Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Prymas" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Recenzja]: Poczet prymasów Polski, pod red. Krzysztofa Woźniaka, Marcina Kulczynskiego i Piotra Pokory, Gniezno-Bydgoszcz 2017, ss. 160 [liczne ilustracje
Review]: Poczet prymasów Polski, pod red. Krzysztofa Woźniaka, Marcina Kulczynskiego i Piotra Pokory, Gniezno-Bydgoszcz 2017, ss. 160 [liczne ilustracje
Autorzy:
Prokop, Krzysztof R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/784102.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
historia
prymas
Polska
history
primate
Polska
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2018, 109; 433-454
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prymas polski arcybiskup Antoni Kazimierz Ostrowski i jego troska o archidiecezję gnieźnieńską w czasie pobytu za granicą (1782-1784) w świetle korespondencji z kapitułą metropolitalną w Gnieźnie
A Primate Of Poland – Archbishop Antoni Kazimierz Ostrowski’s Care Of His Archdiocese, During His Stay Abroad, In The Light Of His Correspondences With The Metropolitan Chapter Of Gniezno
Autorzy:
Staniszewski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1039862.pdf
Data publikacji:
2008-12-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
prymas
Kazimierz Ostrowski
Gniezno
archidiecezja
primate
archdiocese
Opis:
Archbishop Antoni Kazimierz Ostrowski was the primate of Poland in the years 1777-1784. In older historiography Ostrowski was praised for his deep inner life, ascetical practices, exemplary life, works of mercy, approachability and hospitality. However, some new investigations put in doubt his exemplary priestly conduct. Primate Ostrowski who was sick then spent last two years of his life (1782-1784) abroad where he underwent medical treatment. We have a large correspondence from this period between the primate and the cathedral chapter of Gniezno. The author of the article analyzes these correspondences and clearly shows that archbishop Ostrowski, even when abroad, he really cared for his archdiocese’s affairs. Among his particular interest were the construction of a new seminary building, the renovation of the metropolitan cathedral of Gniezno and the expanding of the Primate’s palace in Warsaw. The article wants to prove that – despite numerous opinions about the Primate’s weaknesses – till the end of his life he strove to be a good shepherd, doing a lot of good things for his archdiocese and for the Church.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2008, 90; 147-169
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krąg rodzinny prymasa Andrzeja Olszowskiego
Autorzy:
Sławiński, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1036036.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
genealogy, primate, Andrzej Olszowski
genealogia, prymas, Andrzej Olszowski
Opis:
The article contains an analysis of family and genealogical connections of one of the most prominent historical figures of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the 17th century – Andrzej Olszowski, Archbishop of Gniezno and Primate of Poland – politician, clergyman, writer and intellectual. He was a descendant of a middle-class gentry who settled in the land of Łęczyca, sealing himself with the Wilczekosy (Wolf Scythes) coat of arms, attesting to the origin of Clan Prusy (the medieval refugees from Pruthenia attacked by Theutonic Order). Despite this modest pedegree he had such outstanding figures among his ancestors as Andrzej Frycz Modrzewski – a Renaissance writer and humanist, and his nepoties included the famous brothers Załuscy – bishops, patrons of art and science, the creators of the library, which became the leaven of the polish National Library.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2018, 73; 25-40
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biblioteki i archiwa kościelne Toledo
Autorzy:
Taracha, Cezary
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042270.pdf
Data publikacji:
1992
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
prymas
Hiszpania
kościół
chrześcijaństwo
primate
Spain
church
Christianity
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1992, 61; 115-124
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sposoby walki z Kościołem w PRL w latach czterdziestych i pięćdziesiątych XX wieku
The ways of fighting against the Church in Polish People’s Republic (PRL) in the 40s and 50s of the 20th century
Autorzy:
Chmielecki, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553656.pdf
Data publikacji:
2019-06-28
Wydawca:
Wyższe Seminarium Misyjne Księży Sercanów
Tematy:
Kościół
państwo
prześladowanie
porozumienie
prymas
Church
state
persecution
agreement
primate
Opis:
Nowa władza w powojennej Polsce na wszelki sposób starała się usunąć obecność Kościoła z życia publicznego albo przynajmniej ją marginalizować. Rządzący traktowali partię i państwo z jednej oraz Kościół z drugiej strony jako dwa odrębne byty. Uznanie praw Kościoła i ludzi wierzących miało charakter koncesyjny, traktowano je jako przywilej udzielony przez suwerena, czyli państwo i partię. Wyraźnie została za¬znaczona nadrzędność państwa, jego charakteru ideologicznego i jego funkcji wład¬czych. Ograniczenia działalności Kościoła przez władze komunistyczne można podzie¬lić na dwa okresy: do 1956 roku, gdzie represje i prześladowania miały charakter bardziej otwarty i bezpardonowy oraz te następujące po przejęciu sterów rządowych przez Wła-dysława Gomułkę. W pierwszym okresie odnajdujemy np. pozbawienie Kościoła praw majątko¬wych, upaństwowienie Caritas, dekret o obsadzaniu duchownych stanowisk kościelnych, wreszcie aresztowanie i więzienie kardynała Wyszyńskiego. Natomiast w czasie rządów Gomułki m.in. nauka religii zaczęła być usuwana ze szkół, zaprzestano udzielania zezwoleń na budowę nowych kościołów, ograniczono liczbę dni wolnych od pracy, które miały za podstawę święta kościelne.
The new authority in post-war Poland was trying to remove or at least to minimise the presence of Church in the public life in every way. The politicians were treating the party and the country on the one hand and the Church on the other hand as two separate beings. The acknowledgment of Church and Christian rights had a licensing character, treated as a privilege provided by the sovereign, in other words by the country or the party. The superiority of the country was clearly marked, its ideological character and function of management. The Church limitation by the communist state can be divided into two periods: up to the year 1956 where repressions and persecutions were more open and ruthless and those after taking the governmental reigns by Władysław Gomułka. In the first period we find deprivation of Church property rights, nationalization of ‘Caritas’, the decree of taking the clerical positions in the Church, finally the arrest and the imprisonment of cardinal Wyszyński. While the reigns of Władysław Gomułka, among others, religious education was withdrawn from schools, permissions for new churches building were not given, public holidays based on Church holiday were reduced.
Źródło:
Sympozjum; 2019, 1(36); 285-306
2543-5442
Pojawia się w:
Sympozjum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prymas Hlond o ustroju politycznym powojennej Polski.
Autorzy:
Pietrzak, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/913387.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Episkopat Polski
prymas
historia XX w.
myśl polityczna
nauczanie Kościoła
Opis:
Rozprawa odnosi się do koncepcji polityczno - ustrojowych jakie głosił ks. kard. August Hlond, prymas w latach 1926 - 1948, w odniesieniu do nowej, powojennej Polski.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2014, 66, 1; 183-204
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relacje Kardynała Augusta Hlonda z Arcybiskupem Józefem Gawliną w latach 1993-1948
Cardinal August Hlond and Archbishop Józef Gawlina in the years 1933–1948 – relationships
Autorzy:
Bylina, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2010384.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Catholic Church
Primate
bishop
diocese
Kościół katolicki
prymas
biskup
diecezja
Opis:
Wspólne dzieje kapłanów kard. Augusta Hlonda z abp. Józefem Gawliną w latach 1933–1948 przeplatują się z istotnymi wydarzeniami w dziejach zarówno Kościoła katolickiego w Polsce, jak i na świecie. Wzajemne spotkania i korespondencja ukazują wielkie zaufanie i dyskrecję w poruszaniu zagadnień na najwyższym szczeblu. Wszelkie postacie omawiane w artykule posiadają znaczącą rangę w istnieniu i funkcjonowaniu Kościoła katolickiego, jak również Ordynariatu Polowego w Polsce i na emigracji.
The common history of priests Cardinal August Hlond and Archbishop Joseph Gawlina in the years 1933–1948 is interspersed with the major events in the history of the Catholic Church in Poland and the world. Mutual meetings and correspondence show great trust and discretion in moving issues at the highest level. All figures discussed in this article have significant importance in the existence and functioning of the Catholic Church as well as the Military Ordinariate in Poland and Emigration.
Źródło:
Colloquia Theologica Ottoniana; 2016, 1; 7-28
1731-0555
2353-2998
Pojawia się w:
Colloquia Theologica Ottoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jestem świadkiem, Stanisław Skorodecki, Szczecin 1999
Autorzy:
Zahajkiewicz, Marek T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041463.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
II wojna światowa
historia
prymas
World War II
history
Primate
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2000, 73; 476-478
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Normalizacja” relacji państwo–Kościół w latach siedemdziesiątych XX wieku z perspektywy prymasa Stefana Wyszyńskiego – nieznany dokument z Sekretariatu Prymasa Polski
“Normalisation” of the State-Church-Relations in the 1970s from the Point of View of Primate Stefan Wyszyński – an Unknown Document from the Secretariat of the Primate of Poland
Autorzy:
Łatka, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477943.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
prymas
Kościół
państwo
normalizacja
episkopat
primate
Church
state
normalization
episcope
Opis:
Kardynał Stefan Wyszyński zapowiedzianą w grudniu 1970 r. przez władze „normalizację” stosunków państwo–Kościół przyjmował z ostrożnością i dystansem, choć także z pewnym optymizmem. Liczył, że przynajmniej część postulatów episkopatu zostanie zrealizowana, szczególnie w zakresie budownictwa sakralnego. Już wiosną 1971 r. wiedział jednak, że „normalizacja” jest jedynie propagandowym wybiegiem. W 1972 r. w dokumencie przygotowanym na posiedzenie Rady Głównej Episkopatu Polski z 4 maja 1972 r. zatytułowanym „Sytuacja polityczna w Polsce a normalizacja stosunków między państwem a Kościołem” podsumowywał niejako stan relacji państwo–Kościół w pierwszych dwóch latach rządów ekipy Edwarda Gierka. Kardynał Wyszyński wnikliwie omówił w nim sytuację społeczno-polityczną w 1972 r. w kontekście całego bloku wschodniego. Najważniejszym spostrzeżeniem było wyczerpywanie się „dynamiki pogrudniowej odnowy”. Prymas omówił w dokumencie także koncepcję „normalizacji” propagowanej przez władze, głównie na przykładzie najważniejszych – w jego przekonaniu – wypowiedzi czołowych dygnitarzy Polski „ludowej”, skonfrontowanych z ich realnymi działaniami. Wspomniany materiał udowadnia, że kardynał Wyszyński wnikliwie analizował rzeczywistość polityczną PRL, nie dając się zwieść propagandzie władz.
Cardinal Stefan Wyszynski treated the “normalisation” of the State-Church relations, announced in December 1970 by the authorities, with caution and distance, though also with some optimism. He hoped that at least some of the postulates of the Episcopate would be implemented, especially regarding sacral construction. However, already in the spring of 1971, he knew that the “normalisation” is merely a propaganda evasion. In 1972, in a document prepared for the meeting of the Main Council of the Polish Episcopate of 4 May 1972 entitled “Political situation in Poland and the normalisation of relations between the State and the Church,” he summarised the State-Church relations in the first two years of government of Edward Gierek’s team. In it, Cardinal Wyszyński thoroughly discussed the social and political situation in 1972 in the context of the entire Eastern bloc. The most important observation was the exhaustion of the “dynamics of post-December renewal.” In the document, the Primate also discussed the concept of “normalisation” propagated by the authorities, mainly on the example of the most important – in his opinion – statements of the leading dignitaries of the “People’s” Poland, confronted with their real actions. The material in question proves that Cardinal Wyszyński thoroughly analysed the political reality of the PPR, not being misled by the propaganda of the authorities.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2018, 32; 530-545
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prymas Wyszyński - obrońca zakonów wobec prześladowań władz Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej
Primate Wyszyński - a Defender of Religious Orders against Presecutions by State Authorities in the Polish Peoples Republic
Autorzy:
Kaczmarek, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048015.pdf
Data publikacji:
2011-06-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
primate
religious orders
nuns
policy
government
Prymas
prześladowania
zakonnice
polityka
rząd
Opis:
Po II Wojnie światowej rozwinął się komunistyczny system wrogo nastawiony do religii i Kościoła w Polsce. Polityka anty-Kościół realizowana przez rząd oznaczała między innymi zwalczanie zakonów w celu całkowitej eliminacji życia religijnego w Polsce. W tym celu został wykorzystany szeroki wachlarz metod administracyjnych, prawnych i ekonomicznych. Były próby pozbawienia zakonów z możliwości przeprowadzania ich charyzmatów, aby przekonać społeczeństwo o nieprzydatności życia zakonnego. Prymas Wyszyński, jako głowa Kościoła w Polsce zaangażował się w obronie zakonów przeciwko złośliwym i wrogim polityki rządu.
After World War II the Communist system hostile towards religion and the Church was installed in Poland. The anti-Church policy implemented by the government meant among other things struggle against religious orders with the aim of a complete elimination of religious life in Poland. For this purpose a wide range of administrative, legal and economic methods were used. There were attempts to deprive religious orders of the opportunities to carry out their charisms and to convince the society of the usefulness of religious life. Primate Wyszyński, as head of the Church in Poland committed himself to the defense of religious orders against the malicious and hostile policy of the government. His activity aimed at ensuring religious orders with at least a minimum space needed to live and to realize their charisms. His concern for the future of religious orders was present both in documents regarding the state - Church relations dispatched from the Primate's office and in his personal meetings with representatives of the highest authorities in the country. In addition, Cardinal Wyszyński took action towards improvement of spiritual life in religious congregations and consolidation of all religious orders in Poland. Primate Wyszyński's extensive activity as well as his great authority enabled religious life to survive the time of persecution in the People's Republic of Poland and to weather the struggle strengthened.
Źródło:
Teologia i moralność; 2011, 6, 2(10); 155-165
1898-2964
2450-4602
Pojawia się w:
Teologia i moralność
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Andrzej Olszowski jako fundator kościoła w Ujeździe
Autorzy:
Gliński, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690311.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
church, Primate, parish, building, founder, architecture
Kościół, prymas, parafia, budowa, fundator, architektura
Opis:
In the 1420s, during the founding of Ujazd, the first church was built. It was a wooden church. It survived until 1794. The construction of the second temple was initiated by Primate Andrzej Olszowski. It was built in 1674–1680. Its architecture is typical of the wall-pillar construction popular in the 17th century. It was characterized by pillars embedded in the single-nave interior. Comparative analysis indicates the Warsaw architectural center as the provenance of this temple, whose representative objects were the buildings of Giovanni Battista Gisleni. Gisleni belonged to the most prominent architects of the Polish Baroque. He was active in the court of Sigismund III, Władysław IV and Jan Kazimierz. Primate Olszowski therefore had to meet him personally. In 1694, the church was consecrated by the grandson of Kacper Denhoff – Bishop of Przemyśl, and later by the Grand Chancellor of the Crown, Jerzy Albrecht Denhoff.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2018, 73; 87-92
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kardynał Stefan Wyszyński wobec Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich
Cardinal Stefan Wyszyński in Front of Union of Soviet Socialist Republics
Autorzy:
Kawa, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1998559.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
ZSRR
Kościół rzymskokatolicki
kompetencje
prymas Wyszyński
USSR
Roman Catholic Church
competences
Primate Wyszyński
Opis:
Celem artykułu było przedstawienie refleksji kardynała S. Wyszyńskiego na temat systemu komunistycznego w ZSRR, bowiem skutecznie demaskował rzeczywistość socjalistyczno-komunistyczną tego totalitarnego ustroju. W związku z tym ukazano najważniejsze publikacje dotyczące socjalizmu i komunizmu. Następnie przedstawiono ocenę tego systemu władzy, która w opinii Prymasa była zagrożeniem dla cywilizacji zbudowanej na fundamentach chrześcijańskich. Kolejno ukazano, że w trudnych latach przymusowej i powszechnej ateizacji przeprowadzanej brutalnie w ZSRR polski kardynał heroicznie wspierał tam Kościół, utrzymywał kontakty ze świeckimi i duchownymi, a nawet udzielał święceń kapłańskich i biskupich. Wśród duchownych działających w ZSRR, przeważnie w tajemnicy, był uważany i darzony wielkim szacunkiem jako ich Głowa Kościoła.
The aim of the article was to present the reflection of Cardinal S. Wyszyński on the subject of the communist system in the USSR, because he effectively exposed the socialist and communist reality of this totalitarian system. In this connection, the most important publications on socialism and communism were shown. Then an assessment of this system of power was presented, which in the Primate’s opinion was a threat to the civilization built on Christian foundations. It was later shown that in difficult years of forced and widespread atheization carried out brutally in the USSR, the Polish Cardinal heroically supported the Church there, kept in touch with the laity and the clergy and even he was ordained the priests and bishop. Among the clerics working in the USSR, mostly in secrecy, he was considered and respected as their Head of the Church.
Źródło:
Kościół i Prawo; 2018, 7, 1; 29-42
0208-7928
2544-5804
Pojawia się w:
Kościół i Prawo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
[Recenzja]:Stanisław Wilk SDB, Nadzwyczajne uprawnienia Prymasa Polski Augusta kard. Hlonda w świetle dokumentów Stolicy Apostolskiej. Die Sondervollmachten des polnischen Primas August Hlond im Lichte der Dokumente des Heiligen Stuhls, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin 2020, ss. 289+5nlb, ISBN 978-83-7306-941-1
Autorzy:
Flaga, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33340266.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
August Hlond
kardynał
nadzwyczajne uprawnienia
prymas Polski
II wojna światowa
salezjanie
Stolica Apostolska
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2023, 121; 619-624
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Milenium w administracji gorzowskiej
Millennium in administration in Gorzow
Autorzy:
Wejman, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/469690.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
milenium
ordynariat gorzowski
prymas
obchody
chrzest
Millenniumm
ordinariate of Gorzow
primate
celebration
christening
Opis:
W ordynariacie gorzowskim uroczystości milenijne miały miejsce 5 i 6 listopada 1966 r. Rozpoczęły się one wieczorem 5 listopada 1966 r. równocześnie w: Szczecinie, Gorzowie Wlkp., Międzyrzeczu i 21 większych parafiach diecezji: Barlinek, Dębno, Dobiegniew, Drezdenko, Kostrzyn, Myślibórz, Piła (parafia św. Antoniego i Świętej Rodziny), Pyrzyce, Słubice, Stargard Szcz. (parafia NMP i św. Jana), Strzelce Krajeńskie, Sulechów, Świebodzin, Wałcz (parafia św. Mikołaja i św. Antoniego), Winnica, Wschowa, Zielona Góra (parafia św. Jadwigi i Najświętszego Zbawiciela). Życzeniem księdza prymasa Polski S. Wyszyńskiego było, aby na szlaku obchodów Tysiąclecia Chrześcijaństwa w Polsce, obok stolic biskupich czy innych predysponowanych do tego miejscowości, znalazły się także 2 parafie ordynariatu gorzowskiego: Kamień Pomorski i Kołobrzeg. Ksiądz prymas odwiedził Kamień Po-morski 1 lipca 1967 r., a Kołobrzeg 2 lipca tegoż roku. Najlepszym ich podsumowaniem są słowa listu bp. Wilhelma Pluta do diecezjan: „Wszyscy Biskupi Goście jednomyślnie ocenili: Gorzowski obchód Milenium był z tych 22 obchodów chyba jednym z najpiękniejszych. A postawa Wasza kazała im orzec: kapłani i wierni diecezji gorzowskiej przekonali nas, że oni tu są u siebie, nie od 21 lat, ale od 1000 lat (…). Księdza prymasa szczególnie ujęła serdeczność, jakiej doznał w domu biskupim, i w spotkaniu się z kapłanami i tłumami wiernych”.
Millennium celebrations in the ordinariate Gorzow took place on 5 and 6 November 1966. It began in the evening November 5, 1966, the same time in Szczecin, Gorzow Wielkopolski, Międzyrzecze and 21 more parishes in the diocese: Barlinek, Debno, Dobiegniew, Drezdenko, Kostrzyń, Mysliborz, Pila (parish of St. Anthony and the Holy Family), Pyrzyce, Slubice, Stargard Szczecinski (parish of St. Mary and St. John), Strzelce Krajeńskie, Sulechów, Swiebodzin, Walcz (parish of St. Nicholas and St. Anthony), Winnica, Wschowa, Zielona Gora (parish of St. Hedwig and the Holy Savior). The desire of Polish Primate S. Wyszynski was that the trail commemoration of the millennium of Christianity in Poland, in addition to bishoprics and other predisposed to this places, there were also two parishes ordinariate of Gorzow: Kamien Pomorski and Kolobrzeg. Primate visited Kamien Pomorski 1 July 1967, and Kolobrzeg July 2 of that year. The best of the summary are the words of the Bishop Wilhelm Pluta to the diocesans: „All the bishops of visitors unanimously appreciated: Gorzow was a celebration of the Millennium of the 22 celebrations perhaps one of the most beautiful. And Your attitude made them decide: the priests and faithful of the Diocese of Gorzow convinced us that they are here at home, not in 21 years, but since 1000 years (...). Primate particularly recognized the warmth with which he was in the bishop's house, and a meeting with the priests and the crowds of the faithful”.
Źródło:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2013, 20; 279-300
1230-0780
2719-4337
Pojawia się w:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Korespondencja Prymasa i Senatu z czerwca - listopada 1648 roku : Bezkrólewie. Chmielnicki. Elekcja
Autorzy:
Librowski, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1043887.pdf
Data publikacji:
1987
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
XVII wiek
silva rerum
prymas
korespondencja
rękopis
17th century
Primate
correspondence
manuscript
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1987, 55; 203-301
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Muzeum Lat Dziecięcych Prymasa Tysiąclecia Stefana Kardynała Wyszyńskiego w Zuzeli
The Museum of the Childhood Years of the Primate of the Millenium Cardinal Stefan Wyszyński in Zuzela
Autorzy:
Hamryszczak, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1022862.pdf
Data publikacji:
2020-12-21
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Zuzela
Stefan Wyszyński
Prymas Tysiąclecia
muzeum
dzieciństwo
Primate of the Millennium
museum
childhood
Opis:
Zuzela to wieś w diecezji łomżyńskiej, gdzie 3 sierpnia 1901 r. urodził się Stefan Wyszyński. Jego ojciec Stanisław był organistą w miejscowej parafii. Rodzina Wyszyńskich mieszkała w budynku organistówki naprzeciw kościoła parafialnego pw. Przemienienia Pańskiego. W 1910 r. przeniosła się do Andrzejewa, gdzie Stanisław Wyszyński otrzymał posadę organisty oraz lepsze warunki lokalowe dla rozrastającej się rodziny. Muzeum w Zuzeli powstało w 1990 r. w budynku dawnej szkoły powszechnej, do której uczęszczał Stefan Wyszyński. Instytucja jest prowadzona przez parafię w Zuzeli, a każdorazowy proboszcz jest kustoszem. Placówką przez ponad dwadzieścia lat opiekowały się bezhabitowe Siostry Służki NMP Niepokalanej. W budynku muzeum zrekonstruowano salę szkoły powszechnej z początku XX wieku, do której uczęszczał Stefan Wyszyński oraz mieszkanie rodziny organisty Stanisława Wyszyńskiego. W aranżacji wnętrz starano się o jak najwierniejsze ich odtworzenie, aby zwiedzający mógł poznać warunki życia i wzrostu religijno-intelektualnego przyszłego prymasa Polski. Do przestrzeni wystawienniczej zalicza się również kościół parafialny pw. Przemienienia Pańskiego w którego budowie uczestniczył Stanisław Wyszyński. W świątyni znajduje się chrzcielnica, przy której przyjął chrzest Stefan Wyszyński oraz ołtarz Matki Bożej Częstochowskiej, przed którym modliła się rodzina Wyszyńskich, a Stefan służył do mszy św. W kościele zainstalowano również 14 witraży, które opisują koleje wydarzenia z życia kardynała Stefana Wyszyńskiego od narodzin do śmierci i pogrzebu. W otoczeniu kościoła znajduje się również kilka upamiętnień ważnych rocznic z życia Prymasa Tysiąclecia, np. urodzin czy przyjęcia święceń kapłańskich. Również jeden z dzwonów nosi imię kard. Stefana Wyszyńskiego. Na placu kościelnym, przed wejściem znajduje się duży spiżowy pomnik Prymasa jako Ojca Narodu. Muzeum Lat Dziecięcych Prymasa Tysiąclecia Stefana Kardynała Wyszyńskiego w Zuzeli jest przykładem palcówki muzealnej, która powstała jako owoc dumy mieszkańców parafii ze swojego najbardziej znanego rodaka, ale stanowi też świadectwo zrozumienia wagi zachowania śladów przeszłości. Miejsce to umiejętnie łączy tradycyjne zwiedzanie muzeum z przeżyciami religijnymi, poprzez proponowaną przez kustosza kolejność poznawania Zuzeli: wizyta w kościele, modlitwa (msza św.), poznanie życia kard. Stefana Wyszyńskiego poprzez witraże w kościele oraz elementy pamiątkowe na placu kościelnym, by na końcu zwiedzić muzeum Lat Dziecięcych Prymasa Tysiąclecia Stefana Kardynała Wyszyńskiego w Zuzeli, czyli dawną szkołę i mieszkanie organisty Wyszyńskiego. To parafialne muzeum jest przykładem realizacji wskazań Papieskiej Komisji Dóbr Kultury czy też polskiego prawodawstwa kościelnego, dotyczących misji muzeów kościelnych. Wspomniana placówka realizuje nie tylko działalność kulturalną, ale i oddziałuje duszpastersko na wspólnotę Kościoła partykularnego.
Zuzela is a village in the Diocese of Łomża, where Stefan Wyszyński was born on 3 August 1901. His father Stanisław was an organist in the local parish. The Wyszyński family lived in the vicar’s building opposite the church. In 1910, the family moved to Andrzejewo, where Stanisław Wyszyński was given the position of organist and better accommodation conditions for the growing family. The Museum in Zuzela was established in 1990 in the building of the former primary school, attended by Stefan Wyszyński. The institution is run by the parish in Zuzela, and each parish priest serves as its custodian. For more than twenty years, the institution was looked after by the habitless Sisters Servants of Mary Immaculate. The hall of the primary school from the early 20th century, which Stefan Wyszyński attended, and the apartment of the family of the organist Stanisław Wyszyński were reconstructed within the museum. In the interior design efforts were made to reconstruct them as faithfully as possible, so that the visitor could learn about the living conditions and religious and intellectual development of the future Primate of Poland. The exhibition space also includes the Parish Church of the Transfiguration of the Lord, in the construction of which Stefan and his father took part. The temple has a baptistery where Stefan Wyszyński was baptised and the altar of Our Lady of Częstochowa, in front of which the Wyszyński family prayed, and Stefan served at Mass. There are also 14 stained-glass windows installed in the church, which describe the events in the life of Cardinal Stefan Wyszyński from his birth until his death and funeral. The church is also surrounded by several reminiscences of important anniversaries in the life of the Primate of the Millennium, such as birthdays or priestly ordinations. One of the bells is named after Cardinal Stefan Wyszyński. In the church square, in front of the entrance there is a large bronze statue of the Primate presented as the Father of the Nation. The Museum of the Childhood Years of the Primate of the Millenium Cardinal Stefan Wyszyński in Zuzela is an example of a museum that was created as a fruit of pride of the parish inhabitants with their most revered compatriot, but it is also a testimony of understanding of the importance of preserving the traces of the past. This place skilfully combines a traditional visit to the museum with religious experiences, through the following order of learning about Zuzela, proposed by the custodian: a visit to the church, prayer (mass), learning about the life of Cardinal Stefan Wyszyński through stained-glass windows in the church and the commemorative elements in the church square, and finally visiting the Museum of the Childhood Years of the Primate of the Millenium Cardinal Stefan Wyszyński in Zuzela, i.e. the former school and apartment of the organist Wyszyński. This parish museum is an example of the implementation of the recommendations of the Pontifical Commission for the Cultural Heritage of the Church and the Polish Church legislation on the mission of church museums. Not only does the institution implement cultural activities, but it also exerts a pastoral impact on the community of the particular Church.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2020, 114; 97-122
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prezbiter - świadek i sługa komunii. Aktualność przesłania Listu do moich kapłanów
The Presbyter - a Witness and Servant of Communion. The Validity of the Message of A Letter to my Priests
Autorzy:
Olczyk, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048021.pdf
Data publikacji:
2011-06-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Priesthood
communion
presbyter
Primate Stefan Wyszyński
community
kapłaństwo
komunia
prezbiter
Prymas Stefan Wyszyński
wspólnota
Opis:
Autor artykułu był inspirowany przez refleksją prymasa Stefana Wyszyńskiego dotyczącą tożsamości i misji kapłana, które zawarł w „Listach do moich kapłanów”. Książka podejmuje szereg tematów zintegrowanych przez troskę o jedność kapłanów w służbie kościelnej komunii. Dar nadprzyrodzonej mocy występującej w komunii z Bogiem w Kościele pozwala tym, którzy wierzą w Chrystusa na ukształtowanie nowych relacje braterskich, co czyni ich prawdziwą Bożą rodziną. Osobista więź z Bogiem, relacji z biskupem zwyczajnym, innych kapłanów i świeckich są podstawą wymiary, w której księża mają pojawić się jako świadkowie i słudzy komunii.
The author of the article was inspired by the reflections of Primate Stefan Wyszyński on the identity and mission of the presbyter collected in A Letter to my Priests. The book takes up a range of themes integrated by an obvious concern for the unity of priests in the service of ecclesial communion. For the Primate of the Millennium man's social nature clearly confirms the truth about man's calling to live in community, not just the temporal one, but the supernatural one as well. This natural capacity to enter into relations with others, in order to be understood correctly, must be interpreted in the light of Divine Revelation. A rich inner life allows one to contemplate the mystery of the Holy Trinity and perceive it as a source of ecclesial and interpersonal communion. The gift of supernatural power inherent in communion with God in the Church enables those who believe in Christ to forge new fraternal relations, making them a true family of God. This process occurs thanks to priestly ministry, so presbyters are especially called to illuminate their mutual relations with this new style of community life. A personal bond with God, relation with the bishop ordinary, other presbyters and the lay faithful are the basic dimensions in which priests are to appear as the witnesses and servants of communion.
Źródło:
Teologia i moralność; 2011, 6, 2(10); 119-140
1898-2964
2450-4602
Pojawia się w:
Teologia i moralność
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prymas Stefan Wyszyński wobec rzeczywistości społeczno-politycznej PRL w 1968 r.
Primate Stefan Wyszyński and the socio-political reality of the Polish Peoples Republic in 1968
Autorzy:
Łatka, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2139256.pdf
Data publikacji:
2022-10-03
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
prymas Wyszyński
1968
młodzież
władze PRL
społeczeństwo
Primate Wyszyński
the youth
communist authorities
society
Opis:
Tekst w całościowy sposób przybliża podejście kard. Stefana Wyszyńskiego do rzeczywistości społeczno-politycznej PRL w 1968 r. Omówiono trzy płaszczyzny aktywności prymasa: nauczanie społeczne, stosunek do wydarzeń politycznych oraz do najważniejszych problemów z zakresu relacji państwo–Kościół. Analizę oparto na źródłach pierwotnych w postaci wypowiedzi hierarchy: publicznych, w czasie obrad Episkopatu i na kartach dziennika Pro memoria.
The text comprehensively introduces the approach of Cardinal Stefan Wyszyński to the social and political reality of the Polish People's Republic in 1968. Three planes of Primate's activity were discussed: social teaching, his attitude towards political events and the most important problems of the state-Church relations. The analysis was based on primary sources in the form of the hierarch's statements: in public, during Episcopal sessions and on the pages of his diary Pro memoria.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2022, 29, 1; 241-257
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elementy duchowości w nauczaniu błogosławionego Kardynała Stefana Wyszyńskiego
Elements of spirituality in blessed Cardinal Stefan Wyszyński
Autorzy:
Piechota, Władysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233637.pdf
Data publikacji:
2022-10-15
Wydawca:
Teologiczne Towarzystwo Naukowe Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku
Tematy:
Cardinal Primate
Church
Marian devotion
work
nation
homeland
Prymas
Kościół
maryjność
praca
naród
ojczyzna
Opis:
Prawdziwa duchowość chrześcijańska prowadzi do świętości jako najwyższego przejawu tejże duchowości, co w odniesieniu do prymasa Stefana Wyszyńskiego zostało potwierdzone aktem beatyfikacyjnym. Prymas wyraźnie i jasno wskazał na miejsce Kościoła w swoim życiu i posługiwaniu. Wytyczał mu wiele zadań do spełnienia w Polsce. Dotyczyły one świata, społeczeństwa i konkretnego człowieka. Przede wszystkim podkreślał, że Kościół jest nośnikiem zbawienia. W nauczaniu społecznym widział potrzebę rozwiązywania w państwie problemów społecznych. Pracę, której poświęcał dużo miejsca, łączył z teologią krzyża. Zwracając przy tym uwagę, że nabiera ona sensu nie tylko w wymiarze doczesnym, ale także w aspekcie wieczności. Rozpoznawalną cechą jego duchowości jest maryjność. Maryja – według Prymasa – stała się nie tylko wzorem wiary, nadziei, miłości i doskonałego zjednoczenia z Chrystusem, ale również rozumnego posłuszeństwa, modlitwy uwielbienia, dyspozycyjności wobec Boga. Według kardynała S. Wyszyńskiego siłą narodu i ojczyzny jest wiara. Ona była dla niego ważnym czynnikiem dla zrozumienia jej duchowych dziejów i jej etosu. Rozumiał, że te dwie wielkie wartości – Kościół i Ojczyzna – mają wysoką cenę. Dlatego wprowadzał wobec siebie, jak i obywateli pojęcie służby, którą należy pieczołowicie podejmować. Zatem idąc po myśli jego nauczania, trzeba upowszechniać i propagować w życiu społecznym ideę służby i pomagania. Nie można więc urządzać się w Ojczyźnie tylko w perspektywie konsumpcyjnego wygodnictwa.
The real Christian spirituality leads to the holiness as the highest sign of this spirituality. According to Carinal Primate Stefan Wyszyński was confirmed by the act of beatification. The cardinal showed loud and clear what the place in his life and ministration Church had. It appointed him plenty of tasks to fulfil in Poland. They were related to the world, community and a single human being. Stefan Wyszyński emphasized that the Church is a carrier of salvation. In a social teaching, he perceived the need of social issues’ solving. He connected the work that was focused on with the cross theology. Simultaneously, drawing attention to the fact that it started to make sense not only in a temporal dimension, but also in an eternal one. The recognizable characteristic of his spirituality is Mary who is, according to Cardinal, became not only the model of faith, hope, love and perfect unity with Jesus Christ, but also the reasonable obedience, prayer of worship, availability towards the God. According to Cardinal S. Wyszyński, the faith is power of nation and homeland. It was the significant factor to understand its spiritual history and ethos for him. He knew that those two great values: Church and Homeland, had a high price. That is why, he introduced for him and people, the concept of service that should be taken up. So, one has to disseminate and promote the idea of service and helping in a social life. What cannot be done is life in homeland arranged only in a way of consumerist conveniences.
Źródło:
Studia Włocławskie; 2022, 24; 250-278
1506-5316
2449-8777
Pojawia się w:
Studia Włocławskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konferencja Wyższych Przełożonych Zakonów Męskich w Polsce i konsulta zakonna PRL
Die Konferenz der höheren Vorgesetzten der männlichen Orden in Polen und der Ordensbeirat
Autorzy:
Zamiatała, Dominik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1039550.pdf
Data publikacji:
2009-12-18
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Nachkriegszeit
Primas Hlond
Kloster
okres powojenny
prymas Hlond
zakon
postwar period
primate Hlond
monastery
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2009, 92; 323-341
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kardynał Stefan Wyszyński jako inspirator i protektor rozwoju życia religijnego na Pomorzu Zachodnim
Cardinal Stefan Wyszynski as the initiator and protector of the development of religious life in Western Pomerania
Autorzy:
Wiązowski, Eugeniusz Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/469774.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
kardynał
Wyszyński
prymas
Kościół
diecezja
Koszalin
Kołobrzeg
Słupsk
cardinal
Wyszynski
Primate
Church
diocese
Kolobrzeg
Slupsk
Opis:
Prymas Polski kard. Stefan Wyszyński troszcząc się o Ziemie Zachodnie i Północne był inspiratorem i protektorem rozwoju życia religijnego na Pomorzu Zachodnim. Długoletnie zabiegi oraz starania kard. Wyszyńskiego w Stolicy Apostolskiej zostały uwieńczone sukcesem, bowiem w 1972 r. obok innych diecezji polskich na Ziemiach Zachodnich i Północnych powstały diecezje: gorzowska, szczecińsko-kamieńska i obejmująca Pomorze Środkowe oraz na-wiązująca do tradycji dawnego biskupstwa kołobrzeskiego diecezja koszalińsko-kołobrzeska z siedzibą w Koszalinie. Włączono ją w granice metropolii gnieźnieńskiej. Prymas Polski dwukrotnie odwiedził Koszalin, Kołobrzeg oraz Słupsk głosząc kazania, które nacechowane były zachętą do zachowania wiary i wierności Kościołowi katolickiemu oraz chrześcijańskim tradycjom narodu polskiego.
Poland’s Primate Cardinal. Stefan Wyszynski caring for the western and northern areas was the initiator and protector of the development of religious life in Western Pomerania. Cardinal Wyszynski’s long-term endeavours and efforts in the Holy See were indeed successful, as in 1972, along with other Polish dioceses in the western and northern dioceses the following ones were created: Gorzów, Szczecin-Kamiensk, another one covering Central Pomerania and the Diocese of Koszalin-Kolobrzeg, based in Koszalin, which referred to the tradition of the former bishopric of Kolobrzeg. This was included in the boundaries of the Gniezno metropolis. The primate of Poland visited Koszalin, Kolobrzeg, and Slupsk twice. During his trips, he preached, sparing no efforts to encourage people to keep the faith and fidelity to the Catholic Church and the Christian traditions of the Polish nation.
Źródło:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2013, 20; 331-351
1230-0780
2719-4337
Pojawia się w:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poezja okolicznościowa wobec śmierci prymasa Michała Jerzego Poniatowskiego
The occasional poetry towards Michal Jerzy Poniatowski ’sdeath
Autorzy:
Maksimowicz, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690330.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Michał Jerzy Poniatowski
prymas
śmierć
trucizna
wiersze nagrobkowe
Michal Jerzy Poniatowski
Primate
death
poison
funerary poems
Opis:
The Author looks at Primate Michal Jerzy Poniatowski’s death not only through the prism of funerary poems. She also studies it in connection with the works dedicated to him during his life that show distinctly how different he was seen and judged. Among poems composed after the Primate’s death, the Author chooses the unique apologetic volume with two epitaphs by Jacek Idzi Przybylski and Andrzej Jan Kanty Trzcinski as the subject of more detailed research. Among the works that express a depreciating attitude to Poniatowski, the Author cites the anonymous ones. The poems described in this paper harmonise well with the whole atmosphere that accompanied Poniatowski’s death.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2013, 68; 111-130
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
[Recenzja]: Robert Danieluk SJ, Lidia Potykanowicz-Suda, Kardynał Stefan Wyszyński współzałożyciel i protektor Papieskiego Instytutu Studiów Kościelnych, Rzym 2020, ss. 88.
Autorzy:
Hamryszczak, Artur Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1602484.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Papieski Instytut Studiów Kościelnych
ks. Eugeniusz Reczek
ks. Hieronim Fokciński
Stefan Wyszyński
prymas Tysiąclecia
ABMK
Informatones
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2021, 115; 569-572
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prymas Józef Glemp wobec opozycji politycznej w latach 1981-1982
Primate Józef Glemp against the political opposition in 1981–1982
Autorzy:
Łatka, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1009039.pdf
Data publikacji:
2018-05-04
Wydawca:
Akademia Katolicka w Warszawie
Tematy:
prymas Glemp
Kościół
władze
opozycja
„Solidarność”
stan wojenny
Primate Glemp
Church
authorities
opposition
Solidarity
martial law
Opis:
The attitude of primate Józef Glemp to the political opposition was re-served and cautious. His view of the activities of Solidarity and its underground was due to several fundamental factors: the will to continue the line of action of Primate Wyszyński, a critical evaluation of the activities of political circles opera-ting within Solidarity (above all KOR) and many leaders of the said social move-ment and vision of the Church's activity in the last decade of the PRL.
Źródło:
Warszawskie Studia Teologiczne; 2018, 31, 2; 28-45
0209-3782
2719-7530
Pojawia się w:
Warszawskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sytuacja katolików w powojennym Elblągu do wizyty prymasa Wyszyńskiego w 1958 roku
The situation of Catholics in post-war Elbląg to the visit of Primate Wyszyński in 1958
Autorzy:
Zawadzki, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154373.pdf
Data publikacji:
2022-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
diecezja warmińska
Elbląg
prymas Stefan Wyszyński
Kościół katolicki
diocese of Warmia
Primate Stefan Wyszyński
Catholic Church
Opis:
Po zakończeniu drugiej wojny światowej rozpoczął się długotrwały proces odbudowy Elbląga i konsolidacji społecznej ludności przybyłej z różnych stron Polski. Istotną rolę w tym procesie odegrał Kościół rzymskokatolicki, a konkretnie parafia staromiejska św. Mikołaja oraz elbląskie duchowieństwo. Odbudowa świątyń w Elblągu oraz organizowanie życia duszpasterskiego w mieście po 1945 r. odbywało się w warunkach narastającej wrogości i prześladowań ze strony władz komunistycznych. W tej sytuacji dwie wizyty prymasa Stefana Wyszyńskiego w powojennym Elblągu, w 1950 i 1958 r., miały olbrzymie znaczenie społeczno-religijne, patriotyczne i więzotwórcze w środowisku elbląskich katolików.
After the end of the Second World War, a long process of rebuilding Elbląg and social consolidation of the population arriving from different parts of Poland began. The Roman Catholic Church, specifically the Old Town parish of St. Nicholas and the Elblag clergy, played an important role in this process. The rebuilding of the churches in Elbląg and the organisation of pastoral life in the city after 1945 took place under conditions of increasing hostility and persecution on the part of the communist authorities. In this situation, two visits by Primate Stefan Wyszyński to post-war Elbląg, in 1950 and 1958, were of enormous social and religious significance, patriotic and bond-building among Elbląg’s Catholics.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2022, 23; 123-132
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność i nauczanie Sługi Bożego Stefana Wyszyńskiego – implikacje pedagogiczne dla potrzeb praktyki penitencjarnej
Activities and teaching the Servant of God Stefan Wyszynski - pedagogical implications for penitential practice
Autorzy:
Wierzbicki, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2098486.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Prymas Stefan Wyszyński
wychowanie chrześcijańskie
praktyka penitencjarna
godność
Primate Stefan Wyszyński
Christian education
penitentiary practice
dignity
Opis:
Wieloletnia działalność Sługi Bożego Stefana Wyszyńskiego na rzecz Kościoła w Polsce oraz obrony polskiej tożsamości uwidacznia się na polu odszukiwania oblicza współczesnych wartości, w kontekście wychowania, charakterystycznego dla chrześcijaństwa. Niniejszy artykuł w sposób syntetyczny ukazuje specyficzne rysy sylwetki duchowej oraz wybrane fakty z życia przyszłego błogosławionego, Prymasa Tysiąclecia Stefana Wyszyńskiego, jakie wyłaniają się na podstawie analizy jego działalności i nauczania. Źródłem wiedzy o Prymasie uczyniono jego przemówienia, kazania, homilie, notatki z czasu, kiedy był on więziony. Problematyka badań nad postacią i dziedzictwem Prymasa Stefana Wyszyńskiego uwidacznia się w potrzebie dociekań autora dotyczących doświadczeń wiary oraz możliwości wykorzystania poznawanej rzeczywistości w praktyce pedagogicznej wychowania resocjalizacyjnego.
The many years of activity of the Servant of God Stefan Wyszynski for the Church in Poland and the defense of Polish identity are visible in the field of searching for the face of contemporary values in the context of upbringing, characteristics of Christianity. This article presents in a synthetic way the specific features of the spiritual figure and selected facts from the life of the future blessed, the Primate of the Millennium, Stefan Wyszyński, which emerge on the basis of the analysis of his activities and teaching. The source of knowledge about the primate were his speeches, sermons, homilies, notes from the time when he was imprisoned. The issue of research on the figure and heritage of Primate Stefan Wyszyński is visible in the author's need for research on the experience of faith and the possibility of using the reality he learns in the pedagogical practice of social rehabilitation education.
Źródło:
Forum Pedagogiczne; 2021, 11, 2; 73-85
2083-6325
Pojawia się w:
Forum Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bp Andrzej F. Dziuba, Prymas – kanclerz – patron. Kardynał Stefan Wyszyński, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego: Warszawa 2021, ss. 457
Bp Andrzej F. Dziuba, Primate – chancellor – patron. Cardinal Stefan Wyszyński, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kadynała Stefana Wyszyńskiego: Warszawa 2021, pp. 457
Autorzy:
Kalinski, Dennis
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23050909.pdf
Data publikacji:
2023-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
Stefan Wyszyński
Prymas Polski
Kościół w Polsce
komunizm
Stefan Wyszynski
Primate of Poland
Church in Poland
communism
Źródło:
Studia Elbląskie; 2023, 24; 459-463
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pisarstwo prymasa Andrzeja Olszowskiego (1623–1677)
Autorzy:
Wichowa, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690302.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Primate Andrzej Olszowski, Olszowski’s biography, Olszowski’s works
prymas Andrzej Olszowski, Olszowski biografia, Olszowski dorobek literacki
Opis:
Primate Andrzej Olszowski (1623–1677) left a rich literary legacy, which has not yet become an object of interest for historians of literature. Olszowski’s works have been treated as source texts for political history studies of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the 17th century. The first part of the article is an outline of Olszowski’s biography, secondly, the entire output of the writer is briefly summarized. Next, the main work of Olszowski: Censura candidatorum sceptri polonici is analyzed thoroughly – both in terms of issues and writing skills. Also, the treatise De Archiepiscopatu Gnesnensi receives insightful analysis. Other works, especially oratorical texts, have been discussed synthetically, but with regard to the literary qualities of these texts, with an indication of Olszowski’s mastery of the art of rhetoric. In addition, the outline of the entire work of the Primate is concisely drawn, postulating that it should become the subject of a monographic study.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2018, 73; 105-132
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spis ludności Diecezji Krakowskiej prymasa M. J. Poniatowskiego z 1787 roku
Autorzy:
Kumor, Bolesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044711.pdf
Data publikacji:
1977
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
diecezja krakowska
prymas
duszpasterstwo
XVI wiek
katolicyzm
diocese of Krakow
Primate
Christian ministry
16th century
Catholicism
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1977, 35; 255-283
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Echa decyzji podejmowanych przez kardynałów Augusta Hlonda i Stefana Wyszyńskiego w ocenach Stolicy Apostolskiej
Echoes of the Decisions Made by Cardinals August Hlond and Stefan Wyszyński in the Assessments of the Holy See
Autorzy:
Wójcik, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/516459.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydział Teologiczny
Tematy:
dyplomacja
Stolica Apostolska
Polska
Niemcy
prymas
Ziemie Odzyskane
stalinizm
diplomacy
Germany
Holy See
Polska
primate
Recovered Territories
Stalinism
Opis:
Niniejszy artykuł koncentruje się wokół reakcji Stolicy Apostolskiej na decyzje podejmowane przez Prymasów Polski Augusta Hlonda i Stefana Wyszyńskiego w okresie stalinowskim w Polsce w latach 1945-1956 ze szczególnym uwzględnieniem problematyki Ziem Zachodnich i Północnych. W części wstępnej przedstawiono zagadnienie aktualny stan badań, na trudności w dostępie do bezpośrednich źródeł kościelnych oraz przedstawiając aktualnie dostępne źródła archiwalne i drukowane. W pierwszej, zasadniczej części artykułu zaprezentowano reakcje Kurii rzymskiej na działalność kardynała Augusta Hlonda w latach 1945-1948. W omawianym okresie najważniejszą i budzącą najwięcej kontrowersji decyzją Prymasa Polski było ustanowienie organizacji kościelnej na tzw. Ziemiach Odzyskanych. Przedstawiono tu w ogólnych zarysach problem relacji polsko-niemieckich w okresie powojennym oraz podejście dyplomacji watykańskiej do nowej sytuacji geopolitycznej w Europie, w szczególności do problemu granicy między Polską a Niemcami. Zaprezentowano także kwestię rozmów kardynała Hlonda w Kurii rzymskiej w 1946 roku w kontekście problemu polsko-niemieckiego oraz prób nawiązania relacji dyplomatycznych ze Stolicą Apostolską ze strony rządu polskiego. W drugiej część artykułu analizuje się reakcje Stolicy Apostolskiej na działalność Prymasa Stefana Wyszyńskiego ze szczególnym uwzględnieniem układu rząd-episkopat z 14 kwietnia 1950 roku. Omówiono zasadnicze etapy i kontekst negocjacji między rządem i episkopatem oraz kontrowersje związane z podpisaniem porozumienia ze strony dyplomacji watykańskiej. Przedstawiono zastrzeżenia Stolicy Apostolskiej do całości porozumienia oraz do jego poszczególnych artykułów, zwracając uwagę na jego reperkusje międzynarodowe w kontekście problematyki polsko-niemieckiej.
This article focuses on the reactions of the Holy See to the decisions taken by Primates of Poland August Hlond and Stefan Wyszyński in the Stalinist period in Poland in the years 1945-1956. The article puts a particular emphasis on the problems of the Western and Northern Territories. The introductory part presents the issue of sources concerning the relationship between the government – the Church – the Holy See, while being sensitive to the current state of research and the difficulties in access to the direct Church’s sources. Further, it indicates currently available archival and printed sources. The first, main part of the article discusses the reactions of the Roman Curia to the activities of Cardinal August Hlond in 1945-1948. In the discussed period the most important and the most controversial decision of the Primate of Poland was the establishment of ecclesiastical structures on the so-called Recovered Territories. Thereby, author presents the general outline of the problem of the Polish-German relations in the post-war period and he approach of Vatican diplomacy to the new geopolitical situation in Europe. Furthermore, the problem of the border between Poland and Germany is discussed. Another topic presented are the talks between Cardinal Hlond in the Roman Curia in 1946 in the context of the Polish-German problem and attempts to establish diplomatic relations with the Holy See by the Polish government. In the second part of the article, author analyzes the reactions of the Holy See to the activities of Primate Stefan Wyszynski, with particular accent on the government-episcopate agreement of April 14, 1950. Then, he discusses the main stages and the context of negotiations between the government and the episcopate as well as the controversies connected with the signing of the agreement on the part of the Vatican diplomacy. Moreover, he presents the concerns of the Holy See to the entire agreement and its particular articles. Author pays also attention to the international repercussions of the agreement in the context of Polish-German relations.
Źródło:
Studia Paradyskie; 2018, 28; 303-318
0860-8539
Pojawia się w:
Studia Paradyskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ wiedzy o orędziu fatimskim na nauczanie prymasa Augusta Hlonda
The influence of knowledge about the Fatima message the teaching of Primate August Hlond
Autorzy:
Łaszewski, Wincenty
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/570794.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Biblioteka Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej
Tematy:
prymas Polski kard
August Hlond
Fatima
objawienia
Niepokalane Serce
Primate of Poland Cardinal August Hlond
revelations
Immaculate Heart
Opis:
„Zwycięstwo przyjdzie przez Maryję” – to duchowy testament pozostawiony przez prymasa Polski kard. Augusta Hlonda. W niniejszym artykule zostało poddane analizie jego nauczanie w odniesieniu do objawień w Fatmie w 1917 r. Ukazano wspólne elementy treści objawień i wypowiedzi A. Hlonda. Porównano Akt poświęcenia świata Niepokalanemu Sercu Maryi dokonany przez papieża Piusa XII z tym dokonanym przez Augusta Hlonda na Jasnej Górze. Przedstawiono także tezę mówiącą o tożsamych z fatimskimi orędziami wizjach św. Jana Bosko.
“Victory will come through Mary” – this is a spiritual testament, left by the Primate of Poland, Cardinal August Hlond. This article analyzes his teaching in relation to the apparitions in Fatima in 1917. Common elements of the content of the apparitions and statements of A. Hlond were presented. The Act of the consecration of the world to the Immaculate Heart of Mary, made by Pope Pius XII, was compared with that of August Hlond at Jasna Gora (Jasna Góra). There is also a thesis about the visions of Saints who are identical with the Fatima messages of Jan Bosko.
Źródło:
Rocznik Skrzatuski; 2019, 7; 195-210
2300-8296
Pojawia się w:
Rocznik Skrzatuski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współpraca słowackiego biskupa Pavla Hnilicy z polskimi katolikami w latach 1964-1989
Cooperation of the Slovak bishop Pavel Hnilica with Polish Catholics during 1964-1989
Autorzy:
Szumiło, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407994.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Czechosłowacja
Kościół Rzymskokatolicki
biskup Pavol Hnilica
prymas Stefan Wyszyński
Czechoslovakia
Roman Catholic Church
Bishop Pavol Hnilica
Primate Stefan Wyszyński
Opis:
Po 1956 r. została nawiązana współpraca między polskimi i słowackimi katolikami,  w ramach której Polacy udzielali w różnych formach pomocy dla prześladowanego Kościoła w komunistycznej Czechosłowacji. Akcja ta polegała przede wszystkim na przerzucie zakazanej literatury religijnej oraz przekazywaniu informacji i potajemnym wyświęcaniu księży. Znaczącą rolę odgrywała przy tym słowacka emigracja kościelna z biskupem Pavlem Hnilicą na czele. Hnilica miał zakaz wjazdu do Czechosłowacji, ale do 1978 r. przyjeżdżał regularnie do Polski, aby osobiście organizować kanały przerzutowe do kraju oraz spotykać się z przedstawicielami   słowackiego tajnego Kościoła i młodymi Słowakami na oazach Ruchu Światło-Życie. Nawiązał bliską współpracę z polskimi biskupami i księżmi, w szczególności z kardynałami Wyszyńskim i Wojtyłą.
After 1956, cooperation was established between Polish and Slovak Catholics, under which Poles provided various forms of help to the persecuted Church in communist Czechoslovakia. This action consisted primarily in the transfer of banned religious literature, information, and the clandestine ordination of priests. A significant role was played by the Slovak ecclesiastical emigration headed by Bishop Pavel Hnilica. Hnilica was forbidden to enter Czechoslovakia. However, until 1978 he regularly came to Poland to personally organize transfer channels to his country and met representatives of the Slovak clandestine Church and young Slovaks in the oases of the Light-Life Movement. He established close cooperation with Polish bishops and priests, especially with the Cardinals: Wyszyński and Wojtyła.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2023, 1, 30; 259-271
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pochówek prymasa Polski Adama Ignacego Komorowskiego w świetle badań historyczno-antropologicznych
The burial of the Primate of Poland Adam Ignacy Komorowski in the light of historical and anthropological research
Autorzy:
Kamińska, Monika
Szczepanek, Anita
Gryglewski, Ryszard
Chlipała, Michał
Barszcz, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2139272.pdf
Data publikacji:
2022-10-03
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Łowicz
prymas A. I. Komorowski
antropologia
praktyki tanatopraktyczne
rekonstrukcja twarzy
Primate A. I. Komorowski
anthropology
thanatological practices
facial reconstruction
Opis:
Prymas A. I. Komorowski chciał, aby jego ciało zostało złożone w Łowiczu, a wnętrzności w Skierniewicach. Podczas analizy antropologicznej szkieletu zaobserwowano zmiany chorobowe oraz ślady po usunięciu tkanek miękkich. Obserwacje te znajdują potwierdzenie w źródłach pisanych i ikonograficznych; stały się też podstawą do rekonstrukcji twarzy prymasa. Ekstrakcja narządów wewnętrznych stała się podstawą do prześledzenia praktyk tanatopraktycznych w Polsce.
Primate A. I. Komorowski wanted his body to be laid in Łowicz and his entrails in Skierniewice. During the anthropological analysis of the skeleton, lesions and marks after the tissue removal were noticed. These observations were confirmed by written documents and iconographical sources. Combined, they formed the basis for the reconstruction of the Primate's face. The extraction of internal organs became the basis for tracing thanatological practices in Poland
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2022, 29, 1; 166-183
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Arcybiskup Antoni Baraniak jako członek Episkopatu Polski, cz. II (1967-1977)
Archbishop Antoni Baraniak as a Member of the Episcopate of Poland, Part Two (1967-1977)
Autorzy:
Łatka, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/496335.pdf
Data publikacji:
2020-03-31
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
Tematy:
Antoni Baraniak
Episkopat Polski
Rada Główna
prymas Stefan Wyszyński,
władze
Episcopate of Poland
Main Council
Primate Stefan Wyszyński
authorities
Opis:
The present article describes the role of Archbishop Antoni Baraniak in the Polish Episcopate in the last decade of the metropolitan’s life. It is a continuation of the analysis published in 2019 in “Seminare”. Despite the passage of many years since the death of the steadfast bishop, his full biography still has not been written. The paper is aimed at filling this gap in the record of Polish bishops’ activity in the years 1967-1977. The Metropolitan of Poznań became known as an outstanding figure in the works on the forum of the Commission / Main Council and the Episcopal Plenary Conference. He enjoyed the trust of other hierarchs, especially that of Cardinal Stefan Wyszyński, being one of his most important collaborators. Archbishop Baraniak shared with the “Primate of the Millennium” a similar vision of the Church’s activity in the realities of the communist dictatorship, as well as a decisive approach to the religious policy of the authorities of the PRL. This was particularly evident in the seventies, when both hierarchs managed to see through the deceptive declarations of Edward Gierek’s political party.
Poniższy artykuł opisuje rolę abp. Antoniego Baraniaka w Episkopacie Polski w ostatniej dekadzie życia metropolity poznańskiego. Jest kontynuacją analizy opublikowanej w 2019 r. na łamach „Seminare”. Mimo upływu wielu lat od śmierci niezłomnego biskupa nie doczekał się on swojej pełnej biografii. Tekst ma wypełnić ten brak w zakresie aktywności wśród polskich biskupów w latach 1967-1977. Metropolita poznański dał się poznać jako wybitna postać w pracach na forum Komisji/Rady Głównej oraz Konferencji Plenarnej Episkopatu. Cieszył się pełnym zaufaniem innych hierarchów i kard. Stefana Wyszyńskiego, którego był jednym z najważniejszych współpracowników. Z Prymasem Tysiąclecia łączyła go wizja działalności Kościoła w realiach komunistycznej dyktatury oraz zdecydowane podejście do polityki wyznaniowej władz PRL. Było to szczególnie widoczne w latach siedemdziesiątych, gdy obaj hierarchowie nie dali się nabrać na złudne deklaracje ekipy partyjnej Edwarda Gierka.
Źródło:
Seminare. Poszukiwania naukowe; 2020, 41, 1; 129-140
1232-8766
Pojawia się w:
Seminare. Poszukiwania naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Arcybiskup Antoni Baraniak jako członek Episkopatu Polski, cz. I (1951-1967)
Archbishop, Antoni Baraniak as Member of the Episcopate of Poland, Part One (1951-1967)
Autorzy:
Łatka, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944124.pdf
Data publikacji:
2019-09-30
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
Tematy:
Antoni Baraniak
Episkopat Polski
Rada Główna
prymas Stefan Wyszyński
władze
Episcopate of Poland
Main Council
primate Stefan Wyszyński
authorities
Opis:
The present article concentrates on the role of Archbishop Antoni Baraniak in the Polish Episcopate in the difficult period of the communist dictatorship. Despite numerous studies on the history of the Catholic Church in the People’s Republic of Poland, the steadfast bishop’s biography has not yet been written. The undertaken analysis is aimed at rectifying this lack of information on the activity of Polish bishops. The Metropolitan of Poznań became a recognized authority in the course of works on the forum of the Main Commission and the Plenary Conference of the Episcopate. He enjoyed the trust of other hierarchs, including Cardinal Stefan Wyszyński, who regarded him as one of his most important collaborators, especially in the years 1957-1967 when he became the second important figure of the Polish Episcopate. For this reason, he was entrusted with the most delicate and difficult tasks, such as the preparation of the Statute of the Polish Episcopate Conference, or the chairmanship of the Commission for the clarification of charges against Bishop Czesław Kaczmarek.
Artykuł opisuję rolę abp. Antoniego Baraniaka w Episkopacie Polski w okresie komunistycznej dyktatury. Mimo wielu prac dotyczących historii Kościoła katolickiego w PRL, ciągle brakuje pełnej biografii niezłomnego hierarchy. Podjęta w tym miejscu analiza ma wypełnić ten brak w zakresie jego aktywności wśród polskich biskupów. Metropolita poznański dał się poznać jako wybitna postać w pracach na forum Komisji Głównej oraz Konferencji Plenarnej Episkopatu. Cieszył się pełnym zaufaniem innych hierarchów i kard. Stefana Wyszyńskiego, którego był jednym z najważniejszych współpracowników, szczególnie w latach 1957-1967, gdy był osobistością numer dwa w polskim Episkopacie. Z tego względu otrzymywał najbardziej delikatne i trudne zadania, takie jak przygotowanie Statutu Konferencji Episkopatu Polski czy przewodniczenie komisji ds. wyjaśnienia zarzutów stawianych bp. Czesławowi Kaczmarkowi.
Źródło:
Seminare. Poszukiwania naukowe; 2019, 40, 3; 185-200
1232-8766
Pojawia się w:
Seminare. Poszukiwania naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prymas Stefan Wyszyński w okresie przełomu 1956-1957
Primate Stefan Wyszyński in the time of political change in 1956-1957
Autorzy:
Łatka, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1195629.pdf
Data publikacji:
2021-01-20
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
prymas Stefan Wyszyński
Kościół katolicki
władze PRL
primate Stefan Wyszyński
Catholic Church
government of the Polish People’s Republic
Opis:
Wydarzenia, jakie miały miejsce w Polsce w październiku 1956 r., przyniosły szereg istotnych zmian w systemie politycznym PRL. Kardynał Wyszyński w ich wyniku powrócił do sprawowania swoich funkcji kościelnych. Stało się to na warunkach prymasa, który wymusił na władzach spełnienie swoich postulatów. W czasie kolejnych miesięcy przełomu politycznego 1956-1957 kard. Wyszyński wykazał się wielkim zmysłem analizy rzeczywistości społecznej oraz wyczuciem realiów, w jakich przyszło mu działać. Uporządkował sytuację wewnętrzną Kościoła i zapewnił mu możliwość autonomicznego działania, nakreślił priorytety na kolejne lata oraz nie dał się nabrać na fałszywe deklaracje władz.
The events that took place in Poland in October 1956 brought about a number of significant changes in the political system of the Polish People’s Republic. As a result, Cardinal Stefan Wyszyński returned to the execution of his ecclesial functions. It happened on the terms of the Primate who forced the authorities to meet his demands. During the following months of the political breakthrough of 1956-1957, Cardinal Wyszyński showed a great sense of analysis of the socio-political sphere and a sense of reality in which he had to act. He put order in the internal situation of the Church and provided it with the opportunity to act autonomously; he outlined priorities for the coming years and was not deceived by the authorities' false declarations.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2020, 27, 2; 207-218
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Postawa nasza musi być jasna i czytelna dla narodu”. Biskup Ignacy Tokarczuk jako członek Episkopatu Polski w okresie prymasostwa kard. Stefana Wyszyńskiego (1965-1981)
Autorzy:
Łatka ks., Rafał
Wołczański, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2158286.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Ignacy Tokarczuk
Diocese of Przemyśl
Stefan Wyszyński
Primate of the Millennium
Polish Episcopate
diecezja przemyska
Prymas Tysiąclecia
Episkopat Polski
Opis:
Artykuł w całościowy sposób przybliża rolę bp. Ignacego Tokarczuka w Episkopacie Polski w okresie prymasostwa kard. Stefana Wyszyńskiego. Chronologicznie obejmuje okres od nominacji hierarchy na ordynariusza przemyskiego – w 1965 roku, aż do śmierci prymasa – w maju 1981 roku. Analiza opiera się na wielu źródłach archiwalnych, pochodzących przede wszystkim ze zbiorów kościelnych. Kluczowe w tym zakresie były materiały z zasobu Archiwum Archidiecezjalnego Warszawskiego, zespół: Sekretariat Prymasa Polski, oraz z dzienników bp. I. Tokarczuka (znajdujących się w zbiorach ks. prof. Józefa Wołczańskiego) i kard. S. Wyszyńskiego (z Archiwum Archidiecezjalnego Gnieźnieńskiego). W tekście przybliżono m.in. aktywność ordynariusza przemyskiego w komisjach specjalistycznych Episkopatu, ze szczególnym uwzględnieniem Komisji/Rady Głównej; wpływ bp. I. Tokarczuka na strategiczne decyzje podejmowane przez zgromadzenie polskich biskupów; antykomunistyczną postawę hierarchy unikalną na tle Episkopatu Polski; jego podejście do dialogu prowadzonego przez władze PRL ze Stolicą Apostolską w latach 1971-1978; stosunek biskupa do opozycji przedsierpniowej i „Solidarności”. Tekst udowadnia, że bp. I. Tokarczuk odgrywał w Episkopacie Polski w okresie prymasostwa S. Wyszyńskiego ważną rolę, o czym świadczyła nie tylko jego stała obecność w Komisji/Radzie Głównej, ale także fakt, że jego głos był szanowany przez wszystkich biskupów z Prymasem Tysiąclecia na czele. Autorzy tekstu mają nadzieję, że zawarte w nim informacje dotyczące roli ordynariusza przemyskiego w pracach Episkopatu Polski w latach 1965-1981 będą ważnym elementem przyszłej biografii hierarchy, która w dalszym ciągu czeka na swojego wnikliwego autora.
The article presents a comprehensive outlook on the role of Bishop Ignacy Tokarczuk in the Episcopate of Poland during the Primacy of Cardinal Stefan Wyszyński. Chronologically, it covers the period from the hierarch’s appointment as Ordinary of Przemyśl (in 1965) until the Primate’s death (in May 1981). The analysis is based on a number of archival sources, primarily from church collections. Of key importance in this regard were materials from the holdings of the Warsaw Archdiocesan Archives, fond: Secretariat of the Primate of Poland, and from the diaries of Bishop I. Tokarczuk (located in the collection of Rev. Prof. Józef Wołczanski) and Cardinal S. Wyszyński (from the Gniezno Archdiocesan Archives). The text takes a closer look, among other things, at the activity of the Ordinary of Przemyśl in the specialized commissions of the Episcopate, with particular emphasis on the General Commission/Council; the influence of Bishop I. Tokarczuk on strategic decisions made by the conference of Polish bishops; the hierarch’s anti-communist stance – unique among the Polish Episcopate; his approach to the dialogue conducted by the authorities of the People’s Republic of Poland with the Holy See in 1971–1978; the bishop’s attitude toward the Pre-August Opposition and the Solidarity movement. The article proves that Bishop I. Tokarczuk played an important role in the Episcopate of Poland during the Primacy of S. Wyszynski’s, as evidenced not only by his constant presence in the General Commission/Council, but also by the fact that his voice was respected by all the bishops headed by the Primate of the Millennium. The authors share a hope that the information contained therein regarding the role of the Ordinary of Przemyśl in the work of the Polish Episcopate in 1965–1981 will be an important element of the future biography of the hierarch, which still awaits its potential insightful author.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2022, 119; 207-256
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wartość historyczna więziennych listów biskupa Czesława Kaczmarka do prymasa Stefana Wyszyńskiego (1951–1953)
The historical value of Bishop Czesław Kaczmarek’s prison letters to Primate Stefan Wyszyński (1951-1953)
Autorzy:
Gryz, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407308.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
epistolografia
listy więzienne
stalinizm
biskup Czesław Kaczmarek
prymas Stefan Wyszyński
epistolography
prison letters
Stalinism
Bishop Czesław Kaczmarek
Primate Stefan Wyszyński
Opis:
W artykule podjęto próbę oceny wartości merytorycznej dziewiętnastu więziennych listów biskupa Czesława Kaczmarka do prymasa Stefana Wyszyńskiego. Nie trafiły one do adresata, lecz w ręce oficerów śledczych komunistycznego aparatu bezpieczeństwa w czasie między aresztowaniem w styczniu 1951 roku a pokazowym procesem hierarchy we wrześniu 1953 roku. Treść obejmuje opis warunków więziennych, listę zarzutów, metod śledztwa i fabrykowania dowodów oraz prezentację strategii obronnej biskupa, a także ewolucji jego stanu psychofizycznego. Korespondencja biskupa do prymasa umożliwi analizę źródeł archiwalnych pochodzących z przewlekłego postępowania pseudodowodowego.
The article attempts to assess the substantive value of nineteen prison letters from Bishop Czesław Kaczmarek to Primate Stefan Wyszyński. They did not reach their addressee but rather fell into the hands of investigators of the communist security apparatus between his arrest in January 1951 and the show trial of the hierarch in September 1953. The documents seized are authentic and the autobiographical information is reliable. The content includes a description of prison conditions, a list of charges, methods of investigation and fabrication of evidence, and the presentation of the bishop's defence strategy, as well as the evolution of his psycho-physical state. The bishop's correspondence with the primate will enable the analysis of archival sources from the protracted pseudo-evidence.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2023, 30, 2; 285-298
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Father Stefan Wyszyński’s Stay with the Zamoyski Family in Kozłówka: A Reconstruction of Events and Places
Ksiądz Stefan Wyszyński u Zamoyskich w Kozłówce. Rekonstrukcja wydarzeń i miejsc
Autorzy:
Bender, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928242.pdf
Data publikacji:
2021-12-08
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Ksiądz Prymas Stefan Wyszyński
Kozłówka
Zamoyscy
II wojna światowa
muzeum
Primate Stefan Wyszyński
the Zamoyski family
World War II
museum
Opis:
The article is an attempt to organize the existing knowledge about the stay of Fr. Stefan Wyszyński at the Zamoyski Palace in Kozłówka, where a state museum was opened after World War II. Almost half a century after the war, historical and museum research began on this subject. It was favored by the changing political situation and the publication of witnesses’ memories. Late in the 1990s, the museum came up with the idea of commemorating the Primate of the Millennium in connection with the 60th anniversary of Fr. Wyszyński’s stay at Kozłówka. At that time, a bust and a dedication plaque were unveiled to commemorate the Primate. The ceremonies were accompanied by the museum’s publication Niezwykły Gość [Extraordinary Guest], containing recollections of the exceptional guest of Jadwiga and Aleksander Zamoyski. The next step taken by the Zamoyski Museum managers to commemorate Primate Wyszyński was the reconstruction of his room, ceremonially opened during the new exhibition “Father Stefan Wyszyński in Kozłówka 1940-1941” on June 21, 2016. The reconstruction of the room was not an easy task for the museum staff, as neither the photos of the room nor the items related to Fr. Wyszyński were available. Some furniture from the nineteenth and early twentieth centuries was found in the museum’s storage rooms. Several personal items that once belonged to the Primate were placed on the desk, such as a travel alarm clock and a set of writing utensils.
Artykuł jest próbą uporządkowania dotychczasowej wiedzy na temat ponadrocznego pobytu ks. Stefana Wyszyńskiego w pałacu Zamoyskich w Kozłówce, gdzie po II wojnie światowej zostało otwarte państwowe muzeum. Niemal pół wieku po zakończeniu wojny rozpoczęto badania historyczne i muzealne na ten temat. Sprzyjała temu zmieniająca się sytuacja polityczna, jak i wydawanie wspomnień przez świadków historii. W końcu lat dziewięćdziesiątych XX wieku, w muzeum pojawił się pomysł upamiętnienia postaci Prymasa Tysiąclecia w związku z przypadającym na rok 2000 sześćdziesięciolecie przyjazdu ks. Wyszyńskiego do Kozłówki. Wówczas odsłonięto popiersie i tablicę dedykacyjną, upamiętniającą postać Księdza Prymasa. Uroczystościom towarzyszyła muzealna publikacja Niezwykły Gość, zawierająca wspomnienia o wyjątkowym gościu Jadwigi i Aleksandra Zamoyskich. Kolejnym krokiem podjętym przez Dyrekcję Muzeum Zamoyskich, aby uczcić pamięć Prymasa Wyszyńskiego, była rekonstrukcja jego pokoju, uwieńczona uroczystym otwarciem 21 czerwca 2016 r. nowej ekspozycji „Ksiądz Stefan Wyszyński w Kozłówce 1940-1941”. Rekonstrukcja pokoju nie była łatwym zadaniem dla muzealników, gdyż nie zachowały się ani zdjęcia pomieszczenia, ani przedmioty związane z ks. Wyszyńskim. W muzealnych magazy-nach udało się znaleźć meble z XIX i początku XX wieku. Na biurku umieszczono kilka przedmiotów, które pozyskano, a które należały do Prymasa, m.in. budzik podróżny oraz komplet przyborów do pisania.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 4 Special Issue; 29-44
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spis ludności Diecezji Krakowskiej prymasa Michała Jerzego Poniatowskiego z 1787 roku (cd.)
Autorzy:
Kumor, Bolesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044615.pdf
Data publikacji:
1979
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
spis ludności
diecezja krakowska
prymas
XVIII wiek
księgi metrykalne
population census
diocese of Krakow
Primate
18th century
metrical books
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1979, 39; 237-277
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spis ludności Diecezji Krakowskiej prymasa Michała Jerzego Poniatowskiego z 1787 roku. Nr 5 (cd.)
Autorzy:
Kumor, Bolesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044631.pdf
Data publikacji:
1979
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
spis ludności
diecezja krakowska
prymas
XVIII wiek
księgi metrykalne
population census
diocese of Krakow
Primate
18th century
metrical books
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1979, 38; 151-188
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność prymasa Stefana Wyszyńskiego w perspektywie aparatu bezpieczeństwa
The activities of Primate Stefan Wyszyński from the perspective of the security apparatus
Autorzy:
Dziurok, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2139255.pdf
Data publikacji:
2022-10-03
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
prymas Stefan Wyszyński
aparat bezpieczeństwa
relacje Kościół–państwo
PRL
Primate Stefan Wyszyński
security apparatus
Church-state relations
Polish People’s Republic
Opis:
Funkcjonariusze aparatu bezpieczeństwa, którzy inwigilowali prymasa Stefana Wyszyńskiego przez cały okres jego urzędowania, kreślili uproszczoną wizję jego działalności, zredukowaną do aktywności na płaszczyźnie politycznej i  społecznej. Podkreślali jego antykomunistyczne nastawienie, odnotowując przy tym systematycznie „wrogie” wystąpienia. Zwracano uwagę na centralizm i autokratyzm  w zarządzaniu Kościołem, ale równocześnie dostrzegano w nim osobowość wielkiego formatu oraz człowieka oddanego bez reszty Kościołowi. Pod sam koniec życia prymasa aparat bezpieczeństwa kreślił już nieco inny jego obraz, wskazując na jego patriotyzm, zdolność do porozumienia i polityczny rozsądek.
The functionaries of the security apparatus, who kept Primate Stefan Wyszyński under surveillance throughout his term in office, drew a simplified vision of his activities, reduced to the political and social sphere. They emphasized his anti-communist attitude, noting at the same time systematically “hostile” speeches. Attention was paid to his centralism and autocratic management of the Church, but at the same time he was perceived as a personality of great format, completely devoted to the Church. At the very end of his life, the security apparatus painted a slightly different picture of the Primate, pointing to his patriotism, ability to reach agreement and political sense.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2022, 29, 1; 258-269
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prymas Józef Glemp wobec opozycji politycznejw latach 1983–1984
Primate Józef Glemp and the political opposition in years 1983-1984
Autorzy:
Łatka, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1008858.pdf
Data publikacji:
2019-01-22
Wydawca:
Akademia Katolicka w Warszawie
Tematy:
prymas Glemp
Kościół
władze
opozycja
pielgrzymka papieska
„Solidarność”
Primate Glemp
Church
authorities
opposition
papal pilgrimage
Solidarity
martial law
priest Jerzy Popiełuszko
Opis:
Card. Józef Glemp's attitude towards political opposition was critical and sceptical throughout the entire decade of the 1980s. The above mentioned analysis sheds some light on the attitude of the primate to the underground in years 1983- 1984. The author presents the primate's approach to this problem in the period of preparations for the second pilgrimage of John Paul II to the Homeland and the tightening of religious policy by the authorities of the Polish People's Republic, which took place as a result of the evaluation of the effects of the papal visit. It should be emphasised that the detachment from the activity of the opposition also resulted in the primate's critical approach to cooperation of the clergy with the political underground. This article discusses it on the example of the attitude of card.Glemp to priest Popiełuszko. However, the detachment and scepticism towards the opposition did not mean that the primate and the Polish Episcopate did not stand up for the repressed by the authorities. They did it regularly and the chairman of the Polish Episcopal Conference addressed this issue, among others, during the talkswith W. Jaruzelski.
Źródło:
Warszawskie Studia Teologiczne; 2019, 32, 1; 120-139
0209-3782
2719-7530
Pojawia się w:
Warszawskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wacław Komarnicki (1891–1954) – Socio-Political Views and Activities
Autorzy:
Wojdyło, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1371332.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prymas Stefan Wyszyński
biografia
wyzwania badawcze
nauczanie
społeczne
rzeczywistość społeczno-polityczna
Primate Stefan Wyszyński
biography
research challenges
social teaching
socio-political reality
Opis:
An in-depth analysis presented in this article concludes that the views and socio-political activities of Wacław Komarnicki were aimed at reasserting the Polish national interest and realizing the idea of the state of law associated with the rule of law. The analysis is based on archival and printed sources and selected literature on the subject. It required the use of appropriate research methods. The biographical method, in conjunction with the content analysis method, proved to be most helpful. Among the research techniques, the analysis of testimonies of political thought proved to be particularly useful.
Źródło:
Polish Biographical Studies; 2020, 8; 75-101
2353-9291
Pojawia się w:
Polish Biographical Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność kościelna arcybiskupa gnieźnieńskiego Andrzeja Olszowskiego
Autorzy:
Wilk-Woś, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690317.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Andrzej Olszowski, Archbishop of Gniezno and Primate, ecclesiastic activity, Cathedral Chapter of Gniezno
Andrzej Olszowski, arcybiskup gnieźnieński i prymas, działalność kościelna, kapituła gnieźnieńska
Opis:
The objective of this article is to present ecclesiastic activity of the Archbishop of Gniezno and Primate Andrzej Olszowski in light of the few source materials preserved in the Archdiocese Archives in Gniezno. As the Primate and the first Senator of the Republic of Poland, Olszowski did not avoid criticism for his political activities. Nevertheless his church activity was assessed positively, although due to his public involvement he had little time to fully engage in ministerial service in his subsequent dioceses.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2018, 73; 59-69
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prymas Polski Kardynał Józef Glemp w materiałach archiwum Instytutu Pamieci Narodowej
Cardinal Józef Glemp, the Primate of Poland, in the archival materials of the Institute of National Remembrance
Autorzy:
Stanuch, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2032601.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Cardinal Józef Glemp
Primate of Poland
Security Service
West Pomerania
record sheets
Kard. Józef Glemp
prymas Polski
Służba Bezpieczeństwa
Pomorze Zachodnie
karty ewidencyjne
Opis:
Kardynał Józef Glemp stał się obiektem zainteresowania ze strony Służby Bezpieczeństwa jeszcze zanim objął urząd prymasa Polski. Zachowana do naszych czasów i przechowywana w zasobie archiwalnym Instytutu Pamięci Narodowej dokumentacja archiwalna pozwala stwierdzić, że ks. Glemp był inwigilowany i zachęcany do nawiązania współpracy z SB. Dla SB jego postać była ważna ze względu na bezpośredni dostęp do kard. Wyszyńskiego. Posiadanie tajnego współpracownika w bezpośrednim otoczeniu ówczesnego prymasa Polski byłoby niewątpliwym sukcesem służb specjalnych PRL. Zamierzenia funkcjonariuszy spełzły jednak na niczym, ze względu na nieugiętą postawę przyszłego prymasa. Ks. Glemp pozostał wiernym synem Kościoła katolickiego i lojalnym współpracownikiem kard. Wyszyńskiego. Z tego powodu jego postawa zasługuje na szacunek. Niniejszy artykuł omawia przechowywane w IPN dokumenty, które obrazują m.in. nieudane próby pozyskania ks. Glempa do współpracy z SB oraz ukazują w ogólnym zarysie jego wizyty na Pomorzu Zachodnim. Pisząc o dokumentacji archiwalnej, autor tekstu ma na myśli nie tylko różnego rodzaju raporty i sprawozdania, lecz również karty ewidencyjne, stanowiące ważną część archiwum IPN. Przykładowe materiały zostały dołączone do prezentowanego artykułu.
Cardinal Józef Glemp became the object of interest of Security Service even he took the office of the Primate of Poland. The archival documents preserved to our times and stored in the archives of the Institute of National Remembrance show that Reverend Glemp was under surveillance and encouraged to cooperate with Security Service. For Security Service, his person was important because of his direct access to Cardinal Wyszyński. Having a secret collaborator in the immediate environment of the then Primate of Poland would be an undoubted success of the special services of the People’s Republic of Poland. However, the intentions of the Security Service officers had failed to nothing due to the inflexible attitude of the future primate. Reverend Glemp remained a faithful sone of the Catholic Church and a loyal associate of Cardinal Wyszyński. For this reason, his attitude deserves respect. This paper discusses the documents stored at the Institute of National Remembrance that illustrate, among other things, unsuccessful attempts to enlist Reverend Glemp for collaboration with Security Service and show in a general outline his visits in Western Pomerania. When writing about the archival documents, the author of this text has in mind not only different types of reports and statements but also record sheets being an important part of the Institute of National Remembrance’s archive. Examples of the scans of these record sheets are also attached to the presented paper.
Źródło:
Colloquia Theologica Ottoniana; 2018, 2; 183-194
1731-0555
2353-2998
Pojawia się w:
Colloquia Theologica Ottoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z problematyki badawczej dotyczącej dziejów prymasostwa polskiego
Research on the history of the Polish primacy
Autorzy:
Śmigiel, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783902.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
prymas Polski
Sobór w Konstancji
Mikołaj Trąba
arcybiskup gnieźnieński
Interrex
the primate of Poland
the Council of Constance
the Archbishop of Gniezno
interrex
Opis:
The study of the history of primacy is hindered by the fact that primates’ archive created in the 15th-18th centuries  (held in Łowicz) has not survived. It encompassed 163 volumes of records. In the mid-19th century, the Archbishop of Warsaw, Zygmunt Szczęsny Feliński, became interested in this archive and ordered to transfer it to the archbishops’ residence in Miodowa Street. The archival materials were burnt by the Germans during the Warsaw Uprising. These invaluable sources included not only primates’ records but also the rich correspondence with emperors, kings, popes and other eminent figures of Europe from the 15th century onwards. These materials were not used by the 19th-century researcher from Gniezno, Rev. Jan Korytkowski, who wrote two voluminous works: the five-volume biography of primates and the four-volume publication about prelates and canons of the Metropolitan Chapter in Gniezno. Currently, the greatest research problem is to explain the genesis of the Polish primacy as well as determine the exact time and circumstances of emerging this institution. The beginning of the primacy in Poland is connected with the Council of Constance (1414-1418) and Archbishop Mikołaj Trąba’s participation in it. In 1417, he received, according to J. Długosz, the primate privilege for himself and his successors. The Archbishop of Gniezno, Mikołaj Trąba, used the title ‘primate’, for the first time,  during his meeting with King Władysław Jagiełło on 19 June 1418 in Pobiedziska near Gniezno. From that moment onwards, his successors used the titles of primate. The surviving stamps of Trąba, however, does not have this title. The 16th-century Primate Jan Łaski was aware of the fact that source basis for the title of primate was not plausible and that was why he did his best to obtain Leo X’s bull Pro Eccelenti Praeeminentia of July 1515. This document, however, apart from confirming the office of primate and introducing a permanent legate ‘legatus natus’ did not solve serious problems. From the turn of the 16th century onwards, primates played an important role in the development of the Polish parliamentary system. Primates took part in disputes over the form of the government. For example, Jan Łaski was for the ‘nobles’ democracy and limiting the hegemony of the magnates. During the period of an interregnum, primates served as interrex, wielding considerable political power.
Badania dziejów prymasostwo jest utrudnione gdyż nie zachowało się archiwum prymasów wytworzone w czasach od XV-XVIII wieku, a przechowywane w Łowiczu. Obejmowało ono 163 tomów akt. W połowie XIX wieku zainteresował się nim arcybiskup warszawski Zygmunt Szczęsny Feliński i polecił je przewieźć do rezydencji arcybiskupów przy ulicy Miodowej. Archiwalia zostały spalone przez Niemców podczas Powstania Warszawskiego. Bezcenne źródła zawierały nie tylko akta poszczególnych prymasów, lecz również bogatą korespondencję z cesarzami, królami, papieżami oraz innymi osobistościami Europy począwszy od XV wieku. Materiałów tych nie wykorzystał dziewiętnastowieczny badacz gnieźnieński ks. Jan Korytkowski, który pozostawił dwa monumentalne dzieła: pięciotomową biografię prymasów oraz czterotomową publikację o prałatach i kanonikach Kapituły Metropolitalnej w Gnieźnie. Nadal największym problemem badawczym pozostaje wyjaśnienie genezy prymasostwa polskiego, dokładne określenie czasu i okoliczności powstania tej instytucji. Początek prymasostwa w Polsce związany jest z obradami Soboru w Konstancji (1414-1418) i uczestnictwa na nim abpa Mikołaja Trąby. W 1417 r. uzyskał on według J. Długosza przywilej prymasowski dla siebie i następców. Po raz pierwszy tytułu prymasa użył abp gnieźnieński Mikołaj Trąba, podczas spotkania z królem Władysławem Jagiełą 19 czerwca 1418 r. w Pobiedziskach k. Gniezna. Od tego czasu i jego następcy tytułowali się prymasami. Zachowane pieczęcie Trąby nie zawierają jednak tytułu prymasowskiego. Już XVI-wieczny prymas Jan Łaski zdawał sobie dobrze sprawę, że krucha jest baza źródłowa dotycząca prymasostwa i dlatego postarał się o bullę Leona X „Pro eccelenti praeeminentia” z lipca 1515 r. Dokument ten poza potwierdzeniem urzędu prymasa i erekcją legata stałego „legatus natus” nie rozwiązał jednak istotnych problemów. Od przełomu XV/XVI w. prymasi byli ważnym czynnikiem w rozwoju parlamentaryzmu polskiego. Prymasi brali udział w sporach o ustrój państwa. Np. Jan Łaski opowiadał się za demokracją szlachecką i ograniczeniem hegemonii możnowładztwa. W czasach bezkrólewia prymasi pełnili rolę Interrexa, posiadając duża władzę polityczną.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2018, 110; 415-420
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Św. Stanisław Kostka a wizja wychowania młodzieży w nauczaniu prymasa Stefana Wyszyńskiego
St. Stanislaus Kostka and the vision of educating young people in the teaching of Primate Stefan Wyszynski
Autorzy:
Bednarczyk, Ks. Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/523659.pdf
Data publikacji:
2018-11-26
Wydawca:
Uczelnia Lingwistyczno-Techniczna w Świeciu
Tematy:
św Stanisław Kostka
kardynał Stefan Wyszyński
Prymas Polski
duszpasterstwo młodzieży
St Stanislaus Kostka
cardinal Stefan Wyszynski
Primate of Poland
Christian ministry to the youth
Opis:
Okres intensywnego rozwój kultu św. Stanisława Kostki przypadł na okres międzywojenny. Popularność tego Świętego wśród pol-skiej młodzieży posiadała duże znaczenie dla Prymasa S. Wyszyńskiego, który w latach 50-tych i 60-tych położył silny nacisk na organizację duszpasterstwa młodzieżowego w Polsce. Postać św. Stanisława miała inspirować młodych do podejmowania odważnych wyzwań, zgodnie z zawołaniem do wyższych rzeczy zostałem stworzony, a także do rozwijania w sobie cnót oraz zdrowej pobożności. Kulminacyjnym momentem dla promocji kultu św. Stanisława Kostki były obchody 400-lecia jego śmierci, które miały miejsce w Przasnyszu i Rostkowie w dniach 19 i 20 sierpnia 1967 r. Uczestniczący w nich Prymas Polski wraz z całym Episkopatem zaznaczył, iż czasy św. Stanisława też nie były łatwe, gdyż wielu odrzucało katolicyzm. Dlatego Święty z Rostkowa może być wzorem przywiązania do wyznawanej wiery, a przy tym, imponować młodym siłą fizyczną i duchową, czego dał dowód wędrując samotnie z Wiednia do Rzymu. Współcześnie nadal jest potrzeba odkrywania aktualności jego przesłania dla pedagogiki, aby pobudzać młodych do wybierania głębokich wartości, którym był wierny św. Stanisław Kostka.
The period of an intensive development of the cult of Saint Stanislaus Kostka fell in the interwar period. The popularity of this Saint among Polish youth was very important to Primate S. Wyszynski, who in the 1950s and 1960s put a strong emphasis on the organization of Christian ministry to the youth in Poland. The main role of the figure of St Stanislaus was to inspire young people to take courageous challenges, according to the call I was created to the higher things and to develop virtues and healthy piety. The culminating moment for the promotion of St Stanislaus Kostka’s cult was the celebration of the 400th anniversary of his death in Przasnysz and Rostkowo on 19 and 20 August 1967. The Primate of Poland attended the celebration. He pointed out, together with all the Episcopate, that the period of St Stanislaus had not been easy, because many people had rejected Catholicism. That is why, the Saint of Rostkowo can be a model of attachment to the faith, and, at the same time, impress the young physical and spiritual power, which was evidenced by his traveling alone from Vienna to Rome. Nowadays, there is still a need to discover the relevance of his mes¬sage to pedagogy in order to inspire young people to discover the profound values of St. Stanislaus Kostka.
Źródło:
humanistica 21; 2018, 2; 77-96
2544-1345
Pojawia się w:
humanistica 21
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Udział Oskara Haleckiego w obchodach 250 rocznicy odsieczy wiedeńskiej w 1933 roku
Oskar Halecki’s contribution to the commemoration of the 250th anniversary of the Rescue of Vienna in 1933
Autorzy:
Brzeziński, Andrzej Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689569.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Oskar Halecki
prymas August Hlond
Polska
Austria
250 rocznica
odsiecz Wiednia 1683 roku
primate August Hlond
Polska
250th anniversary
rescue of Vienna 1683
Opis:
Oskar Halecki, a professor of the University of Warsaw and a renowned expert on world and Polish history, contributed to the commemoration of the 250th anniversary of the Rescue of Vienna as a Catholic intellectual. In a series of articles, published for the occasion, professor Halecki emphasized the significance of the participation of Poland in the victorious battle against the Turks, fought outside Vienna on 12 September 1683, which saved the Christian Europe and Western civilization. Halecki argued that the Polish troops under the command of King John III Sobieski played, not for the first time, a historical role of the bulwark of Christianity it had assumed since the 14th century. This view was further presented by Halecki in a lecture, given in German, entitled „Liberation of Vienna and Its Significance for Austria, Poland and Europe” during an official Polish celebration commemorating the Battle of Vienna anniversary held in the Austrian capital, on 13 September 1933. Oskar Halecki’s vision of Poland’s full awareness of its historical mission to defend the Christian faith complied with the official position of the Catholic Church expressed by Primate August Hlond in official writings and addresses delivered on the occasion of the 250th anniversary of the victorious Battle of Vienna. In an article „On the Anniversary of the Rescue of Vienna” opening a special issue of „Miesięcznik Heraldyczny”, a periodical edited by professor Halecki, the scholar compared the historical significance of the Battle of Vienna to the 1410 Battle of Grunwald. He claimed that in the thousand-year history of Poland these two victorious events could only be paralleled by the 1920 Battle of Warsaw that saved Poland and Europe from the advance of Bolshevism. According to Halecki, the Battle of Vienna, similarly to Grunwald, was „the act of anticipatory political thought.” In both cases, he argued, it was „a fight for a noble cause” to „protect the nation’s right to independence against the foreign invaders”. Halecki rejected the view, expressed by some journalists, that Polish participation in the Rescue of Vienna and the act of saving Austria was actually a political mistake, as, a century later, Austria took part in the Partitions of Poland. He claimed that such reasoning was indeed anachronistic, as it explicated the events from 1683 not in view of the then political situation, determined by the previous centuries, but by means of later events which bore no causal relation to the Battle of Vienna.
Oskar Halecki, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, znakomity znawca dziejów powszechnych i Polski, włączył się do obchodów 250 rocznicy odsieczy wiedeńskiej jako katolicki intelektualista. W opublikowanych z tej okazji artykułach profesor podkreślał znaczenie udziału Polski w zwycięskiej nad Turkami bitwie pod Wiedniem 12 września 1683 r., która ocaliła chrześcijańską Europę i zachodnią cywilizację. Wskazywał, że Polska pod wodzą Jana III Sobieskiego wystąpiła po raz kolejny w dziejowej roli „przedmurza” chrześcijaństwa, którą odgrywała od XIV w. Pogląd ten przedstawił również w wygłoszonym po niemiecku referacie Oswobodzenie Wiednia i jego znaczenie dla Austrii, Polskii Europy podczas uroczystej akademii z okazji polskich obchodów rocznicy wiedeńskiej w stolicy Austrii 13 września 1933 r. Punkt widzenia Haleckiego o Polsce świadomej dziejowego posłannictwa obrońcy chrześcijaństwa był zgodny z oficjalnym stanowiskiem Kościoła, wyrażonym przez prymasa Augusta Hlonda w oficjalnych pismach i wystąpieniach z okazji obchodów 250 rocznicy zwycięstwa pod Wiedniem. W artykule zatytułowanym W rocznicę odsieczy Wiednia, otwierającym okolicznościowy numer redagowanego przez profesora „Miesięcznika Heraldycznego”, Halecki porównywał historyczne znaczenie bitwy pod Wiedniem z bitwą pod Grunwaldem. Uważał, że w tysiącletnich dziejach Polski te dwa zwycięstwa można by zestawiać jedynie z bitwą pod Warszawą z 1920 r. Wiedeń, tak samo jak Grunwald, był „czynem przewidującej myśli politycznej”. W jednym i drugim przypadku „słusznej broniono sprawy” oraz prawa narodów do samodzielnego bytu wbrew „zakusom obcych najeźdźców”. Halecki odrzucał występujący w publicystyce pogląd, że udział Rzeczypospolitej w odsieczy Wiednia i ocalenie Austrii było politycznym błędem, ponieważ w następnym stuleciu wzięła udział w rozbiorach polsko-litewskiego państwa. Pogląd taki uważał za anachroniczny, pragnący wytłumaczyć wydarzenia 1683 r. nie w świetle sytuacji ówczesnej, wytworzonej przez poprzednie wieki, lecz za pomocą wydarzeń wiele późniejszych, niepozostających z odsieczą Wiednia w żadnym związku przyczynowym.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2018, 17, 1
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O katolicki kształt Solidarności, część 1
On the Catholic Nature of Solidarity, Part 1
Autorzy:
Żaryn, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2156725.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Kościół
opozycja
władze PRL
Solidarność
prymas Stefan Wyszyński
The Church
the opposition
the authorities of the People's Republic of Poland
Solidarity
Primate Stefan Wyszyński
Opis:
Kościół katolicki w okresie PRL zawsze określał się wobec ważnych zjawisk społeczno-politycznych czy wydarzeń, które zachodziły w naszym życiu publicznym. Jest to teza oczywista, choć brzmi publicystycznie. Czynił tak zarówno Episkopat Polski oficjalnie, poprzez Listy Pasterskie i Komunikaty z kolejnych Konferencji Plenarnych Episkopatu Polski, jak i mniej oficjalnie podczas rozmów biskupów, członków Komisji Wspólnej, ze swoimi interlokutorami ze strony rządowej. Biskupi z prymasem Stefanem Wyszyńskim na czele spotykali się także wielokrotnie podczas audiencji prywatnych z osobistościami życia publicznego, w tym z opozycji lat siedemdziesiątych, czy aktywnymi w bieżącej polityce katolikami świeckimi (zwłaszcza w latach 1957-1989 ze środowiskami KIK-owskimi i podzielonym od 1976 r. Znakiem), by wysłuchać ich racji i przedstawić wizję miejsca Kościoła w przestrzeni publicznej1. Prymas był gotów także, w chwilach kryzysu politycznego, wywołanego nieudolnością władz, wyciągnąć do nich rękę i spotkać się z kolejnymi I sekretarzami PZPR (np. z Edwardem Gierkiem, a potem ze Stanisławem Kanią). Spośród wielu zapisów w „Pro memoria” prymasa Wyszyńskiego znajduje się także ten, pisany 25 czerwca 1976 r. po godz. 22.30 - po powrocie na Miodową: „Powrót do Domu. Tutaj »bombowe« wiadomości. Pan Premier Jaroszewicz, który wczoraj obszernie uzasadniał konieczność podwyższenia cen na artykuły spożywcze - dziś wszystko odwołuje, jakoby w wyniku konsultacji ze Związkami Zawodowymi i licznymi listami napływającymi do Rządu. Chodzi struty, że »świat robotniczy«, który sprawuje rządy w Polsce, burzy się przeciwko Rządowi robotniczemu. Podobno dziś w FSO stanęła praca, również u Róży Luksemburg, w Radomiu i w Pionkach. W mieście ostre pogotowie. - »Konsultacja« nie wypadła dobrze. Z tego wstępnego, wynika »felix culpa«, że społeczeństwo polskie
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 37, 1; 415-434
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies