Temat: SIBERIA - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Сибирь (Syberia) w świetle danych systemowych języka rosyjskiego
Autorzy:: Starzyńska, Aleksandra
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/611671.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: cognitive definition
Siberia
language system
Russian
definicja kognitywna
Syberia
dane systemowe
język rosyjski
Opis:: Сибирь belongs to concepts whose position in the Russian lexis, and so in the Russian worldview, is special. As proposed by Jerzy Bartmiński, the study reconstructs the image of Сибирь on the basis of the Russian language system (more precisely, on the basis of dictionaries) and with the use of the cognitive definition. Discussed is the etymology of Сибирь, the lexeme’s synonyms, opposites, semantic and word-formational derivatives. The analysis is complemented with a survey of fixed expressions and collocations. Thus, the cognitive definition is proposed, consisting of thirty defining features organised into the following facets: category, part, opposition, location, size, appearance, conditions of living, function, feelings, attitudes to Siberia, the region’s inhabitants. In various contexts of the usage of Сибирь (and its derivatives) the most conspicuous is the negative valuation of Siberia as a place of exile, harsh climate, and unwelcoming living conditions.
Сибир należy do tej grupy pojęć, które zajmują szczególne miejsce w leksyce języka rosyjskiego, zatem i w rosyjskim myśleniu o świecie. W artykule zrekonstruowano wyobrażenie Сибири na podstawie danych systemowych języka rosyjskiego (za źródło których posłużyły opracowania leksykograficzne), przy wykorzystaniu metody definicji kognitywnej, zgodnie z postulatami Jerzego Bartmińskiego. Zaprezentowano kwestię etymologii nazwy Сибирь, definicje, synonimy, opposita, derywaty: semantyczne i słowotwórcze. Analizę dopełnia przegląd utartych zestawień, wyrażeń i zwrotów frazeologicznych. Na podstawie danych systemowych zbudowano definicję kognitywną pojęcia, którą współtworzy 30 cech definicyjnych, uporządkowanych w następujące fasety: kategoria, część czego, opozycja, lokalizacja, cechy niezwiązane z wyglądem, rozmiar, cechy związane z wyglądem, lokalizator, warunki bytowe, funkcja, odczucia i uczucia ludzi wobec Syberii, mieszkańcy.W różnych kontekstach językowego użycia wyrazu Сибирь (i jego derywatów) najbardziej wyraźnie ujawnia się negatywne wartościowanie Syberii, które w sposób bezpośredni wyrażają jej charakterystyki związane z miejscem odbywania kary, także ze specyficznymi warunkami klimatycznymi oraz trudnymi warunkami bytowymi, jakie w niej panują.
Źródło:: Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2016, 28
0860-8032
Pojawia się w:: Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Проведение репатриации польских военнопленных в Минусинском уезде Енисейской губернии в 1921 г.
Carrying out the repatriation of Polish prisoners of war in the Minusinsk`s County of the Yeniseijsk`s province in 1921
Autorzy:: OPŁAKANSKA, Renata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/953071.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:: Minusinsk`s County
prisoners of war
Repatriation
Siberia
Opis:: The article deals with the issue of repatriation of prisoners of war of the 5-th Polish rifle Division in the Minusinsk's County of the Yenisejsk`s province in the early 1920 's. After the conclusion of the of Riga peace treaty between Poland and Soviet Russia the repatriation procedure was started. At that time in the Minusinsk's County was 418 prisoners of war. There were prisoners of the Austro-Hungarian and German armies and the former lieges of the Russian Empire. Natives of the Russian Empire accounted for one third group of Polish prisoners of war, but among them were many representatives of the nobility, as well as persons who have received education before the war. The Prisoners of war were part of labour brigades in the Yeniseijsk`s province which were sent to the logging and working industrial enterprises. All of the prisoners of war were to be registered. Special Commission including the Soviet leaders of Polish origin, dedicated to setting of Polish nationality to persons who had no documents. During the registration, some of the prisoners of war were persecuted by the Cheka. The arrested prisoners were charged with voluntary service for Kolchak, counter-revolutionary propaganda. It was a violation of the Agreement of the repatriation between Poland and Soviet Russia. After the repatriation a small group of Polish prisoners of war remained to Minusinsk`s County.
Źródło:: Historia i Świat; 2015, 4; 337-344
2299-2464
Pojawia się w:: Historia i Świat
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: ПОЛЯКИ В ПРИЕНИСЕЙСКОЙ СИБИРИ В ПЕРВЫЕ ГОДЫ ПОСЛЕ РЕВОЛЮЦИИ 1917 Г.
POLES IN THE YENISEI SIBERIA REGION DURING THE FIRST YEARS AFTER THE REVOLUTION OF 1917
Autorzy:: Дацышен, Владимир Григорьевич
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/911690.pdf
Data publikacji:: 2019-03-12
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: Polacy
Syberia Środkowa
Gubernia Jenisejska
Krasnojarsk
V Dywizja Strzelców Polskich
jeńcy wojenni
repatriacja
Poles
Central Siberia
Yenisei Province
Krasnoyarsk
5th Polish Division
prisoners of war
repatriation
Opis:: Artykuł poświęcony został historii Polaków w Syberii Środkowej w trudnym i burzliwym okresie pierwszych lat po Rewolucji w Rosji w 1917 roku. Już na początku XX wieku Gubernię Jenisejską zamieszkiwało dużo Polaków – zesłańcy i ich potomkowie, przesiedleńcy, urzędnicy państwowi. Podczas I wojny światowej w tym regionie osiedlono tysiące uciekinierów i polskich jeńców wojennych, którzy aktywnie uczestniczyli w wojnie domowej po obu zwalczających się stronach. Legion polski, jak też rosyjscy Polacy, w dużej mierze określili miejsce i rolę Krasnojarska w wydarzeniach związanych z kapitulacją Armii Kołczakowskiej. Syberia Nadjenisejska znalazła się w centrum „polskiej kwestii” w Syberii w 1920 roku, kiedy właśnie tam nie tylko skapitulował, ale i na długi czas był rozmieszczony skład piątej polskiej dywizji. Bolszewicy w Krasnojarsku próbowali polegać na Polakach w osiąganiu swych celów politycznych. Jednak większość Polaków w Syberii wiązała swoją przyszłość z narodowym państwem polskim i wydarzenia wiązane z repatriacją stały się trudną i tragiczną stroną historii polskiej diaspory. W końcu zaledwie jednej trzeciej mieszkających na Syberii Środkowej Polaków udało się wyjechać do Polski w latach 1921-1922, podczas gdy ponad 10 000 osób zostało w tym regionie.
The article is devoted to the history of Poles in Central Siberia. At the beginning of the 20th century there were exiles and their descendants, as well as migrants and civil servants in the Yenisey province. During the First World War thousands of refugees and Polish prisoners of war were housed in this region. They took part in the events of the civil war on both sides. Krasnoyarsk was at the center of the „Polish question” in Siberia in 1920 as the 5th Polish division capitulated there. The Bolsheviks tried to rely on foreigners, but most Poles linked their future with their national state. The repatriation events have become a complex and tragic page of the history of the Polish diaspora as more than 10 thousand Poles lived in the Yenisei Siberia Region.
Źródło:: Porównania; 2018, 22, 1; 327-341
1733-165X
Pojawia się w:: Porównania
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Польский переселенческий говор в Респ ублике Хакасия и в Красноярском Крае РФ
Autorzy:: Егоров, Илья Михайлович
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/776887.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: Polish immigrant dialect in Siberia
Masurian dialect
dialectal systems
language contact
Opis:: The article deals with the essential aspects of the phonetic and, primarily, grammatical system of the Polish immigrant dialect spoken in two villages in Western Siberia: Znamenka (Bogradsky District of the Republic of Khakassia) and Alexandrovka (Krasnoturansky District of Krasnoyarsk Krai). The dialect appeared in the Yeniseysk Governorate of the Russian Empire at the end of 1890s as a result of Polish rural migration from Volhynia to Siberia. Before that, the ancestors of those settlers had moved to Volhynia from Masuria. The examined dialect shows relatively good preservation of its original system. At the same time, it has been strongly influenced by Russian, as the dominant language of its surroundings. The main effect of this intensive contact is the further development of trends that had taken place in the original dialect system, which have been supported by the Russian language.
Źródło:: Slavia Occidentalis; 2016, 73/1; 45-59
0081-0002
Pojawia się w:: Slavia Occidentalis
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Политика управления системой здравоохранения на территории Восточной Сибири в 1920-е годы
Healthcare System Management Policy in Eastern Siberia in the 1920s
Polityka zarządzania systemem ochrony zdrowia na obszarze Wschodniej Syberii w latach dwudziestych
Autorzy:: Шаламов, Владимир
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1817549.pdf
Data publikacji:: 2021-09-01
Wydawca:: Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:: история здравоохранения
история медицины
медицинская администрация
Восточная Сибирь
военный коммунизм
Новая
экономическая политика
history of healthcare
history of medicine
medical administration
Eastern Siberia
military communism
New Economic Policy
historia ochrony zdrowia
historia medycyny
administracja
medyczna
Wschodnia Syberia
wojenny komunizm
Nowa Polityka Ekonomiczna
Opis:: Целью автора является изучение создания и реформирования советской системы здравоохранения в Восточной Сибири в 1920-е гг. Исследование начинается с момента, когда Сибирь покинула администрация адмирала А.В. Колчака, а советская власть начала формировать собственную систему управления регионом. Советское медицинское руководство предполагало создать единую систему здравоохранения, что обозначало объединение всех медицинских организаций, подчиняющихся различным ведомствам. Военные действия не позволили слить военные и гражданские лечебные учреждения.
Celem autora było zbadanie powstania i reformowania systemu ochrony zdrowia we Wschodniej Syberii w latach dwudziestych. Analizę rozpoczęto od formowania przez władze radzieckie własnego systemu zarządzania regionem, po pokonaniu wojsk admirała A. W. Kołczaka i zajęciu tych terenów. Kierownictwo medyczne ukierunkowane było wówczas na stworzenie jednego systemu ochrony zdrowia. Konieczne było więc zjednoczenie wszystkich organizacji medycznych podległych różnorodnym urzędom. Działania wojenne nie pozwoliły jednak na połączenie cywilnych i wojskowych instytucji medycznych.
The author’s aim is to study the creation and reformation of the Soviet system of healthcare in the Eastern Siberia in the 1920s. The study begins with the development of Siberia from the administration of Admiral A. V. Kolchak when the Soviet government began to form its own system of region management. The Soviet medical leadership was intended to create a unified healthcare system which involved the unification of all medical organizations subordinated to various departments. Military actions did not allow to merge military and civil medical institutions
Źródło:: DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne; 2021, 18, 18; 89-108
1730-0274
Pojawia się w:: DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Историография истории предпринимательства в дореволюционной Сибири
The historiography of the history of the entrepreneurship in prerevolutionary Siberia
Autorzy:: Goncharov, Yurii
Klimova, Olga
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1374339.pdf
Data publikacji:: 2020-06-30
Wydawca:: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:: Russian Empire
Siberia
entrepreneurship
merchants
historiography
Opis:: The article is devoted to the history of entrepreneurship in Siberia of early 19th – early 20th century. Historiography of entrepreneurial activity in the largest region of Russia is poorly studied. The theoretical basis of the article is the theory of modernization. The main method of research is historiographical analysis. The article is based on the study of a wide range of scientific literature on the history of entrepreneurship in Siberia. The paper highlights the periods of study of entrepreneurship, the main approaches, research problems. As a result of the study, the authors come to the conclusion that nowadays there are both a large number of publications and genre diversity, and an increase in the source base of the breadth of research problems, the search for new methodological approaches. As a result of the work done, historians managed to accumulate a large amount of factual material, study the history of entrepreneurship in the region, cover almost all aspects of the life of Siberian entrepreneurs.
Źródło:: Przegląd Wschodnioeuropejski; 2020, XI, 1; 59-67
2081-1128
Pojawia się w:: Przegląd Wschodnioeuropejski
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Zwyczaje syberyjskich Koriaków. Użycie muchomora czerwonego (Amanita muscaria) w kamczackiej medycynie ludowej
The Customs of Siberian Koryaks. The Use of Fly Agaric (Amanita Muscaria) in Kamchatka Folk Medicine
Autorzy:: Kulpa, Ewa
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2129851.pdf
Data publikacji:: 2022-09-30
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: muchomory czerwone
Amanita muscaria
Koriacy
Syberia
Kamczatka
szamanizm
medycyna ludowa
renesans psychodeliczny
psychodeliki
red fly agarics
red toadstools
Koryaks
Siberia
Kamchatka
shamanism
folk medicine
psychedelic renaissance
psychedelics
Opis:: Niniejszy artykuł dotyczy użycia muchomora czerwonego (Amanita muscaria) przez syberyjski lud Koriaków zamieszkujący Półwysep Kamczacki. Dowody lingwistyczne i archeologiczne wskazują na bardzo wczesne stosowanie muchomorów na terenie Syberii. Obecność Amanita muscaria w mitach oraz bezpośrednie powiązanie grzybów z najwyższym koriackim bóstwem dowodzi, że pełniły one niegdyś doniosłą rolę w tamtejszym szamanizmie. Również współcześnie zaobserwowano ich obecność w medycynie ludowej. Pomimo wciąż żywych wierzeń związanych z muchomorami czerwonymi, ich konsumpcję trudno uznać obecnie za zachowanie rytualne w ścisłym sensie. Wydaje się, że odchodzenie od spożycia muchomorów jest jednym z sygnałów dużo większego zjawiska, jakim jest zatracanie się dawnych szamanistycznych koriackich tradycji, wierzeń oraz praktyk. Poprzez możliwą rekonstrukcję dawnego znaczenia Amanita muscaria wśród Koriaków oraz przez przyjrzenie się współczesnej recepcji owych grzybów, podjęta została próba uchwycenia oraz porównania dawnej i obecnej roli, jaką pełnią muchomory czerwone w tej społeczności. Zebrane materiały pozwalają przypuszczać, że znaczenie ich użycia nie jest obecnie tak doniosłe, jak niegdyś – są jednak osoby, które nadal stosują grzyby. Dostępna literatura nie pozwala na szczegółowe przedstawienie współczesnej konceptualizacji użycia muchomorów czerwonych przez Koriaków w oparciu o prześledzenie konkretnych przypadków intoksykacji. Jest to zagadnienie domagające się dalszych badań, możliwe do przeprowadzenia poprzez zebranie wywiadów i odnotowanie zmian oraz elementów stałych w zachowaniach i wierzeniach syberyjskiego ludu.
This article refers to use of the red fly agarics (Amanita muscaria) by the siberian Koryak people living in the Kamchatka Peninsula. Linguistic and archeological evidence indicates a very early use of toadstools in Siberia. Presence of Amanita muscaria in myths and its direct link to Koryak supreme deity proves that those mushrooms had in the past important function in the local shamanism. Their presence in folk medicine has also been observed today. Despite the still alive beliefs associated with red toadstools, their consumption is nowadays difficult to consider as ritual behavior in the strict sense. It seems that the abandonment of toadstool consumption is one of the signals of a much larger phenomenon, which is the loss of old shamanistic Koryak traditions, beliefs and practices. Through a possible reconstruction of the former meaning that Amanita muscaria had among Koryaks and by looking at modern opinion on these mushrooms, an attempt was made to capture and compare the past and present role of toadstools in this community. The collected materials suggest that the significance of their use is not as important today as it used to be – however, there are people who still use these mushrooms. The available literature does not allow for a detailed presentation of the contemporary conceptualization of Koryak use of the red fly agarics based on the examination of the specific cases of intoxication. This is an issue that requiers further research and can be explored by collecting interviews and recording changes and constans in the behavior and beliefs of the Siberian people.
Źródło:: Roczniki Kulturoznawcze; 2022, 13, 3; 119-142
2082-8578
Pojawia się w:: Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Żony XIX-wiecznych zesłańców jako organizatorki życia rodzinnego na Syberii
Wives of 19th century deportees as organisers of family life in Siberia
Autorzy:: JĘDRYCHOWSKA, Barbara
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/435560.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
Tematy:: XIX wiek
Syberia
zesłania
żony zesłańców
19th century
Siberia deportations
wives of deportees
Opis:: XIX-wieczne zesłania na Syberię należały do jednych z bardziej bolesnych doświadczeń Polaków tamtej epoki i wpisały się na stałe w polską historię. Za sprawą przede wszystkim literatury romantycznej, a potem także malarstwa, życie zauralskich wygnańców przez długi czas ukazywano jedynie w kontekście martyrologicznym. Dopiero polscy sybiracy, powracający po wielu latach do kraju, sami zaczęli zmieniać ten obraz. W publikowanych jeszcze w XIX wieku ich świadectwach (pamiętnikach, wspomnieniach, dziennikach, listach), znaleźć można interesujące opisy nie tylko codziennych zmagań z trudną rzeczywistością zsyłki, ale również funkcjonowania w wymiarze wspólnoty zesłańczej oraz rodzinnej. Ponieważ prawo rosyjskie zezwalało, aby skazanym na Syberię towarzyszyły żony, niektóre z nich dobrowolnie podążały na katorgę lub osiedlenie wraz z mężem. Większość z nich decydowała się na zabranie ze sobą dzieci. Z chwilą znalezienia się za Uralem podlegały one takim samym rygorom, jak skazani – mogły powrócić do kraju jedynie po odbyciu przez małżonka kary zesłania lub kiedy on zmarł. Troszczyły się, aby życie rodzinne na wygnaniu niewiele odbiegało od tego na wolności: prowadziły gospodarstwo, wychowywały dzieci, zajmowały się ich kształceniem osobiście lub organizowały tzw. komplety. Przygotowywały w swoich domach święta kościelne i obchody świąt narodowych, koncerty i teatrzyki dziecięce. Ich rezygnacja z wygodnego życia w kraju i decyzja o syberyjskiej tułaczce u boku męża wpisywały się w romantyczny wizerunek polskiej kobiety–patriotki, ale jednocześnie były wyrazem miłości i poświęcenia na rzecz rodziny.
19th century deportations to Siberia have been one of the most painful experiences of Poles of that age and they are a permanent element of Polish history. Mostly due to the literature of Polish Romanticism, and then also of visual art, the lives of trans- Uralian exiles has for a long time been presented only in the context of martyrdom. It was the Polish Sybiraks, returning to the homeland after many years, who have themselves changed this image. In their testimonies (memoirs, diaries, journals, letters) published back in the 19th century, one can find interesting descriptions not only of everyday struggles with the difficult reality of the deportation but also about functioning in the community of deportees and their families. As Russian law allowed the deportees to Siberia to be accompanied by their wives, some of them voluntarily went for “katorga” (deportation) or occupancy with their husbands. Most of them had decided to take their children with them. After crossing the Ural mountains they were subject to the same restrictions as were the convicts – they could return to the homeland only after their husbands have served their deportation sentences or after they had died. They strived to make their families’ lives in exile not very distinct from the life in freedom: they took care of the households, raised children, personally educated them or organised secret lessons. They prepared in their houses religious and national holidays, concerts and children’s theatres. Their giving up of a comfortable life in the homeland and the decision of a Siberian exile along with their husbands had been a part of the romantic image of the Polish woman–patriot, but it was also an expression of love and dedication for the family.
Źródło:: Wychowanie w Rodzinie; 2014, IX, (1/2014); 161-173
2082-9019
Pojawia się w:: Wychowanie w Rodzinie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Zesłanie na Sybir czasem wzrastania w wierze i rozeznawania powołania św. rafała od św. Józefa - Józefa Kalinowskiego
Deportation to Siberia as a Period of Spiritual Growth and Vocation Discernment for Saint Raphael of Saint Joseph – Joseph Kalinowski
Autorzy:: Głombiowski, Aleksander
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1828701.pdf
Data publikacji:: 2019-12-20
Wydawca:: Wydawnictwo Bernardinum
Tematy:: Kalinowski
conversion
patriotism
vocation
Siberia
Saint Raphael
faith
deportation
nawrócenie
patriotyzm
powołanie
Sybir
św. Rafał
wiara
zsyłka
Opis:: Józef Kalinowski urodził się w polskiej rodzinie w Wilnie. Ojciec i kolejne matki przekazali mu wartości religijne i patriotyczne. Czas nauki poza domem rodzinnym, życie towarzyskie oraz służba w wojsku rosyjskim doprowadziły go do kryzysu wiary i porzucenia życia sakramentalnego. Udział w powstaniu styczniowym oraz zsyłka na Syberię stały się dlań jednak okazją do pogłębienia relacji z Bogiem oraz rozeznawania powołania do życia kapłańskiego w zakonie. Po dziesięcioletniej przerwie w praktykach wiary przystąpił do sakramentu pokuty i powrócił do modlitwy. Troszcząc się o wiarę nie zaniedbywał zgłębiania wiedzy, także teologicznej. Wyniesiona z domu wrażliwość na potrzeby innych sprawiła, że Józef, także w czasie zsyłki, opiekował się potrzebującymi, szczególnie dziećmi i młodzieżą, przekazując im najważniejsze wartości, wiedzę i wiarę.
Joseph Kalinowski was born to a Polish family in the city of Vilnius. His parents taught him the religious and the patriotic values. The time of education away from home, the social life and the service in the Imperial Russian Army led him to a crisis of faith and abandonment of the sacramental life. After a ten-year period he received the Sacrament of Penance and returned to the life of prayer. His participation in the January Uprising and the deportation to Siberia gave him the opportunity to deepen his relationship with God. Finally, Kalinowski became a friar and a priest in the Discalced Carmelite Order. Even though he was focused on his spiritual life, he never neglected his Theological formation. His inborn sensitivity to the needs of others made Joseph look after the people in need, especially the children and the teenagers. He was teaching them the most important values, the knowledge and the faith.
Źródło:: Studia Pelplińskie; 2019, 53; 181-210
0239-4456
Pojawia się w:: Studia Pelplińskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Zesłanie jako spotkanie kolonialne. Przestrzeń Uralu i Syberii w oczach Tomasza Zana
Exile as a colonial meeting. The space of the Ural Mountains and Siberia in the eyes of Tomasz Zan
Autorzy:: Pavlenko, Svetlana
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/564377.pdf
Data publikacji:: 2016-01-22
Wydawca:: Akademia Pomorska w Słupsku
Tematy:: Tomasz Zan
filomaci i filareci
zesłanie
kolonizacja
przestrzeń
Imperium Rosyjskie
Syberia
tożsamość
Adam Suzin
Adam Mickiewicz
philomaths and philarets
exile
colonization
space
Russian Empire
Siberia
identity
Opis:: Summary The author of this article makes an attempt at analysing the space of the Ural Mountains and Siberia and the identity of an exile, based on exile correspondence of Tomasz Zan and his memories described in his diary from exile. The article is focused on three representations of space mentioned in Zan’s reports – Orenburg, mountains and steppes, constructed based on the “one’s own – foreign” dichotomy. Orenburg as a projection of an empire and one of tools of colonial policy used by Russia is juxtaposed with the image of the mountains and steppes, which the exiled person identifies with and which specify his subjectivity. The article also discusses the issues connected with the complicated “me – different”, “colonizing – colonized” relations, on the example of Zan’s contact with Russians and Asian tribes.
Źródło:: Świat Tekstów. Rocznik Słupski; 2015, 13; 5-29
2083-4721
Pojawia się w:: Świat Tekstów. Rocznik Słupski
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Zesłańcy postyczniowi w Kurganie. Sprawa Towarzystwa Pomocy Wzajemnej
Autorzy:: Caban, Wiesław
Mulina, Swietłana
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/631547.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Siberia, Poles, exiles, Kurgan
Syberia, Polacy, zełańcy, Kurgan
Opis:: After the defeat of the January Uprising, a hundred dozen of young Poles, mainly from the area of Lithuania, were exiled to Kurgan. The city authorities were not able to provide support for so many people. Most of the exiles did not receive government benefits. Only those who received money from their families were in a good position. In this situation, the Poles founded a “society against hunger and cold”, which later assumed the name of the Society for Mutual Assistance. The main purpose was to collect cash to help those who did not receive any financial help from home. The Society for Mutual Assistance had its own regulations, which forbade, among others, drinking alcohol, playing cards, indulging in any gambling, maintaining relationships with promiscuous women and most importantly marrying Russian women. The activities of the Society for Mutual Assistance were treated with indulgence by Mikhail Avenirovich Karpinski, the Mayor of Kurgan, who came to conclusion that the deportees engaged in their own organization would abide by the adopted regulations and thus there would be no misunderstandings between the Poles and the residents of Kurgan. It seems that the 27-year-old Michał Żaba, a graduate of the Medical Department of the Moscow State University, could have influenced M. Avenirovich Karpinski’s opinion. Inhabitants of Kurgan began to submit denunciations, at first of M. Avenirovich Karpinski’s indulgent treatment of Poles, and then levelling similar accusations at the governor of Tobol, Aleksandr Ivanovich Despot-Zenovich. In the end, the case was handed over to the general-governor of West Siberia Aleksandr Petrovich Khrushchev, and so an investigation began in 1867. Among the exiles, Michał Żaba suffered the most as he was not only found guilty of establishing the Society for Mutual Assistance, but also accused of making attempts to establish such organizations in Ishim, or Yalutorovsk. In other words, Żaba was accused of conspiring against the existing order in Russia. In the 1960s, Soviet historians treated the issue of the Kurgan investigation as an example of Polish-Russian revolutionary cooperation in Siberia. It seems, however, that the establishment of the Society for Mutual Assistance Society should be regarded as an attempt to revive the societies that were created by Polish exiles in Siberia in the period between the November and January Uprisings.
Po upadku powstania styczniowego do Kurganu zesłano stu kilkudziesięciu młodych Polaków, głównie z Litwy. Władze miasta nie były w stanie zapewnić utrzymania dla tylu osób. Większość zesłanych nie otrzymywała zapomóg rządowych. W niezłym położeniu byli jedynie ci, którzy otrzymywali pieniądze od rodziny. W tej sytuacji Polacy założyli „związek przeciw głodowi i chłodowi”, który później przybrał nazwę Towarzystwa Pomocy Wzajemnej. Głównym celem było zbieranie środków pieniężnych, by można było wspomóc tych, którzy z domu nie otrzymywali żadnej pomocy materialnej. Towarzystwo Pomocy Wzajemnej miało swój regulamin, który zakazywał m.in. picia alkoholu, gry w karty, oddawania się jakimkolwiek hazardom, nawiązywania kontaktów z rozwiązłymi kobietami i co najważniejsze zawierania małżeństw z Rosjankami. Na działalność Towarzystwa Pomocy Wzajemnej z pobłażliwością patrzył horodniczy Kurganu Michaił Awenirowicz Karpiński, gdyż uznał, że zesłańcy skupieni w organizacji będą przestrzegać przyjętego regulaminu i tym samym nie będzie dochodzić do żadnych nieporozumień między Polakami a mieszkańcami Kurganu. Wydaje się, że na takie stanowisko horodniczego mógł mieć wpływ 27-letni Michał Żaba, absolwent Wydziału Medycznego Uniwersytetu Moskiewskiego. Spośród mieszkańców Kurganu zaczęto pisać najpierw donosy na M. Awenirowicza Karpińskiego, że pobłażliwie traktuje Polaków, a następnie na gubernatora tobolskiego Aleksandra Iwanowicza Despot-Zenowicza. W końcu sprawą zainteresowano generał-gubernatora zachodniej Syberii Aleksandra Piotrowicza Chruszczowa. W 1867 r. rozpoczęło się śledztwo. Spośród zesłańców najbardziej ucierpiał Michał Żaba, który został uznany nie tylko za winnego powołania do życia Towarzystwa Pomocy Wzajemnej, ale także za to, że takie organizacje próbował zakładać w Iszymiu czy Jałturowsku. Jednym słowem, M. Żaba został posądzony o przygotowywanie spisku przeciw istniejącemu porządkowi w Rosji. Historycy radzieccy w latach sześćdziesiątych XX w. sprawę śledztwa kurgańskiego potraktowali jako przykład polsko-rosyjskiej współpracy rewolucyjnej na Syberii. Naszym zdaniem powstałe Towarzystwo Pomocy Wzajemnej należałoby uznać za próbę odrodzenia „Ogółów” z czasów zsyłki z okresu międzypowstaniowego.
Źródło:: Res Historica; 2018, 46
2082-6060
Pojawia się w:: Res Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Zbigniew Jacorzyński
Autorzy:: Sobkowicz, K.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/373055.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
Tematy:: Zbigniew Jacorzyński
twórca powojennego pożarnictwa
szkoły pożarnicze
działalność konspiracyjna – Szare Szeregi
zsyłka na Syberię
patriota
formative figure in the post-war history of Polish firefighting
firefighting schools
underground resistance – Grey Ranks
exile to Siberia
patriot
Opis:: Pułkownik Zbigniew Jacorzyński to postać wybitnie zasłużona dla polskiego pożarnictwa. Urodził się 8 sierpnia 1921 roku w Cieszynie. Był synem oficera Wojska Polskiego. W młodości udzielał się w polskim harcerstwie. W 1937 roku stanął do poboru i dostał przydział do broni pancernej, głównie z powodu fascynacji motoryzacją. W 1939 roku ukończył liceum o profilu matematyczno-fizycznym, po czym odbył obowiązkową sześciotygodniową służbę w Junackich Hufcach Pracy w Równym, na granicy Polesia i Wołynia. W dniu 17 września 1939 roku, kiedy Sowieci przekroczyli polską granicę, cały hufiec został zmobilizowany i skierowany na odsiecz Brześcia nad Bugiem, zajętego wówczas przez Niemców. Po drodze żołnierze zostali otoczeni przez Rosjan, rozbrojeni i wzięci do niewoli. Wywieziono ich na Syberię. Zbigniew, pracując w tamtejszym obozie przy wyrębie drzew, zachorował i trafił szpitala. Życie uratowała mu funkcja sanitariusza w łagrze. Z obozu udało mu się zbiec dzięki temu, że ukrył się pomiędzy szczapami drewna w wagonie kolejowym. Po ucieczce rozpoczął poszukiwania rodziny, którą odnalazł w Krakowie. Jeszcze podczas wojny, w Pińczowie, po raz pierwsze zetknął się ze strażą pożarną. Zapisał się tam do Ochotniczej Straży Pożarnej, która – oprócz ćwiczeń strażackich – prowadziła również działalność konspiracyjną. Była to jednostka Szarych Szeregów. Po wojnie Zbigniew Jacorzyński podjął pracę w ochronie przeciwpożarowej w Wojewódzkim Inspektoracie Pożarniczym w Szczecinie. Pracując i ucząc się, uzyskał pożarnicze wykształcenie oficerskie. W latach 1951–1952 był komendantem Szkoły Pożarniczej w Mielenku w województwie koszalińskim, a następnie przez dwa lata –oficerem szkoleniowym w Szkole Pożarniczej w Poznaniu. Stamtąd przeniesiono go do Wałbrzycha, gdzie doceniono jego zaangażowanie, w wyniku czego w 1967 roku został komendantem Podoficerskiej Szkoły Pożarnictwa nr 5 w Wałbrzychu w stopniu kapitana pożarnictwa. W latach 1966–1976 kierował Szkołą Podoficerów Pożarnictwa w Krakowie-Nowej Hucie, którą w 1973 roku przekształcono w Szkołę Chorążych Pożarnictwa. Przez 16 lat pracy dydaktycznej wykształcił kilkuset młodych adeptów pożarnictwa. W 1976 roku podjął służbę w Komendzie Wojewódzkiej Straży Pożarnych w Bielsku-Białej na stanowisku starszego inspektora wojewódzkiego do spraw szkolenia i doskonalenia zawodowego. Na emeryturę przeszedł 31 sierpnia 1981 roku w stopniu pułkownika pożarnictwa. Był urodzonym nauczycielem oraz cenionym wychowawcą kadry podoficerskiej i młodzieży strażackiej, wśród której czuł się bardzo dobrze. Zmarł 24 sierpnia 1996 roku w wieku 75 lat.
Colonel Zbigniew Jacorzyński rendered great service to firefighting in Poland. He was born on 8 August 1921 in Cieszyn to an officer of the Polish Army. When he was young, he joined the Polish scouts. In 1937, he conscripted into the army and was assigned to an armoured fighting vehicles unit, mainly due to his passion for motor vehicles. In 1939 he graduated from high school with extended curriculum in Mathematics and Physics. Then, he completed compulsory six-week service in the Labour Corps in Równe, a city tucked between Polesia and Volyn. On 17 September 1939, when the Soviets invaded Poland, the Labour Corps were mobilised and sent to the relief of the German-occupied Brest-on-the-Bug. On their way, they were surrounded, disarmed and deported by Russians to Siberian labour camps. Zbigniew, working in the camp as a tree cutter, fell ill and went to hospital. Later, he started working as a stretcher-bearer in the labour camp, and thanks to this profession he managed to save his life. He escaped from the camp, hiding beneath logs of wood on a railway wagon. After the escape, he set out to find his family and eventually found it in Cracow. The war was still in progress when he made his first encounter with the fire service in Pińczów. He joined the Volunteer Fire Department, which, apart from fire drills, engaged in underground resistance operations. It was a unit of Grey Ranks. After the war, he found a job in the Provincial Fire Inspectorate in Szczecin. In addition to working, he got himself educated to become a fire-service officer. In the years 1951–1952, he headed the Firefighting School in Mielenko, Koszalin Province, and then served as a training officer at the Firefighting School in Poznan. Then, he was reassigned to Wałbrzych, where in 1967 he was appointed Chief of the Firefighting School for Non-Commissioned Officers No. 5 in Wałbrzych in the rank of a Fire-Service Captain. Between 1967 and 1976, he supervised the Firefighting Academy for Non-Commissioned Officers in Cracow, Nowa Huta, which in 1973 changed its status to become the Officer`s Training School for Fire Fighters. He educated several hundred young firefighters. In 1976, he became a senior provincial inspector for training and in-service training in the Provincial Fire Brigade Headquarters in Bielsko-Biała. He retired on 31 August 1981 in the rank of a Fire-Service Colonel. He was a natural-born teacher and a superb educator for students and young firefighters, with whom he had a unique rapport. He died on 24 August 1996 at the age of 75. He was decorated with many medals for his life professional achievements.
Źródło:: Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza; 2017, 48, 4; 138-142
1895-8443
Pojawia się w:: Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Zasługi polskiego lekarza i antropologa Juliana Talko-Hryncewicza dla nauki rosyjskiej
Julian Talko-Hryncewiczs Contribution to the Russian Science
Autorzy:: Supady, Jerzy
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/530551.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Historii Filozofii i Medycyny
Tematy:: Julian Talko-Hryncewicz
lekarze na Syberii
antropologia
lekarze polscy w Rosji
physicians in Siberia
anthropology
polish physicians in Russia
Opis:: Julian Talko-Hryncewicz był z wykształcenia lekarzem, ale oprócz terapii chorych wiele czasu poświęcał na badania archeologiczne. Toteż jego zasługi dla nauki rosyjskiej należy rozpatrywać w obu dziedzinach. Działalność archeologiczną rozpoczął na Ukrainie, gdzie w połowie lat 80. XIX stulecia rozkopał kurhan w Ryżanówce. Na początku lat 90. otrzymał posadę lekarza w Troickosaw- sku na Zabajkalu. Na Syberii prowadził prace antropologiczne i wykopaliskowe. Wówczas, wraz ze światłymi mieszkańcami Kiachty, utworzył Oddział Cesarskiego Towarzystwa Geograficznego, którym kierował przez wiele lat, współredagując „Trudy Otdieła Impierator- skogo Russkogo Gieograficzeskogo Obszczestwa”. Także własne artykuły zamieszczał na łamach rzeczonego czasopisma. W latach 1895-1908 dokonał eksploracji 500 mogił, wyróżniając 5 typów pochówków. Wyniki swoich badań archeologicznych i antropologicznych referował na posiedzeniach Oddziału Towarzystwa Geograficznego. W 1902 r. wygłosił odczyt w Petersburgu pt. Driewnije pamiatniki zapadnogo Zabajkalja, który był podsumowaniem jego dziesięcioletniej pracy naukowej. Na przełomie XIX i XX stulecia od moskiewskiego Towarzystwa Miłośników Przyrody, Antropologii i Etnografii otrzymał J. Talko-Hryncewicz nagrodę pieniężną oraz złoty medal Razewietowa, a kilka lat później został członkiem tej organizacji. W 1904 r. Rosyjskie Towarzystwo Geograficzne przyznało uczonemu Duży Złoty Medal. Ponadto w 1902 r. władze rosyjskie mianowały go członkiem korespondentem Komitetu Międzynarodowego do Badań Azji Środkowej i Wschodniej. Zainteresowania badawcze J. Talko-Hryncewicza dotyczyły także medycyny praktycznej. W okresie pobytu na Ukrainie opublikował w czasopismach polskich i rosyjskich prace na temat problematyki ginekologiczno-przy- rodniczej, na temat błonicy, choroby Bearda, dusznicy bolesnej, kołtuna i innych chorób. Jego szczytowym osiągnięciem w tym okresie była książka pt. Zarysy lecznictwa ludowego na Rusi południowej oraz wydane w języku rosyjskim dwie publikacje: Położnictwo ludowe na Rusi południowej („Ziemskij Wracz” 1889) oraz O medycynie ludowej na Rusi południowej („Wiestnik Jewropy” 1893). Podczas pobytu na Syberii napisał pracę pt. Kilka słów o medycynie tybetańskiej i jej stosunku do folkloru („Wisła” 1898) oraz Przyczynek do spostrzeżeń fizjologicznych życia płciowego u kobiet na Zabajkalu, który ogłosił w „Trudach Troickosawskogo Kiachtinskogo Otdieła Impieratorsko- go Russkogo Gieograficzeskogo Obszczestwa” W okresie pracy na Syberii J. Talko-Hryncewicz publikował przeważnie w języku rosyjskim, czego przykład stanowić może jego elaborat O czumnych zabolewaniach w Mongolii, wydrukowany w Moskwie na początku XX wieku.
Julian Talko-Hryncewicz was a physician, but apart from his medical practice he conducted archeological research. Therefore his contribution to the Russian science should be considered in both disciplines. J. Talko- Hryncewicz begun his archeological activities in Ukraine in the middle of the 1880s, where he explored the burial mound in Ryżanówka. At the beginning of the 1890s, he got the position of a physician in Troickosawsk at Zabajkale. He conducted anthropological research and excavations in Siberia. At that time, along with the edu- cated inhabitants of Kiachta he founded the Department of Imperial Geographical Society. He was in charge of the Society for many years and coedited the magazine Trudy Otdieła Impieratorskogo Russkogo Gieograficzeskogo Ob- szczestwa, where he published his own articles. Between 1895 and 1908 he explored 500 graves and distinguished 5 types of burial. Julian Talko-Hryncewicz reported on the results of his archeological and anthropological research at meetings of the Geographical Society. In 1902 in Petersburg he delivered the lecture “Driewnije pamiatniki zapadnogo Zabajkalja” that was the summary of a decade-long research. At the turn of the 20th century, J. Talko-Hryncewicz received monetary award and Raze- wiet’s golden medal from the Society of Enthusiasts for Nature, Anthropology and Ethnography and a few years later joined the Society. In 1904 the Russian Geographical Society awarded the scholar with Great Golden Medal. In 1902, the Russian authorities nominated him the member correspondent of the International Committee for Research on the Middle and East Asia. J. Talko-Hryncewicz scientific interests also con- cerned practical medicine. During his stay in Ukraine he published articles on gynecological-natural issues, diphtheria, Beard disease, angina pectoris, plica and other diseases both in Polish and Russian magazines. At that time his top achievement was the book ^e Outline of Folk Medicine in South Ruthenia and two publica- tions in Russian: “Folk Midwifery in South Ruthenia” (Ziemskij Wracz 1889) and “About Folk Medicine in South Ruthenia” (Wiestnik Jewropy 1893). During his stay in Siberia he wrote a work entitled “A Few Words on Tibetan Medicine and Its Reference to Folklore” (Wisła 1898) and “Contribution to Physiological Ob- servation of Sexual Life of Women in Zbajkale” which was published in Trudy Troickosawskogo Kiachtinskogo Otdieła Impieratorskogo Russkogo Gieograficzeskogo Obszczestwa. During his stay in Siberia J. Talko-Hryncewicz published mainly in Russian and a good example of that is his work titled “O czumnych zabolewaniach w Mongolii”, printed in Moscow at the beginning of the 20th century.
Źródło:: Archiwum Historii i Filozofii Medycyny; 2012, 75/1; 131-134
0860-1844
Pojawia się w:: Archiwum Historii i Filozofii Medycyny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Z FRANCUSKIEJ PERSPEKTYWY – O ZSYŁCE NA SYBERIĘ RUFINA PIOTROWSKIEGO I JEJ EMIGRACYJNYM WYMIARZE
RUFIN PIOTROWSKI’S DEPORTATION TO SIBERIA AND ITS EMIGRATIONAL ASPECT FROM A FRENCH PERSPECTIVE
Autorzy:: Pugacewicz, Iwona H.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/579526.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: EMIGRACJA
EDUKACJA
ZESŁANIE
SYBERIA
WIELKA EMIGRACJA
PARYŻ
WYCHOWANIE NARODOWE
PAMIĘTNIK
PIOTROWSKI RUFIN
EMIGRATION
EDUCATION
DEPORTATION
SIBERIA
GREAT EMIGRATION
PARIS
NATIONAL UPBRINGING
MEMORIES
Opis:: Artykuł ukazuje znaczenie pamiętników Rufina Piotrowskiego w budowaniu emigracyjnej świadomości II poł. XIX w. na temat prześladowań i zsyłek Polaków na Sybir. Na podstawie relacji prasowych oraz kolejnych wydań pamiętników próbowano odtworzyć atmosferę zainteresowania, podniecenia, a nawet skandalu politycznego, do jakiego przyczynił się ich autor, publikując swoje wspomnienia. Z drugiej strony przeanalizowana została rola informacyjno-edukacyjna wspomnień, a samego autora próbowano przedstawić jako nauczyciela nie tylko wychodźczej młodzieży, ale w pewnym sensie – całej Wielkiej Emigracji. Ukazano znaczenie jego pamiętników w tworzeniu polskiej świadomości narodowej i budowaniu postaw patriotycznych w drugim pokoleniu emigrantów – uczniów szkoły polskiej w Paryżu, w większości urodzonych we Francji. Ich autor, wieloletni profesor słynnej Szkoły Batignolskiej był jednym z największych autorytetów dla uczących się tam uczniów. Jego wspomnienia wywierały na nich wyjątkowy wpływ: począwszy od budowania mesjanistycznego obrazu zniewolonej Polski, aż do podejmowania ostatecznych decyzji o walce z bronią w ręku za jej wolność.
The article presents the importance of the memories of Rufin Piotrowski, a Polish immigrant after the insurrection of November 1830 who escaped from Siberia in 1846, in the process of building an emigrant’s consciousness about Siberian reality. Based on the written accounts (in the form of articles) and the successively edited French and Polishmemoirs of R. Piotrowski, the article tries to recreate the climate of interest, excitation, and even the political rumours surrounding the affairs occurring in the second part of nineteenth century. The article also analyses the educational and informational role of souvenirs from Siberia in the process of building the Polish national identity among the second generation of immigrants. For them Piotrowski was regarded as a heroic teacher who deserved followers. He not only had great influence over immigrant youth, but he was also an authority for the whole Polish emigration. The impact that the articles and books written by Piotrowski have had on the formation of the Polish identity and patriotism have been so far underestimated.
Źródło:: Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny; 2016, 42, 1 (159); 99-110
2081-4488
2544-4972
Pojawia się w:: Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Wspomnienia polskiej uczennicy zesłanej w okresie powojennym na Syberię w perspektywie dokumentów
Memories of a Polish school girl exiled to Siberia in the post-war period in the perspective of documents
Autorzy:: Kozieja, Szymon
Kozioł, Justyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/10505562.pdf
Data publikacji:: 2023-06-30
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: Siberia
oral history
education
forced settlements
Syberia
historia mówiona
edukacja
specposiołki
Opis:: Problematyka badawcza: Artykuł ma na celu przedstawienie losów dzieci zsyłanych wraz z rodzinami na teren Związku Sowieckiego w latach powojennych, zachowanych w pamięci i prywatnych zbiorach Janiny Góral z domu Nesterowicz. Wywód porusza taką tematykę jak: zbrodnie sowieckie, warunki panujące na Syberii, wynarodowienie polskich dzieci, walka z religią, gwałty – w tym przykład zbiorowego, którego ofiary i oprawca wciąż żyją – i próby radzenia sobie z nieludzką rzeczywistością. Zebrane materiały opisują także realia szkoły sowieckiej, życie codzienne i rodzinne zesłanych Polaków na Syberii. Pytania badawcze: Początkowo rejestracja relacji Janiny Góral przez zespół wolontariuszy z grupy Niezapomniani – Inicjatywa Brzeskiej Młodzieży Patriotycznej w ramach projektu Kotwica Pokoleń miała na celu popularyzować historię brzeskich świadków historii. Wraz z pogłębieniem badań priorytetem stało się opracowanie zebranych materiałów w jedną spójną narrację, dzięki której będzie można odpowiedzieć na pytanie o przebieg zsyłki osoby relacjonującej i brutalną rzeczywistość, z jaką się wtedy zderzyła w szkole oraz poza nią. Metody badawcze: Głównym narzędziem zastosowanym w badaniach jest historia mówiona, zarejestrowana w ramach projektu Kotwica Pokoleń. Podstawowa krytyka źródłowa została dokonana na podstawie źródeł, ze zbiorów prywatnych osoby, która złożyła swoje relacje. Były to świadectwa szkolne, akta osobowe, charakterystyki uczennicy oraz dokumenty związane z repatriacją, obowiązkiem dostaw i pracą Michała Nesterowicza, ojca Janiny. Poszerzono krytykę także o rosyjską i polską literaturę, powiązaną z badanym zagadnieniem. Ustalenia: Przy pomocy badań określono dokładną historię edukacji Janiny Góral od klasy 4 do 9, z czego przytłaczająca większość odbyła się na Syberii w okolicach miasta Zima. Oprócz ustalenia warunków życiowych i przebiegu zsyłki zwrócono uwagę na różne formy ucisku i niebezpieczeństw, z którymi spotykały się dzieci polskie. Wnioski: Badania pokazały niesprzeczność relacji Janiny Góral z dokumentacją. Ukazały także system szkolnictwa komunistycznego na Syberii w świetle doświadczeń polskiej uczennicy oraz poszerzyły wiedzę na temat życia w specposiołkach w obwodzie Irkuckim. Ponadto ujawniły zbrodnię zbiorowego gwałtu, do której doszło na dwóch zesłanych Polkach i Ukraince. Pokazały także wartość łączenia badań prowadzonych metodą historii mówionej ze zbiorami prywatnymi. Oprócz tego zwracają uwagę na traumę, którą pozostawia wojna i niewola w człowieku.
Background: The article aims to present the fate of children sent with their families to the Soviet Union in the post-war years, preserved in the memory and private collections of Janina Góral (de domo Nesterowicz). The interview touches on such topics as Soviet crimes, conditions in Siberia, the denationalization of Polish children, the struggle against religion, rape – including an example of a mass rape whose victims and perpetrator are still alive – and attempts to cope with inhuman realities. The collected materials also describe the reality of Soviet school, daily and family life of exiled Poles in Siberia. Objectives: Initially, the recording of Janina Góral’s testimony by a team of volunteers from the group Niezapomniani – Inicjatywa Brzeskiej Młodzieży Patriotycznej within the framework of the Kotwica Pokoleń project was aimed at popularizing the history of Brzeg witnesses to history. With the deepening of the research, it became a priority to compile the collected materials into one coherent narrative, which will help answer the question about the course of the deportation of the person reporting and the brutal reality she faced at that time in school and beyond. Methods: The main tool used in the research is oral history, recorded as part of the Kotwica Pokoleń project. The primary source critique was done on the basis of sources, from the private collections of the person who gave his account. These included school certificates, personnel files, schoolgirl characteristics, and documents related to the repatriation, delivery duty and work of Michal Nesterowicz, Janina’s father. Criticism was also extended to Russian and Polish literature related to the issue under study. Results: With the help of the research, the exact history of Janina Góral’s education from grades 4 to 9 was determined, the overwhelming majority of which took place in Siberia near the town of Zima. In addition to determining the living conditions and the course of the deportation, attention was paid to the various forms of oppression and dangers faced by Polish children. Conclusions: The research showed the inconsistency of Janina Góral’s account with the documentation. They also revealed the communist school system in Siberia in light of the experiences of the Polish schoolgirl, and expanded knowledge of life in forced settlements in the Soviet Union in the Irkutsk region. In addition, they revealed the crime of gang rape that occurred against two exiled Polish women and a Ukrainian woman. They also demonstrated the value of combining research conducted by the oral history method with private collections. In addition, they draw attention to the trauma that war and captivity leave in a person.
Źródło:: Krakowskie Studia Małopolskie; 2023, 2(38); 111-131
1643-6911
Pojawia się w:: Krakowskie Studia Małopolskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "SIBERIA" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język