Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Stanisław Ignacy Witkiewicz" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 22
Tytuł:
Witkacy’s Amusia
Autorzy:
Bocheński, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/648870.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Witkacy
Stanisław Ignacy Witkiewicz
amusia
Opis:
Witkacy suffered from amusia as a child and as an adult person. He was seriously interested in music only for a little over twenty years (1890–1914?). He wrote his main works as an amusic. The relation between amusia and metaphysical feelings may suggest that Witkacy wrote dramas and created painting compositions in order to evoke the lost strangeness of being. Amusia could have also been the reason for Witkacy’s ambiguity – he was defending and degrading high art at the same time.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2016, 38, 8
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Piekło edytora”, czyli o listach Witkacego do żony
The Editor’s Hell”, or on Witkacy’s Letters to His Wife
Autorzy:
Degler, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1392646.pdf
Data publikacji:
2010-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Stanisław Ignacy Witkiewicz
Witkacy
Jadwiga Unrug
korespondencja
wydanie krytyczne
Opis:
Witkiewicz’s correspondence with his wife, Jadwiga née Unrug comprises 1278 letters, postcards,picture postacards and telegrams, which were written from 21 March 1923 to 25 August1939. This is an exceptional evidence of the complicated emotional bond of these two people,whose marriage suffered difficult moments, but still stood the test of time. It is also an invaluablesource of information on Witkacy’s life and work and at the same time an authentic psychologicaldocument showing the unusual personality of man and artist. Preparation of the critical edition ofthe letters is an exceptionally complex task, performing of which can be metaphorically describedas going through “the editor’s hell”. The author discusses the most varied difficulties (“circles ofthe hell”), which pile up before the editor of this correspondence.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2010, 14; 13-32
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poetessa i Władca Ciemności Relacja Janiny Brzostowskiej z Witkacym na podstawie materiałów źródłowych
Poetess and the Lord of the Darkness Relationship of Janina Brzostowska with Witkacy based on source material
Autorzy:
Medoń-Jagieła, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2215856.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
art
Czartak
Brostow
Brzostowska
Janina Brzostowska
Poetessa
portaits
Skawa magazine
Stanislaw Ignacy Witkiewicz
Wadowice
Witkacy
Witkiewicz
sztuka
Brostwo
portrety
czasopismo Skawa
Stanisław Ignacy Witkiewicz
witkiewicz
Opis:
The article is about Janina Brzostowska (born in Wadowice in 1897) and her relationship with the artist Stanisław Ignacy Witkiewicz called Witkacy. I started from Witkacy’s cooperation with artistic group „Czartak”. Then I described the meeting Janina Brzostowska, who was the member of the „Czartak” group, with Witkacy in his mother’s house in Zakopane. A lot of memories were sent to me by Janina’s Brzostowska’s son who lives in the USA – Witold Brostow. My article touches period of time when Janina lived in Warsaw and worked in „Skawa” magazine (1938-1939). Witkacy wrote four articles to this magazine at that time, which means they had closer cooperation. There are three portrets of Brzostowska painted by Witkacy (one from 1929 and two from 1939). Witkacy’s paintings contains special markups, which indicates what substances author was under influence of, when working on them, for example: cofeine, alcohol, cigarettes and drugs. Actually, these paintings are in Texas – in Witold Brostow’s house. Janina Brzostowska belived that Witkacy was a very inteligent and individualistic person. She appreciated him as an artist and she understood his approach to art. At the end I quoted the poem „The Lord of the Darkness” which Brzostowska wrote in memory of Witkacy in 1945.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2022, 25; 66-83
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Demoniczna teoria kultury. „JKB-Demon” Karola Irzykowskiego i „Leon Chwistek – Demon Intelektu” Stanisława Ignacego Witkiewicza
Demonic Theory of Culture: Karol Irzykowski’s “JKB-Demon” and Stanisław Ignacy Witkiewicz’s “Leon Chwistek – Demon Intelektu”
Autorzy:
Kącka, Eliza
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407703.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
demonizm
pamflet
Karol Irzykowski
Stanisław Ignacy Witkiewicz
dwudziestolecie
demonism
pamphlet
interwar period
Opis:
Dwa pamflety, mające w tytule demonizm – JKB-Demon Karola Irzykowskiego i Leon Chwistek – Demon Intelektu Stanisława Ignacego Witkiewicza – należą do ważnych polemik dwudziestolecia, a wśród nich: do ambitnych przedsięwzięć poznawczych. Studium relacjonuje w trybie porównawczym zmagania Irzykowskiego i Witkiewicza z przygniatającymi autokreacjami Juliusza Kadena-Bandrowskiego i Leona Chwistka. Nieprzeniknione cechy osobowości tych ostatnich, rzutujące na ich dzieła, okazują się intelektualnym wyzwaniem godnym tytułowego epitetu. Zgłębiając – oprócz dokonań swoich przeciwników – także własną odrazę i fascynację, każdy z krytyków uświadamia sobie, że ogólna znajomość natury ludzkiej jest bezradna wobec zagadki „demonizmu”. Autorka stawia tezę, że dla umysłów ukształtowanych w dyscyplinie racjonalnej schyłku XIX w. nieuchwytny okazał się fenomen osobowości antynomicznych, „proteuszowych”. Choć ów niepokojący typ osobowości zgłębiała literatura (Stawrogin Fiodora Dostojewskiego, Kurtz Josepha Conrada), autorzy pamfletów okazują się niegotowi na konfrontację z nim w realnym życiu.
Karol Irzykowski’s “JKB-Demon” [JKB-Demon] and “Leon Chwistek – Demon Intelektu” [Leon Chwistek – Demon of the Intellect] by Stanisław Ignacy Witkiewicz, two pamphlets referring in their titles to demonism, belong to crucial polemical publications of the interwar period and within that group of publications constitute ambitious cognitive endeavours. This study compares the strife Irzykowski and Witkiewicz had to cope with to take in the overwhelming selfcreations of Juliusz Kaden-Bandrowski and Leon Chwistek. The inscrutable personalities of the latter two reflected in their works turned out to be an intellectual challenge worthy of the epithets used in both titles. Exploring their own abhorrence and fascination alongside their opponents’ achievements, both critics realised that a general familiarity with human nature was helpless when faced with the puzzle of ‘demonism.’ The author assumes that the phenomenon of antinomian, ‘Protean’ personalities remained beyond the grasp of minds shaped by the rational discipline of the late nineteenth century. Although literature has already studied this disturbing personality type (Dostoevsky’s Stavrogin, Conrad’s Kurtz), the authors of the pamphlets turned out to be unprepared to confront it in real life.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2023, 13 (16); 339-354
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Uśmieszek cudny” czyli Polak a władza w publicystyce Witkacego
Autorzy:
Kaute, Wojciech Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969919.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Stanisław Ignacy Witkiewicz (Witkacy)
Joachim Lelewel
Michał Bobrzyński
polska kultura polityczna
demokracja szlachecka
Opis:
CEL NAUKOWY: celem artykułu jest analiza archetypu polskiej kultury politycznej w ujęciu Stanisława Ignacego Witkiewicza. PROBLEM I METODY BADAWCZE: dyskusja nad istotą polskiej kultury politycznej osiągnęła swój kulminacyjny moment w sporze pomiędzy koncepcją Joachima Lelewela z jednej strony i tak zwaną krakowską szkołą historyczną (J. Szujski, S. Tarnowski, S. Koźmian, M. Bobrzyński) z drugiej. Spór ten znany jest jako spór „optymistów” z „pesymistami”. Stanowisko S. I. Witkiewicza wpisuje się w tę dyskusję, przy czym Witkiewicz podąża drogą wyznaczoną przez badaczy krakowskich. Artykuł opiera się na analizie tekstów źródłowych Witkiewicza (Narkotyki, Niemyte dusze) dokonanej w kontekście sporu między „optymistami” i „pesymistami”. PROCES WYWODU: tekst rozpoczyna się od syntetycznej prezentacji głównych stanowisk w sporze o archetyp polskiej kultury politycznej – „optymistów” (w oparciu o najbardziej reprezentatywne ujęcie J. Lelewela) i „pesymistów” (w oparciu o ujęcie M. Bobrzyńskiego). Następnie analizie poddane jest stanowisko S. I. Witkiewicza, konfrontowane na bieżąco z zaprezentowanymi powyżej stanowiskami „optymistów” i „pesymistów”. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: głównym wynikiem analizy naukowej prowadzonej w niniejszym artykule jest jednoznaczna identyfikacja stanowiska S. I. Witkiewicza, jako wpisującego się w ujęcie pesymistyczne. Z jego perspektywy polska kultura polityczna wymaga swoistego „przerobienia”, aby Polska mogła w pełni włączyć się do grupy narodów, reprezentujących współczesną cywilizację europejską. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: we wnioskach autor wskazuje na konsekwencje, jakie wynikają z stanowiska S. I. Witkiewicza: celem dołączenia do narodów europejskich konieczne jest daleko idące zmodyfikowanie, a wręcz odrzucenie tradycji demokracji szlacheckiej. Rodzi to jednak pytanie o to, co po owej modyfikacji/odrzuceniu pozostałoby jeszcze z polskości. Autor wskazuje w ten sposób na wciąż otwarty, jak i na nadzwyczaj ważny i pilny charakter dyskusji nad polskością. SŁOWA KLUCZOWE: Stanisław Ignacy Witkiewicz (Witkacy), Joachim Lelewel, Michał Bobrzyński, polska kultura polityczna, demokracja szlachecka.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2019, 10, 30; 65-82
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Vadeomecum: projekt krytycznej refleksji społecznej (Cyprian Norwid – Stefan Żeromski)
Vadeomecum: project of critical reflection on society (Cyprian Norwid – Stefan Żeromski)
Autorzy:
Kącka, Eliza
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1935860.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polski Uniwersytet na Obczyźnie w Londynie
Tematy:
Cyprian Norwid
Stefan Żeromski
Stanisław Ignacy Witkiewicz
civilization
critique of culture
progress
snobbism
falsehood
Opis:
We can see in Norwid’s writings the artistic process, developing in the subsequent stages of feeling that almost whole reality of his times was built on lies. Not only on intentional lies but on all forms of hypocrisy, falsehood, and collective and social illusions. e dialectics of Norwid’s thematic and formal inventiveness is based on finding and assessing the situations where literary means can be used to separate the truth from different falsehoods. And the poet shows enormous ingenuity while basing this not on religious and moral judgements but ethical and cognitive diagnoses. In my article I show how the working of Norwid’s disillusions – which can be compared to Hermeneutics of Suspicion – touches on the basic issues such as speech, work, art, progress and eventually the Gospel message. e apologist of work can see the symptoms of its alienation. the worshipper of the cult of art classifies many varieties of false art. He discovers manipulative potential of the language in rhetoric dexterity of his contemporaries. He shows to the enthusiasts of progress that the 19th century is in fact the age of involution. Norwid’s civilization project proved to be suggestive to Stefan Żeromski or Stanisław Ignacy Witkiewicz.
Źródło:
Zeszyty Naukowe PUNO; 2020, 8, 1; 211-221
2052-319X
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe PUNO
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przerwane śniadanie z Braćmi Mongolfier
The Montgolfier Brothers’ Interrupted Breakfast
Autorzy:
Hendrykowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920831.pdf
Data publikacji:
2015-06-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Michał Tarkowski
student film
Lodz Film School
Piotr Wojciechowski
Kurt Vonnegut
Stanisław Ignacy Witkiewicz
Opis:
Marek Hendrykowski’s study presents an analysis of a unique film made in 1979 by the young Polish director Michał Tarkowski during his studies in the Lodz Film School. The author argues that in several respects Tarkowski’s The Montgolfier Brothers’ Interrupted Breakfast is a perfect example illustrating the original use of art-cinema conventions and forms for what might be interpreted as the aesthetics of camp, but also as mediated “landscape of events” (based on a term invented by Paul Virilio).
Źródło:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2015, 17, 26; 317-324
1731-450X
Pojawia się w:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Witkacy, Cocteau i inni. Amatorskie filmy Augusta Zamoyskiego
Witkacy, Cocteau and others. The amateur films of August Zamoyski
Autorzy:
Hendrykowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/921332.pdf
Data publikacji:
2017-08-17
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Hélène Peltier-Zamoyska
August Zamoyski
Stanisław Ignacy Witkiewicz
artistic avanguard of 1920s
amateur film
Opis:
The article analyses the contents of a collection of more than one hundred amateur films made by the famed Polish sculptor August Zamoyski. This unique collection of 9.5 mm films of great archival value was recently transferred to Poland and is now held by the National Audiovisual Institute.
Źródło:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2017, 20, 29; 5-14
1731-450X
Pojawia się w:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Połniejszyj bardak i untiergang”. O degeneracji w literaturze (z nieustającym odniesieniem do Maxa Nordaua)
Autorzy:
Eliza, Kącka,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/897450.pdf
Data publikacji:
2018-12-03
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Max Nordau
degeneration in literature
H.G. Wells
Wacław Berent
Jerzy Żuławski
Stanisław Ignacy Witkiewicz
Opis:
The article deals with the topic of degeneration, thereby bringing back the name Max Nordau for reflection on the literature of the late nineteenth and early twentieth century. Nordau’s writings are not, however, the subject of autonomous reflection or ideological reconstruction here. The aim is to present a model of the attitude stigmatizing everything that the author of Entartung considered a disease. Branding literature and art as degenerate meets with the crisis of the late nineteenth century – partly envisaging this crisis, partly aggravating it. In this perspective – tracing the signs of degeneration not following Nordau, but referring to his diagnoses – I read selected works of H.G. Wells, Wacław Berent, Jerzy Żuławski, and Stanisław Ignacy Witkiewicz. The theme of degeneration itself is differently functionalized and metaphorized in their writings. Common for them appears to be a pessimistic attitude to evolution as in fact involution, increasing morbidity, bestiality, misfortune.
Źródło:
Przegląd Humanistyczny; 2018, 62(3 (462)); 83-95
0033-2194
Pojawia się w:
Przegląd Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wokół Istnienia Poszczególnego, niezależności i konieczności. Kilka uwag w perspektywie monadyzmu biologicznego Stanisława Ignacego Witkiewicza
Around Particular Existence, Independence and Necessity. Some remarks in the perspective of biological monadism by Stanisław Ignacy Witkiewicz
Autorzy:
Kmiecikowski, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27840934.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Stanisław Ignacy Witkiewicz
independence
necessity
Particular Existence
biological monadism
niezależność
konieczność
Istnienie Poszczególne
monadyzm biologiczny
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest prezentacja zagadnienia niezależności i konieczności w filozoficznej refleksji Stanisława Ignacego Witkiewicza, które jest stałym komponentem systemu tworzonego przez tego myśliciela. W związku z tym podjęto analizę wybranych reprezentatywnych pism Witkiewicza. Wynikiem rozważań zawartych w artykule jest postulat dyskusji na temat (wykluczonego) Bytu Koniecznego i Tajemnicy Istnienia.
The aim of this article is to present the issue of independence and necessity in the philosophical refl ection of Stanisław Ignacy Witkiewicz, which is a constant component of the system created by this thinker. Accordingly, an analysis of selected representative writings of Witkiewicz has been undertaken. The result of the considerations contained in the article is the postulation of a discussion on the subject of the (excluded) Necessary Being and the Mystery of Existence.
Źródło:
Filozofia Chrześcijańska; 2023, 20; 7-28
1734-4530
2450-0399
Pojawia się w:
Filozofia Chrześcijańska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Witkacego filozofia kultury. Próba odczytania z perspektywy szkoły frankfurckiej
Witkacy`s philosophy of culture. An attempt of re-reading from the Frankfurt School`s perspective
Autorzy:
Owczarek, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/514830.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Fundacja dzień dobry! kolektyw kultury
Tematy:
Stanisław Ignacy Witkiewicz
Max Horkheimer
Theodor Adorno
the Frankfurt School
popular culture
szkoła frankfurcka
kultura masowa
Opis:
The article aims to discuss the Witkacy's philosophy of culture and save it in the concept of cultural industry developed by Horkheimer and Adorno. In the first part the Pole’s philosophy of culture is reconstructed, with particular emphasis on mechanisms of collapse manifested in challenging the religion, art and philosophy. The next section is devoted to the idea of the subjective reason, which Germans perceive as a cause of cultural industry. Then mass culture is described and analyzed including the thoughts of philosophers mentioned.
Źródło:
Amor Fati; 2016, 1(5); 127-148
2449-7819
Pojawia się w:
Amor Fati
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„622 upadki” Witkacego w listach do żony o żonach
“622 Witkacy’s falls” in letters to his wife about wives
Autorzy:
Narewska, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1206705.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Stanisław Ignacy Witkiewicz
Jadwiga Unrug-Witkiewicz
Czesława Oknińska--Korzeniowska
man
woman
covenantt
marriages
sacrament
offspring
faithfulnes
Decalogue
separation,
abortion,
repentance
faith
love
hope
Opis:
The article is a view of relation that bonds Stanislaw Ignacy Witkiewicz and Jadwiga Unrug- -Witkiewicz that emerges from his mails to the wife. His view of imperfect relationship of man and woman, marriage, a relation towards the sacrament, offspring, love and faithfulness contains the traces of God’s reality.
Źródło:
Dydaktyka Polonistyczna; 2020, 6 (15); 110-132
2451-0939
Pojawia się w:
Dydaktyka Polonistyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
‘Through a Microscope from a Telescopic Distance’: Witkacy, Cameron and the Photography of Faces
Autorzy:
Fedorowicz-Jackowska, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1788537.pdf
Data publikacji:
2021-05-27
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Stanisław Ignacy Witkiewicz (1885–1939)
Witkacy (1885–1939)
Julia Margaret Cameron (1815–1879)
portrait photography
close-up
Polish photography
modernity
Opis:
Witkacy was a central figure of the Polish art scene in the first half of the twentieth century. A painter, writer, philosopher, art theorist, and playwright, he also imaginatively played with the photographic medium. This article will show that the most significant part of his photographic practice, carried on since his youth, was centered on faces. Debating the prevailing view that tends to see Witkacy as a lone visionary, I will argue that Julia Margaret Cameron’s photographic portraits inspired the artist’s style and approach to the genre of photographic portraiture.
Źródło:
Ikonotheka; 2020, 30; 31-49
0860-5769
Pojawia się w:
Ikonotheka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowa i obrazy. Próba koncyliacji na przykładzie twórczości Witkacego
Words and images. An attempt at consilience on the example of Witkacy’s works
Autorzy:
Murawska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034020.pdf
Data publikacji:
2021-12-08
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
malarstwo XX w.
filozofia XX w.
Maurice Merleau-Ponty
Gilles Deleuze
Stanisław Ignacy Witkiewicz
XXth century painting
XXth century philosophy
Opis:
Artykuł poświęcony jest książce Pawła Polita na temat filozofii i malarstwa Witkacego, badającej oba te obszary jego twórczości w świetle rozwijanej przezeń koncepcji „jedności osobowości”. Zgłębiając teorię Witkacego, zawartą także w jego utworach literackich, Polit konfrontuje ją z filozoficznymi źródłami jego myśli, a także z fenomenologią cielesności Merleau-Ponty’ego oraz refleksją Deleuze’a i Derridy dotyczącą malarstwa – jego cielesnego, haptycznego wymiaru. Pojęcie „jedności osobowości” stanowi zdaniem Polita punkt zwornikowy myśli Witkacego, nadający spójność jego refleksji estetycznej, mimo jej czasowych zmian. Pojęcie to, poddane odpowiedniej interpretacji, powiązane z teorią nieświadomego tła przeżyć, nieodłącznego od psychofizycznej tożsamości „ja”, staje się też kluczem do odczytania jego malarstwa. Autorka zwraca uwagę na oryginalność ujęcia zaproponowanego w książce Polita, wpisującego się we współczesną refleksję nad związkami sztuki i filozofii, malarstwa i słowa. Omawianą przez Polita praktykę pisarską Witkacego zestawia z innymi przykładami artystów, w których twórczości teksty i dzieła wizualne nawzajem się oświetlają, tworząc wewnętrzny splot.
The article discusses Paweł Polit’s book on the philosophy and painterly oeuvre of S. I. Witkiewicz that relates both areas of Witkiewicz’s work based on his idea of “unity of personality.” Exploring Witkacy’s theory, also contained in his literary works, Polit confronts it with the philosophical sources of his thought, as well as with Merleau-Ponty’s phenomenology and Deleuze’s and Derrida’s reflections on painting that bring to the fore its corporeal, haptic dimension. The idea of the “unity of personality” is, according to Polit, a keystone of Witkacy’s thought, giving coherence to his aesthetic reflection, despite of its changes. Subjected to an appropriate interpretation, i.e. connected with the theory of the unconscious background of experiences, inseparable from the psychophysical identity of an individual, the idea of “unity of personality” becomes also the interpretative key to Witkacy’s painting. The author draws attention to the originality of Polit’s approach to Witkiewicz which situates itself within a broader contemporary discussion on the relationships between art and philosophy, painting and writing. She juxtaposes Witkacy’s case discussed by Polit with other examples of artists in whose oeuvre writing and visual work illuminate each other and intertwine.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica; 2021, 39; 65-78
0208-6107
2353-9631
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metateatralne elementy dramatów Witkacego
Metatheatrical Elements in Witkacys Dramas
Autorzy:
Pawlak, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520121.pdf
Data publikacji:
2016-09-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Witkacy
Stanisław Ignacy Witkiewicz
dramat polski 1900-1945
metateatr
teoria czystej formy
Polish drama 1900-1945
metatheater
theory of pure form
Opis:
Podążając śladem Alfa Sjöberga i Krystyny Ruty-Rutkowskiej, autor artykułu przygląda się elementom metateatralnym w sztukach Stanisława Ignacego Witkiewicza i podaje w wątpliwość twierdzenie Jana Błońskiego, jakoby nieodłączną cechą bohaterów sztuk Czystej Formy była świadomość roli. Autor analizuje autokomentarze i rozważania bohaterów Onych i Matki na temat egzystencjalnego statusu ich samych i świata, w którym żyją. Wydaje się, że próby ucieczki od nieeuklidesowych czasoprzestrzeni podejmowane przez bohaterów Kurki wodnej i Mątwy są zabiegiem metateatralnym, ale współistnienie żywych i umarłych oraz jawy i snu – nie. Za elementy metateatralne można uznać wprowadzanie postaci spoza sceny, mówione wskazówki sceniczne czy wykorzystanie jako elementów scenografii stołów lub sztandarów przywodzących na myśl średniowieczne sztandary dworskie. Witkacy wielokrotnie sięga po motywy theatrum mundi i teatru w teatrze, a w konstrukcji swoich sztuk odważnie stosuje staroświeckie partes minores. Dobrymi przykładami mogą być: Maciej Korbowa i Bellatrix, Nowe Wyzwolenie, Tumor Mózgowicz. Drugi Czeladnik w Szewcach okazuje się medium intertekstualnym, a ostrzeżenie przed bioinżynierią to centralny motyw Bezimiennego dzieła i Gyubala Wahazara. Kiedy bohaterowie Witkacego uzurpują sobie władzę nad autorem tekstu, którego są częścią, czytelnicy i widzowie stają przed poważnym dylematem hermeneutycznym.
Following in the footsteps of Alf Sjöberg and Krystyna Ruta-Rutkowska, the author of the article finds metatheatrical elements in the plays by Stanisław Ignacy Witkiewicz and by doing so casts doubt on the assertion made by Jan Błoński that it is inherent for characters of the Pure Form plays to be aware of their role playing. The article examines auto-commentaries and musings of the characters in Oni (They) and Matka (The Mother) on the existential status of themselves and the world they inhabit. It seems that the attempts to escape their non-Euclidean spacetimes by the characters of Kurka wodna (The Water Hen) and Mątwa (The Cuttlefish) are a metatheatrical device, whereas the co-existence of the living and the dead and of reality and dream are not. Introduction of off-stage personages, spoken stage directions, or the use of tables or banners bringing to mind medieval mansion banners as parts of stage setting can be considered metatheatrical elements. Witkacy uses the motifs of theatrum mundi and a play within a play on numerous occasions, and he bravely applies the old-fashioned partes minores in the construction of his plays. The following may serve as good examples: Maciej Korbowa i Bellatrix (Maciej Korbowa and Bellatrix), Nowe Wyzwolenie (The New Deliverance), Tumor Mózgowicz (Tumor Brainiowicz). The Second Apprentice in Szewcy (The Cobblers) turns out to be an intertextual medium, and Bezimienne dzieło (The Anonymous Work) is a warning against bioengineering, being a central motif of Gyubal Wahazar as well. When Witkacy’s characters usurp the power of the author of the text whose part they are, the readers and audiences are faced with a serious hermeneutic dilemma.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2016, 65, 3; 169-178
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 22

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies