Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Scholasticism" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 19
Tytuł:
Erich Przywara on John Henry Newman and the Supernatural
Autorzy:
Vander Schel, Kevin M
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/600995.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Przywara
Newman
Rahner
supernatural
Neo-Scholasticism
Opis:
This essay inquires into the unique intersection of Erich Przywara and John Henry Newman and explores the re-imagined notions of divine transcendence and the supernatural in their works. Przywara found in Newman a source of inspiration for a more lively presentation of Catholic thought and a model for illuminating the path toward a new Catholic intellectual culture. Newman’s work highlights the actively inquiring disposition of faith, an active search for the meaning of its doctrines, a progressive and unceasing journey that comprises the entirety of one’s life. By showing the changing Catholic responses to modernity and the evolving theological approaches that would come to characterize later twentieth-century Catholic thought, the paper emphasizes how Przywara and Newman contributed to a more vibrant form of Catholicism and a renewal of Catholic intellectual culture that anticipated the Church’s wider opening to the world.
Źródło:
Studia Teologii Dogmatycznej; 2017, 3
2449-7452
Pojawia się w:
Studia Teologii Dogmatycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obrona jedności bytu w Brahmasiddhi Maṇḍanamiśry. Przykład argumentacji scholastycznej
Autorzy:
Sajdek, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944795.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
Tematy:
Indian philosophy
Advaita
Maṇḍana
Brahmasiddhi
unity
scholasticism
Opis:
A defense of the unity of being in the Brahmasiddhi of Manḍanamiśra. An example of scholastic argumentation: Chāndogyopaniṣad 6 comprises as many as two out of six renowned “great sayings” (mahā‑vākya): tat tvam asi and ekam evādvitīyam. The question arises as to whether the declared in śruti unity of the Absolute Being is to be understood literally or figuratively. The opponent (pūrva‑pakṣa) presents three arguments for the figurative meaning of the words. Maṇḍana advocates the literal sense of the statement. The debate is a typical example of an Indian philosophical scholastic text. Scholasticism in India and scholasticism in medieval Europe share some characteristic features, though they also differ in many ways.
Źródło:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2017, 7, 1; 129-144
2083-6635
2084-1043
Pojawia się w:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Religious doctrines versus economics in the antiquity and the middle ages
Doktryny religijne a ekonomia w starożytności i średniowieczu
Autorzy:
Wójcicki, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2051709.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Tematy:
scholasticism
method
Thomas Aquinas
Ockham’s razor
the Bible
Opis:
Subject and purpose of work: The work presents the participation of religious ideas in shaping ethical attitudes in business. Its purpose is to indicate the need to consolidate ethical principles in economics with the use of various possibilities of social persuasion. Materials and methods: The research was based on literature studies, including religious, philosophical and historical literature. In particular, the method of induction was employed - from rules to conclusions. Attention was paid to the considerations of the method itself. Results: The development of research on the method required the recognition of the role of reason - autonomous with respect to faith. Findings of St. Thomas Aquinas (distinction between act and possibility, forms and matter, recognition of the causal linkage between events, negation of the dual truth about the same event) and W. Ockham (entities are not to be multiplied without necessity) are still valid today. Conclusions: Religious ideas support economic activity by propagating ethical norms of behaviour. This, in turn, evokes the view of J.M. Keynes about the important role of ideas as such. The significance of the Bible goes far beyond religious aspects.
Przedmiot i cel pracy: Praca przedstawia udział idei religijnych w kształtowaniu postaw etycznych w działalności gospodarczej. Jej celem jest wskazanie potrzeby umocowania zasad etycznych w ekonomii z wykorzystaniem różnych możliwości perswazji społecznej. Materiały i metody: Badania oparto o studia literaturowe, uwzględniające literaturę religijną, filozoficzną, historyczną. Posłużono się zwłaszcza metodą indukcji – od zasad do wniosków. Zwrócono uwagę na rozważania dotyczące samej metody jako takiej. Wyniki: Rozwój badań nad metodą wymagał uznania autonomicznej, względem wiary, roli rozumu. Ustalenia św. Tomasza z Akwinu (rozróżnienie aktu i możliwości, formy o materii, uznanie przyczynowego powiązania zdarzeń, negacja dualnej prawdy o tym samym zdarzeniu) oraz W. Ockhama (nie należy mnożyć bytów ponad potrzeby) pozostają aktualne do dziś. Wnioski: Idee religijne wspomagają działalność gospodarczą poprzez szerzenie etycznych norm postępowania. To zaś przywołuje pogląd J.M. Keynesa o doniosłej roli idei jako takich. Znaczenie Biblii wykracza daleko poza aspekty religijne.
Źródło:
Economic and Regional Studies; 2017, 10, 4; 16-28
2083-3725
2451-182X
Pojawia się w:
Economic and Regional Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jana Dunsa Szkota pytanie o metafizykę
John Duns Scotus’s Question on Metaphysics
Autorzy:
Surzyn, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/423146.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Duns Scotus
scholasticism metaphysics
transcendental science discipline: history of philosophy
Opis:
The understanding of scholasticism metaphysics presented in textbooks to the history of philosophy would be comprises universally in the patern dominated by followers of Thomas Aqiunas's conception. However one should be value different metaphysical conceptions of this period of scholasticism, in this the first of all so criticized by Thomas's pupils thought of John Duns Scotus. It is possible put, that Scotus's metaphysics states very important alternative for Aquinas's metaphysics, though - it should be strongly underline - at all it not locates itself in so sharp opposition in relation to solution of Aquinas. To be visible influence Scotus's thought in later centuries, for example his metaphysical intuition we can see at F. Suarez, Ch. Wolff, and also I. Kant. The novum of Scotus's approach to metaphysics in large reduction depends thereon that he asks about conditions of metaphysics possibility. This resulted with perspective of later development of metaphysics two momentous decision in its area. firstly, Scotus captured metaphysics with perspective of transcendental then it means he understood metaphysics as transcendental science. Secondly, basis of such metaphysics resulted in execution 'the criticism of reason'. From this perspective Scotus proposed understanding of the metaphysics as science on the first adequate object of human intellect. The object of it is being as being (ens inquantum ens) and in consequence the metaphysics according to Scotus is science on being and its transcendental proprieties. The metaphysics is so transcendental science - scientia transcendens.
Źródło:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2011, 23; 5-23
0860-4487
Pojawia się w:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Francisca de Vitorii uzasadnienie kolonizacji Ameryki z perspektywy rozwoju idei praw naturalnych
Autorzy:
Merkwa, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/609136.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
natural rights
Spanish Scholasticism
Francisco de Vitoria
uprawnienia naturalne
scholastyka hiszpańska
Opis:
The article presents the way in which Francisco de Vitoria justified the colonization of America. The considerations are based on the assumption that according to Vitoria, the relationship between the Spaniards and the inhabitants of the New World was based on the doctrine of natural powers. For this reason, the concept of the Spanish thinker should be taken considered. Its originality is based primarily on the fact that it used the idea of natural powers to solve current problems, and also let the concept known widely, but treated as an impractical legacy of the Middle Ages, became the basis for law and policy considerations. In this way he paved the way for modern ways of recognizing natural rights and, finally, human rights.
W artykule przedstawiono sposób, w jaki Francisco de Vitoria uzasadniał kolonizację Ameryki. Rozważania podjęte w pracy opierają się na założeniu, że określenie relacji, w jakie mieli wchodzić Hiszpanie i mieszkańcy Nowego Świata, było według Vitorii oparte na doktrynie uprawnień naturalnych. Z tego względu należy się uwaga koncepcji hiszpańskiego myśliciela. Jej oryginalność zasadza się przede wszystkim na tym, iż wykorzystał on ideę uprawnień naturalnych do rozwiązania bieżących problemów, a także pozwolił, by koncepcja powszechnie znana, lecz traktowana jako niepraktyczna spuścizna średniowiecza, stała się podstawą rozważań w zakresie prawa i polityki. Utorował w ten sposób drogę nowożytnym sposobom ujmowania uprawnień naturalnych i w końcu praw człowieka.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius); 2019, 66, 2
0458-4317
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antoni Andrzejowy – pierwszy szkotysta
Antonius Andreae – the First Scotist
Autorzy:
Gensler, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013137.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
szkotyzm
filozofia XIV wieku
scholastyka
Scotism
14th century philosophy
Scholasticism
Opis:
Antonius Andreae (ca 1280 – ca 1333) is an important figure in the early development of Scotist school but also an obscure one, known mostly for his professed fidelity to the doctrine of his Parisian teacher, John Duns Scotus. The analysis of his surviving texts reveals (scant) information that allows for establishing a chronology of his most important works: De tribus principiis naturae, the commentary on the Metaphysics, the commentary on the Ars Vetus, and the Abbreviatio operis oxoniensis Scoti, as well as a (partial) reconstruction of his academic life after the return to his native Aragon from Paris. It also shows Antonius as a fierce opponent of Peter Auriol, whose views he finds to be especially repugnant to the teaching of Scotus.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2008, 56, 2; 59-69
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Western Culture: A Collective Achievement
Autorzy:
Dougherty, Jude P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/507260.pdf
Data publikacji:
2019-08-20
Wydawca:
International Étienne Gilson Society
Tematy:
Western culture
metaphysics
realistic epistemology
human intellect
scholasticism
modernity
science
religion
Christianity
Opis:
By examining selected works by Stephen Gaukroger, Alfred North Whitehead, Lynn White, Jr., Benjamin Farrington, and Paul Gans, the author discusses the formation of Western culture and the intellectual tools and the social conditions that contributed (and still contribute) to its being. He concludes that a metaphysics and a realistic epistemology—based on an ancient Greek confidence in the human intellect, in its ability to reason to truths that acknowledge the immaterial character of human intellection—is required for the West to retain its identity and develop its own culture.
Źródło:
Studia Gilsoniana; 2019, 8, 3; 751-758
2300-0066
Pojawia się w:
Studia Gilsoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aleksandra Usowicza wkład do badań nad dziejami filozofii krakowskiej
Autorzy:
Trombik, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/669247.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Usowicz
Konstanty Michalski
Polish philosophy
neo-scholasticism
Thomism
filozofia polska
neoscholastyka
tomizm
Opis:
The article attempts to justify the thesis that Aleksander Usowicz has made contribution to the research on Cracow philosophy, which was developed in two periods: a) between the 15th and 17th centuries, b) at the end of the 19th and the first half of the 20th century. Usowicz was one of the pioneers in post-war history of Polish philosophy, publishing between 1946 and 1949 several important articles, concerning Cracow philosophy (from 15th to 19th centuries). In addition, Usowicz was the leading commentator and interpreter of the philosophical thought of Konstanty Michalski – undoubtedly one of the most important catholic philosophers in the first half of the 20th century.
W artykule podjęto próbę uzasadnienia tezy o wkładzie ks. Aleksandra Usowicza CM w badania nad krakowską filozofią, rozwijaną w dwóch okresach: a) między XV a XVII wiekiem, b) u schyłku XIX i w pierwszej połowie XX wieku. W świetle przeprowadzonych analiz ks. Usowicz jawi się jako jeden z pionierów powojennej historii filozofii polskiej, publikując w latach 1946–1949 kilka znaczących artykułów dotyczących myśli filozoficznej środowiska krakowskiego z wieków XV–XVII i XIX–XX. Ponadto ks. Usowicz zasługuje na miano czołowego komentatora myśli Konstantego Michalskiego, niewątpliwie jednego z najważniejszych krakowskich myślicieli katolickich pierwszej połowy XX wieku.
Źródło:
Tarnowskie Studia Teologiczne; 2017, 36, 2
2391-6826
0239-4472
Pojawia się w:
Tarnowskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Notion of "communis schola" in the Thought of Jean Gerson (1363–1429)
Autorzy:
Micali, Luciano
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2027738.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Gerson
Scholasticism
doctrine
theology
common school
unity
Latin
error
heresy
University
mysticism
Opis:
The article aims to analyze the meaning and the role of the notion of communis schola in the theological and ecclesiological thought of Jean Gerson (1363–1429), Chancellor of the University of Paris, schoolman influent in every intellectual debate of his time, and renowned spiritual advisor. Driven by a constant concern for the unity of the Church, Gerson is aware of the need to realize this unity first of all within the University environment, in order to avoid the circulation and the spread of heterodox or even heretical doctrines; his references to the concept of “common school”, in different textual contexts and with various shades of meaning, invest not only the doctrinal contents, but also the methodology, the moral attitudes, and the right theological models of the ideal master and of the ideal student of theology. The article also touches the way in which the Parisian chancellor deals with mysticism and mystical writers, using the concept of “common school” to define the borders and the terms in which it is possible to access the difficult and obscure field of the mystical theology.
Źródło:
Studia Ceranea; 2021, 11; 633-651
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:
Studia Ceranea
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gilson on Dogmatism
Autorzy:
Nnamdi Konye, Michael
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/507522.pdf
Data publikacji:
2016-06-30
Wydawca:
International Étienne Gilson Society
Tematy:
philosophy
dogmatism
skepticism
scholasticism
Étienne Gilson
Peter Abelard
Al-Ghazali
William of Ockham
Opis:
The article aims at uncovering reasons why philosophy may become conducive to dogmatism which inevitably leads to the failure of philosophy. In the light of Gilson’s considerations contained in his The Unity of Philosophical Experience, the author concludes that philosophy is always exposed to the influence of dogmatism when it is done from a non-philosophical standpoint. For each time when the engagement in the philosophical enterprise is driven by non-philosophical needs, it is usually the case that the goal of philosophy is misconstrued as merely that of providing an instrumental ontology to non-philosophical areas of knowledge. To avoid such mistakes as logicism, theologism or psychologism, philosophy must recover its proper object that is the real world of persons and things, and its proper method that is metaphysics.
Źródło:
Studia Gilsoniana; 2016, 5, 2; 307-326
2300-0066
Pojawia się w:
Studia Gilsoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem subsystencji w "Logice" Marcina Śmigleckiego
The problem of Subsistence in "The Logic" of Marcin Śmiglecki
Autorzy:
Pawlikowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/452510.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
Marcin Śmiglecki
the second scholasticism
subsistence
substance
being
druga scholastyka
subsystencja
substancja
byt
Opis:
Marcin Śmiglecki (1564-1618) was one of the most famous Polish representatives of the second scholastics. His work Logica, originally published in Ingolstadt (1618), was followed by three times published at Oxford (1634, 1638 and 1658).This work includes a series of logical and metaphysical problems, issue of subsistence among them the. This issue belongs to the metaphysical problematics of the substance and is associated with the concept of being. An outline of the issues of subsistence, which we find in The Logic (1618), is very important, because in the earlier lectures in Vilnius (1586/1587), our thinker barely mentioned it. The problem was discussed in the Christian tradition. On the manner its consideration influenced mainly views of Boethius (c. 480-525), who understood the subsistence as a substance take on the aspect of independent existence. This idea developed St. Thomas Aquinas (1225- 1275) in accordance with its metaphysics of existence. The concept of subsistence meant for him independence in existence understood as the act of being. Generally, the second scholasticism, which was founded on the tradition of “pure” Aristotelianism, marginalized this question. We find this expressed in the views of Francisco Suárez (1548-1617), who claimed that “to subsist” means only one of many properties of the substance and that does not matter for the theory of being. However, for Śmiglecki, the concept of subsistence was essentially important. In the field of contingent beings it enabled him to positive statement the substance as being able to exist by itself. It was a generally valid definition of subsistence, especially referring to substances created. In this meaning “the subsistence” marked the independent existence, not inherent in the substrate. In the second and the crucial meaning, the subsistence is characterized by independence from any cause. This is the case of God’s Substance, Existence itself by itself. It seems that the great advantage of the concept of subsistence in Śmiglecki’s theory was that it allowed to accurately distinguish between substance created and the uncreated. The solution of this difficult problem was made possible by drawing attention to the existential aspect of being. Aquinas’ theory of being suggested this solution, but in the period of second scholasticism Aristotelian metaphysics was favorited. Thomistic accents were probable the cause that Śmiglecki’s Logic was initially negatively censured in Roma (1615). This is the fact, in his fundamental work our author walked away from some interpretations introduced by F. Suárez and masters of Jesuits school, but finally that gave great effects.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2016, 5; 305-328
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Religious discourse and Philosophy Ibn Rusd and Thomas Aquinas
Autorzy:
Ellul, Joseph
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375652.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Religious discourse
Philosophy
Ibn Rusd
Thomas Aquinas
Scholasticism
Dyskurs religijny
filozofia
Tomasz z Akwinu
Scholastyka
Opis:
Artykuł Josepha Ellula analizuje podobieństwa i różnice w filozoficznej refleksji Ibn Rusda    i Tomasza z Akwinu. Według muzułmańskiego filozofa, o ile religia odnosiła się ludzi poprzez za- stosowane symbole, obrazy i prawa, o tyle filozofia ukazywała prawdę objawioną dzięki dowodze- niu. Dlatego usiłował on zachować harmonię między filozofią i religią, podkreślając zgodność re- ligii z wymogami racjonalnego dyskursu, co szczególnie uwidoczniło się w jego dyskusji nad wy- razową i alegoryczną interpretacją Koranu. Dla Tomasza z Akwinu prawda objawiona znajduje się poza rozumem, który nie może być do niej w opozycji. Wysiłek intelektualny pełni tutaj charakter służebny: mając na celu wyjaśnianie, potwierdzanie i obronę prawd wiary chrześcijańskiej. W związku z tym dowody powinny być sto- sowane w celu wykazania, że to, co przeciwnicy twierdzą na temat wiary chrześcijańskiej, jest fał- szywe. Mimo że sfera rozumu nie pokrywa się z domeną wiary, to w żaden sposób nie implikuje wzajemnego wykluczenia. Jak zauważa Akwinata, filozof rozważa stworzenia same w sobie, nato- miast  wierzący  postrzega je w ich odniesieniu do Boga. Refleksja Tomasza z Akwinu, ubogacona lekturą dzieł muzułmańskiego filozofa, umożliwiła mu spotkanie z reprezentantami religii niechrześcijańskich we wspólnym dążeniu do prawdy. Jego dzieła są świadectwem spotkania filozofii chrześcijańskiej oraz islamskiej inspirowanych zarówno przez perypatetyków i neoplatoników, jak i pośrednio przez muzułmańską myśl teologiczną.
The article by Joseph Ellul OP analyses similarities and differences in the philosophical approach of Ibn Rušd and St. Thomas Aquinas. For the Muslim philosopher, religion appealed to the masses by applying symbols, imagery and laws, whereas philosophy arrived at the truths of revealed Law through demonstration. He goes to great lengths in order to establish the existence  of harmony between philosophy and religion, but he appears to take it in the sense of conformity  of religion to the requirements of rational discourse, particularly in his discussion of the literal and the allegorical interpretation of the Qur’ân. For Thomas Aquinas revealed truth, that is to say the truth of the Christian faith, lies beyond reason, but the latter cannot be opposed to the former, since what nature endows cannot be opposed to supernatural gift. The exercise of reason is instrumental in order to clarify, corroborate and defend the truths of the Christian faith. Consequently, reason should be applied in order to prove that what adversaries are stating about the Christian faith is false. Although the realm of reason is not coextensive with that of faith, this by no means should imply that they are mutually exclusive or contradictory. As Aquinas points out, the philosopher considers creatures as they are, whereas the believer views them in their relation to  God. Aquinas’s intellectual investigations allowed him to bridge the divide that arose in encounters with members of non-Christian religions in the common pursuit of truth. His works are a living testimony to the encounter between Christian thought and Islamic philosophy inspired by both the Peripatetics and the Neoplatonists together with the indirect contribution of Muslim theological thought.
Źródło:
Poznańskie Studia Teologiczne; 2015, 29; 27-53
0209-3472
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Rzeczy pospolite”: stare i nowe pojęcia powszechnika
“Common Things”: The Old and the New Concepts of Universals
Autorzy:
Rojek, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232207.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
uniwersalia
realizm
nominalizm
teoria tropów
scholastyka
patrystyka
Trójca Święta
universals
realism
nominalism
trope theory
scholasticism
patristics
Trinity
Opis:
Filozofowie analityczni zwykle uważają, że dyskutowany przez nich problem uniwersaliów jest tym samym problemem, którym zajmowano się w starożytności i średniowieczu. Historycy filozofii pokazują jednak, że dawny spór o uniwersalia dotyczył wielu różnych kwestii i wcale nie skupiał się na dyskutowanym obecnie problemie wspólnych własności. W swojej książce Tropy i uniwersalia przyjmowałem, że pojęcie powszechników miało zawsze mniej więcej to samo znaczenie i interpretowałem stanowisko św. Tomasza z Akwinu jako rodzaj współczesnego realizmu. Moja interpretacja wywołała interesujące polemiki ze strony historyków filozofii, Tomasza Tiuryna i Michała Głowali. W tym artykule staram się zbadać podobieństwa i różnice między współczesnym a średniowiecznym rozumieniem powszechników i odpowiedzieć na niektóre sformułowane przez nich zarzuty. Wygląda na to, że w średniowieczu istniały co najmniej trzy różne pojęcia uniwersaliów. Po pierwsze, rozumiano je jako byty wspólne, ściśle tożsame w wielu swoich realizacjach. To pojęcie uniwersaliów być może zawdzięczamy patrystycznym dyskusjom o Trójcy Świętej w IV wieku. Po drugie, uniwersalia definiowano jako byty orzekane o wielu, to znaczy ogólne pojęcia istniejące w intelekcie. Po trzecie wreszcie, uważano je, zwłaszcza w późnej scholastyce, za byty dzielące się w swoich realizacjach. Tylko to pierwsze pojęcie zgadza się ze współczesnym rozumieniem uniwersaliów. Wynika z tego, że średniowieczny i współczesny spór o powszechniki częściowo pokrywają się ze sobą. Staram się także pokazać, że proponowane przez Tiuryna i Głowalę interpretacje stanowiska św. Tomasza prowadzą do osobliwego poglądu łączącego teorię tropów i strusi nominalizm Quine’a.
Analytic philosophers usually believe that the problem of universals they discuss is the same problem that was discussed in antiquity and the Middle Ages. However, historians of philosophy point out that the old dispute on universals involved many different issues and did not focus on the currently debated problem of common properties. In my book Tropy i uniwersalia [Tropes and Universals], I assumed that the concept of universals had more or less the same meaning and I interpreted St. Thomas Aquinas’ position as a kind of contemporary realism. My interpretation raised interesting polemics by historians of philosophy, Tomasz Tiuryn and Michał Głowala. In this paper I attempt to examine the similarities and differences between contemporary and medieval understandings of universals and to answer some of their objections. It seems that there were at least three different notions of universals in the Middle Ages. First, they were understood as common beings, strictly identical in many realizations. This concept of universals is perhaps due to the patristic discussions of the Trinity in the fourth century. Second, universals were defined as entities predicated of the many, that is, as general concepts existing in the intellect. Third, and finally, they were thought, especially in late scholasticism, as entities divided into their realizations. Only the first concept agrees with the contemporary understanding of universals. It follows that the medieval and contemporary dispute over universals partially overlap. Finally, I also try to show that the interpretations of Aquinas’s position proposed by Tomasz Tiuryn and Michał Głowala lead in fact to a peculiar position that combines trope theory and Quine’s ostrich nominalism.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2022, 70, 3; 367-399
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ks. Idzi Radziszewski jako filozof w kontekście poglądów Désiré Merciera
Fr. Idzi Radziszewski as a Philosopher in the Context of Désiré Merciers Views
Autorzy:
Janeczek, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233093.pdf
Data publikacji:
2022-10-15
Wydawca:
Teologiczne Towarzystwo Naukowe Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku
Tematy:
Idzi Radziszewski
Désiré Mercier
neo-scholasticism
philosophy and science
Christian philosophy
neoscholastyka
filozofia a nauka
filozofia chrześcijańska
Opis:
Artykuł stara się przybliżyć styl filozofowania ks. Idziego Radziszewskiego, charyzmatycznego założyciela Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, przez zestawienie z pełniejszą wizją filozofii sformułowaną w bogatym piśmiennictwie kard. Désiré Merciera, założyciela Institut Supérieur de Philosophie, w ramach Université Catholique de Louvain. Wizja obu myślicieli zespala autonomicznie pojęte typy myślenia filozoficznego, naukowego i religijnego. Ukazuje twórcze konsekwencje tego zespolenia oraz jego hipotetyczne trudności i ujawniające się w dziejach zagrożenia. W szczególności wskazano na dążenie obu myślicieli do sformułowania integralnie, czyli maksymalistycznie pojętej filozofii z odniesieniami światopoglądowymi, w opozycji do przejawów pozytywistycznego redukcjonizmu i naturalizmu. Wskazano, że omawiany typ filozofowania jest twórczym przejawem neoscholastyki.
This article seeks to present the philosophizing style of Fr. Idzi Radziszewski, the charismatic founder of the Catholic University of Lublin, by juxtaposing it with a more complete vision of philosophy formulated in the rich literature of Card. Désiré Mercier, the founder of the Institut Supérieur de Philosophie at the Université Catholique de Louvain. The vision of both thinkers unites the autonomously understood types of philosophical, scientific and religious thinking. It shows the creative consequences of this fusion as well as its hypothetical difficulties and threats that have emerged in history. In particular, the intention of both thinkers was indicated to formulate an integral, i.e. maximalistic, philosophy with world-view references, in opposition to the manifestations of positivist reductionism and naturalism. It was pointed out that the type of philosophizing under discussion is a creative manifestation of neo-scholastics.
Źródło:
Studia Włocławskie; 2022, 24; 82-128
1506-5316
2449-8777
Pojawia się w:
Studia Włocławskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geneza koła krakowskiego
The genesis of the Cracow circle
Autorzy:
Tkaczyk, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/430890.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Cracow circle
Lvov-Warsaw School
methodology of theology
new scholasticism
koło krakowskie
szkoła lwowsko-warszawska
metodologia teologii
neoscholastyka
Opis:
This paper is devoted to exploring the cultural background of the manifesto of the Cracow Circle, a philosophical group consisting of Józef Maria Bocheński, O.P., Jan Franciszek Drewnowski, Rev. Jan Salamucha and Bolesław Sobociński. The group was mentored by Jan Łukasiewicz and Rev. Konstanty Michalski. The manifesto of the Cracow Circle aimed to apply the programme of the Lvov-Warsaw School to Catholic theology and philosophy. Within the school, special emphasis was placed on Łukasiewicz’s version of the programme. The amendments to be carried out concerned: (a) refurbishing philosophical language to meet all the conditions of proper scientific discourse, (b) incorporating mathematical logic, (c) upgrading semiotics and methodology, and (d) using formal methods in philosophy. Four groups of circumstances are analysed as the milieu of the Cracow Circle at the beginning of the 20th century and in direct relation to the influential activities of its four founders: (a) esprit de l’époque, (b) state of philosophy, (c) state of logic, and (d) state of theology.
Artykuł poświęcony jest charakterystyce kulturowego tła manifestu koła krakowskiego i jego zespołu, który stanowili: Józef Maria Bocheński OP, Jan Franciszek Drewnowski, ks. Jan Salamucha oraz Bolesław Sobociński, i który był wspierany przez Jana Łukasiewicza i ks. Konstantego Michalskiego. Manifestem koła była aplikacja programu szkoły lwowsko-warszawskiej do katolickiej teologii i filozofii. W tym przedsięwzięciu szczególną rolę odegrała Łukasiewicza wersja programu. Do zastosowanych środków należały: (a) odnowienie języka tak, aby spełniał on wszystkie warunki właściwego dyskursu naukowego, (b) recepcja logiki matematycznej, (c) uwspółcześnienie semiotyki i metodologii oraz (d) wykorzystanie metod formalnych. Analizowane są cztery grupy okoliczności będące środowiskiem koła krakowskiego: (a) esprit de l’époque, (b) sytuacja w filozofii, (c) sytuacja w logice i (d) sytuacja w teologii – na początku XX wieku – w bezpośrednim związku z decydującymi działaniami czterech założycieli koła.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2019, 55, 2; 9-39
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 19

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies