Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Slovak" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Історична пам’ять та контрпам’ять про Другу світову війну в Словаччині
Historical Memory and Counter-memory of the Second World War in Slovakia
Autorzy:
Боровець, I.I.
Віднянський, В.С.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22676903.pdf
Data publikacji:
2022-10-27
Wydawca:
National Academy of Sciences of Ukraine. Institute of World History
Tematy:
Словацька держава 1939-1944 рр.
Словацька Республіка
Друга світова війна
історіографія
історична пам’ять і контрпам’ять
Словацьке національне повстання
Голокост
«Мала війна»
«усна історія»
військові мемуари ймеморіали
Slovak state in 1939-1944
Slovak Republic
World War II
historiography
historical memory and counter-memory
Slovak National Uprising
Holocaust
“Little War”
“oral history”
war memoirs and memorials
Opis:
У Словацькій Республіці (СР) після Оксамитової революції 1989 р. в Чехословаччині й розпаду ЧСФР у 1993 р. актуалізувалася проблема створення національного наративу історичної пам’яті, зокрема про Другу світову війну, як одного з важливих елементів трансформації словацького суспільства та системних посткомуністичних перетворень у молодій державі. У статті розглянуто офіційну версію збереження й популяризації історичної пам’яті про Другу світову війну в СР, головною державною інституцією для впровадження якої виступає створений у 2002 р. Інститут національної пам’яті, а також різні  інтерпретації словацькими істориками та політиками таких вузлових подій часів Другої світової війни як історія Словацької держави 1939-1944 рр., угорсько-словацької «Малої війни» в березні 1939 р., участі словацьких військових підрозділів у війні на Східному фронті, Словацького національного повстання 1944 р., Голокосту. При цьому використовуються різні джерела: наукова літературай художні твори, продукція кіномистецтва та історичної публіцистики, військові мемуари й меморіали історичної пам’яті, матеріали «усної історії» тощо. Наголошується, що роздвоєність словацької історіографії, історичної пам’яті та й власне суспільства в оцінках та інтерпретаціях подій Другої світової війни в національній історії триває до нині, насамперед як протистояння офіційної/наднаціональної та національної версій історичної пам’яті. Перевага на сучасному етапі спостерігається за наднаціональним підходом, який застосовує інтегральний метод, синтезує погляди, пропонує багаторакурсні бачення, а оцінки історичних фактів, явищ та процесів здійснює на основі критеріїв лібералізму та демократії.
In the Slovak Republic (SR), after the Velvet Revolution of 1989 in Czechoslovakia and the collapse of ČSFR in 1993, the problem of creating a national narrative of historical memory, in particular about the Second World War, as one of the important elements of the transformation of Slovak society and systemic post-communist transformations in the young state, became more urgent. The article deals with the official version of preserving and popularizing the historical memory of the Second World War in the Slovak Republic, the main state institution for the implementation of which is the Institute of National Remembrance established in 2002, as well as various interpretations by Slovak historians and politicians of such key events of the Second World War as the history of the Slovak state in 1939-1944, the Hungarian-Slovak “Little War” in March 1939, the participation of Slovak military units in the war on the Eastern Front, the Slovak National Uprising of 1944, the Holocaust. Various sources are used: scientific literature and fiction, cinema and historical journalism, military memoirs and memorials of historical memory, materials of “oral history”, etc. The authors emphasize that the bifurcation of Slovak historiography, historical memory and society itself in assessments and interpretations of the events of World War II in national history continues to this day, primarily as a confrontation between official/supranational and national versions of historical memory. The supranational approach, which applies an integral method, synthesizes views, offers multidimensional visions, and evaluates historical facts, phenomena and processes based on the criteria of liberalism and democracy, is preferred at the present stage.
Źródło:
Проблеми всесвітньої історії; 2022, 19; 57-81
2707-6776
Pojawia się w:
Проблеми всесвітньої історії
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Современные славянские языки в академической славистике: процессы, тенденции, коммуникация и деривация. Rec.: „Specyfika leksyki i słowotwórstwa języków słowiańskich na przełomie XX i XXI wieku" („Prace Slawistyczne – Slavica", 136), red. Zofia Rudnik-Karwatowa, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa 2012, 188 ss.
Autorzy:
Кульпина [Kul'pina], Валентина [Valentina] Г. [G.]
Татаринов [Tatarinov], Виктор [Viktor] А. [A.]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678939.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
lexis
derivation
contemporary language
Bulgarian language
Polish language
Russian language
Slovak language
Czech language
Slavic languages
Opis:
Modern Slavic languages and academic Slavic Studies: processes, tendencies, communication and derivation (review)The article is a review of the volume Specyfika leksyki i słowotwórstwa języków słowiańskich na przełomie XX i XXI wieku (“Prace Slawistyczne – Slavica” series, vol. 136), ed. Zofia Rudnik-Karwatowa, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa 2012, 188 pp. Współczesne języki słowiańskie a akademicka slawistyka: procesy, tendencje, komunikacja i derywacja (recenzja)Artykuł stanowi recenzję pracy Specyfika leksyki i słowotwórstwa języków słowiańskich na przełomie XX i XXI wieku („Prace Slawistyczne – Slavica”, 136), red. Zofia Rudnik-Karwatowa, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa 2012, 188 ss.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2016, 51
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Словацьке питання в зовнішньополітичній візії владних кіл І Речі Посполитої (1938 – березень 1939 р.)
The Slovak question in foreign policy vision of the Second Rzeczpospolita authorities (1938 – march 1939)
Autorzy:
Borovets, Ivan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1976077.pdf
Data publikacji:
2021-11-01
Wydawca:
National Academy of Sciences of Ukraine. The Institute of History of Ukraine
Tematy:
Second Rzeczpospolita
Czechoslovak Republic
Glinka Slovak People’s Party
foreign policy
diplomatic sondage
autonomy
union
revindication
separatism
secession
Opis:
Тогочасна польська влада негативно ставилася до центрального уряду Чехословацької республіки. Тому вона активно контактувала з опозиційною Глінковою словацькою народною партією, з якою мала низку спільних ідеологічних цінностей: слов’янська взаємність, католицизм, антибільшовизм, позитивне ставлення до авторитаризму. Польські діячі запевняли, що Варшава підтримує державотворчі плани словацьких лідерів, урочисто вітали їх делегацію в Польщі у травні 1938 р. Під час та відразу після мюнхенської кризи польсько-словацькі взаємини відзначалися суперечністю. Словаки запропонували державне об’єднання і представили декларацію про польсько-словацьку унію. Проте, не отримавши відповіді, домовилися з празьким урядом про надання Словаччині автономії. Польська сторона очікувала від словаків більш вираженого сепаратизму. Аби підштовхнути нерішучих опозиціонерів Варшава висунула територіальні претензії на словацькі землі в районі Спіша та Орави. Ультимативний характер вимог та силові дії польської влади продемонстрували дійсний характер її політики щодо Словаччини. Це мало наслідком покращення чесько-словацьких відносин у рамках помюнхенської Чехо-Словаччини, а також зумовило звернення поглядів словацьких політиків до Німеччини. Взимку 1938-1939 рр. обидві сторони намагалися поліпшити атмосферу двосторонніх взаємин. Відбувалися зустрічі делегацій, на яких обговорювалися шляхи активізації позитивної співпраці. Головним чинником польсько-словацького зближення в цей час було усвідомлення небезпеки з боку Німеччини, яка збільшувала свій вплив у регіоні. На початку березня Берлін організував кампанію тиску на словацьких діячів, схиляючи їх до сецесії, водночас вони марно намагалися висунути цьому польську противагу. Проголошення незалежності Словаччини за німецьким сценарієм ознаменувало стратегічну невдачу польської зовнішньої політики, адже південний кордон держави ставав зоною потенційної небезпеки.
The Polish authorities had a negative attitude towards the central government of the Czechoslovak Republic at that time. Therefore, the Polish reprezentatives were in active contact with the opposition Glinka Slovak People’s Party. They had a number of common ideological values such as Slavic reciprocity, Catholicism, Anti-Bolshevism, and positive assessment of authoritarianism. The Polish politics assured that Warsaw supports state-building plans of the Slovak leaders and solemnly welcomed their delegation to Poland in May 1938. Polish-Slovak relations were marked by contradictions during and shortly after the Munich crisis. The Slovaks suggested state association and submitted a declaration on the Polish-Slovak union. But they did not receive an answer, so they agreed with the Prague government about granting Slovakia autonomy. The Polish authorities expected more pronounced separatism from the Slovaks. Warsaw made territorial claims for Slovak lands in the area of Spis and Orava because Poles wanted to push indecisive oppositionists. The ultimate form of the demands and the forceful nature of Polish actions demonstrated the real content of Warsaw’s policy towards Slovakia. These events resulted to the improvement of Czech-Slovak relations within the framework of Post Munich Czechoslovakia and also led to the appeal of Slovak politicians to Germany. Both sides tried to improve the atmosphere of bilateral relations during the winter of 1938-1939. Meetings of delegations were organized for discuss different ways to intensify positive cooperation. An influence of Nazi Germany was increasing in the region at that time. So, the realization of the danger, posed by Germans, was the main factor to Polish-Slovak rapprochement. In early March, Berlin organized a campaign to put pressure on Slovak politicians and persuaded them to secession. They tried in vain to put forward a Polish counterweight. The declaration of independence of Slovakia according to the German scenario marked the strategic failure of Polish foreign policy, because the southern border of the state became a zone of potential danger
Źródło:
The International Relations of Ukraine: Scientific Searches and Findings; 2021, 30; 284-303
2411-345X
2415-7198
Pojawia się w:
The International Relations of Ukraine: Scientific Searches and Findings
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Категория гоноратива в греко-католических молитвословиях
The category of the honorific in Greek Catholic Prayers
Autorzy:
Petrikova, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1395850.pdf
Data publikacji:
2018-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
honorific
addressee
Greek Catholic
Orthodox
Slovak
Russian
Slavic
Akathist
translation
Opis:
В статье анализируются греко-католические молитвы и использование категории гоноратива в них. По отношению к Господу Богу, Богородице, к Святым в обращении к ним используется гоноратив формы Ты – Вы. Это особая лексическая форма вежливости. Известное традиционное Вы, несущее значение уважения к адресату в религиозных текстах (проповедях, молитвах), заменяется гоноративной формой – Ты. В статье подчеркивается роль гоноратива в религиозной коммуникации, его функционирование в религиозном тексте, так как гоноративные (почтительные) формы применяются для характеристики действий уважаемых (с точки зрения говорящего) лиц. Материал исследования представляют тексты молитвословий, текстов славянских акафистов, которые используются в Восточном богослужении.
The article analyzes the Greek Catholic prayers and use of the honorific category therein. To appeal to the Lord, Theotokos and the saints, the form You (sg.) is used. It is a special lexical form of politeness. The well-known traditional you (pl.) where respect for the addressee is expressed in religious texts (sermons, prayers) is replaced by the honorific form of You (sg.). The article emphasizes the role of the honorific in religious communication, its functioning in the religious text since honorific (respectful) forms are used to describe the actions of individuals commanding respect (from the speaker’s point of view). The researched material consists of the texts of the prayers and Slavonic Akathists which are used in the Eastern Worship.
Źródło:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2018, 35-36; 79-91
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Етнополітичні процеси у Словаччині (1989–1995 рр.)
Ethnopolitical Processes in Slovakia (1989-1995)
Autorzy:
Almashiy, Volodymyr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22676697.pdf
Data publikacji:
2023-11-20
Wydawca:
National Academy of Sciences of Ukraine. The Institute of History of Ukraine
Tematy:
східнословацький регіон
коаліція
угорська національна меншина
угорські політичні партії
ромська спільнота
українці
Союз русинів-українців Чехословаччини
Піддуклянська демократична громада
Піддуклянський громадянський форум
East Slovak Region
coalition
Hungarian national minority
Hungarian political parties
Roma community
Ukrainians
Union of Rusyns-Ukrainians of Czechoslovakia
Podduklianske Democratic Community
Podduklianske Civic Forum
Opis:
У статті вперше в українській історіографії висвітлюються передумови, зародження, утворення й започаткування роботи політичного суб’єкта українського населення Словацької Республіки – Піддуклянської демократичної громади (початкова назва – Піддуклянський громадянський форум), вказуються завдання партії. ПДГ орієнтувала свою діяльність на розв’язання політично-економічних, соціальних, національно-культурних проблем українського населення Пряшівщини. Одночасно констатується активізація політичної діяльності представників угорської національної меншини, наслідком чого стало утворення угорських політичних партій у Словаччині, які почали виникати відразу після розпаду комуністичного режиму. Відзначається, що угорські політичні суб’єкти у Словаччині, в результаті виборів 1990, 1992, 1994 рр., мали своїх представників у парламенті, що давало їм можливість брати активну участь у політичному житті держави. Вказується на те, що на рівні словацького загальнодержавного та регіонального політикуму була представлена також ромська спільнота. Проте ромським політичним партіям так і не вдалося здобути вагомої підтримки електорату й бути представленими у словацькому парламенті.
This article provides the first overview in Ukrainian historiography of the preconditions, emergencу, establishment and initiation of the activities of a political entity representing the Ukrainian population of the Slovak Republic – the Podduklianske Democratic Community (hereinafter referred to as the PDC, original name: Podduklianske Civic Forum). The PDC collaborated with the Regional Government in Prešov, primarily in the socio-economic sphere, and outlined the party’s objectives. The PDC is aimed to address political, economic, social, and national-cultural issues of the Ukrainian population in the Prešov region. At the same time, there is a recognition of the increased political activity of representatives of the Hungarian national minority in Slovakia, resulting in the formation of Hungarian political parties in Slovakia, which emerged immediately after the collapse of the communist regime. It is noted that Hungarian political entities in Slovakia had their representatives in Parliament as a result of the elections in 1990, 1992, and 1994, which allowed them to actively participate in the political life of the state. The positive aspect of the activities of Hungarian political parties in Slovakia was that different party platforms did not prevent them from creating an electoral coalition. It is mentioned that the Roma community was also represented at the level of the Slovak national and regional political arena. However, Roma political parties failed to gain significant electoral support and representation in the Slovak Parliament.
Źródło:
The International Relations of Ukraine: Scientific Searches and Findings; 2023, 32; 202-219
2411-345X
2415-7198
Pojawia się w:
The International Relations of Ukraine: Scientific Searches and Findings
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Аппликация естествоведческих, технических и культурно-общественных данных в региональном воспитании
The application of scientific, technical, cultural and social reality in regional education
Autorzy:
Hul’ová, Zlatica
Gašparová, Miroslava
Tomkuliaková, Ružena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1963210.pdf
Data publikacji:
2015-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
edukacja elementarna
edukacja regionalna
środowisko naturalne
społeczne
kulturowe
techniczne
primary education in Slovakia
Slovak natural
technical
cultural and social reality
regional education
Opis:
Naczelnym celem słowackiej edukacji na poziomie elementarnym jest sprzyjanie rozwojowi indywidualnemu każdego dziecka w bliskim kontakcie ze środowiskiem jego życia. Kształcenie nastawione jest na dostarczenie podstawowej wiedzy, kształtowanie umiejętności, postaw niezbędnych do życia w społeczeństwie. Najbliższą przestrzenią życia jest środowisko lokalne, daje ono podstawy do kształtowania stosunków społecznych i systemu wartości. W tekście tym autorki ukazują specyfikę edukacji regionalnej na poziomie kształcenia elementarnego przez pryzmat cech regionu: środowiska naturalnego, społecznego, kulturowego, technicznego i ich znaczenia w rozwoju i wychowaniu dziecka.
Primary education in Slovakia in terms of educational principles and objectives promotes personal development of all students without distinction. It provides the basic knowledge and skills and allows them to develop the skills necessary for professional orientation in life and society. The living reality of a young learner is very closely linked to the immediate environment of residence. This environment forms the learner`s social relations and the system of values. In this paper, a definition of this environment is presented with the emphasis on Slovak natural, technical, cultural and social reality – the basis for their specific application in primary education.
Źródło:
Edukacja Międzykulturowa; 2015, 4; 132-143
2299-4106
Pojawia się w:
Edukacja Międzykulturowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żydzi słowaccy w obozie koncentracyjnym na Majdanku
Slovak Jews in Majdanek camp
Autorzy:
Grudzińska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2116938.pdf
Data publikacji:
2014-12-31
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Auschwitz
KL Majdanek
Operation Erntefest
Slovak Jews
Holocaust
deportations
ghetto
akcja Erntefest
Żydzi słowaccy
holokaust
deportacje
getto
Opis:
Celem artykułu „Żydzi słowaccy w obozie na Majdanku” jest przedstawienie faktów dotyczących transportów i charakterystyki tych więźniów. Transporty Żydów ze Słowacji były kierowane na Majdanek od końca maja do połowy czerwca 1942 roku. W tym okresie do obozu trafiali wyłącznie mężczyźni. Kobiety, dzieci i osoby niezdolne do pracy umieszczano w gettach na terenie dystryktu lubelskiego. Do KL Lublin przywieziono ich latem i jesienią 1943 r. po likwidacji gett. Żydzi słowaccy nie stanowili w obozie grupy jednorodnej społecznie. Ci, którzy byli wykształceni i znali język niemiecki, pełnili różne funkcje. Ich uprzywilejowana pozycja w obozie oraz fakt, że nie dopuszczali do swojej grupy nikogo innego, wzbudzały zazdrość innych więźniów i były powodem konfliktów z innymi grupami. Kary, szykany, zabijanie w komorze gazowej, a przede wszystkim prymitywne warunki bytowe były przyczyną wysokiej śmiertelności w obozie. Ci, którzy pozostali przy życiu, zostali zamordowani 3 listopada 1943 r. podczas akcji „Erntefest”. Tego dnia rozstrzelano około 18 000 Żydów z wielu krajów. Przeżyli tylko ci, którzy zostali deportowani do KL Auschwitz w maju i czerwcu 1942 r. oraz ci, którzy uciekli.
The aim of an article „Slovak Jews in Majdanek camp” is to present the facts about transports and characteristics of those prisoners. Transports of Jews from Slovakia were headed to Majdanek from the end of May till the middle of June 1942. In this period, only men were sent to the camp. Women, children and people who were unable to work were placed in ghettos in the area of Lublin district. They were brought to KL Lublin in the summer and autumn 1943 after liquidation of the ghettos. Slovak Jews did not present a socially homogeneous group in the camp. Those who were educated and knew German took various functions. Their privileged position in the camp and the fact that they did not allow anyone else to enter their group made other prisoners jealous and was a reason of conflicts with other groups. Pentalties, chicanes, killing in gas chamber and above all primitive living conditions were a reason of high mortality in the camp. Those who stayed alive were murdered on the 3th of November 1943 during the “Erntefest” action. This day about 18 000 Jews from many countries were shot. Only those who were deported to KL Auschwitz in May and June 1942 and those who ran away survived.
Źródło:
Studia Żydowskie. Almanach; 2014, 4, 4; 53-75
2083-5574
Pojawia się w:
Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zvieratá a svet nadprirodzena v slovenskej a slovinskej frazeológii
Animals and the World of the Supernatural
Autorzy:
Kmecová, Svetlana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2046465.pdf
Data publikacji:
2021-11-27
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Slovak phraseology
Slovene phraseology
zoonyms
supernatural
mythology
Opis:
Frazeologické fondy všetkých jazykov obsahujú početnú skupinu frazém so zoonymickými komponentmi. V štúdii sa autorka zaoberá slovenskými a slovinskými zoonymickými frazémami, ktoré akýmkoľvek spôsobom reflektujú starobylé predstavy predkov o prepojení medzi zvieratami a svetom nadprirodzena, v relevantných prípadoch sa venuje i samotným názvom zvierat či ďalším fenoménom súvisiacim s témou príspevku. Množstvo frazeologických jednotiek odráža vieru, že zvieratá mali schopnosť vycítiť nadchádzajúce udalosti, predpovedať počasie, zvestovať nešťastie či smrť. V príspevku uvedené jednotky sú často staršieho dáta, mnohé z nich sa však ešte stále bežne používajú, alebo je živý s nimi spojený myšlienkový obsah. Analýza jazykového materiálu preukázala nielen príbuznosť slovenského a slovinského jazyka, ale i mentálnych konceptov, ktoré spoluutvárajú jazykový obraz sveta ich nositeľov.
Phraseological stocks of all languages contain numerous phrasemes with zoonym components. Inthe paper the author deals with Slovak and Slovene zoonym phrasemes which demonstrate ancient ideas of ancestors about interconnections between animals and the world of the supernatural, in relevant cases she also deals with other phenomena related to the subject of the paper. A number of phraseological units reflect the belief that animals used to have the ability to sense upcoming events, predict the weather, misfortune or death. The units listed in the paper are often rather archaic, however, many of them are still in use or the idea they represent is still alive. The analysed language material has shown similarity not only between Slovak and Slovene languages but also between the mental concepts which form the language picture of the world of their users.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2021, 21; 35-52
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Základné práva a slobody a článok 13 ústavy v podmienkach daňového konania
Autorzy:
Románová, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2141695.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum
Tematy:
fundamental rights
liberties
The Constitution of Slovak republic
Opis:
Fundamental rights and liberties embodied in The Constitution of Slovak republic find their place in every legal procedure, not excluding the tax procedure. Particularly can be mentioned legal personality, personal liberty, proprietary right, inviolability of dwelling, protection of personal data and confidentiality of documents and records, right of business and realisation of other gainful activities and right of judicial and other legal protection. Every single right of certain person matches the duty of another person, therefore the role of state body in this relationship is to find the balance therein, protect the rights and enforce the duties. The Constitution strictly anchores the means of imposition of duties, namely, by an act or on its basis, within its bounds and maintainig the fundamental rights and liberties; by an international convention pursunt to Article 7 paragraph 4 of The Constitution establishing the rights and duties of natural persons and legal persons directly; or by government regulation according to Article 120 paragraph 2 of The Constitution. Fundamental rights and liberties may be restricted only by means of act.
Źródło:
Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne; 2010, 1(4); 249-265
1898-8431
Pojawia się w:
Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z problematyki modernizmu w literaturze słowackiej
Autorzy:
Hučková, Dana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/638621.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Literary Modernism, Slovak Modern School, literary contexts, cultural resonances
Opis:
The problems of modernism in Slovak literature In the literary output of Slovak Modernist authors the period aesthetic universalities of the artistic Modernism, roughly dated 1890–1914, were connected with peculiarities of regional, national literature, traditionally defined by, as well as perceived through the national concept. As a result of national aspect predominance in the previous perception of literature, the Slovak cultural environment may have experienced restructuring of values of the period topics, it happened however, with a the unmistakable granting autonomy to the aesthetic function of literature and individual creative gesture. Slovak Modernism evinces identifiable thematic resonances and contextual proximities with the contemporary European ideological currents and trends. The follwing authors: Ivan Krasko, Janko Jesenský, Ivan Gall, František Votruba, Ľudmila Groeblová, Vladimír Roy, Vladimír Hurban-Svetozárov, Vladimír Hurban-Vladimírov, Martin Rázus, Samo Cambel-Kosorkin, Juraj Slávik-Neresnický abandoned the social-ideological take on literature and started to emphasize the moment of intimacy and sensitivity of production, which was perceived as an individual self-expression, an escape from solitude, the act of confession, and the outcome of a mood and artistic rendition of a unique moment. The starting point was the feeling of sensual deprivation, failure, disappointment, loss, intellectual distress, and crisis. The perception of crises became manifest in vacillation between activity and inertia, harmony and chaos. Revived Romantic poetics with impressionist overtones began to appear sporadically around 1900 and after 1905 (the year Janko Jesenský’s book of poetry, Verše /Verses/ was published), it became widespread, with the culmination of its popularity between 1908–1912. At that point, the revived Romanticism and Impressionism took a noticeably Symbolistic turn. The motifs of decadent stylization became relatively rare. The inclination of late Symbolism towards the grotesque (grotesque-carnival) in the Slovak context is marked by the repeated ironic twist characterizing literarytexts and by seeing life as a farce, carnival or fancy dress ball.
Źródło:
Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis; 2013, 8, 1
2084-3933
Pojawia się w:
Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ socjalizacji na znaczenie leksykalne
Autorzy:
Urbancová, Lujza
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1022810.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
socjalizacja
socjalizacja językowa
język słowacki
leksem slečna (panna)
leksem pani
socialisation
language socialisation
Slovak
lexeme slečna
lexeme pani
Opis:
W artykule zwrócono uwagę na społecznie tworzone i zmienne znaczenia konotacyjne słowackich leksemów pani, slečna, pán (pol. pani, panna, pan). Autorka uznaje zmiany w zwyczajach nominacyjnych użytkowników języka słowackiego za przejaw socjalizacji lingwistycznej, która z kolei wiąże się z takimi pojęciami jak stereotypy oraz władza symboliczna i dyskurs.
The paper pays attention to meaning of words, especially slečna (miss) and pani (misses), which are effected by socialisation. The author presents texts as examples of creating social part of the meaning. It is based on gender stereotypes and when a certain society wants to change usage of certain words, such as miss and misses, it can lead to a discussion in the society. The whole situation is related to a topic of control and power in the society.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2019, 53; 91-97
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielość światów. Kilka refleksji o twórczości lirycznej Pavla Straussa
Autorzy:
Dambek, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/776965.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Pavol Strauss
Slovak literature
poetry
Slovak Catholic modernism
Opis:
Writer Pavol Strauss is little known in Slovakia and Poland because there were several decades between his first collections of poetry written in the German language in the period between the two World Wars and his Slovak post-war essays, and then his other works (essays, diaries and aphorisms) published sporadically or after 1989 on the other. He published four collections of poetry in German: Die Kanone auf dem Ei (1936), Schwarze Verse (1937), Worte aus der Nacht (published bilingually in 2001) and Bruder Abel lebt ja noch (manuscript).After 1946 Pavol Strauss stopped writing poetry and stopped writing in German.
Źródło:
Slavia Occidentalis; 2016, 73/2; 23-32
0081-0002
Pojawia się w:
Slavia Occidentalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Web presentation of bilingual corpora (Slovak-Bulgarian and Bulgarian-Polish)
Autorzy:
Garabík, Radovan
Dimitrova, Ludmila
Koseska-Toszewa, Violetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677063.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Bulgarian
Polish
Slovak
digital language resources
parallel and aligned corpora
web presentation
Opis:
Web presentation of bilingual corpora (Slovak-Bulgarian and Bulgarian-Polish)In this paper we focus on the web-presentation of bilingual corpora in three Slavic languages and their possible applications. Slovak-Bulgarian and Bulgarian-Polish corpora are collected and developed as results of the collaboration in the frameworks of two joint research projects between Institute of Mathematics and Informatics, Bulgarian Academy of Sciences, from one side, and from the other side: Ľ. Štúr Institute of Linguistics, Slovak Academy of Sciences and Institute of Slavic Studies, Polish Academy of Sciences, coordinate by authors of this paper.
Źródło:
Cognitive Studies; 2011, 11
2392-2397
Pojawia się w:
Cognitive Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
War in Ukraine from the Perspective of Polish and Slovak University Students
Wojna w ukrainie z perspektywy polskich i słowackich studentów uczelni wyższych
Autorzy:
Kapsa, Izabela
Lubik-Reczek, Natasza
Ušiak, Jaroslav
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2163329.pdf
Data publikacji:
2022-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
attitudes
opinions
Polish students
Slovak students
war in Ukraine
youth
postawy
opinie
polscy
studenci
słowaccy studenci
wojna w Ukrainie
młodzi
Opis:
In the aftermath of the Russia’s annexation of Crimea and the outburst of conflict in the eastern part of Ukraine in 2014, thousands of Ukrainian migrants came to Poland. Many of them settled down and found jobs. On the onset of war in 2022, Ukrainian students were the most populous group among foreigners at Polish universities. The war in their home country had an impact on their families and friends. Young Poles, who made friends with Ukrainian students, take the war personally. Due to its unique nature, the perception of the conflict among young people has attracted the authors’ research interest. Additionally, it seems to be an added value when we compare attitudes of Polish students with those of Slovakian ones, as the latter do not share the same experience. The main goal of this article is to analyse opinions about the war in Ukraine among students studying in Poland and Slovakia, and their attitudes and behaviours towards refugees expressed online and offline. Results presented in the article have been taken from a questionnaire survey involving a group of 459 students. The survey took place in Spring 2022. The quantitative analysis of data is designed to provide answers to the following research questions: What sources of information about the war do young people use? What do young people think about the war in Ukraine, its causes and consequences? What forms of refugee-oriented activity do young people resort to? Have students encountered any form of resentment towards particular nationality groups in connection with the outbreak of the war?
Na skutek rosyjskiej aneksji Krymu i wybuchu konfliktu na wschodzie Ukrainy w 2014 roku do Polski przybyły tysiące migrantów ukraińskich, z których wielu podjęło tu pracę i rozpoczęło życie. W dniu wybuchu wojny w Ukrainie w 2022 roku studenci narodowości ukraińskiej stanowili najliczniejszą grupę cudzoziemców kształcących się na polskich uczelniach. Wojna w ich ojczystym kraju miała także realny wpływ na życie ich rodzin oraz znajomych. Polska młodzież, ze względu na łączące ich więzi z koleżankami i kolegami z Ukrainy, traktuje to jako bardzo osobiste przeżycie. Percepcję tych wydarzeń przez ludzi młodych cechuje odrębna charakterystyka, którą autorzy niniejszego artykułu postanowili zbadać. Ponadto wydaje się, że wartością dodaną badania jest porównanie postaw polskich studentów ze słowackimi, ponieważ obie grupy mają różne doświadczenie w badanym zakresie. Głównym celem artykułu jest analiza opinii na temat wojny w Ukrainie studentów studiujących w Polsce i w Słowacji oraz ich postaw i zachowań względem uchodźców wyrażanych zarówno w świecie wirtualnym, jak i realnym. Wyniki zaprezentowane w artykule pochodzą z badania kwestionariuszem ankiety przeprowadzonego wiosną 2022 roku w grupie 459 studentów. Analiza ilościowa zgromadzonych danych ma na celu uzyskanie odpowiedzi na następujące pytania badawcze: Z jakich źródeł informacji na temat wojny korzystają młodzi ludzie? Co myślą o wojnie w Ukrainie, jej przyczynach i skutkach? Jakie formy aktywności podejmują młodzi względem uchodźców? Czy studenci zetknęli się z jakąkolwiek formą niechęci wobec poszczególnych grup narodowościowych w związku z wybuchem wojny?
Źródło:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2022, 75; 270-287
1505-2192
Pojawia się w:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Vzťah náboženstva a umenia v literatúre svetovej a slovenskej moderny
Autorzy:
Bátorová, Mária
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/776969.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
art and religion
world literature
modernism
Slovak literary modernism
typology
development
historical context
Opis:
The study analyzes the relation between religion and art in the world, and in Slovak modernist literature. It also examines religion and art from the point of view of its scholarly reception in the context of European literature. It builds on the division of artists of religious orientation based on Bernhard Rang’s two types:a) Claudelian and b) Green-ian. A part of the study provides new insights into Slovak literary modernism. Despite the expectation that modernism would exclude Christian works of literature, the opposite happened:modernism tested Christian works of art and emphasized their ability to capture the subtle aspects of human existence. In this way, a weakness of modernism was exposed: its degenerative function when it focuses only on material aspects. A historical overview has shown that Slovak intellectuals were used to living in an alternative cultural environment and nurturing an alternative culture. This experience proved useful to them in the 20th century, particularly after 1945. During communist rule, the underground church played a major role in Poland and in Slovakia. In Slovakia, Catholic dissidents were of great importance to the developments that led to theVelvet Revolution in November 1989.
Źródło:
Slavia Occidentalis; 2016, 73/2; 7-21
0081-0002
Pojawia się w:
Slavia Occidentalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies