Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "The II Republic of Poland" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 63
Tytuł:
Historycznoprawne aspekty działalności Oddziału Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej w Bydgoszczy
The Historical and Legal Aspects of Operation the Department of Polish National Loan Found in Bydgoszcz
Autorzy:
Zych, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1803323.pdf
Data publikacji:
2019-10-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia
prawo
pieniądz
Polska Krajowa Kasa Pożyczkowa
II Rzeczpospolita Polska
Oddział w Bydgoszczy
history
law
money
Polish National Loan Found
Department in Bydgoszcz
the Second Republic of Poland
Opis:
Dokumenty archiwalne dotyczące Oddziału Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej w Bydgoszczy zachowały się w stanie szczątkowym. Informacje prasowe dotyczące jej działalności mogą wskazywać na główne kierunki jej funkcjonowania. Niewątpliwie, podstawą prawną były akty normatywne powszechnie obowiązujące. Oddział Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej w Bydgoszczy otwarto po przekazaniu władzy w mieście polskiej administracji. Fakt ów może przypuszczalnie podważać tezę o tym, że Kasa wspierała interesy niemieckie. Choć nie można twierdzić tego jednoznacznie, jednak wyrażam nadzieję, że tractu temporis znajdą się archiwalia pozwalające na prowadzenie dalszych badań w tym zakresie.
The archival documents relating to the Department of Polish National Loan Fund in Bydgoszcz have survived in a rudimentary state. Press releases concerning its activity may indicate the main directions of its operation. Undoubtedly, the legal basis were generally binding normative acts. The results of this study allow to challenge thesis that titled Loan Found has supported the German interests. The PNLF Branch in Bydgoszcz has opened after the transfer of power in the city to Polish administration. I hope that tractu temporis will find the archival documents allowing for further research on the titled matter.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2018, 28, 3; 161-180
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mniejszość bez reprezentacji... Kwestia przedstawicieli środowisk białoruskich w Radzie Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1939–1945
Autorzy:
Wysocki, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081354.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
National Council of the Republic of Poland
Polish-Belarusian relations
Belarusians in the years of World War II
Belarusian national movement
Rada Narodowa Rzeczypospolitej Polskiej
stosunki polsko-białoruskie
Białorusini w latach II wojny światowej
białoruski ruch narodow
Нацыянальная Рада Рэспублікі Польшча
польска-беларускія адносі- ны
беларусы ў гады ІІ сусветнай вайны
беларускі нацыянальны рух
Opis:
W artykule omówiono próby poszerzenia Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej o przedstawicieli ludności białoruskiej w latach 1939-1945. Wspomniany organ powstał w grudniu 1939 r. jako ciało opiniujące działalność Prezydenta i Rządu RP. Wprowadzenie do jego składu reprezentantów Białorusinów miało być aktem traktowania ich jako równoprawnych współobywateli oraz potwierdzeniem trwania władz polskich na uchodźstwie na stanowisku nienaruszalności granicy wschodniej państwa polskiego. Wobec braku szerszego poparcia politycznego dla inicjatywy ze strony ówczesnych polskich partii politycznych i niekonsekwencji działań Rządu RP wszystkie próby wyłonienia przedstawicieli ludności białoruskiej i ściągnięcia ich do Londynu kończyły się porażką. Sposób realizacji planu odsłaniał charakter polityki narodowościowej Rządu RP na uchodźstwie w latach 1939-1945. Niewprowadzenie przedstawiciela Białorusinów do Rady Narodowej RP skutkowało dalekosiężnymi następstwami i miało bezpośredni wpływ na losy regionu i jego mieszkańców.
The following article discusses the attempts to expand the National Council of the Republic of Poland by introducing representatives of the Belarusian population in the years 1939-1945. The aforementioned structure was established in December 1939 as an opinion authority on the activities of the President and the government of the Republic of Poland. The introduction of representatives of Belarusians into its composition was supposed to be an act of treating them as equal fellow citizens and confirmation of the persistence of the Polish authorities-in-exile on the position of inviolability of the eastern border of the Polish state. In the absence of wider political support for the initiative from the Polish political parties of the time and the inconsistency of the actions of the Polish government, all attempts to select representatives of the Belarusian population and bring them to London ended in failure. The way the plan was implemented revealed the nature of the national policy of the Polish Government-in-Exile in the years 1939-1945. Failure to introduce Belarusian representatives onto the National Council of the Republic of Poland resulted in far-reaching consequences and had a direct impact on the fate of the region and its inhabitants.
У артыкуле разглядаюцца спробы ўвесці ў склад Нацыянальнай Рады Рэспублікі Польшчы прадстаўнікоў беларускага насельніцтва ў 1939–1945 гадах. Згаданая рада ўзнікла ў снежні 1939 г. як орган, які дае заключэнні аб дзейнасці прэзідэнта і ўрадa РП. Увядзенне ў склад рады беларускіх прадстаўнікоў мела быць актам трактавання іх як раўнапраўных суграмадзян і пацвярджэннем збоку польскага эміграцыйнага ўрадa прынятай пазіцыі па непарушнасці ўсходняй мяжы польскай дзяржавы. З-за адсутнасці шырокай падтрымкі ініцыятывы збоку тагачасных палітычных польскіх партый і непаслядоўнасці ў дзеяннях урадa РП усе спробы вылучэння прадстаўнікоў беларускага насельніцтва і іх пераезду ў Лондан заканчваліся паразай. Спосаб рэалізацыі планa выявіў характар палітыкі па нацыянальным пытанні эміграцыйнага ўрадa РПў 1939–1945 гадах. Неўвядзенне беларускага прадстаўніка ў Нацыянальную Раду Рэспублікі Польшчы мела далёкасяжныя наступствы і аказала непасрэдны ўплыў на лёс рэгіёна і ягонага насельніцтва
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2021, 15; 33-53
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Idea silnego rządu w polskiej myśli polityczno-prawnej u progu niepodległości
The idea of a strong government in the Polish political-legal thought at the beginning of Polish independence
Autorzy:
Wojtacki, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1991307.pdf
Data publikacji:
2021-11-18
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
władza wykonawcza
myśl polityczna
II Rzeczypospolita
instytucje polityczne
konstytucjonalizm
the executive power
political thought
the Second Republic of Poland
political institution
constitutionalism
Opis:
W powszechnej opinii przedwojennych prawników i historyków system instytucjonalny państwa wyrastający z postanowień konstytucji marcowej (1921) został oparty na konstytucji III Republiki Francuskiej (1875). W konsekwencji bezpośredniej recepcji pogłębione zostały na gruncie polskim niektóre wady systemu francuskiego, w tym słabość władzy wykonawczej zdominowanej przez parlament, zwłaszcza jego niższą izbę. W artykule przedstawiono najważniejsze uwarunkowania kształtowania się władzy wykonawczej w pierwszej polskiej konstytucji XX wieku.Podstawą rozważań było nawiązanie do tradycji dwóch polskich szkół historycznych ukształtowanych w okresie zaborów, reprezentujących pesymistyczne i optymistyczne wizje polskiej historii przed upadkiem państwa. Wykazano, że przyjęty model władzy wykonawczej, wbrew pierwotnym deklaracjom, zrywał z jednym z nakazów kategorycznych wywodzących się z tradycji politycznej Konstytucji 3 maja, to jest ideą silnego rządu. Spowodowane to było osobistymi animozjami i brakiem stałego politycznego konsensusu w zakresie powoływania pierwszych gabinetów II RP, czego następstwem był głęboki kryzys instytucjonalny, w którego konsekwencji doszło do przewrotu majowego marszałka Józefa Piłsudskiego i wprowadzenie quasi-autorytarnego reżimu politycznego.
In the opinions which were commonly presented by pre-war lawyers and historians,the institutional system of the state growing out of the provisions of the March constitution (1921) was based on the constitution of the Third French Republic (1875). Bythe same token, it copied and even deepened some of the failings of the French system, including the weakness of the executive dominated by the parliament, particularly by its lower chamber.The article presents the major conditions for the creation of the executive power in thefirst Polish twentieth-century constitution. The basis for these deliberations was reference to the traditions of two Polish historical schools which were shaped in the partition period, representing pessimistic and optimistic visions of the Polish history before the fall of the state.It was shown that the adopted model of the executive, despite the original declarations,broke with the categorical order derived from the political tradition of the Third May Constitution which was constituted by the idea of a strong government. It was caused bypersonal animosities and the lack of steady political consensus on the establishment of thefirst cabinets of the Second Polish Republic and it subsequently led to a deep crisis in thestate institutions, the consequence of which was the May Coup carried out by Marshal Józef Pilsudski and the imposition of a quasi authoritarian regime.
Źródło:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2021, 19, 3; 79-99
2658-1922
Pojawia się w:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wczasy w mieście, czyli przyczynek do historiograficznych „przyczynków” Szymona Askenazego
Autorzy:
Wierzbicki, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690022.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
historiografia polska
Szymon Askenazy
Polska a Europa
rozbiory Polski
zbrojny czyn niepodległościowy
geneza II Rzeczypospolitej
Polish historiography
Poland and Europe
the partitions of Poland
insurrectionary movement
the genesis of the Second Republic of Poland
Opis:
Artykuł jest próbą wykazania, że myśl historyczna wybitnego przedstawiciela nurtu neoromantyczno-niepodległościowego w historiografii polskiej końca XIX i pierwszych dziesięcioleci XX w., Szymona Askenazego, najwyrazistszy charakter odnajdowała nie w jego dużych dziełach historycznych czy dokonaniach edytorskich, lecz w historiograficznych formach mniejszych, które określał on, bodaj jako jedyny z ówczesnych dziejopisów, mianem „wczasów historycznych”. Co więcej, nierzadko to właśnie w owych „odpoczynkowych” formach pisania historii odnaleźć można najciekawsze wątki konstytuujące jego „całościowe” ujęcie dziejów politycznych Polski i Europy w XVIII i XIX w.
This article aims to show that the historical thought of Szymon Askenazy, a distinguished representative of the neo-romantic school of Polish historiography of the late nineteenth and early twentieth centuries, was most distinctive not in his greatest works or editorial accomplishments, but in the smaller forms to which he referred, probably as one of the first historians, as ‘historical holidays’. The most interesting strands of his interpretation of Polish and European history in the eighteenth and nineteenth centuries are often to be found in these ‘leisure’ forms of writing.
Źródło:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej; 2019, 11
2450-8381
2450-8373
Pojawia się w:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stosowanie narkoanalizy przez polski kontrwywiad w latach 30. XX wieku
The use of narcoanalysis by Polish counterinelligence in the 1930s
Autorzy:
Widacki, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1931224.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
narkoanaliza
Oddział II Sztabu Głównego WP
II Rzeczpospolita
kontrwywiad
narcoanalysis
The Second Department of the General Staff
The Second Republic of Poland
counterintelligence
Opis:
Idea wykorzystania narkoanalizy dla celów śledczych zrodziła się wkrótce po tym, jak chirurdzy zaczęli stosować narkozę do usypiania pacjentów przed operacją. Prawdopodobnie pierwsza propozycja przesłuchania pacjenta pod narkozą, w sprawie kryminalnej, miała miejsce w USA w roku 1879, w głośniej sprawie morderstwa Benjamina Nathana. W latach 20. XX w., lekarz z Teksasu, dr Robert E. House, zaproponował wykorzystanie skopolaminy dla celów śledczych. W latach 30., w Scientific Crime Detection Laboratory (Laboratorium Naukowego Wykrywania Przestępstw) Uniwersytetu Northwestern w Chicago przeprowadzano eksperymenty ze skopolaminą, a ich rezultat uznano za „całkiem satysfakcjonujący”. Od czasu tego eksperymentu, skopolaminę nazywano „serum prawdy”. W literaturze brak dowodu na to, że przed II wojną światową jakakolwiek służba państwowa na świecie stosowała narkoanalizę w celach kontrwywiadowczych. Tak więc stosowanie przez Oddział II Sztabu Głównego WP, począwszy od 1935 r., narkoanalizy przy przesłuchiwaniu osób podejrzanych o szpiegostwo, było pionierskie w skali światowej. Oddział II od 1935 r. stosował przy przesłuchiwaniu nieprzyznających się do winy osób podejrzewanych o szpiegostwo „zastrzyki osłabiające wolę”. Pionierem tej metody był kpt. dr Ludwik Krzewiński. Początkowo w zastrzykach tych podawano morfinę w kompozycji z pilokarpiną, następnie stosowano już skopolaminę wytwarzaną w laboratorium Oddziału II, gdzie uzyskiwano ją z nasion lulka czarnego. Faktu stosowania narkoanalizy nie ujawniano sądom, jej wyników nie traktowano jako dowodów, a jedyne wykorzystywano w celach operacyjnych.
The initial idea to use narcoanalysis for investigation purposes originated soon after surgeons began using narcosis (sedation) to induce sleep before surgery. Perhaps the first suggestion to interrogate a patient under narcosis in a criminal case occurred in the case of murder of Benjamin Nathan in New York in 1879. In the 1920s, Dr Robert E. House, a physician from Texas, suggested to use scopolamine in criminal investigations. In the 1930s, the Scientific Crime Detection Laboratory at Northwestern University in Chicago experimented with scopolamine, and considered the results „fairly satisfactory”. At that time, Calvin Goddard was the first to call scopolamine the „truth serum”. There is no proof in literature that any state services in the world routinely used narcoanalysis before the Second World War. Therefore, there are fair grounds to believe that its routine use by the Polish counterintelligence while interrogating people suspected of espionage in the 1930s was among the first such cases in the world. Beginning with 1935, the Second Department of the General Staff of the Polish Armed Forces used „injections weakening the will” of the interrogated: first morphine combined with pilocarpine, and later – scopolamine. The head of the Polish project to use narcoanalysis for „weakening the will” was Cpt. Ludwik Krzewiński M.D. The fact of using narcoanalysis was not disclosed to the courts, its results were not treated as an evidence, and were only used for operational purposes.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2021, XXIV, 24; 13-30
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O sposobach powołania na urzędy sędziowskie
On methods of judicial appointment
Autorzy:
Waśkowski, Eugeniusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1032171.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
powoływanie sędziów
sądownictwo w Europie początku XX w.
Ustrój sądownictwa II RP
Komisja Kodyfikacyjna RP
Eugeniusz Waśkowski
judicial appointment
the judiciary in early XX century
the judiciary of the Second Polish Republic
Codification Commission of the Republic of Poland
Opis:
Eugeniusz Waśkowski (1866-1942) był jednym z najwybitniejszych polskich cywilistów procesowych okresu międzywojnia. Posiadał gruntowną wiedzę z zakresu organizacji sądownictwa i adwokatury. Wypowiadał się w sprawach dotyczących ustroju sądownictwa, procesu cywilnego, organizacji adwokatury oraz deontologii zawodów prawniczych. Jest postacią, która dokonaniami, poglądami na istotę prawa, ale i życiorysem stale inspiruje, szczególnie naukę polską i rosyjską, a ostatnio także ukraińską. Jego dzieła są wznawiane i komentowane. Szerzej zob. A. Redzik, Eugeniusz Waśkowski (1866-1942). W siedemdziesięciolecie śmierci wybitnego uczonego i adwokata, „Palestra” 2012, nr 9-10, s. 255-267. W artykule opublikowanym w 1924 r. prof. Waśkowski zabrał ważny głos w dyskusji nad projektem prawa o ustroju sądów powszechnych przygotowywanym przez Komisję Kodyfikacyjną RP. W opracowaniu pokazał, jakie istniały w innych państwach sposoby powoływania na urzędy sędziowskie, podkreślając jednocześnie, że najważniejsze są gwarancje niezawisłości, bezstronności i niezależności, a nie sposób powoływania sędziów. Pisał m.in.: „Mianowanie sędziów przez ministra nie przeczy niezawisłości sądów pod tym warunkiem, jeżeli po dokonanej nominacji los sędziego staje się niezależnym od woli ministra”, ani żadnego organu państwa. Waśkowski omówił wady i zalety każdego z przywołanych modeli, sięgając do literatury i doświadczeń wcześniejszych – zachodu, jak i wschodu. Artykuł winien służyć refleksji. Modele wyłaniania sędziów są różne także dzisiaj, ważne aby nie generowały one wad, które znane są od wieków, a nade wszystko nie powodowały żadnego uzależnienia sędziów – politycznego czy korporacyjnego. Dokonano tylko minimalnego uwspółcześnienia ortografii.
Eugeniusz Waśkowski (1866-1942) was one of the most prominent Polish civil law lawyers in the interwar period. He possessed a thorough knowledge about the organization of the judiciary and the Bar. He spoke out on matters relating to the judicial system, civil procedure, organization of the Bar and deontology of legal professions. He is a figure who still inspires Polish and Russian, and recently also Ukrainian legal sciences with his achievements, views on the essence of law as well as his biography. His works are reissued and commented on. For more see A. Redzik, Eugeniusz Waśkowski (1866-1942). On the 70th anniversary of the death of an outstanding scientist and lawyer, “Palestra” 2012, No. 9-10, pp. 255-267. In an article published in 1924, Professor Waśkowski reflected on the draft law on the system of courts prepared by the Codification Committee of the Republic of Poland. In the study, he presented methods of judicial appointment in other countries, emphasizing the utmost relevance of the guarantees of independence and impartiality, and not the method of judicial appointment. He wrote, inter alia: “The appointment of judges by the Minister does not contradict an independence of the courts if after the appointment the fate of the judge becomes independent of the Minister’s or any other state body’s will”. Waśkowski discussed advantages and disadvantages of each of the available models, referring to the literature and previous experiences – both from the West and the East. The article offers a ground for further reflection. Models of judicial appointments are diverse also nowadays. It is important that they do not generate defects that have been known for centuries, and above all do not cause any dependence of the judges to external actors. Only minimal modernization of the spelling was introduced to the text.
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2020, 3, 2 (6); 383-397
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z prac ministerialnych nad ujednoliceniem prawa chowania zmarłych w II Rzeczypospolitej
From the ministerial work on the unification of burial law in the Second Polish Republic
Autorzy:
Truszkowski, Bartosz Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621763.pdf
Data publikacji:
2020-04-22
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
prawo chowania zmarłych
zakładanie cmentarzy
miejsca pochówku
przepisy sanitarne
Polska międzywojenna
II Rzeczpospolita
burial law
establishment of cemeteries
burial grounds
sanitary regulations
interwar Poland
the Second Polish Republic
Opis:
The article aims to present the long-term process of forming the Burial and Determining the Cause of Death Act of 1932 and its implementing regulation of 1933. Through the outline of the history of burial customs and the related legal rules from antiquity to the 19th century, the author focuses on interwar Poland, re-established after years of non-existence, which tried to undertake its own legislative activity in this field. Basic sanitary regulations regarding the exhumation and transportation of corpses were passed very quickly, but the comprehensive and unifying legal act in the matter of burial was not established until the beginning of the 1930s. On the basis of archival files of the Ministry of Religious Denominations and Public Enlightenment, the author undertakes to present the chronology of work on the act of 1932, and to evaluate this process, which lasted over a decade.
Artykuł ma na celu przedstawienie wieloletniego procesu kształtowania się ustawy o chowaniu zmarłych i stwierdzaniu przyczyny zgonów z 1932 r. oraz uzupełniającego ją rozporządzenia wykonawczego z 1933 r. Przez zarys historii zwyczajów dotyczących pochówku, a także dziejów regulacji prawnych z nim związanych od starożytności po XIX w., autor dociera do odrodzonego po latach zaborów państwa polskiego, które próbowało podjąć w tej dziedzinie własną działalność ustawodawczą. Podstawowe przepisy sanitarne związane z ekshumacją i przewożeniem zwłok udało się uchwalić bardzo szybko po odzyskaniu niepodległości, jednak kompleksowej i ujednolicającej tę trudną tematykę ustawy Polska międzywojenna doczekała się dopiero na początku lat trzydziestych. Na podstawie archiwalnych akt z Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego autor podejmuje się przedstawienia chronologii prac nad ustawą z 1932 r. i oceny tego ponaddziesięcioletniego procesu.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2019, 18, 2; 111-139
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reglamentowana odwilż. Obóz "zamkowy" na emigracji wobec wydarzeń w Polsce i bloku komunistycznym w 1956 roku
A rationed "thaw". "The Cast" on emigration towards the events in Poland and the Eastern Bloc in 1956
Autorzy:
Tarka, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477450.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
polska emigracja polityczna w Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej władze RP na uchodźstwie wydarzenia 1956 r. w Polsce
Polish political emigration in the UK after World War II authorities of the Republic of Poland in exile 1956 events in Poland
Opis:
W artykule przedstawiono stanowisko obozu „zamkowego” na emigracji (prezydenta, rządu i Rady RP) wobec wydarzeń w Polsce i bloku komunistycznym w 1956 r. „Zamkowi” politycy i publicyści dostrzegając pewne zmiany w kraju nie liczyli, że doprowadzą one do zmian zasadniczych. Dominował pogląd, że Polska nie jest państwem niepodległym, że okupacja sowiecka trwa nadal. Głosząc postulaty maksymalne (niepodległość, przywrócenie przedwojennej granicy na wschodzie) nie wiązali wielkich nadziei z ewolucyjną drogą zmian. Stawiali na obalenie, a nie na liberalizację systemu komunistycznego w Polsce i pozostałych krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Uważali się za rzecznika interesów Polski, pozbawionej suwerenności i możliwości wyrażania własnej woli. Mimo ofiarności, zaangażowania i oddania sprawie nie mieli jednak możliwości efektywnego działania, nie zdołali wywrzeć bezpośredniego wpływu na wydarzenia w Polsce, a tym bardziej na sytuację międzynarodową. To raczej wydarzenia nad Wisłą stały się pośrednim impulsem do ożywienia prac rządu RP na uchodźstwie. Brak kontaktów z krajem, polityczna marginalizacja na arenie międzynarodowej i wewnętrzne spory sprawiły, że emigranci nie przygotowali realnego planu wyzwolenia Polski. W przeciwieństwie do innych ośrodków na emigracji (Radio Wolna Europa czy „Kultura”), „zamkowi” politycy odcięci od Polski i zrażeni wcześniejszymi doświadczeniami swoich oponentów z Rady Politycznej (sprawa Bergu) nie szukali kontaktów z krajem, mając także mniejsze pod tym względem możliwości finansowe i organizacyjne. Zachowując niezłomną postawę nie widzieli możliwości jakiegokolwiek kompromisu z władzami PRL. Czekali raczej na zmianę ogólnego położenia międzynarodowego. Próbowali też zainteresować (choć bezskutecznie) zachodnie rządy i międzynarodową opinię publiczna sprawą polską.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2016, 28; 232-258
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między sprawiedliwością a praworządnością. Sąd Najwyższy II Rzeczypospolitej wobec problemu odpowiedzialności karnej na podstawie tzw. kodeksu Tagancewa za zdradę kraju popełnioną w okresie I wojny światowej
Between justice and lawfulness: The approach of the Supreme Court of the Second Polish Republic to the problem of criminal responsibility for state treason committed during the First World War based on the so-called Tagantsev Code
Autorzy:
Szczepaniak, Damian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40033671.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
kodeks Tagancewa
kongresowe Królestwo Polskie
prawo karne II Rzeczypospolitej
Sąd Najwyższy II Rzeczypospolitej
zdrada kraju
Tagantsev Code
Congress Kingdom of Poland
penal law of the Second Polish Republic
the Supreme Court of the Second Polish Republic
state treason
Opis:
Kwestia odpowiedzialności karnej za przestępstwo zdrady kraju popełnione podczas I wojny światowej na ziemiach byłego Królestwa Kongresowego była jednym z istotnych problemów, przed jakimi stanęło sądownictwo polskie w pierwszych latach po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. Artykuł stanowi próbę dowiedzenia, iż orzekając w tego typu sprawach, Sąd Najwyższy nie kierował się w istocie obowiązującym prawem – które interpretował w sposób błędny i niekiedy wewnętrznie sprzeczny, w celu wykazania możliwości skazania winnych zdrady Polski. W rzeczywistości chodziło mu bowiem o uczynienie zadość społecznemu poczuciu sprawiedliwości, nakazującemu pociągnięcie do odpowiedzialności osób działających na niekorzyść sprawy polskiej w szczególnie trudnym okresie walk o niepodległość.
The issue of criminal responsibility for the crime of state treason committed during the First World War in the territory of the former Congress Kingdom of Poland was one of the problems which the Polish judicial system faced in the first years after restoring independence in 1918. The present paper is an attempt at demonstrating that in the judicial practice concerning such cases, the Supreme Court did not actually adhere to the laws in effect. The Supreme Court interpreted those laws in an incorrect and sometimes contradictory manner in order to establish the possibility of condemning the persons who were deemed guilty of treason against Poland. In fact, the Supreme Court aimed at satisfying the social sense of justice which demanded responsibility of persons who acted against the interest of the Polish cause in the particularly difficult time of the fight for independence.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2023, XXVI, 26; 149-166
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lubelski zamach stanu. Powstanie Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej w Lublinie
The Lublin coup d'état. The establishment of the Provisional People's Government of the Republic of Poland in Lublin
Люблинский государственный переворот. Создание Временного народного правительства Польской Республики в Люблине
Autorzy:
Stępień, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1070690.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie
Tematy:
II Rzeczpospolita Polska
Lublin
Polska Partia Socjalistyczna
Polskie Stronnictwo Ludowe „Wyzwolenie”
Rada Regencyjna
Rada Narodowa
Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej
Ignacy Daszyński
Second Polish Republic
Polish Socialist Party
Polish People's Party "Wyzwolenie"
Regency Council
National Council
Provisional People's Government of the Republic of Poland
вторая польская республика
люблин
польская социалистическая партия
польская народная партия «освобождение»
регентский совет
национальный совет
временное народное правительство республики польша
игнаций
дашиньский
Opis:
Tekst przybliża genezę powstania Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej, który powołano w Lublinie w nocy z 6 na 7 XI 1918 r. Szczegółowo prezentuje wypadki, jakie miały miejsce w Lublinie w pierwszych dniach listopada, ale także szeroko nakreśla wcześniejsze wydarzenia, umożliwiające powstanie „rządu lubelskiego”. Artykuł omawia ponadto skład rządu, na czele którego staną wówczas Ignacy Daszyński, jego program oraz postulaty, syntezuje również opinie na temat roli rządu Daszyńskiego dla dalszego biegu historii Polski.
This text describes the genesis of the Provisional People's Government of the Republic of Poland, which was established in Lublin on the night of 6-7 November 1918. It details the incidents which took place in Lublin in the first days of November, but also broadly outlines the earlier events which made it possible to form the “Lublin Government”. The article also discusses the composition of the Government, headed at the time by Ignacy Daszyński, and its programme and postulates, and synthesises opinions on the role of the Government of Ignacy Daszyński in the further course of Polish history.
Текст раскрывает генезис создания Временного народного правительства Республики Польша, которое было создано в Люблине в ночь с 6 на 7 ноября 1918 г. В нем подробно представлены события, произошедшие в Люблине в первые дни ноября, а также в общих чертах описаны более ранние события, которые позволили сформировать «Люблинское правительство». В статье также рассматривается состав правительства во главе с Игнацием Дашиньским, его программа и постулаты, а также обобщаются мнения о роли правительства Дашиньского в дальнейшем ходе польской истории.
Źródło:
Bibliotekarz Lubelski; 2020, 63; 15-41
0137-9895
Pojawia się w:
Bibliotekarz Lubelski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kółko rolnicze w Szadku w latach 1907–1926
Farmers’ association in Szadek in 1907–1926
Autorzy:
Stefańska, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/19064500.pdf
Data publikacji:
2016-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
kółka rolnicze
Centralne Towarzystwo Rolnicze
Królestwo Polskie
II Rzeczypospolita
osada Szadek
miasto Szadek
farmers’ associations
Kingdom of Poland
II Republic of Poland
the settlement of Szadek
the town of Szadek
Opis:
Pierwszym kółkiem rolniczym w Szadku było powstałe w 1906 r. Kółko Rolnicze im. Stanisława Staszica założone z inicjatywy właściciela dóbr Wola Krokocka, Jerzego Karola Kurnatowskiego, które jednak ze względu na brak wsparcia finansowego wkrótce upadło. W 1907 r. z inicjatywy właściciela majątku ziemskiego w Prusinowicach, Kazimierza Czarnowskiego, w Szadku powstało większe i dysponujące środkami finansowymi kółko rolnicze, które działało w strukturach Centralnego Towarzystwa Rolniczego i podlegało najpierw terenowemu gubernialnemu oddziałowi tego towarzystwa w Kaliszu, a następnie powiatowemu oddziałowi w Sieradzu. W latach 1907–1926 kolejnymi prezesami kółka rolniczego byli: Kazimierz Czarnowski (1907–1908), ks. Stanisław Mirecki (1908–1911), Franciszek Paczkowski (1911–1914), Hoppe (1914–1920), Jan Wróblewski (1920–1922), Adam Nencki (1923–1925), Stanisław Leopold (1925) i Michał Zabłocki (od 1926). Działalność kółka koncentrowała się na modernizacji i odbudowie rolnictwa przy wsparciu ziemiaństwa i duchowieństwa.
The first farmers’ association in Szadek was the Stanisław Staszic association, set up in 1906 by the owner of Wola Krokocka, Jerzy Karol Kurnatowski. However, due to lack of financial support it soon ended its activity. Farmers’ associations started to be formed in the Kingdom of Poland after tsar’s order of 4 March 1906, which permitted such activity. In 1907, at the initiative of Kazimierz Czarnowski, owner of a landed estate in Prusinowice, another farmers’ association was formed, which functioned as part of the Central Farmers’ Association. In the years 1907–1026 the association’s chairmen were, successively: Kazimierz Czarnowski (1907–1908), Father Stanisław Mirecki (1908–1911), Franciszek Paczkowski (1911–1914), Hoppe (1914–1920), Jan Wróblewski (1920–1922), Adam Nencki (1923–1925), Stanisław Leopold (1925) and Michał Zabłocki (from 1926).
Źródło:
Biuletyn Szadkowski; 2016, 16; 215-242
1643-0700
Pojawia się w:
Biuletyn Szadkowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Życie i śmierć Żydów z Zachodniego Wołynia (1921–1945)
The Life and Death of Jewry in Western Volhynia, 1921–1945
Autorzy:
Snyder, Timothy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477411.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Wołyń,
Żydzi,
II Rzeczpospolita,
II wojna światowa,
getto,
komunizm
Volhynia,
Jews,
the Second Republic of Poland, World War Two,
ghetto,
communism
Opis:
The Life and Death of Western Volhynian Jewry, 1921–1945 This article presents the characteristics of the Jewish population living in Western Volhynia in the times of the Second Republic of Poland and during the Second World War. Polish interwar authorities enabled the Jewish communities to follow their traditional pattern of life. With time, however, Zionism and especially communism were becoming increasingly popular among the Volhynian Jews. In 1937, the Jewish community accounted for about 10 percent of the region’ s inhabitants and was outnumbered by the Ukrainian minority. Jews dominated in trade and skilled crafts and constituted half of the urban population. After 17 September 1939, Volhynia found itself under Soviet occupation. Initially, the Red Army was welcome, as the Soviet terror was mostly directed against the Polish population. Due to aggressive sovietisation, however, the Jews of Volhynia lost any illusions as to the possibility of achieving autonomy, realizing that they had simply become citizens of a totalitarian state. Their situation deteriorated dramatically in June 1941 following the German invasion of Russia. In accordance with Nazi ideology, the local Jews were to be exterminated in the Holocaust. In June and July 1941 alone, approximately 12 000 Jews were murdered by the Germans on the front lines of the war, in the autumn – 20 000 more. The collaborating Ukrainian police forces helped the German occupiers in inflicting terror. The Germans began to set up ghettos at the end of 1941, only to start their liquidation several months later. Jews were murdered on a massive scale in the so-called death pits near their homes. Most of the Volhynian Jews lost their lives during the war. Only a few managed to escape or found shelter among Poles or Ukrainians. Some decided to join partisan groups (mostly communist), who conducted their operations in the extremely difficult conditions of German occupation, Soviet counter-offensive and ethnic civil war in Volhynia.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2015, 1(25); 243-275
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Activities of the Regional Court in Radom and Its Subordinate Magistrates Courts in 1933
Działalność Sądu Okręgowego w Radomiu oraz podległych mu sądów Grodzkich w 1933 roku
Autorzy:
Składanek, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22181092.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Tematy:
Sąd Okręgowy
Sąd Grodzki
efektywność sądownictwa
II Rzeczpospolita
regional court
magistrates court
effectiveness of the judiciary
2nd Republic of Poland
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie wybranych aspektów z działalności Sądu Okręgowego w Radomiu i podległych mu Sądów Grodzkich 1933 r. oraz próba oceny ich sprawności i efektywności. Temat ten pozostaje nadal zbadany jedynie na poziomie analizy aktów prawnych, przy braku oceny faktycznej aktywności sądów. Zakres artykułu został ograniczony do okresu od 1 stycznia do 31 grudnia 1933 r. Podstawę źródłową opracowania stanowiły w głównej mierze akta Sądu Okręgowego w Radomiu oraz Sądów Grodzkich, zachowane w zasobie Archiwum Państwowego w Radomiu. Wymiernym efektem badań podjętych w niniejszym artykule jest stworzenie zestawienia statystycznego dotyczącego ruchu spraw Sądu Okręgowego i podległych mu Sądów Grodzkich w 1933 r. w zakresie ruchu spraw cywilnych i karnych, jak również czynności w zakresie prowadzonych śledztw, dzięki czemu przedstawiono dynamikę wpływu, załatwień i pozostałości spraw oraz sprawności sądów w ich załatwianiu.
This paper will address selected aspects of activities of the Regional Court in Radom and its subordinate magistrates courts in 1933 and attempt to assess their efficiency and effectiveness. This subject matter has only been explored in respect of legislation, without evaluating actual activities of the courts. The scope of the article is limited to the period from 1 January to 31 December 1933 and largely based on files of the Regional Court in Radom and the magistrates courts extant in the State Archives in Radom. A statistical summary of penal and civil case turnover in the Regional Court and its subordinated magistrates courts in 1933 and of investigative activities is a measurable effect of this study, presenting dynamics of case filings, resolutions, cases outstanding, and efficiency of the courts at case handling.
Źródło:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; 2021, 16, 18 (1); 265-277
2719-3128
2719-7336
Pojawia się w:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Administracja i organizacja szkolnictwa powszechnego i średniego w II Rzeczypospolitej
Administration and organization of education in the second Republic of Poland
Autorzy:
Sieciński, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590921.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
the history of the administration
the education system in the Second Republic of Poland
historia administracji
szkolnictwo II Rzeczypospolitej
Opis:
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku wzrosło zainteresowanie społeczne sprawami oświaty i wychowania. Odziedziczone po państwach zaborczych systemy edukacji wymagały ujednolicenia na terenie całego państwa. Powszechne było przeświadczenie, że w odrodzonym państwie polskim niezbędne są podstawowe akty rządowe likwidujące dotychczasowe zróżnicowanie dzielnicowe i zapewniające zwartą i jednolitą organizację szkolnictwa i oświaty w całym kraju. Kierownictwo administracją szkolnictwa należało do ministra wyznań religijnych i oświecenia publicznego. Dla celów administracji szkolnej kraj został podzielony na 10 okręgów szkolnych z kuratorami na czele. Okręgi dzieliły się na obwody szkolne pod kierownictwem inspektorów szkolnych. Odziedziczone po państwach zaborczych systemy edukacji zostały ostatecznie ujednolicone na mocy ustawy w 1932 roku. Przeprowadzona reforma podzieliła szkoły na powszechne, średnie i wyższe. Ze względu na źródło finansowania wyróżniono szkoły publiczne i prywatne. Zasadę stanowić miało siedmioletnie nauczanie w zakresie szkoły powszechnej. Jednak w celu zakwalifikowania istniejących szkół do nowego modelu organizacyjnego wprowadzono trójstopniowy podział szkół powszechnych na szkoły realizujące: program elementarny (klasy I–IV), program wyższy (klasy I–VI), program pełny (7 klas). Na średnie szkolnictwo ogólnokształcące składać miały się po reformie 4-letnie gimnazja oraz jako szczebel wyższy – 2 letnie licea. Do gimnazjum przyjmowano (po złożeniu egzaminu) uczniów, którzy ukończyli 6 klas szkoły powszechnej. Po ukończeniu gimnazjum i zdaniu egzaminu wstępnego można było kontynuować naukę w liceum, po której ukończeniu możliwe było przystąpienie do egzaminu dojrzałości, a następnie podjęcie studiów w szkole wyższej. Ustawa z 1932 roku umożliwiła zorganizowanie na analogicznych zasadach szkół zawodowych.
From 1795 until 1918, no truly independent Polish state existed, although strong Polish resistance movements operated. After the failure of the last military uprising against the Russian Empire, the January Uprising of 1863, the nation preserved its identity through educational initiatives and a program of “organic work” intended to modernize the economy and society. The opportunity to regain independence only materialized after World War I, when the three partitioning imperial powers were fatally weakened in the wake of war and revolution. The Second Polish Republic, established in 1918, existed as an independent state until 1939, when Nazi Germany and the Soviet Union destroyed it in their invasion of Poland at the beginning of World War II. In the article presented the educational system which was introduced in Poland after regained independence in 1918.
Źródło:
Studia Administracyjne; 2016, 8; 79-98
2080-5209
2353-284X
Pojawia się w:
Studia Administracyjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wokół pamięci Baonu AK „Zośka” i jego żołnierzy w Polsce Ludowej (1945–1989) – wprowadzenie do badań
Around the memory of the AK Battalion “Zośka” and its soldiers in the People’s Republic of Poland (1945–1989)
Autorzy:
Rutkowski, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/478389.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
II wojna światowa
Armia Krajowa
Szare Szeregi
batalion „Zośka”
pamięć w Polsce Ludowej
historiografia Polski Ludowej
Second World War
Szare Szeregi (Grey Ranks)
“Zośka” battalion
remembrance in the People’s Republic of Poland
historiography of the People’s Republic of Poland
Opis:
The subject of the article is the analysis of the process of creation of the remembrance of the battles and soldiers of the scout battalion “Zośka” of Armia Krajowa in the social space and the People’s Republic of Poland historiography. This process was commenced during the war, when a group of “Zośka” soldiers undertook actions aimed at preserving the documentation of the battalion. After the intrusion of the Red Army, the soldiers of the battalion mainly conspired against the Communist government and managed to create a headquarters for the battalion on the Powązki military cometary, which along with other headquarters became a place of remembrance for the Uprising and the insurgents. Simultaneously, the first publications were released concerning the “Zośka” battles, including the issue of the book entitled “Kamienie na szaniec” by Aleksander Kamiński, published during the underground movement. The ongoing Stalinisation of Poland interrupted the possibility to commemorate the “Zośka” battalion, the soldiers of which were subjected to repression and persecution. After 1959, fundamental works were published concerning the A. Kamiński’s battalion “Zośka” and “Parasol” and the “Pamiętniki żołnierzy baonu ’Zośka’”, which created a basis for the cultivation of remembrance of the battalion in the public space, as well as outside Warsaw. Despite limitation created by the government, in particular considering the commemoration tablets, historical publications, the remembrance of “Zośka” was cultivated especially among some scout groups. An important moment here was naming the Scouting Organisation of Warsaw Mokotów after the Grey Ranks (Szare Szeregi) and organisation by it the “Arsenał” Treck since 1972. In 1966 a group of the battalion soldiers was created within the Union of Fighters for Freedom and Democracy (ZBoWiD), it gradually became possible to commemorate the military actions of the battalion, although in a wider range it only became possible in the 70s and especially in the 80s. However, the People’s Republic of Poland government tried to limit commemorating the battalion in the public space. The role of remembrance of the “Zośka” battalion in shaping the historical awareness of the Communist Poland is extremely important due to the its range and the moral values it conveyed. Today it is rather underestimated.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2017, 30; 296-318
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 63

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies