Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Royal Prussia" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Złotnicy w Chojnicach w XVIII wieku
Goldsmiths in Chojnice in the Eighteenth Century
Autorzy:
Łyczak, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1059240.pdf
Data publikacji:
2020-03-31
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
craft guilds
handicraft
art of the early modern period
goldsmiths
royal prussia
Opis:
The early modern goldsmithery in Chojnice (Konitz) has so far been outside the main area of scholarly research. The search in archives and libraries conducted for the purposes of the article, as well as the analysis of preserved works crafted by local masters, has therefore brought a lot of new, previously unknown information on the subject. Chojnice is a typical, small centre of goldsmithery, which remained overshadowed by Gdansk, a powerful hub of crafts located nearby. For nearly whole of the eighteenth century only a single workshop operated in the town, and a new master usually appeared only after the death of his predecessor. The research yielded information about five goldsmiths operating in Chojnice in that century, as well as one apprentice who died before becoming a master. Nearly all of them were connected by various family ties. Only a few works of art created in the Chojnice workshops were identified, but they bear the signatures of only two masters who were active in the last third of the eighteenth century. Johann Friedrich Felsch I (1744–1808) made several items for the churches nearby: an incense boat in Chojnice, a monstrance in Bysław, a monstrance base in Wiele and a reliquary cross in Tuchola, as well as a set of six spoons, currently stored in the collection of the Malbork Castle Museum. It is worth noting that his works, apart from the master’s mark, bore a sign that proved he was a member of the guild of goldsmiths in Malbork. Johann Gottlieb Jantzen (1742–1772), Felsch’s brother-in-law, delivered a monstrance to the church in Jeleńcz (now in Tuchola), and a frame for the worshipped statue of the Blessed Virgin Mary to the Bernardine Church in Zamarte (now missing). All these items represent an average level of artistry, and show considerable dependence on the style developed by the masters from Gdansk, where both goldsmiths active in Chojnice studied their craft.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2020, 85, 1; 187-202
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zamki pokrzyżackie w województwie chełmińskim w czasach Rzeczypospolitej Obojga Narodów
Post-Teutonic castles in Chełmno province in the times of Polish-Lithuanian Commonwealth
Autorzy:
Bogusz, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218022.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
zamki
Prusy Królewskie
województwo chełmińskie
Krzyżacy
architektura
castles
Chełmno Voivodeship
Royal
Prussia
Teutonic Order
architecture
Opis:
Zamki dawnego państwa krzyżackiego w Prusach, jako wybitne pomniki architektury gotyckiej, budziły zainteresowanie od XIX wieku. Ich nowożytne przekształcenia były jednak traktowane na marginesie. W czasach, kiedy Prusy Królewskie były częścią Rzeczypospolitej, zamki te stały się jednak siedzibami koronnych dostojników i przez nich były rozbudowywane i modernizowane, aby sprostać wymaganiom nowej epoki. W niniejszym tekście scharakteryzowano nowożytne przekształcenia zamków na przykładzie wybranych obiektów z terenu województwa chełmińskiego. Można je podzielić na dwie zasadnicze grupy. W pierwszej główny nacisk inwestycyjny skupiał się na przekształceniu zamku wysokiego (dawnego domu konwentu) w wygodną rezydencję starościńską bądź biskupią. Do grupy tej zaliczyć można zamki w Lipienku, Golubiu, Starogrodzie i Lubawie. Modernizacje objęły przede wszystkim wnętrza piano nobile, ale także (w różnym stopniu) elewacje, np. przez ich otynkowanie i przekształcenie formy okien. Natomiast druga grupa zamków charakteryzuje się przebudową starych i wznoszeniem nowych budynków na parchamach i przedzamczach. W przypadku tych obiektów (Grudziądz, Brodnica, Wąbrzeźno) zabudowa poza zamkiem wysokim pełniła ważną rolę rezydencjonalną. Modernizowane w stylu renesansowym i barokowym zamki pozostały siedzibami starostów i biskupów aż do rozbiorów. Dopiero zmiana władzy państwowej przypieczętowała ich degradację i ostateczne opuszczenie.
Castles of former Teutonic state in Prussia, treated as outstanding examples of gothic architecture, have been within the researchers’ interests since 19th c. Their modern transformations were treated marginally, though. In the times, when the Royal Prussia was a part of the Republic of Poland, they became the seats of the Crown dignitaries and therefore they were expanded and modernized to fulfill the needs of a new epoch. The text presented above, characterizes modern castle transformations on the examples of selected objects from the area of Chełmno Voivodeship. They can be divided into two main groups. The first – the principal investment effort was concentrated on the transition of the high castle (former convent house) into a comfortable residence of a starost or a bishop. This group includes castles in: Lipienko, Golub, Starogród and Lubawa. The modernizations concerned mainly interiors – piano nobile, but also (in various forms), facades, e.g. plastering them and changing window forms. The other group is characterized by rebuilding old and erecting new structures in outer and inner wards. In case of these objects (Grudziądz, Brodnica, Wąbrzeźno) the buildings, except for the high castle, served very important residential purposes. Castles modernized according to renaissance or baroque styles remained starosts’ and bishops’ seats until the country partition periods, when the change of the state authority sealed their degradation and final abandonment.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2015, 41; 20-35
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ polityki monarchów polskich na ustrój Gdańska w latach 1454–1793
Impact of the policy of Polish monarchs on the political system of Gdańsk in 1454–1793
Autorzy:
Maciejewski, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/533107.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Gdańsk
Royal Prussia
Polska
Baltic sea
Polish Kings (Casimir the Jagiellonian/ Kazimierz Jagiellończyk, Sigismund the old/Zygmunt Stary, Steven Bathory/Stefan Batory, Jan/ John III Sobieski, August III)
burgrave
council
town council (bench)
Third Order
maritime policy
Prusy Królewskie
Polska
Bałtyk
monarchowie polscy (Kazimierz Jagiellończyk, Zygmunt Stary, Stefan Batory, Jan III Sobieski, August III)
burgrabia
rada
ława
Trzeci Ordynek
polityka morska
Opis:
The Polish–Pomeranian sovereignty over Gdańsk continued for 338 years (970–1308) and purely Polish for 339 years (1454–1793), which corresponds to the total of 677 years, while that of the Teutonic Order and Prussia (1308–1454; 1793–1807; 1813–1918) – only to 265 years. The thirteen-years’ war continued from 1454 to 1466. Its result on the one hand was the establishment of Royal Prussia, dependent on Poland, and on the other – the granting of four great privileges (in 1454–1457) by King Casimir the Jagiellon (Kazimierz Jagiellończyk) to Gdańsk. They awarded the city with broad territorial, court and legal, trade and customs, maritime, and minting autonomy, with only limited duties towards the sovereign kings of Poland. In the 16th century, controversies between the governing patriciate and the commons started in Gdańsk around 1517. An end was put to them in 1526 by King Sigismund the Old (Zygmunt Stary), who issued Constitutiones Sigismundi that generally brought back the old political system of Gdańsk, albeit altered by the setting up of the Third Order being a representation of the commons. In the 17th century, King John (Jan) III Sobieski interfered with the political system of Gdańsk, issuing two decrees in 1678. They reinforced the rights of the monarch in the city and the position of the Third Order. The political system of Gdańsk was reformed again in mid-18th century, by King August III who in 1750 issued a declaration and a statute expanding the rights of the king in the city, and reinforcing the position of the Third Order and changing the principles of its nomination. Finally, plenty of administrative, organisational, economic, and financial questions were revised.
Podległość polsko-pomorska Gdańska trwałą 338 lat (970–1308), a całkowicie polska 339 lat (1454–1793), łącznie więc 677 lat, gdy tymczasem krzyżacko-pruska (1308–1454; 1793–1807; 1813–1918), zaledwie 265 lat. W latach 1454–1466 toczyła się wojna trzynastoletnia, której efektem było z jednej strony utworzenie zależnych od Polski Prus Królewskich, zaś z drugiej obdarzenie Gdańska przez króla Kazimierza Jagiellończyka czterema wielkimi przywilejami z lat 1454–1457, dających miastu szeroką autonomię: terytorialną, prawno-sądową, handlowo-celną, morską oraz menniczą, przy niewielkich tylko powinnościach zwierzchnich królów polskich. W XVI w., począwszy od 1517 r., zaczęły się w Gdańsku spory między rządzącym patrycjatem a pospólstwem. Zakończył je w 1526 r. Zygmunt Stary wydając Constitutiones Sigismundi, przywracające generalnie stary ustrój Gdańska, jakkolwiek zmieniony przez utworzenie Trzeciego Ordynku, będącego reprezentacja pospólstwa. W XVII w. w sprawy ustroju Gdańska zaingerował Jan III Sobieski, wydając w 1678 r. dwa dekrety wzmacniające prawa monarsze w mieście oraz pozycję Trzeciego Ordynku. Natomiast w połowie XVIII w. ustrój Gdańska zreformował August III, wydając w 1750 r. deklarację i ordynację rozszerzające prawa króla w mieście, a nadto wzmacniające pozycję Trzeciego Ordynku oraz zmieniające zasady jego osobowej obsady. Wreszcie też dokonano rewizji wielu kwestii administracyjno-organizacyjnych, gospodarczych czy też finansowych.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2014, 17; 49-60
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wokół sprzedaży gdańskiego muzeum doktorów Gottwaldów: Johann Philipp Breyne i jego korespondenci
About the Sale of the Museum of the Gottwalds: Johann Philipp Breyne and His Correspondents
Autorzy:
Pękacka-Falkowska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1194313.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
Christoph(orus) Gottwald (1636 –1700)
Johann Christoph Gottwald (1670 – 1713)
Musaeum Gottwaldianum
the history of medicine – Royal Prussia, the 17th century, the 18th century
the history of natural collections – Royal Prussia, the 18th century
the history Natural Science – the Polish-Lithuanian Commonwealth, the 17th century, the 18th century
Opis:
The article discusses the correspondence between Johann Philipp Breyne and scholars from the German-speaking territories of Europe and England interested in purchasing the exhibits from the Museum of the Gottwalds in Gdansk after the death of its second owner Johann Christoph Gottwald (1670–1713). The Museum of the Gottwalds was set up in the second half of the 17th century by Christoph Gottwald (1636–1700), a medical doctor and a doctor of philosophy; after his death, it was inherited by his son, who was also a medical doctor. It constituted one of the biggest collections of natural exhibits in the Polish-Lithuanian Commonwealth in the early modern period and one of the most outstanding collections in Gdansk. In 1716, part of the collection was moved to Petersburg, where it gave rise to a collection of minerals which was part of the royal cabinet of curiosities. At present it is kept in the Fersman Mineralogical Museum.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2017, 82, 3; 33-50
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wizyta króla Jana Olbrachta w Elblągu w grudniu 1494 roku
King John I Albert’s (Jan Olbracht) Visit to Elbląg in December 1494
Autorzy:
Nalewajek, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32388131.pdf
Data publikacji:
2023-09-30
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
John Albert (Jan Olbracht)
Royal Prussia
Elbląg
royal accounts
royal court
Opis:
This article focuses on King John Albert’s visit to Elbląg, Malbork, and Toruń during his trip to Royal Prussia in 1494–1495. The visit to Elbląg has received minimal attention in historiography, as the primary purpose of the event was to accept the oath of allegiance. Thorough research reveals that John I Albert stayed in Elbląg from 21–28 December 1494 to partake in the Christmas festivities. During this period, the city served as the seat of the Crown’s court. The source base for the article is comprised of royal accounts kept in the Central Archives of Historical Records, which contain lists of John Albert’s court expenses for this trip. The article also highlights the arrival of an envoy from Stephen, Voivode of Moldavia and a legation from Margrave Frederick Hohenzollern, along with other ceremonies and feasts held at the court. Notably, the lists of expenses provide insights into the city’s responsibility for supplying the monarch’s kitchen, table, and horse fodder. This visit stands out as the longest recorded royal visit in Elbląg’s history.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2023, 88, 3; 5-26
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Versuch einer textlinguistischen Analyse ausgewählter deutschsprachiger Testamente des Königlich Preußischen Adels aus dem 17. Jahrhundert
Autorzy:
Owsiński, Piotr A.
Paluch, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2089946.pdf
Data publikacji:
2021-09-25
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
text type
testament
will
history of language
Royal Prussia
Opis:
------
This article presents an attempt to show the specific features of the German legal language in the chosen wills of the nobility from Royal Prussia of the 17th century, in the area of German settlement in the East. The investigation aims to answer the question as to whether the examined testaments suit the pattern of the will as a text type. The author focuses on the graphemic, lexical and syntactic levels of the testament. The outline of structure and function of wills provides the background for such a defined research area.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2021, 2, XXIII; 49-68
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwolnienie z poddaństwa jako czynność prawna w praktyce sądowej Prus Królewskich w II połowie XVII i w XVIII wieku
Manumission as a legal action in the judicial practice of Royal Prussia in the second half of the 17th and 18th c.
Autorzy:
Kitowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/532991.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
serfs
manumission
Royal Prussia
liberation
chłopi
uwolnienie
Prusy Królewskie
libertacja
Opis:
Manumission (manumissio, liberation, emancipation) was essential for the existing rights and obligations of a serf and his former master. It is interesting to analyse the formal side of this legal action and its content in terms of legal and actual consequences. The more so as awarding personal freedom was not at all uncommon in Prussia, and the literature on this subject usually refers to social consequences only. Based on the rich source material, the author discusses the manumission as a legal action in the practice of Prussia in the latter half of 17th and in the 18th centuries, focusing on its role, form, and the ways for insuring the new status of the former subject.
Uwolnienie (wyzwolenie, manumissio, libertacja, emancypacja) miało podstawowe znaczenie dla praw i obowiązków dotychczasowych stron stosunku poddańczego: chłop zyskiwał dzięki niemu wolność, tracąc jednocześnie wynikające z poddaństwa ograniczenia, zaś pan pozbywał się poddanego, najczęściej otrzymując w zamian konkretne korzyści materialne. Interesująca wydaje się zarówno analiza formalnej strony czynności, jak i jej treści w zakresie skutków prawnych oraz faktycznych. Tym bardziej że nadanie wolności osobistej nie należało w Prusach Królewskich wcale do rzadkości, a literatura na ten temat nie jest obfi ta i odnosi się w większości tylko do konsekwencji społecznych, nie zaś warstwy prawnej. Na podstawie bogatego materiału źródłowego autor omawia uwolnienie jako czynność prawną w praktyce pruskiej w II poł. XVII i w XVIII w. Skupia się na roli libertacji, jej formularzu oraz sposobach zabezpieczenia nowej sytuacji faktycznej byłego poddanego.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2016, 19; 95-108
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Second Peace of Toruń of 19 October 1466 in the Polish, Prussian and Teutonic Historiography of the 15th–16th Centuries
Drugi pokój toruński z 19 października 1466 r. w polskiej, pruskiej i krzyżackiej historiografii XV-XVI wieku
Autorzy:
Zonenberg, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1194056.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
the Thirteen Years’ War
Polska
the Teutonic Order
Royal Prussia
the Duchy of Prussia
Opis:
Na sposób pisania o drugim pokoju toruńskim poważnie wpłynęło środowisko społeczne i polityczne, z którego wywodzili się kronikarze, cel tworzenia utworów, ale także gatunek pisarski, jaki uprawiali. Najobszerniej o pokoju pisała strona zwycięska, zwłaszcza w XV w. W dziejopisarstwie polskim nie przedstawiono całej treści traktatu, co w tym przypadku wynikało z założeń utworów i ich objętości. Wpływ na to mógł mieć też od pewnego momentu fakt opublikowania treści traktatu w Polsce. Co natomiast istotne, jeśli nawet nim dysponowano, nikt – oprócz Jana Długosza – nie ekscerpował go bezpośrednio. Relacje polskich kronikarzy z XVI w. są mniej szczegółowe, a ponadto nie zawierają występującego u Długosza emocjonalnego zaangażowania, poczucia triumfu i patriotyzmu oraz rozważań historiozoficzno-moralnych. Najpewniej z tego powodu, że kwestia ta – po likwidacji państwa krzyżackiego w 1525 r. – nie budziła w ich czasach, zwłaszcza zaś w drugiej połowie XVI stulecia, już większego zainteresowania. W dziejopisarstwie pruskim dwóch autorów – tj. Jan Lindaua i Hieronim Waldaua, piszących w XV w. – zaprezentowało całą treść traktatu. Wynikało to zapewne z tego, że ich utwory nie miały charakteru stricte historiograficznego. W całym dziejopisarstwie pruskim analizowanego okresu w przypadku relacji o pokoju występuje wyraźny podział na autorów pozostających w bliskich kontaktach z rządzącymi oraz piszących od nich niezależnie. Informacje tych pierwszych są obszerne i szczegółowe, natomiast drugich – skąpe. Odnosi się ponadto ogólne wrażenie, że dla dziejopisarzy pruskich drugi pokój toruński, który silnie wpłynął na losy ich ojczyzny, miał daleko większe znacznie niż dla kronikarzy polskich – zwłaszcza tych z XVI stulecia. W dziejopisarstwie krzyżackim i zwolenników Zakonu natomiast widać ewidentne dążenie do nieprzekazywania treści pokoju i jego bardzo negatywną ocenę. Można być przekonanym, że u przyczyn takiego postępowania legły czynniki polityczno-propagandowe.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2016, 81, 4; 47-67
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The press in Royal Prussia in the 18th century: Problems of reception. State of research and new historiographic perspectives
Autorzy:
Chlewicka, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/421800.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish press in the 18th century
Royal Prussia, press reception studies
recepcja prasy
historiografia prasy
Prusy Królewskie
Opis:
This article deals with the subject of the reception of periodic press in Royal Prussia in the most authoritative histories of the Polish press in the 18th century. Although the newspapers and periodicals of that region make up c. 25% of the total output of the press published in the Polish-Lithuanian Commonwealth, they have been ignored or at best marginalized, even in the most comprehensive and broadly-based studies.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2016, 19, 2
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The English Connection: Jacob and Johann Philipp Breyne, James Petiver and Plants: The Correspondence between the Breynes and Petiver from the 1690s
Autorzy:
Pękacka-Falkowska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050975.pdf
Data publikacji:
2022-01-02
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
history of science
transfer of knowledge
Polish Prussia (in the seventeenth century)
Danzig/Gdańsk, Royal Society
Opis:
The article discusses the hitherto unknown correspondence between the Danzig (present-day Gdańsk) botanist Jacob Breyne, his son Johann Philipp Breyne, and James Petiver in the last decade of the seventeenth century. Their correspondence documents contacts between one of the most important naturalists of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the second half of the seventeenth century and members of the Royal Society. The content of the letters reveals how books, naturalia and various artefacts circulated between Western and East-Central Europe. It also reveals the principles of reciprocity and friendship followed by those who conducted inquiries into natural history.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2022, 128, 2; 167-198
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The editors of 'Nadwiślanin' in conflict with Prussian law
Twórcy „Nadwiślanina” w konflikcie z prawem pruskim
Autorzy:
Gzella, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2058470.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish press under Prussian rule in the 19th century
press law trials
Royal Prussia — Chełmno (Kulm)
„Nadwiślanin”
zabór pruski
Chełmno
prawo prasowe
procesy prasowe
1850–1866
Opis:
Throughout its publishing history (1850–1866) the editors of the Nadwiślanin, a weekly published at Chełmno (Kulm) in Royal Prussia, were the target of harassment by the Prussian police, prosecutors and courts. Print runs of the magazine were often seized, the editors taken to court and sentenced to fines and terms of imprisonment.
W latach 1850–1866 nakładca i redaktorzy odpowiedzialni „Nadwiślanina” wielokrotnie stykali się z działaniami policji pruskiej, prokuratury i sędziów. „Aresztem” obejmowano poszczególne numery pisma, wytaczano procesy prasowe twórcom periodyku, niejednokrotnie skazywano ich na kary finansowe i pobyt w więzieniu.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2020, 23, 2; 53-71
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Beginnings of the Reformation in the Light of Gdańsk and Königsberg Chroniclers of the First Half of the 16th Century: the Activity of the First Reformers
Początki reformacji w świetle relacji kronikarzy gdańskich i królewieckich z pierwszej połowy XVI wieku. Działalność pierwszych reformatorów
Autorzy:
Możdżeń, Julia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1194087.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
Reformation
historiography
Gdańsk
Königsberg
preaching
Royal Prussia
the Duchy of Prussia
Opis:
The article poses the question about the possibility to define the moment when the Reformation appeared in Prussia. In the literature of the subject matter it is hard to find one answer to thi question. The scholars most frequently give the year 1518 – the year when Jacob Knade of Gdańsk left the Order and got married. The author reminds the critical analysis by Paul Simson, who showed that the year 1518 resulted from the erroneous interpretation of the subsequent sources. The author poses the question to the narrative sources written in Gdańsk and Königsberg which resemble personal accounts – none of them recognizes the above mentioned event connected with Knade. Moreover, the accounts mention the Reformation for the first time in the years 1522–1523. Simon Grunau was the first to write about the Reformation in the spring of 1522. In the article the chronicle by Bernt Stegmann of 1528, the chronicle by Simon Grunau (1517–1530) and chronicles by the city’s notaries of the Old City of Königsberg Johann Beler (1519–1523) and Caspar Freiberg (ca. 1548) were used. The chroniclers reveal the chaos of the first years of the Reformation. They associate the beginnings of the Reformation in the cities with the speeches of Lutheran preachers. The accounts provided by Simon Grunau – travelling between Gdańsk and Königsberg – are the most comprehensive. Some Lutheran preachers are presented by him as people without a past, of unknown background. Others, such as Amandus and Speratus, are accused of Jewish origin and plotting against Christians. All of them – Stegmann, Grunau, Freiberg and Platner underline the threat brought about by the activity of the Lutheran preachers for the life and order in the city. Stegmann blames Jacob Hegge and Johann Franck for instigating to violence. Grunau, who analyzed the origin of the movement and ideas of Luther, considers Prussian uneducated supporters of Luther – Jacob Hegge and Johann Amandus – to be the most pernicious. Moderate preachers such as Alexander Sveniche, Johann Poliander and Michael Meurer – educated people respecting peace and rejecting blasphemy – were presented in the positive light. Such opinions are the evidence that the chroniclers (Grunau, Stegmann, Platner) saw the need to introduce certain reforms and do away with abuses in the Church.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2017, 82, 1; 71-96
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sztuka jako narzędzie konfesjonalizacji ewangelickiej w Prusach Królewskich i Książęcych
Art as a tool for evangelical confessionalization in Royal and Ducal Prussia
Autorzy:
Birecki, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22879638.pdf
Data publikacji:
2023-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
Prusy Królewskie
Prusy Książęce
protestantyzm
konfesjonalizacja
sztuka protestancka
Royal Prussia
Ducal Prussia
Protestantism
confessionalization
Protestant art
Opis:
Artykuł mówi o miejscu sztuki w procesie konfesjonalizacji, który miał miejsce w obszarze luteranizmu i kalwinizmu w Prusach Królewskich i w Prusach Książęcych. W chwili wprowadzania reform przez Marcina Lutra druk stał się najważniejszym medium rozprzestrzeniania się idei reformatora. W ten sposób obraz został zepchnięty do drugoplanowej roli, a jego istnienie we wnętrzu kościelnym zostało potraktowane w kategoriach adiafory. Kalwinizm odrzucił tworzenie i zawieszanie w nim jakichkolwiek obrazów z postaciowym Bogiem, a luteranizm zaakceptował ich istnienie w formie narzędzia dydaktycznego (szczególnie odziedziczonych ołtarzy średniowiecznych) oraz elementu pomocnego w wizualizacji konfesyjnej odrębności ewangelików od katolików. W tekście zaprezentowane zostały przykłady użycia obrazów o tematyce religijnej czy portretów Lutra do wyznaczenia takiej odrębności.
The article discusses the place of art in the confessionalisation process that took place in the area of Lutheranism and Calvinism in Royal Prussia and Ducal Prussia. At the time of Martin Luther’s introduction of the reforms, print became the most important medium for the spread of the reformer’s ideas. Thus, the image was relegated to a secondary role and its existence in the church interior was treated in terms of adiaphora. Calvinism rejected the creation and hanging of any images with a figure God in them and Lutheranism accepted their existence as a didactic tool (especially as to inherited medieval altars) and an element to help visualise the confessional distinctiveness of Evangelicals in relation to Catholics. The text presents examples of the use of religious paintings or portraits of Luther to delineate such distinctiveness.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2023, 24; 31-42
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sztuka Albrechta Dürera i Cranachów na artystycznym dworze Albrechta Hohenzollerna w stołecznym Królewcu
Albrecht Dürer’s and Cranach’s art at the artistic court of Albrecht Hohenzollern in the capital Königsberg
Autorzy:
Birecki, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154369.pdf
Data publikacji:
2022-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
Prusy Królewskie
Prusy Książęce
XVI wiek
sztuka nowożytna
Dürer
Cranach
Albrecht Hohenzollern
Królewiec
Royal Prussia
Ducal Prussia
XVI Century
early modern art
Königsberg
Opis:
Artykuł prezentuje wpływy sztuki Albrechta Dürera i warsztatu Cranachów na sztukę Prus Książęcych oraz szczególnie na ich udział w tworzeniu artystycznego oblicza dworu Albrechta Hohenzollerna. Początkowo autor omawia przykłady oddziaływania grafik Martina Schongauera oraz Albrechta Dürera na malarstwo w Prusach Królewskich w okresie przedreformacyjnym. Przywołano tu przykłady z Fromborka i Elbląga oraz jeden z Prus Książęcych, czyli z kościoła w Rychnowie. Następnie przedstawiono kolejne przykłady obecności dzieł sztuki obydwu artystów na dworze Albrechta Hohenzollerna, oddziaływania Wittenbergi i Norymbergi na tworzony przez księcia nowożytny dwór w Królewcu. Tu przedstawiono zarówno działania w zakresie kształcenia miejscowych artystów, jak i pracy wielu wykwalifikowanych rzemieślników na rzecz Albrechta. Wszystkie te działania, jak wykazano, pozwoliły stworzyć bogaty w dzieła sztuki nowożytny dwór renesansowego władcy.
This article presents the influence of Albrecht Dürer’s art and the Cranach’s workshop on the art of Ducal Prussia and particularly on their participation in the creation of objects of art on the court of Albrecht Hohenzollern. Initially, the author discusses the impact of Martin Schongauer’s and Albrecht Dürer’s graphic art on the paintings in the Royal Prussia during before Reformation. The two examples comes from Frombork and Elbląg (Royal Prussia) and one of one from the church in Rychnowo (Ducal Prussia). Next the paper shows other examples of the presence of works of art by both artists at the court of Albrecht Hohenzollern, the influence of Wittenberg and Nuremberg on the early modern royal court created by Prince Albrecht. The paper presents the artistic education of local artists and objects of art made by many skilled craftsmen for Albrecht. All these activities, as shown, have created a modern manor house/court of renaissance ruler.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2022, 23; 55-68
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stockholm manuscript S 230 and its Prussian context
Autorzy:
Leszczyńska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/780145.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Franciscus de Rivulo
Johannes de Vienna
wedding music
Royal Prussia
Duchy of Prussia
Opis:
The manuscript S 230, held in the National Library of Sweden in Stockholm, has not been thoroughly investigated until now. The only extant partbook of the source contains thirty two works, comprising motets and German songs. Only four of them bear the composers’ names: Orlande de Lassus, Franciscus de Rivulo, Johannes de Vienna and Joachim a Burck. Among the composers of anonymous works to have been identified are Jacob Bultel, Jacobus Clemens non Papa, Arnold Feys, Nicolas Gombert, Josquin des Prez and Jacob Meiland, as well as Lassus and Rivulo. At least two works are unique to this source: Rivulo’s A Domino egressa est res ista and Vienna’s Wohl dem, der den Herrenfiirchtet. The text of Rivulo’s motet is taken from the non-Vulgate version of the Book of Genesis, and the only other composer to write music to these words was Johannes Wanning, who succeeded Rivulo as magister chori musici at the Marian church in Gdańsk in 1569, five years after the latter’s death. Johannes de Vienna was composer at the Königsberg court in 1564-1568 and 1571 1576. The work from the Stockholm manuscript is his only extant composition. Two motets from the Swedish collection also appear in the Prussian manuscript J 40 24-28, held in the Copernican Library in Toruń: the anonymous Non est bonum and Rivulo’s Nuptiaefactae sunt.
Źródło:
Interdisciplinary Studies in Musicology; 2012, 11; 201-212
1734-2406
Pojawia się w:
Interdisciplinary Studies in Musicology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies