Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Relikwie" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-33 z 33
Tytuł:
Teologiczne podstawy kultu relikwii
Origins of the relics cult
Autorzy:
Dziewulski, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/956200.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Tematy:
relikwie
kult
pobożność ludowa
Opis:
In the first part of foregoing article there are presented origins of the relics cult and its evolution in history of Church. The second part of publication gets together causes and reasons that justify this type of cult and places it in the context of broader Christian cult. The cult of saints and of their relics as a consequence plays the secondary role in reference to the devotion to God Himself as well as to the Christ’s Revelation and his paschal mystery. Its legal validity is confirmed by the statements of Church’s authority as well as theological rationales and ascetic activities. But it requires the permanent pastoral supervision to be saved against aberrations which appeared in the history of Church.
Źródło:
Łódzkie Studia Teologiczne; 2008, 17; 167-183
1231-1634
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relikwie św. św. Cyryla i Metodego jako świadectwo dynamiki życia religijnego
The remains of S. Cyril and S. Methodius as testimonies of religious life’s dynamics
Autorzy:
Barlieva, Slavia
Naumow, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171231.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
chrześcijaństwo
relikwie świętych
Konstantyn-Cyryl
Metody
życie religijne
Opis:
The relatively rich complex of hagiologic works and documents attesting the CyrilloMethodian tradition contains various kind of information on the death, grave and remains of the Holy brothers, especially those of St. Cyril. All texts, including the emerging in our time, are a living testimony of their cult, revealing the diversity of its’ functions appointed. The authors trace out and systemize various text – liturgical, hagiographic, historiographic and documentary, concerning the issue of the relics of the two Slavic saints. Besides the Long Life of St. Constantine-Cyril, the Greek Vitae of SS Clemens and Nahum of Ochrid, the Eulogy on Cyril and Methodius and the so-called Legenda Italica, hagiographic works of West Slavic origin are considered under the aspect of their essential importance for the saints’ relics veneration. They are interpreted as a phenomenon of realizing King Charles’ IV national doctrine on the base of their appearance in the inventories of the S. Vaclav chapel treasury in the metropolitan church of Prague as well as in the correspondence of Czech kings and Czech and Polish prelates. The issue of the burial place of the Brothers from Salonika and the location of their remains is presented in the article as an element of the hot interfaith dispute in the 1stRzeczpospolita. The 16th c. common awareness that the relics of SS Cyril and Methodius are kept at San Clemente in Rome was treated by the Catholics as a clear proof of divine approval for the Western church (and especially its head) and synergistic cooperation in the intention of the saint (Cyril wants to stay in Rome forever). Orthodox party defended “the good name” with the argument that even in Rome the orthodoxy and its missionaries were paid special attention. А modern attitude to the issue is displayed by the modern service dedicated to the rediscovery of S. Cyril’s relicts and their replacement in “San Clemente” on 17th November 1963. It was introduced in the liturgical praxis of the Bulgarian Catholics in 1980. The text of the service is designed in the prospects of the new vision on the role of SS Cyril and Methodius and their veneration in the contemporary world – as expressed by the Pope’s encyclical epistle “Antiquae nobilitatis” from 2nd February and the speech of Pope Paul VI in San Pietro on 14th February. Contemporary evidences of the political instrumentalization of the cult of St. Cyril’s remains are demonstrated as well. Without being exhaustive, the article presents a wide panorama of the cult of relics of St. Constantine-Cyril the Philosopher as a phenomenon of Slavonic and European cultural identity.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2015, Cerkiew w drodze, 6; 31-44
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konferencja Wędrówki kultu relikwii w I tysiącleciu
Autorzy:
Łaptaś, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945430.pdf
Data publikacji:
2020-04-27
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
kult relikwi
relikwie
konferencja
Kult relikwii w I tysiącleciu
Opis:
Sprawozdanie z Ogólnopolskiej konferencji naukowej poświęconej kultowi relikwii, która odbyła się 18 listopada 2014 r. na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Revue report from the national conference “organized on 18th of November 2014 at the Kardinal Stefan Wyszyński Uniwersity in Warsaw, dedicated to the devotion for holy relics.
Źródło:
Artifex Novus; 2017, 1; 144-145
2544-5014
Pojawia się w:
Artifex Novus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Types de pelerinages au Moyen Age
Types of pilgrimage in the Middle Ages
Typy pielgrzymek w średniowieczu
Autorzy:
Goossens, Jean
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953692.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
pielgrzymki
pobożność
relikwie
pokuta
pilgrimage
devotion
relics
repentance
penance
Opis:
Fenomen średniowiecznych pielgrzymek ukazuje jedność w różnorodności. Rozmaite motywy, formy, odległości do pokonania łączył pobożny cel przyświecający wszystkim grupom społecznym. Te aspekty średniowiecznych pielgrzymek przetrwały do dnia dzisiejszego.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 4; 207-226
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Święci prawosławni – łączą i dzielą: zarys historyczny
The Saints of Orthodox Church – connect and share: historical overview
Autorzy:
Pastuszewski, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2148277.pdf
Data publikacji:
2017-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
Prawosławie
święci
kult
relikwie
kanonizacja
dekanonizacja
Orthodoxy
saints
cult
relics
canonization
decanonization
Opis:
Kult świętych jest jednym z wyróżników prawosławia. Różni się on od kultu w katolicyzmie przede wszystkim tym, że wynika głównie z wiary i przekonania wspólnot lokalnych. Bardzo często zaczyna się za życia osób uznanych za świątobliwe. Święty w prawosławiu, w odróżnieniu od świętego w katolicyzmie, nie jest pośrednikiem między Bogiem a człowiekiem, tylko pomocnikiem człowieka w kontakcie z Bogiem, a także pomocnikiem Boga w kontakcie z człowiekiem. W prawosławiu wymogi kanonizacyjne są mniej sformalizowane niż w katolicyzmie. Świętymi zostają także ludzie szczególnie zasłużeni dla Cerkwi i państwa (vide – Serbia, Rosja), bez zbytniego wnikania w ich sylwetki duchowo-moralne. Kościoły lokalne „mnożą” kanonizacje, kreując Sobory Świętych, także w formie ikonicznych wizerunków. Ma to być dowodem świętości całego Kościoła. Z tego też względu powstają dodatkowe bariery między Kościołami lokalnymi; bądź niektóre kanonizacje nie są wzajemnie akceptowane. Kryteria i praktyki kanonizacyjne w prawosławiu zmieniały się w ciągu wieków. Z racji silnego związku Kościołów lokalnych z narodami i państwami znaczny wpływ na kanonizacje miały i nadal mają czynniki polityczne, co obecnie szczególnie jest widoczne w Cerkwi rosyjskiej i serbskiej. Prawosławny kult świętych wyrasta z kultury danej społeczności wiernych oraz umacnia tę kulturę. Z racji tego, że przestrzeń okołokościelna jest w krajach prawosławnych intensywnie sakralizowana, ów kult oddziałuje także na przedstawicieli innych kręgów społecznych. Święci z danego regionu, miasta czy wsi są wyraźnie obecni w świadomości społecznej, współtworząc tożsamość wspólnoty lokalnej, niekiedy stając się bohaterami narodowymi. Tak więc święci prawosławni łączą wspólnoty lokalne, choć równocześnie mogą przyczyniać się do pogłębienia podziałów między Kościołami lokalnymi.
The cult of saints is one of the features of the Orthodox Church. It differs from the worship of Roman Catholicism above all that is mainly due to the faith and belief communities. Very often it starts in the lives of people considered saintly. The Saints of then Orthodox Churches, unlike the saint of the Roman Catholic Church, are not a mediators between God and human, only helpers human in touch with God, and the helpers of God in contact with the human. The requirements for canonization are less formalized than in Roman Catholicism. Saints are also people especially meritorious for the Church and state (vide – Serbia, Russia), without much penetration in their spiritually-moral figure. Local Churches „abound” canonizations, creating Cathedrals of Saints, also in the form of icon images. This has to be proofof the holiness of the entire Church. For this reason, there are additional barriers between the local Churches; some canonizations are not mutually accepted. The criteria and the practice of canonization in Orthodoxy changed over the centuries. Because of the strong association of the local Churches and countries a significant impact on the canonizations were and still are political factors, which today is particularly evident in the Russian Orthodox Church and Serbian Orthodox Church.Orthodox cult of the saints grow from the culture of the faithful community and make the culture stronger. Due to the fact that the space church-driven in countries dominated by Orthodox Christianity intensively sacralized, this cult also affects the representatives of other social circles. The saints of the region, city or village are clearly present in the public consciousness, contributing to the identity of the local community, sometimes becoming national heroes. Thus, the Saints of the Orthodox Churches combine local communities, while at the same time can contribute to deepening the divisions between the local Churches
Źródło:
Studia Elbląskie; 2017, 18; 113-124
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polscy syndonolodzy. Z dziejów badań Całunu Turyńskiego i ich popularyzacji
Polish Syndonologits. From the history of research of the Turin Shroud and their popularization
Autorzy:
Pilarczyk, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034286.pdf
Data publikacji:
2018-11-22
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
całun turyński
syndonologia
historia chrześcijaństwa
relikwie
Turin shroud
syndonology
history of Christianity
relics
Opis:
The establishment of the Polish Center of Syndonology in Krakow in2017, which is the delegation of the International Center of Syndonology inTurin, inspired the author to reflect on the Polish research on the Shroudof Turin. The article presents three generations of Polish syndonologists: major investigators of the shroud from the second half of the twentiethcentury and co-founders of the Syndonological Study in Krakow, createdat the Polish Theological Society in 1981, and (3) the shroud researchers inthe 21st century cooperating with the Polish Center of Syndonology. Theirmain research and educational achievements as well as participation ininternational fora were pointed out. The article is supplemented by Polishsyndonological bibliography.
Źródło:
Collectanea Theologica; 2018, 88, 2; 17-63
0137-6985
2720-1481
Pojawia się w:
Collectanea Theologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojęcie relikwii oraz kanoniczne rozpoznanie, przeniesienie i konserwacja doczesnych szczątek sług Bożych według instrukcji Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych z 8 grudnia 2017 roku
The Concept of Relics And Canonical Recognition, Transfer and Preservation of the Mortal Remains of Servantof God According to the Instruction of the Congregation for the Causes of Saints on December 8, 2017
Autorzy:
Fiejdasz-Buczek, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1803297.pdf
Data publikacji:
2019-10-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
proces beatyfikacyjny
prawo kanonizacyjne
postulator
relikwie znaczne
relikwie nieznaczne
papież Franciszek
kult relikwii
beatification process
canonization law
significant relics
non-significant relics
Pope Francis
cult of the relic
Opis:
Po raz pierwszy od reformy prawa kanonicznego w 1983 r., w oficjalnym dokumencie Stolicy Apostolskiej została uporządkowana terminologia dotycząca relikwii. Instrukcja wyróżnia relikwie znaczne i nieznaczne. Nawiązując do dekretów Kongregacji Obrzędów ukazano racje, dla których ten podział słusznie został wprowadzony. Kompetentny do przeprowadzenia wszystkich czynności na doczesnych szczątkach sługi Bożego jest biskup diecezji lub eparchii, gdzie one spoczywają, po uzyskaniu zgody spadkobierców i zgody Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych (możliwe są różne warianty). Oprócz trybunału, biskup mianuje biegłych patomorfologów, osoby do wykonania czynności technicznych oraz dwóch świadków przeprowadzonych czynności. Omówiono przebieg kanonicznej identyfikacji zwłok, pobranie fragmentów na wypadek spodziewanej beatyfikacji oraz czynności końcowe.
For the first time since the reform of canon law in 1983 the terminology regarding relics was put in the official document of the Holy See. The Instruction distinguishes between significant and non-significant relics. Referring to the decrees of the Sacred Congregation of Rites, it shows the reasons why this particular division was rightly introduced. The Bishop of the diocese or of the eparchy where mortal remains are preserved is competent to perform all the possible procedures on them, provided he has obtained beforehand the consent of the heirs and the consent of the Congregation for the Causes of Saints (different variants are possible). Apart from a Tribunal the Bishop nominates expert pathologists, people charged with performing the technical aspects of the works and two witnesses. The procedures of canonical recognition of the remains, the extraction of some fragments in case of imminent beatification and some final operations are discussed.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2018, 28, 3; 193-207
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Raban Maur, Poezje (wybór)
Rabanus Maurus, Poetry (selection)
Autorzy:
Gacia, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/612674.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Raban Maur
poezja
tłumaczenie
krzyż
relikwie
hymn
Rabanus Maurus
poetry
translation
cross
relics
Opis:
In this article, the author presents sixteen short poems by Rabanus Maurus, a poet of the Carolingian age. Among them are poems about inscriptions in churches (mainly centered on the cross and relics of the Saints), epitaphs and liturgical hymns. The Polish translation of the poems is an integral part of the essay.
Autor przedstawia 16 utworów poetyckich Rabana Maura, poety epoki karolińskiej. Znajdują się wśród nich wiersze dotyczące inskrypcji w kościołach (zwłaszcza na temat krzyża i relikwii świętych), epitafium i hymny liturgiczne. Ich przekład na język polski stanowi integralną część opracowania. Przekład jest poprzedzony wstępem, a towarzyszą mu krótkie objaśnienia.
Źródło:
Vox Patrum; 2019, 71; 681-692
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konfesja. Kilka uwag o znaczeniu terminu oraz jego używaniu i nadużywaniu w polskiej literaturze historycznoartystycznej
Confession. A Few Remarks on the Meaning of the Term and its Use and Abuse in Polish Historical-Artistic Literature
Autorzy:
Krasny, Piotr
Walczak, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953485.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
ołtarz
konfesja
kontrreformacja
mensa
relikwie
nastawa ołtarza
altar
confessio
confession
Counterreformation
relics
retable
Opis:
A tendency has recently appeared in Polish art-historical literature, initiated most certainly by Szczęsny Dettloff, to treat the term confession in a very broad sense. One understand here all the altars that contain bigger relics, or almost complete bodies of saints. Now Ryszard Mączyński's book crowns this tendency, for it numbers several dozen “modern Polish confessions,” which most often have the form of an altar with relics laid in an ornamented coffin lifted up above a mensa. This form of an “altar-confession” is decisively different from the description of confessio contained in Milanese Archbishop St. Charles Boromeo's Instructiones fabrica et supellectilis ecclesiasticae of 1577, which is commonly thought to be the most important regulation of the principles of Catholic sacred art in the period after the Trident Council. He stated that the confessio should have the form of a crypt under on altar, containing the relics of a saint. Now confessions whose shape correspond to this definition were encouraged by Boromeo himself (in S. Prassede's church in Rome, in the cathedral, and in S. Fedele's church in Milan), and the bishops under his influence (e.g. Cardinal Gabriele Paleotti in the cathedral in Bologna). The famoust confession erected during the Counterreformation was St. Peter's confession in the Vatican Basilica (Carlo Maderno, completed in 1616). The altar and the baldachin put up over this wide crypt were never described in the 17th century as integral elements of the confessio, but as autonomic structures, supplementing the ornamentation of the tomb of the first pope. In the Italian texts of the Counterreformation period we do not find any transposition of the term confessio on the altar in which the bigger relics are laid over the floor, in the mensa, or in the retable. This type of altars were not called confessions even in the Polish sources until the end of the 18th century. Most often they were simply described as tombs or saints' mausoleums. Therefore it seems that referring the term confession to them is obviously anachronic and can make difficult in the future to study the sources of the artistic ornamentation of the saints' cult in Polish Kingdom of the Counterreformation period. The scope of the term confession, recently propagated by Mączyński, also decisively diverges from the definition of the term, as it is assumed in the most important West European artistic lexicons. We mean those lexicons that have the same scope of the term in relation to the Counterreformation epoch as it was assumed by Boromeo. We can do nothing but to adjust the Polish meaning of the confession to the standard accepted by scholars in other countries. If we allow ourselves to be free in acquiring universal artistic terms, we can be separated in the history of art from scientific discussion that is going on in other countries. A tendency has recently appeared in Polish art-historical literature, initiated most certainly by Szczęsny Dettloff, to treat the term confession in a very broad sense. One understand here all the altars that contain bigger relics, or almost complete bodies of saints. Now Ryszard Mączyński's book crowns this tendency, for it numbers several dozen “modern Polish confessions,” which most often have the form of an altar with relics laid in an ornamented coffin lifted up above a mensa. This form of an “altar-confession” is decisively different from the description of confessio contained in Milanese Archbishop St. Charles Boromeo's Instructiones fabrica et supellectilis ecclesiasticae of 1577, which is commonly thought to be the most important regulation of the principles of Catholic sacred art in the period after the Trident Council. He stated that the confessio should have the form of a crypt under on altar, containing the relics of a saint. Now confessions whose shape correspond to this definition were encouraged by Boromeo himself (in S. Prassede's church in Rome, in the cathedral, and in S. Fedele's church in Milan), and the bishops under his influence (e.g. Cardinal Gabriele Paleotti in the cathedral in Bologna). The famoust confession erected during the Counterreformation was St. Peter's confession in the Vatican Basilica (Carlo Maderno, completed in 1616). The altar and the baldachin put up over this wide crypt were never described in the 17th century as integral elements of the confessio, but as autonomic structures, supplementing the ornamentation of the tomb of the first pope. In the Italian texts of the Counterreformation period we do not find any transposition of the term confessio on the altar in which the bigger relics are laid over the floor, in the mensa, or in the retable. This type of altars were not called confessions even in the Polish sources until the end of the 18th century. Most often they were simply described as tombs or saints' mausoleums. Therefore it seems that referring the term confession to them is obviously anachronic and can make difficult in the future to study the sources of the artistic ornamentation of the saints' cult in Polish Kingdom of the Counterreformation period. The scope of the term confession, recently propagated by Mączyński, also decisively diverges from the definition of the term, as it is assumed in the most important West European artistic lexicons. We mean those lexicons that have the same scope of the term in relation to the Counterreformation epoch as it was assumed by Boromeo. We can do nothing but to adjust the Polish meaning of the confession to the standard accepted by scholars in other countries. If we allow ourselves to be free in acquiring universal artistic terms, we can be separated in the history of art from scientific discussion that is going on in other countries.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2006, 54, 4; 67-97
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geneza i dzieje kultu świętego Floriana w Polsce
The origin and history of the cult of St. Florian in Poland
Autorzy:
Zasada, Zdzisław Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/466488.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Tematy:
św. Florian
patron
translacja
relikwie
Kraków
Kleparz
pożar
St. Florian
translation
relics
Cracow
fire
Opis:
Kult świętych znany jest w Kościele od pierwszych wieków chrześcijaństwa. Na początku oddawano cześć męczennikom, którzy poświęcając własne życie i dawali świadectwo o Chrystusie. Opis męczeństwa św. Floriana pochodzi z VIII w. Zaczerpnięty został z wcześniejszych legend hagiograficznych a liczne źródła wskazują, że pochodzący z rzymskiego Noricum (dzisiaj środkowa Austria) św. Florian, poniósł śmierć męczeńską 4 V 304 r. Jego dokonania oraz kult to nie tylko legenda – odzwierciedlająca także silne tradycje lokalne, które rozprzestrzeniły się do wielu europejskich krajów. W Polsce głównym miejscem czci św. Floriana była najpierw katedra na Wawelu, gdzie w ołtarzu w 1184 r. umieszczono ciało męczennika, oraz od 1185 r. kolegiata na podkrakowskim Kleparzu. Po kanonizacji św. Stanisława ze Szczepanowa w 1253 r. kult św. Floriana znacznie osłabł, by w XV w. ponownie odżyć i przetrwać aż do obecnych czasów. Św. Florian jest patronem ludzi zawodowo związanych z wodą i ogniem, a od wielkiego pożaru Krakowa w 1528 r. stał się także opiekunem ludzi walczących z pożarami. Na swojego patrona przyjęli, choć precyzyjna data jest znana, polscy strażacy. Jego kult widoczny był w pierwszej nazwie organizacji skupiającej strażaków – Związku Floriańskim, w strażackich sztandarach, medalach, pieczęciach, listownikach, prasie pożarniczej, narzędziach do zwalczania pożarów, a także w drzeworytach, obrazach, rzeźbach, figurach czy innych akcentach w czasie uroczystości ku czci św. Floriana obchodzonych corocznie w dniu 4 maja. Niniejszy materiał jest odniesieniem do legend o św. Florianie i jego kultu powstałych w minionych wiekach, wielokrotnie i z rozmaitych pobudek nadinterpretowanych. Autor, dokonując analizy dostępnych źródeł i wydawnictw, przedstawia czytelnikowi obiektywny wizerunek męczennika oraz sposoby wielowiekowej czci ludzi, którzy przyjęli go na swojego patrona.
The cult of saints is known in the Church since the first centuries of Christianity. At the beginning worshiped martyrs who dedicate their lives to bear witness to Christ. Description of the martyrdom of St. Florian dates back to the eighteenth century and it is difficult to vouch for the details. Many sources indicate that the St. Florian coming of the Roman Noricum (today center Austria), was martyred on May 4th 304. His achievements and his worship is not a pure legend, because reflects the strong local traditions that have spread among many European countries. In Poland, the main place of worship of St. Florian was the first Wawel Cathedral, where the body of the martyr was placed on the altar in 1184 and from 1185 Collegiate church in Krakow's square. The cult of St. Florian, after the canonization of Stanislaus of Szczepanów in 1253 has weakened until to the fifteenth century in order to again revive and survive to the present time. St. Florian is the patron of people professionally associated with water and fire, and since the great fire of Krakow in 1528 he has also became the guardian of people fighting with fires. Regardless it is still difficult to identify the exact date when he has officially become the patron of firemen. His cult was commemorated initially in the name of an organization of firefighters – “Florian Union” but as well as in fire brigade banners, medals, stamps, envelopes, press firefighting tools, fire-fighting, woodcuts, paintings, sculptures, figures and accents during the annually celebrated honor of St. Florian on May 4 of each year. This material is a reference to the legend and cult of St. Florian created in past centuries, repeatedly and variously overinterpreted. The author by analyzing available sources and publications presents the reader with a holistic image of the martyr and the centuries-old ways of worship of people who have accepted him as their patron.
Źródło:
Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2016, 8; s.245-298
0860-5637
Pojawia się w:
Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kaplice św. św. Piotra i Pawła oraz św. Mikołaja w przestrzeni katedry krakowskiej w XIII–XV wieku
Autorzy:
Pajor, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2016278.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
kult świętych
relikwie
architektura gotycka
Kraków
średniowiecze
cult of Saints
relics
Gothic architecture
Middle Ages
Opis:
Artykuł prezentuje propozycję nowego odczytania funkcji, historii i przekształceń formalnych kaplic św. św. Piotra i Pawła oraz św. Mikołaja, przylegających do korpusu nawowego katedry w Krakowie. Kaplice te dostawiono jako aneksy do katedry romańskiej, ale podczas powstawania obecnego kościoła (1320–1364) zostały przebudowane i włączone do nowej budowli. Kaplica św. św. Piotra i Pawła została prawdopodobnie ufundowana przez biskupa Prandotę jako miejsce spoczynku relikwii św. Stanisława po jego kanonizacji w 1253 roku. W gotyckiej katedrze ołtarz tego świętego przeniesiono do jej centralnego punktu, ale obie kaplice także odgrywały rolę w jego kulcie. W kaplicy św. Mikołaja wystawiano bowiem relikwie głowy męczennika, zaś w kaplicy św. św. Piotra i Pawła – relikwie ramienia oraz dawny kamienny sarkofag, w którym szczątki spoczywały w okresie po kanonizacji.
The article presents a proposal for a new reading of the functions, history and formal transformations of the chapels of St. st. Peter and Paul and St. Nicholas. The chapels were added to the aisles of the romanesque cathedral, but during the construction of the present church (1320–1364) they were included in the new building, which lead to their extensive reconstruction and enlargement. The time and circumstances of the construction of the chapel of St. Nicholas are unknown. Chapel of St. st. Peter and Paul, according to the local tradition, in its original form, was founded by Bishop Prandota, most likely in connection with the cult of St. Stanislaus, canonized in 1253. Although, according to almost all the literature to date, a year later the saint’s relics were placed in the center of the nave of the cathedral, it seems more likely that they were placed in the aforementioned chapel. In the Gothic cathedral, the altar of St. Stanislaus was moved to its central point, but the chapel of St. st. Peter and Paul retained an important role in the worship of the martyr, as it included his arm reliquary, and from some point on also an old empty sarcophagus, in which, after canonization, the main particle of the remains were laid. In the 15th century chapel of St. Nicholas was the place where the reliquary of the saint’s head was presented. Fot this purpose, gallery was erected above its entrance. The chapels were extended so that they joined both the aisles and the transept, in the center of which the altar of St. Stanislaus was placed; thus, all three objects form a line that crosses the main axis of the church. It seems that the decision for such a sacral topography composition was made already during the construction of the cathedral, modifying the original project, assuming the erection of a narrow transept.
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2020, 5; 39-59
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
UNIEJÓW OŚRODKIEM KULTU BŁOGOSŁAWIONEGO BOGUMIŁA
UNIEJÓW – THE CULT CENTER OF BLESSED BOGUMIŁ
Autorzy:
Dąbrowski, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487547.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
błogosławiony Bogumił, Dobrów, Uniejów, rozwój kultu, relikwie
blessed Bogumił, Dobrów, Uniejów, development of the cult, relics
Opis:
In 1668 in the collegiate church in Uniejów were placed the mortal remains of archbishop of Gniezno, Bogumił. In 1925 the Holy See pronounced him blessed. This article acquaints the readers with the personality and life of archbishop Bogumił and describes his beatification process and cult since his death up to the present. Uniejów is proud to have the relics of blessed Bogumił.
Źródło:
Biuletyn Uniejowski; 2017, 6; 82-90
2299-8403
Pojawia się w:
Biuletyn Uniejowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kolekcje chrześcijaństwa w średniowieczu – próba odczytania znaczenia na podstawie wybranych przykładów
Collections of Christianity: Interpretation of Meaning on the Base of Grand Collection of the Middle Ages
Autorzy:
Tabor, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/571720.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
kolekcja
skarbiec
biblioteka
księgozbiór
relikwie
relikwiarz
widzialne
niewidzialne
collection
treasury
library
book collection
relics
reliquiary
visible
invisible
Opis:
Niniejszy tekst rozważa znaczenie i treść trzech typów średniowiecznych kolekcji kościelnych – skarbców, bibliotek i zbiorów relikwii. Przypadkiem szczególnym są prywatne zbiory osób należących do elit. Jednakże średniowieczne kolekcje chrześcijańskie poprzedzone były poprzez pogańskie zwyczaje gromadzenia przedmiotów wyłączonych z codziennego użytku w grobach. Przytoczono jako przykłady grób Childeryka w Tournai i grób Raedwalda w Sooton Hoo. Skarbiec zawierał przedmioty służące sprawowaniu liturgii oraz regalia – symbole władzy królewskiej. Miały one symbolizować jedność regnum i sacerdotium, głównych rzeczywistości społecznych średniowiecza. Biblioteka – kolekcja książek stanowiła zbiór narzędzi do nauczania i prowadzenia badań naukowych. Zbiór relikwii był obrazem nadprzyrodzonej wspólnoty świętych – osób zbawionych oraz uobecniał jej chwałę przed oczami wiernych. Kolekcja różnorodnych przedmiotów – książek, relikwii, klejnotów, przedmiotów liturgicznych – należąca do uczonego albo do osoby sprawującej władzę spełniała wyjątkową rolę i niosła szczególne znaczenie. Ujawniała ona intelektualne preferencje tej osoby oraz religijne i duchowe wartości, jakimi ona żyła. Znaczenie kolekcji zostało opracowane przez Krzysztofa Pomiana. Twierdził on, że kolekcja jest pośrednikiem między sferą widzialną i niewidzialną, między rzeczywistością śmiertelnych i rzeczywistością nieśmiertelnych. Jednakże koncepcja Krzysztofa Pomiana wydaje się niewystarczająca wobec zawartości, ról i znaczeń wyżej przeanalizowanych kolekcji średniowiecznych. Możliwe jest jednakże zastosowanie do opisu i interpretacji kolekcji pojęć epifanii i znaku czasu.
This paper considers the importance and the meaning of three types of medieval collections – treasuries, libraries and relics. The particular case were the private collections of objects, belonging to the important persons. However medieval christian collections has been preceded by the collection of object collected in the tombs of rulers. We find the famous examples in the tomb of Readwald in Sooton Hoo and in the tomb of Childericus in Tournai. The christianity assumed idea of collection and collectioning in his own culture and created three types of collections – treasury, library and relics. Treasury holds the objects in service of liturgy and the regalia – objects of coronation. The principal meaning of these collection was to reveal the regnum and sacerdotium, principal realities of medieval Church and state. The libraries, the collections of books was the instruments of teaching and research, but it created some image of intellectual universum. The collections of relics revealed the community of saints and presented its splendour before the eyes of faithfulls. The particular role and special meaning had the collections of objects – books, jewels, relics, liturgical object belonging to the scholars or to the rulers. In fact this collection revealed the intellectual preferences and spiritual, religious values of these persons. The meaning of collection has been elaborated by Krzysztof Pomian. He asserts, that collection is the mediation between visible and invisible, between mortals and immortals. However, the concept of Krzysztof Pomian seems to be insuffisante towards content, function and meaning of ecclesiastical collection. So it is possible to applicate the concepts of epiphany or sign of time to describe et interpret this type of collection.
Źródło:
Polonia Sacra; 2016, 20, 4(45); 177-202
1428-5673
Pojawia się w:
Polonia Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Popaschalna historia kształtowania się znaku krzyża w mentalności pierwszego Kościoła
The Post-Paschal History of the Formation of the Symbol of the Cross in the Mentality of the First Church
Autorzy:
Juckiewicz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850564.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Christ’s cross
staurology
symbols
monograms
relics of the cross
krzyż Chrystusa
staurologia
symbole
monogramy
relikwie krzyża
Opis:
W artykule przedstawiono kolejne etapy przemian, jakie zaowocowały ukonstytuowaniem się znaku krzyża, początkowo narzędzia śmierci Zbawiciela i wielu spośród Jego wyznawców, w godło chrześcijaństwa. Na podstawie wyników badań prowadzonych z wykorzystaniem metod syntetyczno-krytycznej, historyczno-krytycznej oraz analizy heurystycznej ukazano jego popaschalne losy. W wielu wypadkach konieczne było posiłkowanie się podaniami o mniejszej wiarygodności historycznej, które jednak oddają sensus fidelium, zmysł wiary Kościoła pierwszych wieków. Dalej zaprezentowano krzyże ukryte znajdujące swoje miejsce w praxis pierwszych wyznawców Chrystusa, omówiono także proces rodzącej się staurologii, a opisana ewolucja samego symbolu krzyża staje się pretekstem dla samodzielnego jego występowania jako skutecznego talizmanu oraz sztandaru Mesjasza w czasach ostatecznych.
The article presents the stages of the transformation of the sign of the cross, initially the instrument of death of the Savior and many of his followers, into an emblem of Christianity. Based on the research conducted by means of synthetic-critical and historical-critical methods, as well as heuristic analysis, the post-paschal fate of the cross is discussed. In many cases it was necessary for the author to refer to legends of little historical reliability, which nevertheless reflect the sensus fidelium – the sense of faith of the Church of the first centuries. The author goes on to describe the hidden crosses in the praxis of the first followers of Christ and the emergence of staurology. The symbol of the cross itself becomes a pretext for its independent appearance as an effective talisman and the sign of the Messiah at the end of times.
Źródło:
Facta Simonidis; 2022, 15, 1; 137-152
1899-3109
Pojawia się w:
Facta Simonidis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relikwie św. Elżbiety Węgierskiej we Wrocławiu
Autorzy:
h.sz.
h. sz.
Powiązania:
Nasza Służba 2007, nr 22, s. 14
Data publikacji:
2007
Tematy:
Elżbieta z Turyngii (św. ; 1207-1231)
Wrocław (woj. dolnośląskie) Bazylika Mniejsza św. Elżbiety Węgierskiej
Relikwie
Duszpasterstwo wojskowe katolicyzm
Opis:
Doroczna uroczystość patronalna połączona z intronizacją na stałe relikwii św. Elżbiety.
Fot.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Historia badań nad zagadnieniem najstarszych zachodnich sanktuariów męczenników. Od kontrreformacyjnej apologetyki po współczesne badania interdyscyplinarne
The studies on the earliest Latin sanctuaries of the martyrs. From the counter-reformation apologetics to the recent interdisciplinary investigations
Autorzy:
Stróż, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/613495.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Kontrreformacja
kult
archeologia chrześcijańska
wykopaliska
katakumba
bazylika
sanktuarium
męczennik
relikwie
Counter-Reformation
cult
Christian archaeology
excavation
catacomb
basilica
sanctuary
martyr
relics
Opis:
In the course of centuries the Early Christian sanctuaries of the martyrs either continued their purpose and remained the sacred destinations or fell into ruin and became forgotten. There was not much interest in the study of them, at least until the XVIth century, the Counter-Reformation period, when the evidence of sources was used as a weapon to defeat the opponents of the cult of the saints. Ipso facto the study has become only a devotional enterprise. Religiously oriented investigations of Early Christian sanctuaries became more scientific later, with the development of the Christian archaeology, as it gradually separated from theological studies. The remains of the monuments finally started to be regarded as a precious heritage, which should be carefully excavated, documented and well preserved. With G.B. de Rossi’s work the interest in the subject of Christian archaeology increased. Initiated by him the huge archaeological campaign spread in the latin West and goes on till present day. The recent research challenge is to make the picture of the earliest sanctuaries more clear by removing the confessional additions and trying to face the sources in broader, interdisciplinary context.
Źródło:
Vox Patrum; 2013, 60; 315-335
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ruskie tropy w średniowiecznym Lublinie
Old russian traces in mediewal Lublin
Руські сліди в Любліні
Autorzy:
Chachaj, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887704.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Lublin
Ruś
Władysław Jagiełło
książę Daniel
relikwie Drzewa Krzyża Świętego
Ruthenia
Władysław Jagiełło (Wladislaw Jagiello)
duke Daniel
relics of the Holy Cross
Opis:
Artykuł dotyczy trzech, spośród wielu kwestii średniowiecznej historii Lublina, które mają związek z problematyką ruską. W treści zostały dokładniej omówione sprawy sprowadzenia do Lublina relikwii Drzewa Krzyża Świętego, wzniesienia w Lublinie wieży przez księcia halicko-włodzimierskiego Daniela, oraz genezy zamkowej kaplicy pod wezwaniem Świętej Trójcy. Tekst jest próbą przedstawienia dotychczasowych poglądów w omawianych sprawach, począwszy od zaprezentowania bazy źródłowej, poprzez zarysowanie stanu badań, skończywszy na hipotezach dotyczących wyjaśnienia związanych z nimi wątpliwości.
The article concerns three out of many issues connected with the medieval history of Lublin, which are closely intertwined with the Ruthenian matters. The text, among other things, focuses on bringing to Lublin the relics of the True Cross, erecting in the city the tower by Daniel, the Prince of Galicia-Volhynia, as well as tracing the Chapel of the Holy Trinity’s origins. As an attempt to present the current views on the matter in question, the article begins with the presentation of the sources, then provides the outline of the state of research, and finally concludes with the hypotheses suggesting the clarification of any doubts concerning the subject of the article
Стаття відноситься до трьох проблем із середньовічної історії Любліна, пов’язаних із руською квестією. У статті обговорено справу спровадження до Любліна мощей Дерева Святого Хреста, будову вежі князем Данило Галицьким а також генезу каплиці Святої Трійці. Стаття це спроба зібрати і показати різні концепції і гіпотези, що стосуються вижче названих проблем.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 7; 29-51
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teologiczne racje odpowiedniości Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Autorzy:
Węsierski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1830544.pdf
Data publikacji:
2018-10-20
Wydawca:
Wydawnictwo Bernardinum
Tematy:
dogma
Virginity
full of grace
the Virgin Mary
Theotokos
relics
the Assumption
dogmat
dziewictwo
„łaski pełna”
Najświętsza Maryja Panna
relikwie
Wniebowzięcie
Opis:
W artykule została poruszona problematyka teologicznych racji odpowiedniości dogmatu Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Materiał źródłowy analizowanej kwestii stanowi wybrana polska literatura teologiczna w okresie od uroczystego ogłoszenia Wniebowzięcia (1.11.1950 r.) do 1965 r. Zgłębiając ją można zauważyć, iż mariolodzy dowodzili faktu Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w oparciu o inne mariologiczne dogmaty takie jak Boże Macierzyństwo i Dziewictwo. Oprócz tego uzasadniali zgłębianą w artykule prawdę na kanwie zwrotu „łaski pełna” i relikwii Najświętszej Maryi Panny. Badając wnioski polskich mariologów można zauważyć, iż są one budowane w oparciu o Pismo Święte, a także o Tradycję Kościoła co doprowadza do ubogacenia naukowego warsztatu mariologicznego o nauczanie m. in. Ojców i doktorów Kościoła. W swych analizach opierają się także na Konstytucji Munificentissimus Deus, która stanowi ogromne bogactwo dla zgłębianej w  artykule problematyki. Oprócz tego, badając polską mariologię, zauważa się, iż nie zamyka się ona na zagraniczną myśl teologiczną ale twórczo czerpie z jej bogactwa prezentując swoje tezy, które z kolei stanowią wkład w rozwój zagadnienia.
The article focuses on the issues of theological correctness of conformity of the Dogma of the Assumption of the Virgin Mary. Polish theological literature from 1950 to 1965 is the source material for the analysed issue. Having studied it thoroughly one could notice that Mariologists proved the Assumption on the basis of other Mariological dogmas such as Mary's Motherhood of God and the Perpetual Virginity. What is more, they justified the truth discussed in the article referring to the phrase „full of grace” and to the relics of the Virgin Mary. Analysing the conclusions of Polish Mariologists, one may notice that they have been based on the Holy Bible and on the tradition of the Church. This in turn leads to the enrichment of Mariological research by the teachings of Fathers and doctors of the Church. In their analysis they also derive from the Munificentissimus Deus which is the repository of knowledge of the discussed issues. It is also worth noticing that the Polish Mariology is open to the foreign theological thought, and what is more, it uses its richness by presenting its own thought. This is a significant part of the developement of the disccused issues.
Źródło:
Studia Pelplińskie; 2018, 52; 407-420
0239-4456
Pojawia się w:
Studia Pelplińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie pielgrzymek dla chrześcijan epoki późnego antyku w relacji św. Paulina z Noli (354/355-431)
Importance of Pilgrimages for Late-Antiquity Christians in the Account of Saint Paulinus of Nola (354/355–431)
Autorzy:
Wojcieszak, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2077206.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Wydawnictwo Bernardinum
Tematy:
chrześcijaństwo antyczne
Kościół starożytny
kult świętych
Paulin z Noli
pielgrzymka
relikwie
ancient Christianity
ancient Church
Paulinus of Nola
pilgrimage
relics
worship of saints
Opis:
W artykule zajęliśmy się kwestią znaczenia pielgrzymek dla chrześcijanina z epoki późnego antyku widzianych oczyma chrześcijańskiego erudyty Paulina z Noli (zm. 431r.). Poruszone zostały zagadnienia ważności pielgrzymki w życiu chrześcijańskim, zachęty do nich, sposoby podejmowania pielgrzymów w miejscach świętych oraz najpopularniejsze kierunki peregrinatio i przywożone z nich relikwie lub pamiątki. Kolekcja źródeł Paulina z Noli nie jest bogata, jednak spróbowaliśmy zaprezentować wycinek obrazu z życia chrześcijańskiego społeczeństwa w IV i Vw. Wielu kwestii Paulin niestety nie porusza, jak np. niebezpieczeństwa podróży lub czyni to pobieżnie jak w kwestii relikwii. Sam temat wymaga dalszych badań, zwłaszcza w analizie innych późnoantycznych chrześcijańskich autorów.
In this article we engaged in the issue of importance of pilgrimages for christian from late-antiquity period in the eyes of christian erduite, Paulinus of Nola. Paulinus of Nola was a poet and senator. He held the office of suffect consul in 377 AD and governor of Campanina in 381 AD. Then, after emperor Gratian’s death and many private causes, like the death of his brother and death of his child, Paulinus converted to a Christian faith and started an ascetic life in Nola. The rich source collection of his writings has not survived, but we tried to present a picture slice of life of a christian society in the IVth and Vth century. We discussed the importance of pilgrimages in a christian life, incentives for them, ways of treating pilgrims in holy places and the most popular directions of pilgrimages. Unfortunately, many issues are not mentioned by Paulinus, such as the dangers of travel or he was writing about some issues briefly, such as the relics and cult of it, which was related to the pilgrimages (relics were often some kind of souvenir from pilgrimage). The subject itself requires further researches, especially in analysis of other christian authors from the late-antiquity period.
Źródło:
Studia Pelplińskie; 2020, 54; 329-344
0239-4456
Pojawia się w:
Studia Pelplińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mikołaja Dyakowskiego Relacya o reliqui świętego Jana Chrzciciela znayduiącey się w Brzeżanach w cerkwi mieyskiey murowaney sub titulo Sanctissima Trinitatis
Mikołaj Dyakowski’s Relacya o reliqui świętego Jana Chrzciciela znayduiącey się w Brzeżanach w cerkwi mieyskiey murowaney sub titulo Sanctissima Trinitatis
Autorzy:
Nestorow, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887745.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Stefan Petryczejko
relikwie św. Jana Chrzciciela
Brzeżany
Mikołaj Hieronim Sieniawski
Adam Mikołaj Sieniawski
Mikołaj Dyakowski
Stefan Petriceicu
relics of St John the Baptist
Opis:
W artykule omówiono nieznaną relację historii rzekomej relikwii ręki św. Jana Chrzciciela, która znajdowała się w zamku w Brzeżanach, skąd trafiła do miejscowej cerkwi. Relikwia owa miała być darem hospodara mołdawskiego Stefana Petryczejki dla Mikołaja Hieronima Sieniawskiego (1645-1683), chorążego wielkiego koronnego za uratowanie żony hospodara z rąk tatarskich. Autorem relacji pochodzącej z 1735 roku był Mikołaj Dyakowski, podstoli latyczkowski, znany dotychczas jako autor opisu batalii wiedeńskiej z 1683 roku. Omawiany tekst Relacyi zestawiono z podobnym opisem jaki zamieścił w Nowych Atenach Benedykt Chmielowski. Oprócz przedstawienia treści relacji i okoliczności jej powstania, przybliżono postać jej autora, którego skromną biografię udało się uzupełnić o kilka istotnych faktów.
In the article an unknown report of the history of the alleged relic of St John the Baptist is discussed. The relic was supposed to be kept in the Brzeżany Castle, from where it was taken to the local orthodox church. The relic allegedly was a gift from the Moldavian Hospodar Stefan Petriceicu to Mikołaj Hieronim Sieniawski (1645-1683), Grand Standard Bearer of the Crown, for saving the Hospodar’s wife from Tartars. The author of the report that was written in 1735 was Mikołaj Dyakowski, the Latyczów Master of the Pantry, earlier only known as the author of the story of the Vienna Battle of 1683. The discussed text of Relacyja is compared with a similar description published in the Nowe Ateny by Benedykt Chmielowski. Apart from presenting the contents of the report and the circumstances of writing it, the text also describes the figure of its author, whose brief biography is complemented with a few significant facts.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 4; 75-88
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Legenda Adelbertus alto sanguine. Komentarz, miejsce w tradycji Nascitur (BHL 38), wydanie
Autorzy:
Sosnowski, Miłosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954973.pdf
Data publikacji:
2020-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
St. Adalbert of Prague
abridged legendaries
Thuringia
Erfurt
relics
textual criticism
Bruno of Querfurt
św. Wojciech
legendarze skrócone
Turyngia
relikwie
krytyka tekstu
Brunon z Kwerfurtu
Opis:
Legenda o św. Wojciechu o inc. Adelbertus alto sanguine (AAS) jest zachowanym w dwóch rękopisach skrótem tzw. Żywotu drugiego św. Wojciecha w dłuższej redakcji (inc. Nascitur purpureus flos). Artykuł przybliża kontekst hagiograficzny powstania legendy w 2 poł. XIII lub 1 poł. XIV w., rękopisy ją zawierające oraz związki między nimi. Ponieważ legenda należy do tradycji pośredniej Nascitur szczególna uwaga poświęcona została metodzie pracy redaktora oraz możliwości wykorzystania AAS dla krytyki tekstu Nascitur w redakcji dłuższej. W ramach próby datowania i lokalizacji przeróbki omówione zostały ślady kultu św. Wojciecha w średniowiecznym Erfurcie (przede wszystkim relikwie, ale też rękopisy liturgiczne, kalendarze). Do artykułu dołączone jest wydanie legendy na podstawie obydwu zachowanych kopii.
The legend of St. Adalbert with inc. Adelbertus alto sanguine (AAS) is an abridgement of the so-called Second Life of St. Adalbert in the longer redaction (inc. Nascitur pur pureus flos). The paper discusses the hagiographic context of the legend created in the second half of the 13th or the first half of the 14th century, the manuscripts containing it and relations between them. Because the legend belongs to the indirect tradition of Nascitur, special attention was devoted to the redactorial method and possibilities of utilising the AAS for criticism of the text of Nascitur in the longer redaction. In an attempt to date and localise the adaptations, remnants of the cult if St. Adalbert in medieval Erfurt (relics, liturgical manuscripts and calendars) are discussed. An edition of the legend based on the two surviving manuscripts forms an appendix to the paper.
Źródło:
Roczniki Historyczne; 2020, 86; 7-41
0324-8585
Pojawia się w:
Roczniki Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościoły bożogrobców w Małopolsce. Z badań nad patrociniami i relikwiami (XII–XVI w.)
Churches of the Canons Regular of the Holy Sepulchre. Based on the studies on patrocinia and relics (12th to 16th c.)
Autorzy:
Rajman, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560335.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
kościoły bożogrobców
Miechów
patrocinia
relikwie
XII–XVI wiek
Churches of the Canons Regular of the Holy Sepulchre
relics
12th to 16th c.
Opis:
Autor przedstawia wyniki własnych badań źródłowych nad zagadnieniem obecności relikwii oraz wezwań występujących w kościołach zakonu bożogrobców, znajdujących się w średniowiecznej Małopolsce (na obszarze województw krakowskiego i sandomierskiego). W artykule zostały ujawnione ważne przekazy w kronice Samuela Nakielskiego. Pierwszy przekaz, znany w literaturze, dotyczy przywiezienia przez Jaksę ziemi z Jerozolimy. Drugi przekaz – o posiadaniu przez klasztor bożogrobców relikwii św. Krzyża – nie był dotychczas omawiany w literaturze. Autor stawia tezę o istnieniu w klasztorze miechowskim ważnych relikwii związanych z Męką Pańską. Analizie zostały poddane najważniejsze przekazy źródłowe o wezwaniach. Wskazano, że wezwanie główne kościoła miechowskiego przybrało pod koniec XIII wieku złożoną dedykację do Grobu Bożego, Ducha Świętego i N. Marii Panny. Wiele miejsca autor poświęcił również analizie wezwania kościoła w Żarnowcu, gdzie wystąpiły wezwania do obu świąt związanych z Krzyżem św., do Ducha Świętego, Grobu Pańskiego i N. Marii Panny. Omówione zostały także wezwania pozostałych 10 kościołów administrowanych przez bożogrobców. Autor przedstawił także bogate dane o wezwaniach ołtarzy i kaplic, które zachowały się w odniesieniu do kościoła w Miechowie i kościoła św. Jadwigi na Stradomiu. Wraz z informacjami o licznych relikwiach świętych powinny one stać się punktem wyjścia do dalszych badań.
The author presents the findings of his own studies on the presence of relics and dedications in the churches of Canons Regular of the Holy Sepulchre in medieval Polonia Minor (covering the former Krakow and Sandomierz voivideships). The article reveals important accounts in Samuel Nakielski’s chronicle. The first account relates bringing the soil from Jerusalem by Jaksa and is known in literature. The second account concerns the possession of the relics of the Holy Cross by the monastery of Canons Regular of the Holy Sepulchre, hitherto unknown in literature. The author formulates a thesis on the existence of important relics of the Passion in the Miechów monastery. Key source accounts on dedications were analysed. It was indicated that the primary dedication of the Miechów church towards the end of the 18th century was a combined invocation of the Holy Sepulchre, the Holy Spirit and Blessed Virgin Mary. The author also extensively analyses the dedication of the church in Żarnowiec, with dedications to both feasts related to the Holy Cross, to the Holy Spirit, the Holy Sepulchre and Blessed Virgin Mary. The dedications of 10 other churches administered by Canons Regular of the Holy Sepulchre are also discussed. In addition, the author presents a substantial collection of data on the dedications of surviving altars and chapels in relation to the Miechów church and St Jadwiga’s Church in Stradom. In conjunction with the information on numerous relics of saints, the findings should become a departure point for further studies.
Źródło:
Folia Historica Cracoviensia; 2015, 21; 45-77
0867-8294
Pojawia się w:
Folia Historica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Russian Pilgrims of the 12th–18th Centuries on “The sweet land of Cyprus”
Rosyjscy pielgrzymi XII-XVIII wieku o „słodkiej cypryjskiej krainie”
Autorzy:
Bliznyuk, Svetlana V.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038405.pdf
Data publikacji:
2020-12-20
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
pielgrzymki
wyprawy krzyżowe
Cypr
Rosja
Jerozolima
Bizancjum
relikwie chrześcijańskie
Cerkiew prawosławna
Turcy
trasa podróży
historia
literatura
pilgrimages
crusades
Cyprus
Russia
Jerusalem
Byzantium
Christian relics
Orthodox church
Turks
itinerary
history
literature
Opis:
The era of the Crusades was also the era of pilgrims and pilgrimages to Jerusalem. The Russian Orthodox world did not accept the idea of the Crusades and did not consider the Western European crusaders to be pilgrims. However, Russian people also sought to make pilgrimages, the purpose of which they saw in personal repentance and worship of the Lord. Visiting the Christian relics of Cyprus was desirable for pilgrims on their way to Jerusalem. Based on the method of content analysis of a whole complex of the writings of Russian pilgrims, as well as the works of Cypriot, Byzantine, Arab and Russian chroniclers, the author explores the history of travels and pilgrimages of Russian people to Cyprus in the 12th–18th centuries, the origins of the Russian-Cypriot religious, inter-cultural and political relationships, in addition to the dynamics of their development from the first contacts in the Middle Ages to the establishment of permanent diplomatic and political relations between the two countries in the Early Modern Age. Starting with the 17th century, Russian-Cypriot relationships were developing in three fields: 1) Russians in Cyprus; 2) Cypriots in Russia; 3) knowledge of Cyprus and interest in Cyprus in Russia. Cypriots appeared in Russia (at the court of the Russian tsars) at the beginning of the 17th century. We know of constant correspondence and the exchange of embassies between the Russian tsars and the hierarchs of the Cypriot Orthodox Church that took place in the 17th–18th centuries. The presence of Cypriots in Russia, the acquisition of information, the study of Cypriot literature, and translations of some Cypriot writings into Russian all promoted interactions on both political and cultural levels. This article emphasizes the important historical, cultural, diplomatic and political functions of the pilgrimages.
Czas wypraw krzyżowych był także epoką pielgrzymowania do Jerozolimy. Rosyjski świat prawosławny nie zaakceptował idei wypraw krzyżowych i nie uważał zachodnioeuropejskich krzyżowców za pielgrzymów. Jednak Rosjanie również starali się organizować pielgrzymki, których cel upatrywali w osobistej skrusze i uwielbieniu Boga. Nawiedzanie chrześcijańskich relikwii znajdujących się na Cyprze było pożądane przez pielgrzymów udających się do Jerozolimy. Opierając się na metodzie analizy treści całego kompleksu pism pielgrzymów rosyjskich, a także pism kronikarzy cypryjskich, bizantyjskich, arabskich i rosyjskich, autorka bada historię podróży i pielgrzymek odbywanych przez Rosjan na Cypr od XII do XVIII stulecia, genezę rosyjsko-cypryjskich stosunków religijnych, międzykulturowych i politycznych, a także dynamikę ich rozwoju od pierwszych kontaktów w średniowieczu do nawiązania stałych stosunków dyplomatycznych i politycznych między oboma krajami we wczesnej epoce nowożytnej. Począwszy od XVII wieku stosunki rosyjsko-cypryjskie rozwijały się na trzech płaszczyznach: 1) Rosjanie na Cyprze; 2) greccy Cypryjczycy w Rosji; 3) wiedza o Cyprze i zainteresowanie Cyprem w Rosji. Greccy Cypryjczycy pojawili się w Rosji (na dworze carów rosyjskich) na początku XVII wieku. Znamy stałą korespondencję i wymianę posłów pomiędzy carami rosyjskimi a hierarchami cypryjskiego Kościoła Prawosławnego, która odbywała się w XVII-XVIII wieku. Obecność greckich Cypryjczyków w Rosji, zdobywanie informacji, studiowanie literatury cypryjskiej oraz przekładanie niektórych pism cypryjskich na język rosyjski sprzyjało interakcjom na płaszczyźnie zarówno politycznej, jak i kulturowej. Niniejszy artykuł podkreśla ważne historyczne, kulturowe, dyplomatyczne i polityczne funkcje pielgrzymek.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2020, 30, 3; 63-80
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Życie i historia relikwii świętego Spirydona biskupa Tremithus
Life of saint Spiridon and history on relic to the bishop of Tremithus
Autorzy:
Magruk, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420383.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Święty Spirydon
biskup Tremithus
Sobór w Nicei
herezja Ariusza
relikwie
prawa ręka Spirydona
Saint Spyridon
bishop of Tremithus
First Council of Nicaea
heresy of Arius
relic
right hand of Saint Spyridon
Opis:
W ciągu ostatnich kilku lat postać świętego Spirydona – wielkiego hierarchy Cerkwi Greckiej – staje się coraz bardziej znana, czczona i wychwalana przez wiernych prawosławnych na całym świecie, w tym również na gruncie słowiańskim. W Rosji na ten przykład jest ona czczona niemal na równi ze świętym Mikołajem Cudotwórcą. Godnym podziwu jest więc jego życiorys: m.in. perypetie do przyjęcia święceń kapłańskich a jeszcze ciekawszy po chirotonii biskupiej. Na szczególną uwagę zasługuje jego czynny udział w Pierwszym Soborze Powszechnym oraz opis historii jego doczesnych szczątków – spoczywających do dnia dzisiejszego na greckiej wyspie Korfu - a także cudownej prawicy świętego, zwróconej dopiero po ok. 800 latach przez Kościół Katolicki prawosławnym Grekom.
In the last few years Saint Spyridon – the great hierarch of Greek Orthodox Church, is becoming increasingly known, glorified and praised by Orthodox Christians from all over the world including slavic territories. In Russia, for instance, St Spyridon is honored on a par with St Nikolaos the Wonderworker. Therefore, his biography is truly admirable, e.g. occurrences before the ordination to the priesthood and even more interestingly facts after he was made Bishop of Trimythous. St Spyridon participated in the sessions of the Firts Ecumenical Council, where he played a significant and remarkable role. Special attention deserve also the history of St Spyridon’s relics, which repose on the Greek island of Corfu to this day as well as his miraculous right hand returned to Orthodox Greeks by Catholic Church after c. 800 years.
Źródło:
ELPIS; 2015, 17; 81-85
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inwentarz skarbca koronnego z 1515 roku
The inventory of the Crown Treasury of 1515
Autorzy:
Nalewajek, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1891955.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
skarbiec Królestwa Polskiego
inwentarz
regalia polskie
insygnia koronacyjne
królów polskich
relikwie
klejnoty
ród Szydłowieckich
treasury of the Kingdom of Poland
inventory
Polish regalia
crown insignia of Polish kings
relics
jewels
Szydłowiecki family
Opis:
The paper presents the inventory of the Crown Treasury of 1515 whose original has been preserved in the Central Public Archives (AGAD, parchment nr 4460). The inventory was written down on 5 November 1515, after the office of the Treasurer of the Kingdom of Poland was taken by Mikołaj Szydłowiecki. It contains a detailed description of three Polish royal crowns: the Crown which was used for the coronation of Polish kings (Corona Aurea Regni Poloniae), the Queen’s Crown (Corona Reginalis Maiestatis), and the Homagial Crown (Corona Homagialis), as well as the other insignia of the king’s power, also a list of the objects kept in the Crown Treasury: objects of religious cult with their description, objects that contained Christological relics, things with protective properties and objects having historical value as well as other precious objects collected there. The review of the Crown Treasury was done on King Sigismund I’s order and was carried out by his closest associates, Deputy Chancellor of the Treasury Piotr Tomicki, Chancellor Krzysztof Szydłowiecki and Jan Boner.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 2; 63-81
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szembekowska kaplica Najświętszego Salwatora przy katedrze we Fromborku jako palladium Świętej Warmii
Szembek Chapel of the Holy Savior at the cathedral in Frombork as the Palladium of Holy Warmia
Autorzy:
Tracz, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519231.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
kaplica relikwiarzowa
relikwie
Frombork
bp Krzysztof Andrzej Jan Szembek
palladium
Warmia
Maciej Jan Meyer
św. Teodor
budowla centralna
protestanci
reliquary chapel
relics
Bishop Krzysztof Andrzej Jan Szembek
Saint Theodore
central building
Protestants
Opis:
Z fundacji biskupa warmińskiego Krzysztofa Andrzeja Jana Szembeka ze Słupowa (1680–1740), biskupa na Warmii w latach 1724–1740 przy katedrze we Fromborku powstała kaplica pw. Najświętszego Salwatora i św. Teodora Męczennika (Teodora z Amazji), zwana szembekowską. Oratorium stanowi przykład centralnej budowli kopułowej. Powstała jako kaplica relikwiarzowa oraz miejsce pochówku swojego fundatora. Punkt centralny kaplicy stanowi retabulum relikwiarzowe, ustawione w 1734 roku w arkadzie południowej. Na mensie ołtarza ustawiono sarkofag z wizjerami oraz srebrnymi aplikacjami z relikwiami męczennika wczesnochrześcijańskiego św. Teodora z Amazji. Towarzyszą mu liczne relikwie różnych świętych oraz woskowe agnuski umieszczone w czarnych, drewnianych, przeszklonych relikwiarzach, bogato zdobionych srebrnymi, trybowanymi aplikacjami. Ich srebrne okucia i zdobienia wykonali w latach ok. 1730–1743 złotnik olsztyński Jan Krzysztof Geese (†1761) oraz czynny w Królewcu w latach 1712–1750 Samuel Grewe. Całość wnętrza kaplicy pokrywają freski wykonane ok. 1735 roku przez Macieja Jana Meyera (Matthiasa Johanna Meyera) z Lidzbarka Warmińskiego. Kaplica ze świadomie wybranym kształtem, właściwie dobranymi relikwiami, odpowiednią dekoracją malarską pokrywającą wnętrze, kopią narodowego palladium, jakim jest cudowny wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej oraz bogatym uposażeniem na potrzeby celebrowanej w niej liturgii, od samego początku była w zamyśle biskupa Szembeka pomyślana jako miejsce mające chronić Świętą Warmię przed zagrażającymi jej niebezpieczeństwami ze strony innowierców.
From the foundation of the bishop of Warmia, Krzysztof Andrzej Jan Szembek from Słupów (1680–1740), the bishop of Warmia in the years 1724–1740, a chapel was built at the cathedral in Frombork. It was named for Holy Savior and St. Theodore the Martyr (Theodor of Amazja), but often called Szembekowska. The oratory is an example of a central dome structure. It was built as both a reliquary chapel and burial place of its founder. The central point of the chapel is the reliquary retable, set in 1734 in the southern arcade. On the mensa, was placed a sarcophagus with visors and silver applications with the relics of the early Christian martyr St. Theodore of Amasia. It is accompanied by numerous relics of various saints and wax agnus placed in black, wooden, glazed reliquaries, richly decorated with silver, trimmed applications. Their silver fittings and decorations were made in the years around 1730–1743 by the Olsztyn goldsmith Jan Krzysztof Geese (†1761) and Samuel Grewe, active in Königsberg in the years 1712–1750. The entire interior of the chapel is covered with frescoes made around 1735 by Maciej Jan Meyer (Matthias Johann Meyer) from Lidzbark Warmiński. The chapel with a consciously chosen shape, properly selected relics, an appropriate painting decoration covering the interior, a copy of the national palladium, which is the miraculous image of Our Lady of Częstochowa, and a rich endowment for the needs of the liturgy celebrated there, was from the very beginning, in Bishop Szembek’s intention, built as a place to protect Holy Warmia from the dangers threatening it from dissenters.
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2022, 10; 69-102
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jeden czy dwa groby? Transformacja obrazu czasu i przestrzeni sakralnej Lublina w dziełach Jana Długosza na przykładzie dominikańskiego kościoła św. Stanisława
One or two tombs? Transformation of the image of time and sacred space of Lublin in the works by Jan Długosz on the example of the St Stanisław Dominican Church
Autorzy:
Chachaj, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1891960.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Władysław Jagiełło
Grzegorz Camblak
biskup kijowski Andrzej
Jan Długosz
Ruś
kościół i klasztor Dominikanów w Lublinie
relikwie Krzyża Świętego
spór o przynależność diecezjalną Lublina w XV wieku
Władysław II Jagiełło
Kiev Bishop Andrew
Ruthenia
Dominican Church and Monastery in Lublin
relics of the True Cross
argument over the diocesan affiliation of Lublin in the 15th century
Opis:
The article is an attempt to direct the reader’s attention to the doubts concerning credibility of the sources indicating the time and circumstances of bringing the relics of the True Cross to the Lublin Dominican Church. The existing sources basically differ from each other in this respect, which made researchers take an attitude towards credibility of the accounts, or make attempts at reconciling their contents. An analysis of the context of the events connected with the possible circumstances of bringing the relics from Ruthenia to Lublin shows that it is possible to fix the date of the event in the first decades of the 15th century and to indicate King Władysław II Jagiełło and the Polish Dominicans as the people who were especially involved in it. At the same time it means that it is necessary to depart from the literal understanding of Jan Długosz’s account of the circumstances of bringing the relics to Lublin, and also to ask the question about the causes why he made changes in his account of the events.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 2; 41-61
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-33 z 33

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies