Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Silesian Polish language" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-13 z 13
    Tytuł:
    Niezatarte ślady. Profesor Alina Kowalska (1932–2001)
    Indelible traces. Professor Alina Kowalska (1932–2001)
    Autorzy:
    Janowska, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/468455.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    historia języka polskiego
    polszczyzna śląska
    badania liczbowe
    archiwistyka
    sylwetka naukowa
    history of the Polish language
    Silesian Polish language
    numerical research
    archive studies
    scientific profile
    Opis:
    The purpose of this article is to present the academic profile of Professor Alina Kowalska and to commemorate her as a researcher engaged in scholarly work at the University of Silesia. She was among the people who built the Institute of Polish Studies in Katowice (and earlier in Sosnowiec) from the ground up, and therefore determined its character. Her research interests pivoted around two mutually intertwined issues: the evolution of the general language and evolution of the Silesian Polish in particular. Over time, she started to pay more and more attention to the issues of the Silesian region. Her works were characterized by diligence in language documentation and by research objectivity.
    Źródło:
    Forum Lingwistyczne; 2014, 1; 133-139
    2449-9587
    2450-2758
    Pojawia się w:
    Forum Lingwistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czasowniki współczesnego śląskiego języka literackiego (płaszczyzna semantyczna, etymologiczna i morfologiczna)
    Verbs in Contemporary Silesian Literary Language (Semantics, Etymology and Morphology)
    Autorzy:
    Jaroszewicz, Henryk
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1044231.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Polish language
    Silesian dialect
    Silesian literary language
    Opis:
    The article provides the characteristics and classification of the most frequentative verbs and verb phrases used in contemporary Silesian literature. It has been established that the largest number of the studied forms is related to the different ways people physically influence the reality that surrounds them and mental processes (i.e. cognitive, evaluative and descriptive ones). The lexical diversity between Polish standard lexis and Silesian literary usage amounts to fifty-eight percent. What influences this diversity is the presence of words of German and Czech origin which amount to almost a tenth of the Silesian lexicon. Slightly less than half of the verbs are derived forms, in the vast majority formed through prefixation, aspect suffixation and postfixation. The semantic and morphological structure of the studied verb forms demonstrates a farreaching intellectualisation and formal complexity of the Silesian lexicon.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2020, 27, 2; 53-64
    1233-8672
    2450-4939
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ortografie współczesnego piśmiennictwa śląskojęzycznego
    The orthographies in contemporary Silesian-language literature
    Autorzy:
    Jaroszewicz, Henryk
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/39780678.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Silesian language
    Silesian dialect
    Polish language
    orthography
    Opis:
    Over the past two decades, Silesian literature has been written in eleven different types of orthography, the most important of which are the classical, neo-Steuer and “slabikŏrzowa” orthographies. Other orthographic proposals, e.g. by D. Dyrda, B. Kallus, P. Kalinowski, H. Kaluza, R. Wencel, did not become popular and were abandoned rather quickly. As a result, contemporary Silesian literature was dominated by the “ślabikŏrzowa” spelling, gaining popularity due to its conservative form and the support of the most essential Silesian publishing houses. However, an obstacle to the complete stabilisation of Silesian orthography is the variant spelling of “ślabikŏrzowa” (“full “ślabikorz” and simplified “ślabikŏrz”) and no detailed, explicative normative works (i.e. orthographic dictionary, grammar).
    Źródło:
    Slavia Occidentalis; 2021-2022, 78/1-79/1; 67-83
    0081-0002
    Pojawia się w:
    Slavia Occidentalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Śląska ortografia ślabikŏrzowa – status, forma, funkcjonowanie
    Ślabikŏrzowa Silesian Orthography – Its Status, Form and Functioning
    Autorzy:
    Jaroszewicz, Henryk
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/35153740.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Silesian language
    Silesian dialect
    Polish language
    standardisation
    orthography
    Opis:
    In the contemporary Silesian-language communicative space, the dominant role is played by the ślabikŏrzowa orthography, i.e. the way of writing developed at the end of the first decade of the twenty-first century. This spelling system is used in most recent Silesian-language publications, advertising language, electronic media, computer software and smartphones. The ślabikŏrzowa orthography owes its privileged position to its conservative form, the presence of clear and straightforward rules of usage and a relatively strong organisational, intellectual, scientific and economic background. However, the further development of ślabikŏrzowy literature is hampered by the lack of detailed normative materials (i.e. spelling dictionary, grammar).
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2022, 29, 2; 107-117
    1233-8672
    2450-4939
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Standardization of the Silesian Language: The Current Status and Prospects for Development
    Autorzy:
    Jaroszewicz, Henryk
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/35158300.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Polish language
    Silesian dialect
    language standardisation
    language norm
    Opis:
    At the beginning of the 20th century, a discussion on the status of the Silesian ethnolect emerged in Poland. Several years ago, the creative and language activist circles advocating for the linguistic autonomy of Silesian initiated actions aimed at the description and codification of the Silesian language. Among the many published works, only the few-page Wstępne zasady pisowni śląskiej (Preliminary Rules of Silesian Orthography) from 2009 and Gōrnoślōnski ślabikŏrz from 2010 can be considered valuable studies that had a real impact on the development of Silesian literature in the second decade of the 20th century. The relatively general normative decisions presented in these works are revised and extensively expanded in Zasady pisowni języka śląskiego (Rules of Silesian Language Orthography) from 2022. This monograph, which codifies not only Silesian orthography but also elements of grammar and vocabulary, can serve as a foundation for further activities towards the complete standardisation of the Silesian language.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2023, 30, 1; 57-69
    1233-8672
    2450-4939
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    KRYTYKA PRÓB EMANCYPACJI ŚLĄSZCZYZNY. PŁASZCZYZNA NAUKOWA (LINGWISTYCZNA)
    CRITICISM OF ATTEMPTED EMANCIPATION OF THE LANGUAGE SPOKEN IN SILESIA – THE ACADEMIC (LINGUISTIC) ASPECT
    Autorzy:
    JAROSZEWICZ, HENRYK
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/777094.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Silesian ethnolect
    Polish language
    linguistic policy
    language standardisation
    Opis:
    Despite the numerous attempts made in the 21st century at gaining linguistic independence, the Silesian ethnolect still enjoys the official status of a dialect. Lack of success in the attempted emancipation should be attributed to the linguistic policy adopted by the Polish authorities and political elites. The attempts at emancipation of the language spoken in Silesia have been subjected to criticism on many levels of the social discourse including the academic level. However, a detailed analysis of the presented arguments is evidence that there are no objective, linguistic premises that questioning promotion of the Silesian ethnolect to the status of a regional language is unsubstantiated.
    Źródło:
    Slavia Occidentalis; 2019, 76/1; 21-47
    0081-0002
    Pojawia się w:
    Slavia Occidentalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Social Differentiation of the Polish Language of the Upper Silesia in the Second Half of the 19th Century
    Autorzy:
    Kowalska, Alina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/468420.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Upper Silesia
    Polish language
    Silesian dialect
    Opis:
    The industrialisation of the Upper Silesia, development of new towns and industrial settlements, and various methods of Germanisation applied to the society caused changes in the ethnic structure of this region and strengthened the position of the German language there. The major opponent to German was the Silesian dialect used both by town dwellers and countrymen in their families and neighbouring communities, and also by the scarce representatives of the Silesian intelligentsia.The differences between the village slang and that of the people living in towns were mainly connected with vocabulary which, especially in the industrious centres, was exposed to strong German influence. The common language of the intelligentsia was that of a mixed character; it included many phonetic dialectical characteristics, even though irregularly used ones. The general Polish language was known passively, but not used. It was the language of the prayer books, songs, sermons, calendars, and magazines printed by the local publishing houses. All of these factors created a specific linguistic situation which was based on the following issue: in the Silesia of the second half of the 19th century, the opposition of spoken language versus the language of printed texts equalled the opposition of dialect versus the literary Polish language.
    Źródło:
    Forum Lingwistyczne; 2019, 6; 125-136
    2449-9587
    2450-2758
    Pojawia się w:
    Forum Lingwistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Abstammungsunsicherheiten. Versuche einer geschichtlichen und sprachlichen Klärung
    Ancestry Uncertainties Attempts to Explain them through History and Language
    Autorzy:
    Lasatowicz, Maria Katarzyna
    Tworek, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/458681.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
    Tematy:
    silesian language islands
    german-polish linguistic situation
    phonetics
    Opis:
    For the German-Polish linguistic situation in the Silesia supraregion, ancestry uncertainties of its inhabi¬tants are not uncommon. Due to the centuries-old immigration processes, the balance between belonging and strangeness is not stable. Mechanisms that contribute to this balance can be seen in the rudimentary phonetic language structure of the language island residents.
    Źródło:
    Linguistische Treffen in Wrocław; 2019, 16; 305-316
    2084-3062
    2657-5647
    Pojawia się w:
    Linguistische Treffen in Wrocław
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprawozdanie z projektu Wsparcie integracji cudzoziemców w województwie śląskim
    Report on the project Supporting integration of foreigners in the Silesian Voivodeship
    Autorzy:
    Tambor, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/510735.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    foreigner
    project
    integration
    migration
    Silesian Voivodeship
    education
    Polish language
    Opis:
    The report concerns the principal assumptions and the first phase of the pro-ject entitled Supporting integration of foreigners in the Silesian Voivodeship, implement-ed thanks to co¬ financing obtained from the Asylum, Migration and Integration Fund. The text describes the activities undertaken by the main partners of the project, i.e. the Silesian Voivodeship Office and the School of Polish Language and Culture of the University of Silesia in Katowice. The report includes de-tailed information on linguistic and cultural education of adults and children, including a summing up of the most important content taught during Polish language classes, allowing the project participants to function more easily with-in the Polish environment.
    Źródło:
    Postscriptum Polonistyczne; 2019, 2 (24); 309-315
    1898-1593
    2353-9844
    Pojawia się w:
    Postscriptum Polonistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ponašymu – mieszany kod językowy czeskiego Śląska Cieszyńskiego
    Autorzy:
    Czaiński, Kamil
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/645352.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Silesian ethnolect
    Czech language
    Polish language
    mixed languages
    ponašymu
    code-switching
    Těšín Silesia
    Zaolzie region
    Opis:
    Ponašymu – the mixed language code of Těšín SilesiaThis article describes the development of the linguistic situation in the border region of Těšín Silesia throughout its history, with particular emphasis on the so-called ponašymu – a mixed language code used in the Czech part of the region. It is based on a random combination of forms of the traditional Těšín dialect with the standard Czech language and, to a lesser extent, elements borrowed from the Polish and Slovak languages and from neighbouring Moravian dialects. An important element of the study is the analysis of selected material collected by the author during fieldwork in August 2018. Ponašymu – mieszany kod językowy czeskiego Śląska CieszyńskiegoArtykuł opisuje rozwój sytuacji językowej w pogranicznym regionie Śląska Cieszyńskiego na przestrzeni dziejów, ze szczególnym uwzględnieniem tzw. ponašymu – mieszanego kodu językowego używanego w czeskiej części regionu. Oparty jest on na dowolnym łączeniu form tradycyjnego śląskiego dialektu cieszyńskiego ze standardowym językiem czeskim i w mniejszym stopniu elementami zapożyczonymi z języka polskiego, słowackiego i sąsiednich gwar morawskich. Ważnym elementem pracy jest analiza wybranych materiałów zebranych przeze mnie w trakcie badań terenowych w sierpniu 2018 r.
    Źródło:
    Adeptus; 2019, 14
    2300-0783
    Pojawia się w:
    Adeptus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czasowniki onomatopeiczne w gwarach Śląska na tle słowiańskim. I. Leksemy opisujące głosy i zachowania ptaków
    Onomatopoeic verbs in the Silesian dialect compared to Slavic languages. I. Lexemes describing bird sounds and behaviours
    Autorzy:
    Muszyńska, Marzena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/594261.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    słowotwórstwo czasownika
    onomatopeja
    gwary Śląska
    języki słowiańskie
    polszczyzna historyczna
    verb formation,
    onomatopoeia,
    Silesian dialect,
    Slavic languages,
    historical Polish language
    Opis:
    Artykuł stanowi opracowanie z zakresu czasowników onomatopeicznych w gwarach Śląska, a konkretnie dotyczy leksemów opisujących głosy i zachowania ptaków. Zagadnienie zostało zaprezentowane na tle słowiańskim i w kontekście polszczyzny ogólnej, z uwzględnieniem polszczyzny historycznej (zwłaszcza doby staro- i średniopolskiej). Przytoczone przykłady opowiadają się za tezą o więzi między budową głoskową wyrazu a jego znaczeniem. Zwraca się uwagę na istotną w wypadku onomatopei opozycję u–i (samogłoskom tylnym: u, o, a odpowiada wyobrażenie dużych przedmiotów, a samogłoskom przednim: i, y, e – wyobrażenie małych obiektów). Ważny wydaje się sam fakt odnotowania interesującego zbioru „ptasich” onomatopei, gdyż w polskiej literaturze omawianej tematyce poświęca się stosunkowo niewiele miejsca (przeważają publikacje obcojęzyczne).
    This paper is a study dedicated to onomatopoeic verbs in the Silesian dialect, and specifically, lexemes describing bird sounds and behaviours. The subject has been discussed compared to Slavic languages and in the context of the common Polish language, as well as taking into consideration historical Polish (in particular that in the Old- and Middle Polish era). The provided examples support the thesis that there exists a link between the word’s sound formation and its meaning. There is emphasized the opposition between ‘u’ and ‘i’ which is essential in the case of onomatopoeia (back vowels ‘u’, ‘o’ and ‘a’ are used with reference to large objects, while front vowels ‘i’, ‘y’ and ‘e’ – small objects). Noticing an interesting set of ‘bird-type’ onomatopoeia also seems important, since there is relatively little mention of this phenomena in the Polish literature (foreign studies prevail).
    Źródło:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2013, 59; 165-187
    0076-0390
    Pojawia się w:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Barwy polszczyzny w powieści Anny Cieplak "Rozpływaj się"
    The colors of Polish in the novel by Anna Cieplak "Rozpływaj się"
    Autorzy:
    Moch, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/11543525.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
    Tematy:
    odmiany polszczyzny
    gwara śląska
    język milenialsów
    hybrydyczność opisu literackiego
    varieties of Polish
    Silesian dialect
    Millennial language
    hybrid characterof the literary description
    Opis:
    The aim of the article is to show the lexical and stylistic diversity of the Polish language used in Upper Silesia, presented by Anna Cieplak, and to indicate the linguistic and cultural processes which the language of younger and older generations living in this region undergoes. The most important of them include the disappearance of the Silesian dialect in the speech of the thirty-year-old heroes and the intensification of vulgarization of the language as a result of the lack of professional and personal prospects in their lives. The lexical layer of the novel is dominated by the colloquial version of the Polish language along with youth slang, with a large number of Anglicisms, and a smaller number – Germanisms, mainly from the sphere of the Internet and stimulants. One can speak of the lexical-stylistic hybridity of the description of the world as a tool for expressing its diversity and complex identity of Silesians.
    Celem artykułu jest ukazanie różnorodności leksykalnej i stylistycznej polszczyzny używanej na Górnym Śląsku, przedstawionej przez Annę Cieplak, oraz wskazanie na procesy językowo-kulturowe, jakim ulega język młodszych i starszych pokoleń zamieszkujących ten region. Do najważniejszych z nich należy zanikanie gwary śląskiej w mowie trzydziestoletnich bohaterów i nasilenie wulgaryzacji języka jako skutek braku w ich życiu perspektyw zawodowych i osobistych. W warstwie leksykalnej powieści dominuje odmiana potoczna polszczyzny wraz z młodzieżowym slangiem, z dużą liczbą anglicyzmów, mniejszą – germanizmów, głównie ze sfery internetu i używek. Można tu mówić o leksykalno-stylistycznej hybrydyczności opisu świata jako narzędzia wyrażania jego różnorodności i złożonej tożsamości Ślązaków.
    Źródło:
    Język. Religia. Tożsamość; 2022, 2 A (26); 75-86
    2083-8964
    2544-1701
    Pojawia się w:
    Język. Religia. Tożsamość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wkład współczesnej mniejszości niemieckiej w pielęgnowanie i rozwój górnośląskiego dziedzictwa kulturowego – wybrane zagadnienia
    The contribution of the contemporary German minority in care and development of the Upper Silesian cultural heritage – selected issues
    Autorzy:
    Popieliński, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/497073.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
    Tematy:
    Górnośląskie dziedzictwo kulturowe
    niemieckie dziedzictwo kulturowe
    mniejszość niemiecka w Polsce
    Górny Śląsk
    Ślązacy
    śląskość
    gwara śląska
    szkolnictwo dla mniejszości niemieckiej
    polsko‑niemieckie dwujęzyczne nazwy miejscowości
    Upper Silesian cultural heritage
    German cultural heritage
    German minority in Poland
    Upper Silesia
    Silesians
    Silesianess
    Silesian language
    education for the German minority
    (polish‑german) bilingual names of built‑up areas
    Opis:
    W artykule autor przedstawia wkład współczesnej mniejszości niemieckiej w pielęgnowanie i rozwój górnośląskiego dziedzictwa kulturowego na wybranych przykładach. Wpierw przedstawia on czytelnikowi specyfikę Górnego Śląska oraz ich rodzimych mieszkańców, a następnie wyjaśnia, w jaki sposób mniejszość niemiecka przyczynia się do pielęgnowania i rozwoju górnośląskiego dziedzictwa kulturowego. Autor skupia się przede wszystkim na kwestiach niematerialnego dziedzictwa kulturowego mniejszości niemieckiej z Górnego Śląska. Szczególnie na kwestiach szeroko pojętej działalności (społeczno‑kulturalnej i politycznej), tożsamości czy języka (komunikacja interpersonalna, edukacja). Wymienione zagadnienia należą do jednych z najważniejszych elementów omawianego dziedzictwa kulturowego.
    In the article, the author presents contribution of the German minority in care and development of the Upper Silesian cultural heritage on the selected examples. First he shows reader the specific of Upper Silesia and its indigenous peoples, and then he explains, how the German minority contributes to care and development of the Upper Silesian cultural heritage. First of all the author concentrates on the intangible cultural heritage issues of the German minority from Upper Silesia. Particularly on the issues in the broadly understood activity (social, cultural and political), identity or language (verbal communication, education). These issues are one of the most important elements of this Upper Silesia cultural heritage.
    Źródło:
    Język. Religia. Tożsamość; 2019, 1(19); 137-152
    2083-8964
    2544-1701
    Pojawia się w:
    Język. Religia. Tożsamość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-13 z 13

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies