Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Stanislaw Lem" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 59
Tytuł:
Człowiek jako wytwór siebie samego. Lem, transhumanizm i dwie koncepcje autentyczności
Autorzy:
Gomułka, Jakub
Klimas, Mariusz
Palm, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/429270.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
transhumanism
autoevolution
authenticity
Stanisław Lem
Opis:
Stanisław Lem, a philosopher and futurologist, in his many works devoted much attention to the condition of human and the relation between human and technology. He coined the term ‘autoevolution’ in the course of forecasting unlimited technological augmentation of human abilities. Nowadays, the term may be associated with the conceptions presented by transhumanism, a 20th-century-born philosophical movement which advocates radical transformation of Homo sapiens by means of the achievements of scientific and technological progress. Lem’s attitude towards such a transformation of human is complicated yet ultimately critical due to the fact that it poses a threat to human culture as such. The phenomenon of autoevolution undermines existing values and raises a question of authenticity of a future posthuman. We examine dependence between technology and culture, present Lem’s conception of autoevolution and his philosophy of culture, then we sketch a post-metaphysical dispute about authenticity, and finally show that Lem’s thought belongs to one of the arguing sides.
Źródło:
Semina Scientiarum; 2018, 17
1644-3365
Pojawia się w:
Semina Scientiarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O kondycji ludzkiej w świetle myśli Stanisława Lema. Rozważania w 10. Rocznicę śmierci pisarza
Autorzy:
Gomułka, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131410.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum
Tematy:
Stanisław Lem
philosophy
human mind
Opis:
In 2016 we celebrate the tenth anniversary of the death of Stanislaw Lem (1921-2006). Stanislaw Lem writer, physician, philosopher, critic and futurologist was translated into forty-one languages, he has left a rich legacy so that the average person it is difficult to comprehend. American writer Philip Kindred Dick was asked what he thought of writings Lema said that L.E.M. This is probably individual scientists behind the Iron Curtain, who works tirelessly assisted by the communist government folk to destroy the native American culture (Dick tried to convince even his version of the Federal Bureau of Investigation!). "Impossible" - says Dick - someone to speak so many different languages at the same time and moved in his books so distant subjects. The reference point for this text is thought Lema lined his selected works of fiction and non-fiction. For this reason, the title refers to "the human condition in the light of the thought of Stanislaw Lem." But before we get to the main topic of discussion, to be closer understanding of the concept of fitness.
Źródło:
Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne; 2015, 3(18); 71-87
1898-8431
Pojawia się w:
Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ciało i gnoza w wybranych utworach Stanisława Lema
Body and Gnosis in Selected Works of Stanisław Lem
Autorzy:
Kwosek, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29433534.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
Stanisław Lem
gnostycyzm
ciało
Gnosticism
body
Opis:
Artykuł ukazuje zbieżność niektórych wątków w twórczości Stanisława Lema dotyczących ciała z niektórymi ujęciami gnostycyzmu. Omówione zostały następujące utwory: Cyberiadzie, Bajkach robotów, Dziennikach gwiazdowych, Wizji lokalnej i w Masce. W analizowanych utworach pojawia się motyw ciała ludzkiego w oczach Obcych (scil. robotów i kosmitów). Postrzegane jest ono jako odrażające – podobnie jak ludzkie zwyczaje. Wątek ten jest zbieżny z gnostycką wrogością wobec ciała. Odpowiednikami złośliwego Demiurga z mitów gnostyckich są u Lema Bann i Pugg oraz inni nieudolni kreatorzy. Lem ukazuje ciało ludzkie jako niedoskonałe i będące produktem przypadku, a nawet błędu czy wybryku natury, co odpowiada gnostyckiej tezie, że człowiek żyje na świecie w wyniku pomyłki lub katastrofy w Pleromie. W utworach Lema pojawia się też negatywna ocena seksualności, tak jak w gnostycyzmie. Wreszcie, istotnym elementem gnostycyzmu jest poczucie obcości w świecie – wątek ten obecny jest w Masce. Na końcu podjęta zostaje próba wyjaśnienia zbieżności między lemowskim i gnostyckim ujęciem ciała.
The article shows the convergence of some motifs in Stanisław Lem’s work on the body with some approaches to body in Gnosticism. The following works were discussed: The Cyberiad, Fables for Robots, The Star Diaries, Inspection at the Scene of the Crime and The Mask. In the analyzed works, the theme of the human body appears in the eyes of Aliens and robots. It is perceived as disgusting – just like human habits. This theme coincides with the Gnostic hostility towards the body. The counterparts of the malicious Demiurge in Gnostic myths are in Lem’s works Bann and Pugg, and other inept creators. Lem portrays the human body as imperfect and the product of chance, even a mistake or a freak of nature, which corresponds to the Gnostic thesis that man lives in the world as a result of a mistake or a catastrophe in the Pleroma. In Lem’s works there is also a negative assessment of sexuality, as in gnosticism. Finally, an important element of Gnosticism is a sense of alienation in the world – this theme is present in The Mask. Finally, an attempt is made to explain the convergence between the Lem’s and the Gnostic views of the body.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2021, 4, 4; 53-70
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja „boga ułomnego” i jej warianty w wybranych utworach Stanisława Lema
Autorzy:
Kochanowski, Marcin Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/961527.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Stanisław Lem
Philosophie
Literatur
Roman
Gott
Stanislaw Lem
philosophy
literature
novel
god
Filozofia
Literatura
powieść
bóg
Opis:
Im Artikel beschreibe ich das im Schaffen von Stanislaw Lem auftretende Konzept des „unvollkommenen Gottes“ und seine unterschiedlichen Varianten in ausgewählten Romanen und Erzählungen des Autors. Zufolge des Konzepts ist Gott ein Wesen ohne Attribute der Allmacht und des Allwissens, das keine separate transzendentale Sphäre des Daseins beansprucht, sondern in die Welt und in Materie verwickelt ist. Es bleibt durch jene Welt und durch die von ihm geschaffenen Wesen beschränkt und entdeckt allmählich diese Beschränkungen. Darüber hinaus unterziehe ich die Anschauungen der Interpreten des Schaffens von Lem hinsichtlich des einschlägigen Konzeptes einer kritischen Analyse.
Discussed is the notion of a "defective god" and its variants featured in novels and short stories written by Stanisław Lem.  Accordingly,  god is a  being devoid of such  attributes as omnipotence and omniscience,  one that does not exist in a separate, transcendent sphere of being, but is entangled in the world and matter, is limited by that world and also by  beings which he created , and is gradually discovering all these limitations. The paper also contains a critical analysis of commentators’ views on the writer's idea.
W artykule opisuję występującą w twórczości Stanisława Lema koncepcję „boga ułomnego” oraz różne jej warianty występujące w wybranych jego powieściach i opowiadaniach. Zgodnie z nią, bóg ten jest istotą pozbawioną atrybutów wszechmocy i wszechwiedzy, która nie zajmuje odrębnej, transcendentnej sfery bytu, lecz uwikłany jest w świat i materię, pozostając ograniczony przez ów świat, a także przez stworzone przez siebie byty, odkrywając stopniowo owe ograniczenia. Nadto poddaję krytycznej analizie poglądy komentatorów twórczości pisarza na temat omawianej koncepcji.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2020, 29
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Futurologia chrześcijaństwa według Stanisława Lema. Rozważania wokół Podróży dwudziestej pierwszej
A Futurology of Christianity According to Stanisław Lem: Considerations around The Twenty-first Voyage
Autorzy:
GOMUŁKA, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047095.pdf
Data publikacji:
2020-01-13
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Stanisław Lem, futurologia, nauka a wiara, ateizm, chrześcijaństwo
Stanisław Lem, futurology, science and faith, atheism, Christianity
Opis:
W artykule prezentuję poglądy Stanisława Lema na przyszłość doktryny chrześcijańskiej. Lem traktowany jest tu przede wszystkim jako filozof, który w swoich dziełach – zarówno eseistycznych jak i beletrystycznych – przedstawia pewną wizję kultury, wiary religijnej i relacji między wiarą a nauką. Wbrew dominującej u innych komentatorów myśli autora Solaris tendencji nie skupiam się na jego koncepcji „ułomnego Boga”, lecz na przedstawionej w Podróży dwudziestej pierwszej z Dzienników gwiazdowych prognozie przyszłego rozwoju doktryny chrześcijańskiej. Jak można sądzić, Lem wyraża w niej stanowisko, które jemu samemu jest bliskie. Stanowisko to trudno nazwać ateizmem, ponieważ jest otwarte na możliwość istnienia transcendencji. Nie jest to jednak teizm, gdyż krakowski pisarz buduje swoją wizję na gruncie tak zwanej „zgeneralizowanej reguły Hioba” zaprzeczającej ontycznemu, poznawczemu, językowemu czy nawet etycznemu związkowi świata i Boga.
My paper regards Stanisław Lem’s view on the future of the Christian doctrine. Lem is considered here primarily as a philosopher. In his works—both essayistic and fictional—he presents a certain concept of culture, religious faith, and relation between faith and science. Against the trend prevailing among other commentators of the writer’s thought, I do not focus on his idea of “lame God,” but on the prediction of the future development of the Christian doctrine expressed in The Twenty-first Voyage from The Star Diaries. It may be said that the standpoint presented there is not far from Lem’s own view. It is hard to call this standpoint atheistic, for it leaves open the possibility of the existence of transcendence. However, it is hard to call it theistic as well, for the author builds it on the so-called “generalized principle of Job” which denies ontic, epistemic, linguistic or even ethical relation between the world and God.
Źródło:
Ethos; 2016, 29, 3 (115); 198-213
0860-8024
Pojawia się w:
Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Body and the Universe: On Corporeality in Stanisław Lem’s Return from the Stars
Autorzy:
Kucharczyk, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31234067.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
body
corporeality
universe
utopia
dystopia
Stanisław Lem
Opis:
The paper develops the implicit as well as explicit meaning which evokes Stanisław Lem’s concept of the Body and the Corporality portrayed in the novel Return from the Stars. Moreover, Lem’s novel about an astronaut Hal Bregg and his return on Earth is analysed. In this novel author uses the idea of Einstein’s twin paradox. Hal Bergg—the stereotype of masculinity—is confronted with decadent and egalitarian society, which may be refers to the reunion masculinity with femininity. Such storyline shows the multidimensionality of the issue of Corporality, and presents the Body as a epistemological metaphor of modernism and postmodernism. In addition, the Body is depicted in the Return of the Stars as a figure of a mask and a costume. Furthermore, the Body in Lem’s novel is also interpreted as part of the Universe—as the boundary between what is temporary and what is infinite and transcendent.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2022, 10; 85-96
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Summa technologiae odnaleziona w przekładzie
Summa technologiae Found in Translation
Autorzy:
Leś, Mariusz M
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951638.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
future studies
futurology
science fiction
Stanisław Lem
Opis:
The article evaluates the reception of the futurological work by Stanisław Lem – Summa technologiae. It points to the discrepancy between Lem’s expectations and the reception of his work by western philosophy of science and technology. Further, the text recognizes the fact that Lem’s work belongs to the legacy of Solaris.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2015, 6
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Audiosfera w utworach literackich Stanisława Lema i ich (dźwiękowych) adaptacjach)
Autorzy:
Brzostek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/468522.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Instytut Kulturoznawstwa. Pracownia Badań Pejzażu Dźwiękowego
Tematy:
audiosfera
pejzaż dźwiękowy
muzyka elektroniczna
Stanisław Lem
Opis:
Soundscapes in the Literary Works of Stanisław Lem and Science Fiction Film Soundtracks The purpose of this paper is to analyze the complex and heterogeneous soundscapes of Stanisław Lem’s literary works, filled with many sounds and many voices: “the absolute silence of the cosmos”, “the overwhelming hum of the future”, “the unsettling knocking on a space station”, “the furtive whisper of a robot”. These are the sounds of Lem’s worlds, in which he conjures up his futurological speculations, shaping them into sci-fi stories about humans, who - among other things - listen. Lem’s space fantasies have inspired film directors and playwrights (particularly radio dramas), posing a challenge for composers and sound producers facing the problem of translating the shape of things to come, emerging from the futurological stories written by the author who gave us Solaris, into the language of sound and music. A peculiar sonic distinctiveness of electronic sonority rises from this genre-oriented and continuous creative practice in film and radio science-fiction with all its earmarks: spaceships, robots, advanced technologies, laboratories, and extraterrestrial worlds – all sounding “electronic,” and thus exotic and distinct to those enjoying this type of fiction in the 1950s, 60s and 70s.
Źródło:
Audiosfera. Koncepcje – Badania – Praktyki; 2016, 2(4); 1-13
2450-4467
Pojawia się w:
Audiosfera. Koncepcje – Badania – Praktyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Perwersje archiwum
Perversions of the archive
Autorzy:
Gajewska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041106.pdf
Data publikacji:
2019-11-05
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
archive
Stanisław Lem
perverse historiography
apartheid archive
Opis:
Perversions of the archive In the article, the author discusses the problematic status of an archival document,taking into account the concepts of perverse historiography and the methodological indicators of the apartheid archive. Documents stored in IPN (Institute of National Remembrance) have been used to show the challenges faced by the people investigating the documents stored there and attempting to unify the material found in the archive. The analysis of Autor Solaris, a 2016 biographical documentary film about Stanisław Lem, is preceded by reflections on the involvement of the archive researchers in politics and their reproductions of clichés and stereotypes about the past, which the author sees as directly leading to blurring and erasing of the victims’ testimonies. In doing so, the author uses critical analyses of the pornographic aspects of the presentation of mass murder victims. Relating to a concept proposed by one of the critics indicating that using archival sources in modern art leads to a mass amnesia, the author points to the dangers of using Nazi propaganda films in contemporary documentary film.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2019, 35; 39-53
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Solaris and the Dao: The Reception of Stanislaw Lem’s Novel in the Sinophone World
Autorzy:
Wybieralska, Zofia Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1533144.pdf
Data publikacji:
2021-09-14
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Stanisław Lem
science fiction
Sinophone world
anthropocentrism
Opis:
The most popular science fiction novel written by the Polish author Stanisław Lem, Solaris, was published in 1961. Although it was translated into English as early as 1970, the book was unknown to the Sinophone readers until 2003, when the first translation from English into Chinese was published, most probably following the popularity of the resounding Hollywood film adaptation from 2002. Still, Suolalisi Xing (which can be translated as ‘Solaris Star’) did not attract broader audiences in China or Taiwan, at least not until the third version of the novel, translated directly from Polish into Chinese, saw the light of day in 2010. The appearance of this translation coincided with the beginning of a New Golden Era of Chinese and Taiwanese science fiction, which undoubtedly had a significant influence on the positive re-reception of Solaris. In the paper, the author focuses on the philosophical aspect of Lem’s work and investigates which themes and concepts present in Solaris caught the imagination of Chinese-speaking readers. The author wants to show how this reception, while coming from a different historical, cultural, and linguistic background, can enrich our understanding of the novel and introduce a new way of looking at the important existential questions stated by the writer.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2021, 40; 121-151
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bułgarskie, rosyjskie i czeskie przekłady nazw środków psychemicznych w Kongresie futurologicznym Stanisława Lema
Bulgarian, Russian and Czech translations for the names of the psychemicals in Staniław Lem’s The Futurological Congress
Болгарский, русский и чешский переводы названий психимикалов в Футурологическом конгрессе Станислава Лема
Autorzy:
Fastyn, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/604210.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
Станислав Лем
футурологический конгресс
неологизм
перевод
Stanisław Lem
Kongres futurologiczny
neologizmy
przekład
Stanislaw Lem
The Futurogical Congress
neologism
translation
Opis:
Автор делает анализ переводческих стратегий использованых переводчиками Футурологического конгресса Станислава Лема на болгарский, русский и чешский языки. Открыты значимые различия подбора стратегий - чешская переводчица, Г. Стахова, стремится максимально сохранить авторскую идею ставить перед читателем этимологические загадки - с большим успехом. Русский переводчик, К. Душенко, и болгарская переводчица С. Петрова выбрали другий подход, стремлясь к тому, чтоб сделать перевод максимально понятным для читателя. При таком подходе, к сожалению, достаточно много интеллектуальных вызовов теряется. Обнаружено тоже, что с очень высокой вероятностью Петрова была под большим влиянием русскоязычного перевода.
The author analyses the translation strategies used by the translators of S. Lem’s The Futurological Congress to Bulgarian, Czech and Russian languages. The significant differences in the approach is noted - H. Stachová, who translated to Czech language, tries to preserve in all the circumstances the author’s idea of challenging the reader with ethymological puzzles - and succeeds in that task very well. The Russian translator, K. Dushenko and the Bulgarian translator, S. Petrova, choose different approach, trying to maximalize understandability for the target language reader. With this approach quite a lot of intellectual challenges disappear from the text. The other discovered fact is, that with very high probability S. Petrova must have been influenced by the Russian translation.  
  Autor analizuje przekład autorskich neologizmów S. Lema, nazywających środki psychemiczne w Kongresie futurologicznym w bułgarskiej, czeskiej oraz rosyjskiej wersji językowej utworu. Przeprowadzona analiza pozwoliła na odkrycie zauważalnych różnic w wyborach strategii tłumaczeniowych między tłumaczką czeską, która za dominantę przyjęła jak największą wierność intencjom autora, a tłumaczami rosyjskim i bułgarskim, dla których dominantą było uprzystępnienie tekstu czytelnikowi, nawet kosztem sprzeniewierzenia się idei autora. Dodatkowo udało się wykryć, że tłumaczka bułgarska w swojej pracy musiała się posiłkować przekładem rosyjskim.    
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2019, 2019, 4
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przestrzeń jako obraz świadomości w powieści Stanisława Lema „Pamiętnik znaleziony w wannie”
Space as an Image of Consciousness in the Novel “Pamiętnik znaleziony w wannie” by Stanisław Lem
Autorzy:
Mazurkiewicz, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967455.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Stanisław Lem
„Pamiętnik znaleziony w wannie”
powieść
przestrzeń
Opis:
Artykuł poświęcony jest jednej z najbardziej wieloznacznych powieści Stanisława Lema — Pamiętnikowi znalezionemu w wannie. Świat bohatera Pamiętnika, pozbawiony łączności z tym, co zewnętrzne, zawiera się w umyśle postaci. Samoidentyfikacja wiążąca się nierozerwalnie z odosobnieniem, jest paradoksalnie niemożliwa do osiągnięcia w labiryncie korytarzy budowli. „Ja” bohatera, dążące do „bycia sobą”, nie może zdobyć pełni tożsamości, ponieważ niezdolne pozostaje do dookreślenia siebie w relacji do struktur Gmachu.
This paper deals with one of the most polysemic novels by Stanisław Lem – Pamiętnik znaleziony w wannie. The protagonist's world, bereft of liaison with what is outside, contains itself in the mind of the hero. Paradoxically, it is impossible to achieve self-identification, indissolubly linked with isolation, in the labyrinth of corridors. “I” of the protagonist, striving to “be oneself” cannot attain plenitude of identity because it is not able to define itself in relation to the structures of the Building.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2013, 22, 4
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
What does the silent planet tell us? The analysis of selected philosophical themes found in Stanisław Lem’s Solaris
O czym nam mówi milcząca planeta? Analiza wybranych wątków filozoficznych w Solaris Stanisława Lema
Autorzy:
Grabarczyk, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042245.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Stanisław Lem
Solaris
reprezentacje
komputacjonizm
upload
representations
computationalism
Opis:
The paper analyses selected philosophical aspects of Stanisław Lem’s Solaris. I argue that there is an interesting similarity between the history of “Solarist studies” –the fictional scientific discipline depicted by Lem and cognitive science. I show that both disciplines go through similar stages as they try to describe their main subject (the planet Solaris and human consciousness respectively). In the further part of the paper, I focus on two problems identified in cognitive science that can be directly related to the themes found in Solaris: the problem of the detection of intelligence and the problem of the notion of mental representations. I finish the paper by looking at the mysterious guests that stalk the main protagonists and show that they can be understood as heuristic models that are taken into account in the theories of mind uploading.
Artykuł bada wybrane filozoficzne aspekty powieści Solaris Stanisława Lema. Twierdzę, że zachodzi interesujące podobieństwo pomiędzy historią „solarystyki” – fikcyjnej dyscypliny naukowej opisywanej przez Lema a historią kognitywistyki. Pokazuję, że obie dyscypliny przechodziły przez podobne etapy, starając się opisać swój przedmiot (odpowiednio, planetę Solaris oraz świadomość ludzką). W dalszej części artykułu skupiam się na dwóch problemach zidentyfikowanych w kognitywistyce, które można bezpośrednio odnieść do wątków obecnych w Solaris: problemie wykrywania istot myślących oraz problemie reprezentacji umysłowych. Kończę artykuł przyglądając się tajemniczym gościom, którzy prześladują bohaterów powieści i pokazuję, że mogą oni być zinterpretowani jako modele heurystyczne rozważane w teoriach uploadu.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2020, 59, 4; 69-80
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stanisława Lema zabawy językiem – czy neologizm rzeczywiście jest neologizmem?
Stanisław Lem’s Language Games – Is a Neologism Really a Neologism?
Autorzy:
Fastyn, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1202317.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
Stanisław Lem
language games
archaism
dialectalism
neologism
etymology
Opis:
The author has analysed the content of the Polish-Russian dictionary of S. Lem’s neologisms created by Monika Krajewska. Among ca. 1,450 lexical units, 27 cases were found that a supposed neologism is not a neologism but an archaism, dialectal term, professional language word, or a scientific term. In that way the author corrects the erroneous interpretations being present in the papers published before, and shows how difficult Lem’s language can be not only for an average reader, but also for translators and linguists as well.
Źródło:
Studia et Documenta Slavica; 2019, 10, 4; 73-86
2658-1620
Pojawia się w:
Studia et Documenta Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia nauki Stanisława Lema
Autorzy:
Gomułka, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2157874.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum
Tematy:
philosophy of science
Stanisław Lem
Karl Popper
probabilistic
Opis:
In the article ‘Stanislaw Lem’s philosophy of science’, the author concentrates on evolutionary fastening of Lem’s vision of the world in the first part of the text. In the second one, the author takes notice to the fact that Lem’s philosophy of science has certain related parts with Karl Popper’s philosophy of science. Both thinkers dealt with a common range of subjects and lots of their deliberations had a very similar expression. Undoubtedly, Lem was inspired by Popper but he was not an imitator of his statements. Lem, as an original visionary, in his thoughts used to leave the area of Popper-shaped philosophy and reached wider areas conceiving visions of the future science, that were characteristic to him. Lem’s vision of underdefined reality happening before our very eyes with the next dice rolls, makes us think of Popper’s criticism of faith in the absolute truth of scientific theories: we cannot know anything with a hundred per cent certainty. With reference to Lem’s thoughts, the author answers two questions in this text: Why falsification appears to work? Is it because the world is probabilistic? We are unable to gather complete information because of the system complexity we are in. If we were able to do it, would Popper’s falsification be invalidated?
Źródło:
Społeczeństwo i Edukacja. Międzynarodowe Studia Humanistyczne; 2017, 2(25); 71-84
1898-0171
Pojawia się w:
Społeczeństwo i Edukacja. Międzynarodowe Studia Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 59

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies