Temat: Silesian ethnolect - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Kształtowanie się normy składniowej w pisanej odmianie etnolektu śląskiego
Norms of the syntax of forming written variation of Silesian ethnolect
Autorzy:: Wyderka, Bogusław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/594108.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:: składnia
etnolekt śląski
odmiana pisana
syntax
Silesian ethnolect
written variation
Opis:: Artykuł poświęcony został kształtowaniu się normy składniowej w pisanej odmianie etnolektu śląskiego. Bazę materiałową stanowią teksty tzw. nowej literatury śląskiej, tworzonej od kilku lat przez grono twórców związanych z ideami emancypacji językowej Ślązaków. Norma składniowa odmiany pisanej odwołuje się do składni gwarowej. Ta z kolei jest bardzo słabo opracowana. Autor proponuje badania porównawcze ze składnią języka polskiego, które umożliwią wydobycie podobieństw i kontrastów. W części analitycznej artykułu omówiono zjawiska związane z budową grup czasownikowych (orzeczenia złożone bezokolicznikowe i imienne), konstrukcje przyimkowe, tzw. dopełniacz analityczny oraz konstrukcje nieakomodowane z partykułami ale, aby, ani.
This article is devoted to the formation of syntax norms in written variation of the Silesian dialect. The basis of reference is constituted of the so-called New Silesian Literature, which for a few years has been created by a circle of writers associated with ideas of the linguistic emancipation of Silesians. The syntax norm of written variation makes reference to dialect syntax. This in turn has been very little analyzesd. The author offers comparative research of the former with Polish syntax to enable abstraction of similarities and contrasts. The analytical part of the article discusses the phenomena of verb phrases (compound nominal predicate and predicate with infinitive), prepositional constructions, so-called analytic genitive and non-accommodated constructions with particles such as ale, aby, ani.
Źródło:: Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2019, 67; 403-420
0076-0390
Pojawia się w:: Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Wokół stołu… – kilka uwag o dawnym słownictwie związanym ze spożywaniem posiłków zachowanym w śląszczyźnie
Around the table… – a few remarks on the old vocabulary connected with consuming meals preserved in the Silesian ethnolect
Autorzy:: Kiszka-Pytel, Beata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/30145860.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:: lexical archaisms
Silesian ethnolect
cuisine
archaizmy leksykalne
etnolekt śląski
kulinaria
Opis:: Artykuł prezentuje analizę historycznojęzykową wybranych archaizmów leksykalnych z pola tematycznego ‘jedzenie’, które przetrwały w etnolekcie śląskim. Wciąż słabo opracowane kwestie dotyczące regionalnego zróżnicowania leksyki kulinarnej – mimo często podejmowanych nad nią refleksji przez językoznawców – przyczyniły się do omówienia niniejszego tematu. Celem badań prowadzonych nad słownictwem kulinarnym jest przedstawienie niewielkiego wycinka archaizmów leksykalnych obecnych w śląszczyźnie (m.in. leksemy warzyć, śniadać, wieczerzać, obiadować, jużynować (jużyna), swaczyć (swaczyna)), ukazanie ich związku z kulturą regionu, a także zastanowienie się nad częstością używania tychże przez współczesnych mieszkańców Górnego Śląska. Analiza leksyki związanej ze spożywaniem posiłków pokazała, że większość badanych słów przeszła do archiwum języka, a tylko część przetrwała we współczesnym języku polskim – głównie w ustalonych związkach wyrazowych. W etnolekcie śląskim natomiast nie utraciły one zdolności funkcjonalnych i wciąż zasilają zasoby słownictwa czynnego. Przyjrzenie się rozwojowi semantycznemu wyrazów dowiodło, że z pozoru mało istotne komponenty definicji słownikowych skrywają informacje, które pozwalają zrozumieć językową przeszłość lub pozostawiają ślady we współczesnej polszczyźnie.
The paper presents the analysis of the selected lexical archaisms from the semantic field “food” preserved in the Silesian ethnolect from the point of view of historical linguistics. The fact that the regional variation of culinary lexis is, despite frequently being analysed by linguists, still not described well enough inspired the author to discuss this issue. The research aim of this culinary lexis study is to present a small portion of lexical archaisms featured in the Silesian ethnolect (for instance warzyć, śniadać, wieczerzać, obiadować, jużynować ( jużyna) and swaczyć (swaczyna)), to show their connection with the culture of the region and to analyse the frequency of use of these lexemes by the current inhabitants of the Upper Silesia. The analysis of lexemes connected with consuming meals shows that the majority of these lexemes became archaic in the Polish language and only a few survived in the modern Polish, mostly in fixed phrases. In the Silesian ethnolect, however, these lexemes did not lose their functional capabilities and constitute a part of the active vocabulary. Analysing the semantic development of these lexemes reveals that the dictionary definition elements of seemingly little importance, contain information instrumental in understanding the linguistic past or leave marks in the modern Polish.
Źródło:: Studia Językoznawcze; 2023, 22; 41-52
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:: Studia Językoznawcze
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: KRYTYKA PRÓB EMANCYPACJI ŚLĄSZCZYZNY. PŁASZCZYZNA NAUKOWA (LINGWISTYCZNA)
CRITICISM OF ATTEMPTED EMANCIPATION OF THE LANGUAGE SPOKEN IN SILESIA – THE ACADEMIC (LINGUISTIC) ASPECT
Autorzy:: JAROSZEWICZ, HENRYK
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/777094.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: Silesian ethnolect
Polish language
linguistic policy
language standardisation
Opis:: Despite the numerous attempts made in the 21st century at gaining linguistic independence, the Silesian ethnolect still enjoys the official status of a dialect. Lack of success in the attempted emancipation should be attributed to the linguistic policy adopted by the Polish authorities and political elites. The attempts at emancipation of the language spoken in Silesia have been subjected to criticism on many levels of the social discourse including the academic level. However, a detailed analysis of the presented arguments is evidence that there are no objective, linguistic premises that questioning promotion of the Silesian ethnolect to the status of a regional language is unsubstantiated.
Źródło:: Slavia Occidentalis; 2019, 76/1; 21-47
0081-0002
Pojawia się w:: Slavia Occidentalis
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Śląszczyzna w perspektywie współczesnych metod badawczych. Postępy i postulaty
Silesian from the point of view of contemporary research methods. Progress and postulates
Autorzy:: Hofmański, Wojciech
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/511346.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:: Silesian ethnolect
linguistics
sociolinguistics, intercomprehension
the matches-guise technique
Opis:: The paper attempts to discuss the Silesian ethnolect from two different points of view. The first one is determined by the current status of research, including above all the identifiable areas of shortcomings in the field. The other goes beyond the Polish perspective that prevails in the Silesian studies discourse. The author discusses the progress of work on a Silesian language corpus, interactive research into Slavic languages in the context of intercomprehension, as well as the matched-guise technique, potentially making it possible to assess the perception of the Silesian ethnolect in the area where it is present. The re-search scopes indicated are considered to be of key importance in the context of the description of the condition and status of the ethnolect.
Źródło:: Postscriptum Polonistyczne; 2019, 1(23); 77-87
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:: Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Głos w sprawie aktualnego stanu użycia zapożyczeń niemieckich we współczesnym etnolekcie śląskim i postaw językowych jego użytkowników (raport wstępny z projektu badawczego)
On the Use of German Loan Words in Silesians’ Contemporary Ethnolect and Their Linguistic Attitudes (a Working Paper from a Research Project)
Autorzy:: Hentschel, Gerd
Fekete, István
Tambor, Jolanta
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/468397.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:: Silesian ethnolect
German loans
language attitudes
subjective frequency
codification
etnolekt śląski
germanizmy
postawy językowe
subiektywna frekwencja
kodyfikacja
Opis:: The article presents initial findings from a research project that aims to investigate to what extent German loan words are still in use in Silesian today. Over the centuries, Silesian has adopted far more loan words from German than any other dialect on Polish territory. The project focuses on speakers of Silesian and analyses their so-called subjective frequency of usage of specific Silesian Germanisms in comparison with synonymous words in Standard Polish. Nearly 700 word pairs are tested. The estimates of usage frequency are correlated with the respondents’ sociodemographic data and their so-called language attitudes towards Silesian and its position in Silesian-Polish society. The question of how Germanisms are treated is a central issue in the current discussion on the codification of Silesian.
Źródło:: Forum Lingwistyczne; 2019, 6; 17-42
2449-9587
2450-2758
Pojawia się w:: Forum Lingwistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Ponašymu – mieszany kod językowy czeskiego Śląska Cieszyńskiego
Autorzy:: Czaiński, Kamil
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/645352.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:: Silesian ethnolect
Czech language
Polish language
mixed languages
ponašymu
code-switching
Těšín Silesia
Zaolzie region
Opis:: Ponašymu – the mixed language code of Těšín SilesiaThis article describes the development of the linguistic situation in the border region of Těšín Silesia throughout its history, with particular emphasis on the so-called ponašymu – a mixed language code used in the Czech part of the region. It is based on a random combination of forms of the traditional Těšín dialect with the standard Czech language and, to a lesser extent, elements borrowed from the Polish and Slovak languages and from neighbouring Moravian dialects. An important element of the study is the analysis of selected material collected by the author during fieldwork in August 2018. Ponašymu – mieszany kod językowy czeskiego Śląska CieszyńskiegoArtykuł opisuje rozwój sytuacji językowej w pogranicznym regionie Śląska Cieszyńskiego na przestrzeni dziejów, ze szczególnym uwzględnieniem tzw. ponašymu – mieszanego kodu językowego używanego w czeskiej części regionu. Oparty jest on na dowolnym łączeniu form tradycyjnego śląskiego dialektu cieszyńskiego ze standardowym językiem czeskim i w mniejszym stopniu elementami zapożyczonymi z języka polskiego, słowackiego i sąsiednich gwar morawskich. Ważnym elementem pracy jest analiza wybranych materiałów zebranych przeze mnie w trakcie badań terenowych w sierpniu 2018 r.
Źródło:: Adeptus; 2019, 14
2300-0783
Pojawia się w:: Adeptus
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "Silesian ethnolect" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język