Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "The Enlightenment" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 96
Tytuł:
Muzyka kościelna w czasie Oświecenia
Church Music in the Period of the Polish Enlightenment
Autorzy:
Hinz, Edward
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/551408.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wydawnictwo Bernardinum
Tematy:
music
the Church
hymns of the Enlightenment
culture
Opis:
The period of the Enlightenment within the context of the Polish cultural history commenced as late as in the 2nd half of the 18th century and corresponds with the time of the reign of king Stanislaus August Poniatowski (1764-1795). His patronage created favourable conditions for the development of literature and arts, including the music. There are three genres of music characteristic of this period: vocals (religious, secular, patriotic, festive and idyllic songs), vocal-instrumental pieces (operas, cantatas, oratories, church sonatas, solo sonatas with accompaniment) and instrumentals (symphonies, chamber music and piano concertos). When it comes to the style of the Polish Enlightenment music, it drew from the early Classicism and the native musical folklore. In those days there was a tendency to render the home art more ‘national’. The church music from the Polish Enlightenment period does not match in its artistic value that of Baroque. However, it has earned a prominent place in the history of the sacred music in Poland.
Źródło:
Studia Pelplińskie; 2013, 46; 71-82
0239-4456
Pojawia się w:
Studia Pelplińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wychowanie księcia Henryka Lubomirskiego na tle idei epoki oświecenia
Upbringing of prince Henry Lubomirski against the background of the ideas of the Enlightenment
Autorzy:
Polak, Szymon Mikołaj
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519602.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
education
upbringing
child
the Enlightenment
learning
Henryk Lubomirski
Opis:
The concept of upbringing was truly revolutionised in the 18th century. From the theses of the English scholar John Locke, who encouraged changes to the approach to young people and educating their spirit (mind) so that they would become righteous and just citizens, to the ideas introduced by the Geneva-based philosopher Jean Jacques Rousseau, suggesting that a child is a being completely different from an adult, so the concept of education should also be completely different. In Poland, there were some reflections of the aforementioned changes in education and upbringing, as evidenced by Prince Henryk Lubomirski, who at a very young age was placed under the care of his relative, Princess Izabela Lubomirska, née Czartoryska. It was she, influenced primarily by Jean Jacques Rousseau, who decided to raise Prince Henry according to the standards of the time.
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2022, 46; 99-112
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bizarna, pokrętna encyklopedia? Nowe Ateny Benedykta Chmielowskiego w Księgach Jakubowych Olgi Tokarczuk
Bizarre and devious encyclopedia. New Athens in “The Books of Jacob”
Autorzy:
Brenskott, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1964621.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Ośrodek Badawczy Facta Ficta
Tematy:
Olga Tokarczuk
Benedykt Chmielowski
encyclopedia
the Enlightenment
The Books of Jacob
Opis:
The aim of this paper is to examine intertextual relations between Olga Tokarczuk’s The Books of Jacob and New Athens by Benedykt Chmielowski which are interesting due to the ongoing debate about (un)encyclopedic and (un)scientific nature of „the oldest polish encyclopedia”. Both the author of New Athens and the book itself are used by Polish Nobel Laureate as symbols of the soon-to-be gone pre-Enlightenment era, and they are contrasted with the work of Johann Heinrich Zeler or Denis Diderot. It is worth noting that this particular image of New Athens is determined by edition used by Tokarczuk. Author of Flights was familiar with and influenced by the famous edition of New Athens made by Maria and Jan Józef Lipscy. Interferences in the structure of the original text, highly subjective and tendencious selection of included material and addition of satirical images by Szymon Kobyliński shaped perception of New Athens as curious and bizarre work, alien to ideals of 18th century encyclopedists. This edition perpetuated the „black legend” of the so-called „first polish encyclopedia”. Polish Nobel Prize laureate – by using this particular edition – unwillingly and unknowingly took part in a centuries long debate about the work of Chmielowski. This entanglement leads to interesting problems and asks serious questions: how choice of sources can influence one’s perception of text? How different would be usage of this encyclopedia and its role in the novel if Tokarczuk would not be familiar with Lipscy edition? In this paper the author compares three different New Athens: the original ones, written by Benedykt Chmielowski, famous edition made by Józef and Maria Lipscy and fictional New Athens described in The Books of Jacob.
Źródło:
Facta Ficta. Journal of Theory, Narrative & Media; 2019, 3, 1; 175-194
2719-8278
Pojawia się w:
Facta Ficta. Journal of Theory, Narrative & Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Poemat o zagładzie Lizbony" (1755) i "Kandyd" (1759) czyli Wolter wobec Leibniza
Autorzy:
Niedziela, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2089965.pdf
Data publikacji:
2021-09-25
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Voltaire, Gottfried Wilhelm Leibniz
Poem on the Lisbon Disaster
Candide
or Optimism
the Enlightenment
Opis:
This article deals with the ways Voltaire makes references in his texts to the philosophical thought of Leibniz. To achieve maximum coherence, this paper only discusses those writings by Voltaire that most directly refer to the Leibnizian issues. These are primarily Poem on the Lisbon Disaster and the philosophical tale Candide, or Optimism. The article critically examines various aspects of Leibniz’s philosophy, such as the theory of pre-established harmony and the concept of monads, and above all the notion of the best possible universe. Moreover, selected aspects of Voltaire’s and Leibniz’s thoughts are compared. For the purpose of consistent analysis, the article primarily focuses on those features in the German philosopher’s system that were particularly questioned by the author of Candide.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2021, 2, XXIII; 133-146
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Традиции французской философской прозы эпохи Просвещения в современном белорусском философско-аллегорическом романе Abstract:
Traditions of the Enlightenment French Philosophical Prose in the Modern Belarusian Philosophical-Allegoric Novel
Autorzy:
Жилевич, Ольга
Гагуа, Руслан
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/635956.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
traditions
the Enlightenment
French philosophical prose
Belarusian philosophical--allegoric novel
irony
genre
Opis:
Some Belarusian philosophical-allegoric novel renewal periods have been studied closely with the emphases on the historic, social and cultural heritage of different epochs. In the article, the decisive role of the Enlightenment French philosophical prose is noted in the development of the modern Belarusian philosophical-allegoric novel. The Enlightenment French philosophical-allegoric text is a model of reality, simple for understanding, with a fascinating adventure story, but with an obscure moral and philosophical attitude and didacticism. The 18th century philosophical-allegoric prose is distinguished by the parable form of narrative, which is characterized by moral and philosophical problems, global questions about the life and destiny of people, marked by didacticism, by a high degree of generalization, and the obligatory projection of the idea on the reader views. The article proves the influence of Montesquieu, Voltaire, and Diderot’ philosophical works on the development of the modern philosophical-allegoric novel in Belarusian literature. The article analyzes the poetics of Belarusian contemporary works of this genre taking into account the French traditions of the Enlightenment.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2018, 15
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tylko słabość czy już choroba? Zabłocki — poeta o polskim zaniechaniu
Weakness or disease? Zabłocki’s poetry about Polish failure
Autorzy:
Zając, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408510.pdf
Data publikacji:
2021-11-04
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
the history of Polish literature
the Enlightenment
poetry
political satire
the Great Sejm
Franciszek Zabłocki
Opis:
The paper focuses on several poems by Franciszek Zabłocki (or more precisely: poems unanimously attributed to this poet), written during the session of the Great Sejm and in various ways: using irony, but also the language proper to sharp name satire — referring to the phenomenon that due to their content could be seen in terms of a disease that consumed the elite of the Republic of Poland. This disease is an omission. The ways of thinking and (dis)acting behind this word are shown by Zabłocki as part of the penetrating diagnosis of the Polish reality of the last decades of the 18th century, characteristic of this writer, as well as in the perspective of the resulting threats to both Polish statehood and the morale of society.
Źródło:
Wiek Oświecenia; 2021, 37; 111-129
0137-6942
Pojawia się w:
Wiek Oświecenia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dlaczego mądry nie zawsze wie najlepiej? Obrona głupich Wojciecha Miera
Why the wise not always knows the best? „Defense of the fools” of Wojciech Mier
Autorzy:
Kocela, Weronika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1039083.pdf
Data publikacji:
2018-07-20
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Wojciech Mier
poezja
Oświecenie
głupota
pochwała
libertynizm
poetry
stupidity
praise
libertinism
the Enlightenment
Opis:
Artykuł został poświęcony analizie wiersza Wojciecha Miera Obrona głupich. W centrum zainteresowania znalazło się pojęcie głupoty, które od zawsze budziło szereg kontrowersji. Tekst nie koncentruje się jednak wyłącznie na przywołaniu definicji samego terminu, ale konfrontuje go z poglądami samego poety i jego indywidualnym podejściem do kwestii szczęścia. Prowadzone rozważania dotyczą również miejsca głupoty w kulturze epoki Oświecenia – wieku triumfu rozumu i czasu znaczących odkryć w różnych dziedzinach nauki, jej bliskości z pojęciem szaleństwa, a także postrzegania obu zjawisk i ich przejawów przez społeczeństwo.
The article was devoted to the analysis of Wojciech Mier’s poem Defense of the fools. The concept of stupidity, which has always aroused a lot of controversy, became the center of attention. The text, however, does not focus only on recalling the definition of the term itself, but confronts it with the views of the poet himself and his individual approach to the question of happiness. Conducted considerations also concern the place of stupidity in the culture of the Enlightenment – the age of triumph of reason and the time of significant discoveries in various fields of science, it’s closeness to the notion of madness, as well as the perception of both phenomena and their manifestations by society.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2018, 22, 3; 81-96
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mowa figuryczna. Stanisław Kostka Potocki o tropach i figurach retorycznych
Autorzy:
Ryczek, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/636495.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
the Enlightenment, rhetoric, elocutio, tropes, rhetorical figures, figurative language, metaphor, Staniław Kostka Potocki, style
Opis:
Figurative language. Stanisław Kostka Potocki on tropes and rhetorical figures In this paper, the author presents a critical edition of three chapters on rhetorical de-vices excerpted from the treatise O wymowie i stylu (On Eloquence and Style, Warsaw 1815) written by Stanisław Kostka Potocki (1755–1821), an enlightened man of letters. He begins with a brief introduction to a reading of Potocki’s text on some figurative uses of language. The author explains the circumstances in which Potocki wrote his rhetorical manual (the request of the Warsaw Society of Friends of Learning) and discusses its most important sources, both classic (Aristotle’s On Rhetoric, Cicero’s On the Ideal Orator, Quintilian’s Institutions of Oratory) and modern (César Chesneau Dumarsais’ Traité des Tropes, Paris 1730, Hugh Blair’s Lectures on Rhetoric and Belles Lettres, Dublin, Edinburgh 1783). With a few explanatory remarks on the three chapters presenting the nature of figurative language (in particular metaphor, personification, hyperbole and apostrophe) the author examines the connection between the rhetorical considerations on style and the Enlightenment philosophy of language. According to Stanisław Kostka Potocki, the tropes and rhetorical figures, being almost natural expressions of emotions, passions and imagination, should be regarded as the primordial origin of the human language. Thus the Enlightenment, the triumph of analytical (‘pure’) reason over imagination tinged with emotionality, is a period when authors intentionally limited the use of figurative language (although never totally rejected it) in order to reach the simplicity of the linguistic expression.
Źródło:
Terminus; 2014, 16, 2(31)
2084-3844
Pojawia się w:
Terminus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz pasterzy w staropolskich kolędach i pastorałkach (na materiale tzw. „Kantyczek karmelitańskich” z XVII i XVIII wieku)
Autorzy:
Borejszo, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/776810.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
literature
the Enlightenment
religious lyric poetry
song
Christmas carol
pastoral Christmas carol
religion
Christmas
Opis:
The image of shepherds in old Polish Christmas carols and pastoral Christmas carols (based on the material provided by the so-called Carmelite Canticles “Kantyczki karmelitańskie” from the 17th and the 18th centuries) Summary The article discusses the images of shepherds, that have come to be identified with Christmas, as they were created in Christmas carol songs written by Polish authors through the seventeenth and the eighteenth centuries. The study covers 358 songs included in the so-called “Kantyczki karmelitańskie” (Carmelitan Canticles) compiled and written down in the eighteenth century (presumably from the 1720s to the end of the century) for the use of the Cracow-based Carmelite nuns. In 1980, the collection of songs was published by Barbara Krzyżaniak (see Kantyczki karmelitańskie. Rękopis z XVIII wieku, przygotowała do wydania B. Krzyżaniak, Kraków 1980, 419). A thorough analysis of the collection has made it possible to identify that a large portion of the Christmas carols that introduce the pastoral thread make up for the bulk of the manuscript under scrutiny (about 46 per cent of the texts). These are original songs, deeply embedded in Old Polish social and natural reality (with mainly pastoral and rustic setting), and thus easily reaching a wide audience of the time. The image of shepherds reconstructed on the basis of the works in the collection includes such elements as: 1) Christian names, surnames (patronymics), and nicknames of shepherds (in all, more than 140 anthroponyms, included in the appendix); 2) characteristic physical and psychological features attributed to particular members of the community of shepherds; 3) the set of social rules governing the relations within the group; 4) particular distinctive and characteristic elements of represented world in which the community operated (e.g. shepherd’s attires, home utensils and equipment to be used for agricultural production, food and dairy products, farm animals and musical instruments). The author claims that the informative nature of the texts clearly indicates that the image of shepherds preserved in Christmas carols had been succumbed to a far-reaching Polonisation process. The settings for the Christmas carol songs were thus purposefully and consistently embedded in Polish local and authentic reality, which undoubtedly gave them mass appeal to people across a wide spectrum of social sectors. Keywords: literature, the Enlightenment, religious lyric poetry, song, Christmas carol, pastoral Christmas carol, religion, Christmas
Źródło:
Slavia Occidentalis; 2012, 69; 23-44
0081-0002
Pojawia się w:
Slavia Occidentalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Im dłuższa noc, tym więcej gwiazd. Krótka rzecz o średniowieczu
The longer the night, the brighter the stars. A short thing about the Middle Ages
Autorzy:
Wiśniewski, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2147942.pdf
Data publikacji:
2019-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
średniowiecze
oświecenie
postęp
historia
dialektyka
ciało
Middle Ages
the Enlightenment
progress
history
dialectic
body
Opis:
W pracy przeciwstawiam się powszechnie dominującym opiniom, jakoby średniowiecze było „ciemnymi wiekami”, w których nie dokonywał się żaden postęp. Na taki obraz wieków średnich współcześnie, niebagatelny wpływ miał renesans i oświecenie. W tekście pokazuję, że powszechnie formułowane teorie postępu w oświeceniu, nigdy nie mogłyby powstać, bez linearnej koncepcji czasu św. Augustyna. Ponadto przypominam, że to właśnie w średniowieczu nastąpiła rewolucja naukowa: powstały uniwersytety oraz zapoczątkowano rewitalizację starożytnej myśli. W drugiej części pracy, posiłkując się średniowiecznymi antynomiami Jacquesa Le Goffa i Nicolasa Truonga z książki Historia ciała w średniowieczu i wykorzystując metodę dialektyczną Hegla, próbuję pokazać, że rozwój w średniowieczu można interpretować w sposób dialektyczny. Na przykład, ze sprzecznej interpretacji roli kobiecego ciała: Ewa-Maryja (pierwsza widziana jako kusicielka, druga jako odkupicielka), rodzi się w średniowiecznym świecie potrzeba podniesienia roli kobiety w społeczeństwie, ale też zaczyna się powolny proces akceptacji nagości.
In the article, I oppose the prevalent opinions that the Middle Ages were „dark ages” during which no progress was made. Renaissance and Enlightenment influenced this interpretationof the Middle Ages today. In the article, I demonstrate that Enlightenment theories of progress could not arise without Saint Augustine’s linear time concept. I also remind that the scientificrevolution took place in the Middle Ages: universities were formed and the revitalization of ancient Greek thought was initiated. In the second part of the article, I present a few antinomies from Jacques Le Goff’s and Nicolas Truong’s book "History of the Body in the Middle Ages" and using the Hegel dialectic method, I try to prove that development in the Middle Ages took place on the principle of opposites. For example, from different interpretations of the role of the female body (Eve–Mary: first seen as a temptress, the second as a redeemer), the role of women in the Middle Ages society is rising and the slow acceptance process for nakedness begins.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2019, 20; 161-175
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskojęzyczne zbiory rękopiśmienne z XVII i XVIII w. w zagranicznych bibliotekach i archiwach. Sprawozdanie z kwerendy
Polish-language manuscript collections from the 17th and 18th centuries in libraries and archives abroad: A report from a library search
Autorzy:
Rodek, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339306.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
kwerenda
polonika
manuskrypt
barok
oświecenie
library search
Polish-related materials
manuscript
Baroque
The Enlightenment
Opis:
W artykule zaprezentowano wyniki kwerendy polskojęzycznych rękopisów z XVII i XVIII w. w czterech zagranicznych ośrodkach: Bibliotece Polskiej w Paryżu, Riksarkivet w Sztokholmie, Bibliotece Uniwersyteckiej w Wilnie i Bibliotece Litewskiej Akademii Nauk. Dokumenty zgromadzone podczas poszukiwań są różnorodne pod względem gatunku oraz miejsca i czasu powstania, dlatego będą dobrym uzupełnieniem planowanego elektronicznego korpusu rękopisów z tego okresu. W opracowaniu omówiono typy tekstów przechowywanych w poszczególnych ośrodkach i podano wskazówki przeszukiwania ich kolekcji, co ułatwi czytelnikowi projektowanie badań i gromadzenie materiału źródłowego.
The paper presents the results of a query concerning Polish-language manuscripts from the 17th and 18th centuries in four centres outside o f Poland, i.e. the Polish Library in Paris, Riksarkivet in Stockholm, the Vilnius University Library, and the Library of the Lithuanian Academy of Sciences. The documents collected during the search diff er with respect to their genre, as well as time and place of origin, making them a valuable addition to the planned electronic corpus of manuscripts from that period. The article discusses the types of texts in each of the collections and provides search guidelines aimed at helping the reader design their own research and collect data.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2024, 812, 3; 101-105
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bartholomeides’s Portrayal of the Enlightenment Ruler
Bartolomeidesov obraz osvietenského panovníka
Autorzy:
Brtáňová, Erika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/635452.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Slovak literature
dialogue
conversation of the dead
Ladislav Bartholomeides (1754–1825)
the Enlightenment ruler
Joseph II
Opis:
The intensity of the literary movement that took place in the Slovak territory integrated within the Kingdom of Hungary due to the Enlightenment policy of the ruler Joseph II can be properly illustrated by the genre-varied works of Ladislav Bartholomeides, an Evangelical priest and teacher. His first literary work Rozmlouvání Jozefa Druhého s Matějem Prvním Korvínus řečeným v království zemřelých, 1790 (The Conversation of Joseph II with Matthias I, Called Corvinus in the Kingdom of the Dead, 1790) is, in the first place, a significant evidence of the impact of the antique dialogue on the Slovak literary works. Bartholomeides updates the conversation of the dead, a popular genre form of the Enlightenment literature. Based on his predecessors’ assertions, he shapes the image of Joseph II as a clever and kind-hearted ruler. The Hungarian monarchs that Joseph II meets after his death defend his Enlightenment reforms. A critical reflection can be heard from Joseph’s lips. In terms of the contemporary Enlightenment writing, Bartholomeides put emphasis on the aesthetic category of “ingenuity”. In his attempt at an objectified interpretation of Joseph II’s political actions, he appeals also to his compatriots’ national sentiments. By the fact that the relationship of the Hungarian rulers with the Slavic ethnicity and its language is positive, he indirectly encourages them to cultivate their mother tongue. He gives the conversation also distinctive religious characteristics, he points out the connection between the earthly and the eternal life, since it is only immortality that gives purpose to the ruler’s earthly journey.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2018, 15
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spojrzenie człowieka na Boga Ojca w Pieśniach sobie śpiewanych Konstancji Benisławskiej na podstawie leksyki określającej ojca
A human view on God the Father in Pieśni sobie śpiewane (Songs sung for oneself) written by Konstancja Benisławska, based on vocabulary related to the word ‘father’
Autorzy:
Gorzelana, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1395813.pdf
Data publikacji:
2018-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
poems in the Enlightenment
image of God
religious poems
liryka oświecenia
obraz Boga
leksyka religijna
Opis:
Celem pracy jest przedstawienie określeń odnoszących się do Boga Ojca w wierszach religijnych Konstancji Benisławskiej. Pieśni sobie śpiewane opublikowane w oświeceniu (1776 r.) zawierają wiele struktur wskazujących na to, jak poetka wyobraża sobie Boga. Charakterystyczne połączenia wskazują na jego dobroć i potęgę: Ojciec nasz, Ojciec jedyny, Ojciec łaskawy, Ojciec wszechmogący, Ojciec przedziwny, Ojciec miły i Ojciec dobry. Obecne są też elementy antropomorficzne (ręka Ojca, twarz Ojca), a także wyrażenie związane z dogmatem trynitarnym przekonują, że Bóg Ojciec jest osobą Trójcy Świętej.
The aim of this study is to present the expressions referring to God the Father in the religious poems of Konstancja Benisławska. Pieśni sobie śpiewane (Eng. Songs sung for oneself) published during the Enlightenment (1776) contain many structures showing how the poet perceived God. Characteristic combinations indicate his goodness and power: our father, our only father, our gracious father, our almightily father, our wonderful father, nice and good father. [Ojciec nasz, Ojciec jedyny, Ojciec łaskawy, Ojciec wszechmogący, Ojciec przedziwny, Ojciec miły i Ojciec dobry]. There are also anthropomorphic elements (father’s hand, father’s face [ręka Ojca, twarz Ojca ]) and an expression associated with the dogma of the Trinity which corroborate an opinion that God the Father is a person of the Trinity.
Źródło:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2018, 35-36; 9-22
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Humanistyka zaangażowana: wizja czy rzeczywistość?
Engaged Humanities: Illusion or Reality?
Autorzy:
Wolff-Powęska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26064429.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
kryzys humanistyki
nowa humanistyka
zaangażowanie
tożsamość
polityka
Oświecenie
crisis of the humanities
new humanities
engagement
identity
politics
the Enlightenment
Opis:
Współczesny lament nad kondycją humanistyki stanowi integralny element zataczającej coraz szersze kręgi debaty na temat kryzysu demokracji, tożsamości, oświecenia, krytyki globalizacji, postnowoczesności. Jest wreszcie wyrazem bezradności człowieka w obliczu radykalizacji ruchów i partii politycznych wobec nieuniknionego procesu coraz gwałtowniejszych i wszechogarniających cywilizacyjnych i kulturowych zmian. Wśród czynników rzutujących na jej postrzeganie na pierwszy plan wysuwa się poczucie wyobcowania generacji aktywnie współtworzącej porządek demokratyczny w Europie Środkowo-Wschodniej po 1989 roku, jak i zachodnich elit zaangażowanych w pogłębienie integracji europejskiej. Ich świat wartości legł w gruzach. Ambiwalencja i obosieczność transformacji niemal wszystkich dziedzin życia, złożoność i sprzeczności wpisane niemal w naturę przemian społecznych i politycznych przyniosły w konsekwencji poczucie niepokoju, wzmocnione przez nieprzewidywalność rozwoju pandemii COVID-19 oraz wszechogarniający kryzys poczucia bezpieczeństwa społecznego.
Recent wailing over the condition of the humanities is an integral part of a greater debate on the crisis of democracy, identity, the Enlightenment, the critique of globalisation, and post-modernity. What is more, such lamentation expresses human helplessness as we confront the radicalisation of political movements and parties connected to the inevitable process of rapidly progressing and all-encompassing civilisational and cultural change. Among the factors influencing its perception, the sense of generational alienation actively co-creating the democratic order in Central and Eastern Europe after 1989, as well as of the Western elites involved in deepening European integration, has to be first and foremost considered. Their values were in ruins. The ambivalent and double-edged nature of the transformation of almost all spheres of life, the complexity and contradictions inherent in social and political change brought about a sense of unease, reinforced by the unpredictability of the COVID-19 pandemic and an all-embracing crisis of the sense of social security.
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2023, 47; 167-184
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niemirów na Podolu – zapomniany eksperyment urbanistyczny doby stanisławowskiej
Nemyriv in the Podolia – a forgotten urban experiment of the late 18th century
Autorzy:
Rychkov, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366581.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Niemirów
Podole
urbanistyka oświeceniowa
rozplanowanie układu miasta
Nemyriv
Podolia
urban planning in the Enlightenment period
urban arrangement
Opis:
Czasy ostatniego króla polskiego Stanisława Augusta Poniatowskiego (1764–1795) sprzyjały nowym przedsięwzięciom urbanistycznym. Inicjatywy króla powołały do życia kilka śmiałych projektów, zachęcając do podobnej działalności ambitnych magnatów. Najbardziej odległą od stolicy realizacją jednorodnego zamysłu urbanistycznego była przebudowa podolskiego miasteczka Niemirowa – obecnie centrum rejonowego obwodu winnickiego na Ukrainie. Przebudowa struktury całego miasta była możliwa dzięki udziałowi Wincentego Potockiego, podkomorzego wielkiego koronnego. W końcu lat 70. i na początku 80. XVIII wieku nadano regularny układ przestrzenny miastu, zgodnie ze współczesnymi ideami klasycyzującego urbanizmu. Niestety w ciągu dwóch następnych stuleci charakterystyczne elementy tego projektu uległy stopniowemu zatarciu. Na podstawie mało znanych źródeł archiwalnych podjęto zatem próbę wyjaśnienia historycznych dziejów tego swoistego zabytku sztuki urbanistycznej, dotychczas mało znanego i nieobecnego w studiach nad miastem.
The reign of the last king of Poland, Stanisław August Poniatowski (1764–1795) was a time when new ideas were welcomed and eagerly embraced in urban planning. The monarch supported a number of bold projects and encouraged similar initiatives among the more ambitious of the nobles. Of all the towns where a uniform planning scheme was implemented, the most distant from the capital was the town of Nemyriv in today’s Vinnytsia Oblast in Ukraine. The entire structure of the town was transformed owing to the involvement of Wincenty Potocki, Grand Chamberlain of the Crown. In late 1770s and early 1780s, the town was given a regular spatial arrangement, in line with the then popular ideas of classicist urbanism. Sadly, the centuries which followed have gradually obliterated the characteristic elements of the design. On the basis of little known archive sources, the author makes an attempt at tracking the fate of this one-of-a-kind urban work of art, so far quite neglected in urban studies.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2015, 60, 2; 5-22
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 96

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies