Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Pomorze – Pomerania" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Эпитафия Иоганна Юнгшульца в церкви Св. Марии бывшего доминиканского Монастыря Эльблонга
Epitaph of Johann Jungshulz in the church of St. Mary of the former Dominican monastery in Elbląg (Elbing)
Autorzy:
Вальков, Дмитрий В.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366375.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Polska
Pomorze
Elbląg
Renesans
Barok
epitafia barokowe XVII wieku
Polska
Pomerania
Elbląg (formerly Elbing)
baroque
Reinassance
baroque epitaphs from the 17th century
Opis:
The funeral epigraphic material of Elbląg and the surrounding area, relating to the period preceding the XVIth century, remains, first of all thanks to the researches of Polish epigraphists, relatively more explored and introduced into the scientific circulation array. At the same time the Renaissance-Baroque gravestone monument of the XVIth–XVIIth centuries, which is extremely important for the comprehensive study of the reformed Circum-Baltic, often continues to need a detailed research commentary. To the epitaph of the burgomaster of Elbing (Elbląg) Johann Jungschultz (1583–1630), as well as to the Latin text of the funeral Eulogy, associated with this epitaph, composed by the Bohemian humanist Venceslav Klemens, is expected to address in this article. The epitaph of Johann Jungschultz was established in 1630–1640. From the compositional point of view closest to the epitaph of Johann Jungschultz, and almost prototypical for it, is the epitaph of Edward Blemke (1591), in the St. Mary’s church of Gdansk. It allows to speak about the author of the epitaph of Johann Jungschultz as oriented to samples of the Dutch monumental tombstones of the end of the XVIth century, or even as belonging to the circle of Willem van den Blocke (circa 1550–1628), which was the principal mediator of the influence of the Dutch art in the South-Eastern Baltic in the end of XVIth – the first quarter of the XVIIth century. The compositional and decorative solution of the epitaph also has close matches in the works of Johann Pfister (1573 – circa 1642/1645 or 1648).
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2019, 304, 2; 347-378
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zwierzęta dziko żyjące na Pomorzu Zachodnim we wczesnym średniowieczu
Wild animals in West Pomerania in the early Middle Ages
Autorzy:
Gawlikowski, Jerzy
Stępień, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440724.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Tematy:
zwierzęta dziko żyjące
szczątki kostne
Pomorze Zachodnie
wczesne średniowiecze
wild animals
bone remains
West Pomerania
early Middle Ages
Opis:
Abstract: Wild animals from West Pomerania from the early Middle Ages were examined based on bone remains, excavated in the course of many years of excavations conducted by Szczecin archaeologists in this area. There were determined remains in terms of species as well as shares of individual taxa in this bone assemblage were analysed. In addition, morphological characterization of some animals was presented, using for this purpose osteometric features and calculated height of the withers. The results were compared with the data available in the literature.
Źródło:
Materiały Zachodniopomorskie; 2016, 12; 427-447
0076-5236
Pojawia się w:
Materiały Zachodniopomorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zróżnicowanie petrograficzne plejstoceńskich osadów Pojezierza Myśliborskiego na przykładzie żwirów z Chełma Górnego i Cedyni
Petrographical differentiation of Pleistocene deposits of Myoelibórz Lakeland (Western Pomerania) based on gravels from Chełm Górny and Cedynia
Autorzy:
Górska-Zabielska, M.
Pisarska-Jamroży, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074619.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
żwiry petrograficzne
fennoskandzkie wychodnie
Pomorze Zachodnie
gravel petrography
indicator erratics
Scandinavian recharge area
Western Pomerania
Opis:
Petrographical content of Pleistocene gravels (4–10 mm) derived from till and glaciofluvial deposits of Western Pomerania was studied. The coarse-grained gravels (20–60 mm) have been additionally investigated for indicator erratics. There are three dominant petrographical groups within the gravels regardless of genetic type of sediments: crystalline rocks, Lower Paleozoic limestones and sandstones. Indicator erratics indicate the most effective glacial erosion in south-eastern Sweden. Theoretical stone center is located at 57.7°N and 16°E, that is in Smĺland. Other regions where the ice sheet could have been nourished were located in Dalarna and Ĺland Islands. The most numerous erratics found in the glacial sediments are: Smĺland granites and quartz porphyries, Ĺland rapakivi granites and quartz porphyries, Bredvad porphyries, Venjan and Grönklitt porphyrites.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2008, 56, 4; 317-321
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła wiedzy heraldycznej Ludwiga Wilhelma Brüggemanna. Herby miejskie w Ausführliche Beschreibung des gegenwärtigen Zustandes des Königl. Preussischen Herzogtums Vor- und Hinter-Pommern
Sources of Heraldic Knowledge of Ludwig Wilhelm Brüggemann. Urban Coats of Arms in Ausführliche Beschreibung des gegenwärtigen Zustandes des Königl. Preussischen Herzogtums Vor- und Hinter-Pommern
Autorzy:
Gut, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591058.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
urban coats of arms
heraldry
Western Pomerania
Ludwig W. Brüggemann
herby miejskie
heraldyka
Pomorze Zachodnie
Opis:
Artykuł poświęcono analizie sztandarowego dzieła Ludwiga W. Brüggemanna – Ausführliche Beschreibung des gegenwärtigen Zustandes des Königl. Preussischen Herzogtums Vor- und Hinter-Pommern, przedstawiającego stan XVIII-wiecznego Pomorza Zachodniego. Jednym z elementów opisu miast były także ich herby, dzięki czemu opracowanie Brüggemanna nabrało charakteru pierwszego źródła pisanego, zawierającego bezpośrednie informacje o znakach miejskich, a co za tym idzie – istotnego dla badań z zakresu heraldyki miejskiej. Celem artykułu było ustalenie, skąd badacz ten czerpał swoją wiedzę na temat współczesnych herbów miast zachodniopomorskich. Przeprowadzona analiza wskazuje, że podstawowym źródłem informacji heraldycznych były dla Brüggemanna przede wszystkim aktualne pieczęcie miejskie poszczególnych miast. Innym źródłem wiedzy heraldycznej były naukowe opracowania pomorskich historyków: P. Friedeborna, J. Micraeliusa, Ch.W. Hakena, W.C. Stollego, S. Gadebuscha, M. Rangonisa. Nigdy jednak opisów zamieszczonych w dziełach swoich poprzedników nie przepisywał in extenso ani bezrefleksyjnie, ale skracał je i przerabiał dla własnych potrzeb. W przypadku kilku opisów (8 razy) nie udało się niestety ustalić, skąd zaczerpnięte zostały dokładne informacje o historii lub symbolice herbu miasta. Natomiast zaledwie w trzech przypadkach opisy herbów pochodziły z topografii przesłanych przez urzędników w odpowiedzi na ankietę rozesłaną przez L.W. Brüggemanna. Ustalenia te prowadzą do wniosków ważnych dla współczesnej heraldyki miejskiej. Okazało się bowiem, że zdecydowana większość opisów herbów zamieszczonych w Ausführliche Beschreibung… jest efektem dokonywanych przez Brüggemanna interpretacji wyobrażeń napieczętnych, które znał z autopsji. Nie powstały one na podstawie informacji przekazanych przez urzędników miejscowych magistratów. Są zatem raczej odbiciem stanu świadomości heraldycznej samego Brüggemanna, a nie właścicieli tych herbów – mieszczan i władz miejskich konkretnych miast.
The article contains an analysis of the most important work written by Ludwig W. Brüggemann entitled Ausführliche Beschreibung des gegenwärtigen Zustandes des Königl. Preussischen Herzogtums Vor- und Hinter-Pommern; it presents the 17th-century Western Pomerania. One of the elements of his description are coats of arms, thanks to which Brüggemann’s work has become the first written source of direct information on urban coats of arms, and as a result is a very valuable source for research into urban heraldry. The aim of the article is to identify the sources Brüggemann had drawn his knowledge from on the coats of arms of West Pomeranian towns. According to the analysis the basic source of heraldic information for Brüggemann were first of all the seals of particular towns. Another source of heraldic knowledge were scientific works written by Pomeranian historians: P. Friedeborn, J. Micraelius, Ch.W. Haken, W.C. Stolle, S. Gadebusch, M. Rangonis. Yet, Brüggemann had never copied their texts in extenso or slavishly; instead, he had shortened the texts and modified them to make them more suitable for his own needs. In some cases – eight to be exact – it was impossible to identify the sources he had drawn the information from on the history or the symbolism of the coats of arms. On the other hand, only in three cases the heraldic descriptions of towns had come from the topography and had been sent by clerks as a reply to a questionnaire prepared by L.W. Brüggemann. The results of the research lead to very important conclusions concerning the present-day urban heraldry. It has turned out that the overwhelming majority of the descriptions of coats of arms included the ones in Ausführliche Beschreibung… result from Brüggemann’s interpretations of seal images he had seen with his own eyes. They were not created on the basis of the information given by clerks of the local town halls. Therefore they are rather a reflection of the state of heraldic consciousness of Brüggemann himself, and not of the owners of those coats of arms – the burghers and the municipal authorities.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2018, 1; 79-98
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaki graniczne z okolic Ginawy, gm. Węgorzyno
Boundary markers near the village of Ginawa, Węgorzyno commune
Autorzy:
Przybyła, Bogdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1573387.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Tematy:
Pomorze Zachodnie
ziemia łobeska
Ginawa
Kraina Zwierzyniecka
znaki graniczne
Western Pomerania
Łobez region
Zwierzynek region
boundry markers
Opis:
The article focuses on a previously unknown fragment of border located near the village of Ginawa, Węgorzyno commune, which is characterised by diverse marking indicating its long history. The border stones accompanied by glacial erratics are of special interest.
Źródło:
Materiały Zachodniopomorskie; 2020, 16; 339-347
0076-5236
Pojawia się w:
Materiały Zachodniopomorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie konfesji katolickiej w utrzymaniu polskości na Kaszubach na przełomie XIX i XX wieku
The role of Catholic confession in preserving Polishness in Kashubia at the turn of the 19th and 20th centuries
Autorzy:
Krawiec-Złotkowska, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684347.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
historia i granice Kaszub
Pomorze Zachodnie
Pomorze Wschodnie
język kaszubski
Kościół katolicki
kulturkampf
Florian Ceynowa
Hieronim Derdowski
Aleksander Majkowski
polskość na Kaszubach
history and borders of Kashubia
Western Pomerania
Eastern Pomerania
Kashubian language
Catholic church
Polishness in Kashubia
Opis:
The study discusses issues concerning the historical boundaries of Kashubia and the relations of their inhabitants with the Catholic church. The author attempted to determine whether the confession had an impact on the preservation of Polishness in this specific area. For Kashubians are a region of Poland in which the Kashubian and Polish traditions (including religious ones) are cultivated as equivalent. Based on historical and linguistic studies as well as selected literary texts, it can be assumed that the Kashubian people, thanks to belonging to the Catholic church, did not get Germanized, as was the case in the Pomeranian region, dominated in the nineteenth century by Protestantism.
W studium zostały omówione zagadnienia dotyczące granic historycznych Kaszub i związków ich mieszkańców z Kościołem katolickim. Autorka podjęła próbę ustalenia, czy konfesja miała wpływ na utrzymanie polskości na tym specyficznym terenie. Kaszuby są bowiem regionem Polski, w którym tradycje kaszubskie i polskie (w tym również religijne) kultywuje się jako równoważne. Opierając się na opracowaniach historycznych i językoznawczych oraz wybranych tekstach literackich, można założyć, że naród kaszubski dzięki przynależności do Kościoła katolickiego nie uległ germanizacji, jak to miało miejsce na ziemi pomorskiej, zdominowanej w XIX w. przez protestantyzm.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2018, 7; 207-231
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmienność stężenia ditlenku siarki i ditlenku azotu na Pomorzu w zależności od warunków meteorologicznych
Variability of sulfur dioxide and nitrogen dioxide concentrations in Pomerania in relation to meteorological conditions
Autorzy:
Czarnecka, M.
Kalbarczyk, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/337789.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
elementy meteorologiczne
Pomorze
zanieczyszczenia gazowe
gaseous pollution
meteorological elements
Pomerania
Opis:
Celem pracy była ocena zmienności stężenia ditlenku siarki i ditlenku azotu na Pomorzu w zależności od głównych elementów meteorologicznych. Zależność tę opisano za pomocą analizy korelacji oraz regresji pojedynczej i wielokrotnej, stosując program STATISTICA 6. W pracy uwzględniono dobowe wyniki stężenia SO2 i NO2 z dziesięciu stacji pomiarowych oraz wartości elementów meteorologicznych z lat 1993-2002 ze stacji meteorologicznych IMGW, położonych najbliżej stacji imisyjnych. Stwierdzono, że na stężenie ditlenku siarki oddziałuje głównie temperatura powietrza oraz liczba dni z opadem dobowym ≥ 0,5 mm, natomiast na stężenie ditlenku azotu - prędkość wiatru, liczba dni z opadem ≥ 0,5 mm oraz usłonecznienie rzeczywiste. Wpływ warunków meteorologicznych na stężenie SO2 ujawnia się przede wszystkim zimą, podczas gdy na stężenie NO2 - głównie jesienią.
The aim of the study was to assess variability of concentrations of sulfur dioxide and nitrogen dioxide in relation to main meteorological factors. This relationship was described by correlation analysis and linear and multiple regressions using the STATISTICA 6 software. 24 hour concentrations of SO2 and NO2 from ten measurement stations and meteorological factors gathered at IMGW meteorological stations closest to the immission stations in the period 1993 to 2002 were taken for the analysis. Air temperature and the number of days with 24 hour precipitation of ≥ 0.5 mm were found to mainly affect the concentrations of sulfur dioxide, whereas the wind velocity, the number of days with 24 hour precipitation of ≥ 0.5 mm and real solar radiation influenced the concentrations of nitrogen dioxide. The effect of meteorological conditions on the concentrations of sulfur dioxide was particularly visible in winter, while the concentrations of nitrogen dioxide were affected by meteorological conditions mainly in autumn.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2005, T. 5, z. spec.; 93-106
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany w krajobrazie kulturowym ziemi łobeskiej po 1945 roku i ich wpływ na stan zachowania dziedzictwa archeologicznego (na podstawie badań nieinwazyjnych obszaru AZP 27-16)
Changes in the cultural landscape of the Łobez Land after 1945 and their influence on the state of preservation of the archaeological heritage (based on non-invasive research of AZP 27-16 area)
Autorzy:
Przybyła, Bogdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2207018.pdf
Data publikacji:
2022-12
Wydawca:
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Tematy:
protection of monuments
cultural heritage
non-invasive research
Pomerania
Łobez Land
ochrona zabytków
dziedzictwo kulturowe
badania nieinwazyjne
ziemia łobeska
Pomorze
Opis:
The article presents changes taking place in the cultural landscape in the Łobez Land after 1945 in the context of socio-economic changes and their consequences for the security of the archaeological heritage.
Źródło:
Materiały Zachodniopomorskie; 2022, 18; 203-228
0076-5236
Pojawia się w:
Materiały Zachodniopomorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany lesistości Pomorza Zachodniego w ostatnich 400 latach
The Changes in Woodiness of West Pomerania During the last 400 years
Autorzy:
Kunz, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/345967.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Informacji Przestrzennej
Tematy:
lesistość
pokrycie terenu
użytkowanie terenu
wskaźniki krajobrazowe
Pomorze Zachodnie
woodiness
land cover
land use
landscape indices
West Pomerania
Opis:
Powierzchnia leśna Pomorza Zachodniego zmieniała się w minionych wiekach dość intensywnie, jednak największe zmiany zaszły na przełomie XIX i XX wieku. Celem pracy była analiza zmian lesistości Pomorza Zachodniego w latach 1618–2006 w oparciu o dostępne serie historycznych i współczesnych map topograficznych oraz istniejących urzędowych bazy danych przestrzennych wykonanych w podobnej skali. Zmiany powierzchni leśnej rozpatrywano w granicach obszaru Pomorza Zachodniego uwzględnionego na pierwszym analizowanym zasobie historycznym – Mapie Eilharda Lubinusa (1618). Dla wszystkich opracowanych stanów zasięgu lasów analizowano także strukturę powierzchni leśnej z wykorzystaniem wybranych miar krajobrazowych: liczby płatów (NumP), łącznej długości krawędzi (TE), indeksu kształtu (MSI) oraz wymiar fraktalnego (FD). Całość wykonano w technologii GIS z wykorzystaniem oprogramowania ESRI.
Forest area in West Pomerania has been changing intensively during last centuries. However, the biggest changes took place at the turn of the 19th and 20th centuries. The goal of the study is the analysis of the changes in woodiness in West Pomerania in the years 1618-2006 on the basis of available series of historical and contemporary topographic maps and existing official basis of spatial data created with the use of similar scale. Forest area changes were examined within the borders of West Pomerania defined in the first analysed historical material – Eilhard Lubinus Map (1618). For all elaborated states of forest ranges forest surface structure were also analyzed with the application of selected landscape indices: the number of patches (NumP), total edge length (TE), mean shape index (MSI) and fractal dimension (FD). The whole study was performed in GIS technology with the application of ESRI software.
Źródło:
Roczniki Geomatyki; 2012, 10, 4; 145-155
1731-5522
2449-8963
Pojawia się w:
Roczniki Geomatyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ziemianie okolic Torunia wobec powrotu Pomorza do Polski
Landed gentry of the Toruń area on the threshold of Pomerania’s return to Poland
Die Haltung der Gutsbesitzer in der Umgebung von Thorn zur Rückkehr Pommerns nach Polen
Autorzy:
Łaszkiewicz, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/529370.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Towarzystwo Miłośników Torunia
Tematy:
ziemiaństwo
rady ludowe
Organizacja Wojskowa Pomorza
Pomorze
Prusy Zachodnie
Gutsbesitzer
Volksräte
Pommersche Militärorganisation
Pommern
Westpreußen
gentry
people's councils
Military Organization of Pomerania
Pomerania
Western Prussia
Opis:
Ziemiaństwo polskie odgrywało ważną rolę w ruchu narodowym zaboru pruskiego. W dużej mierze dzięki aktywności ziemian udało się zaszczepić społeczeństwu polskiemu idee pracy organicznej, które oparte o solidaryzm narodowy stały się jego paradygmatem politycznym. Utworzenie instytucji o charakterze gospodarczym, kulturalnym i naukowym przyczyniło się do partycypacji w życiu politycznym szerszych kręgów społecznych. Paradoksalnie, w dłuższej perspektywie, doprowadziło to do osłabienia roli politycznej i społecznej ziemiaństwa. Sprzyjały temu procesy modernizacyjne państwa pruskiego, a jeszcze bardziej zdynamizowała I wojna światowa. Dlatego autor artykułu przyjrzał się postawom ziemian w okresie walki i starań o przyłączenie Pomorza do odradzającego się państwa polskiego.Ziemianie okolic Torunia – głównego oprócz Gdańska ośrodka regionalnego na Pomorzu – aktywnie włączyli się we wszystkie formy działań na rzecz powrotu Pomorza do Macierzy. Współtworzyli powiatową radę ludową, konspirację wojskową, ochotniczo zasilali oddziały formowane na Kujawach, reprezentowali mieszkańców regionu na forum Sejmu Dzielnicowego oraz w strukturach politycznych Naczelnej Rady Ludowej, wreszcie – po traktacie wersalskim – zaangażowali się w tworzenie zrębów przyszłej, polskiej administracji. Potrafili wyczuć nastroje społeczne włączając się w działalność rad ludowych (w pewnym zakresie także robotniczo-żołnierskich i chłopskich). Skutecznie powstrzymali  je przed radykalizacją, ogniskując na postulatach narodowych. Dzięki temu współdecydowali o kształcie ruchu narodowego i odegrali istotną rolę w przebiegu procesu, który doprowadził do restytucji Pomorza. Posiadając zaplecze finansowe i przygotowanie intelektualne oddali nieocenione usługi w tzw. okresie przejściowym, gdy należało zadbać o żywotne interesy regionu, nadzorując i współpracując z administracją niemiecką.Modyfikacja własnego programu i celów politycznych, jakie wyrażali liderzy miejscowego środowiska ziemiańskiego z Janem Donimirskim i Adamem Czarlińskim na czele, było kontynuacją długiego procesu zbliżania się do siebie różnych warstw społecznych. W okresie międzywojennym umożliwiło to współpracę pomiędzy chłopami i ziemiaństwem zarówno na gruncie zawodowym, jak i politycznym, współpracę, o którą było trudno w innych regionach Polski.
Die polnischen Gutsbesitzer spielten eine wichtige Rolle in der Nationalbewegung des preußischen Teilungsgebiets. Es war zu einem großen Teil ihnen zu verdanken, dass es gelang, die Vorstellung von der organischen Arbeit in der polnischen Gesellschaft zu verankern. Die Gründung von Institutionen wirtschaftlichen, kulturellen und wissenschaftlichen Charakters führte zur Teilnahme von breiteren Kreisen der Gesellschaft am politischen Leben. Paradoxerweise führte das auf Dauer zur Schwächung der politischen und gesellschaftlichen Rolle der Gutsbesitzer. Dies wurde durch die Modernisierungsprozesse im preußischen Staat gefördert und erhielt eine noch größere Dynamik durch den 1. Weltkrieg. Deshalb behandelt der Autor die Haltung der Gutsbesitzer zur Zeit der Kämpfe um den Anschluss Pommerns an den wieder entstehenden polnischen Staat.            Die Gutsbesitzer in der Umgebung von Thorn, des wichtigsten regionalen Zentrums in Pommern neben Danzig, schalteten sich aktiv in alle Formen von Aktivitäten für die Rückkehr Pommerns zum Mutterland ein. Sie schufen einen Kreisvolksrat, eine militärische Konspiration, sie verstärkten freiwillig Einheiten, die in Kujawien gebildet worden waren, sie repräsentierten die Einwohner der Region im Forum des Bezirkslandtags und in den politischen Strukturen des obersten Volksrats, und schließlich engagierten sie sich nach dem Versailler Vertrag bei der Schaffung der Grundlagen der künftigen, polnischen Verwaltung. Sie waren in der Lage, die gesellschaftlichen Gefühle zu erspüren, indem sie sich in die Tätigkeit der Volksräte einschalteten (eine Zeitlang auch der Arbeiter- und Soldatenräte und der Bauernräte). Sie hielten diese erfolgreich von einer Radikalisierung ab, indem sie sich auf nationale Forderungen konzentrierten. Dadurch entschieden sie über die Gestalt der nationalen Bewegung mit und spielten eine wesentliche Rolle im Verlauf des Prozesses, der zur Rückgabe Pommerns führte. Durch ihren finanziellen Rückhalt und ihre intellektuelle Vorbereitung leisteten sie in der sog. Übergangsphase unschätzbare Dienste, als die vitalen Interessen der Region auf dem Spiel standen, indem sie die deutsche Verwaltung beaufsichtigten und mit ihr zusammenarbeiteten.            Die Modifizierung des eigenen Programms und der politischen Ziele, zu denen sich die Führer der örtlichen Gutsbesitzerszene mit Jan Donimirski und Adam Czarliński an der Spitze bekannten, war die Fortsetzung eines langen Prozesses der Annäherung von verschiedenen sozialen Gruppen. In der Zwischenkriegszeit ermöglichte dies die Zusammenarbeit zwischen den Bauern und den Gutsbesitzern, sowohl auf beruflicher wie auf politischer Ebene, eine Zusammenarbeit, die in anderen Regionen Polens schwer zu bewerkstelligen war.
The Polish landed gentry played an important role in the national movement of Poles from the Prussian partition. To a large extent, the landed gentry managed to instil the ideas of organic work among Poles, which, based on national solidarity, became their political paradigm. The establishment of institutions of an economic, cultural and scientific nature contributed to the wider social circles’ participation in the political life.  Paradoxically, in the long run, this weakened the political and social role of the landed gentry, which was reinforced by the modernization processes of the Prussian state. The World War I made the process  even more dynamic. Therefore, the author of the article looked at the attitudes of landowners during the struggle to incorporate Pomerania into the reviving Polish state.The landowners from the vicinities of  Toruń - the main regional center in Pomerania besides Gdańsk - actively contributed to all forms of activities the aim of which was to incorporate Pomerania  into the Polish Motherland. The landed gentry  were members of  the county’s people's council and military underground; they  voluntarily supplied military units formed in Kuyavia; they represented the inhabitants of the region at the District Sejm and in the political structures of the Supreme People's Council. Finally, after the Treaty of Versailles they became involved in the construction of  the framework of the future Polish administration. They were able to sense social moods  as members of  people's councils (to some extent also as members of workers 'and soldiers' councils and  peasants’ councils). They successfully stopped them from radicalizing, focusing their attention on national demands. As a result, they co-decided on the shape of the national movement and played an important role in the the process that led to the restitution of Pomerania. With financial resources and intellectual preparation, they gave invaluable services in the so-called transition period, when vital interests of the region had to be taken care of while supervising and cooperating with the German administration.The modification of their own program and political goals expressed by the leaders of the local community of landowners, headed by Jan Donimirski and Adam Czarliński , was a continuation of the long process of bringing together different social strata. In the interwar period, this enabled cooperation between peasants and landowners both professionally and politically. Such cooperation  was difficult to find in other regions of Poland.
Źródło:
Rocznik Toruński; 2019, 46; 163-183
0557-2177
Pojawia się w:
Rocznik Toruński
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie wskaźnika urzeźbienia powierzchni sandrowych jako informacji o charakterze drenażu lądolodu Wisły na Pomorzu
Application of a relief intensity coefficient of outwash plain surfaces as the information about the vistula glacier drainage nature in Pomerania
Autorzy:
Szafraniec, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/295092.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
Tematy:
sandry
Pomorze
zlodowacenie Wisły
wskaźnik urzeźbienia
odpływ wód lodowcowych
szarża lodowcowa
outwash plains
Pomerania
Vistulian glaciation
relief intensity factor
meltwater runoff
glacier surge
Opis:
Wskaźnik urzeźbienia pozwala opisywać stopieńurozmaicenia rzeźby młodoglacjalnej. Umożliwia wstępne rozpoznawanie obrazu morfometrycznego form strefy marginalnej. Ponadto można wykorzystać go do analizy porównawczej analogicznych form w różnych szerokościach geograficznych oraz niezależnie od przyjętego pola odniesienia modelu. Wskaźnik ten zastosowano do analizy morfometrycznej sandrów Pomorza. Na bazie analogii do współczesnych form, procesów i prawidłowości wyróżniono 4 typy powierzchni sandrowych. Każdy z nich jest informacją o rodzaju odpływu wód lodowcowych i ma ścisły związek ze stanem dynamicznym lądolodu oraz charakterem deglacjacji obszaru. Wszystkie typy stanowią schemat rozwoju powierzchni sandrowych w odpowiedzi na wygasanie zlodowacenia. Najlepiej opisuje to model ewolucji lodowców spitsbergeńskich w odpowiedzi na zmiany klimatu. Elementem tego modelu są lodowce szarżujące. Również dla terenu Pomorza na bazie wielu przesłanek geologicznych i geomorfologicznych przyjęto jako wielce prawdopodobną hipotezę, że wyprowadzające loby skraju lądolodu Wisły miały charakter szarżujących jęzorów. Przyspieszyły one zanik zlodowacenia tam, gdzie recesja lądolodu odbywała się skokowo, przerywana epizodami transgresji w czasie fazy aktywnej szarży.
The relief intensity coefficient allows describing the mark of the young-glacial relief diversity. It enables preliminary pattern recognition of forms of the marginal zone. Moreover it is possible to use it for the comparative analysis of analogous forms in different latitudes, irrespective of the used model resolution. The coefficient was used for the morphometric analysis of the Pomeranian outwash plains. On the basis of the observed contemporary forms and processes (Spitsbergen, Iceland) four types of outwash plain surfaces were distinguished. Each of them informs about the meltwater runoff nature. All types could be considered as a scheme of the outwash surfaces development and seem to be the response for the glaciation termination. The model of the Spitsbergen glaciers evolution due to climate changes is also the best description for Pomerania. Surging glaciers are the element of this model. It is possible to consider the hypothesis that outlet lobes of the vistula ice sheet edge also could be surging tongues. They accelerated the deglaciation and the ice sheet recession was progressing interrupted by advance episodes during the active phase of the surge.
Źródło:
Landform Analysis; 2010, 13; 117-128
1429-799X
Pojawia się w:
Landform Analysis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie metody river habitat survey do waloryzacji hydromorfologicznej cieku Osówka (Pomorze Zachodnie)
Application of the river habitat survey method to conduct hydro-morphological evaluation of the Osówka watercourse (Western Pomerania)
Autorzy:
Raczyńska, M.
Grzeszczyk-Kowalska, A.
Raczyński, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/400478.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
klasyfikacja hydromorfologiczna
Pomorze Zachodnie
River Habitat Survey
ciek nizinny
stan ekologiczny
hydromorfological classification
Western Pomerania
lowland stream
ecological status
Opis:
W niniejszej pracy zastosowano metodę RHS do waloryzacji małego cieku nizinnego Osówka. Jest to silnie zmodyfikowany antropogenicznie ciek na Pomorzu Zachodnim, płynący na terenie zespołu przyrodniczo-krajobrazowego "Dolina Siedmiu Młynów i źródła strumienia Osówka" znajdującego się w granicach administracyjnych miasta Szczecina (województwo zachodniopomorskie). Uzyskane w trakcie badań terenowych dane pozwoliły na obliczenie dwóch syntetycznych (najczęściej używanych) wskaźników hydromorfologicznych HQA (Habitat Quality Assessment) i HMS (Habitat Modification Score), które są wypadkową wielu pojedynczych parametrów podstawowych. Na podstawie obliczonych wartości liczbowych wskaźników hydromorfologicznych tj. wskaźnika naturalności siedliska (HQA) wynoszącego 68 - i zmodyfikowany wskaźnik przekształcenia siedliska (HMS) wynoszącego 79 - dokonano ostatecznej klasyfikacji stanu hydromorfologicznego cieku Osówka. Według tej oceny wody cieku Osówka odpowiadają klasie V, co odpowiada złemu stanowi hydromorfologicznemu.
In this thesis the author used the RHS method to evaluate the small plain Osówka watercourse. It is a considerably anthropogenically modified watercourse in Western Pomerania, flowing in the area of the landscape and nature protected complex "Valley of the Seven Mills and the source of the Osówka stream" located within the administrative boundaries of Szczecin (Western Pomeranian Province). Data obtained in the course of the field research enabled the calculation of two synthetic (most commonly used) hydro-morphological indices, HQA (Habitat Quality Assessment) and HMS (Habitat Modification Score), which is the result of the combination of multiple single basic parameters. The final classification of hydro-morphological condition in the Osówka watercourse was performed on the basis of calculated numerical values of the hydro-morphological indices, namely the habitat quality assessment (HQA) equalling 68 and habitat modification score (HMS) reaching 79. According to this evaluation, waters in the Osówka watercourse relate to class V, indicating a poor hydro-morphological condition.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2012, 30; 266-276
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapiska obituarna księcia Eryka I Pomorskiego (1449-1459)
Autorzy:
Pawlik, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591752.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
obituaries
obituary notices
the Kalmar Union
Pomerania
nekrologi
zapiski obituarne
Unia Kalmarska
Pomorze
Opis:
Istniejące w historiografii polskiej oraz niemieckiej rozbieżności w kwestii wyznaczenia dziennej daty śmierci Eryka I Pomorskiego (1449–1459) stanowiły główną inspirację do opublikowania w poniższym przyczynku nieznanej dotąd zapiski nekrologicznej poświęconej jego osobie. Zapiska ta pochodzi z akt kapituły katedralnej w Kamieniu Pomorskim przechowywanych w zasobie Archiwum Państwowego w Szczecinie. Znajduje się ona na pierwszej karcie jednego z wykazów beneficjów kościoła katedralnego w Kamieniu. Zapiska pozwala na weryfikację opinii badaczy o dacie dziennej zgonu byłego władcy państw wchodzących w skład Unii Kalmarskiej, którzy w większości przyjmowali, że Eryk I zmarł pomiędzy 3 maja a 16 czerwca 1459 roku. Treść noty obituarnej poświęconej temu władcy wskazuje jednoznacznie, że zmarł on 23 maja 1459 roku w Darłowie i tam też został pochowany.
In the Polish historiography the death date of Eric I, Duke of Pomerania (1449–1459), differs from the one in the German historiography, and the difference has inspired the author to write this article, which includes an obituary notice – so far unknown – concerning the Duke. The notice has been found in the records of the Cathedral Chapter in Kamień Pomorski (German: Cammin), which are kept in the State Archives in Szczecin. More precisely, the notice is to be found on the first folio of one of the lists of the benefices pertaining to the Cathedral Church in Kamień. Thanks to the notice the death date of Eric I, one of the rulers of the states which were parts of the Kalmar Union, seems not to have fallen – as most researchers assumed – between May 3 and June 16, 1459. The obituary notice unmistakably indicates that the ruler must have died on May 23, 1459 in Darłowo, where he was also buried.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2016, 4; 5-13
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Założenie Biskupstwa Pomorskiego według Augustyna ze Stargardu
Autorzy:
Rusakiewicz, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591129.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Angelus de Stargardia
Christianisation
Pomerania
Pomeranian Diocese
the 16th century
Augustyn ze Stargardu
chrystianizacja
Pomorze
biskupstwo pomorskie
XIV wiek
Opis:
Tematem artykułu jest obraz początków biskupstwa pomorskiego przedstawiony w powstałym w XIV wieku tzw. Protocollum Augustyna ze Stargardu. Autor stworzył dzieło mające udowodnić, że zarówno pomorskie biskupstwo, jak i całe Pomorze nie były nigdy podporządkowane Polsce, a powstanie tegoż utworu związane było z kościelnym konfliktem gnieźnieńsko-pomorskim. W celu udowodnienia swojej tezy Augustyn przedstawił argumenty zaczerpnięte ze znanych ówcześnie przekazów o przeszłości Polski i Pomorza, opisując – pośród wielu innych wątków – przebieg misji chrystianizacyjnej na Pomorzu przeprowadzonej przez Ottona z Bambergu. Motyw założenia biskupstwa na Pomorzu jest kluczowy dla całości narracji, gdyż schematycznie przedstawia podstawowe założenia Augustyna dotyczące niezależności biskupstwa pomorskiego od Polski. Znajdujące się w przekazach źródłowych wzmianki o stolicach biskupstwa przełożył Augustyn na opowieść o potrójnym jego założeniu. Według tej koncepcji za ustanowienie biskupstwa odpowiedzialny był Otton z Bambergu, który wyznaczył Wolin na jego stolicę. Znana z Kroniki Helmolda wzmianka o biskupstwie uznamskim była według Augustyna dowodem na przeniesienie stolicy biskupstwa na wyspę Uznam, o czym zadecydowali pomorscy możni na zjeździe zwołanym przez księcia Warcisława I. Natomiast przeniesienie stolicy biskupstwa do Kamienia było według Augustyna trzecim i ostatecznym jego ustanowieniem, zatwierdzonym przez papieża. Zarysowane w ten sposób korzenie pomorskiego biskupstwa wskazują na trzy elementy je kształtujące: po pierwsze działalność Apostoła Pomorzan, czyli Ottona z Bambergu, po drugie dobrowolna decyzja Pomorzan o przyjęciu chrztu, a po trzecie zaś papieskie zatwierdzenie ustanowienia siedziby biskupa w Kamieniu. Opowieść o symbolicznym potrójnym założeniu biskupstwa miała zatem w narracji Augustyna podkreślić jego niezwykłe początki, a tym samym potwierdzić prawo do niezależności od Polski.
The article deals with the image of the beginning of the Pomeranian Diocese presented in the so-called Protocollum created in the 16th century by Angelus de Stargardia, whose intention was to prove that the Pomeranian Diocese and the whole of Pomerania itself had never been subdued to Poland; the creation of Protocollum was related to a ecclesiastical conflict between Gniezno (German: Gnesen) and Pomerania. In order to support his thesis Angelus put forward arguments taken from sources of the time concerning the past of Poland and Pomerania; among other things, Angelus described the Christianisation mission in Pomerania carried out by Otto of Bamberg. The motive for founding the Pomeranian Diocese is of key importance for the whole of the narrative, as it schematically presents the basic assumptions of Angelus concerning the independence of the Pomeranian Diocese from Poland. Various mentions about the capitals of the Diocese were interpreted by Angelus as a tale of its triple founding. In that tale Otto of Bamberg was responsible for creating the Diocese, and he located its capital in Wolin (German: Wollin). According to Angelus the mention of the Usedom (Polish: Uznam) Diocese in the Chronicle of the Slavs (Chronica Sclavorum) by Helmond is a proof that the capital of the Diocese was moved to Usedom, which had been decided by the mighty families at the meeting held by Duke Wartislaw I (Polish: Warcisław I). On the other hand, moving the capital to Kammin (Polish: Kamień) – according to Angelus – was its third and final founding, which was approved by the pope. The origins of the Pomeranian Diocese outlined in that way show three elements that shaped it: first, the activities of the Pomeranian Apostle, Otto of Bamberg; second, a voluntary decision of the Pomeranians to accept Christianity; and third, the papal approval of Kammin as the capital of the Diocese. The tale of the Diocese having been symbolically founded three times was supposed – in Angelus’ narrative – to underline its extraordinary origins, and therefore to confirm its right to be independent from Poland.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2017, 1; 21-33
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zachowania Wyborcze Pomorzan
Peculiarities of Electoral Behaviour of the Citizens of Pomeranian Voivodship
Autorzy:
Bartkowski, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2134685.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
socjologia polityki
Pomorze
Kaszuby
region
zachowania wyborcze
political sociology
Pomerania
Kashubia
electoral behaviour
Opis:
Region pomorski wyróżnia się w kraju wyższym uczestnictwem wyborczym, poparciem dla ruchów postsolidarnościowych, liberalnych i proeuropejskich. Specyfikę zachowań politycznych można wyjaśniać działaniem: podłoża społeczno-kulturowego, odrębności subregionu kaszubskiego i współczesnych procesów związanych z odrodzeniem samorządu regionalnego i wpływem członkostwa Polski w Unii Europejskiej na rozwój regionalny. Specyfikę regionu uformowała historia. Są to czynniki „długiego trwania” (subregion kaszubski), jak i następstwa II wojny światowej, industrializacji w okresie PRL i ruchów robotniczego protestu, szczególnie zaś Solidarności. Dodatkowym jest pozycja regionu w układzie komunikacyjnym Polski i jego nadmorskie położenie. W połączeniu z warunkami społecznymi stało się to źródłem silnego poparcia dla liberalizmu społecznego i politycznego. Integracja regionu nie jest zakończona, niemniej uwidocznia się już pewna wspólnota zachowań w wyborach prezydenckich i europejskich.
The subject of the article is to explain the particularities of electoral behaviour in the Pomeranian region The source of the data are electoral returns from the period 1990- 2009 obtained from National Electoral Commission. One can explain the peculiarities of the political behaviours the citizens of the Pomeranian voivodship by three factors: socio-cultural basis of the region, distinction of the Kashubian subregion and current processes connected with the restitution of the voivodship and the infl uence of the membership of Poland in European Union. Nowadays a region is a very important tool of stimulation for the regional development. The region can be subdivided into the metropolitan area of Trójmiasto (Gdańk, Gdynia, Sopot), Kashubia and the area within and outside the state borders before 1945. The Pomeranian region is unique in Poland with higher electoral participation and stronger support for post-Solidarity, liberal and pro-European movements. The history formed the character of the region, mostly industrialization in the post-war period, memory of the working-class protests and “Solidarity” movement. The additional forming factors are the key position of the region in the communication system of Poland and its seashore location. This is the source of strong support for social and political liberalism. Although the integration of the region is not complete, a certain kind of common electoral behaviour could be observed during presidential and European elections.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2010, 3(198); 245-262
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies