Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "SCIENTISM" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 38
Tytuł:
Duch wynalazczy, nauka, fikcja – Jan Szczepanik i Franciszek Pik Mirandola jako prekursorzy science fiction
Invention, science, fiction – Jan Szczepanik and Franciszek Pik Mirandola as forerunners of sci-fi literature
Autorzy:
Gruchała, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29433486.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
Franciszek Pik Mirandola
Jan Szczepanik
science fiction
modernism
scientism
modernizm
scjentyzm
Opis:
Duch wynalazczy, nauka, fikcja – Jan Szczepanik  i Franciszek Pik Mirandola jako prekursorzy science fiction Artykuł ukazuje epizod z dziejów literatury science-fiction w Polsce. Przyjaciele z lat szkolnych – Jan Szczepanik i Franciszek Pik Mirandola – wspólnie rozwijali pasję wynalazczą. Pierwszy z nich osiągnął na tym polu światowy sukces, jako twórca technologii tkackich opartych o techniki fotograficzne, a także dzięki wykonaniu kamizelki kuloodpornej dla władcy Hiszpanii, natomiast Franciszek Pik pomysły wynalazków gromadził w szufladzie, starając się zaistnieć jako pisarz. Obaj nosili cechy osobowości podwójnych: Szczepanik wydawał się współczesnym wcieleniem twórczego geniusza niezrozumianego przez mieszczańskie społeczeństwo, drugi kilkakrotnie wracał do zawodu aptekarskiego, marząc o sławie artysty. Kompetencje techniczne Franciszka Pika pozwoliły mu w sposób nowatorski eksperymentować z językiem nauki i snuć z jego pomocą refleksję egzystencjalną i metafizyczną. Opowiadania pisane w ten sposób: Cel, Lux perpetua, Pamiętnik płomienia swą oryginalnością do dziś zadziwiają i stanowią nowatorski wkład Pika w rozwój konwencji prozy fantastyczno-naukowej w Polsce. Niestety, nowatorstwo to nie zyskało za życia artysty poklasku publiczności i podobnie jak genialne wynalazki Szczepanika musiało czekać na ponowne odkrycie już po śmierci autora.
Invention, science, fiction – Jan Szczepanik and Franciszek Pik Mirandola as forerunners of sci-fi literature The paper focuses on an early episode in the history of science fiction literature in Poland. Two friends since childhood, Jan Szczepanik and Franciszek Pik Mirandola shared a flair for inventions. The former received an international acclaim for his weaving technology based on photography and for a bulletproof jacket that saved the king of Spain’s life when an assassin’s bullet hit him. The latter stored his ideas for inventions in a special drawer, but his primary ambition was to become an artist. Paradoxically, it was Szczepanik who was recognized as a creative genius misunderstood by conservative readers, whereas Pik had to earn a living as a chemist, unsuccessfully claiming his position as a man of letters. Nevertheless, his technical expertise enabled him to contribute to the emergence of Polish science fiction literary. In his short stories Cel, Lux perpetua, or Pamiętnik płomienia Pik explored the metaphysical and existential dilemmas of his time, expressing his ideas with an inventory borrowed from his technical and chemical profession. The novelty of his writing as well as of Szczepanik’s ideas was not recognized at the time and was only appreciated posthumously.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2023, 6, 6; 101-111
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Który naturalizm?
Which Naturalism?
Autorzy:
Cottingham, John
Iwanicki, Marcin
Teske, Joanna Klara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232836.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
nature
scientism
secularism
natural light
theism
natura
scjentyzm
sekularyzm
przyrodzone światło
teizm
Opis:
Program „naturalizacji” bywa we współczesnej laickiej filozofii przedstawiany w opozycji do tradycyjnego teizmu. Biorąc jednak pod uwagę historię terminów „natura” i „naturalny”, widać brak ciągłości między tym, jak owe terminy są rozumiane obecnie, a jak rozumiano je w przeszłości. Nowożytny „naturalista”, który domaga się, by wszystkie zjawiska umieścić w dziedzinie tego, co naturalne, stawia tezę, którą wielu klasycznych, średniowiecznych i wczesnonowożytnych filozofów i teologów uznałoby za dość samooczywistą. Zmiana, która tu zaszła, nie polega na decyzji, by do dziedziny naturalnej włączyć to, co poprzednio było z niej wykluczone, lecz na zupełnie innym rozumieniu tejże dziedziny. W artykule argumentuję, że filozoficznie ciekawe jest nie tyle pytanie, czy powinniśmy być naturalistami, ile pytanie, który z dwóch naturalizmów należy przyjąć: świecki naturalizm, z jego neutralistyczną koncepcją natury w ogóle i ludzkiej natury w szczególności, czy teistyczny naturalizm, wedle którego świat naturalny i nasza własna natura noszą znamię boskości. Okazuje się, że ujęcie sekularystyczne musi zmierzyć się z poważnymi wyzwaniami epistemicznymi i moralnymi.
The ‘naturalizing’ agenda in contemporary secularist philosophy is often presented in opposition to traditional theism. But looking at the history of the terms ‘nature’ and ‘natural’ reveals a discontinuity between how these terms are currently understood and how they were understood in the past. The modern ‘naturalist’, in insisting that all phenomena should be brought within the domain of the natural, is advancing a thesis that many classical, medieval and early-modern philosophers and theologians would have regarded as fairly self-evident. What has changed is not that there is a new determination to include within the natural domain what was previously excluded from it, but rather that there is a radical shift in how the natural domain is to be understood. This paper argues that the philosophically interesting question is not whether or not we should be naturalists, but which of two naturalisms we should adopt: secular naturalism, with its neutralist conception of nature in general and of human nature in particular, or theistic naturalism, according to which the natural world and our own nature bear the stamp of the divine. It turns out the former (secularist) view is vulnerable to serious difficulties, on both the epistemic and the moral fronts.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 3; 299-317
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Energy of Non-Simple Stories: Humanities in the Form of Pedagogy and Educational Research
Energia opowieści nieprostych: humanistyka w formie pedagogiki i badań edukacyjnych
Autorzy:
Maliszewski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26062189.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
humanistyka
scjentyzm
pedagogika
hermeneutyka
subiektywność
edukacja
humanities
scientism
pedagogy
hermeneutics
subjectivity
education
Opis:
In the article, I put forward the thesis that research based on scientistic assumptions (in the sense of the tendency to make the humanities and social sciences similar to natural sciences, that is: based on ontological and methodological naturalism) is marginal and only auxiliary importance in the exploration of human practices (I consider it on the example of pedagogy as the science of a subjective and communicational undertaking called education). I argue that when the scientistic model of research becomes dominant – as it is nowadays – it obscures the basic subject of pedagogical research: education. As a result, the public image of education is reduced and distorted.
W artykule stawiam tezę, że badania oparte na założeniach scjentystycznych (w sensie dążenia do upodobnienia nauk humanistycznych i społecznych do nauk przyrodniczych, czyli opartych na naturalizmie ontologicznym i metodologicznym) mają charakter marginalny, a ich znaczenie dla eksploracji ludzkich praktyk ma co najwyżej pomocniczy charakter. (Rozważam tę tezę na przykładzie pedagogiki jako nauki o przedsięwzięciu podmiotowym i komunikacyjnym, zwanym edukacją). Twierdzę, że kiedy scjentystyczny model badań staje się dominujący – jak ma to miejsce obecnie – zaciemnia on podstawowy przedmiot badań pedagogicznych: edukację. W rezultacie publiczny wizerunek edukacji jest pomniejszony i zniekształcony.
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2023, 47; 65-82
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwie koncepcje badań metafizycznych rozwijane w XX wieku w filozofii polskiej
Two conceptions of metaphysical research developed in the 20th century in Polish philosophy
Autorzy:
Marciniak, Dominik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2135592.pdf
Data publikacji:
2022-06-27
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
metaphysics
method
intuition
scientism
neoscholasticism
Lvov-Warsaw school
Opis:
The paper presents two different conceptions of metaphysics – scientistic and neoscholastic – developed in the 20th century by, among others, Polish philosophers: Stanisław Kamiński, Mieczysław Gogacz, Tadeusz Czeżowski and Zygmunt Zawirski. These authors refer to the problem of the possibility of conducting metaphysical research in contemporary philosophy. In this context, they examine issues such as the method, subject, and specificity of research carried out within metaphysics. In the summary, the discussed conceptions are compared with each other. The basic issues determining the similarities and differences between respective positions are the problem of the autonomy of metaphysics in relation to other sciences and the issue of the starting point (source of preliminary data) of metaphysical research. Findings regarding the latter issue turn out to be crucial for resolving the question of the appropriate model for research in metaphysics.
Źródło:
Człowiek i Społeczeństwo; 2022, 53; 223-239
0239-3271
Pojawia się w:
Człowiek i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Intymna historia humanistyki
Intimate History of Humanities
Autorzy:
Hellich, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2148869.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
autobiography
humanities
intimacy
scientism
objectivity
professionalism
history of science
interpretation
privacy
autobiografia
humanistyka
intymność
scjentyzm
obiektywność
profesjonalizm
historia nauki
interpretacja
prywatność
Opis:
Autor przedstawia źródła przeciwstawiania pisarstwa naukowego pisarstwu autobiograficznemu i literackiemu. Przywołując wybrane przykłady współczesnych autobiografii polskich uczonych, zarysowuje projekt intymnej historii humanistyki oparty na równouprawnieniu tekstów autobiograficznych w rozpatrywaniu dorobku naukowców. Podstawowym celem tego projektu jest uzupełnienie historii humanistyki o osobistą perspektywę badaczek i badaczy.
The author investigates the sources of thinking which leads to opposing the theoretical and the autobiographical or literary texts written by the scholars. Citing selected examples of the contemporary autobiographies of Polish academics, he outlines the intimate history of the humanities’ concept, based on the broad utilization of autobiographical texts when considering the whole work of each scholar. The main goal of this project is to supplement the history of humanities with the personal perspective of female and male researchers.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2022, 18; 7-18
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nadzieja chrześcijańska wobec współczesnego kryzysu nadziei
Christian Hope Against the Contemporary Crisis of Hope
Autorzy:
Jucewicz, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2150811.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
Tematy:
nadzieja chrześcijańska
kryzys człowieka
sens istnienia
nihilizm
scjentyzm
Christian hope
man crisis
meaning of existence
nihilism
scientism
Opis:
Współcześnie obserwuje się narastanie zjawiska nihilizmu. Towarzyszy temu poczucie pustki i bezsensu życia. Teologia katolicka, ukazując nadzieję jako cnotę nadprzyrodzoną, przedstawia ją w szerokiej perspektywie eschatologicznej. Nadzieja nadprzyrodzona chroni osobę przed absolutyzowaniem istniejących w życiu trudności. Tym samym budzi odwagę do życia, broni przed zwątpieniem i rezygnacją, wskazuje na perspektywę paschalną. Chrześcijańska nadzieja – źródło teologicznego optymizmu – przekracza argumentację historyczno-polityczną, która może prowadzić do pesymizmu, nihilizmu czy katastrofizmu. Ukazuje nie tylko wizję trwania świata, ale także jego spełnienia. Człowiek wiary wierzy w absolutną przyszłość ludzkości w Królestwie Bożym i dostrzega w aktualnej historii świata plan rozwoju aż do paruzji – całkowitego odnowienia. Nadzieja chrześcijańska rodzi inicjatywy na rzecz dobra i integralnego rozwoju człowieka.
Nowadays the phenomenon of defeatism and nihilism is increasing. It is accompanied by a feeling of emptiness and nonsense of life. Catholic theology, presenting hope as a supernatural virtue, presents it from a broad eschatological perspective. Supernatural hope protects a person from making absolute the difficulties that exist in life. Thus, it inspires courage to live, defends against doubts and resignation, and points to the paschal perspective. Christian hope - the source of theological optimism - transcends historical and political argumentation that can lead to pessimism, defeatism, nihilism, and catastrophism. It shows not only the vision of how the world lasts but also its fulfilment. A man of faith believes in the absolute future of mankind in the Kingdom of God and sees in the current history of the world a plan of development up to Parousia - complete renewal. Christian hope gives rise to initiatives for the good and integral development of man.
Źródło:
Nurt SVD; 2021, 2; 224-239
1233-9717
Pojawia się w:
Nurt SVD
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Progress and Critical Thought in Norwid’s and Peter Lavrov’s Work
Autorzy:
van Nieukerken, Arent
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/17901392.pdf
Data publikacji:
2021-06-11
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Norwid
Lavrov
progress
religion
scientism
race
Opis:
The Polish romantic poet Cyprian Norwid and the Russian philosopher and sociologist Peter Lavrov met while living as exiles in Paris during the 1870s. They respected each other, although their worldviews could not be reconciled at first sight (though both were discontent with the political status quo). Lavrov was an atheist and considered religion to be a “reactionary” force in the age of scientific progress, slowing down further emancipation of the individual (though it once played a positive role). Norwid – on the other hand – thought that progress without roots in Christian religion would restrict the idea of humanity and reduce it to physiological determinism. This article examines the debate between the Polish Catholic and the Russian atheist in the context of their period, focusing on the negative consequences of a narrowly scientistic attitude (which was, as a matter of fact, rejected by Lavrov), e.g. the relation between contemporary anthropological research and racial theories.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2020, 38 English Version; 55-64
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świętochowskiego pozytywistyczne dumania nad nauką jako motorem postępu cywilizacyjnego
Świętochowski’s Positivist Musings on Science as the Engine of Civilizational Progress
Autorzy:
Szotek, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25805851.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
nauka
funkcje nauki
pozytywizm
scjentyzm
Aleksander Świętochowski
ewolucja pozytywizmu
science
functions of science
positivism
scientism
evolution of positivism
Opis:
Filozofia pozytywistyczna jest skoncentrowana na problemie nauki, a zwłaszcza na jej wynikach poznawczych i zastosowaniu. W świadomości polskich środowisk intelektualnych tej epoki można mówić o zjawisku gloryfikacji nauki. W artykule podjęto próbę przedstawienia tego zjawiska na podstawie idei najbardziej znanego przedstawiciela i ideologa pozytywizmu naukowego – Aleksandra Świętochowskiego. Jego prace najlepiej ilustrują tezę o ewolucji poglądów pozytywistów na naukę i jej społeczną rolę.  
Positivist philosophy is focused on the problem of science and especially on its cognitive results and applications. We can say that Polish intellectual circles of this era glorified science. In her article, Barbara Szotek presents this phenomenon through the figure of Aleksander Świętochowski, the most famous representative and ideologist of scientific positivism. His works best illustrate the evolution of positivist views on science and its social role.
Źródło:
Folia Philosophica; 2021, 46; 1-20
1231-0913
2353-9445
Pojawia się w:
Folia Philosophica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Trial of Materialism
Próba materializmu
Autorzy:
Żukowska, Urszula Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366849.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
materialism, Lucretius, positivism
scientism
Bolesław Prus
Ignacy Dąbrowski
materializm
Lukrecjusz
pozytywizm
scjentyzm
Opis:
The purpose of this paper is to present the main stream of the reception of Lucretius’ materialistic philosophy in Poland based on the works of the positivist period, as well as the stances of scholars who take up this subject. It outlines how positivism remains faithful to the Romantic spirit concerning the primacy of spirit and God over materialism and scientism. Additionally, the paper presents the arguments used against the materialistic philosophy in the works of Bolesław Prus and Ignacy Dąbrowski. This has led to the conclusion that there was no place for an alternative to Christian doctrine.
Celem artykułu jest przedstawienie głównego nurtu recepcji filozofii materialistycznej Lukrecjusza w Polsce na przykładzie dzieł z epoki pozytywizmu, a także stanowisk badaczy, którzy ten temat podejmują. Ukazano, w jaki sposób pozytywizm pozostaje wierny romantycznemu duchowi w kwestii prymatu ducha i Boga nad materializmem i scjentyzmem. Ponadto w artykule zaprezentowano argumenty z dzieł Bolesława Prusa oraz Ignacego Dąbrowskiego, którym filozofia materialistyczna w Polsce musi się oprzeć. To doprowadziło do konkluzji o braku miejsca dla alternatywy wobec doktryny chrześcijańskiej.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2020, 38, 1; 69-79
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Abstrakcji przestrzeń wieloraka. Kategoria przestrzenności w twórczości Wojciecha Fangora, Jerzego Grabowskiego i Ryszarda Winiarskiego - studium porównawcze
Multifarious Space of Abstraction. A Category of Spatiality in the Works of Wojciech Fangor, Jerzy Grabowski and Ryszard Winiarski – a Comparative Study
Autorzy:
Rozmarynowski, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909547.pdf
Data publikacji:
2020-12-20
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
spatiality
moderate methodological scientism
Wojciech Fangor
Jerzy Grabowski
Ryszard Winiarski
Opis:
If one were to indicate some tendencies characteristic of the art of the 20th century, the pursuit of making artwork more spatial would certainly be one of them. This tendency manifests itself in the myriad of symptoms: an avant-garde redefinition of sculpture with its negative space; a proliferation of kinetic works enabling spectators to (re)shape artwork’s matter more actively; a dissemination of ephemeral forms, especially happening and performance; beginnings of installation art, to mention but a few. The present paper sets out to examine an artistic phenomenon  which is not as spectacular as the aforementioned examples, but it could be somehow placed at the intersection of them. One can consider the particular type of abstract painting, embedded in a pictorial plane and slightly opening for surrounding space, but simultaneously reconceptualising the relation between the imagined and the physically present. The first part of the article deals with methodology. As far as research is concerned, the author assumes moderate scientism as the methodological perspective. It is based on the belief that mathematical sciences throughout history have developed notions and analytical methods allowing the observable and communicable features of things, including artworks and artistic phenomena, to be explained in an effective way, i.e. more faithfully and usefully. Because of the fact that mathematical truths are not absolute, the methodological perspective is called ‘moderate’. Taking into account these assumptions, the second part of the article defines the analytical category of spatiality, which expresses painting’s ability to evoke variously conceptualised spaces. The three subsequent sections of the article are devoted to some paintings by three Polish artists active in the second half of the 20th century, i.e. Wojciech Fangor, Jerzy Grabowski, Ryszard Winiarski. Each of them combined two differently understood spatial orders in their works: physical (related to phenomenological and sensual experience) and conceptual (related to notions and theories proposed by exact sciences). Having analysed a number of paintings by Fangor, Grabowski and Winiarski, one can define notions of cosmogonic, transcendence and probabilistic space, respectively. In summary, the specificity of works analysed in the context of ideas drawn from exact sciences is examined.
Źródło:
Artium Quaestiones; 2020, 31; 401-436
0239-202X
Pojawia się w:
Artium Quaestiones
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postęp i myśl krytyczna u Norwida i Piotra Ławrowa
Progress and critical thought in Norwid’s and Peter Lavrov’s work
Autorzy:
van Nieukerken, Arent
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117488.pdf
Data publikacji:
2020-12-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Norwid
Ławrow
postęp
religia
scjentyzm
rasa
Lavrov
progress
religion
scientism
race
Opis:
Polski późny romantyk Cyprian Norwid i rosyjski filozof i socjolog Piotr Ławrow spotkali się jako emigranci w Paryżu lat siedemdziesiątych XIX wieku. Szanowali się wzajemnie, choć mieli wykluczające się na pierwszy rzut oka światopoglądy (ale łączyło ich niezadowolenie z politycznego status quo). Ławrow był ateistą i uważał, że w epoce naukowego postępu religia stanowi czynnik „reakcyjny”, hamujący dalszą emancypację jednostki (choć wcześniej spełniła pozytywną rolę). Norwid uważał zaś, że postęp bez zakorzenienia w chrześcijańskim sacrum zawęża ideę człowieczeństwa, redukując ją do „fizjologicznego” determinizmu. Artykuł pokazuje współczesne konteksty sporu między polskim katolikiem a ateistycznym Rosjaninem i poświęca sporo uwagi negatywnym konsekwencjom wąskiej postawy scentystycznej (odrzuconym zresztą przez Ławrowa), np. relacji między ówczesnymi badaniami antropologicznymi a teoriami rasowymi.
The Polish romantic poet Cyprian Norwid and the Russian philosopher and sociologist Piotr Lavrov met while living as exiles in Paris during the seventies of the XIX century. They respected each other, although their worldviews could at first sight not be reconciled (but they were both discontent of the political status quo). Lavrov was an atheist and considered religion to be a „reactionary” force in the age of scientific progress, slowing down the further emancipation of the individual (though previously it performed a positive role). Norwid—on the other hand—thought that progress without roots in Christian sacrality would restrict the idea of humanity and reduce it to a physiological determinism. This article shows the debate between a Polish catholic and an atheist Russian in the context of the period. It focuses on the negative consequences of a narrow scientist attitude (as a matter of fact, rejected by Lavrov), e.g. the relation between contemporary anthropological research and racial theories.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2020, 38; 59-69
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Power as knowledge. The reverse logic of the post-scientific world
Autorzy:
Kobylarek, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/628289.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
Demokratur
post-scientism
stupefaction
government by ignoramuses
publicness
critical thinking
Opis:
This article deals with the causes and effects of a surrender to anti-science in social development. Populist governments support the idea of anti-science in an attempt to win over poorly-educated electors. The text analyses the fundamental characteristics of the pressure mechanisms adopted by populist movements, and points to the system of measures in various spheres which help in fostering general ignorance and support anti-scientific operations. For the agents of power science, and the system of values which accompanies it, becomes a target to attack. Simultaneously, for the average person scientific knowledge ceases to be the basis of analysis and interpretation of different phenomena. Anti-science regimes support anti-science movements in order to manipulate society and disrupt potential opposition. This is possible thanks to superficial education and not enough emphasis on critical thinking within the education system, because less discerning citizens will go along with an anti-science regime.             Analysis leads to the conclusion that the narrow short-term material interest of the regime is its only value, to which all others are subordinated, including Plato’s triad. In the face of a lack of understanding on the part of the authorities, education based on episteme is not possible, at least not entirely. This article suggests the need for change in the philosophy of education to one where the major emphasis is on quality and prioritised content.
Źródło:
Journal of Education Culture and Society; 2020, 11, 2; 5-14
2081-1640
Pojawia się w:
Journal of Education Culture and Society
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Realist Guide to Religion and Science by Paul Robinson
Autorzy:
Welter, Brian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/507508.pdf
Data publikacji:
2019-03-20
Wydawca:
International Étienne Gilson Society
Tematy:
Paul Robinson
religion
Catholicism
science
Thomism
realism
scientism
secularism
idealism
empiricism
Opis:
This paper is a review of the book: Paul Robinson, The Realist Guide to Religion and Science (Leominster, Herefordshire, UK: Gracewing, 2018). According to the author, what makes the book both accessible and sensible is Robinson’s illustration of Thomist philosophy’s coherence, starting from a basis in philosophy of being. Robinson presents the philosophy of being as being appropriate to cooperate with science. This helps readers comprehend modern science’s wrong turns and possible corrections. This also makes Robinson’s book a work of apologetics, as it addresses why the Catholic faith provides the most logical belief system, and why seemingly sophisticated attacks on the Church and its beliefs by seemingly rational philosophers and scientists are not only erroneous, but actually irrational.
Źródło:
Studia Gilsoniana; 2019, 8, 1; 195-202
2300-0066
Pojawia się w:
Studia Gilsoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gramatyka i historiografia, czyli językowy obraz świata w relacji historyka
Autorzy:
Tabakowska, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611743.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
historical narrative
perspectivism
Present Perfect
res gestae
scientism
scriptor rerum gestarum
Simple Past
subjectification
time
tense
narracja historyczna
perspektywizm
czas teraźniejszy dokonany
scjentyzm
czas przeszły prosty
subiektyfikacja
czas fizykalny
czas gramatyczny
Opis:
In spite of the growing interest in the relations that hold between language and culture, most works written within the frameworks of ethnolinguistics or cultural linguistics focus on lexical material. The purpose of this article is to substantiate von Humboldt’s statement that “grammar reflects spiritual identity of nations more intimately than lexis”. One of the crucial aspects of historical narrative is discussed: the influence of the English system of grammatical tenses upon the linguistic worldview that emerges from historical narrative of a particular type, as well as the changes that occur in its Polish translation, due to systematic differences between English and Polish. The focus falls on the domain of time, which is crucial for historiography.The paper claims that conceptualizations differ significantly between languages, even in the case of languages which belong to cultures that are not very distant; a case in point is that of grammatical tenses and their relation to time in English and Polish. The problem falls within the domain of research on linguistic worldviews, as these differences result, on the one hand, from different conceptualizations of time as an element of the (conventional) worldview, and, on the other hand, from its relation to people who experience time and who talk about time.The main types of historical narrative are defined according to the criterion of Langacker’s concept of subjectification. The empirical part brings an analysis of fragments of Beneath Another Sky. A Global Journey into History by the British historian Norman Davies and their Polish translations.
Mimo rosnącego zainteresowania związkami języka z kulturą, w większości prac powstających w ramach językoznawstwa kulturowego i etnolingwistyki dominują analizy materiału leksykalnego. Niniejszy esej jest próbą dostarczenia dowodów na poparcie tezy Humboldta, że „gramatyka jest bliższa duchowej swoistości narodów niż leksyka”. Przedmiotem analizy jest jeden z istotnych aspektów narracji historycznej: wpływ gramatycznej kategorii czasu w języku angielskim na językowy obraz świata wyłaniający się z anglojęzycznej narracji historycznej określonego typu oraz zmiany tego obrazu w polskim przekładzie, które się pojawiają w wyniku różnic systemowych między językami angielskim i polskim. Rozważania teoretyczne koncentrują się na domenie czasu, która stanowi podstawowy wymiar historiografii.Na wstępie uzasadniono tezę, że w konceptualizacjach domeny czasu występują znaczące różnice – także między językami z nieodległych kultur – na przykład w obrębie systemu czasów gramatycznych i ich relacji do czasu fizykalnego. Problem ten wpisuje się w zakres tematyki badawczej JOS, ponieważ jego korzenie tkwią z jednej strony w rozbieżności sposobów pojmowania czasu jako elementu (konwencjonalnego) językowego obrazu świata, z drugiej zaś – w jego relacji do ludzi, którzy doświadczają (upływu) czasu i którzy o nim mówią.W artykule omówiono sposoby konceptualizacji czasu oraz językowych odniesień do domeny czasu w obu językach, a także zdefiniowano podstawowe rodzaje narracji historycznej, wyróżnione według kryterium Langackerowskiej subiektyfikacji. W części empirycznej artykułu omówiono kilkanaście fragmentów książki brytyjskiego historyka Normana Daviesa Na krańce świata w oryginale i w polskim przekładzie.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2018, 30
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Philosophical controversy: positivism or metaphysics
Filozoficzny spór: pozytywizm albo metafizyka
Autorzy:
Kleszcz, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097160.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
philosophy and science
metaphysics
Lvov-Warsaw School
positivism
scientism
Bogusław Wolniewicz
filozofia a nauka
metafizyka
Szkoła Lwowsko-Warszawska
pozytywizm
scjentyzm
Opis:
Pozytywizm jest rodziną kierunków filozoficznych wysoko ceniących naukę i poznanie naukowe. Charakterystyczne dla pozytywizmu są tezy, że jedynie nauka dostarcza poznania wartościowego oraz że filozofia nie ma metody innej niż naukowa. Zamiarem pozytywistów było usunięcie metafizyki z obszaru filozofii. Profesor Bogusław Wolniewicz, jeden z bardziej oryginalnych polskich filozofów analitycznych drugiej połowy XX wieku, był stanowczym przeciwnikiem antymetafizycznych tendencji w filozofii. Autor omawia i poddaje dyskusji problem relacji nauki i filozofii oraz stanowisko Wolniewicza i jego argumenty skierowane przeciwko pozytywizmowi i scjentyzmowi.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2018, 3; 199-222
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 38

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies