Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Polish water" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Zbiornik triasowy jako potencjalne źródło wód geotermalnych na przykładzie otworu wiertniczego Kompina-2
Triassic reservoir as a potential source of geothermal water – the example of Kompina-2 borehole
Autorzy:
Bujakowski, W.
Hołojuch, G.
Tomaszewska, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062721.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
wody termalne
zbiornik wód geotermalnych
trias
Niż Polski
geothermal water
geothermal reservoir
Triassic
Polish Lowland
Opis:
W artykule przedstawiono możliwości pozyskiwania wód geotermalnych ze zbiornika triasowego w rejonie Łowicza. W profilu otworu wiertniczego Kompina-2, o głębokości 4570 m, najgłębiej występujące poziomy wodonośne stwierdzono w utworach pstrego piaskowca. Wody cechują się wysoką mineralizacją – 337,1 g/dm3 i typem hydrogeochemicznym Cl–Na. Uzyskane podczas opróbowania przypływy nie były wysokie. Temperatura płynu złożowego w interwale głębokości 4130–4165 m wynosiła 107°C. W przedziale głębokości 4110–4115 m nastąpił samowypływ solanki, a ciśnienie na głowicy osiągnęło wartość 140 atm. Z poziomu wodonośnego występującego w obrębie utworów triasu środkowego (wapień muszlowy) uzyskano dopływ solanki o mineralizacji 164 g/dm3 i temperaturze 97°C. Z poziomu wodonośnego górnego triasu (kajper/retyk) stwierdzono dopływy solanek w granicach od 0,1 do 22 m3/h i mineralizacji od 88 do 150 g/dm3. Temperatura solanki wynosiła 94°C. Wodonośność na badanym terenie jest rozpoznana w stopniu pozwalającym stwierdzić, że najlepsze warunki zbiornikowe w obrębie utworów triasowych występują w poziomie górnego triasu, z którego uzyskano największe dopływy dochodzące do 22 m3/h (porowatość kilkanaście procent, temperatura solanek do 100°C) oraz w strefach o podwyższonej szczelinowatości triasu dolnego (pstry piaskowiec),w której stwierdzono samowypływ solanki.
The paper presents the possibilites of obtaining geothermal waters from Triassic reservoir in the Łowicz area. The geothermal water encountered was brine of Cl–Na, hydrochemical type and TDS reaching 337.1 g/dm3. The measured reservoir temperature of the brine at depth interval 4130–4165 m was 107°C and its inflow to the borehole was quite small. At depth of 4110–4115 m the free outflow of brine was recorded causing the wellhead pressure of 140 atm. Within the Middle Triassic aquifer (Shellbearing limestone formation) at depth interval 3910–3920 the inflow of brines of TDS 164 g/dm3 and reservoir temperature of 97° C was recorded. The large (up to 22 m3/h) inflows of geothermal brines were also obtained from the Late Triassic aquifer (Keuper/Rhaetian formation). Their reservoir temperature was 94°C and TDS varied from 88 to 150 g/dm3. Taking into account the reservoir temperatures and water discharges the most favorable hydrogeological and reservoir conditions for geothermal water occurrence are connected with the Late and Early Triassic water bearing horizons.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2010, 439 (1); 71--75
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zbiornik geotermalny jury dolnej w rejonie Kleszczowa
Lower Jurassic geothermal reservoir in the Kleszczów area (Central Poland)
Autorzy:
Tomaszewska, B.
Bujakowski, W.
Barbacki, A. P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074791.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
woda termalna
jura dolna
zbiornik geotermalny
Niż Polski
thermal water
Lower Jurassic
geothermal reservoir
Polish Lowlands
Opis:
The paper presents results of research and drilling works related to realization of Kleszczów GT-1 borehole, performed between July 5th and November 10th, 2009. Geothermal waters will be used for space-heating and recreational purposes in a planned center of sports and recreation. While planning the drilling it was assumed that the exploitation of geothermal waters will be conducted in a closed, extraction/injection well-system. The Lower Jurassic aquifer was assumed as the most favourable reservoir for geothermal use. Drilling of Kleszczów GT-1 well confirmed the significant resources of geothermal waters. The geothermal water obtained is a brine of Cl-Na hydrogeochemical type and of TDS reaching 4.6 g/dm3. Measured well-head temperature was 52.2 stopn.C. On the third drawdown of pumping test the yield of geothermal water to 200.6 m3/h were obtained and the position of dynamic water table was at a depth of 89.9 m which corresponds to measured drawdown. The results of geological work of the Kleszczów GT-1 borehole will be used to design the second borehole (Kleszczów GT-2) for a two wells system.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2010, 58, 7; 603-608
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zarządzanie zasobami wodnymi – wyzwanie nie tylko dla ekonomistów
Water resources management – a challenge not for economists only
Autorzy:
Chudziński, Paweł
Gorynia, Marian
Słodowa-Hełpa, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/692868.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
strategic character of water resources
barriers to water access
water resources allocation
principle of water resources management
dilemmas of Polish water supply companies
strategiczny charakter zasobów wodnych
bariery dostępu do wody
alokacja sposoby regulacji w gospodarce
zasady i warunki zarządzania zasobami wodnymi
dylematy przedsiębiorstw wodociągowych funkcjonujących w Polsce
Opis:
The inspiration to focus on water resources management in the manner presented below has originated in the authors’ conviction of a need for an intensified debate on the ways of solving problems relating to the principles and rules governing the allocation of water resources and their varied uses in a situation of a growing risk of a complete use or serious abuse of waterresources. These deliberations are expected to lead to an improved system of water supply and delivery and a better use of water in general. The aim of this paper was to identify and assess the dilemmas arising from solutions developed in two branches of science dealing with the allocation of resources: economy and management. However, not all problems have been capable of being effectively and unambiguously solved. The analysis was conducted at different levels, starting from issues of global character, through macroeconomic issues analysed at the national level, to the examination of companies operating as water suppliers, in an attempt to combine the cognitive aspects grounded in the existing theoretical conceptions with the more practical ones. Against such a background, the barriers hindering access to water resources have been presented. This was followed by some bridging as well as theoretical and practical aspects, and the deliberationson the general regulatory solutions adopted in the economy. After that the conditions and principles ensuring effective water resources management have been presented together with selected dilemmas pertaining to the functioning of water supply companies in Poland. A presentation of the results and postulates obtained in the course of the analysis performed, applicable to the cognitive sphere as well as the practical aspects, follows the above deliberations.
Inspirację do podjęcia problematyki zarządzania zasobami wodnymi w nakreślonym niżej kształcie stanowiło przeświadczenie autorów o potrzebie zintensyfikowania debaty dotyczącej rozstrzygania problemów związanych z zasadami i sposobami alokacji tych zasobów do różnych zastosowań, w warunkach rosnącego ryzyka ich nadmiernej eksploatacji lub całkowitego zużycia, a w konsekwencji do usprawnienia systemu dostarczania i wykorzystywania wody. Celem opracowania jest identyfikacja i ocena dylematów związanych z rozwiązaniami proponowanymi na gruncie nauk ekonomicznych, zredukowanych do dwóch dyscyplin zajmujących się alokacją zasobów, ekonomii oraz nauk o zarządzaniu, w obrębie których nie wszystkie problemy zostały jednoznacznie ujęte i rozwiązane. Artykuł zawiera rozważania prowadzone na różnych poziomach analizy – od problemów o charakterze globalnym, poprzez kwestie makroekonomiczne w skali kraju, aż do poziomu przedsiębiorstw działających w sferze zaopatrzenia w wodę. Stanowi więc próbę połączenia kwestii poznawczych, osadzonych w znanych koncepcjach teoretycznych, z zagadnieniami o charakterze bardziej praktycznym. Na tle nakreślonych we wstępie przesłanek i założeń, zaprezentowane zostały bariery dostępu do zasobów wodnych. W kolejnej części, będącej swego rodzaju pomostem między warstwą teoretyczną a aspektami praktycznymi, znalazły się rozważania dotyczące ogólnych rozwiązań regulacyjnych obowiązujących w gospodarce. Następnie przedstawione zostały warunki i zasady skutecznego zarządzania zasobami wodnymi oraz wybrane dylematy związane z funkcjonowaniem przedsiębiorstw wodociągowych w Polsce. W zakończeniu znalazły się wnioski i postulaty wypływające z przeprowadzonych analiz, odnoszące się zarówno do sfery poznawczej, jak i praktycznej.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2017, 79, 1; 191-210
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zarządzanie krajową gospodarką wodną od 2018 roku
Management of the national administration of water from 2018
Autorzy:
Dąbrowska, K.
Trybułowski, Ł.
Butkiewicz, M.
Klimowicz, J.
Kisiel, A.
Skoczko, W.
Szatyłowicz, H.
Skoczko, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/402875.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
wody polskie
gospodarka wodna
prawo wodne
Polish waters
water management
water law
Opis:
Podjęto próbę analizy zarządzania krajową gospodarką wodną od 2018 roku w Polsce. Przeanalizowano ustawę Prawo wodne, która zaczęła obowiązywać od 20 lipca 2017 roku. Przedstawiono zmiany w zakresie praw i obowiązków zwierzchnika w stosunku do wód publicznych stanowiących własność skarbu państw oraz porównano obowiązującą ustawę z ustawą z 18 lipca 2001 roku. Przedstawiono instytucję Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie oraz jej hierarchię i zakres obowiązków, a także dokumenty przez nią wydawane.
An attempt was made to analyze the management f domestic water management since 2018 in Poland. The New Water Law, which became effective from 20 July 2017, has been analyzed. Changes in the scope of rights and duties of the superior in relation to public waters owned by the State Treasury were presented and the binding Act was compared to the Act of July 18, 2001. The institution of the State Aquatic Water Poland and its hierarchy and scope of duties was presented. The documents that are issued by the new institution are also specified.
Źródło:
Budownictwo i Inżynieria Środowiska; 2018, 9, 3; 109-115
2081-3279
Pojawia się w:
Budownictwo i Inżynieria Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Występowanie izotopów uranu i radu w karpackich wodach chlorkowych
Uranium and radium isotopes occurrence in Carpathians chloride water (Carpathian Mts., Poland)
Autorzy:
Czop, M.
Nguyen, D. C.
Rajchel, L.
Rajchel, J.
Motyka, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062179.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
wody mineralne
wody chlorkowe
badania izotopowe
izotopy promieniotwórcze
rad
uran
Karpaty polskie
mineral water
chloride water
isotopic research
radioactive isotopes
radium
uranium
Polish Carpathians
Opis:
Wody chlorkowe Karpat polskich o mineralizacji do około 170 g/dm3 występują lokalnie w strefach utrudnionego przepływu wód podziemnych i są ujmowane z głębokości około 1000 m. Badania zawartości izotopów promieniotwórczych w tych wodach wykazują zdecydowanie większe zawartości izotopów radu (226Ra i 228Ra) – w granicach od kilku do ponad 1000 mBq/dm3, w stosunku do stężeń izotopów uranu (238U i 234U) notowanych w ilościach rzędu kilku-, kilkudziesięciu mBq/dm3.
Chloride water of Polish Carpathians with total dissolved solids up to about 170 g/dm3 are occurred in local zones of water flow hindrance and was taken from the depths up to 1000 m. Radioactive isotopes research in the chloride water indicated the distinctly higher concentration of radium isotopes (226Ra and 228Ra), range from a few to above 1000 mBq/dm3, in comparison to concentration of uranium isotopes (238U and 234U) between a few to tens of mBq/dm3.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2013, 456 Hydrogeologia z. 14/1; 89--95
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Występowanie, chemizm oraz geneza szczaw i wód kwasowęglowych Karpat polskich
Occurrences, chemistry and origin of carbonated waters and waters containing carbon dioxide of the Polish Carpathians
Autorzy:
Rajchel, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062354.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
szczawy
wody kwasowęglowe
chemizm wód
geneza wód
Karpaty polskie
carbonated waters
waters containing carbon dioxide
water chemistry
water genesis
Polish Carpathians
Opis:
Na obszarze Karpat polskich udokumentowano występowanie szczaw i wód kwasowęglowych w 226 punktach, które udostępniają 73 źródła i 153 odwierty na terenie 25 miejscowości. W Karpatach wydzielono 6 rejonów występowania szczaw i wód kwasowęglowych, są to rejony: Szczawy, Krościenka–Szczawnicy, doliny Popradu, Wysowej, Iwonicza–Rymanowa i Rabego. Szczawy zwykłe to wody płytkiego krążenia o niskiej mineralizacji. Stały dopływ subdukcyjnego CO2 oraz wód pochodzenia meteorycznego może sugerować odnawialność ich zasobów pod warunkiem niezaburzania ani dróg krążenia wód, ani migracji CO2. Szczawy chlorkowe, głębszych systemów wodonośnych, o wyższej mineralizacji, są to wody infiltracyjne zmieszane z wodami diagenetycznymi. Przewaga wód wgłębnych o utrudnionym krążeniu powoduje, że ich zasoby są niewielkie i trudno odnawialne. Powstanie karpackich szczaw jest związane z genezą ich głównego składnika, którym jest CO2, genezą wód oraz procesami kształtującymi ich skład chemiczny.
In 25 localities of the Polish Carpathians the author recorded 226 occurrences of carbonated waters and waters containing carbon dioxide that are rendered accessible in 73 springs and 153 wells. These occurrences can be divided into six regions: Szczawa, Krościenko–Szczawnica, the Poprad River valley, Wysowa, Iwonicz–Rymanów and Rabe. The ordinary common waters containing carbon dioxide are characterized by shallow circulation and low TDS values. Their reserves can be renewed by a constant inflow of subduction-originated CO2 and meteoric waters, of course on condition that the migration pathways of both CO2 and meteoric waters remain uninterrupted. The chloride carbonated waters of deeper-seated aquifers have higher TDS values and represent mixed infiltration and diagenetic waters with a significant prevalence of deep groundwaters with impeded circulation. Therefore, their reserves are usually low and hardly renewable. The origin of the Carpathian carbonated waters and waters containing carbon dioxide is controlled by three factors: the genesis of CO2 that is their major component, the genesis of water as such and the processes that are responsible for the chemical composition of water.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2013, 456 Hydrogeologia z. 14/2; 501--505
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Utworzenie i funkcjonowanie Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie : Konieczna reforma gospodarki wodnej
Establishment and Operations of the State Water Management Authority Polish Waters – Reform of Water Management Needed
Autorzy:
Trzaskowski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2048547.pdf
Data publikacji:
2021-06
Wydawca:
Najwyższa Izba Kontroli
Tematy:
ramowa dyrektywa wodna
reforma gospodarki wodnej
zlewniowe zarządzanie zasobami wodnymi
region wodny
Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie
Framework Water Directive
water management reform
water resources management
water region
State Water Management Authority Polish Waters
Opis:
Rozpoczęta w 2017 r. reforma gospodarki wodnej miała m.in. zapewnić osiągnięcie fundamentalnego celu Ramowej Dyrektywy Wodnej, jakim jest pełna realizacja zlewniowej polityki gospodarowania wodami. Chodziło o wprowadzenie zarządzania na każdym poziomie: zlewni, regionu wodnego i dorzecza dzięki jednemu skutecznie działającemu podmiotowi. Powierzono je Państwowemu Gospodarstwu Wodnemu Wody Polskie (dalej: PGW WP lub Wody Polskie). Celem nowych regulacji był także trwały i zrównoważony rozwój społeczno-gospodarczy kraju pod względem wykorzystania wód i zapewnienia ich odpowiedniej dostępności oraz stworzenie nowego, efektywnego systemu finansowania gospodarki wodnej. Wyniki prowadzonej przez NIK kontroli jednoznacznie wskazują, że podczas tworzenia nowej jednostki, a także w początkowym okresie jej funkcjonowania, z tych zadań nie w pełni wywiązywały się zarówno PGW WP, podmioty bezpośrednio odpowiedzialne za jego powstanie oraz działanie, jak i organy nadzorcze.
The article presents the results of the audit related to the establishment and operations of the State Water Management Authority Polish Waters (PGW WP). The audit was a continuation of the previous activities of NIK aimed at assessing the tasks related to water management. The audit examined the regularity of the tasks related to the es tablishment and organisation of the PGW WP, as well as the way the entity performed its statutory duties. The audit analysed whether the PGW WP had been created in an appropriate manner, implementation of its tasks, the supervision by the compe tent minister, as well as the report on the annual financial plan implementation for 2018. The audit covered the Ministry of Water Management and Inland Navigation, six regional (marshal’s) offices, six local governors’ offices, and 19 organisational units of the PGW WP, including the National Board for Water Management, six regional water management boards, six water basin boards, and six water supervision units.
Źródło:
Kontrola Państwowa; 2021, 66, 3 (398); 104-116
0452-5027
Pojawia się w:
Kontrola Państwowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ustawa Prawo wodne z 2017 roku w świetle zasad techniki prawodawczej
The Water Law Act of 2017 in the light of the rules of legislative technique
Autorzy:
Rotko, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28783300.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
water law
principles of legislative technique
legislative correctness
water management
water pollution
Polish Waters
Water Framework Directive
normative noise
Prawo wodne
zasady techniki prawodawczej
poprawność legislacyjna
gospodarka wodna
zanieczyszczenie wód
Wody Polskie
ramowa dyrektywa wodna
szum normatywny
Opis:
W artykule podjęto ocenę technicznoprawnej poprawności legislacyjnej ustawy z 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (t.jedn.: Dz. U. 2021, poz. 2233 ze zm.), wykorzystując metodę logiczno-językową. Za punkt odniesienia przyjęto zasady techniki prawodawczej ujęte w formie załącznika do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 20 czerwca 2002 r. w sprawie „Zasad techniki prawodawczej” (t.jedn.: Dz. U. 2016, poz. 283). Analiza sposobów wysławiania norm odgrywa kluczową rolę zarówno na etapie przygotowywania i uchwalania nowego prawa, jak i w okresie jego obowiązywania, gdyż pozwala ujawnić różne mankamenty przyjętych regulacji. Fakt, że ustawa Prawo wodne z 2017 r. obowiązuje od pięciu lat, nie pozbawia zatem zasadności podejmowanie jej całościowej oceny z punktu widzenia zgodności z zasadami techniki legislacyjnej. Potrzebę taką uzasadnia zarówno obszerność tego aktu, jak i nasycenie go nowymi rozwiązaniami ustrojowymi i materialnoprawnymi. W szerszej perspektywie analiza taka dostarcza również materiał badawczy do formułowania założeń teoretycznoprawnych procesu prawotwórstwa oraz ich ewentualnej weryfikacji. Przeprowadzone badania dowodzą, że w ustawie Prawo wodne z 2017 r. występuje stosunkowo niewiele naruszeń standardów będących treścią zasad techniki legislacyjnej. W większości nie wywołują one poważniejszych problemów w stosowaniu przepisów, ale są i takie, często niedostrzegane przy pobieżnej lekturze ustawy, które zasługują na krytykę. Chodzi o naruszanie spójności systematyki, niekonsekwencje w grupie formułowanych zakazów, które dodatkowo cechuje nadmierny rygoryzm w stosunku do wymagań prawa europejskiego, rozpraszanie zagadnień między ustawę główną i ustawy nowelizujące oraz generalnie o zjawisko nadprodukcji bytów prawnych, wprowadzające niepotrzebny szum normatywny.
The article assesses the technical and legal correctness of the legislation of the Act of 20 July 2017 – Water Law, using the logical-linguistic method. The principles of legislative technique included in the form of an annexe to the Ordinance of the Prime Minister of 20 June 2002 on the ‘Principles of Legislative Technique’ are adopted as a point of reference. The analysis of the ways of expressing standards plays a key role both at the stage of preparing and adopting a new law, as well as during the period of its validity, as it allows various shortcomings of the adopted regulations to be revealed. The fact that the Water Law of 2017 has been in force for five years does not, therefore, make it unreasonable to undertake a comprehensive assessment from the point of view of compliance with the rules of legislative technique. In a broader perspective, such an analysis also provides research material for the formulation of theoretical and legal assumptions of the law-making process and their possible verification. The conducted research shows that in the Water Law Act of 2017 there are a few violations of the standards constituting the rules of legislative technique. Most of them do not cause any serious problems in applying the provisions, but there are also some – often overlooked in a cursory reading of the law – which deserve criticism. At issue here are violations of the consistency of the systematics, inconsistencies in the group of formulated prohibitions, which are additionally excessively rigorous in relation to the requirements of European law, dispersing issues between the main act and amending acts, and generally the phenomenon of the overproduction of legal entities, which introduces unnecessary normative noise.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2022, 84, 4; 73-86
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The surface properties of humic acids extracted from chernozem and grey-brown podzolic soils
Autorzy:
Flis-Bujak, M.
Ksiezopolska, A.
Stawinski, J.
Turski, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24614.pdf
Data publikacji:
1995
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
Tematy:
surface property
humic acid
Polska
chemical structure
soil
loess
grey-brown podzolic soil
water
black earth
Polish soil
adsorption
Źródło:
International Agrophysics; 1995, 09, 2
0236-8722
Pojawia się w:
International Agrophysics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Representation of Water in Polish and Belarusian Phraseology and Paremiology
Obraz wody we frazeologii i paremiologii polskiej i białoruskiej
Autorzy:
Wysoczański, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1837688.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
phrasemes
proverbs
Polish language
Belarusian language
linguistic representation of the world
linguistic representation of water
frazeologizmy
paremie
język polski
język białoruski
językowy obraz świata
językowy obraz wody
фразеалагізмы
парэміі
польская мова
беларуская мова
моўная карціна свету
моўная карціна вады
Opis:
The issues associated with the vision of water in the Slavic languages are prominent. The linguistic perception of water in the Polish language, especially in folk Polish, has been explored from many sides. Also noted is the linguistic representation of water in the Belarusian language. The object of this article is to present the representation of water, fixed in the language, in the light of phraseological and paremiological profiling as applied to Polish and Belarusian dictionary units within the plan of interlingual comparison. The gathered material allows to recognise the fundamental perspectives in the vision of water in the building of its linguistic representation and to distinguish the elementary profiles together with their many specifying facets. The analysis reveals the colloquial description of water as such and – especially – the connections between water and various concepts, particularly the links to the human being. Reflected is the indication where water comes from, specified its amount in particular expressions, provided information about water at a given time and in a given place as well as about its availability. Portrayed is life underwater and on the water. Recorded are the attributes of water and its impact on some objects, the water’s quality of being fit or unfit to drink or harmful, as well as relating water to something else. The value and qualities of water are noted. The presence of water in the functioning of the human being and in the life of animals is recorded. Presented is the demand for water. The reconstruction of the linguistic representation of water performed in comparative terms on Polish and Belarusian phraseological and paremiological material illustrates the prevalent analogies and fairly considerable dissimilarities.
Problematyka oglądu wody w językach słowiańskich jest zauważalna. Wielostronnie przybliżone zostało językowe postrzeganie wody w polszczyźnie, zwłaszcza ludowej. Zaznaczone jest też językowe przedstawienie wody w języku białoruskim. Przedmiotem niniejszego artykułu jest przedstawienie utrwalonego w języku obrazu wody w świetle wyprofilowania frazeologicznego i paremiologicznego na materiale jednostek słownikowych języka polskiego i języka białoruskiego w planie konfrontacji międzyjęzykowej. Zebrany materiał pozwala dostrzec w budowaniu językowego obrazu wody zasadnicze perspektywy jej oglądu i wyróżnić podstawowe profile z wieloma specyfikującymi je fasetami. Analiza ukazuje potoczne opisanie wody jako takiej oraz – w szczególności – powiązań wody z różnorodnymi pojęciami, zwłaszcza związków z człowiekiem. Odzwierciedlone jest wskazanie, skąd się bierze woda, precyzowana jest ilość wody w określonych przejawach, są informacje o wodzie w danym czasie i miejscu oraz o jej dostępności. Odtworzone jest życie w wodzie i nad wodą. Zarejestrowane są atrybuty wody i jej oddziaływanie na niektóre obiekty, zdatność, niezdatność bądź szkodliwość wody, a także odniesienie wody względem czegoś. Odnotowywana jest wartość i walory wody. Utrwalona jest woda w funkcjonowaniu człowieka i życiu zwierząt. Ukazane jest zapotrzebowanie na wodę. Dokonana rekonstrukcja językowego obrazu wody w ujęciu porównawczym na materiale frazeologiczno-paremicznym języka polskiego i języka białoruskiego unaocznia przeważające zbieżności i dość znaczne odmienności.
У славянскіх мовах вобраз вады зарысаваны мовазнаўцамі даволі выразна. Моўная карціна вады ў польскай мове, асабліва ў дыялектах, дачакалася шматбаковага аналізу. Моўнае катэгарызацыя вады ў беларускай мове таксама была прадметам даследавання. Мэтай гэтага артыкула з’яўляецца выяўленне замацаванага ў мове вобразу вады ў святле фразеалагічнага і парэміялагічнага прафілявання (спосабу ўспрымання канкрэтнага суб’екта) на матэрыяле слоўнікавых адзінак польскай і беларускай моў у плане міжмоўнай канфрантацыі. Сабраны матэрыял дазваляе ў мадэлі моўнай карціны вады прасачыць асноўныя перспектывы яе ўспрымання і дапамагае распазнаць асноўныя профілі/ідэалагічныя варыянты са шматлікімі катэгорыямі/прыкметамі, якія іх вызначаюць. Праведзены аналіз выявіў наіўныя веды пра ваду, а таксама ўзаемадачыненні вады з іншымі паняццямі, у першую чаргу з чалавекам. У матэрыяле знайшлі адлюстраванне наступныя характарыстыкі:  адказ на пытанне адкуль бярэцца вада, удакладненне колькасці вады, інфармацыя пра ваду ў гэты час і ў гэтым месцы, а таксама даступнасць да яе. Паказана жыццё ў вадзе і над вадой. Выяўлены атрыбуты вады і яе ўздзеянне на некаторыя аб’екты, прыдатнасць/непрыдатнасць/шкоднасць вады, а таксама супастаўленне вады з нечым іншым. Звернута ўвага на тое, што вада разглядаецца як каштоўнасць. Падкрэслена значэнне вады ў жыцці чалавека і жывёл і, у сувязі з гэтым, адзначана запатрабаванне на ваду. Рэканструкцыя моўнай карціны вады ў параўнальным аспекце на фразеалагічна-парэміялагічным матэрыяле польскай і беларускай моў наглядна паказала, у першую чаргу, пераважную колькасць агульных рыс, але выявіла таксама і даволі істотныя адрозненні паміж даследаванымі мовамі.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2020, 14; 313-336
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Chinese mitten crab Eriocheir sinensis (Decapoda: Grapsidae) from Polish waters
Autorzy:
Normant, M.
Wiszniewska, A.
Szaniawska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47486.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Oceanologii PAN
Tematy:
Decapoda
Odra estuary
Eriocheir sinensis
Baltic Sea
Polish water
Chinese mitten crab
crab
Grapsidae
Opis:
The Chinese mitten crab Eriocheir sinensis Milne-Edwards, 1854 is a newcomer to the Baltic Sea. Previous studies have shown that since the 1940s single large specimens of this species have been caught annually in Polish waters. The invasion of the Chinese mitten crab has been reported from many European countries, including Poland, where it is especially abundant in the Odra Estuary. Of 186 specimens captured in Lake Dąbie in August 1998, 45% were females and 55% males. The carapace width of these crabs varied between 53 and 88 mm and the average wet weight was 169±45.3 g.
Źródło:
Oceanologia; 2000, 42, 3
0078-3234
Pojawia się w:
Oceanologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Short-term changes in specific conductivity in Polish coastal lakes (Baltic Sea basin)
Autorzy:
Cieslinski, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/48996.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Oceanologii PAN
Tematy:
short-term change
specific conductivity
fluctuation
coastal lake
sea water intrusion
Polish coast
Baltic coast
Lake Gardno
Lake Lebsko
water salinity
wind speed
chemical composition
Źródło:
Oceanologia; 2013, 55, 3
0078-3234
Pojawia się w:
Oceanologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przestrzeń akwatyczna w wierszach poetów polskich w Kanadzie
Aquatic space in poems by Polish poets in Canada
Autorzy:
Pasterski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1068684.pdf
Data publikacji:
2020-12-28
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
poezja polska
XX wiek
emigracja
symbolika poetycka
woda
Polish poetry
20th century
emigration
poetic symbolism
water
Opis:
Artykuł poświęcony omówieniu problematyki związanej z wykorzystaniem przestrzeni akwatycznej w wybranych utworach polskich poetów zamieszkałych w Kanadzie. Autor omawia sposoby literackiej funkcjonalizacji obrazów oceanu, morza, jezior czy rzek w twórczości Zofii Bohdanowiczowej, Wacława Iwaniuka, Floriana Śmiei, Bogdana Czaykowskiego i Andrzeja Buszy. Dla polskich poetów emigracyjnych starszego pokolenia żywioł wodny był częstym elementem świata przedstawionego, a także ważnym ogniwem ich wyobraźni twórczej. Przestrzenie wody łączyły się bowiem z sytuacją niezakorzenienia, wyobcowania w zetknięciu z ogromem nowego kontynentu, przytłaczały wielkością, wyznaczały granice nie do przejścia. Zdaniem autora symbolika wody częściej bywała metaforą egzystencji niż zwierciadłem duchowym rozważań. Wertykalnie przeciwstawiana niebu i życiu, stawała się ikoną śmierci, a nawet nicości. W konsekwencji rzadziej ujawniała tradycyjną moc ozdrowieńczą czy znaną z przeszłości funkcję metafizycznego uwznioślenia.
The paper discusses aspects related to the use of aquatic space in selected works by Polish poets living in Canada. The author discusses the ways of literary functioning of images of the ocean, sea, lakes and rivers in works by Zofia Bohdanowiczowa, Wacław Iwaniuk, Florian Śmieja, Bogdan Czaykowski and Andrzej Busza. For Polish émigré poets of the older generation, the water element was a frequent part of the represented world, as well as an important link in their creative imagination. Water spaces were connected, in fact, with the situation of lacking roots, of alienation faced with the vastness of the new continent, they overwhelmed with their size, and set insurmountable boundaries. According to the author, the symbolism of water was more often a metaphor of existence than a spiritual mirror of deliberations. Vertically juxtaposed against the sky/heaven and life, it became an icon of death, or even of nothingness. As a result, it revealed less often the traditional healing power or the metaphysical elevation function known from the past.
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2020, 26, 2; 143-156
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Program Polskiej Energetyki Jądrowej: Duże reaktory energetyczne czy małe modułowe reaktory?
Polish Nuclear Energy Programme: Large Power Reactors or Small Modular Reactors?
Autorzy:
Sobolewski, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/214472.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Chemii i Techniki Jądrowej
Tematy:
lekko-wodny reaktor (LWR) także oznacza reaktor energetyczny
mały modułowy reaktor (SMR)
Program Polskiej Energetyki Jądrowej
light water reactor (LWR) also means power reactor
small modular reactor (SMR)
Polish Nuclear Power Programme
Opis:
W artykule autor polemizuje z opiniami uznającymi energetykę jądrową, jako technologię przestarzałą w stosunku do technologii odnawialnych, jak i też krytycznie odnosi się do opinii promujących technologię małych reaktorów jądrowych w rozwiązywaniu problemów energetycznych Polski.
In the article, the author argues with opinions recognizing nuclear power as an outdated technology in relation to renewable technologies, and also critically refers to opinions promoting the technology of small nuclear reactors in solving Poland’s energy problems.
Źródło:
Postępy Techniki Jądrowej; 2020, 1; 2-5
0551-6846
Pojawia się w:
Postępy Techniki Jądrowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powstanie i rozwój państwowej służby hydrogeologicznej w Państwowym Instytucie Geologicznym
Origin and development of the Polish Hydrogeological Survey in the Polish Geological Institute
Autorzy:
Sadurski, Andrzej
Skrzypczyk, Lesław
Woźnicka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074286.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Polski Przegląd Hydrogeologiczny
wody gruntowe
gospodarka wodna
Polish Hydrogeological Survey
groundwater
water management
Opis:
Within the framework of the Poland’s preparation to join the EU, it was necessary to establish new surveys and specialized organizations to cope with tasks to implement the water management policy defined in the Water Framework Directive approved by the European Parliament and Council in 2000. The establishment of the Polish Hydrogeological Survey (PHS) by the Water Act of 18 July 2001 imposed an obligation on the Polish Geological Institute to identify, balance and protect the groundwater as well as to define the principles of the sustainable water management in the river basins. Taking into account the achievements of the Department of Hydrogeology and Engineering Geology, the PGI was well prepared to fulfil the tasks of the PHS in every way: both professional and organizational one. From the mid 1970s the groundwater monitoring has been organized by the Institute as a hydrogeological stationary observation network in Poland. The cartographic projects run by the Institute and the Institute digital data bases with a huge amount of the hydrogeological data collected till 2000 have been very useful to the PHS activity. In subsequent 17 years the PHS has run on annual basis more than 30 permanent tasks as well as more than 10 many years projects essential for the national groundwater management. Until the end of 2017, the PHS activity had been funded by the National Fund for the Environment Protection and Water Management. Currently after the water management reform by the Water Act of 20 July 2017, the PHS is supervised by the competent minister for the water management (The Minister of Marine Economy and Inland Sailing), while funding is now by the National Water Authority Polish Waters.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2019, 67, 7; 535--546
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies