Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Soviet science" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-4 z 4
    Tytuł:
    The position of historical science of the Ukrainian SSR in the conditions of communist ideology in the years of Khrushchev’s «thaw» and the unfolding of Brezhnev’s «stagnation»
    Autorzy:
    Kindrachuk, Nadia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2233971.pdf
    Data publikacji:
    2023-03-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    historical science
    scientific research
    communist ideology
    Soviet totalitarian regime
    falsification
    intellectual resistance
    national past of Ukraine
    Ukrainian scientists
    objectivity
    Opis:
    The article shows the complete subordination of historical science in the Ukrainian SSR to the ideology of the Soviet state. The concept of the historical development of the Ukrainian people during the 60s and 70s of the 20th century was determined not by scientists, but by party-communist ideologues. The concept of the rapprochement of nations, the creation of a «new historical community of Soviet people» and the condemnation of the ideology of «bourgeois nationalism» came to the fore. When researching the history of the Ukrainian SSR, scientists were tasked with not focusing on national differences and promoting the «exceptional» role of the Russian people in the life of Ukrainians in every possible way.
    Źródło:
    Reality of Politics; 2023, 23; 34-48
    2082-3959
    Pojawia się w:
    Reality of Politics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Термін понятие в радянському й російському мовознавстві: ідеологічний контекст
    The Term “Ponyatie” in Soviet and Russian Linguistics: The Ideological Context
    Autorzy:
    Черненко, Ганна
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/16530429.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
    Tematy:
    Soviet linguistics
    Russian linguistics
    ideology in science
    propaganda
    concept
    the Russian terms ponyatie and kontsept
    dialectic materialism
    Opis:
    This paper traces the interconnection of Soviet ideology and development of the ponyatiye term (понятие, Rus., back translation – concept) in the humanitarian sciences of the USSR, particularly in Soviet linguistics of the 20th century. Analyzing scientific literature of the Soviet epoch, as well as works written by the Marxist-Leninist founding fathers, the author demonstrates that interpretation of the term was limited by the theory of dialectic materialism and the ideological needs of an authoritative socio-political system. This system was interested in denying the capacity of language to participate in the construction of concepts and deprive the mind of critical attention. It was objectionable also to declare the subjectivity and variability of the categorization process because it was not allowed to question the monopoly of dominant ideological beliefs and the efficiency of Soviet propaganda. At the same time, in American and European cognitive linguistics scholars were forming a new theory of categorization and gradually reinterpreting the notion of concept which, as well as ponyatiye, is used to denote the results of categorization. Its subjective variability, interference with sensory images and capacity to be constructed was accepted. There are reasons to assert that the term понятие did not undergo the same transformation as the term concept in the English linguistic tradition because of the ideological restrictions. It was the term kontsept (концепт, Rus., back translation – concept) that absorbed features which were rejected by the term ponyatiye because of dialectic materialism. This new term came into Soviet and post-Soviet linguistics at exactly the time of the collapse of the USSR and the decline of Marxist ideology. In the author’s opinion, this coincidence in chronology is indirect proof of the conclusion that ideological factors affected the term ponyatiye in Soviet and Russian linguistics.
    Źródło:
    Slavia Orientalis; 2022, LXXI, 3; 577-593
    0037-6744
    Pojawia się w:
    Slavia Orientalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    In the Twilight of Ideologies: Power and Esotericism in Soviet State Socialism
    Autorzy:
    Krasztev, Péter
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/508964.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Soviet science
    esoteric movements
    parapsychology
    occultism
    non-standard physical phenomena
    resistance
    secret service
    Opis:
    In the Twilight of Ideologies: Power and Esotericism in Soviet State SocialismAt the turn of the 19th and 20th centuries, esoteric/occult ideas and movements played an important part in the intellectual, scientific and artistic life of Russia. Occultism lived in symbiosis for some time with virtually every 19th-century ideology, and, to a certain degree, it managed to convert this strange ability into the ideological environment of state socialism as well – a system that was officially hostile towards occultism. However, the relationship between state power, based on “dialectic materialism”, and the various forms of occult ideas that survived in that era was not always clear: it kept changing with time, and depended on the influence of those ideas on society. In this paper I will propose some frameworks for the interpretation of the bizarre dynamics between esotericism and Soviet state power, and argue that the reactions of state power to the various manifestations of esoteric ideas – from (quasi-) scientific to community-building and individualistic manifestations – require different interpretative approaches. Az ideológiák szürkületében: hatalom és ezoterika a szovjet állami szocializmusban A 19-20. század fordulóján Oroszország szellemi, tudományos és művészi életében az ezoterikus/okkult eszmék és mozgalmak meghatározó szerepet játszottak. Az okkultizmus szinte minden 19. századi ideológiával képes volt valamiféle szimbiózisba kerülni, s ezt a különös tulajdonságát a hivatalosan ellenséges államszocialista ideológiai közegbe is képes volt bizonyos mértékig átörökíteni. A „dialektikus materializmus” alapjain álló hatalom viszonya az okkult eszmék továbbélési formáihoz ugyanakkor nem mindig volt egyértelmű: ez korszakonként és az eszmék társadalmi-közösségei hatásától függően is változott. A tanulmány értelmezési kereteket próbál javasolni az ezotéria és szovjethatalom sajátosan bizarr dinamikájú viszonyára, s arra a következtetésre jut, hogy az ezoterikus eszmék különböző megnyilvánulási formái – a (kvázi)tudományos, a közösségépítő és az individuális-önmegvalósító – által kiváltott hatalmi reakció más-más interpretációs megközelítést igényel. W mroku ideologii: władza i ezoteryka w radzieckim socjalizmie państwowym Na przełomie XIX i XX wieku idee i ruchy ezoteryczne/okultystyczne grały znaczącą rolę w życiu duchowym, naukowym i artystycznym Rosji. Okultyzm był w stanie wejść w jakiś rodzaj symbiozy z niemal każdą dziewiętnastowieczną ideologią i do pewnego stopnia mógł przekazać w spadku tę szczególną sposobność oficjalnie wrogim im ideologicznie organom państwa socjalistycznego. Jednak relacja między władzą państwową, opartą na „materializmie dialektycznym”, a różnymi formami okultystycznych idei, które przetrwały w tamtym okresie, nie zawsze była jasna: zawsze zmieniała się ona wraz z upływem czasu i zależała od wpływu tych idei na społeczeństwo. Niniejszy artykuł proponuje pewne ramy interpretacji niecodziennej dynamiki relacji stosunków między ezoteryzmem i władzą radziecką, oraz dochodzi do konkluzji, że ogromna reakcja [władzy państwowej] wywołana poprzez różne formy manifestacji idei ezoterycznych – quasi-naukowe, tworzące wspólnotę, indywidualnie się realizujące – wymaga wielu różnych podejść interpretacyjnych.
    Źródło:
    Colloquia Humanistica; 2019, 8
    2081-6774
    2392-2419
    Pojawia się w:
    Colloquia Humanistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zakres zainteresowania radzieckiego cywilnego wywiadu naukowo-technicznego w okresie rządów Michaiła Gorbaczowa. Z perspektywy wymiany informacji wywiadowczej pomiędzy MSW PRL a KGB ZSRR
    The spectrum of Soviet interests in the field of civil scientific intelligence in Mikhail Gorbachev’s time. From the perspective of the intelligence exchange between Polish People’s Republic and the USSR
    Autorzy:
    Sikora, Mirosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/501880.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
    Tematy:
    technologia
    nauka
    wywiad
    szpiegostwo
    zimna wojna
    ZSRR
    PRL
    technology
    science
    intelligence
    espionage
    cold war
    Soviet Union
    Polish People’s Republic
    Opis:
    Już w latach 50. XX w. luka technologiczna pomiędzy państwami kapitalistycznymi a blokiem komunistycznym była ewidentna, na niekorzyść tego ostatniego. Wraz z odprężeniem w relacjach międzynarodowych w latach 70. kraje RWPG zdołały przyswoić część zachodnich technologii, zakupując licencje. Najważniejsze rozwiązania, zwłaszcza w zakresie elektronicznych systemów sterowania oraz chemii organicznej, były jednak nadal poddane przez zachodnioeuropejskie koncerny ścisłej ochronie. Transfer technologii hamowało dodatkowo zaostrzone u progu dekady lat 80. amerykańskie embargo na tzw. produkty podwójnego zastosowania. W niniejszym przyczynku autor wysuwa tezę, że ZSRR zmobilizował wywiady państw RWPG na rzecz masowego przenikania do zachodnich ośrodków naukowo-badawczych i produkcyjnych w celu zdobycia pożądanych z punktu widzenia gospodarki ZSRR (oraz pozostałych państw RWPG) technologii, i tym samym przełamania zachodnich restrykcji handlowych. Akcent został położony na stronę radziecką w celu sygnalnego wypełnienia luki obejmującej – z punktu widzenia badań nad wywiadem naukowo- -technicznym KGB ZSRR – drugą połowę lat 80. XX w. Analizą objęto przede wszystkim katalogi i opisy zadań przekazywanych przez KGB polskiemu MSW, a także raporty polskiego wywiadu ze spotkań roboczych z radzieckimi partnerami. Dzięki zachowanym w Archiwum IPN dokumentom można określić jakość i ilość przemycanych i wymienianych materiałów, a ponadto zidentyfikować kraje, instytucje i firmy, które znajdowały się w zainteresowaniu wywiadu ZSRR. Oprócz wiedzy dotyczącej samych technologii oba wywiady wymieniały się także doświadczeniem w zakresie pozyskiwania i obsługi agentów. Wśród najważniejszych konkluzji analizy należy wymienić: systematyczny wzrost ilości przekazywanych w obie strony informacji; pozornie zrównoważone zainteresowanie ZSRR technologiami cywilnymi i wojskowymi przy rzeczywistym transferze informacji do i z Polski zdominowanym przez zastosowania cywilne; przewagę technologii elektronicznych i informatycznych, a także biotechnologicznych i medycznych, przy mniejszym zainteresowaniu obu stron wymianą w zakresie przemysłu ciężkiego i energetyki.
    Technological gap in development between both sides of iron curtain became obvious already during the fifties of the twentieth century. Along with the détente-era communists countries managed to import some vital technological solutions by purchasing production-lines or signing license-agreements. However real high-tech, especially in such branches as automatic control or organic chemistry, was either protected by private companies interested in maintaining its export-monopoly, or embargoed as so called dual-use components, by western governments, inspired by USA especially since the beginning of the eighties. Main thesis of this paper claims that Moscow encouraged satellite-states to launch massive clandestine undertakings, in order to break those legal restrictions and acquire modern solutions for the economy of the Soviet Union and their own as well. The accent is put on the Russian partner, because the activity of the scientific-technical arm within KGB in the late eighties – comparing to the previous period – is still not enough examined by historians. Analysis involved lists of requested technologies and task-descriptions passed from KGB to Polish intelligence as well as Polish reports on debriefings with the representatives of the Russian partner. Insight in those files, stored in the Archive of IPN, enables to estimate profile and quantity of smuggled and exchanged material. Moreover we can point out targeted countries, state’s organizations or private companies. Both sides exchanged experience in recruiting, handling and paying agents, which is also discussed in the paper. Basic conclusions are as follows: the amount of the information being shared was growing systematically; theoretically the spectrum of Soviet interest in the area of science and technology was rather evenly distributed between the civil and military applications; however the information transfer to and from Poland was de facto predominantly of the civil nature; electronic and IT on one hand, biotechnology and medicine on the other hand dominated information-stream, making heavy industry and energetic a secondary field of activity
    Źródło:
    Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego; 2015, 7, 12; 66-87
    2080-1335
    2720-0841
    Pojawia się w:
    Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-4 z 4

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies