Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Silesia Cieszyn" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 89
Tytuł:
Początek stosunków czechosłowacko-polskich według czeskiej historiografii
Autorzy:
Schelle, Karel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621791.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Silesia, Cieszyn
Opis:
The paper presents the conclusions of Czech historiography about the beginnings of Czechoslovak-Polish relations in 1918. Czechoslovakia was becoming a new state at that time and its territories had earlier formed a part of the Austro-Hungarian monarchy. In October 1918 the process of creating local organs of a new state began. It also took place in Silesia, where Polish and Czech communities were living together. The Polish community also created its local organs. There were even some contacts established between Polish and Czech local institutions and a provisional territorial agreement was signed. It was not approved by the Prague government, which in November and December 1918 was not able to decide about the future of Silesia. These decisions were taken later.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2011, 10; 11-19
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Testament Jana Śliwki z 1873 roku
Autorzy:
Morys-Twarowski, Michael
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/640593.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Jan Śliwka
evangelical Church in Cieszyn
Cieszyn Silesia
Augsburg evangelical church
Opis:
Jan Śliwka (1823–1874) was a teacher, reporter, author of textbooks, presbyter of the evangelical Church in Cieszyn and also one of the leading Polish nationalist activists in the district of Cieszyn Silesia. The present article contains an edition of a valuable source to Jan Śliwka’s biography which up until now has been unknown to scholars. The source in question is Śliwka’s last will which was drawn up on 23 June 1873 and is currently to be found in the State Archive in Cieszyn. The source may also be used in research on the mentality of the Polish intelligentsia of peasant origin belonging to the Augsburg evangelical church. It also gives one an idea about the quality of the Polish language used by the graduates of the evangelical high school and the six-week teacher training course in Cieszyn.
Źródło:
Prace Historyczne; 2012, 139; 169-174
0083-4351
Pojawia się w:
Prace Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Towarzystwo Ewangelickie Oświaty Ludowej” w Cieszynie (1881-1905) – stan badań
Evangelical Society of Popular Education in Cieszyn (1881-1905)
Evangelische Gesellschaft für Volksbildung in Teschen (1881 – 1905)
Евангелическое общество народного просвещения в Цешине (1881-1905)
Autorzy:
Mrowiec, Ewa Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/494565.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
Social movements in Poland in the 19-20th centuries
Educational activity
Religious organizations
Protestantism of Augsburg Confession
Cieszyn Silesia
National awareness
Evangelical Society of Popular Education
Cieszyn
State of research
Ruchy społeczne Polska XIX-XX w.
działalność oświata
organizacje religijne
Ewangelicyzm augsburski
Śląsk Cieszyński
świadomość narodowa
Towarzystwo Ewangelickie Oświaty Ludowej
Stan badań
Opis:
The main subject of the article was analysis of the sources devoted to the activity of Evangelical Society of Popular Education, the organization established by pastor Franciszek Michejda ( 1848-1921). The pastor was an outstanding religious and national activist in Cieszyn Silesia. The aim of the organization was the increase of the religious and national awareness among the Lutheran society. The pulished materials concerning the history of the Society activities were presented in four acpects: The history of the organization (establishment, the forms of activity) The subject matter of the Society Publishing activities Periodics and press publications The subject of the Society that was discussed in scientific publications was presented in a few contexts: personal (e.g the influence of the activists on the organization); national ( the importance of the society in shaping national awareness and patriotic feelings); social ( integrating various national groups); publishing ( written language as a tool of shaping the national and religious awareness); literary-scientific ( developing reading preferences and tastes in literature); finally cultural ( spreading culture in the region). Conducted query confirmed the necessity of carrying out detailed research of the subject including archival sources.
Przedmiotem artykułu była analiza źródeł poświęconych działalności Towarzystwa Ewangelickiego Oświaty Ludowej, organizacji założonej przez ks. Franciszka Michejdę (1848-1921), wybitnego działacza religijnego i narodowego na Śląsku Cieszyńskim. Celem organizacji było podnoszenie w społeczności luterańskiej (ewangelicko-augsburskiej) świadomości religijnej oraz narodowej. Materiały publikowane, podejmujące zagadnienie historii oraz aktywności Towarzystwa zostały omówione w czterech aspektach: 1. Historii organizacji (założenie, formy działalności), 2. Osobowości Towarzystwa, 3. Działalności wydawniczej, 4. Periodyków oraz prasy TEOL-u. Podejmowana w literaturze naukowej tematyka związana z Towarzystwem była sygnalizowana lub oceniana w kilku kontekstach: osobowym (m.in. wpływu działaczy TEOL-u na kształt organizacji), narodowym (miejscu jakie zajmowało rozwijanie świadomości narodowej i patriotyzmu), społecznym (integracji reprezentantów różnych środowisk), wydawniczym (tj. słowa pisanego jako podstawowego narzędzia walki o świadomość religijną i narodową), literacko-naukowym (kształtowaniu gustów czytelniczych oraz popularyzację literatury) i kulturalnym (krzewieniu szeroko rozumianej kultury w regionie). Przeprowadzona kwerenda potwierdziła potrzebę szczegółowego opracowania tematu, ze szczególnym uwzględnieniem źródeł archiwalnych.
Źródło:
Rocznik Teologiczny; 2013, 55, 1-2; 139-159
0239-2550
Pojawia się w:
Rocznik Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modelowanie transgranicznych systemów logistycznych na przykładzie euroregionów Śląsk Cieszyński, Beskidy, Silesia
The modelling of cross-border logistics systems based on examples of the euro region: Silesia Cieszyn, Beskids, Silesia
Autorzy:
Stawiarska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/253015.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Instytut Naukowo-Wydawniczy TTS
Tematy:
transgraniczne systemy logistyczne
euroregiony
Śląsk Cieszyński
Beskidy
Silesia
cross-border logistic systems
Euroregions
Silesia Cieszyn
Beskids
Opis:
W artykule zaprezentowano analizę stanu systemu i potencjału logistycznego wybranych euroregionów. Wyłoniono szanse i zagrożenia oraz wpływ istotnych czynników na modelowanie systemów logistycznych. Podkreślono potrzebę ciągłego monitorowania, po to aby system nie był statyczny, a raczej złożony, elastyczny i dynamicznie reagujący na zmiany w otoczeniu. Artykuł zawiera rekomendacje rozwojowe dla władz regionu. Artykuł ma być potwierdzeniem dwóch tez: Studium polityki transportowej państwa w zakresie rozwoju towarowych przewozów transgranicznych jest pierwszym etapem modelowania regionalnego systemu logistycznego; Analiza infrastruktury transportowej i logistycznej na granicach Polski i krajów sąsiadujących oraz ocena współpracy obszarów transgranicznych w rozwoju przewozów osobowych i towarowych pomagają w modelowaniu/ usprawnianiu funkcjonowania regionalnego systemu logistycznego.
The article highlighted the need for continuous monitoring so that the system was not static but; rather complex, flexible and dynamically responsive to changes in the environment. The article includes recommendations for the development for regional authorities. In the article two of these were confirmed: The study of the transport policy of the state in the development of cross-border freight is the first step in modelling the regional logistics system; Analysis of the transport infrastructure and logistics of the Polish border and neighbouring countries and assessing the areas of cross-border cooperation in the development of passenger and freight assisted modelling / improving the functioning of the regional logistics system.
Źródło:
TTS Technika Transportu Szynowego; 2013, 10; 753-763, CD
1232-3829
2543-5728
Pojawia się w:
TTS Technika Transportu Szynowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Klerycy z Administratury Apostolskiej w Czeskim Cieszynie studiujący na Wydziale Teologicznym Cyryla i Metodego w Pradze
Clerics from Apostolic Administration in the Czeski Cieszyn studying at the Catholic Theological Faculty of St. Cyril and Methodius in Prague
Autorzy:
Tokarz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560493.pdf
Data publikacji:
2014-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Zaolzie
Śląsk Cieszyński
seminarium
klerycy
Litomierzyce
Administratura Apostolska
Cieszyn Silesia
seminary
clerics
Apostolic Administration
Opis:
Administratura Apostolska w Czeskim Cieszynie nierozerwalnie łączy się z historią Śląska Cieszyńskiego oraz Polaków, którzy jako mniejszość narodowa znaleźli się poza granicami własnej ojczyzny. Dzieje tej struktury administracyjnej obrazują także skomplikowane losy Kościoła katolickiego w Czechosłowacji pod wpływami rządów komunistycznych w trudnym dla niego okresie po II wojnie światowej. Śląsk Cieszyński jest to region na granicy polsko-czeskiej, podzielony obecnie wzdłuż rzeki Olzy. Początkowo należał do Polski, następnie do Królestwa Czech, a po I wojnie światowej stał się obiektem sporu między nowo powstałymi państwami: Polską i Czechosłowacją. Rejon ten zamieszkiwali w większości Polacy, a po podziale w 1920 roku duża ich część znalazła się po zachodniej stronie rzeki Olzy. Obszar ten z czasem zaczęto nazywać Zaolziem. Kościół katolicki na tym terenie należał do diecezji wrocławskiej. Po II wojnie światowej w 1947 roku powstała Administratura Apostolska w Czeskim Cieszynie, która istniała do roku 1978, aż została oficjalnie włączona do archidiecezji ołomunieckiej. Większą część obszaru tej struktury zajmowało Zaolzie zamieszkałe początkowo w większości przez Polaków. Od roku 1953 do 1990 wszyscy klerycy z tej części Czechosłowacji kształcili się oficjalnie w Wyższym Seminarium Duchownym w Litomierzycach. Przyjeżdżali tam również klerycy z tzw. Administratury Apostolskiej w Czeskim Cieszynie. Wielu z nich wywodziło się z polskiej mniejszości Zaolzia. Część deklarowała się jako Czesi, część jako Polacy. W dokumentach litomierzyckiej uczelni możemy odnaleźć alumnów z nazwiskami polsko brzmiącymi lub po prostu czeskimi. Większość z nich urodziła się jednak na terenie Zaolzia.
Apostolic Administration in the Czeski Cieszyn is inextricably linked with the history of Cieszyn Silesia and the Polish community, which found themselves as a minority beyond the borders of their own country. History of this administrative structure also illustrates the complicated fate of the Catholic Church in Czechoslovakia under the influence of communist authority in the difficult period after World War II. Cieszyn Silesia is a region on the Polish-Czech border, currently divided along the river Olza. Originally belonged to the Poland, then to the Kingdom of Bohemia and after World War I became the object of a strife between the fledging states Poland and Czechoslovakia. This region was inhabited by the majority of Poles and many of them found themselves outside their homeland. Area on the west side of Olza river began to be called Zaolzie. The Catholic Church in this territory belonged to the diocese of Wroclaw. After World War II in 1947, the Apostolic Administration was established in the Czeski Cieszyn. It existed to 1978, when was officially incorporated into the Archdiocese of Olomouc. Zaolzie took the greater part of the area of this structure and was originally inhabited mostly by Poles. From 1953 to 1990, all clerics from this part of Czechoslovakia formally educated in the only official seminary in Litomierzyce. Students from Apostolic Administration in the Czech Cieszyn also came there. Many of them descended from the Polish minority in Zaolzie. Some declared as Czechs, the other as Poles. In documents of seminary in Litomierzyce we can find clerics with Polish-sounding or just Czech surnames. Most of them, however, were born in Zaolzie.
Źródło:
Folia Historica Cracoviensia; 2014, 20; 309-317
0867-8294
Pojawia się w:
Folia Historica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kłodowie z Puńcowa koło Cieszyna od XVIII do początku XX wieku
The Kłoda Family from Puńców near Cieszyn from 18th Century to the Beginning of the 20th Century
Autorzy:
Morys-Twarowski, Michael
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2052182.pdf
Data publikacji:
2014-12
Wydawca:
Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Tematy:
history of Cieszyn Silesia
genealogy of peasant families
Puńców
the Kłoda family
historia Śląska Cieszyńskiego
genealogia rodzin chłopskich
rodzina Kłodów
Opis:
The Kłoda family was a peasant family most likely originating from Końska in Cieszyn Silesia. In the 40s of the 18th century they settled down in Puńców. Jan (1715–1790) and Paweł (1721–1796) as the first of the family purchased the land in the village of Puńców. The following article presents 120 biographies of the Kłoda family members, additionally discussing the issue of their ethnic and language membership. The Kłoda family were Polish speaking peasants, and in the second half of the 19th century they were in the zone of the influence of the Polish national movement. The movement was supported, among others, by Andrzej Kłoda (b.1816), the owner of the farm no.50 in Puńców. His grandson, Paweł (1879-1968), belonged to Polish associations. After the collapse of the Austro-Hungarian Empire in 1918, he actively worked for the family village to join the reborn Poland, he was the author of the slogan: “There’s no Poland without Puńców”. The collected material can be used, inter alia, in the study on naming peasants within Cieszyn Silesia, their mobility and property status.
Kłodowie byli rodziną chłopską, wywodzącą się najprawdopodobniej z Końskiej na Śląsku Cieszyńskim. W latach 40. XVIII wieku osiedlili się w Puńcowie. Jan (ok. 1715-1790) i Paweł (1721-1796) jako pierwsi z rodu nabyli grunty w tejże miejscowości. Artykuł przedstawia 120 biogramów Kłodów z Puńcowa, dodatkowo rozważa zagadnienie ich przynależności etnicznej i językowej. Kłodowie byli polskojęzycznymi chłopami, a w drugiej połowie XIX wieku znaleźli się w strefie oddziaływania polskiego ruchu narodowego. Popierał go m.in. Andrzej Kłoda (ur. 1816), właściciel gospodarstwa w Puńcowie nr 50. Jego wnuk Paweł (1879-1968) należał do polskich stowarzyszeń. Po rozpadzie monarchii austro-węgierskiej w 1918 roku działał na rzecz przyłączenia rodzinnej wioski do odrodzonego państwa polskiego, był nawet twórcą hasła: „Nie ma Polski bez Puńcowa”. Zebrany materiał można wykorzystać m.in. w badaniach nad imiennictwem chłopów na Śląsku Cieszyńskim, ich mobilnością i pozycją majątkową.
Źródło:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2014, 2, 2; 116-157
2353-2734
Pojawia się w:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między tym, co „nasze” a atrakcją turystyczną. Prywatne kolekcje i izby regionalne na Śląsku Cieszyńskim w perspektywie antropologicznej
Between Components of „Our Heritage” and a Tourist Attraction. Private Collections and Folk Exhibitions in Cieszyn Silesia in an Anthropological Perspective
Autorzy:
Studnicki, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2052190.pdf
Data publikacji:
2014-12
Wydawca:
Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Tematy:
Cieszyn Silesia
collecting
regionalism
Śląsk Cieszyński
kolekcjonerstwo
regionalizm
Opis:
The article discusses private folk exhibition rooms, collections and museums founded by non-governmental organizations or enthusiasts of local communities’ past, history, culture and heritage. On the one hand, those places are a kind of sites of memory (lieux de mémoire), on the other, they are tourist attractions. Their appearance can be described as manifestation of cultural identity and response to changes introduced, by modernity and globalization.
Artykuł poświęcony jest prywatnym izbom regionalnym, kolekcjom, muzeom zakładanym przez stowarzyszenia społeczne i osoby będące fascynatami lokalnej przeszłości, historii, kultury i dziedzictwa. Z jednej strony są one rodzajem miejsc pamięci, z drugiej zaś są atrakcją turystyczną. Ich pojawienie się można wyjaśniać jako manifestację tożsamości kulturowej oraz reakcję na zmiany, jakie przyniosła nowoczesność i globalizacja.
Źródło:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2014, 2, 2; 23-69
2353-2734
Pojawia się w:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekumenizm na Śląsku Cieszyńskim z perspektywy końca XX stulecia i początku XXI wieku
Ecumenism in Cieszyn Silesia seen from the perspective of the end of 20th century and the beginning of 21st century
Autorzy:
Budniak, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950426.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Śląsk Cieszyński
diecezja bielsko-żywiecka
ekumenizm
inicjatywy ekumeniczne
Kościół katolicki
Kościół ewangelicko-augsburski
cieszyn silesia
bielsko-żywiec diocese
ecumenism
ecumenic
initiatives
roman catholic church
evangelical church of the augsburg
confession
Opis:
Over the years from 16th century up to our times, Protestants, Catholics and Jews lived peacefully together in the region of Cieszyn Silesia. At the beginning of the third millenium one can follow the words of the Swiss Reformed theologian, Karl Barth, that “although we believe otherwise, we don’t belive in another God”. According the the words everybody’s religion and values must be respected. Cieszyn Sliesia has always been associated with everything what is Christian. For centuries it has been the cradle of faith and the love for God. Cieszyn, as the capital of the region, is a town in which ecumenism – not the theological, but the everyday, practical one – makes sense of people’s lives. Due to historical conditions, this land was rich in clergy and lay people for whom the welfare of other human beings, help for those in need, the social, economical and intellectual developement of the capital town were matters of overriding importance. Today – tradition, history, cultural and intellectual heritage connected with this town speak clearly to everybody. The inhabitants of this land value in a really special way the great gift of unity which was given to them in the spirit of God’s love. No social or cultural activity is impossible here thanks to the true engagement of Catholics and Protestants who are motivated by the idea of developement of this magic place. In Cieszyn Silesia, where “ecumenism is the matter of social life”, the ecumenical awarness is more and more promoted. It can easily be said that the region, in terms of its ecumenical activity in all its dimensions (spiritual, intellectual, pastoral and practical), could be a guiding light for Europe.
Źródło:
Rocznik Teologii Katolickiej; 2015, 14, 2
1644-8855
Pojawia się w:
Rocznik Teologii Katolickiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Euroregion śląsk cieszyński jako przykład współpracy transgranicznej ze szczególnym uwzględnieniem lat 2007-2013
Cieszyn Silesia Euroregion as an Example of Cross-Border Cooperation with Particular Reference to Period 2007-2013
Autorzy:
Herman, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2096426.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Instytut Socjologii
Tematy:
Euroregions
Cieszyn Silesia Euroregion
borderland
Polish-Czech relations
Euroregiony
Euroregion Śląsk Cieszyński
pogranicze
stosunki polsko-czeskie
Opis:
W artykule głębszej analizie została poddana współpraca w ramach Euroregionu Śląsk Cieszyński. Stanowi ona ciekawy obiekt badawczy ze względu na zaszłości historyczne – spory o tereny Śląska Cieszyńskiego. Znamiennym symbolem regionu są przedzielone granicą miasta Cieszyn i Czeski Cieszyn. Celem artykułu jest analiza współpracy transgranicznej między Polską a Republiką Czeską na terenie euroregionu. Przyjęto hipotezę, że rozwija się ona systematycznie po wstąpieniu Polski i Czech do Unii Europejskiej, a także, że rozwija się obecnie przede wszystkim dzięki funduszom pozyskiwanym z Unii Europejskiej. Założono także, że  uwarunkowania historyczne oraz kulturowe mają niekorzystny wpływ na rozwój współpracy. Do zweryfikowania hipotez wykorzystane zostały przede wszystkim dane urzędowe publikowane po zakończeniu projektów realizowanych przez Euroregion Śląsk Cieszyński.
The article is focused on the cooperation within the Euroregion Cieszyn Silesia. It is an interesting area for research because of the difficult history of the region, including military confrontations over territory of Cieszyn Silesia. Towns Cieszyn and Český Těšín (Czech Cieszyn) are divided by a border on the Olza River and still are a significant symbol of the region. The aim of the article is to analyse cross-border cooperation between Poland and Czech Republic in the Euroregion Cieszyn Silesia. First hypothesis of the article says that cooperation has been developing systematically since the accession of Poland and Czech Republic to the European Union and it is primarily based on the European Funds. It is also said that historical and cultural determinants have negative impact on the cooperation development. First and foremost, to verify hypotheses mentioned above, there have been used official data published by the administrators of the projects that were implemented in the Euroregion Cieszyn Silesia.
Źródło:
Konteksty Społeczne; 2015, 3, 2; 46-62
2300-6277
Pojawia się w:
Konteksty Społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Partyzancka epopeja. Dzieje Hellerów z Huty – górali śląskich z Brennej na Śląsku Cieszyńskim
The Guerrilla Epic. The History of the Heller family from Huta – the Highlanders from Brenna in Cieszyn Silesia
Autorzy:
Grajewski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057024.pdf
Data publikacji:
2015-12
Wydawca:
Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Tematy:
genealogy
Brenna
Cieszyn Silesia
Silesian Beskids
the Heller family
genealogia
rodzina Hellerów
Śląsk Cieszyński
Beskid Śląski
Opis:
The Heller family, who originated most likely from Moravian Germany, were glassworkers by profession. They resided in Brenna, a village located in the Silesian Beskids. While adopting the lifestyle of the local highlanders, they took their Wallachian culture, Slavic language and Catholic religion. After the liquidation of the glass factory, the Heller family became peasants and started to farm on a small piece of land, due to which they were classified as a local middle class, the so-called. “Free farmers”. In the course of time the representatives of this family divided into several distinct branches, settled among others on the land No. 44, ie. na Hucie (Eng. glass factory; at factory) and No. 73 – u Filipa. (Eng. at Philip’s) They performed a key role in formation of the modern society of this mountain village. Standing out against the general culture and having strong national awareness that predestined them to perform public and social functions, during the war the Heller family organized a grassroots resistance movement against the occupier. The article attempts to present the life and work of six generations of the Heller family from Huta (No. 44) while studying various aspects of existence of the local highlanders. Dramatic events of World War II, when the ninth generation of the Heller family by their actions sealed the ideological choices concerning the Polish and Catholic character of the family, were the last stage of evolution and the formation of the new face of the family. The article describes, among others, the fate of Karol Heller, who formed a guerilla troop called “Wędrowiec” (Eng. “Wanderer”) that operated within the Home Army, his brothers – Stanisław and Wincent, who died in the fight with Germans, and their sister – Maria Kawik – nicknamed: “Beskids Antigone” or “Mother of Guerillas”, whose poems and diaries are an extraordinary witness of history crowning three centuries of the residence of the Heller family at the foot of the Beskids
Hellerowie, z pochodzenia najpewniej morawscy Niemcy, z zawodu – hutnicy szkła, zamieszkując w leżącej w Beskidzie Śląskim Brennej, zaadoptowali się do stylu życia miejscach górali, przyjmując ich wołoską kulturę, słowiański język i katolicką religię. Hellerowie po likwidacji huty gospodarujący jako chłopi na niewielkim kawałku ziemi zaliczani byli do grona miejscowej klasy średniej jako tzw. „wolni zagrodnicy”. Przedstawiciele tego rodu z czasem podzieli się na kilka odrębnych gałęzi osiadłych m.in. na gruntach nr 44, tj. „na Hucie” i 73 – „u Filipa”. Mieli oni znaczny udział w budowie nowoczesnego społeczeństwa tej górskiej miejscowości, wyróżniając się na tle ogółu kulturą i silnym uświadomieniem narodowym, co predestynowało ich do pełnienia funkcji publicznych oraz społecznych, zaś w czasie wojny – do zorganizowania oddolnego ruchu oporu przeciw okupantom. W artykule przedstawiono bliżej życie i działalność sześciu pokoleń Hellerów „z Huty” (nr 44), śledząc różne aspekty egzystencji miejscowych górali. Ostatnim etapem ewolucji i formowania się nowego oblicza tego rodu były dramatyczne wydarzenia czasów II wojny światowej, kiedy to dziesiąte z kolei pokolenie Hellerów swoją postawą przypieczętowało ideowe wybory – polski i katolicki charakter rodziny. W artykule opisano m.in. losy Karola Hellera, twórcy oddziału partyzanckiego ZWZ AK „Wędrowiec”, oraz jego braci – Stanisława i Wincentego, którzy ponieśli śmierć w walce z Niemcami, a także ich siostry – Marii Kawik – „Beskidzkiej Antygony”, „Matki Partyzantów”, której wiersze i zapisy pamiętnikarskie są niezwykłym świadectwem historii, wieńczącym trzy stulecia bytności rodu Hellerów u stóp Beskidu.
Źródło:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2015, 3, 3; 52-102
2353-2734
Pojawia się w:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W „mechanizmach swoich czasów”. O napięciach między perspektywą prywatną a ideologiczną w tekstach Jana Szczepańskiego, Jana Wantuły i Józefa Pilcha
“The Mechanisms of Their Times” – the Tensions Between Private and Ideological Perspectives in the Works of Jan Szczepański, Jan Wantuła and Józef Pilch
Autorzy:
Szkaradnik, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/413664.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
autobiografizm
dzienniki
ideologia
Śląsk Cieszyński
Jan Szczepański
Jan Wantuła
Józef Pilch
autobiographism
diaries
ideology
Cieszyn Silesia
Opis:
Temat artykułu stanowią dynamiczne relacje między perspektywą prywatną a ideologiczną, jakie pojawiają się w tekstach socjologa Jana Szczepańskiego oraz bibliofilów i historyków amatorów Jana Wantuły i Józefa Pilcha. Wymienione postacie łączy pochodzenie z ewangelickich rodzin chłopskich z Ustronia na Śląsku Cieszyńskim i więzi rodzinno-przyjacielskie, a zinternalizowane w dzieciństwie wzory kulturowe przejawiają się w ich tekstach i wpływają na treść obydwu perspektyw. Ideologia bowiem jest w artykule rozumiana nie tylko jako doktryna narzucona np. przez władze PRL, lecz jako zespół poglądów służących orientowaniu zbiorowego działania. Z takiego stanowiska autorka przygląda się zarówno dziennikom, wspomnieniom, listom, jak artykułom i esejom bohaterów szkicu, aby udowodnić brak odpowiedniości: zapiski osobiste – perspektywa prywatna, publikacje – ideologiczna. Rozważa najpierw kwestię prawdy diarystyki, cele pisania dzienników oraz zależność ich treści od zamierzonego wykorzystania np. w publikacjach. Szczepański, Pilch i Wantuła nie tylko zawarli w oficjalnych wydawnictwach wizje rzeczywistości niezupełnie zgodne z oficjalną ideologią, ale przede wszystkim w ramach owej ideologii krzewili ideologię przez siebie wybraną. Mobilizowali społeczeństwo do dbania o dobro wspólne przez rzetelną pracę, gospodarność, oszczędność itp., wiążąc te cechy z etosem protestanckim i cieszyńskim. Na koniec autorka wskazuje, jak teksty bohaterów artykułu oraz ich biografie symboliczne są obecnie używane do kształtowania wspólnoty lokalnej w ich rodzinnych stronach.
The subject of this article is the dynamic relations between the private and ideological perspectives which appear in the works of sociologist Jan Szczepański, as well as book-lovers and historians Jan Wantuła and Józef Pilch. The figures were colligated by a background, namely evangelical peasant families in Ustroń in Cieszyn Silesia, and also family ties and friendship. The cultural patterns assimilated by them in childhood are manifested in their texts and influence the character of the perspectives mentioned. In this article an ideology is understood not only as a doctrine imposed, for example, by the Polish People’s Republic’s authorities, but as a combination of beliefs serving to orient collective activities. From this viewpoint the article explores the diaries, memoirs, letters, articles and essays of this study’s heroes to show the lack of an connective thread in the paradigm: personal notes – private perspective; publications – ideological perspective. Firstly, the article examines the question of diaries’ truth, the aims of journal writing, as well as the dependence of its content on planned uses, including in publications. Szczepański, Pilch and Wantuła not only offered visions of reality contained in official publications which were not completely in line with the official ideology, but above all as part of this ideology they promoted an ideology chosen by them. That is, they mobilized the society to care for the common good by means of solid work and thriftiness, what they associated with their Protestant and Cieszyn Silesia ethos. Then the article demonstrates how the texts of this article’s heroes and their symbolic biographies are being used to shape the local community in their homeland at the present time.
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2015, 64, 4; 83-101
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne autoidentyfikacje mieszkańców Zaolzia
Contemporary self-identificatons of Zaolzie residents
Autorzy:
Marcol, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/667151.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Cieszyn Silesia
frontier
self-identification
identity
Opis:
For the residents of Cieszyn Silesia, especially Czech, the establishment of national boundaries along the course of the Olza River in 1920, meant that they had to form a new picture of the world and determine their own place in the community, which also had to be redefined. For Zaolzie residents, the process of constructing their own identity depends on mechanisms of competition, negotiation and power (media, education and administration). It also is a consequence of the recognition of the boundary as something natural and “ever” existent. The clash of different self-identifications is seen on the symbolic level, especially linguistic.
Źródło:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne; 2015, 15; 240-250
1506-5790
2353-9860
Pojawia się w:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Creating an image of a region – Euroregion Beskydy and Euroregion Cieszyn Silesia examples
Autorzy:
Wróblewski, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/972454.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
culture
image
Euroregion Beskydy
Euroregion Cieszyn Silesia
tourism
kultura
obraz
Euroregion Beskidy
Euroregion Śląsk Cieszyński
turystyka
Opis:
In the discussion of communication in management studies, more and more attention is being given to research on an image of a product as well as a brand of an institution. In times when the value of great corporations is mainly based on well promoted and maintained brands, any activity without care of reputation is unimaginable. This rule also applies to cities, communes or regions. Image is currently of strategic significance for these subjects. It can be stated that there is a type of relationship. When an image of a certain region is positive, achievement of complex goals is easier. Therefore, when the region fulfils its goals, it is easier to gain respect of current and potential citizens, tourists, and investors. Thus, a positive image is one of the greatest advantages that a region can have, as it is directly transferred into social and economic development. In the article, on the basis of the literature of the subject, the process of creating an image of a region is presented.According to the survey conducted among Polish and Czech respondents related to Euroregion Beskydy and Euroregion Cieszyn Silesia, by place of residence, workplace or place of education image of the regions appeared to be one of the most distinguishing of their features.
Źródło:
Ekonomia i Zarządzanie; 2016, 8, 1; 91-100
2080-9646
Pojawia się w:
Ekonomia i Zarządzanie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieje chłopskiego rodu Zająców z Ogrodzonej koło Cieszyna od XVII do początku XX wieku
The History of the Zając Peasant Family from Ogrodzona near Cieszyn from the 17th to the Early 20th Century
Autorzy:
Morys-Twarowski, Michael
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057002.pdf
Data publikacji:
2016-12
Wydawca:
Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Tematy:
Ogrodzona
Cieszyn
genealogy
Cieszyn Silesia
the Zając family
peasant families
genealogia
Śląsk Cieszyński
rody chłopskie
rodzina Zająców
Opis:
The Zając family was one of the most important peasant families settled in the village of Ogrodzona near Cieszyn. The article presents the fate of the family from Ogrodzona from Jerzy, the progenitor of the family and a blacksmith, who in 1614 acquired land in the village, until the late nineteenth and the early twentieth century. Members of this family include among others Andrzej (1818–1885), a physician in Cieszyn and social activist, Jerzy (1826–1896), a local councilor and social activist, and Jan (1865–1943), a mayor of the village of Ogrodzona and Polish national and social activist, who in 1928 was a candidate in election to the Senate. The collected materials can form the basis for the analysis of the naming tradition of peasant families from Cieszyn Silesia, their religious choices in the era of the Counter-Reformation, marital policy of peasant elites and political choices in second half of the nineteenth and the early twentieth century.
Zającowie byli jedną z najważniejszych rodzin chłopskich osiadłych w Ogrodzonej koło Cieszyna. W artykule przedstawiono losy Zająców z Ogrodzonej od protoplasty rodu Jerzego, kowala, który w 1614 roku nabył grunt w tej miejscowości, aż do przełomu XIX i XX wieku. Z tej rodziny wywodzili się między innymi Andrzej (1818–1885), lekarz w Cieszynie i działacz społeczny, Jerzy (1826–1896), radny Ogrodzonej, działacz społeczny, i Jan (1865–1943), wójt Ogrodzonej, polski działacz narodowy i społeczny, w 1928 roku kandydat w wyborach do Senatu. Zebrany materiał może stanowić podstawę do analizy imiennictwa chłopów na Śląsku Cieszyńskim, ich wyborów religijnych w dobie kontrreformacji i polityki małżeńskiej elit chłopskich oraz wyborów politycznych w 2. połowie XIX i na początku XX wieku.
Źródło:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2016, 4, 4; 99-137
2353-2734
Pojawia się w:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konflikt zbrojny polsko-czechosłowacki o Śląsk Cieszyński (styczeń–luty 1919) w polskojęzycznej prasie regionu
Autorzy:
Grzegorz, Wnętrzak,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/902299.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
military conflict
Cieszyn Silesia
regional press
propaganda
Opis:
The article shows the role of the Polish press in the military conflict between Poland and Czechoslovakia about Cieszyn Silesia that took place in January and February 1919. The press at that time was of key significance due to many reasons. One of them was that local politicians were often editors and journalists of these magazines. The author analyses the articles of particular press titles, not only those that were pro-Polish, but he also takes into account the Pro-Czechoslovak ones, associated with the Józef Kożdoń’s Movement. The author shows that the press had both an informational and propagandist function. He also points out the similarities and differences in the propagandist activity in the pro-Polish press, determined by the political affiliation of the particular magazine. The author presents the methods of the press propaganda, so that in specific local circles they played a role of the pro-Polish or pro-Czechoslovak factor.
Źródło:
Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej; 2016, 9; 60-80
1898-4215
Pojawia się w:
Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 89

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies