- Tytuł:
-
Spinoza’s Defense of Toleration: The Argument From Pluralism
Spinozy argumentacja na rzecz tolerancji: argument z pluralizmu - Autorzy:
- Kisner, Matthew J.
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/31232574.pdf
- Data publikacji:
- 2022
- Wydawca:
- Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
- Tematy:
-
Spinoza
tolerancja
Boyle
Bodin
wiara
Traktat teologiczno-polityczny
toleration
Bayle
faith
Theological-Political Treatise - Opis:
-
Spinoza’s bold, spirited defense of toleration is an animating theme of the Theological-Political Treatise (TTP) and an important reason for the significant historical impact of the text. But Spinoza’s arguments for toleration can be challenging to discern. True to its title, the TTP offers two main arguments for toleration, one political, the other theological. This paper argues that Spinoza’s theological argument for toleration is closely connected to a distinct and often overlooked argument from pluralism. This paper examines Spinoza’s argument from pluralism and defends that it is more attractive to similar arguments for toleration offered by Bodin and Bayle. It is more attractive than Bodin’s pluralism argument because Spinoza’s allows that religious beliefs and doctrines of faith have a rational justification, which makes possible a more optimistic picture of the prospects for religious disputation. Spinoza’s pluralism argument is also more attractive than Bayle’s argument because Spinoza’s does not regard religious beliefs as justified by sincerity, which means that he does not need to recognize any problematic rights of erroneous conscience, nor is he forced to accept as justified sincere beliefs in persecution or obviously immoral or irreligious beliefs.
Odważna i zdecydowana obrona tolerancji stanowi ważny wątek Traktatu teologiczno-politycznego (TTP) Spinozy i jeden z powodów znaczącego historycznego wpływu tego tekstu. Nie jest jednak łatwo sprecyzować argumenty Spinozy na rzecz tolerancji. Zgodnie z tytułem, TTP zawiera dwa główne argumenty na rzecz tolerancji: polityczny i teologiczny. Autor niniejszego artykułu argumentuje, że teologiczny argument Spinozy za tolerancją jest ściśle związany z odrębnym i często pomijanym argumentem z pluralizmu. Artykuł zawiera analizę Spinozjańskiego argumentu z pluralizmu i broni tezy, że argument ten jest bardziej atrakcyjny niż zbliżone do niego argumenty na rzecz tolerancji podane przez Bodina i Bayle’a, ponieważ Spinoza dopuszcza możliwość, że przekonania i doktryny religijne mają racjonalne uzasadnienie, co pozwala z większym optymizmem patrzeć na przyszłość sporów religijnych. Spinozjański argument z pluralizmu jest również bardziej atrakcyjny niż argument Bayle’a, ponieważ Spinoza nie uznaje przekonań religijnych za uzasadnione na mocy ich szczerości, co zwalnia go od konieczności uznania problematycznych praw błądzącego sumienia. Ponadto Spinoza nie jest zmuszony do traktowania jako uzasadnionych szczerych przekonań prześladowców ani przekonań jawnie niemoralnych czy niereligijnych. - Źródło:
-
Roczniki Filozoficzne; 2022, 70, 4; 213-235
0035-7685 - Pojawia się w:
- Roczniki Filozoficzne
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł