Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "The Carpathians" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Cum grano salis, or about the Anartophracti in the Słonne Mountains
Autorzy:
Bochnak, Tomasz
Twardo, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041001.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Anartophracti
Ptolemy’s Geography
the Carpathians
San-Dnester Route
Opis:
At the end of the 20th century, as the researchers became more convinced about the existence of the La Tène culture settlement zone in south-eastern Poland, there were more and more attempts at identifying the ethnicity of this population. Some of the researchers allowed for connecting the said settlement with the Anartophracti, known from Claudius Ptolemy’ writings (Geography, III, 5, 8). However, in order to identify the La Tène culture population from south-eastern Poland with Ptolemy’s Anartophracti, it is necessary to prove that Ptolemy’s account concerned the peoples inhabiting the area of the upper San basin in the 3rd and possibly 2nd century B.C. It is thus necessary to prove that the geographical and chronological data are consistent. One more argument in support of the claim would be a proof that the name Anartophracti refers to a Celtic tribe. It would have to be also assumed a priori that the ethnonym of Anartophracti is not a duplicate of the name Anarti. In author’s opinion, Ptolemy’s writings do not allow to prove that the Anartophracti he mentions lived at the areas on the upper San river: they could have rather lived to the east or north-east of the Carpathians. Ptolemy’s account is not clear enough to locate the Anartophractis’ settlements. The above list of the written sources seems to indicate that the chronology of all the information concerning the Anarti ranges between the end of the 1st half of the 1st c. B.C. and the late 240s A.D. There are no premises to link with the Anarti any settlement concentrations from the north-eastern La Tène culture from phase LT C or LT D1.
Źródło:
Acta Archaeologica Carpathica; 2021, 56; 309-334
0001-5229
2719-4841
Pojawia się w:
Acta Archaeologica Carpathica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obszary predysponowane do występowania gwałtownych wezbrań w Karpatach w kontekście przeciwdziałania ekonomicznym skutkom powodzi błyskawicznych
Areas prone to flash floods occurrence in the Carpathians in the context of preventing economic loss caused by them
Autorzy:
Bryndal, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/471565.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
gmina
gwałtowne wezbranie
Karpaty
lokalna powódź
region fizycznogeograficzny
district
flash flood
the Carpathians
local flooding
geographical region
Opis:
Karpaty są regionem, w którym często występują powodzie błyskawiczne. Powodzie te powodują znaczące straty gospodarcze, które można ograniczyć zmniejszając tzw. ekspozycje i wrażliwość na powódź. Informacja o obszarach szczególnie podatnych na występowanie powodzi może wspomóc planowanie tych działań. Celem pracy było wskazanie regionów oraz gmin, które są predysponowane do występowania powodzi błyskawicznych. Wyodrębnienia tych obszarów dokonano na podstawie rozmieszczenia zlewni podatnych na występowanie gwałtownych wezbrań korzystając z dwóch miar: 1) procentowego udziału tych zlewni w regionie/ gminie, 2) wskaźnika podatności terenowej (Wpt). Wyniki wykazały, że zachodnie i południowe regiony Karpat są bardziej predysponowane do występowania powodzi błyskawicznych. W odniesieniu do gmin obserwowano większe zróżnicowanie przestrzenne. Wysokie predyspozycje do występowania gwałtownych wezbrań stwierdzono w 43 gminach (ok. 15% gmin), rozmieszczonych w różnych częściach Karpat. Dla tych gmin wskazano zlewnie, w których mogą wystąpić powodzie błyskawiczne. Uzyskane wyniki mogą być podstawą działań prewencyjnych pozwalających ograniczyć ekonomiczne skutki powodzi błyskawicznych w Karpatach.
The Carpathians are usually affected by flash floods. These events are generated by short and intense rainstorm events. The floods cause significant damage which may be reduced by reducing the so-called flood exposure and flood vulnerability. Information on areas particularly prone to flash flooding should be the basis for actions towards reducing flood exposure and flood vulnerability. The goal of this paper was to present geographic regions and districts prone to flash flood occurrence. These areas were selected on the basis of spatial distributions of catchments vulnerable to flash flood occurrences. Results revealed that geographic regions located in the western and southern parts of the Carpathians are more vulnerable to flash flood occurrences. More spatial diversities were observed in relation to districts. Higher predisposition to flash flood occurrences was identified within 43 districts accounting for 15% of all Carpathian districts. Catchments more vulnerable to flash flood generation/occurrences were indicated in these districts. Results obtained in the work can be the basis for “preventive action” resulting in reducing the potential negative effects of flash flood.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica; 2015, 9; 24-37
2084-5456
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powodzie błyskawiczne w małych zlewniach karpackich – wybrane aspekty zarządzania ryzykiem powodziowym
Flash flood in small Carpathian catchments – selected aspects of flood risk management
Autorzy:
Bryndal, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/471355.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Karpaty
mapa ryzyka powodziowego
powódź błyskawiczna
ryzyko powodziowe
the Carpathians
flood risk map
flash flood
flood risk
Opis:
Ryzyko powodziowe oznacza kombinację wystąpienia powodzi oraz jej negatywnych skutków. Ogół działań związanych z ograniczaniem skutków powodzi dla zdrowia ludzkiego, środowiska, dziedzictwa kulturowego oraz działalności gospodarczej wchodzi w obręb tzw. zarządzania ryzykiem powodziowym. W artykule omówiono czynniki wpływające na poziom ryzyka powodziowego. Wykazano, że poziom ryzyka powodziowego, związanego z powodziami błyskawicznymi w małych zlewniach karpackich, można obniżyć przede wszystkim poprzez działania na rzecz ograniczenia tzw. ekspozycji oraz wrażliwości na powódź. Wykazano, że odpowiednio prowadzone działania planistyczne w obrębie zlewni, mogą przyczynić się do ograniczenia poziomu ryzyka powodziowego związanego z ekspozycją. W tym kontekście omówiono znaczenie map zagrożenia i ryzyka powodziowego. Zwrócono uwagę na konieczność prowadzenia tzw. edukacji powodziowej będącej u podstaw podejmowania skutecznych działań na rzecz ograniczenia wrażliwości na powódź.
Flood risk is a combination of flooding and its negative consequents. Generally, activities aimed at reducing the negative consequences of flooding on human health, environment, cultural heritage and economic activity are related to flood risk management process. The article discusses the factors affecting the flood risk level. It was proved that lower flood risk level may be achieved by reducing the exposure and susceptibility to flooding. Spatial planning within the catchment is one of the most important methods allowing for reducing the exposure to flooding. In this context, the role of flood hazard and flood risk maps was discussed. It was emphasised that education related to floods is the key element for flood susceptibility mitigation.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica; 2014, 7; 69-80
2084-5456
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sztuka dowódcza gen. Józefa Hallera podczas I wojny światowej (1914-1918)
The command art of Józef Haller during World War I (1914-1918)
Autorzy:
Buława, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084947.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
Tematy:
Joseph Haller
Polish Legions
II Brigade (CarpathianIron)
Carpathians
mountain battles
Volhynia
offensive of Brusilow
Bessarabia
tearing through the front
Podolia
Polish II Corps in Russia
fight in the lap
Józef Haller
Legiony Polskie
II Brygada (KarpackaŻelazna)
Karpaty
bitwy górskie
Wołyń
ofensywa Brusiłowa
Besarabia
przedarcie się przez front
Podole
II Korpus Polski w Rosji
walka w okrążeniu
Opis:
Artykuł poświęcony jest ocenie sztuki dowódczej Józefa Hallera, który jako oficer Legionów Polskich wielokrotnie prowadził w boju swoich podkomendnych, zyskując uznanie przełożonych i szacunek żołnierzy. Autor, dokonując oceny, sięga do opisów i relacji dotyczących wybranych bitew na froncie wschodnim I wojny światowej w Karpatach Wschodnich (Mołotków, Pasieczna, Maksymiec), na Wołyniu (Rudka Miryńska), w Besarabii (Rarańcza) i na Podolu (Kaniów).
The article regards the assessment of the command art of Józef Haller, who as an officer of the Polish Legions many times led his subordinates in battle, gaining the recognition of his superiors and the respect of soldiers. The author reaches the descriptions and accounts of selected battles on the Eastern Front of World War I in the Eastern Carpathians (Mołotków, Pasieczna, Maksymiec), in Volhynia (Rudka Mryryńska), in Bessarabia (Rarańcza) and in Podolia (Kaniów).
Źródło:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2018, 2(9); 113-135
2354-0435
2719-8618
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ wybranych barier górskich na rozkład opadów w polskich Karpatach
Influence of Selected Mountain Barrier for the Distribution of Precipitation in the Polish Carpathians
Autorzy:
Cebulak, E.
Limanówka, D.
Pyrc, R.
Gębica, P.
Starkel, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/163858.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwa Geofizyczne
Tematy:
bariery orograficzne
progi morfologiczne
opady ekstremalne
orografia Karpat
opady w Karpatach
orographic barriers
morphological thresholds
precipitation extremes
orography of the Carpathians
rainfall in the Carpathian Mountains
Opis:
Krawędzie gór i wyżyn stanowią istotne bariery dla przepływu mas powietrza wędrujących znad oceanów. Przy znacznej wysokości i szerokości pasm górskich mogą one stanowić zaporę trudną do przebycia albo być strefą podwyższonych opadów, zwłaszcza dla wędrujących cyklonów. Nawet niewysokie progi stanowią barierę, która objawia się w postaci prądów konwekcyjnych. Autorzy omawiają przykłady z różnych części polskich Karpat. Zwarte krawędzie Beskidu Śląskiego, Małego i Żywieckiego do 1 km wysokości wystawione są na opady ośrodków niżowych z kierunków W-NW. Ku wschodowi krawędź rozbita jest na mniejsze grupy górskie Beskidu Wyspowego, co ułatwia wnikanie opadów w głąb gór wysokich. Niekiedy chmura burzowa wędruje wzdłuż wysokiego progu (np. krawędzi Zachodnich Bieszczadów), ale i próg Pogórza wysoki tylko do 200 m sprzyja lokalnym opadom konwekcyjnym.
The edges of mountains and uplands constitute significant barriers to the flow of air masses travelling from the oceans. The barriers are particularly difficult to be overcome when the height and width of mountain ranges are large, such settings can be create zones of increased rainfall, especially for roaming cyclones. Even low mountain edges form barriers which induce convectional currents. The authors discuss examples from various parts of the Polish Carpathians. The compact edges of the Silesian, Mały and Żywiecki Beskids up to 1 km high are exposed to precipitation of low-pressure systems from the W-NW directions. To the east, the edge is split into smaller mountain groups of the Beskid Wyspowy, which facilitates the penetration of high rainfall into the mountain interior. Sometimes storm clouds travel along a high edge of the mountains, e.g. along the edge of the Western Bieszczady. The edge of the foothills, only up to 200 m high, favours local convection rainfall.
Źródło:
Przegląd Geofizyczny; 2018, 1-2; 123-133
0033-2135
Pojawia się w:
Przegląd Geofizyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odtworzenie przebiegu linii okopów z II wojny światowej (OKH Stellung b1) w Paśmie Jałowieckim i Grupie Mędralowej na podstawie numerycznego modelu terenu z danych LiDAR i badań terenowych
Reconstruction of trench line from Second World War (OKH Stellung b1) in Jałowiec Range and Mędralowa Mountain Group by interpretation of LiDAR data model and field research
Autorzy:
Franczak, Paweł
Jucha, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965641.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
fortifications
trenches
The Second World War
Carpathians
fortyfikacje
okopy
ii wojna światowa
lidar
karpaty
Opis:
Artykuł prezentuje możliwość wykorzystania modeli terenu pochodzących z danych LiDAR do odtworzenia elementów historycznych fortyfikacji polowych. Podczas badań odtworzono przebieg linii okopów pochodzących z II wojny światowej na obszarze Pasma Jałowieckiego i Grupy Mędralowej. W celu weryfikacji dokładności danych pozyskanych z LiDAR i identyfikacji form punktowych oprócz interpretacji modelu przeprowadzono kartowanie terenowe z użyciem GPS. Zaprezentowana w artykule metoda badań pozwala na zidentyfikowanie linii okopów rozmieszczonych na rozległym, często trudno dostępnym obszarze, przez co wskazana jest do stosowania podczas prowadzonych badań na obszarze Karpat.
LiDAR (Light Detection And Ranging) data are very useful in geographical, historical and archeological studies. It is because of large ALS point cloud precision, which makes possibility of studying small forms in relief, such as unmetalled roads, historical agricultural systems, archaeological sites or old field fortifications, like trench lines. The aim of this article is test on the usability of LiDAR data in research of trench lines built during Second World War in Poland, in Beskidy Mountains. The study area chosen to this text was located in Jałowiec Range and Mędralowa Mountain Group in south-west of Małopolskie voivodeship, south of Poland (Fig. 1). Jałowiec Range and Mędralowa Mountain Group is a continuation to the north of the Massif Babia Góra (Beskid Żywiecki, Carpathians). The fortifications were been built in this area before and during the Second World War. The first objects were built by Polish Army in 1939 and second time there was built two large fortification lines 1944, by polish people forced to do it by german soldiers. The most objects in studied area were made on the slopes of Malikowski Groń. Objects founded in 1944 were preserved in good condition up to the present day (Tab. 1). The few objects have been transformed by the geomorphological processes and by overgrown trees and shrubs on them. These objects have survived to this day, because they were not damaged during hostilities. The research was performed on a piece of trench line on Malikowski Groń (760 ma.s.l.) about 12,2 km long (Fig. 3, Fig. 6), Lachów Groń (708 m a.s.l.) about 1,6 km long (Fig. 3) and Mędralowa Mountain Group (1169 m a.s.l) about 2,3 km long (Fig. 4). During the field test the plan of trench lines (Fig. 3C, 5B) was performed by using GPS mapping and by measurement of the size and depth of the trenches. Second plan (Fig. 3B, 5A) is the result of LiDAR data analyses and vectorization. After then the obtained results were compared in research analysis. The trench lines and objects are quite good visible in LiDAR data, but it is impossible to do the classification of point objects made in field observation (Tab. 1, 2, 3). However, as a general comment, it is the possibility to signing the object classes in neighbor areas by way of analogy to field testing research.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica; 2015, 22
1508-1117
2353-4826
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skład pokarmu wybranych ssaków drapieżnych na terenie Gorczańskiego Parku Narodowego
Diet composition of carnivore species in the Gorce National Park
Autorzy:
Gaspar, G.
Wierzbowska, I.A.
Misiewicz, A.
Armatys, P.
Loch, J.
Czarnota, P.
Wierzbowski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/985769.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
Canis lupus
parki narodowe
Gorczanski Park Narodowy
ssaki drapiezne
wilk
rys
Lynx lynx
lis pospolity
Vulpes vulpes
kuna lesna
Martes martes
sklad pokarmu
analiza skladu pokarmu
ssaki kopytne
drobne ssaki
nisze pokarmowe
canis lupus
lynx lynx
vulpes vulpes
martes martes
ungulates
the carpathians
Opis:
The aim of the study was to assess the diet composition of four carnivore species inhabiting the Gorce National Park (Western Carpathians, S Poland), i.e., grey wolf (Canis lupus), Eurasian lynx (Lynx lynx), red fox (Vulpes vulpes), and pine marten (Martes martes). The food analysis was based on scats collected between June 2016 and February 2017 along seven transects of a total length 96.13 km. Altogether 187 faeces were found, 95 of grey wolf, 20 of lynx, 49 of red fox, and 23 of pine marten, respectively. The dominant food category of wolf and lynx were ungulates, comprising respectively 98% and 95% of the consumed biomass. The trophic niche overlap between wolf and lynx was very high (Pianka’s index Ojk=0.99). However, there were differences in the consumed prey species. Wolves fed on red deer (Cervus elaphus), roe deer (Capreolus capreolus) and wild boar (Sus scrofa), while lynxes foraged equally on two ungulates, red deer and roe deer. Medium−sized carnivores showed greater variety in consumed food. Both pine marten and red fox had higher values of Levins’ index of the trophic niche breadth than larger carnivores and highly overlapped their diets (Ojk=0.96). Pine marten and red fox consumed mostly small mammals. Additionally, martens consumed frequently fruits, whereas red foxes foraged on carrion of ungulates. This might explain the fact that wolf and lynx overlapped their trophic niches more with red fox than with the pine marten.
Źródło:
Sylwan; 2018, 162, 04; 333-342
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oil and gas fields in the Carpathians and the Carpathian Foredeep
Autorzy:
Górka, A.
Gliniak, P.
Madej, K.
Maksym, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2066022.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
gas fields
oil fields
Carpathian Foredeep
Carpathians
sub-miocene basement
reserves
activity in the South of Poland
Opis:
Southeastern Poland is one of the oldest petroleum provinces in the world. Although hydrocarbon production has been conducted in this region since the middle of 19th century, there is still a good potential for more discoveries. 9 billion cubic meters of high methane gas reserves reported in the years 2000-2006, when combined with the previously discovered gas fields, essentially satisfy gas demand for this area. Currently, Miocene deposit of the Carpathian Foredeep is the most prolific exploration target area with more than 100 discoveries of high methane gas. The total reserves of these fields are 138 billion cubic meters, and the cumulative production is more than 90 billion cubic meters of natural gas. Large gas fields in terms of area and reserves that have already been discovered are followed by present discoveries of fields with relatively smaller area, their reserves are up to 2 billion cubic meters. Current exploration efforts are focused on good understanding of the sub-miocene basement configuration as well as detecting of seismic anomalies directly related to natural gas accumulations. Another very important element of exploration strategy for Southern Poland is the Mesozoic and Paleozoic deposits of the Carpathian Foredeep. The most prospective for discovering of sizeable hydrocarbon fields are Cretaceous (Cenomanian) sandstones and Upper Jurassic carbonates, locally also Middle Jurassic sandstone as well as Lower Carboniferous and Devonian carbonates. So far 13 gas fields and 10 oil fields have been discovered in the Mesozoic and Paleozoic of the Carpathian Foredeep and the sub-Carpathian basement with booked reserves of 7.5 billion cubic meters of natural gas and 4.7 million tons of oil. The cumulative production amounts to 6.1 billion cubic meters of gas and 4.3 million tons of oil. Different exploration problems have been encountered in the Carpathians. Most of the fields which have been discovered in the Flysch Carpathians occur in shallow, steep, narrow, commonly thrusted and faulted folds. Oil and gas fields discovered so far in the Carpathians have small reserves. Additionally, discovered and booked reserves of existing oil and gas fields are depleted to a large extent. 17 gas fields and 67 oil fields have been discovered in the Carpathians. Booked reserves amount to 16.6 billion cubic meters of natural gas and 12.3 million tons of oil. Cumulative production has been 15.2 billion cubic meters of gas and 11.9 million tons of oil. To sum up, it should be emphasized that the bulk of gas reserves discovered, booked and developed recently in Southern Poland comes from the autochthonous Miocene deposits. This trend, which involves high methane gas, is expected to continue for the next few years. Potential oil discoveries can be attributed mainly to the flysch Carpathians and Paleozoic, but requires more research and further exploration on a larger scale.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2007, 55, 12/1; 993-998
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Epilog zbójnickiego żywota
The Epilogue of the Robber’s Life
Autorzy:
Janicka-Krzywda, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2051734.pdf
Data publikacji:
2013-12
Wydawca:
Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Tematy:
brigandage
court cases
ethnography of the Carpathians
zbójnictwo
sprawy sądowe
etnografia Karpat
Opis:
Robbery in the Carpathians and the Carpathian Foothills region lasted from the early 16th till the mid-19th century, causing problems first for Poland and next, after the Partitions of Poland, for the Austrians who struggled with this phenomenon with varying success., In times before the Partitions, the person responsible for the prosecution of crime was called Starosta Grodowy. However, the best results were achieved by summary courts called Standrecht, introduced in the Austro-Hungarian Monarchy in late 18th century. In cases of robbery courts sentenced to the so-called qualified death, which meant quartering, tortures on a breaking wheel, impalement or dismemberment by horses, often preceded by mutilation: cutting arms, legs or ears, gouging eyes out or flaying. The most “deserving” criminals were sentenced to death by hanging on a hook by the inferior rib. The executions took place in the city markets or more often in special places of execution, located outside the settlements usually on a nearby hill. The convict was accompanied to the place of execution by members of judicial panel and priests.
Zbójnictwo trwało na obszarze całych Karpat i Pogórza Karpackiego mniej więcej od początku XVI po połowę XIX stulecia i było problemem nie tylko dla Rzeczpospolitej, ale również dla austriackiego zaborcy, który z różnym skutkiem zmagał się z tym zjawiskiem. Do ścigania przestępstw w Polsce przedrozbiorowej powołani byli z urzędu starostowie grodowi. Najlepsze efekty przyniosły jednak ustanowione pod koniec XVIII wieku w monarchii austro-węgierskiej sądy doraźne, tzw. Standrecht. W sprawach o zbójectwo sądy prawie wyłącznie orzekały wyrok śmierci tzw. kwalifikowanej, a więc ćwiartowanie, łamanie kołem i wplatanie w koło, wbijanie na pal, rozrywanie końmi, poprzedzane często okaleczeniem: ucięciem rąk, nóg, uszu, wykluciem oczu, darciem pasów. Dla najbardziej „zasłużonych” wymiar sprawiedliwości przewidywał powieszenie na szubienicznym haku za poślednie żebro. Egzekucje odbywały się na rynkach miast lub częściej na miejscach straceń położonych poza granicami osad zwykle na pobliskim wzniesieniu. Skazańcowi na miejsce kaźni towarzyszyli m.in. członkowie kolegium sędziowskiego i duchowni.
Źródło:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2013, 1, 1; 75-82
2353-2734
Pojawia się w:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Górale huculscy w wojskowej propagandzie na rzecz przysposobienia społeczeństwa do wojny u schyłku Drugiej Rzeczypospolitej (Wybrane problemy badawcze)
Autorzy:
Kasprzyk, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631737.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Second Republic of Poland
army
military propaganda
defence of the state
preparation of society for war
Eastern Carpathians
Mountain Festival
Hutsuls
Hutsul region
Druga Rzeczypospolita
wojsko
propaganda wojskowa
obrona państwa
przysposobienie społeczeństwa do wojny
Karpaty Wschodnie
Święto Gór
Huculi
Huculszczyzna
Opis:
The article discusses research findings on issues related to the preparations for defending the country taken at the end of the 1930s by the leadership of the Polish armed forces. Although the current historiography contains a great number of studies and articles dealing with this subject, the impression is that the role played by military propaganda in these preparations received too little emphasis. Propaganda for the defence of the state was intended to include as many citizens of Polish society as possible, also from ethnically and geographically diverse backgrounds. Therefore, the article contains an analysis of extensive propaganda activities, which after 1935 were implemented by the Polish military authorities in the face of the growing threat of war, carried out mainly on the basis of archives from the resources of the Central Military Archives (Centralne Archiwum Wojskowe) in Warsaw. The essence of the discussion is the question why the military authorities of that time insisted that highlanders living in the Eastern Carpathians, primarily the Hutsuls, be involved in the defence preparations of the country. In the first place, propaganda measures were considered, with the help of which the army's leadership tried to influence the civilian population. Trying to explain why the use of the most effective propaganda tools, such as the press, radio and sound film turned out to be ineffective towards highlanders living in the furthest corners of the Carpathians, among other things, the lack of a well-developed communication network in that area was indicated. It was established that in the present situation the military authorities managed to involve the Hutsuls, Lemkos and Boykos in the life of the current state only thanks to the annual organisation of the ‘Mountain Festival’. The celebrations organised in order to unite all highlanders who lived in the territory of the Polish state were also conducive to carrying out effective military activities by the armed forces against the Polish population most distant from civilisation.            Research has shown that this type of activities was of great importance for the development of the situation in the Eastern Lesser Poland dominated by Ukrainian nationalists. Attention was drawn to the extremely valuable assets of the Hutsul region. It was an exceptionally attractive area in terms of tourism, sports and health. Thus, it had the chance to attract crowds of tourists from all over the country, which would strengthen the Polish element in the whole region. Hutsuls, however, were sceptical about the Ukrainian national movement, which made the army's leadership recognise them as an element easy to bind with the Polish state. Thereby, the inhabitants of the Hutsul region could be a counterbalance to the anti-state Ukrainian movement in Eastern Lesser Poland – an area of strategic importance! Unfortunately, advanced and properly conducted works were interrupted by the outbreak of the Second World War.
Druga połowa lat trzydziestych upływała pod znakiem nasilającego się zagrożenia wojennego. Władze wojskowe Drugiej Rzeczypospolitej usiłowały objąć propagandą na rzecz obrony kraju, zróżnicowane pod wieloma względami społeczeństwo polskie. Z powodu napiętej sytuacji w Małopolsce Wschodniej, kierownictwu sił zbrojnych bardzo zależało, aby w przygotowania wojenne zaangażować górali zamieszkujących najdalsze zakątki Karpat, w szczególności Hucułów. Brak odpowiednio rozbudowanej sieci komunikacyjnej na terenie Karpat Wschodnich, nie pozwolił na zastosowanie najskuteczniejszych narzędzi propagandowych, jakimi wówczas były prasa, radio oraz film dźwiękowy. Zainteresowanie sprawami państwa wśród Hucułów, Łemków i Bojków – górali najbardziej oddalonych od cywilizacji, wzbudziło dopiero organizowane co roku (1935–1938) „Święto Gór”. Współpraca górali huculskich z armią, ułatwiała walkę z antypaństwowym ruchem ukraińskim w Małopolsce Wschodniej. Do wzmocnienia polskości w tym regionie przyczynić się miało również odpowiednie wykorzystanie nieocenionych walorów Huculszczyzny.
Źródło:
Res Historica; 2019, 48
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
,,Na sałasie ni ma pani lekko“. Życie codzienne pasterzy wołoskich na szałasach na pograniczu polsko-słowackim w XXI wieku jako dziedzictwo kulturowe regionu Karpat (wybór zagadnień)
,,It's not easy in the hut, ma'am”. The daily life of the Vlach shepherds in the huts on the borderland between Poland and Slovakia in the 21st century as the cultural heritage of the Carpathian region (selected issues)
Autorzy:
Kocój, Ewa Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/910234.pdf
Data publikacji:
2019-02-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
culture heritage
Carpathians
huts
the daily life
the shepherding season
the Polish-Slovak borderland
vlachs tradition
dziedzictwo kulturowe
Karpaty
szałaśnictwo
pasterstwo
sezon pasterski
życie codzienne
polsko-słowackie pogranicze
tradycje wołoskie
Opis:
The purpose of this article is to present the preliminary results of the research on the shepherds' everyday life that I have been conducting since 2015 in the field of history, migration, and cultural heritage of the Vlach minority inhabiting the areas from Albania to the northern Carpathians. One of the research stages entails the studies of the daily life and rituals of the highlanders living in the huts on the Polish side of the Carpathians. The article describes the issues concerning the organization and the time-space symbolism of a modern hut, including their daily life and schedule of activities. The research was conducted in the selected huts of Spiš, Orava, Podhale, Żywiec region, and Silesian Beskids in Poland in 2015-2018. In all cases, I applied qualitative research, mostly structured and unstructured interviews with senior and young shepherds working in the huts, as well as covert and overt participant observations conducted during selected pastoral holidays and meetings in various spaces—in temples, during highlander's and Vlach conventions, in theme meetings, and in the huts. I supplement these techniques with the analysis of the visual sources that I made during the field research, received from the enthusiasts of this topic, or found on the Internet. The research has shown that modern pastoralism oscillates between two poles: the traditional, which has made it possible to retain many elements from the past (cultural heritage), and the modern, thanks to which shepherds introduce global solutions to their huts and traditions.
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2018, 25, 1; 269-295
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zabudowa polaniarska jako wyróżnik w badaniach nad typologią i genezą krajobrazów pasterskich polsko-ukraińskiej części Karpat Zewnętrznych
Agro-shepherd buildings as a distinguishing feature of research on the typology and genesis of pastoral landscapes of the Polish-Ukrainian part of the Outer Carpathians
Агропастирські споруди як відмінна риса польсько-української частини зовнішніх Карпат
Autorzy:
Łach, Janusz
Bojko, Ihor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048665.pdf
Data publikacji:
2019-12-05
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Карпати
Малий Бескид
Сколівський Бескид
скотарство
селянство
волоська культура
Karpaty
Beskid Mały
Beskidy Skolskie
pasterstwo
polaniarstwo
kultura wołoska
The Carpathians
The Little Beskid
The Skole Beskid
pastoralism
agro-shepherd economy
Wallachian culture
Opis:
Artykuł jest próbą wyróżnienia – poprzez osobliwe budownictwo gospodarki polaniarskiej – nowych podtypów krajobrazów pasterskich, jakimi są pastersko-rolne krajobrazy na obszarze niskich i średnich gór Karpat Zewnętrznych. Walory kulturowe obszaru z wołoską genezą klasyfikują go do szczególnie cennych krajobrazowo. To wyjątkowe wspólne dziedzictwo stało się przyczynkiem do podjęcia polsko-ukraińskich badań nad strukturą oraz funkcją górskiej gospodarki w ujęciu etnogeograficznym. Celem działań jest ochrona zanikającego, archaicznego dziedzictwa pasterzy wołoskich nazywanych „Ojcami Europy”.
Пропонована стаття це спроба виокремити (на основі своєрідного полонарського господарського будівництва ) новий різновид пастирських ландшафтів, якими, на нашу думку, являються пастирські та сільськогосподарські ландшафти в районі низьких і середніх гір Зовнішніх Карпат. Культурні цінності волоського за походженням району класифікують його як особливо цінний за ландшафтом. Ця унікальна спільна спадщина стала вкладом у польсько-українські дослідження структури та функціонування гірської економіки з етногеографічної точки зору. Метою діяльності стає захист зникаючої, архаїчної спадщини волоських пастухів, яких можна назвати «Отцями Європи».
The article is an attempt to distinguish – through specific buildings of the agro-shepherd economy – new subtypes of pastoral landscapes, which are agro-shepherd landscapes in the area of medium mountain ranges of the Outer Carpathians. The cultural values of the area of the Wallachian genesis classify it as a particularly valuable landscape. This unique legacy has given rise to joint research into the structure and function of the mountain economy in ethno-geographic terms. The aim of the activities is to protect the disappearing, archaic heritage of Wallachian shepherds called "Fathers of Europe".
Źródło:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2018, 5, 13; 207-221
1733-2249
Pojawia się w:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stratigraphic position of alkaline volcanic rocks in the autochthonous cover of the High-Tatric Unit (Western Tatra Mts., Central Western Carpathians, Slovakia)
Autorzy:
Madzin, J.
Sýkora, M.
Soták, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2059966.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Central Western Carpathians
Western Tatra Mountains
autochthonous cover of the High-Tatric Unit
alkaline volcanism
biostratigraphy
Opis:
Biostratigraphic investigations of carbonate strata that sandwich volcanic rocks and studies of the volcanic rocks were made along five composite lithological sections across the Upper Jurassic-Lower Cretaceous carbonate rocks of autochthonous cover of the High-Tatric Unit in the Osobitá peak area of the Western Tatra Mts. A carbonate microbreccia that consists almost exclusively of limestone clasts containing calpionellids occurs immediately below the volcanics. The youngest identified microfossil Calpionella elliptica Cadisch in the individual limestone clasts showed the age of breccia formation to be younger than late Early-early Middle Berriasian. The volcanic rocks are overlain by the Osobitá Limestone Formation, which in the lowermost horizons consists of a few metres thick crinoidal limestone containing the foraminifers Meandrospira favrei (Charollais, Brönnimann & Zaninetti), Sabaudia minuta Hofker and Montsalevia salevensis (Charollais, Brönnimann & Zaninetti) indicating a Late Valanginian-Early Hauterivian age. The biostratigraphical and sedimentological data obtained show that volcanism took place in several phases. Less intense phases of volcanism are recorded as thin tuffitic laminae within the upper parts of the Tithonian-early Mid Berriasian Sobótka Limestone Member and as fragments of volcanic rock in the carbonate breccia. The main phase(s) of volcanism took place during the Late Berriasian-?Early Valanginian.
Źródło:
Geological Quarterly; 2014, 58, 1; 163--180
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ludwik Horwitz – badacz pienińskiego pasa skałkowego, najtrudniejszej struktury Karpat
Ludwik Horwitz – researcher of the most difficult Carpathian structure, Pieniny Klippen Belt
Autorzy:
Miecznik, J. B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075148.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Maurice Lugeon Alpine School of Geology
Polish Geological Institute in Warsaw
geology of the Carpathians
Pieniny Mts.
Klippen Belt
German occupation in Poland
Alpejska Szkoła Geologii Maurice Lugeona
Polski Instytut Geologiczny w Warszawie
geologia Karpat
Pieniny
pas skałkowy
niemiecka okupacja Polski
Opis:
Louis Horwitz (1875–1943), a Polish geologist of Jewish origin. Representative of the Alpine School of Geology of Prof. Maurice Lugeon in Lausanne. He was engaged in geological mapping in the Fribourg Alps. From 1919, he was associated with the Polish Geological Institute in Warsaw. Louis Horwitz conducted a detailed geological study of the Pieniny Klippen Belt, an orogenic suture zone between the Inner and Outer Carpathians. His research has contributed significantly to broadening knowledge of the stratigraphy of rocks composing the structure. Simultaneously, he was conducting mapping work of oil-bearing areas of the Eastern Flysch Carpathians. During the German occupation of Poland (after 1939), he continued research in the Pieniny Mts. Murdered by the Nazis in 1943.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2014, 62, 6; 290--294
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na wyżynach polskiej geologii
At the heights of Polish geology
Autorzy:
Miecznik, J. B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075031.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Polska szkoła sedymentologii profesora M. Książkiewicza
geologa fliszu
geneza Karpart
Polska szkoła paleontologii prof. R. Kozłowskiego
graptolity
Polish school of sedimentology of Professor M. Książkiewicz
flysch geology
tectogenesis of the Carpathians
Polish school of paleontology of Professor R. Kozłowski
graptolites
Opis:
The times of the loss of the Polish statehood in the 19th century to early 20th century did not favour the development of Polish geology. This development began in the interwar years, and it considerably accelerated after World War II as a result of both the Soviet concept to develop a huge heavy industry sector in Poland and the need to create an appropriate resource base. The funding for research and geological exploration was highly increased, and the period of great discoveries of raw materials commenced. Large academic centres of geology developed in Warsaw and Kraków, where excellent scientific schools were established around outstanding scientists. The leading ones included the Polish school of sedimentology and, more broadly, of geology, established by Professor Marian Książkiewicz (1906–1981) at the Jagiellonian University in Kraków, and the school of paleontology developed by Professor Roman Kozłowski (1889–1977) in Warsaw. Their achievements, despite the political isolation of Poland, quickly became well-known abroad and influenced the development of world science.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2013, 61, 11-2; 683--689
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies