Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Rzeczpospolita Obojga" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Zdzisław Gębołyś, Bibliografia druków w języku polskim wydanych na Litwie od 1944 do 2014 roku, Sosnowiec-Wilno 2015, Wydawca: Stowarzyszenie Naukowców Polaków Litwy, ISBN 978-83-65259-00-4
Autorzy:
Warząchowska, Bogumiła
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1019758.pdf
Data publikacji:
2016-06-01
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
bibliografia
Rzeczpospolita Obojga Narodów
II wojna światowa
historia
okres międzywojenny
Litwa
bibliography
the Polish-Lithuanian Commonwealth
World War II
history
interwar period
Lithuanian
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2016, 106; 435-438
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Piotr Mieszkowski o Senacie Rzeczpospolitej. Kilka uwag na temat XVII-wiecznego polskiego republikanizmu
Piotr Mieszkowski on the Senate of the Commonwealth. Some Remarks on the 17th Century Polish Republicanism
Autorzy:
Tulejski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129862.pdf
Data publikacji:
2022-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Senate
Piotr Mieszkowski
Polish–Lithuanian Commonwealth
senat
Rzeczpospolita Obojga Narodów
Opis:
Piotr Mieszkowski is one of the forgotten republican writers of 17th century Poland. His reflections on the political system of the Polish-Lithuanian Commonwealth are the culmination of the debates that took place in the 16th century. In his treatise Polonus Iure Politus, Mieszkowski presents a mature perspective on the proper system of the Polish-Lithuanian state, which merges the Roman republican tradition and the achievements of Polish political philosophy of the Renaissance, its golden age. According to Mieszkowski, the Senate of the Polish-Lithuanian Commonwealth is of particular importance. The author of the article proves that Mieszkowski is one of the representatives of a group of constitutionalists of 17th century Commonwealth who considered the senate the crucial element of the political system, ensuring its durability and stability. The necessary condition for fulfilling this role, however, is the cultivation of republican virtues.
Piotr Mieszkowski jest jednym z zapomnianych dzisiaj polskich pisarzy republikańskich XVII wieku. Jego rozważania nad ustrojem Rzeczypospolitej Obojga Narodów są zwieńczeniem debat, które toczyły się w wieku XVI. W traktacie Polonus Iure Politus Mieszkowski przedstawia dojrzałe spojrzenie na zagadnienie właściwego ustroju państwa polsko-litewskiego. Zdaniem autora jego koncepcja ustrojowa jest połączeniem rzymskiej tradycji republikańskiej oraz dorobku polskiej renesansowej filozofii politycznej okresu złotego wieku. Szczególne znaczenie ma dla niego rola senatu Rzeczpospolitej. Autor artykułu dowodzi, że Mieszkowski jest jednym z przedstawicieli grupy konstytucjonalistów, którzy uważali senat, za newralgiczny element ustroju państwa zapewniający mu trwałość i stabilność. Warunkiem koniecznym realizacji tej roli jest jednak kultywowanie cnót republikańskich.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 5(69); 167-180
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Dante gleich – durchschritt ich die Hölle zu Lebzeiten“.1 Zygmunt Krasiński (1812–1859) – der polnische Dante
“Dante alike – I passed through hell during my lifetime”. Zygmunt Krasinski – The Polish Dante
Autorzy:
Trepte, Hans-Christian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52931642.pdf
Data publikacji:
2021-09-02
Wydawca:
Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
Dante Alighieri
comedy
Polish history
culture
literature
language
theatre
migration
romanticism
messianism
“Dantism”
“Dantology”
mythology
heaven
descent into hell
reception and perception
Polska
Italy
writers
artists
Polish-Lithuanian Commonwealth
Komödie
Geschichte
„Dantismus“
Romantik
Hölle
Kulturtransfer
(E)Migration
Rezeption
Wahrnehmung
Literatur
Kultur
Theater
Mythologie
Slawen
Polnisch-Litauische Adelsrepublik (Rzeczpospolita Obojga Narodów)
Schriftsteller
Opis:
Dante Alighieri plays an important role in Polish literature and generally speaking in the collective and individual memory and imagination of the Poles, too. That’s why we are dealing with a special kind of cultural, literary, artistic and linguistic expression with a strong impact on Polish affairs, called “Dantism”, comprising “Dantomania” as well as “Dantophobia”. Especially since the time of Romanticism Polish literature as well as culture and art were deeply influenced by Alighieri’s narrative drama The Divine Comedy (1308–1320), treated as a drama of “its own”. The Polish “Dantism” is also essential for the understanding of the philosophical and literary phenomenon of Polish messianism mainly within a threefold system: Heaven (God), Church, Evil which became a favorite theme of famous writers, poets, artists and painters up to the Polish theatre art in Poland. It was the descent into the netherworld of the last act of the Divine Comedy which fascinated a multitude of different literary works dealing not only with human beings involved in the eternal battle between God and Evil but also referring to the atrocities of two world wars, the holocaust, the two experienced totalitarian systems in the 20th century. That’s why many outstanding texts of Polish literature, art and theatre refer, cursorily, indirectly and directly so often to Dante and his Divine Comedy. In everyday Polish, the phrase “Dantesques scenes” (sceny dantejskie) became equivalent to “terrifying scenes”, “scary visions”, often combined with eternal topics like loneliness, tragedy of human existence, impossible love, human fears and nightmares. After a rather short stagnation due to stalinism in Poland with its hostile attitude towards “religious things”, also in literature and culture, we may speak of an outstanding and continuous presence of Dante in Poland in the shape of a widespread benevolent, critical and ultra-Catholic “Dantology” in a clear disproportion to the obvious presence of traditional “Dantism”.
Źródło:
Orbis Linguarum; 2021, 55; 599-608
1426-7241
2657-4845
Pojawia się w:
Orbis Linguarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Principle of necessitas frangit legem in the Activity and Thought of Andrzej Maksymilian Fredro
Autorzy:
Tracz-Tryniecki, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912910.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Andrzej Maksymilian Fredro
Polish-Lithuanian Commonwealth
necessitas frangit legem
law
Rzeczpospolita Obojga Narodów
prawo
Opis:
The article presents the attitude of Andrzej Maksymilian Fredro – a key statesman and political writer in the 17th-century Polish-Lithuanian Commonwealth – toward the principle of necessitas frangit legem. At the beginning, the intellectual sources of his understanding of this principle are discussed. Two groups are referenced: one referring to the Christian legal view on necessitas and the other connected with the question of the reason of state. Then four aspects of Fredro’s thought and political activity are analyzed. Firstly, his reference to necessitas treated as the justification of the amendment of the old law. Secondly, various examples of his flexible attitude toward law. All of them express Fredro’s opinion on the key role of prudence in the process of applying law. Thirdly, the question of the infringement of law is discussed by referring to his concept of the exception from law and his reaction to Siciński’s veto. Fourthly, it is pointed how in the context of the political conflict during the 1660s Fredro adopted a much stricter attitude toward observing the law. In the end, the conclusions state that Fredro’s case is a good example of the dilemma of Polish political thought and practice of how to combine effective governance with the respect for constitutional forms.
Niniejszy artykuł dotyczy stosunku Andrzeja Maksymiliana Fredry, jednego z kluczowych mężów stanu i pisarzy politycznych siedemnastowiecznej Rzeczypospolitej Obojga Narodów, do zasady necessitas frangit legem. Na początku omówiono źródła intelektualne kształtujące jego rozumienie tej zasady. Wskazano na dwie grupy: związaną ze spojrzeniem chrześcijańskiej myśli prawniczej na necessitas oraz odnoszącą się do kwestii racji stanu. Analizie poddano cztery aspekty myśli i działalności Fredry. Po pierwsze, wskazano na odwołanie do necessitas jako uzasadnienia zmiany starego prawa. Po drugie, przedstawiono różne przykłady elastycznego podejścia do prawa, wyrażające opinię Fredry o kluczowej roli roztropności w procesie stosowania prawa. Po trzecie, omówiono problem naruszenia prawa, odnosząc go do Fredrowskiej koncepcji wyjątku od prawa oraz do jego reakcji na weto Sicińskiego. Po czwarte, wskazano, jak Fredro – w kontekście konfliktu politycznego lat 60. XVII w. – przyjął znacznie bardziej sztywne stanowisko wobec przestrzegania prawa. W konkluzjach stwierdzono, że przypadek Fredry stanowi dobry przykład dylematów dotyczących sposobu połączenia skutecznego rządzenia z poszanowaniem form konstytucyjno-ustrojowych, przed jakim stanęła zarówno myśl polityczna, jak i praktyka Rzeczypospolitej.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2020, 29, 5; 311-327
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Atak na Pałac Saski w dniach 29–30 września 1733 roku
Attack on the Saxon Palace on 29–30 September 1733
Autorzy:
Tomaszewski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197862.pdf
Data publikacji:
2023-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Pałac Saski
wojna o sukcesję polską
Stanisław Leszczyński
Rzeczpospolita Obojga Narodów
Saxon Palace
War of the Polish Succession
Stanislaw Leszczynski
PolishLithuanian Commonwealth
Opis:
The article deals with events in Warsaw in the late summer of 1733. On the basis of diplomats’ accounts, the diplomatic and military situation in the capital of the Polish- -Lithuanian state just before the outbreak of the War of the Polish Succession in 1733–1735 has been reconstructed.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2023, 1(36); 22-52
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z dziejów przedostatniego bezkrólewia. Sprawa aukcji wojska w koronnych instrukcjach sejmikowych przed Sejmem konwokacyjnym 1733 roku
From the History of the Penultimate Interregnum. The Case of the Army Auction in the Crown Sejmik Instructions before the Convocation Sejm of 1733
Aus der Geschichte des vorletzten Interregnums. Die Frage der Heeresversteigerungen in den Sejmik-Instruktionen vor dem Konvokationssejm von 1733
Autorzy:
Tomaszewski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32677966.pdf
Data publikacji:
2024-06-25
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
bezkrólewie
August III
Stanisław Leszczyński
Sejm
sejmiki
Rzeczpospolita Obojga Narodów
wojna o sukcesję polską
aukcja wojska
interregnum
sejmiks
Polish-Lithuanian Commonwealth
War of the Polish Succession
military auction
Interregnum
August III.
Stanislaus Leszczyński
Sejmik
Polnisch-Litauische Adelsrepublik
Polnischer Erbfolgekrieg
Heeresversteigerung
Opis:
Sprawa aukcji wojska w polskiej historiografii kojarzy się głównie z parlamentaryzmem polskich początków panowania Augusta III. Nie prowadzono jednakże jeszcze głębokich badań nad postawą szlachty koronnej dotyczącej tej kwestii przed rokiem 1733. Niniejszy artykuł dotyczy kwestii związanych z postawą szlachty koronnej podczas początków bezkrólewia 1733 r. wobec sytuacji zagrożenia państwa i faktu słabości militarnej Rzeczypospolitej. Na podstawie akt sejmikowych, a w tym przypadku instrukcji poselskich na sejm konwokacyjny, została podjęta próba rekonstrukcji poglądów szlachty koronnej na postulat aukcji wojska. Tekst został podzielony na dwie części. Pierwsza odnosi się do poglądów szlachty koronnej odnośnie do idei aukcji, a druga traktuje o kwestiach finansowych i projektach skarbowo-wojskowych przedstawionych w instrukcjach. Artykuł został opatrzony trzema wykresami oraz jedną tabelą, które pomogły w graficznym przedstawieniu wyników badań.
The issue of the augmentation of the Crown army is mainly associated in Polish historiography with the parliamentarism of the Polish early reign of August III. However, no in-depth research has yet been conducted into the attitude of the Crown nobility to this issue before 1733. This article deals with issues related to the attitude of the Crown nobility during the early 1733 interregnum to the situation of a threat to the state and the fact of the Republic’s military weakness. On the basis of sejmiks records and, in this case, deputies’ instructions to the Convocation Sejm, an attempt has been made to reconstruct the views of the Crown nobility on the postulate to increase the size of the army. The text has been divided into two parts. The first refers to the views of the Crown nobility on the idea of an auction and the second deals with the financial issues and treasury and military projects presented in the instructions. The article is accompanied by two graphs and one table, which help to present the results of the research graphically
Die Frage der Heeresversteigerungen wird in der polnischen Geschichtsschreibung vor allem mit dem Parlamentarismus der frühen polnischen Herrschaft Augusts III. in Verbindung gebracht. Die Haltung des Kronadels in dieser Frage vor 1733 ist jedoch noch nicht eingehend erforscht worden. Der vorliegende Beitrag befasst sich mit der Frage, wie der Kronadel zu Beginn des Interregnums von 1733 auf die Situation einer Bedrohung des Staates und die Tatsache der militärischen Schwäche der polnischen Adelsrepublik reagierte. Anhand der Sejmik-Akten und in diesem Fall der Instruktionen der Deputierten an den Konvokationssejm wurde versucht, die Haltung des Kronadels zur Forderung nach einer Heeresversteigerung zu rekonstruieren. Der Text ist in zwei Teile gegliedert. Der erste Teil bezieht sich auf die Ansichten des Kronadels über die Idee einer Versteigerung und der zweite Teil behandelt die finanziellen Fragen und die in den Instruktionen vorgestellten Finanz- und Militärprojekte. Der Aufsatz enthält zwei Schaubilder und eine Tabelle, die dazu beitragen, die Ergebnisse der Untersuchung grafisch darzustellen.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2024, XXV(LXXVI), 1(287); 12-49
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kryzys państwowości w połowie XVII wieku. Paralela Dania – Rzeczpospolita
Autorzy:
Szelągowska, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/601938.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Dania
Rzeczpospolita Obojga Narodów
komparatystyka
potop szwedzki
Denmark
Polish-Lithuanian-Commonwealth
comparative studies
Swedish ‘Deluge’
Opis:
W latach pięćdziesiątych XVII w. monarchia duńska oraz Rzeczpospolita znalazły się w fazie ostrego kryzysu, który zagroził ich istnieniu. Podobne pod względem politycznym, społecznym i gospodarczym, dalej jednak poradziły sobie inaczej: w Danii wprowadzono absolutyzm umożliwiający przetrwanie i modernizację państwa, w Rzeczypospolitej reformy nie powiodły się, a kraj pogrążał się w upadku. W Danii natomiast dokonano zmiany pozycji króla, kształtu Kościoła i funkcjonowania duchowieństwa wskutek przyjęcia na początku XVI w. luteranizmu, jako wyznania państwowego.In the 1650s, the Danish Kingdom and the Polish-Lithuanian Commonwealth were hit by a severe crisis that threatened their existence. Although similar in regard to their political, social, and economic systems, both countries dealt with the crisis differently: in Denmark absolutism was introduced, making it possible to modernize the state, while in the Commonwealth reforms failed, and the state descended into downfall. The primary reason was the change of the position of the king and religion, due to the adoption of Lutheranism as the official state church of Denmark in the early sixteenth century.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2018, 125, 2
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Litwa i Litwini jako integralna część Rzeczypospolitej w polskiej świadomości epoki nowożytnej (XVI–XVII w.)
Lithuania and the Lithuanians as an Integral Part of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the Awareness of the Poles of the Modern Era (XVI–XVII Centuries)
Autorzy:
Świderska-Włodarczyk, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/901742.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Finansów i Biznesu Vistula
Tematy:
Litwa
Korona Polska
Rzeczpospolita Obojga Narodów
świadomość XVI–XVII w.
Lithuania
the Crown of Poland
the Polish-Lithuanian Commonwealth
the awareness of the 16th–17th centuries
Opis:
W XVI i XVII w. Litwa i Litwini zajmowali istotne miejsce w staropolskiej świadomości. Świadczą o tym opinie ówczesnych intelektualistów. To oni w głównej mierze zabierali głos na poziomie teoretycznym. Te opinie pozostawały w zgodzie z opiniami szlacheckimi, choć cechowały się większym praktycyzmem i lakonicznością. Każda z nich potwierdzała tezę o podmiotowym wizerunku Wielkiego Księstwa Litewskiego i jego mieszkańców. Na kształt tego wizerunku składały się oceny o charakterze etnogenicznym, dynastycznym, politycznym, ustrojowym, patriotycznym, religijnym i kulturowym. Wszystkie one, mimo nieznacznych różnic, w zasadniczym kształcie pozostawały spójne i pozytywnie wartościowały obecność Litwy i jej mieszkańców w strukturze państwa. Pamiętano bowiem, że symbioza Korony i Litwy stanowiła warunek wartości nadrzędnej – potęgi Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
In the 16th and 17th centuries Lithuania and the Lithuanians played an important role in the Old Polish awareness. This is evidenced by the opinions of the intellectuals of that time. They mainly expressed their opnion at the theoretical level. These opinions were in line with the opinions of the nobility, although they were more practical and laconic. Each of them confi rmed the thesis about the subjective image of the Grand Duchy of Lithuania and its inhabitants. The shape of this image was of ethnogenic, dynastic, political, patriotic, religious and cultural character. All of them, in spite of slight differences, basicly remained coherent, and positively evaluated the presence of Lithuania and its inhabitants in the structure of the state. It was remembered thow, that the symbiosis of the Crown and Lithuania was a condition of the supreme nature – namely the power of the Polish-Lithuanian Commonwealth.
Źródło:
Społeczeństwo i Polityka; 2019, 3(60); 63-74
1733-8050
Pojawia się w:
Społeczeństwo i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Księdza Mateusza Bembusa SJ poglądy na temat schizmy kościelnej i propozycje pojednania z Cerkwią prawosławną
Father Mateusz Bembus’, S.J., Views on Church Schism and Proposals for Reconciliation with the Orthodox Church
Autorzy:
Stradomski, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2130754.pdf
Data publikacji:
2022-09-29
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
polemika religijna
unia kościelna
synod we Lwowie
jezuici
jezuici, Rzeczpospolita Obojga Narodów
religious polemic
church union
the Synod in Lviv
Jesuits
Polish-Lithuanian Commonwealth
Opis:
Synod biskupów unickich we Lwowie z 1629 r. był jedną z prób doprowadzenia do zgody dwóch chrześcijańskich wyznań obrządku wschodniego w Rzeczypospolitej – obecnej na ziemiach ruskich od stuleci Cerkwi prawosławnej oraz nowo powstałego w wyniku zawarcia unii brzeskiej (1596) Kościoła greckokatolickiego. Podjęty z zaangażowaniem metropolity Józefa Welamina Rutskiego i króla Zygmunta III Wazy wysiłek unijny nie przyniósł spodziewanych rezultatów, a jednym z niewielu namacalnych owoców zjazdu stała się homilia krakowskiego jezuity, Mateusza Bembusa, wygłoszona w dniu otwarcia synodu. Tekst mowy znany jest z dwóch XVII-wiecznych edycji, jakie ukazały się w odstępie zaledwie kilku miesięcy w Krakowie i Lwowie. W dziele tym jezuita zawarł szereg wątków dotyczących historii chrześcijaństwa oraz propozycję sposobu przełamania schizmy kościelnej. Całość ubrana została w klasyczną strukturę mowy retorycznej, wyrażonej barwnym językiem i nietypowymi argumentami. Studium stanowi analizę formalno-treściową pracy Bembusa przedstawioną na tle wydarzeń historycznych, których dotyczy.
The Synod of the Greek Catholic Bishops in Lviv of 1629 was one of the attempts to bring about an agreement between two Eastern-rite Christian denominations in the Polish-Lithuanian Commonwealth – the Orthodox Church, which had been present in Ruthenia for centuries, and the newly established Greek Catholic Church which stemmed from the proclamation of the Brest Union (1596). Efforts for the union undertaken by Metropolitan Józef Welamin Rutski and King Sigismund III Wasa did not bring abouot the expected results, and one of the few concrete effects of the congress was the sermon of the Jesuit from Krakow, Mateusz Bembus, preached on the day of the opening of the synod. The text of the speech is known from two 17th-century editions, which were published just a few months apart in Kraków and Lviv. In this work, the Jesuit included a number of threads concerning the history of Christianity and a proposal on how to break the church schism. The content has been put into the classic structure of rhetorical speech, expressed in vivid language and unusual arguments. The paper is a structural and content analysis of Bembus’ work presented against the background of historical events.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2022, 38, 3; 15-40
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Idea jedności słowiańskiej w działalności dyplomatycznej w Europie Środkowo-Wschodniej nuncjusza papieskiego Aleksandra Komulovića w latach 1594-1597
The Idea of Slavic Unity in the Diplomacy of Alexander Komulović, the Papal Nuncio to Central and Eastern Europe in 1594-1597
Autorzy:
Smołucha, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52575509.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Umiejętności
Tematy:
papiestwo
Rzeczpospolita Obojga Narodów
Moskwa
Słowianie
dyplomacja papieska
Turcja
Liga Święta
papacy
Polish-Lithuanian Commonwealth
Muscovy
the Slavs
papal diplomacy
Turkey
the Holy League
Opis:
Gdy w 1593 roku wybuchła kolejna wojna austriacko-turecka, papież Klemens VIII rozpoczął budowanie Ligi Świętej, złożonej głównie z państw Europy Środkowej i Wschodniej, która miała się przeciwstawić kolejnej agresji ze strony muzułmanów. Ze swoich planów kuria rzymska nie wyłączała Moskwy. Ideę bliskiej z nią współpracy pozostałych państw słowiańskich głosił w tamtym czasie pochodzący z Dalmacji duchowny i dyplomata papieski, Aleksander Komulović. Autor postarał się zrekonstruować misję dyplomatyczną Komulovicia do Europy Środkowo-Wschodniej w latach 1594-1597 wraz z oceną szans jej powodzenia w ówczesnych warunkach religijnych i geopolitycznych.
The outbreak of another Austro-Turkish war in 1593, urged Pope Clement VIII to establish the Holy League which mainly consisted of the Central and Eastern European states, and the aim of which was to oppose another Muslim aggression against Christians. The Roman Curia decided to include Muscovy in the plan as well. The idea of close cooperation with all Slavic states was put forward at that time by Aleksander Komulović – a priest and papal diplomat from Dalmatia. The author’s aim was to reconstruct the Komulović’s diplomatic mission to Central and Eastern Europe in 1594-1597, and provide an assessment of the chances of its success in the light of religious and geopolitical underpinnings of the period.
Źródło:
Kultura Słowian. Rocznik Komisji Kultury Słowian PAU; 2021, XVII; 33-59
2451-4985
2543-9561
Pojawia się w:
Kultura Słowian. Rocznik Komisji Kultury Słowian PAU
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmagania o kształt osobowy sejmu 1773–1775
Autorzy:
Skowroński, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/602587.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Polish-Lithuanian Commonwealth
first partition of Poland
Bar Confederation
Sejm of 1773–75
King Stanisław August
Rzeczpospolita Obojga Narodów
I rozbiór Polski
konfederacja barska
sejm 1773–1775
Stanisław August
Opis:
The article is a contribution to knowledge of the parliamentary election campaign in 1773. An analysis of reports by diplomats of the partitioning powers and dispersed Polish sources allows for better identification of political forces active during the first partition of the Commonwealth and fuller appreciation of the political involvement of people with a passive attitude attributed to them in the scholarly literature on the subject.
Artykuł stanowi uzupełnienie dotychczasowej wiedzy na temat kampanii przedsejmowej z roku 1773. Wykorzystanie relacji dyplomatów mocarstw rozbiorowych oraz rozproszonych źródeł krajowych pozwala na lepsze rozpoznanie sił politycznych w okresie I rozbioru Rzeczypospolitej oraz na większe docenienie zaangażowania politycznego osób, którym dotychczasowa historiografia przypisywała bierną postawę.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2020, 127, 2
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Umowa społeczna w Rzeczypospolitej Obojga Narodów
Autorzy:
Rzewuski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705256.pdf
Data publikacji:
2013-09-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Rzeczpospolita Obojga Narodów
umowa społeczna
Th. Hobbes
J. Locke
filozofia polityki
historia polskiej myśli politycznej
Opis:
W moim artykule prezentuję inne niż zazwyczaj spojrzenie na trzy dokumenty z czasów Rzeczypospolitej Obojga Narodów (1573): Pacta conventa, Artykuły henrykowskie i akt Konfederacji warszawskiej. Zwykle rozważa się je jako dokumenty o charakterze wyłącznie legislacyjnym, ja natomiast spróbowałem przedstawić je jako pisma filozoficzne. Zwróciłem uwagę, że w wielu miejscach zapisy tych trzech dokumentów zbliżone są do rozwiązań spotykanych w klasycznych koncepcjach umowy społecznej. Pomysły w nich zawarte są bliższe rozumieniu umowy społecznej w ujęciu Johna Locke’a niż Thomasa Hobbesa, ale powstały kilkadziesiąt lat wcześniej niż Lewiatan (1651) i ponad sto lat przed Dwoma traktatami o rządzie (1690).
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 3; 27-42
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy badania pamięci rodziny mogą rozświetlić mroki genealogii? Nowe spojrzenie na pochodzenie książąt Czartoryskich
Can family memory research illuminate the darkness of genealogy? A new look at the origin of the Czartoryski Princes
Autorzy:
Rogulski, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520816.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
genealogia
pamięć
świadomość genealogiczna
kniaziowie litewsko-ruscy
elity władzy
Rzeczpospolita Obojga Narodów
genealogy
memory
genealogical consciousness
Lithuanian-Ruthenian knyazi
power elites
Polish-Lithuanian Commonwealth
Opis:
Artykuł poświęcony jest kwestii pochodzenia książąt Czartoryskich. Problem ten jest od dawna przedmiotem dyskusji w historiografii, mimo to wciąż nie może zostać uznany za rozstrzygnięty. Wobec ostatnich prac negujących Olgierdowe korzenie Czartoryskich, Autor proponuje nowe spojrzenie na rodowód rodziny, próbując rozświetlić problem jej pochodzenia na podstawie krytycznego rozbioru przekonań funkcjonujących w pamięci i tradycji familii w epoce staropolskiej. Przeprowadzona w tekście analiza, rozpatrująca w porządku retrogresywnym tradycję rodzinną Czartoryskich XVII i XVIII w., pamięć zbiorową familii w XVI w. i wreszcie przekaz kluczowego dla badanej kwestii dokumentu Władysława III Jagiellończyka z 1442 r. dostarczają argumentów potwierdzających Olgierdowy rodowód książąt.
The article deals with the question of the origin of the Princes Czartoryski. This problem has long been discussed in historiography, yet it still cannot be regarded as resolved. In response to the recent studies denying the Algirdas (Olgierd) roots of the Czartoryskis, the author proposes a new look at the family lineage, attempting to illuminate the problem of the Czartoryskis’ origin based on a critical examination of beliefs functioning in the memory and tradition of the family in the Old-Polish period. The analysis, scrutinising in retrogressive order the Czartoryski family tradition of the seventeenth and eighteenth centuries, the collective memory of the family in the sixteenth century, and finally, the message of a 1442 document by King Władysław III Jagiellon, which is critical to the issue under examination, provides arguments supporting the Algirdas lineage of the princes.
Źródło:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes; 2023, 61; 59-78
0081-7147
Pojawia się w:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Genealogia rodu Sanguszków księcia Symeona Samuela Sanguszki
Autorzy:
Rogulski, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/603471.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
genealogia
świadomość genealogiczna
staropolskie piśmiennictwo historyczne
pamięć zbiorowa
tożsamość rodów szlacheckich
kultura rodów szlacheckich
Sanguszkowie
Rzeczpospolita Obojga Narodów
genealogy
genealogical awareness
Opis:
Genealogy of the Sanguszko Family by Prince Symeon Samuel SanguszkoA genealogy of the Sanguszko Family produced by Symeon Samuel Sanguszko (died 1638) is a short historical text presenting the history of the Sanguszkos in genealogical order: starting with the progenitor, it contains biographic notes of successive members of the family according to family branches. The genealogy made by a member of the family is a record of knowledge of a magnate about his own family, making it a valuable source for research into collective memory and historical culture of magnates of the Polish-Lithuanian Commonwealth of those times. The work is known in three versions: the original and two its eighteenth-century copies. The analysis contains the filiation of known and established manuscript texts, time of their creation, their purpose, and their later archival and library history. Next, the sources of information of the author are established and based on this the historian’s craft of the author and the memory culture of his family are discussed. The genealogy was based on historical writings, mainly Maciej Stryjkowski’s chronicle, which was used for the reconstruction of the oldest history of the family, and the collective memory of the family, i.e. the knowledge passed down from generation to generation within the family, used to reconstruct the later history. A thorough analysis of the genealogy information revealed that some parts of the work were invented by the author to fill in the gaps between the part reconstructed on the basis of chronicles and that on the basis of family memory (“floating gap”). And finally, the importance of the genealogy for the Sanguszko Family’s identity and old-Polish knowledge of genealogy is presented. It turned out that the genealogy had a great impact both on the Sanguszko’s identity and the old-Polish genealogical studies, as it gave rise and strengthened the – untrue – conviction among both the family members and old-Polish historians that the Sanguszkos descended from Liubartas son of Gediminas. The annex contains a critical edition of the genealogy text, reconstructed on the basis of three old-Polish manuscripts and a nineteenth-century transcription of the original manuscript.
Źródło:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes; 2018, 56
0081-7147
Pojawia się w:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bitwa pod Konstantynowem, 26–28 lipca 1648 roku
Battle of Konsttiantyniv, 26–28 July 1648
Битва под Константиновом, 26–28 июля 1648 года
Autorzy:
Rogowicz, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1925801.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
bitwa pod Konstantynowem
powstanie Chmielnickiego
Rzeczpospolita Obojga Narodów
Battle of Konstiantyiniv
Khmelnytsky Uprising
Polish-Lithuanian Commonwealth
битва под Константиновом
Восстание Хмельницкого
Речь Посполитая
Opis:
W 1648 r. podczas rebelii kozackiej Chmielnickiego pod Konstantynowem doszło do jednej z większych bitew. Siły kozackie Krzywonosa w liczbie 40 tys. ludzi po zdobyciu Połonnego wzrosły do 50 tys. i skierowały się na południe pod Konstantynów, gdzie w tym czasie zebrało się 1200 lub 1500 żołnierzy wojewody sandomierskiego Władysława Dominika Zasławskiego pod wodzą Krzysztofa Koryckiego i regiment pieszy Samuela Osińskiego w sile 1200 osób. Obok, w Rosołowcach, stały cofające się wcześniej przed Maksymem Krzywonosem oddziały Jeremiego Wiśniowieckiego – 4 tys. i Janusza Tyszkiewicza 1,2 tys. Te na wieść o zagrożeniu Konstantynowa poszły na pomoc Koryckiemu i Osińskiemu. W bitwie 26 lipca Kozacy zostali pobici nad przeprawą i ścigani do taboru. 28 lipca wzmocnieni do 60 tys. ludzi uderzyli ponownie. Wiśniowiecki, który przed tym atakiem odesłał tabory z piechotą, stawił czoła z jazdą i dragonami. Polacy rozbili lewe skrzydło kozackie i centrum, po czym odeszli na zachód. Kozacy nie odważyli się na dalszy marsz za siłami polskimi i przeprawili się przez Konstantynów na południowy wschód, skąd wysłali zagony na Podole.
In 1648 during the Cossack Khmelnytsky Uprising one of the major battles took place near Kostiantyniv. The 40 thousand people Cossack forces of Kryvonis increased up to 50 thousand after conquering Polonne and headed south to Kostiantyniv, where at that time 1200 or 1500 soldiers of the voivode of Sandomierz Voivodeship Władysław Dominik Zasławski gathered under Krzysztof Korycki’s command, accompanied by the infantry regiment of Samuel Osiński (1200 troops). Nearby, in Rosolovce, there stood Jeremi Wiśniewiecki’s units (4000 people) retreating because of the approach of Maksym Kryvonis’ forces, as well as Janusz Tyszkiewicz’s units (1200 people). Hearing that Kostiantyniv is in danger they came to Korycki’s and Osiński’s aid. In the battle of 26th July the Cossacks were defeated on the crossing and chased up to the convoy of military vehicles. On the 28th July, reinforced up to 60 thousand people, they struck again. Wiśniowiecki, who had sent the military vehicles away with the infantry before the attack, faced the enemy with the cavalry and dragoons. The Poles defeated the Cossack left wing and their center and then they left to the west. The Cossacks did not dare to march further following the Polish forces and crossed Kostiantyniv heading south-west, from where they sent troops to Podolia.
В 1648 г. во время казацкого восстания Хмельницкого под Константиновом (Староконстантиновом) произошла крупная битва. Казацкие силы Кривоноса в количестве 40 тысяч человек после захвата Полонного возросли до 50 тысяч человек и отправились под Константинов, где в то же время собралось 1200–1500 солдат сандомирского воеводы Заславского под руководством Корицкого и полк пехоты Осинского – 1200 человек. Рядом, в Росоловцах, стояли отступающие ранее перед Кривоносом отряды Иеремии Вишневецкого – 4 тысячи человек и Януша Тышкевича – 1,2 тысяч. Узнав об угрозе Константинову, они пошли на помощь Корицкому и Осинскому. В битве 26 июля казаки потерпели поражение на переправе и сгонялись в табор. 28 июля был нанесен еще один удар группой в количестве уже 60 тысяч человек. Вишневецки, который перед этой атакой отправил табор с пехотой, держал удар с кавалерией и драгунами. Поляки разгромили левое казацкое крыло и центр, затем отошли на запад. Казаки не решились продолжать движение за польскими силами и переправились через Константинов на юго-восток, откуда выслали отряды на Подолье.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2017, XVIII (LXIX), 2 (260); 13-44
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies