Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Polish verb" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 22
Tytuł:
Rec.: Vera Mitrinović, Południe – Północ. Serbsko-polskie paralele językowe, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2012, 360 ss.
Autorzy:
Зельдович [Zel'dovich], Геннадий [Gennadiĭ]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678533.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Polish-Serbo-Croatian counterparts
prefix
verb
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2013, 48
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czasowniki z przedrostkiem re- w dawnej i współczesnej polszczyźnie (na tle wybranych języków słowiańskich)
Verbs with the prefix re- in old and contemporary polish (compared to some other slavic languages)
Autorzy:
Zarębski, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594176.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
prefiks
czasownik
historia języka polskiego
języki słowiańskie
prefix
verb
history of the Polish language
Slavic languages
Opis:
Celem artykułu jest opis czasowników z niesłowiańską cząstką re- w historii języka polskiego, z uwzględnieniem tła słowiańskiego. Omówiono: genezę i chronologię zjawiska, proces wydzielania się prefiksu re- z serii zapożyczeń łacińskich, zależności genetyczno-morfologiczne pomiędzy prefiksem re- a rodzajami podstaw słowotwórczych, relacje motywacyjne zachodzące pomiędzy derywatami czasownikowymi z re- a wyrazami motywującymi, semantykę czasowników z re- oraz uwarunkowania stylistyczno-pragmatyczne tych czasowników. Przeprowadzone badania pozwoliły ustalić, że prefiks re- ma długą tradycję w polszczyźnie, ale jego łączliwość jest ograniczona do podstaw genetycznie obcych. Wskazano także na polisemiczność prefiksu re-, która może zależeć od semantyki podstaw, oraz na przynależność czasowników z re- do specjalistycznej leksyki naukowo- technicznej. Podobnymi właściwościami charakteryzują się derywaty werbalne na re- także w innych językach słowiańskich.
The article aims to describe verbs with non-Slavic prefix re- in the history of the Polish language, including the Slavic background. Discussed issues include: origins and chronology of the phenomenon, the process of evolution of the prefix re- from a series borrowings from Latin, genetic and morphological links between the prefix re- and the types root words, motivational relationships, semantics, as well as the stylistic and pragmatic characteristics of verbs prefixed by re-. It has been established through research that the prefix re- has a long tradition in the Polish language, but its connectivity is limited to genetically foreign roots. Also indicated has been the polysemy of the prefix and the fact that the re- verbs belong in a specialised scholarly and technical vocabulary. Similar properties characterise verbal derivatives prefixed with re- also in other Slavic languages.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2016, 63; 143-158
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiana – ewolucja – rewolucja. O języku, normie i metodach na przykładzie rekcji dopełniaczowej czasownika polskiego
Change – evolution – revolution. About language, norm and methods on the example of genitive government of the Polish verb
Autorzy:
Wiśniewiecka-Brückner, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594288.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
norma językowa
uzus
wariancja
frekwencja
rekcja dopełniaczowa czasownika polskiego
language norm
usus
variation
frequency
genitive government of the polish verb
Opis:
Digitalizacja zasobów językowych umożliwia przeprowadzanie badań nad językiem na niespotykaną dotąd skalę. Komputerowe bazy językowe i nowoczesne oprogramowanie w postaci analizatorów tekstu różnego typu (semantycznych, morfosyntaktycznych i innych) wykorzystują w swoich badaniach zarówno językoznawcy deskryptywiści, jak i przedstawiciele lingwistyki preskryptywnej. Artykuł oferuje analizę aktualnej sytuacji badawczej uzusu językowego i normy językowej, uwzględniając nie tylko literaturę normatywną, lecz także obszerne studia deskryptywne, w celu wskazania konieczności syntezy obustronnej recepcji i wzajemnego uwzględniania wyników badań wymienionych gałęzi językoznawstwa w procesie aktualizacji standardu językowego, jak też konieczność sprecyzowania użycia kryterium kwantytatywnego w działaniach związanych z prognostyką rozwoju normy. Artykuł ogranicza się do schematycznego i egzemplarycznego przedstawienia obszaru rekcji dopełniaczowej czasownika polskiego.
The digitization of language resources enables to explore natural languages in a previously unprecedented scale. In their research descriptive linguistic researcher as well as prescriptive linguists make use of computer based language resources and modern software in the form of text analyzers of various types (semantic, morphosyntactic). The article offers an analysis of the current research situation on language use and language norm taking into consideration not only normative linguistic literature, but also extensive descriptive language studies to indicate the necessity for synthesis of mutual reception and mutual consideration of research results of both linguistic research areas in the process of the actualizing language standard, as well as the need to clarify the application of quantitative criterion in development of standard prognosis related activities focusing schematic and exemplary the genitive government of the polish verb.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2016, 62; 191-202
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
L’apport du Vsup au tour prédicatif verbo-nominal en polonais
On the Contribution of the Support Verb in Verb-Noun Constructions in Polish
Autorzy:
Vetulani, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341225.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Predicative nouns in Polish
verb-noun collocations
support verb
lexicon-grammar
Opis:
This article is a contribution to the research on noun predication in Polish. More specifically, it focusses on the role of the support verb (Vsup) in verb-noun constructions. In this type of structure, also called verb-noun collocation, or conventionalized syntagma, the verb is collocated with an abstract noun. In this paper, Grażyna Vetulani discusses some crucial aspects of the role of the Vsup in Polish. Despite its apparently subordinated non-predicative role, the Vsup brings important semantical and grammatical information to the meaning of the whole syntagma. In particular, Vetulani argues that, it is a unifying element for the class of predicative nouns (Npréd); it indicates the register and aspect of the compound; it determines its class in the set of predicative nouns; it restricts the polysemy of the predicative noun.
Źródło:
Neophilologica; 2022, 34; 1-18
0208-5550
2353-088X
Pojawia się w:
Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
NIEMIECKIE ZWROTY WERBO-NOMINALNE W PRZEKŁADZIE TEKSTÓW PRAWNYCH NA JĘZYK POLSKI
LIGHT VERB CONSTRUCTIONS IN LEGAL TRANSLATION FROM POLISH INTO GERMAN
Autorzy:
SIEWERT-KOWALKOWSKA, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920670.pdf
Data publikacji:
2016-06-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
zwroty werbo-nominalne
tłumaczenie tekstów prawnych
język niemiecki
język polski
light verb constructions
legal translation
German
Polish
Opis:
Charakteryzując niemiecki język prawny na płaszczyźnie składniowej, badacze wskazują na częste użycie konstrukcji zwanych zwrotami werbo-nominalnymi (niem. Funktionsverbgefüge). Artykuł stanowi próbę zaprezentowania tego zjawiska w kontekście przekładu tekstów prawnych na język polski. Część teoretyczna obejmuje charakterystykę formalną werbalnych fraz składniowych oraz opis ich właściwości składniowych i semantycznych. W części empirycznej została przeprowadzona analiza ekwiwalentów słownikowych, a następnie przekładowych zastosowanych w wybranych przekładach niemieckich tekstów prawnych na język polski w celu sformułowania ogólnych wniosków dotyczących potencjalnych rozwiązań translacyjnych dla tych konstrukcji w języku polskim.
Characterizing the German legal language at a syntactic level, the researchers point to the frequent use of structures called light verb constructions (Ger. Funktionsverbgefüge). The article attempts to present this phenomenon in the context of legal translation into Polish. The theoretical part includes the characteristics of a formal verbal phrases syntax and a description of their syntactic and semantic properties. The empirical part presents the analysis of dictionary equivalents and equivalents which appear in the Polish translation of the selected two German acts of law. The article focuses on translation solutions in order to formulate general conclusions concerning potential solutions for Polish translation of these constructions.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2016, 25, 1; 61-78
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Derywaty z interfiksem -i- / -i/y- oraz pierwszym członem czasownikowym w języku serbskim, rosyjskim oraz polskim
Autorzy:
Ratković, Dragana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678944.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
-i- / -i/y- interfix
compound
“A (verb) + -i- / -i/y- + B” model
Serbian language
Polish language
Russian language
semantic variation
anthroponymy
zoonymy
phytonymy
pragmonymy
expressive word
derivational-semantic equivalence
Opis:
Derivatives with the -i- / -i/y- interfix and a verb as the first component in Serbian, Russian and PolishThe paper gives a comparative historical analysis of derivative words with the i / i/y- interfix and a verb as the first component in Serbian, Russian and Polish from the standpoint of contemporary Slavic morphology (derivatology). The aim is to provide their description in terms of semantic variation. The author ascertains that all the three languages feature a derivational model of forming expressive lexis by means of the i / i/y- interfix, predominantly nouns, of mostly humorous and pejorative meaning. A special group is formed by onyms (nicknames turned surnames, but also toponyms, oronyms, hydronyms etc). This type of words first occurred in Serbian and Russian in the thirteenth century (possibly in Serbian in the eleventh century), and in Polish in the fifteenth century. Judging by the available sources, derivatives with the i- interfix appear frequently in historical as well as modern Serbian, Polish and Russian (much more in Serbian and Polish than in Russian). In Serbian and Russian pre-nineteenth-century sources chiefly given names and nicknames-turnedsurnames were noted (in Russian, also some animal and plant names as well as abstract nouns). In Old Polish, words of the discussed kind are zoological and botanical lexemes; from Middle Polish on, the lexemes encompass all semantic categories characteristic of modern Serbian and Russian. It should, however, be stressed that the inaccessibility of the spoken language as well as the limited number of sources introduce considerable uncertainty to observations regarding the time of origin and vocabulary of the first centuries of Slavic languages. This applies especially to expressively marked lexemes, a considerable portion of which is constituted by common nouns of the “A (verb) + -i- / -i/y- + B” model. In contemporary Serbian, Polish and Russian, the lexis formed by means of this derivational model is almost equally developed conceptually and relates predominantly to the same phenomena. Expressive words in all three languages are formed in the processes of metonymisation, metaphorisation, personification, hyperbolization and grotesque, and are characterized by numerous derivational and semantic equivalents. Derywaty z interfiksem -i- / -i/y- oraz pierwszym członem czasownikowym w języku serbskim, rosyjskim oraz polskimArtykuł zawiera analizę historyczno-porównawczą wyrazów z interfiksem -i- / -i/y- oraz pierwszym członem czasownikowym (modelu A (czas.) + -i- / -i/y- + B) w języku serbskim, rosyjskim oraz polskim z punktu widzenia współczesnej derywatologii slawistycznej. Celem badań jest opis analizowanych derywatów według ich zróżnicowania znaczeniowego. Autorka wykazuje, że we wszystkich trzech językach według tego modelu słowotwórczego powstaje przede wszystkim słownictwo ekspresywne, głównie rzeczowniki, o znaczeniu żartobliwym i pejoratywnym. Taki typ wyrazów w języku serbskim i rosyjskim pojawia się po raz pierwszy w źródłach z XIII wieku (możliwe, że w serbskim już w XI w.), natomiast w polszczyźnie w przebadanym materiale z XV wieku. Sądząc po źródłach, model słowotwórczy, według którego tworzone są analizowane wyrazy, jest produktywny we wszystkich trzech językach, zarówno w ich stadium historycznym, jak i w języku współczesnym, przy czym w języku serbskim i polskim jest takich derywatów więcej niż w języku rosyjskim. W źródłach sprzed XIX stulecia w języku serbskim i rosyjskim odnotowano głównie imiona i przydomki przetworzone w nazwiska (w języku rosyjskim również pewne nazwy zwierząt i roślin oraz rzeczowniki abstrakcyjne). W staropolszczyźnie jest to leksyka zoologiczna i botaniczna, а w dobie średniopolskiej wyrazy modelu A (czas.) + -i/y- + B obejmują prawie wszystkie kategorie pojęciowe, do których przynależą wyrazy tego modelu we współczesnym języku serbskim i rosyjskim. W tym miejscu należy podkreślić, że brak dostępu do języka mówionego, a także ograniczona liczba zabytków sprawiają, że spostrzeżenia dotyczące czasu powstania czy zasobów leksykalnych pierwszych wieków słowiańszczyzny pisanej obarczone są dużym stopniem niepewności. Dotyczy to w szczególności leksemów o nacechowaniu ekspresywnym, wśród których wyraźną grupę stanowią wyrazy pospolite modelu A (czas.) + -i- / -i/y- + B. We współczesnym języku serbskim, rosyjskim oraz polskim leksyka tego modelu jest podobnie zróżnicowana znaczeniowo i dotyczy zazwyczaj tych samych zjawisk. Ekspresywy we wszystkich trzech językach powstają w wyniku procesów metonimizacji, metaforyzacji, personifikacji, hiperbolizacji oraz przy zastosowaniu groteski i charakteryzują się licznymi ekwiwalentami słowotwórczo-semantycznymi.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2016, 51
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ZUR IP-STRUKTUR DES JIDDISCHEN IM DEUTSCH-POLNISCHEN VERGLEICH
INFL PHRASE IN YIDDISH IN COMPARISON WITH THE POLISCH AND THE GERMAN LANGUAGE
Autorzy:
Pilarski, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1597139.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Vergleichende Syntax des Jiddischen, Deutschen und Polnischen
Generative Transformationsgrammatik: Prinzipien- und Parameter-Theorie
Minimalistisches Programm
die Struktur der INFL-Phrase
Verbstellung im Satz
Verb in the sentence
INFL phrase structure
Minimalist Program
Generative grammar: Principles and parameters theory
Comparative syntax of Yiddish, Polish and German
składnia porównawcza języków jidysz, polskiego i niemieckiego
gramatyka generatywna: Teoria zasad i Parametrów
Program Minimalistyczny
struktura frazy INFL
czasownik w zdaniu
Opis:
Der Beitrag handelt von den Verbstellungsbesonderheiten im Jiddischen und ihren Auswirkungen auf die interne Struktur der INFL-Phrase. Man beobachtet Gemeinsamkeiten und Unterschiede in der syntaktischen Positionierung des Verbkomplexes im jiddischen Satz im Vergleich zum Deutschen und zum Polnischen. Das Jiddische wird als eine V2-Sprache klassifiziert, aber die Grundwortstellung im Nebensatz weist eine SVO-Reihenfolge auf und die einzelnen Teile des Verbs können voneinander getrennt werden. Die widersprüchlichen Annahmen in der typologischen Einordnung des Jiddischen können zur unterschiedlichen Gliederung der internen IP-Struktur des Jiddischen führen. Diese wird im Beitrag einer gründlichen Analyse unterzogen. Die Untersuchung erfolgt im Rahmen der generativen Grammatik. Relevant sind hier die Regeln der Prinzipien- und Parameter-Theorie (Chomsky 1981) sowie des Minimalistischen Programms (Chomsky 1995). Es wird von der Annahme ausgegangen, dass die nachweisbaren systematischen Distributionsunterschiede der Verben auf die Existenz eines generellen Bewegungsprozesses zurückzuführen sind.
The aim of the paper is to determine the structure of the INFL phrase in the Yiddish language sentence within the Principles and Parameters framework as well as the Minimalist Program, both formulated by Noam Chomsky. The article contains a syntactic analysis of the Yiddish language sentence in relation to the Polish and the German language with the focus on the verb and its position in the sentence. The aim of the analysis is to find features similar with these of the INFL phrase in the Polish and the German language, as well as parametrical features typical for the Yiddish language. In the syntax of Yiddish the verb in the main sentence has the V 2 feature. It can also take the sentence-initial position. In contrast to the German language the subordinate sentence in Yiddish is developed symmetrically with respect to the main sentence. On the basis of sentence examples taken from selected languages and their analysis conclusions are drawn as to the INFL phrase structure in the Yiddish language.
Artykuł skupia uwagę na określeniu struktury frazy INFL w zdaniu języka jidysz w ujęciu Teorii Zasad i Parametrów oraz Programu Minimalistycznego Noama Chomsky’go. W artykule przeprowadzono analizę składniową zdań w języku jidysz w odniesieniu do języka polskiego i niemieckiego pod kątem czasownika i zajmowanej przez niego pozycji w zdaniu. Celem analizy jest znalezienie cech zbieżnych z frazą INFL dla języka polskiego i niemieckiego oraz cech parametrycznych, jakie wykazuje język jidysz. W składni jidysz czasownik w zdaniu głównym wykazuje cechę V 2. Może on również zajmować pozycję inicjalną. W odróżnieniu od języka niemieckiego w składni jidysz zdanie podrzędne rozwijane jest symetrycznie do zdania głównego. W oparciu o przykłady zdań zaczerpnięte z wybranych języków oraz ich analizy wysunięto wnioski odnośnie układu frazy INFL języka jidysz.
Źródło:
Colloquia Germanica Stetinensia; 2015, 24; 191-208
2450-8543
2353-317X
Pojawia się w:
Colloquia Germanica Stetinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zur korpusbasierten Vermittlung der Funktionsverbgefüge im DaF-Unterricht. Syntagmatische Muster als „Gebrauchsanleitung“ für Deutschlernende
Autorzy:
Piątkowski, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911971.pdf
Data publikacji:
2019-07-29
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
light verb constructions
German-Polish dictionaries
The Mannheim German Reference Corpus (DeReKo)
co-occurrence
syntagmatic pattern
language domain
German as a foreign language lesson
Opis:
The aim of the study is to show the possibilities of using corpus analyses for theintroduction of light verb constructions in German during foreign language lessons. The corpus analyses of three selected light verb constructions Maßnahmen ergreifen, einen Beschluss fassen and Bericht erstatten show the co-occurrence of these units and enable the creation of syntagmatic patterns and the allocation of individual light verb constructions to thematic areas. The results of the analysis confirm the thesis that syntagmatic patterns are an aid to learners of German, as they present their use in a sentence and show the partner words with their syntactic function. This method can present the context of use and the thematic area of the light verb constructions. The results of the analyses are also a guideline to placing the syntagmatic patterns in German-Polish dictionaries to help learners to use them and communicate with them correctly
Źródło:
Glottodidactica. An International Journal of Applied Linguistics; 2019, 46, 1; 127-144
0072-4769
Pojawia się w:
Glottodidactica. An International Journal of Applied Linguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nauczanie aspektu czasowników polskich na gruncie słowiańskim
Teaching the aspect of the Polish verbs by examples from other Slavonic languages
Autorzy:
Nowakowska, Maria Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/680130.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
aspekt czasownika
nauczanie języka polskiego jako obcego
nauczanie języka specjalistycznego
technolekt
verb aspect
teaching Polish as a foreign language
teaching Polish for specific purposes
technolect
Opis:
This article shows the principle of teaching the verb aspect in Polish by means of examples taken from other Slavonic languages. It presents the differences among verb aspects found in Polish, Czech, Slovak and Slovenian. The illustrative examples also document the final numer of mistakes made by foreign students whose first languages miss the right equivalent of the verb aspect. Special attention has been paid to the importance of teaching the verbal aspect in classes of language for specific purposes.
W artykule podjęto problematykę nauczania aspektu czasownika na gruncie słowiańskim. Zaprezentowano różnice, dotyczące tej kategorii językowej, w językach polskim, czeskim, słowackim i słoweńskim, a następnie pokazano wynikające z tego problemy w przyswajaniu tej kategorii przez Czechów, Słowaków i Słoweńców. Szczególną uwagę zwrócono na aspekt w nauczaniu języków specjalistycznych.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2016, 23; 191-197
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czasowniki onomatopeiczne w gwarach Śląska na tle słowiańskim. I. Leksemy opisujące głosy i zachowania ptaków
Onomatopoeic verbs in the Silesian dialect compared to Slavic languages. I. Lexemes describing bird sounds and behaviours
Autorzy:
Muszyńska, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594261.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
słowotwórstwo czasownika
onomatopeja
gwary Śląska
języki słowiańskie
polszczyzna historyczna
verb formation,
onomatopoeia,
Silesian dialect,
Slavic languages,
historical Polish language
Opis:
Artykuł stanowi opracowanie z zakresu czasowników onomatopeicznych w gwarach Śląska, a konkretnie dotyczy leksemów opisujących głosy i zachowania ptaków. Zagadnienie zostało zaprezentowane na tle słowiańskim i w kontekście polszczyzny ogólnej, z uwzględnieniem polszczyzny historycznej (zwłaszcza doby staro- i średniopolskiej). Przytoczone przykłady opowiadają się za tezą o więzi między budową głoskową wyrazu a jego znaczeniem. Zwraca się uwagę na istotną w wypadku onomatopei opozycję u–i (samogłoskom tylnym: u, o, a odpowiada wyobrażenie dużych przedmiotów, a samogłoskom przednim: i, y, e – wyobrażenie małych obiektów). Ważny wydaje się sam fakt odnotowania interesującego zbioru „ptasich” onomatopei, gdyż w polskiej literaturze omawianej tematyce poświęca się stosunkowo niewiele miejsca (przeważają publikacje obcojęzyczne).
This paper is a study dedicated to onomatopoeic verbs in the Silesian dialect, and specifically, lexemes describing bird sounds and behaviours. The subject has been discussed compared to Slavic languages and in the context of the common Polish language, as well as taking into consideration historical Polish (in particular that in the Old- and Middle Polish era). The provided examples support the thesis that there exists a link between the word’s sound formation and its meaning. There is emphasized the opposition between ‘u’ and ‘i’ which is essential in the case of onomatopoeia (back vowels ‘u’, ‘o’ and ‘a’ are used with reference to large objects, while front vowels ‘i’, ‘y’ and ‘e’ – small objects). Noticing an interesting set of ‘bird-type’ onomatopoeia also seems important, since there is relatively little mention of this phenomena in the Polish literature (foreign studies prevail).
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2013, 59; 165-187
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Verbal prefixation and realizations of antipassive alternations in Polish
Autorzy:
Mroczyńska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040238.pdf
Data publikacji:
2017-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
antipassive
aspect
Polish
prefixing
verb projections
Opis:
Various works on transitivity suggest that aspectual notions may constitute semantic determinants of argument realization. Observations included in these works prompted theories implying that argument realization may be aspectually driven. Following this line of thought, this article presents the results of corpus-based studies on antipassive structure in the Polish language and makes an attempt at confirming the fact that aspectual notion may determine argument realization. The article consists of three main sections. The first one focuses on notions of aspect and various aspectual propositions distinguished in the literature on the subject, regarding the Polish language in particular. The second section, illustrated with examples extracted from the National Corpus of Polish (NKJP) and the corpus of Wielki Słownik Języka Polskiego (KWSJP), gives an overview of Polish perfectivizing verbal prefixes, i.e. a roz‑, na-, o-/ob- and u-prefix, and deals with the effect they may have on sentence structure and semantics. It also shows how the prefixed verbs combine with the marker się, which flags antipassive, i.e. is a recurring marker attested in antipassive constructions in the Polish language. In section three, an attempt is made at analyzing the interrelations between aspect and antipassive reading of a structure. As it seems that a perfective prefix used with a verb imposes certain requirements on the argument structure of the verb it combines with, we also offer a possible explanation to different aspectual requirements of verbs occurring in antipassive structures, assuming that projections coded in a verb may play a role here.
Źródło:
Linguistics Beyond and Within; 2017, 3; 169-186
2450-5188
Pojawia się w:
Linguistics Beyond and Within
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bułgarsko-polski słownik analityzmów werbo-nominalnych. Podstawowe założenia i kwestie problematyczne
The Bulgarian-Polish dictionary of connections verb-nominal. Basic foundations and problematic matters
Autorzy:
Mazurkiewicz-Sułkowska, Julia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/39501285.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
Bulgarian-Polish dictionary
verb-nominal connection
nominal segment
verbal segment
style
semantics
Słownik bułgarsko-polski
połączenie czasownikowo-nominalne
odcinek nominalny
odcinek werbalny
stylistyka
semantyka
Opis:
Artykuł poświęcony jest projektowi bułgarsko-polskiego słownika stałych powiązań czasownikowo-nominalnych. Autorki zauważają ogromną popularność tego typu połączeń we współczesnej słowiańszczyźnie oraz duże nasycenie tymi formami tekstów administracyjnych, urzędniczych, sądowych i tekstów literatury pięknej. Ich zdaniem przygotowany bułgarsko-polski słownik powiązań czasownikowo-nominalnych ułatwi tłumaczenie coraz większej liczby dokumentów (m.in. w kontekście członkostwa obu krajów w UE) i jest pomostem w leksykografii. Potencjalny tom słownika zawiera około 2 tysiące haseł zawierających ponad 6 tysięcy bułgarskich wyrażeń czasownikowo-nominalnych z polskimi odpowiednikami. Każde przedstawione połączenie składa się z segmentu nominalnego wyrażonego przez rzeczownik abstrakcyjny oraz segmentu czasownikowego.
The article is devoted to the project of the Bulgarian-Polish dictionary of constant verb-nominal connections. The authors notice a huge popularity of this type of connections in modern Slavonics and a large saturation of administrative, office-, judicial texts as well as texts of belles-lettres with these forms. In their opinion, the prepared Bulgarian-Polish dictionary of verb-nominal connections will facilitate translation of the bigger and bigger number of documents (among other things, in the context of the membership of both countries in the EU) and will bridge in the lexicography. The prospective volume of the dictionary contains approximately 2 thousands of entry-articles containing above 6 thousand Bulgarian verb-nominal type expressions with Polish equivalents. Every presented connection consists of a nominal segment expressed by an abstract noun and a verbal segment.
Źródło:
Językoznawstwo; 2013, 7; 115-123
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O niektórych właściwościach nowych derywatów czasownikowych
On some properties of new verbal derivatives
Autorzy:
Kudra, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594265.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
czasownik
słowotwórstwo
odmiany polszczyzny
verb
word formation
varieties of Polish language
Opis:
Analizie poddano nowe derywaty czasownikowe, tworzone od podstaw polskich i obcych, które funkcjonują głównie w odmianie potocznej i środowiskowej. O ich tworzeniu decydują aktualne potrzeby nazewnicze nadawcy, cel i funkcje w tekście. Są one wynikiem kreatywności językowej nadawcy, potrzeby ekonomiczności, kondensacji treści i kompresji formy wypowiedzi.
The subject of analysis are verbal derivatives created from Polish and foreign parent words functioning mainly in everyday life and in the community. Their creation is determined by the current onomastic needs of the speaker, the purpose and functions of the text. They are a result of language creativity of the speaker, the needs for economy, condensation of text and compression of the form of expression.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2016, 62; 49-57
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Formy aorystyczne w XVII-wiecznych polonikach kijowskich
Aoristic Forms in the Seventeenth-Century Kiev Polonicas
Autorzy:
Klimek, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1943992.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
aoryst
czasownik
fleksja
polszczyzna kresowa
polszczyzna XVII wieku
tryb warunkowy
aorist
verb
flexion
border Polish
seventeenth-century Polish
the conditional
Opis:
This paper belongs to a cycle of studies on the Polish language in Kiev. It draws on to Zofia Kurzowa’s publication, which revised some opinions on the temporal and geographic ranges of aorist and the conditional that was formed by analogy from -bych, -bychmy. The sources here are Polish prints edited by Kiev-Pechersk Lavra. On their basis past and conditional forms have been presented, the cohesion of enclitical elements with various parts of speech and determinants of the grammatical person. Such data confirmed Kurzowa’s thesis that forms of the type robilichmy (we were doing) robilibychmy (we would do) were used much longer than only until the beginnings of the seventeenth century. What is more, they were well-known not only in the kind of Polish that was spoken in Małopolska region.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2010, 58, 6; 29-40
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Asyndetic Complementation in the Light of Explicative Syntax (Exemplified with Bulgarian, Polish and Ukrainian)
Komplementacja asyndetyczna w świetle składni eksplikacyjnej (na przykładzie języka bułgarskiego, polskiego i ukraińskiego)
Autorzy:
Kiklewicz, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33317070.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
explicative syntax
valency
verb syntax
sentential actant
conjunction
asyndetic complementation
Bulgarian language
Polish language
Ukrainian language
składnia eksplikacyjna
walencja
składnia czasowników
aktant syntaktyczny
spójnik
dopełnienie asyndetyczne
język bułgarski
język polski
język ukraiński
Opis:
The subject of the study is Bulgarian, Polish and Ukrainian syntactic constructions in which the position of the clausal complement is realized in an asyndetic manner. The analysis of language material is based on the theory of explicative syntax, the foundations of which were developed by S. Karolak. The author shows that the asyndetic complement is one of the forms of realization of the propositional argument that is conditioned by the valence of the matrix verb. A given syntactic form is a valence characteristic of a limited group of semantic classes of verb, namely mental, emotive, perceptive and deliberative verbs. The author also shows that there are other factors that favor or, conversely, do not favor the use of conjunctionless sentences, such as negation, ellipsis, coreference, and others. The author concludes that the frequency of asyndetic constructions in Slavic languages can vary.
Przedmiotem badania są bułgarskie, polskie i ukraińskie konstrukcje składniowe, w których pozycja dopełnienia klauzulowego jest realizowana w sposób asyndetyczny. Analiza materiału językowego opiera się na teorii składni eksplikatywnej, której podstawy opracował S. Karolak. Autor pokazuje, że dopełnienie asyndetyczne jest jedną z form realizacji argumentu propozycjonalnego, uwarunkowaną walencją czasownika matrycowego. Dana forma składniowa stanowi charakterystykę walencyjną ograniczonej grupy semantycznej czasowników, a mianowicie czasowników mentalnych, emotywnych, percepcyjnych i deliberatywnych. Autor pokazuje również, że istnieją inne czynniki, które sprzyjają lub odwrotnie nie sprzyjają używaniu zdań bezspójnikowych, takie jak: negacja, elipsa, koreferencja. Autor dochodzi do wniosku, że częstość występowania konstrukcji asyndetycznych w językach słowiańskich jest większa lub mniejsza.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2023, 23
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 22

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies