Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Realizm socjalistyczny" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 18
Tytuł:
„Budowniczy stolicy”. Warszawski mecenat Bolesława Bieruta w latach 1945–1955
“Builder of the Capital”? Warsaw Patronage of Bolesław Bierut in the Years 1945–1955
Autorzy:
Skalimowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/478476.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Warszawa, odbudowa Warszawy, Bolesław Bierut, Józef Sigalin, Biuro
Odbudowy Stolicy, Pałac Kultury i Nauki, KC PZPR, Trasa W-Z, realizm socjalistyczny,
architektura, Józef Cyrankiewicz, Jan Zachwatowicz, Marszałkowska Dzielnica Miesz-
kaniowa
Opis:
In the People’s Republic of Poland, Warsaw experienced two periods of accelerated urban development. The first one was the time of reconstruction, which lasted until 1955. The second occurred in the first half of the 1970s . Wisłostrada and Trasa Łazienkowska were built, the Central Railway Station was erected, and design works on the underground railway line were resumed. These activities, completely different from the stagnant investment policies implemented by Władysław Gomułka, owed a lot to the communist party patronage, although it would be difficult to point to specific names. The reconstruction years were inextricably linked with Bolesław Bierut. The article analyses the maintenance
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2014, 2(24); 75-94
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dokument wielkiej zmiany. „Busz po polsku” Ryszarda Kapuścińskiego w kontekście polskiego reportażu okresu Października 1956
A Document of the Big Change: Ryszard Kapuściński’s “Busz po polsku” in the Context of Polish Reportage from the Period of October 1956
Autorzy:
Galant, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1449475.pdf
Data publikacji:
2021-07-15
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
reportaż
nowoczesność
konsumeryzm
prowincja
polski Październik 1956
realizm socjalistyczny
reportage
modernity
province
consumerism
Polish October 1956
socialist realism
Opis:
Celem artykułu jest omówienie różnic oraz podobieństw pomiędzy reportażami z okresu Października 1956 a reportażami Ryszarda Kapuścińskiego z tomu Busz po polsku. Autor charakteryzuje dwa podobieństwa: przekonanie o poznawczej wartości reporterskich podróży na prowincję oraz wiarę we władzę reportera, zdolnego interweniować w rzeczywistość. Listę różnic tworzą: brak postawy oskarżycielskiej oraz rewindykacyjnej, skupienie na prywatnych losach pojedynczych ludzi, doświadczonych przez historię, pokazywanie zacofania prowincji jako problemu cywilizacyjnego, a nie politycznego.
The aim of the article is to discuss the differences and similarities between the reportages from the period of October 1956 and the reportages of Ryszard Kapuściński from the volume Busz po polsku. The works share the following similarities: the conviction of the cognitive value of reporter’s journeys to the province and the belief in the reporter’s power to intervene in the reality. The list of differences, on the other hand, includes: the absence of blame and revindication, the emphasis put on the private fates of individuals, and the assumption that the provincial backwardness is a civilizational problem, not a political one.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2021, 18; 67-79
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edmund Goldzamt (1921-1990). Refleksyjny dogmatyk
Edmund Goldzamt (1921-1990). A reflective dogmatist
Autorzy:
Skalimowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2089425.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
architecture
urban planning
Stalinism
socialist realism
PZPR
Polish United Workers' Party
ideology
Warsaw
Sovietization
architektura
urbanistyka
stalinizm
realizm socjalistyczny
ideologia
Warszawa
sowietyzacja
Opis:
The article presents the biography of Edmund Goldzamt, an architect whose scientific biography has not been told yet. Born in 1921 in Lublin, educated in the USSR, he returned to Poland in 1952. Despite his modest design achievements, he played a significant role in the Stalinization of Polish cultural life. The ideological theses he developed (drawing on Soviet guidelines) were the driving force in introducing the doctrine of socialist realism in Polish architecture and urban planning. In addition, Edmund Goldzamt was a longtime theoretician and educator; he lectured at the Faculty of Architecture of the Warsaw University of Technology and had a scientific career at the Polish Academy of Sciences. After 1956, he revised his ideological views and devoted himself to research on the social determinants of architecture and urban planning.
Źródło:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki; 2021, 66, 4; 171--189
0023-589X
2657-4020
Pojawia się w:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Émigration intérieure et codes de contestation dans la littérature polonaise 1945–1980
Inner exile and codes of contestation in Polish literature in the years 1945–1980
Autorzy:
Delaperrière, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969179.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
opozycja
emigracja wewnętrzna
realizm socjalistyczny
polska literatura powojenna
dissidence
inner emigration
socialist realism
polish postwar literature
Opis:
The resistance of Polish writers against the postwar communist regime is presented in this article mainly as a way of collective manifestation of the attitude often called ‘inner emigration’. The article focuses on the ambiguous stratagems of some ardent adepts of the communist ideology, who fi nally became political dissidents, but before that had chosen the sort of ‘inner exile’ or ‘inner emigration’, having created their own literary codes based on camouflage, allegory, and mystification
Źródło:
Wielogłos; 2012, 4, 14; 315-325
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komisja Kultury KC PZPR – „dziecko” gomułkowskiej stabilizacji
Autorzy:
Chojnowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608402.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Gomułka Władysław
kultura masowa
nomenklatura
Październik ’56
polityka kulturalna
realizm socjalistyczny
Opis:
The Culture Commission of the Central Committee of the Polish United Workers’ Party – a “Child” of the Gomułka–era StabilisationThe Culture Commission was established in the summer of 1957 and replaced the Department of Culture at the Central Committee of the Polish United Workers’ Party (CC PUWP). The Department had been composed of the employees the CC PUWP, but the Commission included both representatives of the Party and state bureaucracy as well as members of assorted milieus (under the condition that they belonged to the PUWP). In 1957 the CC PUWP created, alongside the Culture Commission, also a Foreign Commission, a Science Commission, a Publications Commission, etc. The notion to entrust public issues to institutions combining representatives of the apparatus of power and delegates of the interested milieus was characteristic for the Polish variant of the anti–Stalinist “thaw” and did not possess a counterpart in other states of the Soviet bloc. The Culture Commission emerged, if one were to perceive it via the prism of later events, during a transition period. The team created by Władysław Gomułka, who on a tide of de– Stalinisation assumed in October 1956 the function of First Secretary of the CC PUWP, attempted to rapidly stifle social emotions and, at the same time, to devise its own model of governance, a task that naturally required much time. Initially, the authorities regarded the question of culture as secondary. The Party intended to retain general control over this domain, but resigned from “control” and came to terms with pluralism within assorted forms of artistic expression. In 1958 there even emerged a pro–decentralisation conception, namely, to supplant the Ministry of Culture and Art with a Committee of Culture and Art composed of representatives of national councils, central offices, art associations, and social and professional organisations. Gradually, however, such tendencies waned, since the Party–state apparatus could not be itself within a social dialogue formula and preferred ruling by resorting to methods of prohibitions and injunctions. On their part, artistic circles, and men of letters in particular, called for expanding the sphere of creative freedom and, in particular, for a restriction of censorship. In this fashion a conflict between the two sides continued to grow. In the opinion of certain members of the Commission it was to represent the interests of representatives of the arts, especially as regards the freedom of expression and financial questions. Others perceived it as an expert institution assisting the Party leadership in formulating a cultural policy programme. The most permanent outcome of the functioning of the Commission involved numerous gathered data concerning cultural life in different parts of Poland. Otherwise, the Commission proved to be not very active and incapable of designating its realms of activity. In 1960 the Central Committee reactivated the Department of Culture and thus supervision over culture was restored to Party bureaucracy. The Commission was not dissolved but it gradually faded and the last traces of its existence come from 1964.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2016, 48, 3
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metoda realizmu socjalistycznego w operze Bunt żaków Tadeusza Szeligowskiego
Socialist Realism method in Tadeusz Szeligowski’s opera Bunt żaków (The scholars’ revolt)
Autorzy:
RZANNA-SZCZEPANIAK, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/454098.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
polityka kulturalna,
realizm socjalistyczny w muzyce polskiej,
Tadeusz Szeligowski,
Bunt żaków.
Polish cultural policy,
socialist realism,
socialist realism in Polish music,
The scholars’ revolt.
Opis:
Wprowadzenie metody realizmu socjalistycznego do twórczości muzycznej w Polsce w latach 50. ubiegłego stulecia, traktowane przez polityków jako jeden z kolejnych etapów budowania społeczeństwa socjalistycznego – wyzwolonego z konfliktów klasowych, implikowało praktyczne rozwiązania w zakresie warsztatu kompozytorskiego. Od kompozytorów oczekiwano: 1) przewartościowania hierarchii gatunków i form muzycznych (oparcia twórczości na formach wokalnych i programowych oraz formach muzyki użytkowej); 2) wykorzystania (w warstwie słownej lub programowej) aktualnej tematyki, wspierającej proces kształtowania nowego ustroju; 3) nawiązania w utworach do tradycji narodowej i europejskiej (z wyłączeniem elementów tradycji XIX-wiecznej) oraz polskiej muzyki ludowej. Opera Bunt żaków Tadeusza Szeligowskiego była pierwszym dziełem operowym skomponowanym w Polsce po roku 1945. Jej twórcy zostali odznaczeni – w roku 1951 – Nagrodą Państwową I stopnia. Prapremiera dzieła, która odbyła się we Wrocławiu, oraz kolejne przedstawienia w Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Moskwie i Dreźnie zostały entuzjastycznie przyjęte przez słuchaczy i krytyków muzycznych. Utwór przedstawiano jako wzór realizacji w twórczości muzycznej w Polsce metody realizmu socjalistycznego. Równocześnie wskazywano na wysokie walory artystyczne oraz dużą atrakcyjność widowiskową dzieła. Artykuł stanowi próbę opisania opery w kontekście polityki kulturalnej w Polsce w latach 1945– 1956. Analiza dzieła wynika z przyjęcia założeń rosyjskiego narodowego dramatu muzycznego i obejmuje: fabułę opery – ze wskazaniem na źródła konfliktów, głównego bohatera, formę dramatyczno-muzyczną, elementy operowe, melodykę i harmonikę, teksty oraz motywy przewodnie. Na podstawie przeprowadzonych analiz można stwierdzić, że realizacja wytycznych zgłaszanych kompozytorom przez polityków, działaczy partyjnych, odbywa się w analizowanym dziele na trzech poziomach: dramaturgicznym, językowym i muzycznym. Opera Bunt żaków stanowi swego rodzaju odpowiedź jej twórców (kompozytora i librecisty) na (posługując się słowami ówczesnej propagandy) „zapotrzebowanie społeczne”. Tym samym utwór wpisuje się w proces ideologizacji kultury muzycznej zachodzący w Polsce w latach 50. XX wieku.
The introduction of the socialist realism method to music composition in Poland in the 1950s, considered by politicians as one of the successive stages of building a socialist society – liberated from class conflicts – implied practical solutions in the field of compositional technique. The composers were expected to: 1) re-evaluate the hierarchy of musical genres and forms (the need for musical creativity to be based on vocal and programme forms, as well as forms of utility music); 2) use (in the verbal or programme layer) topical subjects supporting the process of shaping the new system; 3) make references in their works to national and European tradition (excluding the elements of the 19th century tradition) and to Polish folk music. Tadeusz Szeligowski’s opera Bunt żaków (The scholars’ revolt) was the first opera to be composed in Poland after 1945. Its creators were awarded the Level I State Prize in 1951. The preview of the piece, which took place in Wrocław, and subsequent performances in Warsaw, Kraków, Poznań, Moscow and Dresden were enthusiastically received by listeners and music critics. The piece was presented as a model realisation of the socialist realism method in musical creation in Poland. High artistic values and spectacular attractiveness of the piece were pointed out as well. The article attempts to describe the opera in the context of cultural policy in Poland in the period 1945–1956. The analysis of the piece results from the adoption of the assumptions of the Russian national musical drama and includes: the plot of the opera - with a focus on the sources of conflicts, the main character, the dramatic and musical form, opera elements, melodics and harmonies, texts and leitmotifs. On the basis of the conducted analyses, it can be stated that the implementation of the instruc- tions issued by politicians and party activists to the composers is performed in the piece in question on three levels: dramaturgical, linguistic and musical. The opera The scholars’ revolt constitutes a kind of response of its creators (composer and librettist) to a specific “social demand” (in the words of the propaganda of that time). Thus, the piece is a part of the process of the ideologization of musical culture taking place in Poland in the 1950s.
Źródło:
Edukacja Muzyczna; 2018, 13; 67-95
2545-3068
Pojawia się w:
Edukacja Muzyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O NIEKTÓRYCH ZAGADNIENIACH REALIZMU SOCJALISTYCZNEGO W SZTUCE
ON SOME ISSUES OF SOCIALIST REALISM IN ART
Autorzy:
Šolta, Vladimír
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487611.pdf
Data publikacji:
2016-11-07
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu
Tematy:
SOCIALIST REALISM
SURVIVAL
CULTURAL POLICY IDEOLOGIZATION OF ART
REALIZM SOCJALISTYCZNY
PRZEŻYTEK
POLITYKA KULTURALNA IDEOLOGIZACJA SZTUKI
Opis:
ON SOME ISSUES OF SOCIALIST REALISM IN ART Vladimír Šolta (1924–1977) – painter, cartoonist and writer. From the 1950’s, he held a number of positions in the sector of cultural policy in Czechoslovakia. After 1970, he actively participated in the reform of the Union of Czechoslovak Artists (SČSVU) in the spirit of the so-called. standardization. Solta’s article is considered as one of the most dogmatically formulated analyzes of socialist realism in Czechoslovakia. In the five-year period of the most strict totalitarianism (1948–1953), Solta was one of the main supporters of renewal of classical national tradition, realism and thematic art. In the campaign against modern art, he used the terminology and arguments on aesthetics by Zhdanov and Stalin. At the same time, he used the method which evolved to an absurd and was connected with ‘critical’ analysis of works of art. The method was to detect formalistic relics. [Vladimír Solta, K některým Otázka socialistického realismu ve výtvarné umění, „Výtvarné umění I”, No. 3, 1950–1951, pp. 108–132.] The text reprinted in an abridged version. (Excerpts from the author’s biography and commentary to the editorial published in the original Czech by Jiří Ševčík, Pavlína Morganová, Dagmar Dušková, České umění 1938–1989 (programs / kritické texty / documents), Praha 2001 Academia, pp. 141–148; biography, p. 494. Translation from the Czech language by Krzysztof Dackiewicz
Źródło:
DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu; 2016, 21; 204-219
1733-1528
Pojawia się w:
DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polacy w Atelier Fernand Léger (1948-1950)
Poles at the Fernand Léger Atelier (1948-1950)
Autorzy:
Zychowicz, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1901919.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Fernand Léger
Atelier Fernand Léger
Pablo Picasso
Oskar Hansen
Lech Kunka
Kazimierz Ostrowski
Tadeusz Romanowski
komunizm
kultura francuska
Paryż
stypendium rządu francuskiego
Nadia Léger
sztuka abstrakcyjna
nowy realizm
realizm socjalistyczny
realizacje ścienne
sztuka zaangażowana
sztuka nowoczesna
Francuska Partia Komunistyczna
communism
French culture
Paris
French Government scholarships
abstract art
new realism
socialist realism
murals
engaged art
modern art
French Communist Party
Opis:
In Polish literature devoted to art history one can easily find information concerning scholarships of Oskar Hansen, Lech Kunka, Kazimierz Ostrowski and Tadeusz Romanowski at Fernand Léger Atelier in Paris. The subject is not strongly present in Polish art history therefore it is worth reconstruction. It shows that the French culture was still very important for Poles. What is more, the painters were in Paris at the very important moment in the French history, when existentialism and spectacular activity of the French Communist Party were developing. Abstraction and surrealism were very popular in visual arts. But Polish students were influenced by artists associated with communism. The students received scholarships funded by the French Ministry of Foreign Affairs which worried about strong influence of American culture in Europe at this time. That was the reason why so many students from Eastern Europe got this kind of scholarship. On the other hand it was the last moment to get it. The relations between two countries were getting worse and worse. The Polish students could study at the Academy of Fine Arts for free. Nevertheless, they chose the Fernand Léger Atelier. It is possible to reconstruct the nature of studies at the Fernand Léger Atelier thanks to memoirs of his students. I refer here to texts written by the Pole, Oskar Hansen, the Frenchman, Pierre Faniest and the American, Bruce Gregory. The master attended the atelier only once a week therefore the school was managed by his assistants strongly influenced by communist ideology. The atelier was located at a large building in Montmarte and was full of still lifes à la Léger. Most of students imitated the works of the master and only strong individuals kept their style. Correction of the works was quite bizarre. Léger used to say just one sentence and the best not one could get was „C'est costaud” („It's strong”). The master gave also lectures at the Atelier, showed his works and avant-garde films. Every year Léger organised the competition and exhibition of students’ works at the gallery outside Atelier. The scholarship at the Fernand Léger Atelier was particularly important for Lech Kunka and to a lesser extent for Kazimierz Ostrowski. Kunka was interested in the master’s works created during his stay in the United States (paintings where colour was separated from the line). He mixed also features of Léger style (thick black contour with pure colours) with fascination with Pablo Picasso or works from the Museum of the Human Being. Kazimierz Ostrowski was mainly inspired by the work Les Constructeurs. He mixed influences of Fernand Léger with Klee or Matisse's works. Probably also mural paintings created by both artists after return to Poland were under influence of Fernand Léger. The end of the French scholarship was astonishing. Kazimierz Ostrowski's exhibition in Sopot in 1950 was closed after few hours. Oskar Hansen didn’t take part in Polish artistic life. The cultural policy changed diametrically. The socrealism came and in the next few years nobody could take advantage of foreign scholarships.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2012, 60, 4; 253-285
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Political Taking Over of Tradition and Modernity Reflected in Books for Children and Youth in Post-War Poland (1945–1960)
Polityczne zawłaszczanie tradycji i nowoczesności aktualizujące się w książkach dla dzieci i młodzieży w powojennej Polsce (1945–1960)
Autorzy:
Cackowska, Małgorzata Janina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2055461.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
children’s and youth’s literature
socialist realism
ideologisation
Matołek the Billy-Goat
literatura dla dzieci i młodzieży
realizm socjalistyczny
ideologizacja
Koziołek Matołek
Opis:
Celem artykułu jest analiza zestawionych dyskursów tradycji i konstrukcji nowoczesności w obszarze literatury dziecięcej i młodzieżowej oraz jej uwikłań politycznych w ustroju komunistycznym powojennej Polski (1945–1960). Analizę oparto na przeglądzie szeroko reprezentowanych badań opisanych w tekstach historycznych i krytyce literackiej, w szczególności przez badaczy zajmujących się socrealizmem – jednym z najbardziej bolesnych okresów dla polskiej literatury i edukacji dzieci. We wskazanym okresie rysują się wyraźnie trzy odrębne podokresy, które trafnie opisują polityczność aktualizującą się w tradycji i nowoczesności w książkach dla dzieci i młodzieży. Są to: „trudne początki” (1944–1949), „książka centralnie sterowana” (1950–1955) i „na fali odwilży” (1956–1960). Równolegle z omawianym zagadnieniem przedstawiono wymowny przykład zawiłego losu jednego z najbardziej znanych bohaterów klasycznej polskiej książki dla najmłodszych dzieci i zarazem ikony – Koziołka Matołka.
This article is aimed at an analysis of a review of discourses of tradition and modernity in literature for children and youth in the situation of political entanglement in the communist system in post-war Poland (1945–1960). The analysis is based on a review of widely represented research described in texts focusing on history and literary criticism, in particular by scholars, who are concentrated on socialist realism – the period that was most painful to the Polish children’s literature and education. Three unique and clearly distinct sub-periods identified during this time are used to describe the political tackling of tradition and modernity in books for children and youth in the period and sub-periods in question. These are: “hard beginnings” (1944–1949), “centrally-controlled books” (1950–1955), and “following the Thaw” (1956–1960). Simultaneously with this issue, a self-telling example of the convoluted fate of one of the best- known protagonists of Polish classical book for the youngest children, an icon – Matołek the Billy Goat – is depicted.
Źródło:
Prima Educatione; 2021, 5; 87-98
2544-2317
Pojawia się w:
Prima Educatione
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Propagandowy obraz społeczeństwa powojennego Elbląga w powieści Janiny Dziarnowskiej pt. „Miasto nowych ludzi”
The propaganda image of post-war Elbląg society in Janina Dziarnowskas novel "The City of New People"
Autorzy:
Gliniecki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2147929.pdf
Data publikacji:
2019-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
Miasto nowych ludzi
powieść
realizm socjalistyczny
Elbląg
Dziarnowska
przebudowa społeczeństwa
1945
Ziemie Odzyskane
propaganda
"City of new people"
novel
socialist realism
formation of society
rok 1945
Recovered lands
Opis:
"Miasto nowych ludzi" to tytuł powieści socrealistycznej z początku lat 50. XX w., która opisywała budowę nowej społeczności po II wojnie światowej na tzw. Ziemiach Odzyskanych. Jej autorką była Janina Dziarnowska, polska pisarka, działaczka społeczna, komunistka. W powieści przedstawiony został nienazwany w treści Elbląg jako przykładowe miasto, w którym ścierały się siły zwycięskiej lewicy z przeciwnikami chcącymi przywrócić dawny ustrój kraju. Powieściowy wizerunek miasta i osiedlających się tu ludzi, niejednokrotnie dokładny w detalach i dosadności, propagandowo i jednostronnie przedstawiał dokonującą się po wojnie przebudowę społeczną.
"City of new people" is a title of socialist realistic novel from early 1950s, which described the development of new communities in postwar Recovered Territories. An author of the novel, Janina Dziarnowska, was a Polish writer, social activist and communist. In the novel, the city of Elbląg (yet unnamed in the plot) was presented as an example of a place where the victorious left wing influences were fighting with the opponents wanting to restore country’s previous political system. Image of the city and its’ settlers was described in the novel with great detail and bluntly. At the same time, it was full of propaganda and one-sided depictionof the social restoration after Second World War.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2019, 20; 127-146
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przedstawiać dalej. O Realizmie bez granic Rogera Garaudy’ego
Realism Lives On: On Roger Garaudy’s D’un Réalisme Sans Rivages
Autorzy:
Ronge, Gerard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1364896.pdf
Data publikacji:
2019-07-25
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Burska
Picasso
Kafka
Saint-John Perse
avant-garde
Żółkiewski
marxism
socialist realism
Kornhauser
Garaudy
realism
Zagajewski
Brodzka
awangarda
marksizm
realizm socjalistyczny
realizm
Opis:
Artykuł prezentuje, w dużej mierze dzisiaj zapomnianą, koncepcję realizmu autorstwa francuskiego filozofa marksistowskiego Rogera Garaudy’ego, zawartą w jego książce Realizm bez granic. W pierwszej części odtworzono kontekst, w jakim funkcjonował polski przekład eseju, który ukazał się w 1967 roku. Tezy francuskiego myśliciela zestawione zostają z innymi głosami w toczącej się wówczas w Polsce z dużą intensywnością dyskusji o realizmie. Przywołano m.in. postulaty Juliana Kornhausera i Adama Zagajewskiego z ich książki Świat nie przedstawiony oraz diagnozy Janusza Sławińskiego ze szkicu Rzut oka na ewolucję poezji polskiej w latach 1956–1980. W części drugiej zaproponowano kilka ujęć książki Garaudy’ego, które być może pozwolą uznawać Realizm bez granic za przydatny również w ramach dzisiejszej dyskusji teoretycznoliterackiej. Postawione zostaje pytanie o to, czy i w jaki sposób zaproponowane przez francuskiego myśliciela narzędzia mogą być przydatne do opisu współczesnych zjawisk literackich i jak poszczególne elementy jego koncepcji można wykorzystywać do formułowania nowych, już niekoniecznie marksistowskich koncepcji realizmu.
The article discusses the largely forgotten concept of realism developed by the French Marxist philosopher Roger Garaudy in his book D’un Réalisme Sans Rivages [Realism without borders]. In the first part of the article, I discuss the context in which the book was discussed when it was first published in Poland in 1967. I compare and contrast Garaudy’s observations with Polish critics, who, at the time, were also actively and passionately discussing the question of realism. Specifically, I refer to Julian Kornhauser and Adam Zagajewski’s Świat nie przedstawiony [The unrepresented world] and Janusz Sławiński’s Rzut oka na ewolucję poezji polskiej w latach 1956-1980 [The evolution of Polish poetry from 1956 to 1980]. In the second part of the article, I analyse the selected fragments from Garaudy’s book, demonstrating that D’un Réalisme Sans Rivages may inform contemporary literary criticism and theory. I try to answer the question whether and how the tools proposed by the French thinker may be useful in describing contemporary literary phenomena and how his ideas can be used to formulate a new, not necessarily Marxist, concept of realism.
Źródło:
Forum Poetyki; 2019, 15-16; 94-109
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowacka sorela. Globalność a lokalność realizmu socjalistycznego
Slovak Sorela. Globality versus Locality of Socialist Realism
Autorzy:
Kal, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15582266.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
realizm socjalistyczny
sorela
sztuka Słowacji
globalność a lokalność
Socialist Realism
Sorela
Slovak art
globality versus locality
Opis:
Tekst poświęcony jest słowackiemu realizmowi socjalistycznemu, potocznie nazywanemu sorela. Podjęto w nim problematykę relacji między unifikującym kierunkiem narzuconym przez teoretyków ZSRR a lokalną słowacką jego wersją. Postawiono też pytania o status sztuki słowackiej w zmonopolizowanym przez władzę czechosłowackim życiu artystycznym. W artykule omówiono obecność sztuki słowackiej na wystawach ogólnopaństwowych (w tym specyficznych Plastycznych plonów), efekty państwowych zamówień oraz ważne krajowe/słowackie pokazy. Wskazano głównie na odrębności zauważalne w stylistycznych i tematycznych toposach. Najważniejszym idiomem i elementem tożsamości był temat Słowackiego Powstania Narodowego, spełniając zarazem najważniejsze kryteria socrealizmu. Słowacki socrealizm okazuje się on nurtem niejednorodnym, zawiera i nawiązania do wzorów radzieckich (Medvecká, Belan, Čemický), i obrazy niekonwencjonalne, czerpiące bądź z lokalnej tradycji (Benka), bądź modernizmu (Guderna).
The paper is dedicated to Slovak Socialist Realism, colloquially called Sorela. The actual topic is the relations between the unifying tendency imposed by Soviet Union theoreticians and its local Slovak version. Furthermore, the question is asked about the status of Slovak art in the Czechoslovak artistic life monopolized by the regime authorities. In the paper the presence of Slovak art in state-wide exhibitions is discussed (including the peculiar ‘Artistic Harvest’ cycle), and so are the results of state commissions and important national/Slovak shows. Furthermore, the distinctness visible in stylistic and thematic topoi is pointed to. The most important idiom and identity element is found in the topic of the Slovak National Uprising, at the same time complying with the most important criteria of Socialist Realism. Slovak Socialist Realism proves to have been a non-homogenous tendency, containing both references to Soviet models (Medvecká, Belan, Čemický), and unconventional images, drawing either from the local tradition (Benka), or Modernism (Guderna).
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2022, 84, 2; 367-392
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stalinowska wizja kultury: projekt i realizacja – mecenat w warunkach upolitycznienia
Stalin’s Vision of the Culture: Project and Realization. Patronage in the Circumstances ff Politicization
Autorzy:
Blecharczyk, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807220.pdf
Data publikacji:
2020-01-03
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
kultura radziecka
marksizm
mecenat
realizm socjalistyczny
socjalizm
socrealizm
Stalin
Związek Radziecki
Marxism
patronage
socialist realism
socialism
Soviet culture
Soviet Union
Opis:
Mecenat Stalina nad radziecką literaturą i sztuką został w pełni sformalizowany na początku lat trzydziestych XX w. Polityczne podporządkowanie wszystkich dziedzin kultury oraz próba jej dostosowania do ściśle określonych ideologicznych i partyjnych norm znalazły odzwierciedlenie we wprowadzonej w 1934 r. doktrynie realizmu socjalistycznego. Celem kultury stalinowskiej była sakralizacja władzy oraz pełna unifikacja i podporządkowanie życia obywateli Związku Radzieckiego socjalistycznej wizji. Osoba wodza reprezentuje tu ideę państwa, przez co zyskuje szczególny, transcendentny wymiar, przekładający się także na relację z kulturą. Stalin będąc architektem najdoskonalszego, totalnego dzieła sztuki, jakim miał być socjalizm, zyskał status nie tylko opiekuna życia kulturalnego oraz mecenasa literatury i sztuki, ale najwybitniejszego, wszechmocnego stwórcy. Stalinowska rewolucja kulturalna miała na celu wypełnienie totalnego planu wodza, jakim było stworzenie radzieckiego człowieka i nowego świata.
Stalin’s patronage over soviet art and literature was completely formalized at the beginning of the 1930’s. Political subordination of all domains of culture and its ideological and party standardization were expressed by implementation of socialist realism doctrine in 1934. The very purposes of Stalinist culture were power sacralisation, fully unification and subjugation of the Soviet Union citizens life to the socialist vision. Figure of the leader represents the idea of state that yielded him as a new transcendent dimension. Stalin as an architect of excellent and total piece of art—the socialism, obtained a new special status—became not only a sponsor of entire cultural life, but also the notable, almighty creator. The main goal of Stalinist cultural revolution was to realize the total plan of its leader: creation of the Soviet Man and the new world.
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2015, 6, 2; 93-109
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strategia państwowej autoprezentacji: sztuka ZSRS w Warszawie 1933 r.
The strategy of state self-presentation: the USSR art in Warsaw in 1933
Autorzy:
Kossowska, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791422.pdf
Data publikacji:
2020-08-25
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
sztuka sowiecka
realizm socjalistyczny
propaganda
komunizm
malarstwo
rzeźba
grafika
nowy klasycyzm
neorealizm
postimpresjonizm
Soviet art
socialist realism
communism
painting
sculpture
graphic arts
neoclassicism
neorealism
postimpressionism
Opis:
Artykuł zawiera analizę krytycznej recepcji wystawy sztuki sowieckiej, która została zorganizowana w warszawskim Instytucie Propagandy Sztuki w marcu 1933 r. Ekspozycja wpisywała się w nasilającą się w latach 30. tendencję do akcentowania specyfiki kulturowej poszczególnych państw narodowych poprzez odpowiednio sformatowane wystawy sztuki rodzimej, podróżujące po europejskich ośrodkach. Warszawski pokaz współczesnej sztuki Kraju Rad, przywieziony z odbywającego się w 1932 r. w Wenecji Biennale Internazionale d’Arte, można zarazem postrzegać jako próbę poprawy wzajemnych relacji między II Rzeczypospolitą a ZSRS w kontekście podpisanego 25 lipca 1932 r. paktu o nieagresji. Propozycja pokazania ekspozycji polskiej publiczności wyszła od Borysa Nikołajewa, reprezentującego Wszechzwiązkowe Stowarzyszenie Łączności Kulturalnej z Zagranicą, będące de facto instrumentem komunistycznej propagandy. Warszawska wystawa cieszyła się olbrzymim zainteresowaniem publiczności. Spodziewano się sztuki rewolucyjnej, radykalnie awangardowej, sprzężonej ze społeczno-politycznym przewrotem bolszewickim. Tymczasem ujrzano sztukę proletariacką, opiewającą w realistycznej najczęściej konwencji wielkość zwycięskiego ustroju komunistycznego. Większość krytyków oceniła ekspozycję negatywnie, widząc w niej propagandowo sformatowaną wizytówkę Kraju Rad, a nie reprezentację sowieckiej sceny artystycznej. Dla recenzentów wspierających awangardę uderzające było zerwanie z pryncypiami rewolucyjnej estetyki. Dla komentatorów sympatyzujących z trendami nowego klasycyzmu, neorealizmu czy koloryzmu rażące było polityczne sprofilowanie tematyki prac. Konsensus osiągnięto natomiast odnośnie niskiego poziomu artystycznego prezentowanego materiału. Komentatorzy poszukiwali bowiem stylu rozumianego jako oryginalna jedność formalno-tematyczna wyrażająca istotę nowego ustroju ZSRS. Konkluzja Konrada Winklera brzmiąca: „Lenin sztuki sowieckiej jeszcze się nie narodził”, zaświadcza o tym, że takiego stylu nie odnaleźli.
The article analyses the critical reception of the Soviet art exhibition, which was organised at the Warsaw Institute of Art Propaganda in March 1933. The exhibition was in line with the tendency, which intensified in the 1930s, to highlight the cultural specificity of individual nation states through appropriately arranged exhibitions of native art, which travelled around Europe. The Warsaw exhibition of contemporary art of the USRR, brought from the 1932 Venice Biennale Internazionale d’Arte, can also be seen as an attempt to improve mutual relations between the Second Republic of Poland and the USSR in the context of the non-aggression pact signed on 25 July 1932. The proposal to show the exhibition to the Polish audience came from Boris Nikolayev, representing the All-Union Society for Cultural Relations with Foreign Countries, which was in fact an instrument of communist propaganda. The Warsaw exhibition enjoyed great interest among the audience. It was expected to present revolutionary, radically avant-garde art, coupled with the social and political goals of the Bolshevik revolution. Instead, the exhibition displayed proletarian art, which glorified the victorious communist system in a broadly conceived realistic convention. Most critics assessed the exhibition negatively, seeing it as a propaganda showcase of the USSR, not an all-inclusive representation of the Soviet art scene. For reviewers supporting the avant-garde, it was striking to see a break with the principles of revolutionary aesthetics. For commentators sympathising with neoclassicism, neorealism or colourism, the political profiling of the topics of the artworks on display was glaring. However, a general consensus was reached regarding the low artistic quality of the presented material. Commentators were looking for a style understood as an idiosyncratic unity of form and theme that would express the essence of the new political system of the USSR. The best testimony to the fact that they had not found such a style was Konrad Winkler’s conclusion: „The Lenin of the Soviet art has not yet been born”.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 4; 205-235
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 18

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies