Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Sejmik" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Akta sejmikowe jako źródła do historii staropolskiej wojskowości
Sejmik Records as Sources for the History of the Old-Polish Military Science
Autorzy:
Kupisz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27290668.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
sejmik
Old-Polish military science
source editions
wojskowość staropolska
edycje źródeł
Opis:
W ostatnich latach na rynku wydawniczym pojawiło się wiele wydawnictw zawierających akta sejmikowe z XVI–XVIII w., a nad kolejnymi pracują zespoły badawcze z kilku ośrodków naukowych. Instrukcje poselskie na sejm oraz inne uchwały sejmików ziemskich są jednym z podstawowych źródeł dla badania wielu aspektów życia społeczno-politycznego szlacheckiej Rzeczypospolitej. Wykorzystują je także historycy wojskowości, powstaje jednak pytanie czy wydawcy tego typu źródeł zamieszczają cały interesujący ich materiał, związany z działalnością sejmiku. Z drugiej strony, można zadać pytanie, czy ci pierwsi sięgają do akt sejmikowych i potrafią je wykorzystać w badaniach nad staropolską wojskowością. W tym przypadku chodzi o zaprezentowanie wartości publikowanych akt sejmikowych w badaniach nad rożnymi aspektami funkcjonowania armii koronnej i litewskiej, i życia żołnierskiego. Ich fundamentalne znaczenie dla ukazania mechanizmów funkcjonowania pospolitego ruszenia wydaje się oczywiste, ale czy warto po nie sięgać, badając problemy związane z funkcjonowaniem wojska kwarcianego lub komputowego? Autor artykułu stara się poddać analizie również zakres materiału zamieszczanego w publikowanych zbiorach akt sejmikowych. Chodzi o próbę oceny, czy źródła powiązane z działalnością sejmiku na polu wojskowości są w nich kompletne, czy też badacze opracowujący owe wydawnictwa pomijają pewne materiały, które mogą być ważne dla badaczy staropolskiej wojskowości.
In recent years, many publications presenting the records of sejmiks (regional assemblies in the Polish-Lithuanian Commonwealth) from the sixteenth-eighteenth centuries have appeared on the publishing market, and teams of historians from several research centres are working on new ones. Instructions for deputies to the Sejm and other resolutions of sejmiks are the fundamental sources for studying many aspects of the social and political life of the noble Commonwealth. Also, military historians use this type of source. However, the question arises whether the publishers of such sources include all the material related to the activity of the sejmik that would be of interest to researchers of martial history. On the other hand, a question can be asked whether they reach for sejmik records and can use them in their research into Old-Polish military science. In this case, the aim is to present the value of published sejmik records in studies of various aspects of the functioning of the Crown and Lithuanian armies and soldier life. Their fundamental importance for showing the mechanisms of the functioning of the noble levy (Polish. pospolite ruszenie, i.e. mass national conscription) seems obvious, but is it worth using them when researching problems related to the functioning of the so-called quarter army (Polish: wojsko kwarciane) or the comput army (Polish: wojsko komputowe)? The author also tries to analyse the scope of the material contained in published collections of sejmiks records. The purpose is to assess whether the sources related to the sejmiks’ activities in military matters are complete or whether the researchers compiling and editing these publications omit certain materials which may be important to historians of Old-Polish military science.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2022, 21, 1; 417-432
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Attitudes of the Kiev, Bratslav and Chernihiv Dietines in Exile Towards the Policy of John III Sobieski in the Period of 1687–1691
Egzulanci kijowscy, bracławscy i czernihowscy wobec polityki Jana III Sobieskiego w latach 1687-1691
Autorzy:
Kołodziej, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1374096.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
John III Sobieski
dietine
diet
Kiev count
Bratslav count
Chernihiv count
exile
Ukraine
Jan III Sobieski
sejmik
sejm
województwo kijowskie
województwo bracławskie
województwo czernihowskie
egzulanci
Ukraina
obóz polityczny
Opis:
The article discusses the political positions of Ukrainian nobles from three dietines in exile, from the county (voivodship) of Kiev, Bratslav and Chernihiv between 1687 and 1691, who met together in Volodymyr-Volynskyi. Based on documents of assemblies from the pre-diet and after-diet one can analyze political views of nobles from three dietines and their attitudes towards the king and his politics during three consecutive diets (1688, 1688–1689, 1690). Research proves that in these times the opposition had an advantage in the Kiev’s dietine, but the other two dietines were dominated by the Court’s supporters. Additionally, a fierce political struggle was waged at all three assemblies as evidenced by the interruption of some dietines. An analysis of the preserved documents shows that Court’s supporters actively pursued politics in Volodymyr-Volynskyi. His actions proved remarkably effective. The opposing dietine of the Kiev county was interrupted before the 1690s diet, and the remaining two assemblies elected the King’s sympathetic parliamentarians and produced articles of instructions that had advantages for the King. After the diet people trusted by the king dominated the deliberation of the Kiev’s dietine.
Artykuł omawia stanowisko polityczne szlachty ukrainnej z sejmików egzulanckich województw kijowskiego, bracławskiego i czernihowskiego w latach 1687-1691. Zgromadzenia te obradowały wspólnie we Włodzimierzu. Na podstawie akt sejmikowych z sejmików przedsejmowych i relacyjnych można zanalizować postawę polityczną szlachty z trzech województw i ich stosunek do króla i jego polityki podczas trzech kolejnych sejmów (1688, 1688-1689, 1690). Badania dowodzą, że w omawianym czasie na sejmiku kijowskim przewagę miała opozycja, na pozostałych dwóch zjazdach dominowali zwolennicy dworu. Jednocześnie na wszystkich zjazdach toczyła się ostra walka polityczna, o czym świadczy zerwanie kilku sejmików. Z analizy zachowanych akt wynika, że bardzo aktywną politykę prowadziło we Włodzimierzu stronnictwo dworskie. Ich działania zakończyły się ostatecznie sukcesem, ponieważ opozycyjny sejmik kijowski przed sejmem 1690 r. został zerwany, a pozostałe dwa sejmiki wybrały na posłów stronników dworu i spisały korzystne dla króla punkty instrukcji. Po sejmie stronnictwu regalistycznemu udało się również zdominować relacyjny sejmik kijowski.
Źródło:
Res Historica; 2020, 49; 229-263
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cele i skutki rozdwojenia sejmiku podolskiego w 1786 roku
The causes and the effects of the division of the sejmik of Podolia in 1786
Autorzy:
Stroynowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1901480.pdf
Data publikacji:
2019-12-29
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Sejmik podolski 1786 r.
rozdwojenie
sejmik of Podolia in 1786
division
Opis:
The division of the sejmik of Podolia in 1786 went beyond the context of a mere struggle for the seats in the assembly. The local activists of the court party decided to divide the sejmik thanks to the appropriate support of the nobility and thanks to the fact that they started its session in a church which did not feature a tradition of holding sessions of an assembly. Despite this violation of the law their sejmik was recognised by the majority in the assembly during the expulsions from the assembly, which was a result of the overwhelming superiority of the supporters of the court. Another result of this violation of the law and customs was such antagonisation of those who participated in sessions that debate could not be brought under control and the session adjourned with the rejection of the bills of the reform of military regulations. Such a result of the division of the Podolia sejm was foreseeable. In this situation a question was made about the aims of the court which must have been significant enough that it was worthwhile to run the risk of the failure of the attempts at a military reform for the sake of the realisation of these aims. An intention to demonstrate before Petersburg the inability tobring the sejm under control in the context of the emergence of a strong opposition could have been an undercurrent of this intention. However, a more likely reason for this was the intention to discredit Prince Adam Czartoryski, whose ideological and cultural activities in Puławy began to endanger the king’s monopoly for propagating the ideas of the Enlightenment in the country. Whereas a permanent result of the division of the session in Kamieniec Podolski, which was unexpected by the court, was the elaboration of the bill of the reform of the regional assemblies by the Potocki family, which was realised until the sessions of the Four‑Year Sejm.
Źródło:
Wieki Stare i Nowe; 2015, 8, 13; 99-114
1899-1556
2353-9739
Pojawia się w:
Wieki Stare i Nowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność publiczna podkomorzego koronnego Kazimierza Ludwika Bielińskiego w świetle jego listów do Jana III z lat 1692–1695
Public Activity of Crown Chamberlain Kazimierz Ludwik Bieliński in the Light of His Letters to King Jan III from 1692 to 1695
Autorzy:
Hundert, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2105762.pdf
Data publikacji:
2022-04-25
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Mazowsze
stronnictwo dworskie
sejmik czerski
ziemia czerska
Mazovia
court party
sejmik of the Czersk Land
Czersk Land
Opis:
Artykuł przedstawia działalność polityczną Kazimierza Ludwika Bielińskiego (ok. 1660–1713), która wyłania się z jego listów do króla Jana III w latach 1692–1695. Podstawą rozważań jest siedem, w większości nieznanych listów Bielińskiego nadanych do władcy, a zachowanych w Archiwum Oławskim Sobieskich z Narodowego Archiwum Historycznego Białorusi w Mińsku. Całość artykułu kończy edycja krytyczna tych listów w formie aneksu źródłowego.
The article presents the political activity of Kazimierz Ludwik Bieliński (c. 1660–1713), which emerges from his letters to King Jan III written between 1692 and 1695. The study is based on seven, mostly unknown, Bieliński’s letters sent to the king and preserved in the Oława Sobieski Archive in the National Historical Archive of Belarus in Minsk. The article ends with a critical edition of these letters published in an appendix.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2022, 129, 1; 141-179
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edycje akt sejmikowych ziem i województw prowincji małopolskiej
Editions of Sejmik Records of the Lands and Voivodships of the Małopolska Province
Autorzy:
Wierzbicki, Leszek A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27300116.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
editions
sejmik records
lands
voivodships
Małopolska province
edycje
akta sejmikowe
ziemie
województwa
prowincja małopolska
Opis:
Akta sejmikowe okresu staropolskiego stanowią nieoceniony materiał źródłowy, odnoszący się do wielu aspektów ówczesnego życia codziennego. W prowincji małopolskiej, pomijając sporadycznie odbywający się sejmik generalny w Nowym Mieście Korczynie oraz okazjonalne zjazdy szlachty z niektórych ziem i powiatów, funkcjonowało 17 sejmików. W artykule omówiono najpierw wszystkie edycje uchwał sejmikowych, które dotychczas ukazały się drukiem. Następnie przedstawiono kolejne już tomy tego rodzaju wydawnictw źródłowych, które są przygotowywane do wydania. Przybliżając proces edycji akt sejmikowych zwrócono uwagę na ośrodki naukowe, które zasłużyły się na tymże polu badawczym oraz poszczególnych historyków zaangażowanych w tego rodzaju przedsięwzięcia. W tekście akcentowano także zmiany, jakie następowały w pierwszych dekadach XX w., przy uwzględnianiu przez wydawców rożnych kategorii źródeł odnoszących się do funkcjonowania staropolskich sejmików. Wiele miejsca poświęcono również zakresowi kwerend oraz ważniejszym zasobom źródłowym, które były i są wykorzystywane przez edytorów. W zakończeniu dokonano zestawienia wszystkich publikacji oraz planowanych wydawnictw, jakie spodziewane są na tym polu edytorstwa w najbliższych latach.
The sejmik (dietine) records of the Old Polish period are an invaluable source material concerning almost all aspects of the everyday life of that time. In the Małopolska (Little Poland) province, apart from the general sejmik sporadically held in Nowe Miasto Korczyn and occasional assemblies of the nobility from some lands and districts, there were 17 regular sejmiks. The paper first discusses all the editions of sejmik resolutions that have so far appeared in print. The study then presents the next volumes of this kind of source texts that are under preparation for publication. When describing the process of editing sejmik records, attention was drawn to the research centers that have made contributions to this research field, and to individual historians involved in such undertakings. The text also stresses the changes that took place in the first decades of the 20th century, when publishers took into account various categories of sources concerning the functioning of Old Polish sejmiks. A lot of room is devoted to the scope of library and archival research and to major stores of source materials that were and still are used by editors. The paper closes with a list of all existing and planned publications that are expected to appear in this field in the coming years.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2022, 21, 1; 365-377
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edycje źródłowe akt sejmikowych: przeszłość – teraźniejszość – przyszłość
Source editions of the acts of regional assemblies (“sejmik”): past–present–future
Autorzy:
Łopatecki, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621378.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
akty sejmikowe, sejmik poznańsko-kaliski, parlamentaryzm, historio- grafia, I Powszechny Zjazd Historyków Polskich
acts of assemblies, Poznań-Kalisz regional council, parlamentarism, histo- riography, I Universal Congress of polish historians
Opis:
The article presents two monographic editions titled “Acts of regional assemblies ofthe Poznań and Kalisz Voivodeship”, released by Michał Zwierzykowski. The result ofgathered in 1697-1763 documents in comparison to existing editorial output was evalu-ated. Main postulates concerning releases of the acts of assemblies made by historiansfrom the turn of the XIX/XX century were characterized. The first author of edition ofthese acts was not, like it was thought, Walerian Kalinka, but Adolf Pawiński. In the ar-ticle heretofore ignored contribution of Alfons Parczewski and Stanisław Kujot waspresented. These two, next to Michał Bobrzyński, Ludwik Kubala, Władysław Konop-czyński, Edward Barwiński and Stanisław Kutrzeba delivered many valuable editorialideas and methodological findings. Finally existing and announced editorial output wasdescribed. We observe incredibly dynamic editorial process and the announces are evenmore impressive. Till 2030 we should have set of documents for Voivodeships: Kalisz,Poznań, Ruthenian, Belz, Brześć-Kujawski, Inowrocław. We should also have majority ofsources from: Brest Litovsk Voivodeships, Kraków Voivodeships, Wilno Voivodeshipsand Duchy of Zator and Oświęcim, Chełm Land, Dobrzyń Land. This set allows toextrapolate assumption that in near future synthesis of regional council’s organizationand functioning will be made.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2015, 14, 2; 9-43
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
For the good of the Commonwealth or the individual. Supplications and letters of the crown and Lithuanian nobles for the general sejmik of royal Prussia in the second half of 17th century
O dobro Rzeczypospolitej czy własne. Supliki i listy szlachty koronnej i litewskiej na sejmik generalny Prus Królewskich w drugiej połowie XVII stulecia
Autorzy:
Achremczyk, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365585.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Epistolography
Royal Prussia
General Sejmik of Royal Prussia
Crown
and Lithuanian Nobility
XVIIth Century
epistolografia
Prusy Królewskie
sejmik generalny Prus Królewskich
szlachta koronna i litewska
wiek XVII
Opis:
Obrady sejmiku generalnego Prus Królewskich przyciągały uwagę mieszkańców Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Po wojnach szwedzkich w Prusach Królewskich zaczęła coraz liczniej osiadać szlachta koronna a magnateria sięgać po starostwa i urzędy. W związku z tym szlachta koronna przede wszystkim zaczęła zabiegać o nadanie pruskiego obywatelstwa czyli indygenatu. Szukała zatem poparcia na sejmikach powiatowych, wojewódzkich a przede wszystkim na sejmikach generalnych. Wierzono, iż prośby listowne a czasami osobisty przyjazd na sejmik generalny okażą się skuteczne. Korespondencji sejmikowej mimo, że spaliło się toruńskie archiwum stanowe zachowało się dużo. Tylko w gdańskim archiwum naliczono 364 listów i suplik skierowanych na sejmiki generalne. Udało się ustalić 364 suplik i listów nadesłanych na adres stanów Prus Królewskich czyli do zgromadzo�nych na sejmiku generalnym. Najwięcej zachowało się suplik szlacheckich, 45% całej sejmikowej korespondencji oficjalnej, 166 listów szlachty i magnaterii zarówno koronnej jak i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Dużo suplik przysyłali duchowni – biskupi, przełożeni zakonów, księżą świeccy, 21% korespondencji to listy duchownych (75 listów). Sporo pism na sejmik generalny kierowały małe miasta Prus Królewskich zwłaszcza, gdy zostały odsunięte od obrad sejmikowych. Małe miasta przysłały 39 listów i suplik – 11% całej oficjalnej sejmikowej korespondencji. O wsparcie sejmiku generalnego zwracali się też chłopi głównie z Żuław Malborskich, zachowały się 24 supliki chłopskie – 7% korespondencji.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2020, 310, 4; 497-528
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hylzenowie, Platerowie i Tyzenhauzowie. Szlachta inflancka i jej rola w życiu politycznym osiemnastowiecznej Rzeczypospolitej
Autorzy:
Wróbel, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436515.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
szlachta
Inflanty
Hylzenowie
Platerowie
Tyzenhauzowie
polityka
sejm
sejmik
poseł
senator
Opis:
After the Treaty of Vilnius (1561), the process of gradual inclusion of Livonian nobility to the administrative and political structures of the Grand Duchy of Lithuania and later of the Polish-Lithuanian Commonwealth began. With the creation of the Inflanty Voivodeship in 1677, the Livonian nobility of German origin began to Polonise / Lithuaniseand return to Catholicism. The bond between the Livonian families and the Polish-Lithuanianstate began their great careers and political activities at the central level. The participation of “Teutonic” families in the public matters in the 18th century Polish-Lithuanian Commonwealth was measured through the senate offices and the legations. The greatest number of senatorsin the 18th century came from the Plater family, followed by Hylzen, Tyzenhauz, Zybergs and Grothuz families. Among the Livonian deputies, members of the Plater and Tyzenhauz family dominated, while the rest of the families gained much less seats.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2018, 6; 175-185
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instrukcja sejmiku lubelskiego posłom na sejm 1581 roku
Autorzy:
Gmiterek, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/632386.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
parliamentarism, Lublin sejmik, instructions, 15th c.
parlamentaryzm, sejmik lubelski, instrukcje sejmikowe, XVI w.
Opis:
A critical and commented edition of the Lublin sejmik instruction for the Sejm delegates in 1581.
Komentowana edycja instrukcji sejmiku lubelskiego dla posłów na Sejm z 1581 r.
Źródło:
Res Historica; 2014, 38
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instrukcja sejmiku lubelskiego posłom na sejm 1581 roku
Autorzy:
Gmiterek, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631714.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
parliamentarism, Lublin sejmik, instructions, 15th c.
parlamentaryzm, sejmik lubelski, instrukcje sejmikowe, XVI w.
Opis:
Komentowana edycja instrukcji sejmiku lubelskiego dla posłów na Sejm z 1581 r.
Źródło:
Res Historica; 2014, 38
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak wydawać cyrylickie akta sejmikowe? Analiza rosyjskich, ukraińskich i białoruskich współczesnych zasad wydawniczych oraz wybranej praktyki edytorskiej. Część I
How to Publish Cyrillic Sejmik Records? Analysis of Russian, Ukrainian and Belarusian Modern Publishing Principles and Selected Editorial Practice. Part 1
Autorzy:
Ambroziak, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27300697.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
source editing
publishing principles
cyrillic sources
sejmik records
Grand Duchy of Lithuania
Vilnius voivodship
edytorstwo źródłowe
zasady wydawnicze
źródła cyrylickie
akta sejmikowe
Wielkie Księstwo Litewskie
województwo wileńskie
Opis:
Jednym z obszarów, w których w ostatnich latach dokonuje się istotny postęp w publikacji źródeł, jest edytorstwo akt sejmikowych. Zasadniczym pytaniem, które staje przed wydawcami źródeł, jest kwestia zasad edycji. Wydawcy litewskich akt sejmikowych znajdują się w specyficznej sytuacji, ponieważ stają przed problemem wydania w jednym tomie źródeł w języku polskim i ruskim. Tymczasem w polskiej praktyce edytorskiej brak ściśle określonych zasad wydawania źródeł cyrylickich, a współczesne doświadczenia w tej materii są dość skromne. Z podobnym problemem zetknął się zespół przygotowujący edycję akt sejmikowych województwa wileńskiego z lat 1566–1655. W trakcie prac, w celu określenia zasad edycji tekstu, dokonano analizy istniejących modeli teoretycznych i rozwiązań przyjętych w praktyce wydawniczej oraz ich oceny pod kątem przydatności dla zadań, które przed sobą postawiliśmy. W niniejszym artykule przeanalizowane zostaną współczesne instrukcje wydawnicze i rekomendacje metodyczne dla publikacji źródeł cyrylickich sformułowane w edytorstwie rosyjskim, białoruskim i ukraińskim, a także wybrane publikacje źródłowe dokumentów cyrylickich z terenu Wielkiego Księstwa Litewskiego z XVI–XVII w. Wnioski z analizy posłużą do sformułowania propozycji konkretnych rozwiązań dla wydawców akt sejmikowych.
One area in which significant progress has been made in the publication of sources in recent years is the editing of sejmik records. The fundamental question facing publishers of sources is the issue of editing priniples. Publishers of Lithuanian sejmik records are in a peculiar situation, as they face the problem of publishing sources in Polish and Ruthenian in one volume. Meanwhile, in Polish editing practice, there are no strictly defined rules for publishing Cyrillic sources, and contemporary experience in this matter is quite modest. The team preparing the edition of the sejmik records of the Vilnius voivodship from 1566–1655 faced a similar problem. In the course of the work, in order to determine the principles of editing the text, the existing theoretical models and solutions adopted in publishing practice were analyzed and evaluated for their suitability for the tasks ahead. This article will analyze contemporary publishing instructions and methodological recommendations for the publication of Cyrillic sources formulated in Russian, Belarusian and Ukrainian editing, as well as selected source publications of Cyrillic documents from the territory of the Grand Duchy of Lithuania from the 16th–17th centuries. The conclusions of the analysis will be used to formulate proposals for specific solutions for the publishers of sejmik records.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2022, 21, 1; 321-345
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Józef Milik (1891–1944) – biografia polityczna podlaskiego posła i działacza społecznego
Autorzy:
Odziemczyk, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041055.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
social activist
MP
national movement National Party
People’s National Association
County Department
County self-government
National Unity Council
działacz społeczny
poseł
ruch narodowy
Stronnictwo Narodowe
Związek Ludowo-Narodowy
Wydział Powiatowy
Sejmik Powiatowy
Rada Jedności Narodowej
Opis:
The article refers to the figure of Józef Milik (1891–1944), a national movement parliamentarian and social activist from Podlasie. The article tries to present a political biography of a pre-war member of the People’s National Association and the National Party from 1928 to 1935 on the basis of available archival and statistical sources as well as studies and diaries. It also takes into account the political function of J. Milik’s social and self-government activities, especially with regard to his home Sokołów County. J. Milik was also a member of the County Department and County self-government and organizer of social life in his home municipality of Sterdyń. In this way, his way of life is shown, which made him one of the important figures of National Democracy on a regional and national scale becoming a part of the central authorities of the National Party. The author also presents J. Milk’s involvement in the development of conspiracy structures and activities in the National Unity Council – the parliament of the Polish Underground State during World War II. He stresses the continued need for research, in particular on this period, which is however limited by the quantity and content of sources.
Artykuł dotyczy postaci Józefa Milika (1891–1944), parlamentarzysty ruchu narodowego oraz działacza społecznego z Podlasia. Na podstawie dostępnych źródeł archiwalnych, statystycznych, opracowań i pamiętników starano się przedstawić biografię polityczną przedwojennego posła Związku Ludowo-Narodowego i Stronnictwa Narodowego w latach 1928–1935. Badaniami objęto także powiązaną z funkcją polityczną działalność społeczną i samorządową J. Milika, zwłaszcza w odniesieniu do jego rodzinnego powiatu sokołowskiego. J. Milik był bowiem także członkiem Wydziału Powiatowego i Sejmiku Powiatowego oraz organizatorem życia społecznego w swojej rodzinnej gminie Sterdyń. W ten sposób została ukazana jego droga życiowa, która spowodowała, że stał się jedną z ważnych postaci endecji w skali regionu i kraju, wchodząc m.in. w skład centralnych organów władzy Stronnictwa Narodowego.Autor przedstawił również zaangażowanie J. Milika w rozwój struktur konspiracyjnych i działalność w Radzie Jedności Narodowej – parlamencie Polskiego Państwa Podziemnego podczas II wojny światowej. Podkreślił dalszą potrzebę badań zwłaszcza nad tym okresem, którą jednak ogranicza ilość i zawartość źródeł.
Źródło:
Res Historica; 2021, 51; 511-534
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krwawy sejmik w Szadku przed sejmem 1623 roku
Bloody incident at regional council in Szadek before the 1623 Seym
Autorzy:
Opaliński, Edward
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2028719.pdf
Data publikacji:
2021-12-10
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
sejmik
Szadek
magnateria
konflikt
korespondencja
regional council
noblemen
conflict
correspondence
Opis:
Główny sejmik województwa sieradzkiego, który odbywał się w Szadku, uchodził za spokojny i wolny od zakłóceń. Niemniej 13 grudnia 1622 r. Szadek stał się miejscem krwawych wydarzeń. Podobno w przeddzień sejmu przybył do Szadku starosta piotrkowski Olbracht Starołęski w asyście ok. 300 mężczyzn, zajmując ze swoją świtą karczmy, które zwyczajowo służyły za nocleg innym uczestnikom sejmu. Następnego dnia wybuchł konflikt o wspomniane karczmy między częścią szlachty a starostą. Próby udobruchania obu stron podjęli się synowie i siostrzeńcy wojewody sieradzkiego Stanisława Bykowskiego. Strzały nieoczekiwanie oddane przez zwolenników Starołęskiego odebrały życie dwóm członkom rodziny Bykowskich. Rozeźlona szlachta szturmowała kwaterę starosty, zabijając dwóch jego ludzi. Starołęskiego uratowała interwencja posła królewskiego i marszałka sejmiku, przy czym wojewoda sieradzki zachował neutralne stanowisko. Krwawy incydent był konfliktem między zwolennikami króla, spowodowanym bardzo niefortunnym zbiegiem okoliczności. Autor artykułu podjął próbę odtworzenia przebiegu krwawego zajścia w Szadku na podstawie materiałów przechowywanych w sztokholmskim Riksarkivet (korespondencji oraz dokumentów dotyczących podpisanego w 1623 pojednania), a także innych źródeł zgromadzonych w Archiwum Głównym Akt Dawnych.
The regional council of Sieradz voivodship, which was held in Szadek, was usually a quiet gathering, but on 13 December 1622 Szadek was a scene of violent incidents. The starost of Piotrków arrived in Szadek with his suite of 300 men a day before the regional council and they occupied the inns which had customarily served other participants of the council. Fighting began, in which four men lost their lives. The author has made an attempt to reconstruct the tragic events in Szadek on the basis of documents preserved in Riksarkivet in Stockholm (correspondence and other documents), as well as other sources kept in the Chief Archive of Old Documents.
Źródło:
Biuletyn Szadkowski; 2021, 21; 71-91
1643-0700
Pojawia się w:
Biuletyn Szadkowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ku ustanowieniu sądu ultimae instantiae. Laudum sejmiku województwa podlaskiego z 1577 r.
Resolution of the Assembly of the Podlasie Province of Drohiczyn, 9 September 1577
Autorzy:
Urwanowicz, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27299526.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
the Crown Tribunal
ultimae instantiae courts
assembly of the Podlasie province
Trybunał Koronny
sądy ultimae instantiae
sejmik województwa podlaskiego
Opis:
Wydawany dokument z 1577 r., przedstawiony został w kontekście historycznym. Odzwierciedla on ostatnią fazę trwających przeszło 30 lat dążeń szlachty do ustanowienia sądu najwyższego (apelacyjnego). Dotychczas sąd ten stanowił prerogatywę króla, który rozpatrywał sprawy z terenu całego państwa podczas obrad sejmu. Było to nieefektywne. Stale rosnąca ilość zaległych, nierozpoznanych apelacji powodowała niezadowolenie szlachty. Spory i dyskusje toczyły się zarówno wokół formy przyszłego sądu (miała to być instytucja centralna – Trybunał, czy zdecentralizowana – sądy ultimae instantiae), składu sędziów i sposobu ich wyłaniania, jak też zakresu kompetencji. Włączone świeżo do Korony Polskiej (w 1569 r.) województwo podlaskie uczestniczyło w tym procesie, jednocząc swe dążenia z województwami sandomierskim i lubelskim. Tamtejsza szlachta przodowała w walce o sąd apelacyjny. Opisana w dokumencie zdecentralizowana forma sądu, traktowana była jako instytucja przejściowa. Także miał to być środek nacisku na władzę królewską i sejm, by powołać centralny sąd apelacyjny. Przy okazji tych działań szlachta podlaska doprowadziła do powołania czwartego sejmiku, wojewódzkiego (obok istniejących już trzech ziemskich w Drohiczynie, Mielniku i Brańsku). Uchwała sejmu z 1578 r., dotycząca utworzenia Trybunału Koronnego, czyniła zadość postulatowi szlachty podlaskiej (jak też z innych województw) wyrażonego w edytowanym dokumencie. Sąd najwyższy został powołany. Równocześnie ta decyzja doprowadziła do stabilizacji działania sejmiku wojewódzkiego na Podlasiu. Jego główną funkcją był coroczny obiór sędziów do Trybunału. Laudum jest świadectwem dojrzałości politycznej i wysokiej kultury prawnej szlachty podlaskiej.
Presented in a historical context, the document of 1577 reflects the last phase of the nobility’s drive to establish a supreme court. Previously, the court was the prerogative of the king, who examined cases from across the state during the sessions of the diet. This was inefficient. The ever-increasing backlog of pending appeals caused dissatisfaction among the nobility. Disputes and discussions revolved around its form (central authority – the Tribunal, or a decentralized form – ultimae instantiae courts), its composition and method of selecting judges, as well as its scope of authority. The Podlasie province, newly incorporated (in 1569) into the Polish Crown, participated in the process, uniting its forces with the Sandomierz and Lublin provinces at the forefront of the battle for the court of appeal. The decentralized form of the court, described in the document, was treated as a temporary institution. Also, it was intended as a way to put pressure on the king and the parliament to establish a central court of appeal. In the course of these activities, the nobility of Podlasie led to the consolidation of the fourth assembly (Polish: sejmik), a provincial one (in addition to the existing three assemblies (Polish: sejmiki ziemskie,). The 1578 Sejm resolution on the establishment of the Crown Court met the claims of the nobility of the Podlasie province (as well as from other provinces) stated in the document. The supreme court was established. At the same time, this decision led to the stabilization of the operation of the assembly of Podlasie. Its main function was the annual election of judges to the Tribunal. The resolution is a testimony to the political maturity and high standards of legal decorum of the Podlasie nobility.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2022, 21, 1; 51-73
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies