- Tytuł:
-
Nierozpoznane collectivum w językach tocharskich: toch. A pratri ‘bracia’
An Unrecognized Collective Noun in the Tocharian Languages: Toch. A pratri ‘brothers’ - Autorzy:
- Witczak, Krzysztof Tomasz
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1879582.pdf
- Data publikacji:
- 2016
- Wydawca:
- Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
- Tematy:
-
collectiva
indoeuropejska morfologia
języki tocharskie
collective nouns
Indo-European morphology
Tocharian languages - Opis:
-
Forma tocharska A pratri ‘bracia’ nie posiada jednoznacznej interpretacji. Jedni badacze interpretują ją jako mianownik liczby podwójnej, urobiony od apelatywu pracar (m.) ‘brat’ (= toch. B procer), inni jako mianownik liczby mnogiej, a kolejni dopuszczają możliwość, że forma ta została wywołana błędem pisarskim. Autor niniejszej pracy dowodzi, że w językach indoeuropejskich funkcjonował rzeczownik o znaczeniu zbiorowym: *bhrātriyā (f. coll.) ‘brać, bractwo’, por. gr. att. φρᾱτρίᾱ, dial. φᾱτρίᾱ (f.) ‘braterstwo; ród, plemię, klan; związek rodowy, fratria’; lit. brotìja (f.) ‘krąg najwierniejszych przyjaciół’; stsłe. bratria, stczak. (XV w.) bratrja, strus. братрия (f. coll.), stpol. (rzadkie) bratrza (f. coll.) (< psł. *bratrьja f. coll. ‘brać, bractwo’). Do tego samego archetypu sprowadza się toch. A pratri ‘bracia’, która reprezentuje dawne nomen collectivum, użyte w funkcji liczby mnogiej. Podobne zjawisko pojawia się też w językach słowiańskich, por. pol. bracia (nom. pl.) ‘fratres’, dawniej f. coll. ‘brać, bractwo’.
The interpretation of Tocharian A pratri ‘brothers’ is highly controversial. Some re-searchers interpret it as the nominative dual of the East Tocharian noun pracar (m.) ‘brother’ (= Toch. B procer), others as an irregular form of the nominative plural, and yet others suggest that the form in question should be treated as a scribal error. The present author demonstrates that the collective noun *bhrātriyā (f. coll.) ‘brotherhood’ is securely attested in the Indo-European languages, cf. Attic Greek φρᾱτρίᾱ, dial. φᾱτρίᾱ (f.) ‘brotherhood; people of kindred race, tribe, clan’; Lithuanian brotìja (f.) ‘circle of the most faithful friends’; Old Slovenian bratria, Old Chakavian bratrja, Old Russian братрия (f. coll.) ‘brotherhood’, Old Polish (rarely) bratrza (f. coll.) ‘brotherhood, brothers’ (< Proto-Slavic *bratrьja f. coll. ‘brotherhood’). Toch. A pratri ‘brothers’ derives from the same Indo-European archetype and represents a nomen collectivum used as the nominative plural. A similar phenomenon is attested in the Slavic languages, cf. Pol. bracia (nom. pl. ← f. coll.) ‘brothers’, earlier ‘brotherhood.’ - Źródło:
-
Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 9; 119-133
0035-7707 - Pojawia się w:
- Roczniki Humanistyczne
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł