Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Stopa dyskontowa" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-9 z 9
Tytuł:
Kiedy może wystąpić ujemna stopa dyskontowa?
Autorzy:
Palenik, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/494292.pdf
Data publikacji:
2012-12-15
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
dyskontowanie
ujemna stopa dyskontowa
Opis:
Zarówno w ekonomii, jak i psychologii dodatnia stopa dyskontowa jest zwykle traktowana jako pewnik. Istnieją jednak okoliczności, które mogą prowadzić do ujemnej stopy dyskontowej. Niniejszy artykuł prezentuje zjawiska występowania właśnie ujemnej stopy dyskontowej. Przedstawiamy również teorie i modele, których szczególne przypadki implikują preferencję otrzymania mniejszego dochodu w późniejszym okresie niż większego we wcześniejszym („mniej później niż więcej wcześniej”). Rozważane modele to Hipoteza Cyklu Życia (Life Cycle Hypothesis) wraz z teorią samokontroli, Teoria Poziomów Interpretacji (Construal Level Theory), model formowania cierpliwości oraz model antycypacji Loewensteina. Wnioskujemy, że istnieje potrzeba badań empirycznych weryfi kujących implikacje tych modeli dotyczące ujemnej stopy dyskontowej. Uważamy, że zagadnienie ujemnej stopy dyskontowej powinno wzbudzać coraz większe zainteresowanie, szczególnie że w gospodarkach rozwiniętych stopy procentowe są bliskie zera, a mimo to nie zniechęcają konsumentów do oszczędzania.
Źródło:
Decyzje; 2012, 18; 83-104
1733-0092
2391-761X
Pojawia się w:
Decyzje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dobór stopy dyskontowej dla długoterminowych projektów sekwencyjnych z branży surowców mineralnych
Discount rate selection for long-term sequential mineral projects
Autorzy:
Saługa, P. W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216476.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
wycena projektów górniczych
stopa dyskontowa
degresywna stopa dyskontowa
mineral project valuation
risk adjusted discount rate
time varying discount rate
Opis:
Skala ryzyka przedsięwzięć inwestycyjnych realizowanych w górnictwie jest znacznie większa niż w przypadku innych branż. Wynika to ze specyfiki tej działalności, a tym samym wyjątkowej niepewności związanej z gospodarowaniem w tym sektorze. Niesie to ze sobą istotne skutki w zakresie prognozowania wiarygodnych przychodów i kosztów na etapie oceny efektywności ekonomicznej projektów inwestycyjnych. Główne czynniki ryzyka – występujące w szczególności na początkowych etapach zagospodarowania złoża – związane są z wielkością i jakością jego zasobów; ryzyku zasobowemu towarzyszy nieustannie niepewność wynikająca z dużej zmienności cen surowców mineralnych, popytu oraz czynników geologiczno-technicznych związanych z eksploatacją. W trakcie udostępnienia złoża, a następnie eksploatacji, oszacowane wstępnie wielkości zasobów i ich jakość są systematycznie weryfikowane, co bezpośrednio oddziałuje na wielkość przyszłej produkcji i przychodów. Ryzyko projektów surowcowych musi być odpowiednio oszacowane i uwzględnione w trakcie oceny ich efektywności ekonomicznej, gdyż wyniki tej oceny determinują decyzje inwestycyjne. W powszechnie stosowanej dla tych celów analizie zdyskontowanych przepływów pieniężnych (discounted cash flow analysis, DCF) ryzyko to wyrażone jest wielkością stopy dyskontowej wykorzystywanej dla aktualizacji przyszłych przepływów pieniężnych – im ryzyko jest większe tym wyższą stopę dyskontową należy zastosować. [...]
Mineral projects depict various specific features that differentiate them from alternative investments in other industries. Among these features, one can specify unique characteristics of mineral deposits such as scarcity, geological setting and structure, resource/reserve uncertainty and depletability. Resource uncertainty results in the sequential nature of operations (exploration, development and production stages). Other specific features of mineral projects include long investment – and production periods, high capital intensity, varying production conditions, unpredictability and high volatility of mineral prices, etc. Specific features of mineral projects are sources of exceptionally high risks. To ensure the payback of high capital costs these significant risks must be addressed in the economic evaluation of a mineral project. In the discounted cash flow analysis, DCF, which is the most commonly used in evaluations of such ventures, all project uncertainties are reflected in a level of the discount rate used for the actualization of future cash flow values. The riskier project has a higher discount rate. [...]
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2017, 33, 3; 49-70
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Discount rates for the evaluation of energy projects – rules and problems
Stopy dyskonta w ocenie efektywności inwestycji energetycznych – reguły i problemy
Autorzy:
Zamasz, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/321792.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
projekt energetyczny
stopa dyskontowa
WACC
CAPM
energy project
discount rate
Opis:
The amount of discount rate vitally influences the economic efficiency of investment projects – its range relates to the associated risk factors. Estimating the discount rate dedicated to a specific project has for a long been the subject of numerous research works and sector studies. The capital asset pricing model (CAPM) is considered to be an analytically-proper discount estimation model. Nonetheless, the model is burdened by several flaws, thus no indisputable or definitive methodology allowing the long-term determination of discount range has been created. The hereby article presents the problem with regards to the energy production sector.
Wysokość stopy dyskonta w newralgiczny sposób wpływa na efektywność ekonomiczną projektów inwestycyjnych – jej miara związana jest z towarzyszącymi im czynnikami ryzyka. Szacowanie stopy dyskonta dedykowanej konkretnemu przedsięwzięciu od dawna jest przedmiotem wielu prac naukowo-badawczych i opracowań sektorowych. Za odpowiedni analitycznie model szacowania stóp dyskonta uznawany jest model wyceny aktywów kapitałowych (CAPM). Model ten przedstawia jednak wiele wad i jak dotychczas nie udało się, w sposób bezdyskusyjny i definitywny, opracować metodyki umożliwiającej determinowanie miar dyskontowych. Artykuł przedstawia zarysowany problem na przykładzie energetyki.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2017, 101; 571-584
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza i ocena nowych projektów inwestycyjnych. Cz. 1
Analysis and assessment the investigation projects
Autorzy:
Herman, M.
Koroblowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/249892.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Instytut Naukowo-Wydawniczy TTS
Tematy:
działania marketingowe
inwestycje przemysłowe
modernizacja
projekt inwestycyjny
stopa dyskontowa
zarządzanie firmą
Opis:
Szczegółowa analiza przyczyn zapaści finansowej, a w skrajnych przypadkach bankructwa wielu przediębiorstw, pozwala wyciągnąć zaskakujący wniosek. Przyczyny upadku tkwią często w przeprowadzonych projektach inwestycyjnych, a do finansowej destrukcji nie doprowadziły żadne niekorzystne czynniki zewnętrzne, ani drapieżna konkurencja, ale sami menadżerowie podejmujący błędne decyzje inwestycyjne.
Źródło:
TTS Technika Transportu Szynowego; 2002, 9, 11-12; 58-62
1232-3829
2543-5728
Pojawia się w:
TTS Technika Transportu Szynowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dyskontowanie jako przedmiot badań interdyscyplinarnych: ekonomii behawioralnej, etyki oraz teorii zrównoważonego rozwoju
Discounting as an Interdisciplinary Research Subject: Behavioral Economics, Ethics and the Theory of Sustainable Development
Autorzy:
Rybicki, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/586678.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Tematy:
Ekonomia behawioralna
Etyka
Metody dyskontowe
Rozwój zrównoważony
Stopa dyskontowa
Behavioral economics
Discount method
Discount rate
Ethics
Sustainable development
Opis:
W artykule rozważa się implikacje postulatów etyczno-pragmatycznych w zakresie wyceny strumieni wielkości ekonomicznych. Imperatyw respektowania idei trwałości rozwoju społeczno-gospodarczego, z jednej strony, a z drugiej - bogata dokumentacja empiryczna zachowań podmiotów decyzyjnych (ewolucji wycen przyszłych zdarzeń - celów, odwracanie preferencji), prowadzą do podważenia paradygmatu zdyskontowanej użyteczności (Samuelsona-Bergsona).Uchylenie założenia stałości stopy dyskontowej (stacjonarnej niecierpliwości) skutkuje niezgodnością dynamiczną programów - taka jest "cena realizmu" w modelowaniu. Z kolei, implementacja dyskonta wykładniczego do modelu Dasgupty, Heala i Solowa (D-H-S) skutkuje paradoksalnymi konsekwencjami - pogwałceniem idei sprawiedliwości międzypokoleniowej. Odnotowuje się również interakcje biologii i ekonomii ("naśladownictwo mechaniki ogólnoprzyrodniczej" przez rzeczywistość ekonomiczno-społeczną). Po części "eseistycznej" i krótkim przypomnieniu nieklasycznych formuł dyskontowania (hiperboliczne, quasi-geometryczne, CADI) przedstawiono się koncepcje dyskontowania log-normalnego i "nad-hiperbolicznego". Podkreśla się następnie rolę agregacji w dyskontowaniu: agregacja indywidualnych czynników dyskontujących ma stwarzać "pomost" łączący ekonomię behawioralną (skala "mikro"), z problematyką społecznej, międzypokoleniowej stopy dyskontowej (skala "makro"). Jest to operacja uśredniania, determinująca pewny równoważnik (immanentnej) niepewności) wielkości "przyszłych" stóp procentowych (stochastyczne ujęcie scenariuszy rozwoju).
In the article the implications of ethical and pragmatic postulates regarding the evaluation of economic quantities streams are discussed. There are two spheres involving the increasing interest in the above mentioned problems: the general ideas of sustainability of socio-economic development, and the second one, finding their roots in the domain of psychology (based on the large empirical material, evidencing the behavior of various subjects). The special emphasis have been put on the evolutions of evaluation of the "validity" of future events and acts when the time passes (in the extreme cases the preference reversal is observed). These findings lead to rejecting the Samuelson-Bergson paradigm of exponentially discounted sums of utilities (DU) . The main point is questioning the idea of stationary (constant) discount rate (or - a rate of impatience). However, such a change causes loosing of the dynamic consistency of multi-period plans, which, might be viewed as a price for an adequacy in describing of the real processes. The direct implementation of the geometrical discounting into the Dasgupta-Heal-Solow (D-H-L) model results in the violation of intergenerational equity (paradoxical consequences concerning long-term consumption paths). The interactions between the economics and the biological benchmarks are also mentioned - "socioeconomic processes mimic biological processes". After "essayistic" part, and the short mentioning non-classic discounting formulas (hyperbolic, quasi-geometric, generalized hyperbolic, "CADI") the so called log-normal and "super-hiperbolic" discounting conceptions are present. Subsequently, the role of aggregation of individuals' discount rates for obtaining the social discount rates is stressed: this average operation makes a "bridge" joining the micro- and macroeconomic areas. It also provides the partial antidote against intrinsic uncertainty, characterizing the future.
Źródło:
Studia Ekonomiczne; 2015, 242; 142-166
2083-8611
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcje określania wysokości leśnej stopy procentowej
Different concepts of determining the level of forest rate of return
Autorzy:
Zydroń, A.
Szafranski, C.
Korytowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1007928.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
lesnictwo
ekonomika i organizacja
stopa procentowa
lasy
nieruchomosci lesne
wycena
wartosc nieruchomosci
stopa kapitalizacji
stopa dyskontowa
lesna stopa procentowa
forest rate of return
estate appraisal
Opis:
Paper presents the development of a concept of determination for forest rate of return in the historical aspect. On the basis of the analysis a method based on the volume of calculated annual cut and the volume of standing stock was selected as the one best corresponding to the contemporary forest management. Using this method the rate of return was calculated for selected forest divisions of the regional directorates of the State Forests in Poznań, Białystok, Katowice, Warszawa and Gdańsk. Obtained values amounted on average to 2%.
Źródło:
Sylwan; 2012, 156, 05; 333-342
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Discounting for Intergenerational Investments: Individual Discount Rate for Close and Remote Beneficiaries
Dyskontowanie inwestycji międzypokoleniowych: indywidualne stopy dyskontowe dla bliskich i odległych beneficjentów projektu
Autorzy:
Foltyn-Zarychta, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/956880.pdf
Data publikacji:
2018-05-08
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania
Tematy:
discount rate
contingent valuation
intergenerational decisions
other-regarding behaviour
stopa dyskontowa
decyzje międzypokoleniowe
zachowania względem innych osób
wycena warunkowa.
Opis:
The paper aims to diagnose whether it is justified in investment appraisal to apply a separate treatment (in terms of the value of the discount rate) for close-in-time versus distant-in-time project effects as well as for effects applying to close-in-space versus distant-in-space beneficiaries. The analysis rests on a survey asking Polish citizens to state their indifference points between lives saved now and in the future (with delays from 10 to 150 years to capture temporal distance) for two separate projects: saving lives in Poland (geographically close) and in Latvia (geographically remote). The findings suggest that while time distance can be perceived as a rationale to apply separate (lower) DRs which increase the weight of time-distant impacts in project’s NPV, outcomes distant in space should be treated as equally important to geographically close impacts, thus extending the analysis beyond national borders.
Celem artykułu jest określenie czy w ocenie efektywności inwestycji uzasadnione jest odrębne traktowanie (wyrażające się doborem odmiennej wartości stopy dyskontowej) efektów bliskich oraz odległych w czasie, a także efektów dotyczących beneficjentów bliskich oraz odległych geograficznie. Analizę przeprowadzono na podstawie wyników badania ankietowego, gdzie respondentami byli obywatele Polski, pytani o zadeklarowanie liczby istnień ludzkich uratowanych w przyszłości (z opóźnieniami od 10 do 150 lat) równoważących zadaną liczbę osób uratowanych dzisiaj dla dwóch odrębnych projektów: ratującego osoby w Polsce (bliskie geograficznie respondentom) i ratującego osoby na Łotwie (odległe geograficznie). Wnioski z badań wskazują, że o ile uzasadnione jest stosowanie odrębnych (niższych) stóp dyskontowych ze względu na odległość czasową efektów, o tyle oddziaływania odległe w przestrzeni powinny być traktowane jako równie istotne jak te pojawiające się blisko pod względem geograficznym. Uzasadnia to rozszerzenie prowadzonych ocen efektywności poza granice poszczególnych krajów.
Źródło:
Problemy Zarządzania; 2018, 2/2018 (74); 96-115
1644-9584
Pojawia się w:
Problemy Zarządzania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The cost of equity in the energy sector
Koszt kapitału własnego przedsięwzięć inwestycyjnych w energetyce
Autorzy:
Saługa, P. W.
Kamiński, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/283004.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
investments in energy
risk
cost of equity
discount rate adjusted for risk
inwestycje w energetyce
ryzyko
koszt kapitału własnego
stopa dyskontowa dostosowana do ryzyka
Opis:
Taking the importance of time and risk into account has a significant impact on the value of investment projects. Investments in the energy sector are long-term projects and, as such, are burdened with uncertainty associated with the long-term freezing of capital and obtaining the expected return. In the power industry, this uncertainty is increased by factors specific to the sector, including in particular changes in the political and legal environment and the rapid technological development. In the case of discounted cash flow analysis (DCF), commonly used for assessing the economic efficiency of investments, the only parameter expressing investor uncertainty regarding investment opportunities is the discount rate, which increases with the increasing risk of the project. It determines the value of the current project, thus becoming an important criterion affecting investors’ decisions. For this reason, it is of great importance for the assessment of investment effectiveness. This rate, usually in the form of the weighted average cost of capital (WACC), generally includes two elements: the cost of equity capital and borrowed capital. Due to the fluctuant relationship between these two parameters in project financing, performing a WACC analysis in order to compare the risks associated with the different technologies is not completely justified. A good solution to the problem is to use the cost of equity. This article focuses on the analysis of this cost as a measure of risk related to energy investments in the United States, Europe and worldwide.
Istotny wpływ na wartość przedsięwzięć inwestycyjnych ma uwzględnienie wpływu czynnika czasu i ryzyka. Inwestycje w energetyce są projektami długoterminowymi i już jako takie obarczone są niepewnością, związaną z wieloletnim zamrożeniem kapitału i uzyskaniem oczekiwanego zwrotu. W energetyce niepewność tę zwiększają czynniki specyficzne charakterystyczne dla sektora, w tym w szczególności zmiany otoczenia polityczno-prawnego i szybkiego postępu technicznego. W stosowanej powszechnie do oceny efektywności ekonomicznej inwestycji – analizie zdyskontowanych przepływów pieniężnych (discounted cash flow, DCF) – jedynym parametrem wyrażającym niepewność inwestorów w zakresie realizacji inwestycji jest stopa dyskontowa – tym większa, im większe ryzyko przedsięwzięcia. Decyduje ona o wartości bieżącej projektu stając się tym samym istotnym kryterium oddziałującym na decyzje inwestorów. Z tego powodu jej dobór ma doniosłe znaczenie dla oceny efektywności inwestycji. Stopa ta, występując zwykle w postaci średnioważonego kosztu kapitału, WACC – obejmuje zasadniczo dwa elementy: koszt kapitału własnego oraz obcego. Ze względu na różną relację tych dwóch źródeł w finansowaniu projektów przeprowadzanie analiz WACC w celu porównywania ryzyka związanego z różnymi technologiami jest nie do końca czytelne. Dobrym rozwiązaniem problemu jest stosowanie jako wskaźnika kosztu kapitału własnego. Niniejszy artykuł obejmuje analizy tego kosztu jako miernika ryzyka związanego inwestycjami energetycznymi w Stanach Zjednoczonych, Europie i świecie.
Źródło:
Polityka Energetyczna; 2018, 21, 3; 81-96
1429-6675
Pojawia się w:
Polityka Energetyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Risk-adjusted discount rate and its components in evaluating hard coal projects at the feasibility stage
Stopa dyskontowa dostosowana do ryzyka i jej składowe w procesie oceny projektów branży górnictwa węgla kamiennego na etapie wykonalności
Autorzy:
Saługa, Piotr W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216110.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
hard coal mining
coal project
risk adjusted discount rate
cost of equity
feasibility study
węgiel kamienny
projekt górniczy
stopa dyskontowa
koszt kapitału własnego
studium wykonalności
Opis:
Because of the value of time, investors are interested in obtaining economic benefits rather early and at a highest return. But some investing opportunities, e.g. mineral projects, require from an investor to freeze their capital for several years. In exchange for this, they expect adequate remuneration for waiting, uncertainty and possible opportunities lost. This compensation is reflected in the level of interest rate they demand. Commonly used approach of project evaluation – the discounted cash flow analysis – uses this interest rate to determine present value of future cash flows. Mining investors should worry about project’s cash flows with greater assiduousness – especially about those arising in first years of the project lifetime. Having regard to the mining industry, this technique views a mineral deposit as complete production project where the base sources of uncertainty are future levels of economic-financial and technical parameters. Some of them are more risky than others – this paper tries to split apart and weigh their importance by the example of Polish hard coal projects at the feasibility study. The work has been performed with the sensitivity analysis of the internal rate of return. Calculations were made using the ‘bare bones’ assumption (on all the equity basis, constant money, after tax, flat price and constant operating costs), which creates a good reference and starting point for comparing other investment alternatives and for future investigations. The first part introduces with the discounting issue; in the following sections the paper presents data and methods used for spinning off risk components from the feasibility-stage discount rate and, in the end, some recommendations are presented.
Z uwagi na znaczenie czynnika czasu inwestorzy zainteresowani są jak najszybszym uzyskiwaniem korzyści z możliwie największą stopą zwrotu. Niektóre jednak inwestycje mają charakter długoterminowy i wymagają od inwestorów zamrożenia środków kapitałowych na długie lata. W zamian za oczekiwanie, niepewność i utratę potencjalnych możliwości działania inwestorzy oczekują odpowiedniego wynagrodzenia. Wynagrodzenie to znajduje odzwierciedlenie w żądanym przez nich poziomie stopy procentowej. Powszechnie stosowana metodyka oceny projektów inwestycyjnych – analiza zdyskontowanych przepływów pieniężnych (DCF) – wykorzystuje tę stopę do aktualizacji wartości przyszłych przepływów pieniężnych. Metoda DCF postrzega złoże kopaliny jako pełny projekt produkcyjny, gdzie podstawowymi źródłami niepewności są parametry ekonomiczno-finansowe oraz geologiczno-techniczne. Jedne z nich są bardziej ryzykowne od innych – niniejszy artykuł próbuje je rozdzielić i zważyć ich znaczenie na przykładzie typowego projektu górniczego (węgla kamiennego) na etapie studium wykonalności. Postawione zadanie zrealizowano stosując analizę wrażliwości wewnętrznej stopy zwrotu (IRR). Obliczenia zrealizowane zostały przy założeniu bare bones (finansowanie wyłącznie kapitałem własnym, kalkulacje w pieniądzu stałym, po opodatkowaniu, stała cena i koszty przez cały okres istnienia) oznaczającym w tym przypadku „czysty” projekt stanowiący bazowy wariant odniesienia do wszelkich porównań i badań. Artykuł prezentuje dane i metody wykorzystane do rozwiązania problemu wyodrębnienia porcji ryzyka w ramach stopy dyskontowej, charakterystycznej dla etapu stadium wykonalności, oraz przedstawia zalecenia i rekomendacje w kontekście przyszłego zarządzania wdrożonym projektem.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2019, 35, 3; 63-74
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-9 z 9

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies