Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "The Polish People’s Republic" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Badanie kultury w PRL i ZSRR oraz nowe spojrzenie na kulturę w polskiej i rosyjskiej socjologii po przełomie ustrojowym
STUDIES ON CULTURE IN THE TIMES OF COMMUNIST POLAND AND THE USSR AND A FRESH LOOK AT CULTURE IN THE POLISH AND RUSSIAN SOCIOLOGIES AFTER THE FALL OF COMMUNISM
Autorzy:
Dunaeva, Victoria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/781928.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish People’s Republic
USSR
sociology of culture after the political change
PRL
ZSRR
socjologia kultury po przełomie ustrojowym
Opis:
The author analyses a history of research on culture in communist Poland and the USSR (later Russian Federation). She finds similarities and differences. During the time of communist Poland a tendency was to standardize the supply of culture and make the access to it more democratic. The basic task of the sociology of culture in communist Poland was to control the advancement process of culture dissemination and research into the various forms of participation. However, in the second half of the 70s attention was more and more focused on the directions of cultural sociology development and functions. Following the fall of communism this discipline was faced with a challenge of embracing all the important directions of changes while indicating a now socio-cultural model at the same time. In the USSR, on the other hand, the government was interested only in the cultural research which was to confirm a hypothesis on fast cultural development of masses. Sociology of culture did not exist as a science, though. Following years of deep crisis, when perestroika period began, sociologists of post soviet Russia faced a serious challenge: how to move from “the only one true” Marxist paradigm to the mastering and usage of various theories which functioned in sociology around the world. The Author indicated the contribution in this respect i.a. of Vladimir Yadov or academics circled around Yurij Levada. In general one can say that in Poland as well as in Russia, the sociology of culture following the fall of communist regime and following certain major political, economic, social and cultural changes, found itself in entirely new reality.
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2011, 55, 2-3; 113-129
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bieg życia Alojzego Śliwy (przyczynek do biografii działacza warmińsko-polskiego)
Life of Alojzy Śliwa (contribution to the biography of a Warmian-Polish activist)
Autorzy:
Chojnowski, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2165217.pdf
Data publikacji:
2014-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Alojzy Śliwa
plebiscyt 11 lipca 1920
polski Warmiak
folklor warmiński
Gietrzwałd
Warmiacy na I i II wojnie światowej
Polska Ludowa
wobec mniejszości
literatura warmińsko-mazurska
Plebiscite of 11th July 1920
Polish Warmian
warmian folklore
Warmians during the First and Second World War
Polish People’s Republic and minorities
warmian-masurian literature
Opis:
Artykuł Bieg życia Alojzego Śliwy (przyczynek do biografii działacza warmińsko-polskiego) jest krytyczną rekonstrukcją zarysu biografii polskiego Warmiaka, który żył w latach 1885–1969. Był działaczem narodowym i społecznym, warmińsko-polskim rymopisem, regionalnym publicystą, folklorystą. Wykonywał zawód krawca oraz policjanta. Brał udział w I wojnie światowej jako niemiecki żołnierz, ale już w 1920 roku był działaczem plebiscytowym po stronie polskiej. Jego zasługi doceniły władze Polski międzywojennej. Po 1945 roku Śliwa jednoznacznie opowiedział się za Polską Ludową, zachowując swoje głębokie przywiązanie do Kościoła katolickiego. Badania nad jego biografią i twórczością umożliwią odpowiedź na pytanie, czy i w jakim stopniu dorobek i znaczenie Alojzego Śliwy w kulturze Warmii i Mazur jest wartością zmanipulowaną na użytek propagandy i polityki narodowościowej w regionie.
The article is a critical reconstruction of the outline of a Polish Warmian’s biography, who lived in 1885–1969. He was a national and social activist, Warmian- Polish writer, regional publicist and a folklorist. He worked as a tailor and a police officer. He took part in First World War as a German soldier, but as soon as 1920 he became a Polish plebiscite worker. His achievements have been rewarded by interwar Polish authorities. After 1945 Śliwa unambiguously approved of Polish People’s Republic, remaining deeply connected to the Catholic Church. Studies over his biography and works provide the answer to the question: If and how deeply is Śliwa’s work in Warmia-Mazurian’s culture a value twisted to the regional nationalist propaganda?
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2014, Zeszyt, XXVIII; 51-60
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nauczyciele wobec stanu wojennego
Teachers towards martial law
Autorzy:
Wykusz, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2165258.pdf
Data publikacji:
2014-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Związek Nauczycielstwa Polskiego
„Głos Nauczycielski”
PRL
stan wojenny
oświata i edukacja w PRL
Karta Nauczyciela
Polish Teachers Association
„The Voice of the Teacher”
communist
martial law
education and education in the Polish People’s Republic
Teacher’s Charter
Opis:
Początek lat 80. XX wieku był dla polskiej oświaty i dla nauczycieli trudnym okresem. Powstanie NSZZ „Solidarność” podzieliło grono pedagogiczne skupione do tej pory wokół jedynego związku zawodowego – Związku Nauczycielstwa Polskiego. Główne żądania opozycji nie znajdowały uznania w prorządowym ZNP, co zaostrzało napiętą sytuację między obydwoma związkami i uwidaczniało się w publikowanych na łamach „Głosu Nauczycielskiego” artykułach. Pomimo propagandy na łamach pisma toczone były społeczne debaty na temat rozwoju oświaty, zmian w systemie edukacji, a także poprawy jakości życia i pracy dla nauczycieli. Nauczanie ideologiczne, przeciwko któremu protestowała opozycja, było mocno popierane przez redakcję i szerzone wśród czytelników. Jednostronność przedstawionych na łamach tygodnika wydarzeń była oczywista, jednak nie można nie dostrzec społecznej roli „Głosu Nauczycielskiego”, który był nie tylko źródłem informacji o ustawach i rozporządzeniach dotyczących oświaty, ale także spoiwem łączącym członków zawieszonego na czas trwania stanu wojennego Związku Nauczycielstwa Polskiego.
The beginning of the 80s was a difficult period for Polish education and teachers. The establishment of the „Solidarity” shared the teaching staff who was gathered so far around the only one union of Polish Teachers Association. The main demands of the opposition were not approved by the pro-government Polish Teachers’ Union what exacerbated the tense situation between the two unions and was visible in the published articles of „The Voice of the Teacher”. Despite the propaganda, there were social debates in the journal on the development of education, changes in the education system and improvement of the quality of teachers’ life and work. Ideological teaching of which the opposition was against was strongly supported by the editors and spread among readers. One-sidedness of the events presented in the weekly was obvious but the social role of „The Voice of the Teacher”, which was not only a source of information about laws and regulations concerning education but also the bond connecting the members of suspended Polish Teachers’ Union for the duration of martial law, could not be missed.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2014, Zeszyt, XXVIII; 340-351
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie książki z historii oświaty i wychowania (1945–1989) w ocenie ówczesnej krytyki
Polish books on the history of education and bringing up children (1945-1989) as reviewed by the critics of the time
Autorzy:
Wnęk, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/957493.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
The history of bringing up children
history of education and pedagogical thinking
book reviews
pedagogical disciplines
education in the Polish People’s Republic
Opis:
This article analyses the reviews of Polish books on the history of education and bringing up children in the years 1945-1989. It presents the ways in which critics reviewed new publications and shows the aspects which they paid special attention to. The reviews were published in the most renowned magazines among historians of education and raising children, such as ”Przegląd Historyczno-Oświatowy” (The History and Education Review), ”Rozprawy z Dziejów Oświaty” (Dissertations on the History of Education). Some of them were written by renowned specialists in the field. For contemporary historians, the reviews may constitute an interesting source of information on academic criticism from the times of the Polish People’s Republic. They may also bear witness to the hard work and efforts made towards conducting thorough studies into the history of education and bringing up children over various historical periods.
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2014, 32; 47-72
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wartości uniwersalne kontra wartości socjalizmu. Problematyka aksjologiczna w artykułach prasowych poświęconych powieści "Mistrz i Małgorzata" Michaiła Bułhakowa w latach 1969–1989
Universal values vs. the values of socialism. Axiological problems in newspaper articles about the novel The Master and Margarita by Mikhail Bulgakov in the years 1969–1989
Autorzy:
Korcz, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431172.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Bulgakov Mikhail
The Master and Margarita
Good an Evil
literature
culture
society
Polish People’s Republic
Bułhakow Michaił
Mistrz i Małgorzata
Dobro i Zło
literatura
kultura
społeczeństwo
PRL
Opis:
The paper deals with the problem of the relationship between literature and the widely understood sphere of human spirituality, its significance to social life and the issue of using culture as a tool of indoctrination in a totalitarian state. It shows how public discourse on Bulgakov’s novel reflected the mechanisms of collective life in the seventies and eighties of the twentieth century; how the figures-symbols functioned as carriers of fundamental moral values; and what the importance of Christian ethics was, not only for the reception of the novel in Poland, but also for the formation of certain attitudes and beliefs. This reflection concerns the role of religious themes and philosophical topics not as stand-alone semantic elements, but as factors that provoked to seek answers to the existential questions of Polish society at those times.
Artykuł podejmuje problem związków literatury z szeroko pojmowaną sferą duchowości człowieka, jej znaczenia dla życia społecznego oraz kwestię wykorzystywania kultury jako narzędzia indoktrynacji w państwie totalitarnym. Pokazuje, w jaki sposób w dyskursie publicznym na temat powieści Bułhakowa odbijały się zjawiska oraz mechanizmy życia zbiorowego lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku, jak funkcjonowały w obiegu społecznym postacie-symbole, będące nośnikami podstawowych wartości moralnych, jakie znaczenie miała etyka chrześcijańska nie tylko dla recepcji powieści w Polsce, ale również dla kształtowania się wśród publiczności literackiej określonych postaw i poglądów. Refleksje dotyczą roli motywów religijnych i wątków filozoficznych nie jako autonomicznych elementów znaczeniowych, lecz czynników, które prowokowały do szukania odpowiedzi na nurtujące ówczesne społeczeństwo polskie pytania egzystencjalne.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2014, 50, 4; 79-97
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność społeczna ks. Franciszka Blachnickiego
Rev. Franciszek Blachnicki’s social work
Autorzy:
Derewenda, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1886422.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
ks. Franciszek Blachnicki
działalność społeczna
ruch trzeźwościowy
oaza
Ruch Światło-Życie
opozycja w PRL
teologia wyzwolenia
non violence
Rev. Franciszek Blachnicki
social work
temperance movement
oasis
Light – Life Movement
opposition in the Polish People’s Republic
liberation theology
Opis:
Ksiądz Franciszek Blachnicki (1921-1987) jest zaliczany do grona osób, które w szczególny sposób wpłynęły na ukształtowanie polskiego społeczeństwa w okresie PRL. Wojnę przeżył jako więzień Auschwitz i innych obozów i więzień nazistowskich. Po wojnie wstąpił do seminarium duchownego i w roku 1950 rozpoczął działalność duszpasterską. W latach 1957-1960 rozwinął ruch trzeźwościowy – Krucjatę Wstrzemięźliwości, którego centralę zorganizował w Katowicach. Wydawała ona własne książki i czasopisma. Organizowała wiele akcji i rekolekcji. Po likwidacji Krucjaty przez władze państwowe ks. Blachnicki zaangażował się w działalność liturgiczną i katechetyczną, inicjując w roku 1969 ruch oazowy. Uczestnicy tego ruchu prezentowali styl życia odmienny od popularnego w PRL-u. Mimo utrudnień ze strony władz komunistycznych, Ruch Światło-Życie rozwijał się bardzo dynamicznie, gromadząc na rekolekcjach letnich w końcu lat osiemdziesiątych 78 tys. osób. Wobec narastającego w latach siedemdziesiątych alkoholizmu i demoralizacji społecznej, ks. Blachnicki zainicjował w roku 1979 kolejny ruch trzeźwościowy – Krucjatę Wyzwolenia Człowieka. Widząc zakłamanie systemu komunistycznego, propagandy „szerokiego poparcia społecznego”, w marcu 1980 r. wezwał oazowiczów do bojkotu „wyborów” w PRL i przemyślenia swojego uczestnictwa w partii komunistycznej i w innych marksistowskich organizacjach. W okresie Solidarności ks. Blachnicki przygotował specjalny program rekolekcji ewangelizacyjnych dla środowisk pracy. W listopadzie 1981 r. zainicjował stowarzyszenie pod nazwą Niezależna Chrześcijańska Służba Społeczna. W roku 1982, będąc na emigracji w RFN, utworzył Chrześcijańską Służbę Wyzwolenia Narodów. Stowarzyszenie działało na rzecz wyzwolenia narodów, które po II wojnie światowej utraciły swoją państwowość lub suwerenność. Dynamiczne działania ks. Blachnickiego przerwała jego nagła śmierć w lutym 1987 r.
Rev. Franciszek Blachnicki (1921-1987) is counted among the people who in a special way influenced the shaping of the Polish society in the period of the Polish People’s Republic. He spent the Second World War as a prisoner in Auschwitz and other Nazi camps and prisons. After the war he entered the Seminary and in 1950 he started his pastoral work. In the years 1957-1960 he developed a temperance movement – The Temperance Crusade whose central office was located in Katowice. It published its own books and periodicals and it organized numerous actions and retreats. After the Crusade was abolished by the State authorities Rev. Blachnicki started liturgical and catechetic work, initiating the Oasis Movement in 1969. The participants in this movement adopted a style of life that was different from the one popular in the Polish People’s Republic. Despite difficulties created by the communist authorities the Light – Life Movement developed dynamically, gathering 78 thousand people in summer retreats at the end of the 1980s. Because of alcoholism and social demoralization that grew in the 1970s Rev. Blachnicki initiated another temperance movement in 1979 – The Crusade for the Liberation of Man. Seeing the hypocrisy of the communist system and the propaganda of a “broad social support” in March 1980 he appealed to the Oasis participants to boycott the “election” in the Polish People’s Republic and to think over their membership in the communist party and in other Marxist organizations. In the “Solidarity” period Rev. Blachnicki prepared a special program of evangelization retreats for working people. In November 1981 he initiated an association called the Independent Christian Social Service. In 1982, in emigration in Germany, he established the Christian Service for the Liberation of Nations. The association worked for the liberation of nations that lost their statehood or independence. Rev. Blachnicki’s dynamic work was stopped by his sudden death in February 1987.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 2; 219-235
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w Legnicy w czasach PRL
The Activities Conducted by the Society of the Friends of Children in the Polish People’s Republic
Autorzy:
Jaworska, Kazimiera
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/473161.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Collegium Witelona Uczelnia Państwowa
Tematy:
The Society of the Friends of Children, Legnica, The Polish People’s
Republic, education, upbringing.
Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, Legnica, Polska Ludowa, oświata,
Opis:
światowej, wywarły wpływ na działalność wszystkich instytucji i organizacji związanych z szeroko rozumianą problematyką oświatowo-wychowawczą. Jedną z nich było Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, utworzone w 1949 roku. Chociaż działalność TPD w praktyce wpisywała się w kanony polityki komunistycznego państwa, w 1952 roku zapadła decyzja o jego likwidacji. Nowy rozdział w dziejach TPD zainicjował „Polski Październik”. Aktywność działaczy doprowadziła do jego formalnego reaktywowania w 1957 roku. Towarzystwo Przyjaciół Dzieci do końca istnienia PRL było finansowane z budżetu państwa, ściśle realizując jego politykę na niwie oświatowo-wychowawczej. Powstanie i początki działalności TPD w Legnicy były konsekwencją spontanicznego działania grona pedagogów związanych z przedwojennym Robotniczym Towarzystwem Przyjaciół Dzieci na rzecz przybyłych do miasta dzieci skrzywdzonych przez II wojnę światową. Mając na uwadze uwarunkowania polityczne oraz reformę administracji państwowej, w dziejach legnickiego TPD można wyróżnić następujące etapy: 1949 –1956, 1957–1975, 1975 –1980, 1981–1989. Zachowane materiały źródłowe wskazują, iż TPD w Legnicy w latach 1949 –1989 prowadziło ożywioną działalność na rzecz dzieci i młodzieży.
The social and political transformation which took place in Poland after World War II influenced the character of activities conducted by all kinds of institutions and organizations dealing with broadly understood educational and tutorial problems. The Society of the Friends of Children, established in 1949, constituted one of them. Although the activities conducted by the Society were convergent with the communist policy implemented by the state, the decision to abolish it was made in 1952. The Polish October marked a new chapter in the history of the Society. An active involvement of its members led to its formal reactivation in 1957. The Society of the Friends of Children was subsidised by the State until the end of the communist era and it implemented the policy of the government in the field of education and tutoring. The establishment and origin of The Society in Legnica were direct consequences of a spontaneous action for the benefit of children affected by WW II, who arrived in the city, taken by a group of teachers involved in the activities conducted by The Labour Society of the Friends of Children before WW II. Taking into account the political conditions and the reform of state administration, the following stages in the history of the Society in Legnica can be distinguished: 1949 –1956, 1957–1975, 1975 –1980 and 1981–1989. The available source materials reveal that between 1949 and 1989 The Society of the Friends of Children in Legnica conducted intensive activities for the benefit of children and the youth.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy; 2015, 4, 17
1896-8333
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz Polski Ludowej w MC. Człowiek z winylu i Jaskółce w reżyserii Bartosza Warwasa
The Image of The Polish People’s Republic Present in Bartosz Warwas’ Mc. Człowiek z winylu and Jaskółka
Autorzy:
Sikorska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920873.pdf
Data publikacji:
2015-06-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Bartosz Warwas
Jaskółka
MC. Człowiek z winylu
The Polish People’s Republic
mock-documentary
mockumentary formula
the Polish Cinema of Moral Anxiety
Opis:
The article is an analysis of the films Mc. Człowiek z winylu and Jaskółka, both directed by Bartosz Warwas, in terms of how they present the image of the Polish People’s Republic. In the first movie, the director presents the subject in a humorous way, through the use of a dockumentary formula. Jaskółka, on the other hand, is a feature film, in which the image of the PRL emerges through a retrospective presentation of the history of the life of the main character – Agnieszka Jaskółka. Both films have a number of references to the Polish Cinema of Moral Anxiety as well as the use of archival footage, but they present it in a different manner.
Źródło:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2015, 17, 26; 197-204
1731-450X
Pojawia się w:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityczne i gospodarcze aspekty relacji polsko-szwedzkich w latach 1945-1989
Political and Economic Aspects of the Relations Between Poland and Sweden in 1945-1989
Autorzy:
Kłonczyński, Arnold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1601899.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
political and economic relations between Poland and Sweden
stages of development of the mutual relations
the period of the Polish People’s Republic (1945–1989)
szwedzko-polskie kontakty gospodarczo-polityczne
etapy rozwoju wzajemnych stosunków
czasy PRL
Opis:
Uznanie Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej oraz podpisanie umowy gospodarczej pomiędzy Szwecją i Polską w lipcu 1945 r. otworzyło nowy rozdział w historii stosunków pomiędzy tymi państwami. Celem artykułu jest zaprezentowanie zróżnicowanych form kontaktów dwustronnych w sferze gospodarczej i politycznej w latach 1945–1989 oraz próba odpowiedzi na pytanie, jakie czynniki wewnętrzne i międzynarodowe miały wpływ na kierunki rozwoju stosunków pomiędzy dwoma nadbałtyckimi sąsiadami. W tym długim okresie wyróżnić można kilka etapów współpracy, kiedy wyraźnie zmieniały się zarówno ekonomiczne, jak i polityczne uwarunkowania relacji dwustronnych. W pierwszym okresie (1945–1951) miał miejsce szybki wzrost wymiany handlowej przy równoczesnym pogarszaniu się stosunków politycznych, które w dużym stopniu wynikały z atmosfery napięcia zimnowojennego. W kolejnych etapach (1952–1960, 1961–1969, 1970–1979, 1980–1989) sytuacja ulegała znacznym zmianom, na co wpływ miało wiele czynników gospodarczych i politycznych, zarówno wewnętrznych, jak i międzynarodowych, które mimo woli i zaangażowania obu partnerów nie doprowadziły do wyjścia z impasu w ostatniej dekadzie. Mimo polskich planów dotyczących szybkiej modernizacji gospodarki, które wymagały pożyczek zagranicznych oraz możliwości sprowadzenia zarówno niezbędnych surowców (ruda żelaza), wysokiej klasy maszyn i urządzeń, a także niewielkiej odległości obu państw, gwarantującej stosunkowo niskie koszty transportu, spadało szwedzkie zaufanie do terminowości dostaw i jakości oferowanych towarów. Polityczny wstrząs związany ze stanem wojennym oraz wsparcie środowisk szwedzkich dla opozycji w Polsce nie ułatwiały odrodzenia dobrych kontaktów, które istniały w okresie powojennym oraz w latach 70. XX w. Podstawę źródłową rozważań stanowią polskie i szwedzkie materiały archiwalne, dane statystyczne oraz komentarze prasowe.
The recognition of the Provisional Government of National Unity (PGNU; Polish: TRJN) and signing of the economic agreement between Sweden and Poland in July 1945 opened a new chapter in the history of the relations between those two countries. This paper presents the diversified forms of bilateral contacts in the economic and political sphere during 44 years (1945–1989) and is an attempt to answer the question which international and internal factors influenced the directions of development of the relations between the two Baltic countries. In that long period of 44 years several stages of cooperation might be identified when those factors changed drastically. In the first stage (1945–1951) the commercial exchange was growing fast and at the same time the political relations were deteriorating, which – to a considerable degree – resulted from the atmosphere of the cold war tension. In the subsequent stages (1952–1960; 1961–1969; 1970–1979; 1980–1989) the situation kept changing, which was influenced by several economic and political factors, both international and internal in character. But in spite of the two countries’ will and involvement the deadlock in the last period was not broken. In spite of the Polish expectations based on the tiny distance between the two countries (which guaranteed low costs of transport), concerning a fast modernisation of its economy, which required foreign loans and exports of necessary raw materials such as iron ore, and high-class machines and equipment, the Swedish lost their confidence in the prompt completion of the contracts and in the quality of the delivered merchandise. The political shock resulting from the martial law and the support by the Swedes for the opposition in Poland did not make the existing contacts easier. The basic sources for the analysis have been the Polish and Swedish archival materials, statistical data and press commentaries.
Źródło:
Studia Maritima; 2015, 28; 125-155
0137-3587
2353-303X
Pojawia się w:
Studia Maritima
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozbieżność struktury wykształcenia kobiet i mężczyzn w PRL. Pomiędzy polityką państwa a indywidualnymi wyborami edukacyjnymi
Autorzy:
Zawistowska, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/603330.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
educational reforms
unintentional consequences
gender
the Polish People’s Republic
Opis:
The divergence in the structure of the education of men and women in the Polish People’s Republic. Between the state policy and individual educational choices (Summary)In the era of the Polish People’s Republic, the gender divergence in the structure of education grew in parallel with an increase in the number of women who obtained secondary and higher school education. The analysis given in the article supplements our knowledge on the topic with details on the analysis presented here, it is possible to specify two factors which, while linked to the educational policy pursued in communist Poland, stood behind the divergence under discussion. First, vocational schools offered training in trades reserved mainly for men, which led women to opt for high school general education. Second, women’s access to some ‘male’ schools was formally restricted. Women’s educational advantage, which was the result of the policy conducted by the state in the fi eld of education, can thus be regarded as having been an unintentional side effect of the reforms introduced in Poland after the Second World War.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2015, 75
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój kolei żelaznych na ziemiach polskich w ujęciu historycznoprawnym
Legal-history approach to the development of railways on Polish lands
Autorzy:
Wilczek-Karczewska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/973532.pdf
Data publikacji:
2015-03-31
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania
Tematy:
historia kolei
transport kolejowy
doba porozbiorowa
Druga Rzeczpospolita
Polska Ludowa
Polskie Koleje Państwowe
militaryzacja kolei
legal-history of railways
railway transport
post-partition period
the Second Republic of Poland
Polish People’s Republic
The Company “Polish State Railways”
militarization of railways
Opis:
Niniejszy artykuł opisuje dzieje kolei na ziemiach polskich w ujęciu historycznoprawnym. Obejmuje dobę porozbiorową, Drugą Rzeczpospolitą i Polskę Ludową. W opracowaniu pokazano, iż początkowo budowa kolei następowała z inicjatywy podmiotów prywatnych (głównie towarzystw akcyjnych). Podmioty te były jednak przez rządy nadzorowane, a budowa i eksploatacja linii kolejowych była działalnością koncesjonowaną. W drugiej połowie XIX wieku nastąpił proces nacjonalizacji kolei. Poszczególne rządy w pełni doceniły wartość transportu kolejowego dla rozwoju gospodarki i wzmocnienia obronności państwa. Ponadto państwo przejmowało linie nierentowne oraz wspierało tworzenie tras lokalnych. W artykule opisano również historyczny rozwój przedsiębiorstwa „Polskie Koleje Państwowe” oraz scharakteryzowano akty prawne, odnoszące się do militaryzacji kolei.
This papers refers to the legal-history of railways on Polish lends. It includes post-partition period, the Second Republic of Poland and the Polish People’s Republic. The construction of railways was at first an initiative of the private sector. However, the latter were supervised by the State and the construction and exploitation of railways was licensed. The nationalization process of railways began in the second half of the XIX Century because of their importance for the national economy and defense. Incidentally, nationalization included unprofitable and local railways. The paper speaks also of the company history of “Polish State Railways” and the militarization of railways in Poland.
Źródło:
internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny; 2015, 4, 1; 100-124
2299-5749
Pojawia się w:
internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tłumacz jako instytucja — przypadek PRL i drugiej Jugosławii
Prevoditelj kao institucija — slučaj Narodne Republike Poljske i druge Jugoslavije
The Translator as an institution — the case of The Polish People’s Republic and the second Yugoslavia
Autorzy:
Małczak, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/486842.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
institucije
prijevodna književnost
Narodna Republika Poljska
druga Jugoslavija
institutions
translation literature
The Polish People’s Republic
the second Yugoslavia
instytucje
literatura tłumaczona
PRL
druga Jugosławia
Opis:
Prevoditelji su dio institucionalizirane prijevodne književnosti zajedno s organizacijama prevoditelja, književnom kritikom, izdavačkim kućama i časopisima. Igrali su vrlo važnu ulogu u Narodnoj Republici Poljskoj. Komunistička ih je partija smatrala gnijezdom opozicije. Prva poljska organizacija prevoditelja osnovana je tek 1981., nakon više godina neuspjelih pokušaja, što nije slučajno, za vrijeme najveće popularnosti sindikata Solidarnost. Prijevodna je književnost bila dio kulturnih veza s inozemstvom koje su pak bile dio vanjske politike i međunarodnih odnosa i kao takve su se nalazile pod potpunom kontrolom države. Politička je ideologija faktor koji u najvećoj mjeri tječe na kulturnu politiku. Unatoč svim izvanknjiževnim ograničenjima, prijevodna je književnost, kao i kulturne veze s inozemstvom, imala veću slobodu nego druge kulturne institucije zato što je vlast htjela izgraditi pozitivnu sliku zemlje, pogotovu za stranog recepijenta. Položaj prevoditelja u Narodnoj Republici Poljskoj bio je blizak Horacijevu modelu prevođenja, akt pregovaranja u kojem sudjeluju patron (u ovome slučaju država), dva jezika i kulture.
Translators are a part of institutionalized translation literature together with organizations of translators, literary critics, publishing houses, and magazines. They played a very important role in The Polish People’s Republic. The Polish Communist Party treated them as nest of oppositionists. The first organization of translators, Association of Polish Translators and Interpreters, was established after years of failed attempts in 1981, not accidentally at the time of the biggest popularity of Solidarity. Translation literature was a part of cultural contacts with abroad which were a part of the foreign policy of the state. This particular sphere was under control of the state. Political ideology was the most important factor which influenced cultural policy. Despite those extratextual constraints translators and the sphere of cultural contacts with abroad had a little bit more freedom than other cultural institutions because the political authority wanted to create a positive picture of the country, especially for the foreign receiver. The position of the translator in The Polish People’s Republic was close to The Horace Model of translation. He had to negotiate between a patron (in our case state) and two languages and cultures.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2015, 6, 1; 281-289
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tranzyt czechosłowacki w portach ujścia Odry po II wojnie światowej
The Checkoslovakian Transit Through the Ports of the Order Estuary After World War 2
Autorzy:
Techman, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1602026.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
contacts between Poland and Czechoslovakia
the transit of Czechoslovakian goods through the port of Szczecin
the period of the Polish People’s Republic (1945–1989)
kontakty polsko-czechosłowackie
tranzyt towarów czechosłowackich przez port szczeciński
okres PRL
Opis:
Dla Czechosłowacji, państwa pozbawionego dostępu do morza, naturalną drogą wyjścia na Bałtyk była Odra i Szczecin. W okresie międzywojennym XX w. kraj nad Wełtawą, mimo otrzymania w traktacie wersalskim prawa do własnej strefy wolnocłowej w porcie szczecińskim oraz pozyskania na jego podstawie taboru rzecznego, nie wykorzystał w pełni szlaku odrzańskiego. Splot różnorakich czynników spowodował, że Praga skierowała ekspansję handlową i tranzytową na porty Morza Północnego i Morza Śródziemnomorskiego, a zwłaszcza na Hamburg. II wojna światowa przyniosła zmiany w politycznej i gospodarczej sytuacji Polski i Czechosłowacji. W wyniku przesunięć terytorialnych część dotychczasowych ziem niemieckich i Odra na zdecydowanej większości biegu znalazły się w granicach państwa polskiego. Zażegnanie konfliktu granicznego i względna normalizacja stosunków między obu państwami skutkowały podpisaniem układu o przyjaźni i wzajemnej pomocy z 10 marca 1947 r. oraz późniejszej (4 lipca tego roku) konwencji o zapewnieniu współpracy gospodarczej. Ważną jej część stanowił układ komunikacyjny, który zapewniał Czechosłowacji wolny obszar celny w porcie szczecińskim oraz uprzywilejowaną pozycję w żegludze odrzańskiej. Umożliwiał także korzystanie z polskich portów morskich przez czechosłowacką flotę handlową na takich samych warunkach, jakim podlegały polskie jednostki pływające. Następstwem układu komunikacyjnego była umowa między Czechosłowacją a Polską o dzierżawie terenów w porcie szczecińskim, zawarta 15 lipca 1949 r. Na jej mocy państwo znad Wełtawy otrzymało do własnej eksploatacji nabrzeże z przyległym terenem (300 m dł. i 100 m szer.). Dla wykorzystania odrzańskiego szlaku transportowego została powołana (12 maja 1948 r.) „Czechosłowacka Żegluga na Odrze”, z siedzibą we Wrocławiu i oddziałem w Szczecinie. Natomiast spedycję tranzytu czechosłowackiego przechodzącego przez porty polskie zmonopolizowała w końcu lat 40. XX w. spółka z o.o. „Spedrapid” w Gdyni (z oddziałami w Gdańsku i Szczecinie), której kapitał oraz władze stanowiły firmy polskie i czechosłowackie. Po kilku zaledwie latach eksploatacji własnego rejonu przeładunkowego w porcie szczecińskim oraz przedsiębiorstwa armatorskiego na Odrze, które okazały się wyjątkowo nierentowne, Praga zrezygnowała ze względów ekonomicznych z ich utrzymywania. Nowy układ komunikacyjny między Polską a Czechosłowacją, zawarty 13 stycznia 1956 r., kładł kres istnieniu obcego obszaru portowego w Szczecinie oraz odrzańskiej spółki żeglugowej. Co istotne, zniesienie obu agend nie tylko nie doprowadziło do spadku obrotów tranzytowych idących przez Szczecin, ale przeciwnie – przyniosło ich wzrost. Szczecin odgrywał w następnych dekadach ważną rolę dla czechosłowackiego handlu zagranicznego. Nadodrzańskie miasto stało się wkrótce największym portem tranzytowym południowego sąsiada Polski, odbierając w 1958 r. palmę pierwszeństwa Hamburgowi. Szczeciński armator – Polska Żegluga Morska – znajdował się w czołówce przewoźników w eksporcie-imporcie ładunków czechosłowackich. Kraj znad Wełtawy korzystał także z produkcji szczecińskiego przemysłu okrętowego, skąd pochodziła część statków jego narodowego armatora. Wskazać również należy udział szkolnictwa morskiego Szczecina w przygotowaniu kadr oficerskich wspomnianego przedsiębiorstwa państwowego „Czechosłowacka Żegluga Morska”. Próby silniejszego związania organizacyjno-kapitałowego południowego sąsiada Polski z gospodarką morską Szczecina, podejmowane w latach 60., 70. i 80., nie przyniosły jednak pozytywnego rezultatu.
For the Republic of Chechoslovakia, a state without access to the sea, a natural way to get to the Baltic Sea was the Oder and Szczecin (Stettin). Between the two World Wars in the 20th century the country on the Wlatava (German: Moldau), in spite of receiving its own duty-free zone in the Szczecin port and in spite of its own river barges according to the treaty of Versailles, did not take the full advantage of the Oder route. A series of events caused that Prague directed its trade and transit expansion towards the ports of the North Sea, especially Hamburg, and the Mediterranean Sea. The second world war brought about some political and economic changes in the situation of Poland and Checkoslovakia. As a result of the territorial changes a part of the German territories, including most of the course of the Oder, became Polish. Any potential border conflict between the two countries was prevented by signing the treaty of friendship and mutual assistance on March 10th, 1947, and on July 4th of the same year – a convention of economic cooperation. An important part of the latter was the chapter concerning the transit arrangements, thanks to which Czechoslovakia was conceded a duty-free zone in the Szczecin port and a privileged position in the navigation on the Oder; the convention entitled the Czechoslovakian merchant shipping to use the Polish seaports on the same conditions the Polish ships had. A consequence of the transit arrangements was an agreement between Czechoslovakia and Poland concerning the lease of a part of the Szczecin port concluded on July 15th, 1949. By virtue of that agreement Czechoslovakia received a wharf 300 metres long and 100 metres wide for its own use. May 12th, 1948 saw the creation of the Czechoslovakian Oder Navigation (Company) to run the navigation on the Oder River by the Czechoslovakian barges; its headquarters were in Wrocław with a branch in Szczecin. On the other hand, at the end of the 1940s the Czechoslovakian freight forwarding passing through the Polish ports was monopolised by the PLC ‘Spedrapid’ in Gdynia (with branches in Gdańsk and Szczecin); its capital and management were partly Polish and partly Czechoslovakian. After a few years of using its own wharf in the Szczecin port and operating the shipping company on the Oder (both of which turned out to be extremely unprofitable) Czechoslovakia gave them up. A new agreement between Poland and Czechoslovakia was concluded on January 13th, 1956; it put an end to the foreign area in the port of Szczecin and to the shipping company on the Oder. Surprisingly, the liquidation of the two agencies did not result in a decrease of transit turnover but just the reverse: caused its increase. In the subsequent decades Szczecin played an important role in the Czechoslovakian foreign trade. In 1958 Szczecin became the biggest transit port for our southern neighbour overtaking Hamburg. The Szczecin shipowner – the Polish Steamship Company – was one of the leading carriers in the Czechoslovakian exports and imports. Czechoslovakia purchased products of the Polish shipyards, whence a part of its ships came. A significant part of the officers of the Czechoslovakian Shipping Company (Československá námořní plavba) had been prepared by the Maritime Academy in Szczecin. Yet, the attempts to cooperate more closely undertaken in the 1960s, 1970s and 1980s failed.
Źródło:
Studia Maritima; 2015, 28; 229-274
0137-3587
2353-303X
Pojawia się w:
Studia Maritima
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władze komunistyczne wobec zakonów męskich na Środkowym Nadodrzu w latach 1970-1980
The communist authorities’ policy with regard to male religious orders in Środkowe Nadodrze in the years 1970-1980
Autorzy:
Zamiatała, Dominik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1023021.pdf
Data publikacji:
2015-06-26
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
the Office of Religious Affairs
Środkowe Nadodrze
religious orders
Gorzów Wielkopolski
the Security Service
the Polish People’s Republic
zakony
Służba Bezpieczeństwa
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Urząd do Spraw Wyznań
Opis:
In the 1970s in the Polish People's Republic, despite declaration of co-existence of the state and the Church, the Communists continued to fight with the Church on the ideological plane and strived to weaken it and reduce its pastoral activity, and it especially referred to religious orders in Polish society. Those principles were implemented by the organs of administration and security in Środkowe Nadodrze. During that period, they tried to lead a flexible policy with regard to religious orders. According to the top-down decisions, religious authorities tried to neutralize monks from the political influence of bishops. First, they sought, and with success, to make religious orders and congregations in that area loyal to them. They did that mainly through frequent individual conversations with monks and visits to religious houses. Then they continued to implement the task of forcing the orders to respect socio-political principles and binding state laws. They systematically analysed and then provided the Office of Religious Affairs in Warsaw with the information on the overall assessment of the current attitudes and activities of religious orders  in their provinces. They monitored, on a regular basis, the relationships inside religious orders and their pastoral activities. They sought to set monks at variance with the local bishop and diocesan clergy. The actions taken by local governments towards religious orders brought the desired effect. Monks complied with the state regulations concerning the Church and they were not engaged in anti-socialist activities.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2015, 103; 285-306
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Wykupywanie towarów spożywczych trwa”, czyli rzecz o reakcjach społeczeństwa polskiego na kryzys kubański na przykładzie województwa szczecińskiego
‘Buying out foodstuffs is going on’, or Something about the Polish Society’s Reactions to the Cuban Crisis Exemplified with the Szczecin Voivodeship
Autorzy:
Rembacka, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591194.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Cuban crisis
cold war
the history of the PRL (Polish People’s Republic)
kryzys kubański
zimna wojna
historia PRL
Opis:
1962 saw one of the biggest political crises between the super-powers of that time: the USA and the USSR. Never before during the cold war had the lives of the inhabitants of the whole globe been threatened with a total extinction. Was the Polish society conscious of that? Was it prepared for a confrontation, which must have ended in a different way from all the wars that had been waged before? In the documents drawn up by party’s activists and by SB (Public Security Service) functionaries October 1962 constitutes an interesting problem. But that does not refer to decisions made by high-ranking officials. Archival material provides a lot of information concerning the attitude of the society. Therefore it is feasible to answer the question whether the Polish society was conscious of a possible result of the conflict; whether buying out foodstuffs and other necessities could secure their lives; whether the Polish people were interested in and excited about the conflict at all. The author attempts to answer those questions in the article, and – at the same time – to prove that the sources in the archives of the IPN (Institute of National Remembrance) might be useful in investigating problems of social history.
W 1962 roku doszło do jednego z największych kryzysów politycznych pomiędzy ówczesnymi supermocarstwami: USA i ZSRR. Jeszcze nigdy, w okresie zimnowojennym, życie mieszkańców całego globu nie było tak zagrożone zagładą. Czy społeczeństwo polskie zdawało sobie z tego sprawę? Czy było przygotowane na konfrontację, która musiałaby zakończyć się zupełnie inaczej aniżeli konflikty wojenne prowadzone dotychczasowymi metodami? W dokumentach wytworzonych przez działaczy partyjnych oraz funkcjonariuszy SB, październik 1962 roku stanowi istotny i interesujący problem. Nie dotyczy on decyzji, które podejmowano na najwyższych szczeblach władzy, bo nie to jest najważniejsze. Materiały archiwalne dostarczają wielu wiadomości na temat postawy społeczeństwa. Można zatem podjąć próbę odpowiedzi na pytania: czy społeczeństwo polskie miało świadomość, czym może się zakończyć ta swoista próba sił? Czy fakt wykupywania towarów pierwszej potrzeby mógł w jakikolwiek sposób zabezpieczyć ich życie? Czy w ogóle Polaków interesował i emocjonował ten konflikt? Na takie oraz inne pytania postarano się odpowiedzieć w artykule, pokazując jednocześnie, że źródła pozostające w zasobach archiwalnych IPN mogą być przydatne do badania historii społecznej.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2016, 2; 133-144
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies