieniem aspektu socjolingwistycznego. Uwaga autorów skupia się głównie wokół losu zapożyczeń o charakterze książkowo-piśmienniczym przenikających do języka rosyjskiego i tureckiego z języków o dawnej tradycji literackie. Po pierwsze są to zapożyczenia z języka arabskiego i perskiego do języków turkijskich, w tym także do tureckiego. Po drugie – omówione zostały turcyzmy w języku rosyjskim i innych językach słowiańskich. Po trzecie – zbadano wpływ języka rosyjskiego na języki grupy tureckiej byłego Związku Radzieckiego. Czwarty kierunek badań związany jest z analizą anglicyzmów we współczesnym języku tureckim.
The article focuses on the analysis of the origins and development of Turkish and Russian lexis from the socio-linguistic perspective. The fate of book-written borrowings that entered the Turkish and Russian languages from the languages with a long literary tradition is explored. First, the article analyses borrowings that entered Turkic languages, including Turkish, from Arabian and Persian languages. Second, Turkic borrowings in Russian and other Slavonic languages are explored. Third, the article focuses on the influence of the Russian language on Turkic languages spoken in the former Soviet Union, which were largely affected by Russian lexis. Finally, English borrowings in the modern Turkish language are explored.
Źródło:
Językoznawstwo; 2017, 11; 47-56
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Иранские шлемы «кула-худ» в комплексе защитного вооружения тюркских кочевников Центральной Азии XVII–XIX вв.
Iranian „kula-hud” helmets in the panoply of Turkic nomads of Central Asia in 17-19th centuries.
Autorzy:
BOBROV, Leonid
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/517541.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
Central Asia
Equipment
Iranian helmets
Turkic nomads
Opis:
The article considers the topic of the evolution of Iranian „kula-hud” helmets, their construction and decorations system in the perspective of their employment by Turkic nomads of Central Asia. Basing on thorough analyze of the sources it was proved that the „kula-hud” helmet type was created on the foundation of the helmets manufactured from one-piece of metal from Near East in high Middle Ages. „Kula-hud” were originally formed by adding a moveable nasal, two sockets at the temples and a sharp spike at the top of hemispherical body. Chain mail aventail was also added. Early variants of the helmets of this type (proto-kula-hud) can be found as early as 16th century and should be linked with the reform of Iranian protective armament by the first Safavids. In 17th century „kula-hud” helmets were spread widely not only in Iran and India but also in Turkic states of Central Asia. An important factor in popularization of „kula-hud” was its relation with other weaponry (archery, sabers) and the tactics of the peoples of the area. The analyze of „kula-hud” helmets from Central Asia allowed to state that the majority of them are the imports from Iran. Part of the helmets was manufactured by the local masters according to Iranian patterns. The modification of some traditional riveted segmented helmets proves high prestige of Iranian armament among Turkic nomads of the area.
Źródło:
Historia i Świat; 2015, 4; 205-219
2299-2464
Pojawia się w:
Historia i Świat
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wkład Hadży Seraji Szapszała do turkologii
Haji Seraia Shapshal’s Contribution to Turkic Studies
Autorzy:
Jankowski, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440297.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
Tematy:
Haji Seraia Shapshal
Turkic studies
gramar
lexicography
Opis:
Celem artykułu jest ocena części wkładu Hadży Seraji Szapszała do badań turkologicznych, a mianowicie artykułu z 1939 o przyrostku -γur(u) ~ -γyr(y) oraz jego udziału w pracach nad Słownikiem karaimsko-rosyjsko-polskim. O ile słownik jest bardzo dobrze znany w środowisku turkologicznym i wykorzystywały go w swych badaniach szerokie rzesze badaczy, wspomniany artykuł pozostaje do dziś niemal zupełnie niezauważony. W artkule tym Szapszał omawia przyrostek słowotwórczy -γur ~ -γyr, znany w turkologii, choć niezbyt częsty, ale wskazuje też na jego zupełnie niezauważoną funkcję gramatyczną. Można zatem twierdzić, że mamy do czynienia z dwoma homofonicznymi przyrostkami, z których jeden wyraża modalność, a ściślej tryb złożyczący (termin mój, nie Szpszała). Jeśli chodzi o słownik, to choć miał on kilka recenzji po ukazaniu się, dotychczasowe omówienia nie oceniały w nim wkładu poszczególnych redaktorów i autorów. Tymczasem zasługi Szapszała dla przygotowania tego słownika są ogromne, gdyż dawna leksyka karaimska w dużej mierze opiera się na jego kartotece, zaś hasła z dialektu krymskiego zostały opracowane głównie przez niego.
The aim of this paper is to assess part of Haji Seraia Shapshal’s contribution to Turkic studies, his article of 1939 on the suffix -γur(u) ~ -γyr(y) and his work on the Karaim-Russian-Polish Dictionary (1974). While the dictionary is well known among Turkologists and many researchers have used it in their studies, the aforementioned article has passed almost completely unnoticed. In this article Shapshal discusses the word formative -γur ~ -γyr suffix, known in Turkic studies, but also describes the completely unknown function of this suffix as an exponent of malevolence. Therefore, we may say that there are two different, but homophonous suffixes. Shapshal’s contributed the dictionary not only as a member of the editorial board, but also as an author who compiled many of the entries. Shapshal’s painstaking work on the entries for thedictionary is especially valuable, since he excerpted many words from Old Karaim texts and prepared most of the entries for the Crimean dialect.
Celem artykułu jest ocena części wkładu Hadży Seraji Szapszała do badań turkologicznych, a mianowicie artykułu z 1939 o przyrostku -γur(u) ~ -γyr(y) oraz jego udziału w pracach nad Słownikiem karaimsko-rosyjsko-polskim. O ile słownik jest bardzo dobrze znany w środowisku turkologicznym i wykorzystywały go w swych badaniach szerokie rzesze badaczy, wspomniany artykuł pozostaje do dziś niemal zupełnie niezauważony. W artkule tym Szapszał omawia przyrostek słowotwórczy -γur ~ -γyr, znany w turkologii, choć niezbyt częsty, ale wskazuje też na jego zupełnie niezauważoną funkcję gramatyczną. Można zatem twierdzić, że mamy do czynienia z dwoma homofonicznymi przyrostkami, z których jeden wyraża modalność, a ściślej tryb złożyczący (termin mój, nie Szpszała). Jeśli chodzi o słownik, to choć miał on kilka recenzji po ukazaniu się, dotychczasowe omówienia nie oceniały w nim wkładu poszczególnych redaktorów i autorów. Tymczasem zasługi Szapszała dla przygotowania tego słownika są ogromne, gdyż dawna leksyka karaimska w dużej mierze opiera się na jego kartotece, zaś hasła z dialektu krymskiego zostały opracowane głównie przez niego.
Źródło:
Almanach Karaimski; 2014, 3; 48-58
2300-8164
Pojawia się w:
Almanach Karaimski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Węgrzy a ludy tureckie przed Osmanami
Hungarians and the Turkic people before Ottomans
Autorzy:
Grzesik, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32315646.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
The Hungarians
Turkic people
Hungarian medieval chronicle writing
the people of a Great Steppe
Węgrzy
ludy tureckie
średniowieczne dziejopisarstwo węgierskie
ludy Wielkiego Stepu
Opis:
Ugrofińscy Węgrzy nawiązali kontakt z ludami z tureckiej grupy językowej najpóźniej w dzisiejszej Baszkirii stanowiącej ich praojczyznę, legendarne Wielkie albo Wschodnie Węgry, o których pamiętali średniowieczni kronikarze. Ludy tureckie były mieszkańcami Wielkiego Stepu, stąd określenie Turków stało się synonimem koczowników. W źródłach bizantyńskich pod mianem Turków występują Węgrzy. Wraz z odłamem bułgarskich Onogurów, zapisanych w źródłach arabskich jako s.k.l, a znanych później jako Szeklerzy, w latach 30. IX w. osiedlili się w okolicach Morza Azowskiego, dostając się pod polityczną podległość Chazarów. O tym, że Węgrów powszechnie utożsamiano z Turkami, świadczy określenie ich przez słowiańskich sąsiadów mianem Onogurów, czyli *Ągrów, skąd wzięła się łacińska nazwa Hungari albo polska Węgrów. Jak się wydaje, węgierski związek plemienny wędrujący najpierw nad stepy meotydzkie, później zaś migrujący do Kotliny Karpackiej, był wieloetniczny z dużym udziałem ludności tureckojęzycznej (Szeklerzy, chazarscy Kabarzy), która stopniowo uległa madziaryzacji, pozostawiając Węgrom elementy świadomości historycznej (pamięć o Attyli, którą Szymon z Kézy erudycyjnie przekształcił w historię o pokrewieństwie huńsko-węgierskim). Jednak stworzone przez nich w Kotlinie Karpackiej państwo zachowało charakter wieloetniczny, co dopiero w czasie rozwoju nowożytnych nacjonalizmów zaczęło stwarzać problemy, które przyczyniły się do rozpadu państwa w 1918 r.
The Finno-Ugric Hungarians made contact with people from the Turkish language group not later as in present-day Bashkiria. It was their original homeland, which was mentioned as the Great or Eastern Hungary by the medieval chroniclers. The Turkic people lived on the Great Steppe in that time, therefore the name of the Turks was a synonym of the nomads. However, in the Byzantine sources it were the Hungarians who were called The Turks. They settled in the region of the Azov Sea together with a branch of the Bulgarian Onogurs, noted in the Arabian sources as s.k.l, and later known as the Szeklers. They got under the political dependency of the Khazars. The Slavic name of the Hungarians *Ągri, from which the Latin name of the Hungari and the Polish Węgrzy was derived, descended from the name of the Onogurs. It seems that the Hungarian tribal commonwealth, which originally wandered to the Maeotidian Steppes and afterwards migrated to the Carpathian Basin, was multiethnical, with great participation of the Turkic population (such as the Szeklers and the Kabars). This people was Magyarized, but left elements of the own historical consciousness to the Hungarians, such as the memory of Attila, which was the basis of the eruditional story of the Hunnic-Hungarian identity by Simon of Kéza. Nevertheless, the Hungarian state preserved its multiethnical character, which generated problems only in the 19th century, a period of growth of the modern nationalisms, which resulted in the disintegration of the state in 1918.
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2022, 29; 91-99
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Urban legends: Turkish kayık ‘boat’ and “Eskimo” qayaq ‘kayak’
Autorzy:
de la Fuente, José Andrés Alonso
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/634649.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Turkic languages, Eskimo-Aleut languages, philology, etymology, chance similarity
Opis:
The main goal of this paper is to show that the proposed relationship between Turkish kayık ‘boat’ and Eskimo qayaq ‘kayak’ is far-fetched. After a philological analysis of the available materials, it will be proven that the oldest attestation and recoverable stages of these words are kay-guk (11th c.) < Proto-Turkic */kad-/ in */kad-ï/ ‘fir tree’ and */qan-yaq/ (see Greenlandic pl. form kainet, from 18th c.) < Proto-Eskimo */qan(ə)-/ ‘to go/come (near)’ respectively. The explicitness of the linguistic evidence enables us to avoid the complex historical and cultural (archaeological) observations related to the hypothetical scenarios concerning encounters between the Turkic and Eskimo(-Aleut) populations, so typical in a discussion of this issue. In the process of this main elucidation, two marginal questions will be addressed too: the limited occasions on which “Eskimo” materials are dealt with in English (or other language) sources, and the etymology of (Atkan) Aleut iqya- ‘single-hatch baidara’.
Źródło:
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis; 2010, 127
2083-4624
Pojawia się w:
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Two comments on Marek Stachowski’s “How to combine bark, fibula, and chasm (if one speaks Proto-Turkic)?”
Autorzy:
Gold, David L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/634430.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Arabic, Aramaic, Hebrew, Latin, Persian, Proto-Turkic
Opis:
This note reacts to an article by Marek Stachowski in Studia Linguistica UIC (no. 127, 2010, pp. 179–186) by suggesting that a phonemic opposition between /b/ and /v/ may be a relatively late development in the world’s known languages and by suggesting that dialectal Turkish goğuz ‘nutshell’ may in some way be etymologically related to certain words in Arabic, Aramaic, Hebrew, and Persian meaning ‘nut’.
Źródło:
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis; 2015, 129, 2
2083-4624
Pojawia się w:
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Turkish sarımsak ~ sarmısak ‘garlic’ revisited
Turecki sarımsak ~ sarmısak ‘czosnek’
Autorzy:
Stachowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29431951.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
etymology
Turkic
Turkish
Altai
semantics
etymologia
języki turkijskie
język turecki
ałtajski
semantyka
Opis:
Thus far, four – structurally very different – etymologies have been suggested for the Turkic word for ‘garlic’. This author adduces derivatives found in Altai, one of the Siberian Turkic languages, that provide crucial support for one of them.
Jak dotąd zaproponowano cztery – strukturalnie bardzo odmienne – etymologie tureckiego słowa oznaczającego ‘czosnek’. Autor przytacza derywaty występujące w języku ałtajskim, jednym z języków turkijskich Syberii, które stanowią istotny argument na rzecz jednej z hipotez.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2023, 20; 255-260
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Perevodchik-Terjiman Newspaper: A Bilingual Phenomenon of the Muslim Press in Late Imperial Russia
Gazeta Perevodchik-Terjiman. Przykład dwujęzycznej prasy muzułmańskiej w późno imperialnej Rosji
Autorzy:
Tikhonova, Nadhezda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1597512.pdf
Data publikacji:
2021-05-22
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
The Perevodchik-Terjiman newspaper
bilingualism
Ismail Gasprinskii
Russian Muslims
common-Turkic language
late-imperial Russia
Russian Revolution of 1905
dwujęzyczność
gazeta Perevodchik-Terjiman
język ogólno-turecki
późnoimperialna Rosja
rewolucja 1905 w Rosji
rosyjscy muzułmanie
Opis:
This case study examines the bilingualism of the prominent Russian Muslim newspaper of the late nineteenth to early twentieth centuries, known as the Perevodchik-Terjiman (literally “Translator” or “Interpreter”) by means of discourse analysis. This newspaper was published from 1883 to 1918 in Crimea, until 1914 by Ismail Gasprinskii (1851‒1914), a prominent enlightener of Russian Muslims. Until December 1905, the newspaper was issued in two languages–Russian and so-called common-Turkic. The latter language was unsuccessfully intended to become a common literary language for Russian Muslims. Despite the declarations, the parallel articles in Russian and Turkic barely presented direct translations from one language to another. On the contrary, there were significant differences. The differences in Russian and Turkic narratives were not markers of opposing intentions or obscure meanings. It is argued here that this feature can be qualified as an instance of cultural bilingualism, which reflected the multiculturalism of the newspaper’s heterogeneous audience.
Prezentowane studium przypadku bada dwujęzyczność kluczowej gazety rosyjskich muzułmanów z przełomu dziewiętnastego i dwudziestego wieku za pomocą analizy dyskursu. Gazetę Perevodchik-Terjiman (w przekładzie „Tłumacz”) publikowano od 1883 do 1918 na Krymie, a jej redaktorem naczelnym był Ismail Gasprinskii (1851‒1914), ważny działacz edukacyjny wśród rosyjskich muzułmanów. Do grudnia 1905 roku gazeta była dwujęzyczna, publikowano ją po rosyjsku i w języku ogólno-tureckim. Ten drugi miał się stać językiem literackim dla zamieszkujących imperium rosyjskie muzułmanów. Pomimo deklaracji, artykuły nie były dosłownymi tłumaczeniami i różniły się między sobą w kluczowych punktach. Nie chodziło jednak o zwykłe zatajenie czegoś przed niektórymi czytelnikami. Artykuł ten dowodzi, że jest to przykład bilingualizmu kulturowego, odzwierciedlającego wielokulturowość odbiorców gazety.
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2021, 39, 1; 119-136
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Kizil Caves as an terminus post quem of the Central and Western Asiatic pear-shape spangenhelm type helmets. The David Collection helmet and its place in the evolution of multisegmented dome helmets
Autorzy:
KUBIK, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/517537.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
Helmets
Spangenhelme
Lamellar
Asia
Iran
Huns
Turkic Kaganate
China
Korea
Kizil Caves
Opis:
Current paper consists of two main parts. In the first part the author discusses arms and armor presented in the Kizil Caves depictions, suggesting a datation of the two well-knowncaves, namely so-called Maya Cave and Cave of the Painter. In the second part of this paper the author discusses a helmet found in Iran and currently held in the David Collection,Copenhagen. On the basis of a detailed comparative analysis, the author puts forward a thesis of correlation between the lamellar and spangen pear-shape helmets dating the objects tolate 6th-beginning of the 7th century CE. Specifically, it is suggested that the David Collection helmet is a later evolution of such forms that was known in the late-Sasanian period.
Źródło:
Historia i Świat; 2018, 7; 141-156
2299-2464
Pojawia się w:
Historia i Świat
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Karaim translation of the Book of Nehemia copied in the 17 th century’s Crimea and printed in 1840/1841 at Gözleve, on the copyist of the manuscript, and some related issues
Autorzy:
Shapira, Dan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/916382.pdf
Data publikacji:
2013-12-31
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Karaim Language
origins of Crimean Karaites
Judeo-Turkic
Gözleve translation
Karaite copyists
Opis:
In this article, the author describes the nature of the 1840/1841 Turkic Karaim translation of the Bible, published at Gözleve / Jevpatorija, and especially, the translation of Nehemia, the last book in this publication. The author tries to identify the translator / copyist of Nehemia, who was working on the MS in 1672 in Mangup,having been based himself on the colophon, and surmised that the rest of the Bible translation may come from a MS copied by the same copyist. The author further speculates why the publisher of the Gözleve edition chose this particular MS. In order to define the Turkic language of the translation, the author goes in details about the earlier Jewish – both Rabbanite and Karaite – population of Çufut-Qal‘eh in the Crimea; his conclusion is that the earlier population was mostly immigrants from the North (the Duchy of Lithuania) and their language could not be originally any sort of Crimean Turkic. In the article, the author publishes and republishes different Judeo-Turkic Karaite Biblical translations and tombstone inscriptions.
Źródło:
Karaite Archives; 2013, 1; 133-198
2353-2327
Pojawia się w:
Karaite Archives
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The importance of the One Belt One Road Initiative for Central and West Asia
Autorzy:
Selcen Emiroglu, Melike
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531297.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Fundacja Instytut Nauki o Polityce
Tematy:
One Belt One Road
Turkey
The Turkic Republics
China
Modern Silk Road
Russia
The Asian Infrasructure Investment Bank
economy and geopolitical
Opis:
The Initiative of One belt- One Road Project consists of the Economic zone of the Silk Road and projects of 21th Century Sea Silk Road. The Antique Silk Road aims to establish a trade and infrasture network that connects Europe and Africa to Asia beyond trade routes. For 21st Century Modern Silk Road will create new opportunies for all member states in this project. Also, China will have big advantage and economical development and the world trade productions will transport better safely, fast and on time to the destination countries. When we look at from Central Asia and Western Asia Countries pespectives, Turkic Republics are geographically located in the first circle of this Project. Although it is clear that China’s growing influence as an economic force will be felt globally, the most difficult of the project will be the Turkic Republics, which will take the first place in case the project is successful or fails. The increase of China’s economic influence in the medium and long term, the free movement of goods, money and labor force has the potential to disrupt the population balance of the Turkic Republics. The stability of the Turkic Republics, which is a buffer zone between Russia and China, not only for these republics, but also for Russia’s security, The preservation of the population balance of the Turkic Republics and its borders with China is not an issue to be left to the Turkic Republics only. About this subject, the fact that there is a need for close cooperation should be taken into account by Russia, Turkey and Turkic Republics. Turkey Project will finance the Asian Infrastructure Investment Bank, which will become a founding partner, Turkey attended this Project`s Summit in China and it is interested very closely with this Project. The loss of confidence in Turkey’s western allies for the last ten years, the west has pushed Turkey to seek the support of Russia and China in balancing the world. Via Turkic Republics Turkey will connect to China, Apart from Iran through a reliable line with this project (China-Central Asia-Caspian Sea-Azerbaijan-Georgia-Turkey) the opportunity to reach the reunion to this new economic center of power in Asia. However, with this project China’s balance of economic, geopolitical and population influence on the Turkic Republics Turkey needs to close cooperation with Russia that is open.
Źródło:
Polish Journal of Political Science; 2018, 4, 1; 49-135
2391-3991
Pojawia się w:
Polish Journal of Political Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Epic “Edige” in Kazakhstan
Autorzy:
Zhanpeissova, Naziya
Kuzembayeva, Gulzhana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/469953.pdf
Data publikacji:
2019-03-01
Wydawca:
Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie
Tematy:
folk Turkic heritage
epic “Edige”
manuscript
Kazakh versions
transliteration
archetypal basis
Opis:
The article studies the fate of Kazakhstan versions of the well-known Turkic epic “Edige”. Written recordings of the epic made in the 19th century by Ch. Valikhanov were promulgated by P.M. Melioranskij. Its Kazakh language later versions based on the Kazakh storytellers’ pieces were all forgotten for decades because of the notorious ideological struggle against the “feudal heritage”. And only since the 80's and 90's of the 20th century Kazakhstani researchers have had the opportunity to study the epic thoroughly and introduce it into scientific discourse. Among the works published in the post-Soviet period are the retransliterated variant of the Valikhanov-Melioranskij, record performed by E. Magauin and the works of Kazakh researchers such as R. Berdibay and Zh. Asanov which deserve today special attention. Purpose. The researchers of those countries whose cultural heritage includes the folk Turkic epic legend “Edige” (“Idige”), created in the Middle Ages, found in written versions or recorded based on words of folk narrators, should unite efforts to create the archetypal basis of this masterpiece. Methods. General scientific methods of analysis and generalization of theoretical material, the comparative method and elements of textual analysis have been used in our work. In particular, we have analyzed theoretical works of Kazakh researchers, and also referred to comparative analysis of the “Edige” epic represented in its various Kazakhstani versions. In the process of comparative textual analysis, phrases selected from a fragment of the epic legend have been divided into speech cycles. In the Ch. Valikhanov’s legend version manuscript, the archaic usage of words (word forms and phrases) and their lexical substitutions (synonymous) by the elements of later Kazakh language have been revealed. The semantics of lexical and phraseological means have been refined according to the dictionaries of modern Kazakh language. At the following stage, the grammatical (morphemic, morphological and syntactic) structure of the manuscript and the latest version of the epic piece have been compared. As a result, outdated and oral-spoken grammatical forms and their modern equivalents standardized from the point of view of written-literary language have been identified. Results. The article based on the Kazakh sources describes the history and circumstances of producing the Kazakh medieval epic “Edige” versions, which is the folk spiritual heritage of a number of Turkic nations (Nogai, Kazakh, Tatar, Bashkir, Karakalpak). Comparative analysis of a fragment of the original manuscript by Ch. Valikhanov retransliterated at the end of the 20th century by E. Magauin and the Kazakh transcriptions made by K. Satpayev as well as by other scholars in the early 20th century, have revealed some late changes that violate the archaic structure of the epic. It has been stated that these changes were applied to the text of the epic “Edige” in order to facilitate its perception by the modern Kazakh reader. The prospects for this research can be defined as further systematization of all written epic “Edige” versions stored in libraries and manuscript collections of Kazakhstan, Karakalpakstan, Karachay-Cherkessia, Tatarstan and Bashkortostan; creating a single text of the epic close to the archetypal one. In addition, it is necessary to prepare the publication of the epic “Edige”, supplied with detailed philological, historical and cultural comments, based on the analysis of all written versions, including those that were recorded later based on folk narrators stories.
Źródło:
Intercultural Communication; 2019, 6, 1; 21-35
2451-0998
Pojawia się w:
Intercultural Communication
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Siberian languages in contact, 1: Collective numerals in Yakut, Dolgan, Tuvinian, Tofalar and some other Turkic languages
Autorzy:
Stachowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/634583.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Turkic languages
Siberian languages
comparative linguistics
areal linguistics
linguistic leagues/areas
Opis:
Morphological categories of Siberian Turkic numerals are particularly complex and therefore deemed to be especially advantageous to areal investigations. The aim of this paper is to see whether (at least some of) the suffixes of collective numerals can readily be used as isogloss connecting Yakut and Dolgan with Tuvinian and Tofalar or, maybe, also some other Turkic languages.
Źródło:
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis; 2011, 128
2083-4624
Pojawia się w:
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Remarks on the investigation of the oldest layer of Turkic loan-words in Hungarian
Autorzy:
Stachowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/700096.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
etymology, Turkic, Hungarian, loan-words, Proto-Altaic
Opis:
Those who are interested in the investigation of the oldest Turkic loan-words intoHungarian have known for a couple of years about the research on this topic conducted inSzeged. It has resulted in a two-volume edition which will certainly inspire many scholarsfrom now onwards. In the present article a handful of remarks and suggestions is presentedthat were noted down while reading the “new Gombocz”.
Źródło:
Studia Etymologica Cracoviensia; 2014, 19, 4
1427-8219
Pojawia się w:
Studia Etymologica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recognition and propaganda of Kazakh history in press
Autorzy:
Albatyr, Ilesken
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/568424.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Turkic people
Orkhon inscription
Turkic language
Тюрки
Орхонские надписи
изучение тюркских языков
Opis:
The aim of the work is to investigate the cultural heritage of Turkic-speaking people. The key questions of the article: What are the history and theory of the Old Turkic script? What influence does the old ancient heritage provide on modern spiritual process?
Целью данной работы является исследовать культурное наследие тюркоязычных народов. Ключевыми вопросами статьи являются : История и теория древнетюркского письма? Какое воздействие окажет древнетюркское наследие на современный духовный прцесс?
Źródło:
Nowa Polityka Wschodnia; 2015, 1(8); 90-98
2084-3291
Pojawia się w:
Nowa Polityka Wschodnia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies