Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Sigismund III." wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 36
Tytuł:
Artykuły lwowskiej konfederacji wojska koronnego z 1622 roku
Autorzy:
Antos, Patryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2185011.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Historyczny
Tematy:
Sigismund III Vasa
Polish-Lithuanian Commonwealth
Crown Army
military confederation
articles of a military confederation
Opis:
The objective of this paper is to present a very rare document – the articles of the Lwów confederation. Only a few such documents survived and only as copies because, after the conclusion of a confederation, its articles were publicly burned. Publication of these documents will allow the readers for familiarizing themselves with an interesting contribution to the knowledge of the military history of the Polish-Lithuanian Commonwealth, without the need for a preliminary survey in the holdings of The Princes Czartoryski Library in Cracow.
Źródło:
Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka; 2022, 77, 2; 77-84
0037-7511
2658-2082
Pojawia się w:
Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Książęta Jerzy i Krzysztof Zbarascy wobec problemów południowo-wschodniego pogranicza Rzeczypospolitej w drugim i trzecim dziesięcioleciu XVII wieku
The princes Jerzy and Krzysztof Zbaraski towards the problems of South-Eastern borderlands of Polish Republic in second and third decade of 17th century
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689512.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Rzeczpospolita w pierwszej połowie XVII w.
pogranicze południowo-wschodnie
Jerzy ks. Zbaraski
Krzysztof ks. Zbaraski
Zygmunt III
Turcja
Tatarzy
Kozacy
Polish Republic in the first half of 17th century
South-Eastern borderlands
Jerzy prince Zbaraski
Krzysztof prince Zbaraski
Sigismund III
Turkey
Tatars
Cossacks
Opis:
The princes Jerzy and Krzysztof Zbaraski were descendants of the old and very wealthy magnates family. Their education, wealth and mental qualities predestined them to play an important role in the political arena. Reluctance on the part of Sigismund III made, however, that the two brothers found themselves in the ranks of the opposition. As owners of large estates in the South-Eastern borderlands, the princes have to be interested in both the situation in Ukraine, as well as relations with neighboring countries in this region of the Polish Republic. In the middle of the second decade of the seventeenth century, they fell into conflict with the hetman Stanislaw Żółkiewski. They believed that the policy of hetman in borderlands leads to war with Turkey. Zbaraski brothers advocated the maintenance of peace with the Sultan. Their relation to the Ottoman Empire did not change until the end of their lives. Maintaining peaceful relations with Turkey they regarded as one of the priorities of the foreign policy of the Polish Republic. On the issue of relations with the Crimean Khanate the princes Zbaraski looked through the prism of Turkish politics. They regarded rulers of Crimea as performers of the policy of Istanbul and sultan tool to exert pressure on the Polish Republic. They were in favor of not to provoke Tartars. But both of them took an active part in the fight against Tartar s invasions. In the fight against the Tatars they were ready to use the help of the Cossacks. In the years 1624–1628 the Zbaraski brothers supported the idea of intervention in the internal affairs of the Crimean Khanate. They believed that fueling the civil war in the Crimea will be in every way beneficial to the interests of the Polish Republic. Very interesting was also the attitude of Zbaraski brothers to the Cossacks. Both princes believed Cossacks as the rebels, destroyers of internal order and adventurers provoking conflicts with Turkey. They do not accept the policy of tolerance towards Cossacks in the period before Cecora. After Khotyn war they urged Cossacks to stop their trips to the Black Sea. The both brothers quickly recognized the danger posed by an alliance of Orthodox bishops and the Cossacks. They found it as a serious threat to the interests of the Polish Republic in Ukraine. The princes Zbaraski referred to the Cossacks with a sense of superiority and contempt. Appreciated, however, their military force. The Zbaraski brothers advocated a policy of hard hand against the Cossacks. Prince Jerzy has repeatedly stated that the Cossacks do not need any committee, but a sword. However, the princes of Zbaraż feel awe in front of a large and valiant Cossacks army. They feared the destruction of their landed estates. After the conclusion of the Treaty of Kurukove they opted, however, for strict compliance with its terms. Relatively little attention devoted Zbaraski brothers to the situation in the Danubian principalities – Moldavia and Wallachia. But both brothers carefully watched the actions of the ruler of Transylvania – Bethlen Gabor. The paradox seems the fact that after the death of Krzysztof, when he was the most powerful magnate in the South-Eastern borderlands of the Republic, Jerzy Zbaraski was much less interested in the situation in that region. His attention was absorbed at that time by completely different problems. It is in this context to note that even earlier the issue of the problems of the South-Eastern borderlands of Polish Republic were not the main subject of the interest of the Zbaraski brothers. Both princes were politicians who tried to influence the whole, as well internal and foreign policy of the state. Because of that reason they followed and commented all the most important events that have taken place in the Central and Eastern Europe in the second and third decade of the seventeenth century.
Książęta Jerzy i Krzysztof Zbarascy byli potomkami starej i ogromnie bogatej rodziny magnackiej. Ich wykształcenie, majątek i walory umysłowe predestynowały ich do odgrywania ważnej roli na arenie politycznej. Niechęć ze strony Zygmunta III sprawiła jednak, że obaj bracia znaleźli się w szeregach opozycji. Jako właściciele wielkich majątków na kresach, książęta z natury rzeczy musieli być zainteresowani zarówno sytuacją na Ukrainie, jak i stosunkami z państwami graniczącymi w tym regionie z Rzecząpospolitą. W połowie drugiego dziesięciolecia XVII w. popadli w konflikt z hetmanem Stanisławem Żółkiewskim. Uważali bowiem, że polityka hetmana na kresach prowadzi do wojny z Turcją. Zbarascy opowiadali się natomiast za utrzymaniem pokoju z sułtanem. Swojego stosunku do państwa Imperium Osmańskiego nie zmienili do końca życia. Utrzymanie pokojowych stosunków z Turcją uważali za  jeden z priorytetów polityki zagranicznej Rzeczypospolitej. Na kwestię stosunków z Chanatem Krymskim książęta Zbarascy patrzyli przez pryzmat polityki tureckiej. Władców Krymu uważali za wykonawców polityki Stambułu i narzędzie służące sułtanom do wywierania nacisku na Rzeczpospolitą. Opowiadali się za tym, by nie prowokować Tatarów. Brali jednak czynny udział w zwalczaniu najazdów tatarskich. W walce z Tatarami gotowi byli wykorzystać pomoc Kozaków. W latach 1624–1628 bracia Zbarascy poparli pomysł interwencji w wewnętrzne sprawy Chanatu Krymskiego. Uważali bowiem, że podsycanie wojny domowej na Krymie będzie pod każdym względem korzystne dla interesów Rzeczypospolitej. Bardzo ciekawy był też stosunek braci Zbaraskich do Kozaczyzny. Obaj książęta uważali Kozaków za buntowników, burzycieli porządku wewnętrznego i awanturników prowokujących konflikty z Turcją. Nie akceptowali polityki pobłażania Kozakom w okresie przed Cecorą. Po Chocimiu nakłaniali Kozaków do zaprzestania wypraw na Morze Czarne. Obaj bracia bardzo szybko dostrzegli niebezpieczeństwo, jakie stanowił sojusz prawosławnych władyków z Kozaczyzną. Uznali go za poważne zagrożenie dla interesów Rzeczypospolitej na Ukrainie. Książęta Zbarascy odnosili się do mołojców z poczuciem wyższości i z pogardą. Doceniali jednak siłę wojskową Kozaczyzny. Bracia Zbarascy opowiadali się za polityką twardej ręki wobec Kozaków. Książę Jerzy wielokrotnie powtarzał, że na Kozaków nie trzeba żadnych komisji, tylko szabli. Niemniej książęta ze Zbaraża czuli respekt przed liczną i bitną armią kozacką. Bali się zniszczenia swoich majątków. Po zawarciu ugody kurukowskiej opowiedzieli się jednak za rygorystycznym przestrzeganiem jej warunków. Stosunkowo niewiele uwagi poświęcali natomiast Zbarascy sytuacji w księstwach naddunajskich – Mołdawii i Wołoszczyźnie. Śledzili zaś poczynania władcy Siedmiogrodu – Bethlena Gabora. Paradoksem wydaje się to, że po śmierci Krzysztofa, kiedy został najpotężniejszym latyfundystą na kresach Rzeczypospolitej, Jerzy ks. Zbaraski w dużo mniejszym stopniu interesował się sytuacją w tamtym regionie. Jego uwagę absorbowały bowiem w tym czasie zupełnie inne problemy. Warto w tym kontekście zaznaczyć, że również wcześniej problematyka pogranicza południowo-wschodniego nie stanowiła bynajmniej głównego przedmiotu zainteresowania braci Zbaraskich. Byli oni bowiem politykami, którzy próbowali wpływać na całokształt tak wewnętrznej, jak i zagranicznej polityki państwa, śledząc i komentując na bieżąco wszystkie najistotniejsze wydarzenia, które rozgrywały się w Europie Środkowo-Wschodniej w drugim i trzecim dziesięcioleciu XVII w.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2016, 15, 2
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Diariusz kampanii w Prusach Królewskich w 1626 roku Wolfa von der Ölsnitza
Wolf von der Ölsnitz’s Diary of the Campaign in Royal Prussia in 1626
Tagebuch des Feldzugs von 1626 in Königlich Preußen von Wolf von der Ölsnitz
Autorzy:
Augusiewicz, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/8778715.pdf
Data publikacji:
2023-07-27
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
wojny polsko-szwedzkie w XVII w.
bitwa pod Gniewem
Prusy Królewskie
Prusy Książęce
Wolf von Ölsnitz
Zygmunt III
Gustaw Adolf
diariusz
Polish-Swedish wars in the 17th century
Battle of Gniew
Duchy of Prussia
Sigismund III
Gustav Adolf
diary
Royal Prussia
Polnisch-schwedische Kriege im 17. Jahrhundert
Schlacht bei Gniew
Königliches Preußen
Herzogliches Preußen
Sigismund III.
Tagebuch
Opis:
Po ataku szwedzkim na Prusy Królewskie w lipcu 1626 r. władze Prus Książęcych, zobowiązane do udzielenia pomocy militarnej Zygmuntowi III, w związku z wysuwanymi w Rzeczypospolitej przeciw nim oskarżeniom o przepuszczenie przez terytorium Księstwa wojsk Gustawa Adolfa wysłały w poselstwie do króla polskiego Wolfa von der Ölsnitza. Poseł towarzyszył monarsze i armii koronnej w czasie kampanii przeciw Szwedom w drugiej połowie 1626 r., był świadkiem największego wydarzenia w jej trakcie – bitwy pod Gniewem (22 września – 1 października). Regularnie sporządzał diariusz, który w częściach przesyłał elektorowi brandenburskiemu Jerzemu Wilhelmowi i nadradcom pruskim. W Geheimes Staatsarchiv Preussischer Kulturbesitz w Berlinie-Dahlem zachowały się trzy fragmenty tegoż diariusza, obejmujące okres od 24 września do 2 listopada 1626 r. Źródło to jest praktycznie nieznane i niewykorzystane przez historyków. Zawiera wiele nowych informacji, które mogą uzupełnić dotychczasowe ustalenia na temat pierwszych miesięcy tzw. „wojny o ujście Wisły”.
After the Swedish attack on Royal Prussia in July 1626, the authorities of the Duchy of Prussia, in connection with the accusations leveled against them in the Commonwealth for allowing Gustavus Adolf’s troops to pass through the territory of the Duchy and the obligation to provide military assistance to Sigismund III, sent Wolf von der Ölsnitz as an envoy to the Polish king. The envoy accompanied the monarch and the Crown army during the campaign against the Swedes in the second half of 1626 and was present during its most important event – the Battle of Gniew (September 22 – October 1). Ölsnitz regularly compiled diary entries, which he sent in parts to the Elector of Brandenburg, Jerzy Wilhelm, and to the Prussian councilors. Th ree fragments of the diary have been preserved (covering the period from 24 September to 2 November, 1626) and are currently held in the Geheimes Staatsarchiv Preussischer Kulturbesitz in Berlin-Dahlem. Th ese fragments are practically unknown and unused by historians. They contain a lot of new information that can complement the previous research concerning the first months of the socalled „War for the mouth of the Vistula”.
Nach dem schwedischen Angriff auf Königlich-Preußen im Juli 1626 entsandten die Behörden von Herzoglich-Preußen angesichts der Vorwürfe aus dem Königreich Polen, man würde das Heer von Gustav Adolf durch das Gebiet des Herzogtums ziehen lassen, und auch angesichts ihrer Verpfl ichtung, Sigismund III. militärischen Beistand zu leisten, Wolf von der Ölsnitz als Gesandten zum polnischen König. Der Gesandte begleitete den Monarchen und das Kronheer während des Feldzugs gegen die Schweden in der zweiten Hälft e des Jahres 1626 und wurde Zeuge dessen größten Ereignisses – der Schlacht von Gniew (22. September – 1. Oktober). Er führte regelmäßig ein Tagebuch, das er in Teilen an den Kurfürsten von Brandenburg, Georg Wilhelm, und an die preußischen Hohen Räte schickte. Im Geheimen Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz in Berlin-Dahlem haben sich drei Fragmente dieses Tagebuchs erhalten, die den Zeitraum vom 24. September bis zum 2. November 1626 abdecken. Diese Quelle ist praktisch unbekannt und wird von Historikern nicht genutzt. Sie enthält viele neue Informationen, die die bisherigen Erkenntnisse über die ersten Monate des sogenannten „Weichselmündungskrieges” ergänzen können.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2023, XXIV (LXXV), 1(283); 201-234
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tacierzyństwo i samotne ojcostwo. Zygmunt III i jego dzieci w latach 1593—1605
Fatherhood and Single Fatherhood: Sigismund III and His Children in the Years 1593—1605
Autorzy:
Barwicka-Makula, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27316246.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
tacierzyństwo
ojcostwo
król Polski Zygmunt III Waza
królewicz Władysław Zygmunt Waza
królowa Anna Habsburżanka
królewna Anna Maria Wazówna
arcyksiężna Maria Bawarska
fatherhood
paternity
Sigismund III Vasa
King of Poland
Anne of Austria
Queen of Poland
Prince Ladislaus Sigismund Vasa
Princess Anne Marie Vasa
Maria Anna of Bavaria
Archduchess of Austria
Opis:
W artykule ukazano króla Zygmunta III w roli ojca i jego stosunek do potomstwa zrodzonego z małżeństwa z Anną Habsburżanką. Skoncentrowano się na okresie po śmierci pierwszej małżonki monarchy, co pozwoliło pokazać, jak król wypełniał zadania samotnego ojca i jakie emocje temu towarzyszyły. Omówiono również główne zadania stojące przed królewskim ojcem, takie jak: wybór dla dziecka imienia i rodziców chrzestnych oraz modelu wychowania, wyznaczenie opiekunów i wychowawców, a także zaplanowanie przyszłości dzieci przez zacieśnianie więzów rodzinnych z najważniejszymi rodami panującymi Europy.
In her article, Aleksandra Barwicka-Makula discusses King Sigismund III in the role of a father. She analyses this monarch’s attitude to the offspring born from his marriage to Anna Habsburg and focuses on the period after the death of his first wife, which provides an opportunity to present how the king fulfilled the task of a single father and what emotions accompanied his fulfilment of this task. A characteristic feature of Sigismund III’s upbringing style is that it was based on Habsburg models, developed at the Graz court by Archduchess Maria of Bavaria. The monarch consciously sought to strengthen family ties with the Styrian Habsburgs. In his will of May 19th, 1598, he appointed his mother-in-law and his brother-in-law, Archduke Ferdinand, later to become the emperor, as legal guardians of his offspring in the event of his own death. He hoped that his active contacts with the court in Graz, and through it with other European courts, would in future provide his children with appropriate connections to enable them to reach high dignities and honors.
Źródło:
Wieki Stare i Nowe; 2023, 18, 23; 1-20
1899-1556
2353-9739
Pojawia się w:
Wieki Stare i Nowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lev Sapieha and the Truce of Deulino
Lew Sapieha i rozejm dywiliński
Autorzy:
Bohun, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969630.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
Polish-Lithuanian Commonwealth
Muscovite state
Lev Sapieha
Wladyslaw IV Vasa
Sigismund III Vasa
Moscow expedition of prince Wladyslaw in 1617-1618
Truce of Deulino
Rzeczpospolita
państwo moskiewskie
Lew Sapieha
Władysław Waza
Zygmunt III Waza
moskiewska ekspedycja królewicza Władysława 1617-1618
rozejm dywiliński
Речь Посполитая
Московское государство
Лев Сапега
Владислав Ваза
Сигизмунд III Ваза
московский поход королевича Владислава в 1617-1618 годах
деулинское перемирие
Opis:
Канцлер ВКЛ Лев Сапега с самого начала своей официальной карьеры эффективно контролировал политику Речи Посполитой в отношении Московского государства. Особенно это проявилось во время Смуты, когда за счет интересов Сигизмунда III и избранного царя, королевича Владислава он форсировал усиление позиций Великого княжества Литовского в польско-литовском государстве и реляциях с Московским государством. В статье, основанной на неиспользованных и неизвестных первоисточниках, рассказывается о деятельности Сапеги на последнем этапе Смуты – московском походе королевича Владислава в 1617-1618 годах.
Źródło:
Wschodni Rocznik Humanistyczny; 2020, XVII, 2; 131-137
1731-982X
Pojawia się w:
Wschodni Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy ksiądz Piotr Skarga wdawał się w politykę? Wokół sporu o polityczne zaangażowanie ks. Piotra Skargi SI
Did Father Piotr Skarga Get Involved in Politics? Around the Dispute about Father Piotr Skarga’s Political Involvement
Autorzy:
Bruździński, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967586.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Piotr Skarga
Sigismund III
politics
parliamentary sermons
sedition Zebrzydowski
Opis:
One of the many complaints directed against the Jesuit Father Piotr Skarga (1536–1612), the preacher of the Polish King Sigismund III Vasa (1566–1632) was the accusation of meddling in politics. During the period of seditions and religious squabbles of Polish nobility of that time he was even described as „praecipuus turbator Reipublicae” (Chief Disturber of the Republic). In response to these accusations the ambivalence of the term “politics” must be emphasised. According to the classic definition, politics is a sagacious care about the common good. According to one of the modern definitions, however, by Max Weber, it is a deprived-of-ethics drive to take over and retain power. In the classic understanding of politics, all actions by Father Skarga, be it in the field of preaching, charity or education were politically tinted. In the modern understanding, however, they cannot be perceived as political but at the most, pre-political, that is aimed at shaping the political attitudes of the society which Skarga formed through his preaching and social actions.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2013, 21, 3
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Drugi etap rokoszu Zebrzydowskiego (X 1606 – VI 1608) w świetle wybranych druków ulotnych
The second part of rebellion of Zebrzydowski (X 1606 – VI 1608) in propaganda leaflets
Autorzy:
Czekalska, Adrianna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/688237.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
druki ulotne
rokosz Zebrzydowskiego
bitwa pod Guzowem
Zygmunt III
rebellion of Zebrzydowski
propaganda leaflets
battle of Guzow
Sigismund III
Opis:
This article introduces selected printed materials, which came into being from October 1606 to June 1608, during the second phase of the rebellion of Zebrzydowski (i.e. from the Janowiec compromise to the first royal resolution which declared amnesty). Most of the writings from the time of rebellion are collected and published by Jan Czubek in his three-volume work. It contains documents of handwritten poems and propaganda leaflets which were to win new supporters.For the article, 22 printed materials from the third volume the above of this collection were selected. It seems that the authors of most of them were the dissidents. The target of some, was their own party indicating a certain ideological breakdown occurring after the Janowiec compromise. This article does not concentrate on explaining political rebellion issues, because it was considered that in order to do this, the official documentation must be used.
W tekście omówiono wybrane druki ulotne powstałe od października 1606 r. do czerwca 1608 r., w trakcie drugiej fazy rokoszu Zebrzydowskiego, tj. od ugody zawartej pod Janowcem do pierwszego uniwersału królewskiego ogłaszającego amnestię. Większość pism z czasów wspomnianego wystąpienia szlacheckiego zebrał i wydał Jan Czubek w trzytomowej edycji źródłowej. Zawiera ona utwory o charakterze literackim oraz broszury propagandowe mające na celu pozyskanie nowych stronników.Na potrzeby artykułu wybrano 22 druki z trzeciego tomu zbioru. Zdaje się, że autorami większości z nich byli opozycjoniści. Niektóre wymierzone były w ich własne stronnictwo, co wskazuje na pewne rozbicie ideologiczne zaistniałe po październikowej ugodzie. W pracy nie skupiano się na wyjaśnieniu politycznych zagadnień rokoszu, ponieważ uznano, że w tym celu należałoby skorzystać z dokumentacji wychodzącej z kancelarii królewskiej.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2016, 96; 19-41
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Meandry politycznej kariery Andrzeja Lipskiego (1572–1631). Eksluteranin biskupem krakowskim
The meanders of the political career of Andrzej Lipski (1572–1631). An ex-Lutheran holding the post of the bishop of Cracow
Autorzy:
Dorobisz, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/595033.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
Andrzej Lipski (1572–1631), Zygmunt III Waza, Jan Zamoyski, regalista, biskup, kanclerz koronny, polityka parlamentarna
Andrzej Lipski (1572–1631), Sigismund III Vasa, Jan Zamoyski, royalists, bishop, Chancellor of the Crown, parliamentary politics
Opis:
Andrzej Lipski (1572–1631) was born to a noblemen’s family of the middle rank and Lutheran denomination. He studied at Protestant (1582–1594 – Strasbourg, Heidelberg) and Catholic (1603–1605 – Rome) colleges, earning the title of Doctor of both laws (Doctor of Canon and Civil Law). Lipski’s career in the Chancellery of the Crown was sped up by his conversion to Catholicism, entering the clergy and protection of Bishop Vice-Chancellor Piotr Tylicki – an influential backer to Chancellor Jan Zamoyski. At that time Lipski belonged to the state clergy who served the King and the Kingdom of Poland and obtained revenues from benefices, the acquisition of which was easier at the Court. Zamoyski’s supporters’ leaving the elites of the Chancellor’s power in 1605, as well as Lipski’s sympathizing with the rebellion (1606–1609) caused him to be kept away from public matters as a person who was politically uncertain. During the period of the Court’s disfavour, Lipski redefined his political views and stayed a zealous royalist and also an advocate of drawing closer to the Habsburgs. Owing to Bishop Vice-Chancellor Henryk Firlej’s protection he earned trust of Queen Constance of the Habsburgs, who then became the patroness of Lipski’s further career. As a result he was appointed Bishop of Łuck in 1616, Vice-Chancellor in 1618, the Chancellor of the Crown in 1620, proving to be a declared advocate of the dynastic policy of Sigismund II Vasa, which was greatly unpopular with the nobility. Following Lipski’s promotion to the post of Bishop of Kuyavia (1623), which could not be connected with that of the Chancellor, for two years it was demanded of him – the trusted commander of the King – that he resign from the office of the Crown. Still, the ex-minister enjoyed the Court’s favours and was promoted to go to Gniezno (1626); finally, however, Lipski accepted the nomination to the post of Bishop of Cracow (1630). Lipski’s changing of his religious denomination and political views served well his career: he attained the highest honours within the structures of the state and the Church. Still, because of his difficult character, he did not enjoy a good opinion with his contemporaries; it was much better with historians, though. His career, which was full of turbulences, but most brilliant for the times, justifies only too well why the Bishop has deserved to have his biography elaborated.
Andrzej Lipski (1572–1631) pochodził ze średnioszlacheckiej rodziny wyznania luterańskiego. Studiował na uczelniach protestanckich (1582–1594 – Strasburg, Heidelberg) i katolickich (1603–1605 – Rzym), uzyskując doktorat obojga praw. Karierę Lipskiego w kancelarii koronnej przyspieszyło przejście na katolicyzm, obranie stanu duchowego i protekcja biskupa-podkanclerzego Piotra Tylickiego, wpływowego stronnika kanclerza Jana Zamoyskiego. Lipski należał wówczas do duchowieństwa państwowego, które służyło królowi i Rzeczypospolitej, a dochody czerpało z beneficjów, o których uzyskanie łatwiej było przy dworze. Odejście z elity władzy Zamoyskiego jego stronników w 1605 r. oraz sympatyzowanie Lipskiego z rokoszem (1606–1609) spowodowało, że jako podejrzany politycznie został odsunięty od spraw publicznych. W okresie niełaski dworu Lipski dokonał reorientacji poglądów politycznych, zostając gorliwym regalistą i zwolennikiem zbliżenia z Habsburgami. Dzięki protekcji biskupa-podkanclerzego Henryka Firleja zyskał zaufanie królowej Konstancji Habsburżanki, która patronowała dalszej karierze Lipskiego. W 1616 r. został biskupem łuckim, podkanclerzym (1618), kanclerzem koronnym (1620), dając się poznać jako zdecydowany zwolennik dynastycznej polityki Zygmunta III Wazy, silnie niepopularnej wśród szlachty. Po awansie Lipskiego na biskupstwo kujawskie (1623), którego nie można było łączyć z kanclerstwem przez dwa lata domagano się, aby zaufany dowódca króla złożył urząd koronny. Eksminister nadal cieszył się łaskami dworu, który promował go do Gniezna (1626), lecz ostatecznie Lipski przyjął nominację na biskupstwo krakowskie (1630). Zmiana wyznania i poglądów politycznych dobrze przysłużyły się karierze Lipskiego, który osiągnął najwyższe godności w strukturach państwa i Kościoła. Z powodu trudnego charakteru nie cieszył się zbyt dobrą opinią u współczesnych, lepszą u historyków. Pełna zawirowań, ale też zawrotna kariera Lipskiego, świadczy, że ten biskup-polityk z pewnością zasłużył na biografię.
Źródło:
Studia Oecumenica; 2018, 18; 367-380
1643-2762
Pojawia się w:
Studia Oecumenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak i dlaczego powstał wizerunek Zygmunta III jako władcy nietolerancyjnego?
How and why was created the image of King Sigismund III as an intolerant ruler?
Autorzy:
Dzięgielewski, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1065276.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Zygmunt III Waza
tolerancja wyznaniowa
Sigismund III of Poland
religious tolerance
Opis:
This article seeks to verify the established view that the King Sigismund III of Poland (1587–1632) bears the main blame for deepening religious conflicts in Poland during his reign because of actions and omissions resulting from his intolerant attitudes. The fact that the few commotions could not be prevented can be explained by the fact that then the Polish-Lithuanian Commonwealth was not a police state. On the other hand the impunity of the perpetrators was the result of the state judiciary in Poland. Moreover, without change of a "constitutional law" it was impossible to enactment of the so-called process of the Confederation of Warsaw, the allegations of propaganda laying blame at the king’s door for violations of religious peace and support of the Union of Brest were to raise the non-Catholic nobility to support the activities organized by political opponents of Sigismund III Vasa. A great number of occasional writings containing those accusations, which occurred also in the statements of the many noble conventions and lack of the knowledge on the specifics of political system in Poland created – also in historiography – the thesis of Sigismund III Vasa as most intolerant of the Polish kings.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2016, 23; 153-161
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Senatorowie wobec spraw wyznaniowych na sejmie 1597 roku
The senators and denomination affairs during the Sejm of 1597
Autorzy:
Gałuszka, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689137.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
senatorowie
sprawy wyznaniowe
sejm
unia brzeska
protestanci
Zygmunt III Waza
senators
religious matters
the Sejm
Brest Union
Protestants
Sigismund III Vasa
Opis:
The article discusses the attitude of senators to religious matters at the Sejm in 1597. It was an extremely turbulent assembly, the first one after the conclusion of the Brest Union. It shows the great commotion that this act caused in the multinational society of the Polish-Lithuanian Commonwealth. The defence of Orthodoxy by Protestants also showed an alliance between dissidents. In the history of this alliance, the Sejm I am analysing occupies a special place, because for the first time in its forum there was cooperation between Orthodox and Protestants in defense of the Warsaw confederation concluded in 1573. Thanks to the use of Sejm diaries, correspondence and written newspapers, I present Sejm speeches of senators during the sessions of the Sejm. Their juxtaposition makes it possible to state that this issue played a significant role in the internal politics of the Polish-Lithuanian Commonwealth at the end of the 16th century.
Artykuł omawia stosunek senatorów do spraw wyznaniowych na sejmie w 1597 r. Było to niezwykle burzliwe zgromadzenie, pierwsze po zawarciu unii brzeskiej (1596). Pokazuje duże poruszenie, jakie wywołał ów akt w wielonarodowym społeczeństwie Rzeczypospolitej polsko-litewskiej. Obrona prawosławia podczas obrad sejmu przez protestantów ukazywała również sojusz między dysydentami. W jego dziejach analizowany przeze mnie sejm zajmuje miejsce szczególne, po raz pierwszy bowiem na jego forum doszło do współpracy między prawosławnymi a protestantami w obronie konfederacji warszawskiej zawartej w 1573 r. Nie było to przypadkowe i doraźne łączenie sił w momencie zagrożenia swobód wyznaniowych, ale długofalowa i dobrze przemyślana strategia, obejmująca pełen wachlarz działań.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2019, 18, 2; 209-228
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyprawa odwetowa hetmana Mikołaja Kamienieckiego do Mołdawii w 1509 roku
The Retaliatory Expedition of Hetman Mikołaj Kamieniecki to Moldova in 1509
Die Vergeltungsexpedition von Hetman Mikołaj Kamieniecki nach Moldawien im Jahr 1509
Autorzy:
Gładysz, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23202331.pdf
Data publikacji:
2023-12-27
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
kampania mołdawska 1509 r.
bitwa nad Dniestrem 4 października 1509 r.
Zygmunt I Stary
Mikołaj Kamieniecki
Bogdan III Jednooki
Moldavian campaign of 1509
battle of the Dniester crossing on
4 October 1509
Sigismund I the Old
Bohdan III Orbul
Moldau-Feldzug von 1509
Schlacht am Dnjestr am 4. Oktober 1509
Sigismund I. der Alte
Mikolaj Kamieniecki
Bogdan III. der Einäugige
Opis:
W artykule omówiony został przebieg polskiej wyprawy odwetowej do Mołdawii, podjętej po agresji hospodara Bogdana III Jednookiego na Polskę latem 1509 r. Wydarzenia przedstawiono w szerokim kontekście historiograficznym, sięgając nie tylko do źródeł z epoki, ale również trudno dostępnych współcześnie opracowań dziewiętnastowiecznych i najnowszych wyników badań. Pokrótce przedstawiono proces formowania kontyngentu wojskowego na potrzeby kampanii i strukturę dowodzenia, uwzględniając nieznany dotychczas rękopis przedstawiający szyk polskiej armii ustanowiony w obozie pod Buczaczem. Skupiono się na przebiegu kampanii, uwzględniając odzyskanie Pokucia, wtargnięcie na teren hospodarstwa, prowadzone tam działania oraz marsz powrotny do Królestwa Polskiego, zwieńczony bitwą na przeprawie dniestrzańskiej, pod Chocimiem, 4 października 1509 r.
This article discusses the course of the Polish retaliatory expedition to Moldavia, undertaken after the aggression of the hospodar Bogdan III Orbul towards Poland in the summer of 1509. The events are presented in a broad historiographical context, drawing not only on period sources, but also on 19th century studies and recent research results. The process of forming the military contingent for the campaign and the command structure are briefly presented, taking into account a previously unknown manuscript that detailed the formation of the Polish army that was established in a camp near Buchach. The paper focuses on the course of the campaign, including the recapture of Pokutia, the incursion into the territory of the Principality and the subsequent operations conducted in the region, and the march back to the Polish Kingdom, culminating in the battle of the Dniester crossing at Chocim on 4 October 1509.
Dieser Aufsatz befasst sich mit dem Verlauf der polnischen Vergeltungsexpedition nach Moldawien, die nach dem Angriff des Gospodars Bogdan III. des Einäugigen gegen Polen im Sommer 1509 unternommen wurde. Die Ereignisse werden in einem breiten historiographischen Kontext dargestellt, der sich nicht nur auf zeitgenössische Quellen stützt, sondern auch auf schwer zugängliche Studien des neunzehnten Jahrhunderts und neueste Forschungsergebnisse. In einer knappen Darstellung werden der Prozess der Aufstellung des militärischen Kontingents für den Feldzug sowie die Kommandostruktur nachgezeichnet, wobei ein bisher unbekanntes Manuskript berücksichtigt wird, das die Aufstellung der polnischen Armee im Lager bei Buczacz wiedergibt. Der Schwerpunkt liegt auf dem Verlauf des Feldzuges unter Berücksichtigung der Rückeroberung von Pokucie, des Eindringens in das Gebiet der Hospodakien, der dort durchgeführten Operationen und des Rückmarsches in das polnische Königreich, der in der Schlacht am Dnjestrübergang bei Chocim am 4. Oktober 1509 gipfelte.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2023, XXIV (LXXV), 4(286); 13-37
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność polityczna Adama Kazanowskiego (1599–1649)
Autorzy:
Goszczyński, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/640553.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Adam Kazanowski, Private Conflicts, Vladislaus IV Vasa, Sigismund III Vasa, Polish Royal Court, Clientelism, Jerzy Ossoliński, Sea Customs, Regalism, Seym of the Polish-Lithuanian commonwealth, Polish Nobility in 17th Century, Crown Marshal Court
Opis:
The political activity of Adam Kazanowski (1599–1649) Adam Kazanowski and his entire political career was closely associated with king Władysław IV (Ladislaus IV Vasa). As the monarch’s favorite, and since 1637 also one of the senators, Kazanowski became involved in issues relating to the state’s policy. Due to his close relations with the king and consequently his royalist views, he often identified with the opinions represented by the monarch and sided with his will. Yet on some occasions, Kazanowski’s attitude was far removed from the views represented by the monarch. Being close to the monarch’s inner circle, he participated in the majority of Parliament sessions (Diet sessions) during the reign of Władysław IV. Shortly after the monarch’s death, he was also involved in political issues associated with Chmielnicki’s Uprising. Yet due to the unfavorable attitude of king Jan Kazimierz (John II Casimir Vasa) and the continually worsening state of his health, his political activity became considerably less intense. The one-time king’s favorite ended his life not long afterwards, on 25 December 1649.
Źródło:
Prace Historyczne; 2013, 140, 2
0083-4351
Pojawia się w:
Prace Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Institution of Council of the Senate in the Political System of the Polish-Lithuanian Commonwealth under the Rule of Ladislaus IV Vasa (1632–48)
Autorzy:
Goszczyński, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131457.pdf
Data publikacji:
2021-01-19
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
the Senate of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the seventeenth century
Council of the Senate
Sigismund III Vasa
Ladislaus IV
Polish nobility in the seventeenth century
Adam Kazanowski
Opis:
Established under the Henrician Articles of 1573, the institution of Council of the Senate was supposed to be a standing advisory body to the rulers of the Polish-Lithuanian Commonwealth. Over the first few decades of its existence, the monarchs did not respect the obligation to appoint resident senators as the Council’s members. This changed only in 1607, as a result of a conflict between the king and the estates and the Rebellion of Sandomierz – the events that mobilised the nobility to enforce the monarch to observe the law in this respect. Since the beginning of his reign, Ladislaus IV Vasa fairly readily convened meetings of the Council, at which its members expressed their opinions on the current problems. The deliberations were usually about the state’s foreign policy, the functioning and internal security of the state, the affairs of war and peace, the military and the treasury, the king’s or the royal family’s private affairs, the Commonwealth’s feoffs, and matters related to private affairs of members of the power elite. Resulting from the monarch’s actions that did not win popularity in the nobility-dominated society, the Chamber of Deputies started with time perceive the Council as an institution detrimental to the state’s interest. The Chamber consequently extort from the king and the senators the duty to read out the reports on the senatus consilia at the diet (sejm) forum. Consequently, the upper chamber’s position was weakened and the Council of the Senate politicised – a process that directly affected Poland-Lithuania’s political system, vastly contributing to its degeneration.
Źródło:
Acta Poloniae Historica; 2021, 122; 181-207
0001-6829
Pojawia się w:
Acta Poloniae Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znalezisko fałszywych groszy Zygmunta III Wazy (1587–1632) z Lublina
The Find of False Groschen of King Sigismund III Vasa (1587–1632) from Lublin
Autorzy:
Huber, Miłosz
Markiewicz, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2090046.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
counterfeiting of coins
groschen
Sigismund III Vasa
Lublin
fałszerstwa monet
grosze
Zygmunt III Waza
Źródło:
Wiadomości Numizmatyczne; 2020, 64; 245-264
0043-5155
Pojawia się w:
Wiadomości Numizmatyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powrót synów marnotrawnych Pułkownik Idzi Kalinowski i jego żołnierze w latach 1623–1624
The Return of the Prodigal Sons – Colonel Idzi Kalinowski and his Soldiers (1623–1624)
Die Rückkehr der verlorenen Söhne. Oberst Idzi Kalinowski und seine Soldaten in den Jahren 1623–1624
Autorzy:
Kalinowski, Emil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/48498056.pdf
Data publikacji:
2024-09-24
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
lisowczycy
Idzi Kalinowski
dowódcy
wojna trzydziestoletnia
Zygmunt III
Ferdynand II
Lisowczycy
commanders
Thirty Years’ War
Sigismund III
Ferdinand II
Lisowczyks
Befehlshaber
Dreißigjähriger
Krieg
Sigismund III.
Ferdinand II.
Opis:
Przed kilkoma laty opublikowane zostały dwie części naukowej biografii jednego z mniej znanych pułkowników polskich najemników na służbie cesarskiej, zwanych lisowczykami, Idziego Kalinowskiego (? – ok. 1627). Niniejszy artykuł stanowi kontynuację tego dzieła, opowiadając losy zarówno dowódcy, jak i częściowo jego formacji oraz dzieje cesarskich zaciągów w Rzeczypospolitej w latach 1623–1624. W historiografii nadal pokutują błędne osądy tej postaci, oparte na przestarzałej bądź tendencyjnie przedstawiającej go literaturze. Nie jest to jednak jego apologia, lecz próba spojrzenia nań sine ira et studio, bez przekłamań dawniejszych historyków. Narracja rozpoczyna się w momencie przyjęcia na żołd cesarza Ferdynanda II dwóch pułków polskich kondotierów, Kalinowskiego oraz Stanisława Stroynowskiego. Żołnierze Kalinowskiego w latach 1623–1624 walczyli na Morawach. Jeszcze w 1624 r. wrócili do Rzeczypospolitej i rozpoczęli starania o uzyskanie królewskiego pardonu.
A few years ago, two parts of a scientific biography of one of the lesser-known colonels of Polish mercenaries in the imperial service, known as Lisowczycy, Idzi Kalinowski (? – ca. 1627), were published. This article is a continuation of that work, telling the fate of both the commander and, to a certain extent, his formation and the history of imperial recruitment in the Polish-Lithuanian Commonwealth in the years 1623–1624. There are still erroneous judgments of this figure in the historiography, which are based on outdated or biased literature. However, this is not an apology, but an attempt to look at him sine ira et studio, without the distortions of earlier historians. The narrative begins with the acceptance into the pay of Emperor Ferdinand II of two regiments of Polish condottieri, Kalinowski and Stanisław Stroynowski. Kalinowski’s soldiers fought in Moravia in 1623–1624. In 1624 they returned to the Republic and began efforts to obtain a royal pardon.
Vor einigen Jahren wurden zwei Teile einer wissenschaftlichen Biographie über einen der weniger bekannten Obersten der polnischen Söldner in kaiserlichen Diensten, bekannt als Lisowczyks, Idzi Kalinowski (? – ca. 1627), veröffentlicht. Der vorliegende Artikel knüpft an diese Arbeit an und schildert das Schicksal des Feldherrn und zum Teil auch seine Ausbildung sowie die Geschichte der kaiserlichen Rekrutierungen im polnisch-litauischen Königreich in den Jahren 1623–1624. In der Geschichtsschreibung gibt es immer noch Fehleinschätzungen über diese Figur, die auf veralteter oder tendenziöser Literatur über ihn beruhen. Dies ist jedoch keine Apologie, sondern ein Versuch, ihn sine ira et studio zu betrachten, unter Ausblendung der falschen Darstellungen früherer Historiker. Die Erzählung beginnt damit, dass zwei Regimenter polnischer Kondottiere, Kalinowski und Stanislaw Stroynowski, in den Sold von Kaiser Ferdinand II. aufgenommen wurden. Kalinowskis Soldaten kämpften in den Jahren 1623–1624 in Mähren. Bereits 1624, kehrten sie in die polnisch-litauische Union zurück und bemühten sich um eine königliche Begnadigung.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2024, XXV(LXXVI), 2(288); 12-36
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 36

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies