Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Republicanism" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Shaping the Modern Discourse on Liberty: French Intellectual Debates from Revolution to Dreyfus
Autorzy:
Budzanowska, Anna
Pietrzykowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2200443.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Projekt Avant
Tematy:
liberty
freedom
revolution
republicanism
conservatism
society
Opis:
The age of intellectual debates in France between the Revolution in 1789 and the Dreyfus Affair at the turn of the centuries is one of the key sources that enable the understanding of the modern political culture. It concerns, in particular, the modern concept of liberty that became one of the defining values shaping the European political discourse. Thus, the post-revolutionary France remains an extremely valuable source of inspiration when revisiting the essence of many contemporary debates in political philosophy and public discourse. Most of the ideas and arguments in circulation today echo the debates over the liberty, reason, and society that dominated the intellectual climate of that period in the French political history or, at least, heavily depend on the foundational ideas formulated then and there. Thus, they are worth reconsidering.
Źródło:
Avant; 2019, 10, 1; 43-57
2082-6710
Pojawia się w:
Avant
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Partia Narodowa w Afryce Południowej - od pełni władzy do upadku
The National Party in South Africa - from full power to downfall
Autorzy:
Żukowski, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/566674.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie. Instytut Nauk Politycznych
Tematy:
National Party
South Africa
Afrikaner nationalism
Republicanism
Opis:
The article focuses on analysing the activity of the National Party in South Africa from its establishment in 1914 until disbanding in 2005 as well as the article covers period of the last years when the attempts to reestablish the party occurred. At first, the aims of the party were presented with practise of their implementation (Afrikaner nationalism, Republicanism) during the inter-war period and especially after 1948 when the National Party, after winning election, started to rule South Africa continuously for 46 years. The phenomenon of supremacy of the National Party, its growing support among white electorate against a background of introducing apartheid policy and its later modifications are widely explained. Special emphasis is drawn to the period of transition and the role of National Party in the process. Presenting election results in 1994, 1999, 2004 and 2009, the reasons of declined importance and then marginalisation of the National Party are underlined.
Źródło:
Forum Politologiczne; 2009, 9 - Ugrupowania polityczne i ruchy społeczne w Afryce; 101-124
1734-1698
Pojawia się w:
Forum Politologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
John Adams, republikanin, konserwatysta czy liberał - o unikalności amerykańskiego doświadczenia
John Adams, Republican, Conservative or Liberal - On the uniqueness of the American experience
Autorzy:
Tulejski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231639.pdf
Data publikacji:
2023-03-29
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Adams
konserwatyzm
republikanizm
liberalizm
conservatism
republicanism
liberalism
Opis:
CEL BADAWCZY: Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, czy myśl polityczna Johna Adamsa sytuuje go w nurcie konserwatywnym, liberalnym czy republikańskim. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Głównym problemem analizowanym w artykule jest omówienie zasadniczych elementów refleksji politycznej Johna Adamsa, takich jak inspiracje intelektualne drugiego prezydenta Stanów Zjednoczonych, jego koncepcja natury ludzkiej, analiza struktury społeczeństwa politycznego oraz mechaniki ustrojowej. Przedstawione są one z punktu widzenia unikalnego amerykańskiego doświadczenia społecznego i politycznego. PROCES WYWODU: Analiza naukowa polega na refleksji nad kluczowymi elementami filozofii społecznej i politycznej Johna Adamsa z punktu widzenia konserwatyzmu, liberalizmu oraz republikanizmu. Pozwala to na stwierdzenie, że fundamentalne kategorie definiujące w Europie te trzy style politycznego myślenia nie mogą być wprost zastosowane do warunków amerykańskich. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Artykuł dowodzi, że mimo zasadniczych różnic pomiędzy amerykańską i europejską tradycją polityczną myśl Johna Adamsa nie ma charakteru konserwatywnego, lecz znacznie bliżej jej do neoromańskiego republikanizmu oraz klasycznej tradycji preliberalnej i liberalnej. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Artykuł pokazuje, że badanie kategorii politycznych zawsze musi być dokonywane w kontekście określonej tradycji politycznej, społecznej oraz doświadczenia politycznego.
RESEARCH OBJECTIVE: The research aim of the article is to answer the question of whether John Adams’ political thought situates him in the conservative, liberal or republican mainstream. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The main problem analysed in the article is a discussion of the essential elements of John Adams’ political reflection, such as the intellectual inspiration of the 2nd President of the United States, his concept of human nature, his analysis of the structure of political society and the mechanics of political system. They are presented from the perspective of the uniquely American social and political experience. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The scholarly analysis includes the examination of the key elements of John Adams’ social and political philosophy from the perspectives of conservatism, liberalism and republicanism. It makes possible to conclude that these fundamental categories that define these three styles of political thinking in Europe cannot be directly applied to American conditions. The article argues that, despite the fundamental differences between the American and European political traditions, John Adams’ thought is not conservative in nature, but much closer to Neo-Roman republicanism and the classical preliberal and liberal traditions. CONCLUSIONS, INNOVATIONS AND RECOMMENDATIONS: The article demonstrates that the study of political categories must always be done in the context of some particular political and social tradition and political experience.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2023, 14, 46; 165-184
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Aristotelian Criticism of the Liberal Foundations of Modern State
Autorzy:
Gajek, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594717.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
state
Aristotle
Thomas Hobbes
John Locke
liberalism
republicanism
Opis:
The paper discusses some fundamental differences between Aristotelian and modern conceptions of the state. It focuses its attention on the early liberal thinkers, such as Thomas Hobbes and John Locke, and contrasts the theory of state developed by them with the classical republican ideal described by Aristotle. As I will demonstrate main differences come down to (1) distinct ideas concerning the state’s origins (and especially human motivations behind establishing the state), (2) divergent convictions about the role of the state and its ethical dimension; and finally (3) different beliefs concerning basic feelings and passions which sustain existence of political community. I argue that on the basis of Stagirite’s philosophy it is possible to question whether civic association described by the precursors of liberal political thought is actually the state. In conclusion, I signalize the problem of serious limitations of contemporary liberal democracies (or even their internal contradictions) resulting from their attempt to follow an ideal of an ideologically neutral state.
Źródło:
Polish Political Science Yearbook; 2016, 45; 272-287
0208-7375
Pojawia się w:
Polish Political Science Yearbook
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Adam Smith, Commercial Society and the Challenges of Republicanism
Autorzy:
Lis, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420550.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Scottish Enlightenment
Adam Smith
Commercial Society
Republicanism
Division of Labour
Opis:
Research objective: The aim of this article is to examine the challenges Adam Smith’s account of commercial society pose to republicanism. The research problem and methods:  Although I do not dispense with the conventional depiction of Smith as a critic of republics, it is shown that from a republican point of view there are certain aspects in his narrative that can be more interesting Conceptualized in this way, my argumentation is both interpretative and theoretical, describing what Smith had to say on republican issues as well as finding some elements in his considerations that could considerably enrich republican theory. To make these prospects more clearer I briefly refer to some parallels to Smith’s suggestions in the republican thought of the late 18th Century. The process of argumentation:  The article deals in the beginning with Smith’s criticism of republicanism, identifying its core in his general distance towards the ideals of a more ardent citizenry. In the main section it proceeds to the discussion of several elements in Smith’s considerations which could be of some value to republican theorists. Research results: According to Smith, due to their obsoleteness in the times of commercial society, which were characterised especially by the growing importance of private pursuits, republics become difficult to administer. However, one could still use some of his arguments (especially those that can be easily filtered from their doctrinal connotations) to the task of modernizing the republican tradition. Conclusions, innovations and recommendations:   Smith’s considerations could be valuable to all those republican theorists who continued in their efforts to modernize their conception of a republic. Seen in this way, they can be perceived as an interesting reference point in the area of republican theorizing.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2017, 8, 25; 9-28
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rousseau i Tocqueville: przeciwstawne wizje republikańskiego wychowania
Autorzy:
Mirocha, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375620.pdf
Data publikacji:
2021-04-29
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
civic education
republicanism
revolution
general will
tyranny of the majority
Opis:
It is legitimate to speak about two philosophies of education as presented by Jean-Jacques Rousseau. The first of the philosophies was elucidated in Emil, or on Education and its aim was to provide principles governing the process of upbringing of the man. Philo-sophical grounds for the second one were comprised in The Social Contract, however description of the education itself is delivered by Considerations on the Government of Poland. This concept refers to the civic education, education of the political community mem-ber. Alexis de Tocqueville depicts vision of education that varies fundamentally from the both grounded in Rousseau’s writing. Toc-queville’s vision stays at odds with the philosophy given in Emil, because it concerns civic aspects of the education. It is also not com-pliant with the concept stemming from Considerations, due to the fact that it stresses the role of other than state subjects in the edu-cation. The article comments on all three concepts of education out-lined above and finally relates them to the concept of positive and negative liberty provided by Isaiah Berlin.
Źródło:
Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna; 2020, 9, 1; 29-48
2299-1875
Pojawia się w:
Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historyczne uwarunkowania własności − Ameryka versus Rosja
Historical determinants of property - America versus Russia
Autorzy:
Jodko, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/592766.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Tematy:
Despotyzm
Prawa własności
Republikanizm
Własność
Despotism
Property
Property rights
Republicanism
Opis:
Własność i prawa własności kształtują się pod wpływem szeroko rozumianych czynników historycznych. Wpływają one zarówno na sam proces kształtowania pojęcia oraz instytucji własności, jak i na jego finalny rezultat. Uwarunkowania polityczne, religijne i społeczne przesądziły o istotnej różnicy między Ameryką a Rosją. W pierwszym przypadku mamy do czynienia z silną obecnością idei wolności i podmiotowości obywatela; w drugim zaś z obecną przez wiele stuleci ideą nadrzędnej roli państwa i braku znaczenia jednostki. Wykorzystanie relacji i źródeł historycznych pozwala na identyfikację głównych czynników, które prowadziły do ukształtowania systemu republikańskiego oraz systemu despotycznego. Wyjaśnia to przyczyny silnego rozwoju praw własności w Ameryce oraz ich ułomności i ograniczoności w Rosji.
Property and property rights are formed under the influence of broadly understood historical factors. These factors affect both the formation process of the concept and institution of property as well as its final outcome. Political, religious and social conditions determined the profound difference between America and Russia. In case of the former, the key concepts have always been freedom and civil rights, whereas in case of the latter, the superiority of the state and insignificance of a single individual. The use of historical reports and sources enables us to identify the main factors which lead to the establishment of both the republican and despotic systems. It also explains the reasons for such a strong development of property rights in America and their defectiveness and limitation in Russia.
Źródło:
Studia Ekonomiczne; 2016, 260; 36-44
2083-8611
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Johna Miltona droga ku rewolucyjnej dyktaturze. Część 2
Autorzy:
Tulejski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/596209.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Milton
angielska wojna domowa
republikanizm
dyktatura
English Civil War
republicanism
dictatorship
Opis:
John Milton’s Road to the Revolutionary Dictatorship. Part 2
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2017, 104; 159-180
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Johna Miltona droga ku rewolucyjnej dyktaturze. Część 1
John Milton’s Road to the Revolutionary Dictatorship. Part 1
Autorzy:
Tulejski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/596608.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Milton
angielska wojna domowa
republikanizm
dykt
English Civil War
republicanism
dictatorship
Opis:
John Milton, angielski poeta, znany przede wszystkim ze swego epickiego poematu Raj utracony był również wielkim politycznym polemistą w czasach religijnych napięć i politycznych wstrząsów. Użył swego pióra dla obrony republikańskich zasad reprezentowanych przez Republikę Angielską. Milton bronił prawa ludu do rozliczania swych władców i w ten sposób pośrednio usankcjonował królobójstwo. Zgodnie z opinią Skinnera, Milton prezentuje czysto neoromański pogląd na wolność jednostki i wolność państw. Dowodził, że jeśli ludzie nie są w stanie sobą rządzić, żyć będą jak niewolnicy podporządkowani woli innych. Monarchia, zatem, była dla Miltona ustrojem zniewolenia. W artykule niniejszym autor argumentuje, że Milton nie był zwolennikiem ustroju mieszanego, tak jak inni republikanie, tacy jak Harrington, Sidney czy Nedham, lecz cenił i akceptował rewolucyjną wojskową dyktaturę dla obrony rewolucji.
John Milton, an English poet best known for his epic poem Paradise Lost, was also a great political polemist of the times of religious flux and political upheaval. He used his pen in defense of the republican principles represented by the Commonwealth of England. Milton advocated the right of the people to hold their rulers to account, and thus implicitly sanctioned the regicide. According to Skinner Milton offers a purely neo-Roman view of freedom and free states. He argues that, unless the people are able to govern themselves, they will live as slaves, under the will of someone else. So, for Milton monarchy is an enslaving form of government. In this Article the Author argues, that Milton was not a partisan of mixed government as other republicans such as Harrington, Sidney and Nedham, but he prised and accepted revolutionary military dictatorship for the defense of revolution.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2017, 103; 113-132
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niccolò Machiavelli: klasyczny realizm i republikanizm
Niccolò Machiavelli: political realism and republicanism
Autorzy:
Raburski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950202.pdf
Data publikacji:
2012-06-16
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
machiavelli
political realism
republicanism
italian philosophy
early modern philosophy
renaissance philosophy
Opis:
Article presents life and ideas of Niccolò Machiavelli. Machiavelli is placed in the context of his times. His influence on the development of modern political thought is examined. The examples of his wider impact on western culture are given. Machiavelli is described as a founding father of two strands of political philosophy: political realism and republicanism.
Źródło:
Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna; 2012, 1, 1; 111-119
2299-1875
Pojawia się w:
Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krytyka neorepublikańskiej koncepcji wolności politycznej Philipa Pettita/A Critique of Philip Pettit’s neo-republican conception of political freedom
Autorzy:
Eliasz, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/632615.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Projekt Avant
Tematy:
political freedom, non-domination, instrumental republicanism, arbitrariness, instrumental value, Philip Pettit
Opis:
Celem artykułu jest rekonstrukcja i krytyka koncepcji wolności politycznej przedstawionej na gruncie współczesnego instrumentalnego republikanizmu reprezentowanego przede wszystkim w pracach Philipa Pettita. Instrumentalny republikanizm zakłada, że wolność polityczna jest wartością instrumentalną, służącą realizowaniu naczelnej wartości, jaką jest wolność rozumiana jako nieobecność dominacji. Uznanie nie-dominacji za naczelną wartość pociąga za sobą postulat ograniczenia wolności politycznej, która – jak wskazuje Pettit – może być jednym ze źródeł dominacji (w związku z groźbą tyranii większości). W artykule wskazuję, że argumenty Pettita narażone są na dwa podstawowe zarzuty. Po pierwsze, w wyznaczonym przez niego (zbyt wąskim) zakresie, wolność polityczna nie sprzyja nie-dominacji. Po drugie, skupiając się wyłącznie na instrumentalnej roli wolności politycznej, Pettit pomija jej głębszy wymiar jako wartości demokratycznej.  The aim of this article is a reconstruction and critique of the conception of political freedom as understood in contemporary instrumental republicanism, represented primarily by Philip Pettit. Instrumental republicanism endows political freedom with a merely instrumental value, serving as a means to achieving non-domination which, on republican assumptions, is a chief value. From the claim that the value of political freedom is merely instrumental follows a significant limitation of its scope (since outcomes of political freedom are potentially dominating). In this article I claim that Pettit’s arguments are vulnerable to two main objections. First, a significantly limited scope of political freedom does not foster non-domination. Second, having focused on merely instrumental value of political freedom, Pettit does not acknowledge the deeper dimension of political freedom as democratic value. 
Źródło:
Avant; 2018, 9, 1
2082-6710
Pojawia się w:
Avant
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edukacja liberalna we współczesnej myśli politycznej
Liberal Education in the Contemporary Political Thought
Autorzy:
Grygieńć, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26443926.pdf
Data publikacji:
2013-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
liberal education
republicanism
liberalism
communitarianism
democracy
civic virtue
Great Books
humanities
Opis:
The article is devoted to the problem of the place ascribed to liberal education (and most of all to humanities as constituting its essential part) in contemporary political thought. In times when many rightist as well as leftist thinkers diagnose a crisis of liberal democracy and its educational system, displaying much anxiety about the still-lowering level of citizens’ willingness to participate in a public sphere, some of them propose their diagnosis of such situation and postulates of reform aimed at raising the level of citizens’ engagement in democratic life. One of the means to achieving that goal is implementation of the idea of liberal education, which might work in favor of students’ character development, their acquisition of a holistic view of reality, and their consciousness of the fact of overlapping character of relations binding individual and communal wellbeing. The article aims at presenting theoretical ways of defending humanities in face of contemporary restatement of the role of liberal education in Western societies. The course of argument is following: firstly the transition made in XXth century from “liberal education” to “education to liberalism” (resulting in specialization and vocational character of science) will be traced. Then the opinions of critics to such model of education will be shown, focusing on the representatives of three political doctrines: republicanism, communitarianism and liberalism. In case of each of these group of thinkers their characteristic attitude towards humanities, will be displayed.
Źródło:
Kultura i Edukacja; 2013, 3(96); 7-27
1230-266X
Pojawia się w:
Kultura i Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tradycja republikańska i jej znaczenie dla współczesnej edukacji obywatelskiej
Autorzy:
Czerwiński, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/614659.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
republicanism
democracy
citizenship
civil society
education
republikanizm
demokracja
obywatelskość
społeczeństwo obywatelskie
edukacja
Opis:
The idea of republicanism derived from antiquity, inter alia, from Aristotle and Cicero, was developed in the modern political philosophy of such great thinkers as Machiavelli and Rousseau, and it proceeds contemporary thanks to, inter alia, Arendt, Skinner and Pettit, but without chances to become a dominant stream; republicanism is sometimes also treated only as a specific adjustment of liberalism. The most significant elements of the Republican tradition are: an aspiration to create a powerful state, emphasis on the importance of common good and the responsibility of citizens for shaping their republic. The implementation of the idea of republicanism provides an opportunity for functioning not merely the procedural democracy but also the substantive one, and in such a way it appreciates civil society. Therefore, the great importance is ascribed to civic education which is mostly focused on a formation of so-called “Republican virtues” such as respect for the law, social commitment, debate skills, courage to proclaim own opinions, honour, diligence and the like. The civic education might best be implemented in an informal way, through participation in the various institutions typical for civil society.
Idea republikanizmu, wywodząca się ze starożytności (m.in. Arystoteles, Cycero), rozwinęła się w nowożytnej filozofii politycznej (m.in. Machiavelli, Rousseau) i jest kontynuowana współcześnie (m.in. Arendt, Skinner, Pettit), nigdy jednak nie stała się dominującym nurtem. Republikanizm bywa również traktowany jedynie jako swoista korekta liberalizmu. Najważniejsze składniki tradycji republikańskiej to dążenie do zbudowania silnego państwa, podkreślanie znaczenia dobra wspólnego oraz odpowiedzialność obywateli za kształt republiki. Realizacja idei republikańskich daje szansę funkcjonowaniu demokracji substancjalnej, a nie tylko proceduralnej, tym samym dowartościowując społeczeństwo obywatelskie. Duże znaczenie ma edukacja obywatelska, głównie nastawiona na kształtowanie tzw. cnót republikańskich, jak m.in. poszanowanie prawa, zaangażowanie społeczne, umiejętność debatowania, odwaga głoszenia opinii, honor, pracowitość itp. Edukacja obywatelska najpełniej może być realizowana w sposób nieformalny, przez uczestnictwo w różnych instytucjach społeczeństwa obywatelskiego.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia; 2017, 30, 3
0867-2040
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Myśl reformatorska Sejmu Czteroletniego w świetle dylematów zachodniego republikanizmu XVIII wieku. Zarys problematyki*
The Thought of The Reform Camp of The Four-year Sejm in Light of The Dilemmas of 18th Century Western Republicanism. An Outline of The Problem
Autorzy:
Lis, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969908.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
republikanizm
tradycja obywatelska
społeczeństwo handlowe
nowoczesność
republicanism
civic tradition
commercial society
modernity
Opis:
This article  is an attempt  to  identify  the most  important outcomes of  the Western political  thought of  the 18th century, which sought  to revise  the republican  tradition. It  is admitted  that  this  tradition, having been  influenced by an understanding of  the modern challenges of commerce and statehood, was about to abandon its previous inspirations, namely the ideals of ancient citizenship. The following, most essential aim of the article is to show in this context the possibilities of Polish republicanism, especially the thought of the Reform Camp. With these purposes in mind the paradoxes of modernity and republicanism are presented in the first turn. These can be found – following some conclusions of John G.A. Pocock’s civic humanistic reading – in the writings by Montesquieu, the philosophers of the Scottish Enlightenment and, lastly, the American federalists, which actually exemplified a new republican tradition. The conclusions pointed out in the first part of the article, provide us with a comparative framework to examine the Polish struggle with modernity. The last are exemplified here by the thought of Hugo Kołłątaj, the author of the famous Listy anonima, who was indeed one of the most spectacular writers of the Reform Camp. That thought, as it turns out, displays similar concerns of the Western theorists, in its perspectives on political economy and the effectiveness of government. Even if opposed to  the preachers of ancient republicanism of  the Polish szlachta, willingly supporting themselves through the authority of Jean-Jacques Rousseau, it reveals, however, many indications of typical republican rhetoric. Broadly speaking, this analysis will suggest that this thought can be considered to be a sort of Polish answer to the republican dilemmas of modernity.
W artykule podejmuje się próbę rozpoznania najważniejszych  dla  przeobrażeń  tradycji  republikańskiej rozwiązań zachodniej myśli politycznej XVIII wieku. Za sprawą zrozumienia znaczenia handlu  i wyzwań nowoczesnej państwowości miała ona odchodzić od inspirujących ją dotąd ideałów starożytnego obywatelstwa. Kolejnym zasadniczym celem artykułu jest ukazanie na tym tle możliwości polskiego republikanizmu, głównie tak zwanej myśli reformatorskiej. Przedstawia się tu w pierwszej kolejności paradoksy nowoczesności  i republikanizmu. Są one znajdowane – zgodnie zresztą z niektórymi wskazówkami Johna G.A. Pococka – w twórczości Monteskiusza, filozofów szkockiego Oświecenia, wreszcie amerykańskich federalistów, faktycznych wyrazicieli nowego republikanizmu. Wskazane rozstrzygnięcia dostarczają ram porównawczych dla przyjrzenia się polskim zmaganiom z nowoczesnością. Są one przedstawione na przykładzie myśli ks. Hugona Kołłątaja, jednego z najbardziej znaczących pisarzy, autora słynnych w początkach Sejmu Czteroletniego Listów anonima. Okaże się, że myśl ta wykazuje właściwe dla teoretyków zachodnich zainteresowania możliwościami ekonomii i rządności, niemniej ujawnia – pomimo opozycji wobec głosicieli dawnego republikanizmu szlacheckiego, chętnie wspierających się autorytetem Jean-Jacques’a Rousseau – wiele oznak typowej wymowy republikańskiej. Będzie ją można w każdym razie uznać za jedną z prób odpowiedzi polskiego republikanizmu na wyzwania nowoczesności.  
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2013, 4, 7; 15-45
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trzy błędy dotyczące demokracji
Three Mistakes about Democracy
Autorzy:
Pettit, Philip
Grygieńć, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232752.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
democracy
republicanism
Isaiah Berlin
Joseph Schumpeter
William Riker
demokracja
republikanizm
Joseph Schumpeter
Opis:
Artykuł jest poświęcony trzem poglądom na temat demokracji, często przyjmowanym przez współczesnych decydentów, politologów i teoretyków polityki. Poglądy te, w mojej opinii, są błędne, ale błędne w sposób pouczający. Ukazują one bowiem poważne niezrozumienie natury i walorów demokracji. Jeśli uświadomimy sobie, dlaczego są one błędne, dostrzeżemy istnienie tych wymiarów demokracji, które zwykle łatwo umykają naszej uwadze. Do nazwania tych błędów używam nazwisk wybitnych myślicieli, którzy je popełnili. Pierwszy z nich określam błędem Berlina, odnajduję go bowiem w dorobku brytyjskiego myśliciela rosyjskiego pochodzenia, Isaiaha Berlina. Drugi z nich określam błędem Schumpetera, nazywając go na cześć amerykańskiego bankowca, ekonomisty i myśliciela politycznego austriackiego pochodzenia, Josepha Schumpetera. Trzeci określam mianem błędu Rikera, przypisując go Williamowi Rikerowi, amerykańskiemu politologowi, znanemu ze swojego rozróżnienia między liberalizmem a populizmem.
This paper addresses three claims that are often made among contemporary policy-makers, political scientists and political theorists about democracy. The claims, in my view, are false and indeed revealingly false: they display a serious misunderstanding of the nature and appeal of democracy. As we see why they are false, we will come to appreciate dimensions of democracy that easily escape notice. I name the mistakes after outstanding thinkers who have made them. The first I describe as Berlin’s mistake, finding it in the work of the Anglo-Russian philosopher, Isaiah Berlin. The second I describe as Schumpeter’s mistake, naming it after the Austrian-American banker, economist and political thinker, Joseph Schumpeter. And the third I describe as Riker’s mistake, associating it with William Riker, the American political scientist, famous for his distinction between liberalism and populism.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 1; 111-124
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies