Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Polish theatre" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 102
Tytuł:
Дискурс України у просторі польського театру (на прикладі репертуару польської сцени у Львові першої половини ХІХ ст.)
Ukrainian Discourse in the Field of Polish Theatre (The Case of the Lviv Polish Theatre’s Repertoire in the 1st Half of the 19th Century)
Autorzy:
Harbuziuk, Maja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1844593.pdf
Data publikacji:
2015-07-26
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Polish Theatre in Lviv
Ukrainian-Polish theatre relationships in C19
Y. N. Kaminsky
phenomenon of multicultural Lviv
Opis:
An overview of play scripts with a Ukrainian component from the repertoire of the Polish Theatre in Lviv in the first half of the 19th century was conducted for the first time in Ukrainian theatre studies. The content of various works was analysed and the presence of Ukrainian people as characters in musical and dramatic plays was revealed. The presence of Ukrainian discourse in Polish theatre of that period is proved and a short outline of its special features and the way it represented Ukrainian people on a foreign theatre stage is presented. The article pays special attention to the presence of Ukrainian women and their image as «gender symmetry» in Ukrainian discourse in the above mentioned plays. The continuous history of performances that include Ukrainian characters on Lviv’s Polish stage in the given period is emphasized.
Źródło:
Studia Ucrainica Varsoviensia; 2015, 3; 251-269
2299-7237
Pojawia się w:
Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Бунт Хмельницького Алоїзa Гонзаги Жулковського — перша драма про українського гетьмана на польській сцені ХІХ ст
Khmelnytskys uprising written by Aloyizy Honzaha Zhulkovskyi is the first drama about Ukrainian hetman on the Polish stage of the 19th century
Бунт Хмелbницкого Алоиза Гонзагы Жулковского - первая драма об украинском гетьмане на польськой сцене ХІХ ст.
Autorzy:
Гарбузюк, Майя
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2178906.pdf
Data publikacji:
2015-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Bohdan Khmelnytskyi
Warsaw National Theatre
Polish drama in the pre–romantic period
Ukrainian–Polish culture relations
Богдан Хмельницкий
Варшавский национальный театр
польская драматургия периода предромантизма
украинско-польские культурные взаимоотношения
Opis:
It was created in 1812 and had short stage run but was never printed. Text preserved in the National Museum Library of Warsaw is the earliest drama text of 19th century devoted to Bohdan Khmelnytskyi. The emerging of this text can be interpreted as the beginning of pre-romantic tendencies and rising interest in history of Ukrainian-Polish relations and Cossack epoch. At the same time, the play was as relevant as ever because there exists a strong desire of playwrights to respond to important social and political problems of that time.
Созданная в 1812 г., эта пьеса имела пусть и короткую, но все же сценическую историю, хотя никогда не была напечатанной. Сохраненый в Библиотеке Национального музея Варшавы экземпляр текста позволет говорить о наиболее раннем из известных нам драматичнеских текстов ХІХ ст., посвященных фигуре Богдана Хмельницкого. Его появление следует понимать как проявление формировавшихся в недрах просветительства преромантических тенденций, а именно - интереса к истории украинско-польских взаимоотношений, епохе казачества. В то же время ьеса и спектаіиь обладали обостренной актуальностью, поскольку в репликах многих ерсонажей, и в первую очередь Богдана Хмельницкого, ощутимо желание драматурга реагировать на социально и политически значимые проблемы своего времени.
Źródło:
Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe; 2015, 1; 109-122
2543-9227
Pojawia się w:
Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmowa kobiet? Inscenizacje feministyczne w polskim teatrze dwudziestolecia międzywojennego
Collusion between women? Feminist stagings in Polish theater during the interwar period
Autorzy:
Poskuta-Włodek, Diana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1391734.pdf
Data publikacji:
2015-11-24
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
theatre
Polish theatre
drama
feminism
Polish feminism
feminist theatre
feminist drama
teatr
teatr w Polsce
dramat
feminizm
feminizm w Polsce
teatr feministyczny
dramat feministyczny
Opis:
The first wave of feminism in Poland consisted of a wide range of events. All women who were educated, independent, and professionally active and successful were regarded as feminists (regardless of their self-identification). Women of the theater, i.e., playwrights, directors, actresses and scenographers, who occupied themselves with “womanly subjects” in the 1920s and 1930s, created feminist theater which was important though it did not last long. In numerous feminist performances, theatrical productions dealt with subjects such as women in control of their own sexuality and bodies, women’s full participation in life, as well as economic independence and equal rights for women. Feminists in Polish theater, for example, Zofia Modrzewska, Maria Morozowicz-Szczepkowska, Irena Grywińska and Marcelina Grabowska, were typically not treated seriously by male critics, who were condescending, scornful, and unable to transcend their male perspective.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2015, 23; 105-120
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyspiański, Schiller, Osterwa – Pillars of Modern Polish Theatre
Wyspiański, Schiller, Osterwa – filary nośne nowoczesnego teatru polskiego
Autorzy:
Braun, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030920.pdf
Data publikacji:
2018-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Mise en scene
Theatre direction (or theatre directing)
Polish directorial style
The Great Reform of Theatre
inscenizacja
reżyseria
polski styl inscenizacji albo „polski teatr inscenizacji”
Wielka Reforma Teatru
Opis:
Spośród wielu artystów, którzy zakładali fundamenty, a następnie budowali wielki gmach nowoczesnego teatru polskiego, historia wyróżniła trzy wielkie postaci. Stanisław Wyspiański, związany z modernizmem, przez wielu zwany „ojcem nowoczesnego teatru polskiego”, zbudował fundamenty polskiego teatru, tak jak był on rozumiany i praktykowany w XX w. w dziedzinie dramaturgii i inscenizacji. Tworzył sztuki teatralne nierozdzielnie związane z ich projektami scenicznymi. Były to „dzieła sztuki teatru”, w których materia utkana była ze słów i obrazów, z wizyjnej poezji i dosadnego realizmu. Leon Schiller poszedł śladami Wyspiańskiego. Stał się czołowym twórcą Wielkiej Reformy Teatru w Europie. Uprawiał reżyserię jako wyodrębnioną dziedzinę sztuki; stworzył „polski teatr inscenizacji”; zapoczątkował także nauczanie reżyserii jako dziedziny akademickiej. Jego głównym reżyserskim dokonaniem (obok innych widowisk) były inscenizacje polskich dramatów romantycznych, z których mickiewiczowskie Dziady (Lwów 1932, Wilno 1933, Warszawa 1934) były szczytowym osiągnięciem polskiego teatru w XX wieku. Juliusz Osterwa, aktor, reżyser, organizator życia teatralnego oraz reformator teatru, stworzył teatr Reduta, modelowe laboratorium nowego aktorstwa. Rozwinął i ugruntował psychologiczny i realistyczny nurt w polskim aktorstwie. Propagował polską dramaturgię współczesną (m.in. prapremiery sztuk Szaniawskiego, Żeromskiego, Rittnera) i poetycki teatr wspólnoty aktorów i widzów (Wyzwolenie jako dialog Konrada z widzami, misteryjny Książę niezłomny, przedstawienia podziemne i projekty z czasu II wojny światowej). Włączył swe prace w specyficznie polską tradycję „teatru służby” – służby narodowi i służby Bogu.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2018, 13, 8; 415-435
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesna polska muzyka teatralna
Music in Contemporary Polish Dramatic Theatre
Autorzy:
Figzał, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/510943.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
theatre music
musical citation
Polish dramatic theatre
Opis:
The article is an attempt to describe the function of music in contemporary Polish dramatic theatre. The author of the text refers to the art of Polish theatre directors and composers in order to show that music in dramatic theatre is not only an illustration or a signal. The article analyses the compositions that were written for particular performances, as well as bor-rowed compositions which are musical citations.
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2011, 2(8); 95-109
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojna i zagłada: Odbicie doświadczeń z lat 1939–1945 w przedstawieniach i pisarstwie Erwina Axera
War and the Holocaust: A reflection of experiences from 1939-1945 in the productions and writings of Erwin Axer
Autorzy:
Węgrzyniak, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/36142100.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Erwin Axer
Zagłada
teatr polski
II wojna światowa
Holocaust
Polish theatre
World War II
Opis:
Szkic jest próbą odtworzenia doświadczeń reżysera Erwina Axera (1917–2012), realizującego spektakle nie tylko na scenach polskich, ale też niemieckojęzycznych, w czasie wojny z lat 1939–1945. Od września 1939 do czerwca 1941 był on zatrudniony, także jako aktor, w polskim teatrze we Lwowie włączonym do Związku Sowieckiego. W lipcu 1941 uznany przez Niemców za Żyda został zamknięty we lwowskim getcie, gdzie pracował jako robotnik. Po ucieczce z getta w grudniu 1942 do Warszawy był ukrywany w prywatnych mieszkaniach. Od sierpnia do października 1944 uczestniczył w Powstaniu Warszawskim. Po jego klęsce wraz z żołnierzami Armii Krajowej wywieziony został do obozu jenieckiego na terenie Niemiec w maju 1945 wyzwolonego przez armię USA. Axer wielokrotnie powracał do owych doświadczeń w tekstach wspomnieniowych oraz pośrednio w przedstawieniach takich jak "Niemcy" i "Pierwszy dzień wolności" Kruczkowskiego, "Kariera Artura Ui" Brechta czy "Dochodzenie" Weissa. Chociaż był powściągliwy w przywoływaniu swych doświadczeń jako niedoszłej ofiary Holocaustu. Mając skomplikowaną tożsamość polsko-żydowsko-niemiecką, w swoich spektaklach nie pozbawiał człowieczeństwa katów – włącznie z Adolfem Hitlerem. Dokonywał rozrachunku ze zbrodniami dokonanymi w trakcie panowania ideologii narodowego socjalizmu właściwie z wewnętrznej perspektywy kultury niemieckiej
The essay is an attempt to recreate the experiences of the director Erwin Axer (1917-2012), who staged productions not only on Polish- but also German-language stages during the war of 1939-1945. From September 1939 to June 1941 he was employed, also as an actor, in the Polish theatre in Lvov, incorporated into the Soviet Union. In July 1941, considered a Jew by the Germans, he was locked up in the Lvov ghetto, where he worked as a labourer. After escaping from the ghetto in December 1942, he was hiding in private apartments in Warsaw. From August to October 1944 he took part in the Warsaw Uprising. After the insurgents’ defeat, together with the soldiers of the Home Army, he was taken to a prisoner-of-war camp in Germany, liberated by the US Army in May 1945. Axer frequently returned to these experiences in his memoirs and indirectly in some of his productions, such as Niemcy (Germans) and Pierwszy dzień wolności (The First Day of Freedom) by Leon Kruczkowski, Bertolt Brecht’s Resistible Rise of Arturo Ui and Peter Weiss’s Investigation. Although he showed restraint in invoking his experiences as a would-be victim of the Holocaust, having a complicated Polish-Jewish-German identity, he did not deprive the executioners of their humanity in his productions, including Adolf Hitler. He made a settlement with the crimes committed during the reign of the ideology of national socialism practically from the inner perspective of German culture.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2019, 68, 2; 5-22
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władza i teatr: Wokół Dziadów i Marca ‘68
Power and the Theatre: On the Production of Forefathers Eve and the Polish March of 1968
Autorzy:
Raszewska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/36131923.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
teatr polski
teatr i polityka
Adam Mickiewicz
polityka kulturalna
Dziady
Marzec 1968
Polish theatre
theatre and politics
cultural politics
1968 Polish political crisis
Opis:
Autorka przedstawia wydarzenia trzech sezonów (1966/67 do 1968/69) związane z gorącą sytuacją polityczną, jaka wytworzyła się w polskim teatrze wokół zdjęcia z repertuaru Teatru Narodowego Dziadów Adama Mickiewicza w reżyserii Kazimierz Dejmka. Sytuacja międzynarodowa (wojna 6 dniowa, praska wiosna) powodowała wyjątkową czujność cenzury i władz politycznych wszystkich szczebli. O ile powszechnie znane są wydarzenia w Warszawie (choć o szczegółach cenzurowania Po górach, po chmurach Brylla w Teatrze Współczesnym piszemy po raz pierwszy), o tyle mało wiadomo było o wydarzeniach poza Warszawą, a te bywały niekiedy zdumiewające. Na użytek tego tekstu Jan Maciejowski opisał autorce dzieje swojego „odejścia" ze Szczecina i „nieobjęcia" dyrekcji Starego Teatru – o czym nigdzie nie wspomniano. Autorka starała się przedstawić garść faktów mniej znanych, stanowiących otoczkę „sprawy Dziadów”. Nie pretenduje do tworzenia jakichkolwiek tez ogólnych, stawiania diagnoz, raczej chodziło o pokazanie atmosfery, tej specyficznej, właściwej tamtym czasom, mieszaniny grozy, nadgorliwości, cynizmu, paranoi władz, domysłów, także – bezradności.
The author discusses three theatre seasons (1966/67–1968/69) focusing on events that bear on the strained political situation following the taking Kazimierz Dejmek’s production of Mickiewicz’s Dziady (Forefathers Eve) off the stage of the Narodowy Theatre. Political turmoil abroad (the Six Day War, the Prague Spring, etc.) put censors and government officials of all levels on their toes. Insofar as the events taking place in Warsaw are well known (though the specifics of censoring Po górach, po chmurach (Over the Mountains and over the Clouds) by Bryll at the Współczesny Theatre are discussed for the first time here), we still know little about the situation outside the capital, and the things going on there were sometimes astounding. For the purposes of this article, Jan Maciejowski has recounted the story of his “leaving” of Szczecin and “not taking over” the management of the Stary Theatre, which was never mentioned anywhere. The author presents a handful of less known facts surrounding the “Forefathers Eve affair.” She does not purport to make any general statements nor does she offer any definitive diagnosis; the point is rather to convey the atmosphere, the specific and characteristic mixture of fear, eagerness, cynicism, conjectures, and helplessness.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2018, 67, 1/2; 59-82
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wizerunek królowej Bony w polskiej literaturze dramatycznej
The Image of Queen Bona in Polish Drama
L’immagine di Bona Sforza nella letteratura teatrale polacca
Autorzy:
Werner, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/938925.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Bona Sforza
Barbara Radziwiłł
Sigismund Augustus
Bari
literatary image
Polish drama in the 19th century
Polish drama in the 20th century
the Lviv Theatre in the 19th century
the Poznań Theatre in the 19th century
Sigismondo Augusto
immagine letteraria
dramma polacco ottocentesco
dramma polacco novecentesco
teatro ottocentesco di Leopoli
teatro ottocentesco di Poznań
wizerunek literacki
Opis:
The article presents literary image of queen Bona appearing in Polish nineteenth and twentieth century drama and makes an attempt at explaining the reasons for painting such an image. The action of the majority of plays discussed (written in the nineteenth- and the beginning of the twentieth century) was inspired by the stormy course of marriage between Sigismund Augustus and Barbara Radziwiłł while Bona, as a character depicted in dark colours, was opposed to excessively idealised Barbara. The queen from the Sforza family was shown as a woman blinded by hatred, power-thirsty, a cunning and unscrupulous plotter, pitiless poisoner, foreigner acting against the interests of Poles and implementing the controversial teaching of her countryman Machiavelli. The negative and historically false image became blurred with the passage of years to change radically as result of a more critical attitude to Barbara in the literary works written after the Second World War. From a bad monarch wishing Poland ill, Bona turned to a wise ruler and far-sighted politician defending the interest of her second homeland. The article discusses separately radically differing images of queen Bona outlined in two dramas set in Bari and not inspired by Sigismund Augustus’ marriage. Additionally the stage history of one of the dramas is presented.
W artykule omówiono literacki wizerunek królowej Bony w polskich dramatach dziewiętnasto- i dwudziestowiecznych oraz podjęto próbę zrozumienia jego genezy. Akcja większości omawianych utworów, napisanych w XIX i na początku XX wieku, zainspirowana jest burzliwymi losami małżeństwa Zygmunta Augusta z Barbarą Radziwiłłówną, a postać Bony, odmalowana w ciemnych barwach, przeciwstawiona jest nadmiernie wyidealizowanej postaci Barbary. Królową z rodu Sforzów ukazano jako kobietę zaślepioną nienawiścią i żądną władzy, sprytną i pozbawioną skrupułów intrygantkę, bezlitosną trucicielkę, a także cudzoziemkę, która działa na szkodę Polaków i wprowadza w życie kontrowersyjne nauki swojego rodaka Machiavellego. Ten negatywny wizerunek, niezgodny z rzeczywistością historyczną, z biegiem lat coraz bardziej traci na wyrazistości, by zmienić się radykalnie w utworach powstałych po drugiej wojnie światowej za sprawą bardziej krytycznego ukazania Barbary. Ze złej i wrogiej Polsce monarchini Bona staje się mądrą władczynią i dalekowzrocznym politykiem, broniącym interesów przybranej ojczyzny. W dalszej części artykułu omówiono skrajnie różny sposób przedstawienia królowej Bony w dwóch dramatach rozgrywających się w Bari i niezainspirowanych małżeństwem Zygmunta Augusta. Dodatkowo ukazano dzieje sceniczne jednego z tych utworów.
Źródło:
Fabrica Litterarum Polono-Italica; 2020, 2; 53-64
2658-185X
Pojawia się w:
Fabrica Litterarum Polono-Italica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wincenty Lutosławski i Juliusz Osterwa: Dzieje kontaktów
Wincenty Lutosławski and Juliusz Osterwa: A History of Their Relations
Autorzy:
Jarząbek-Wasyl, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32066880.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Wincenty Lutosławski
Juliusz Osterwa
Reduta
polski mesjanizm
biografia aktorów
polski teatr w Wilnie
teatr polski 1939-1945
Polish Messianism
actors' biography
Polish theatre in Vilnius
Polish theatre 1939-1945
Opis:
Artykuł jest próbą rekonstrukcji historii przyjaźni znanego filozofa Wincentego Lutosławskiego (1863–1954) i Juliusza Osterwy (1885–1947) poprzez zachowane ślady listowe i diarystyczne. Przyjmując porządek chronologiczny, autorka przedstawia okoliczności ich spotkania w Wilnie w 1925 oraz trajektorię podróży i zetknięć aż do śmierci Osterwy. Przy okazji wyłania się krąg ważnych miejsc, wydarzeń i postaci, które wywarły wpływ na obu korespondentów, m.in. Kraków i prapremiery sztuk Wyspiańskiego, Kosów Huculski i zakład przyrodoleczniczy Apolinarego Tarnawskiego. Wśród problemów poruszanych w tekście najważniejsze dotyczą charakteru wzajemnego wpływu Lutosławskiego i Osterwy: poprzez dzieła (słowo pisane, grę aktorską), bezpośredni, osobisty kontakt i formowanie poglądów, wspólne przedsięwzięcia (szczególnie istotne w okresie okupacji, gdy obaj mieszkali w Krakowie lub okolicach). W tekście pojawiają się też mało znane przykłady promowania teatru Reduta za granicą, którego podjął się Lutosławski. W aneksie do artykułu znalazła się edycja dwudziestu listów i kartek od Osterwy do Lutosławskiego z lat 1925–1943 przechowywanych w spuściźnie filozofa  w archiwum Nauki PAN i PAU w Krakowie.
Based on epistolary material and diaries, the article attempts a reconstruction of the history of Juliusz Osterwa’s (1885–1947) friendship with the famous philosopher Wincenty Lutosławski (1863–1954). Following chronological order, the author presents the circumstances of their meeting in Vilnius in 1925 and the trajectory of their travels and encounters up until Osterwa’s death. With this reconstruction, there emerges a circle of important places, events, and people that influenced both men, e.g. Krakow and the very first productions of Wyspiański’s plays, or Kosów Huculski and Apolinary Tarnawski’s natural therapy facility. The article focuses on the nature of Lutosławski’s and Osterwa’s mutual influence: through their works (writings, acting), direct, personal contact, and the formation of their views, and joint initiatives (particularly important during the occupation, when they both lived in or around Kraków). The text also discusses little-known examples of Lutosławski’s promoting the Reduta theatre abroad. Published as an appendix to the article are Osterwa’s twenty letters and postcards to Lutosławski, dated 1925–1943, from the philosopher collection in the Archive of Science of the Polish Academy of Sciences (PAN) and the Polish Academy of Arts and Sciences (PAU) in Kraków. (Transl. Z. Ziemann)
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2020, 69, 2; 99-152
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wileńskie Szopki Akademickie jako zjawisko artystyczne w środowisku Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie
Autorzy:
Kania, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/450017.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Academic life in the Second Polish Republic
artistic initiatives in Vilnius in the Second Polish Republic
Stefan Batory University in Vilnius
theatre in Vilnius
Vilnius Academic Nativity Scenes
Opis:
The article concerns Vilnius Academic Nativity Scenes, which were created in 1921-1926 in the environment of the Faculty of Fine Arts of the Vilnius University. Performances were created by both academic teachers and students. Nativity scenes were satirical and divided into two parts: traditional and current. The article presents the silhouettes of the creators of the Nativity Scenes, as well as their influence on the character of the performances. It also depicts the main themes of Nativity Scenes, such as: aspects of academic life, conflicts in the artistic milieu of Vilnius, as well as important political and cultural events. The article aims to present the importance of Academic Nativity Scenes in the Vilnius University milieu, as well as in the cultural life of the city. 
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2019, 26, 1; 192-204
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Warszawski listopad teatralny 1918: „Z dni przełomu”
November 1918 Calendar of Warsaw Theatres: The Breakthrough Days
Autorzy:
Mościcki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30021677.pdf
Data publikacji:
2018-10-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
1918
odzyskanie niepodległości
reperturar teatrów warszawskich
historia teatru polskiego
Poland's independence
Warsaw theatres repertoire
Polish theatre history
Opis:
Artykuł przedstawia wydarzenia wyjątkowo burzliwego miesiąca w chwili odzyskiwania przez Polskę niepodległości. Warszawa była wówczas miejscem szczególnym. Rozgrywały się tu i ogniskowały najważniejsze wydarzenia: powrót marszałka Józefa Piłsudskiego po uwolnieniu go z magdeburskiego więzienia, początki tworzenia nowego polskiego rządu, euforia mieszkańców miasta mieszająca się z obawami o przyszłość kraju i bezpieczeństwo na ulicach, trudności gospodarcze. Na to wszystko nakładały się równie burzliwe wydarzenia w teatrach i wokół nich. Listopad 1918 roku obrósł także legendami, które – utrwalone w literaturze pamiętnikarskiej – zniekształcały obraz rozgrywających się wówczas wydarzeń. Autor, przywołując te relacje, stara się ustalić prawdziwy bieg wypadków, posługując się ówczesną, rzetelnie informującą, prasą. Przytacza ówczesne publikacje lub ich fragmenty, z których większość pojawia się po raz pierwszy w kontekście badań teatrologicznych. Zebrane razem i przedstawione w artykule pokazują – choćby w części – fascynującą mozaikę, jaką stanowił w listopadzie 1918 roku warszawski teatr. Zmienność tych wydarzeń każe nawet myśleć, że mamy do czynienia z kalejdoskopem.
This article presents events of the exceptionally stormy month in the capital of Poland at the time the country was regaining independence. Warsaw was the arena and focal point of the most significant political events: the return of Józef Piłsudski after his release from the Magdeburg prison, the formation of the new Polish government, the excitement of the people of Warsaw that mixed with their uncertainty about the future, about security in the streets and economic difficulties—and all these were accompanied with equally turbulent events in the theatres and around them. November 1918 gave rise to some legends, which, perpetuated in memoirs, misshape the truth about the events of that period. While citing such accounts, the author attempts to establish the true turn of events based on contemporary press publications that were very thorough in reporting the events. The author quotes these press reports or their excerpts. They often reappear for the first time since their publication, and taken together, they make up a fascinating, albeit fragmentary, mosaic showing what the November 1918 theatre in Warsaw was like. Though the fast pace of events does indeed bring to mind a kaleidoscope rather than a simple mosaic.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2018, 67, 3; 7-49
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uruchomiona Plastyka. Elementy Praktyki i Idei Bauhausu w Działalności i Twórczości Gdańskich Teatrów Niezależnych
Art in Movement. The Elements of the Practice and Ideas of Bauhaus in the Activities and Performances of Gdańsk Independent Theatres
Autorzy:
Świąder-Puchowska, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1015443.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
Tematy:
bauhaus
polski teatr współczesny
polski teatr niezależny
taniec
teatr narracji plastycznej
polish contemporary theatre
polish independent theatre
dance
theatre of visual narrative
Opis:
Artykuł jest próbą wskazania w działalności i spektaklach wybranych gdańskich teatrów niezależnych bezpośrednich inspiracji, ale i bardziej odległych analogii do spuścizny Bauhausu m.in. na poziomie organizacyjnym, artystycznym, a także jeśli chodzi o kontekst społeczno-polityczny. Autorka skupia się zarówno na praktyce, jak i ideach, które mogły być świadomie bądź nieświadomie podejmowane przez twórców pierwszych gdańskich teatrów studenckich z lat pięćdziesiątych dwudziestego wieku i grup działających w kolejnych dekadach, aż po początek dwudziestego pierwszego wieku: Bim-Bomu, Cyrku Rodziny Afanasjeff, Co To, Galerii, Ą, Teatru Ekspresji, Teatru Snów i Teatru Dada von Bzdülöw. Wpływ poszukiwań Bauhausu objawił się najpełniej, przede wszystkim w fascynacji Jerzego Krechowicza, twórcy Teatru Galeria eksperymentami László Moholy-Nagy’a. Na poziomie widowisk, proponowanych przez przywołane tu gdańskie teatry niezależne, pobrzmiewające w nich mniej lub bardziej odległe analogie i nawiązania do poszukiwań scenicznych Bauhausu układają się w dwa przenikające się w realizacjach poszczególnych grup nurty, które autorka omawia – narracji plastycznej i tańca/ruchu. Zasadniczą kwestią wydaje się fakt, że teatr, zarówno w Bauhausie, jak i w pierwszych gdańskich grupach studenckich, był tworzony i zmieniany głównie przez artystów plastyków, a nie przez ludzi teatru. Dla gdańskich teatrów studenckich pierwszego okresu charakterystyczna była właśnie dominacja aspektu plastycznego, wręcz pewna malarskość, co miało się utrzymać później w znacznym stopniu jako pewien rys charakterystyczny gdańskich grup niezależnych. Autorka, przyjmując za Zbigniewem Taranienką, że teatr narracji plastycznej został w pełni stworzony w teorii i zrealizowany w praktyce przez twórców Bauhausu, głównie Oskara Schlemmera i Moholy-Nagy’a, umieszcza gdańskie teatry plastyków na tej linii tradycji poszukiwań scenicznych, w których, jak pisał badacz, „Uruchomiona plastyka pełni (…) nadrzędną funkcję konstrukcyjną i określa treści.” Celem niniejszego szkicu jest wskazanie, jak poszczególne elementy, zbliżone do tych z praktyki i koncepcji formacji stworzonej przez Gropiusa, są obecne w innych odsłonach, innym czasie i miejscu oraz w odmiennych, niesionych przez nie kontekstach, które tekst prezentuje w syntetycznym ujęciu.
This article is an attempt to indicate, in the activities and performances of selected Gdańsk-based independent theatre ensembles, direct inspiration, along with more remote analogies to the legacy of the Bauhaus, in terms of (among other things) organizational and artistic issues, as well as with regard to the sociopolitical context. The author also focuses on practice and on ideas that might, consciously or unconsciously, have been taken up by the founders of the first Gdańsk student theatres of the 1950s and by alternative theatre groups of the subsequent decades, until the beginning of the twenty-first century. The latter include Bim-Bom, Cyrk Rodziny Afanasjeff (The Afanasjeff Family Circus), Co To (What’s That), Galeria Ą (Ą Gallery), Teatr Ekspresji (Theatre of Expression), Teatr Snów (The Theatre of Dreams) and Teatr Dada von Bzdülöw (The Dada von Bzdülöw Theatre). The influence of the artistic research of the Bauhaus was most entirely revealed, above all, in the fascination of Jerzy Krechowicz, the founder of Teatr Galeria, with the experiments of László Moholy-Nagy. With regard to the performances that were proposed by the independent Gdańsk theaters mentioned above, their more or less distant analogies and references to Bauhaus's stage experiments form two strands, which intertwine in the activity of individual groups, namely that of visual narrative and that of dance/movement – these are discussed by the present author. What appears to be the main issue is the fact that in the Bauhaus as well as in the first university student groups in Gdańsk, this theatre was created and transformed mainly by visual artists and not by “theatre people”. What was characteristic for the Gdańsk student theatres of the first period was this dominance of visual art, even a certain pictoriality, which remained to a large extent as a characteristic feature of independent groups from Gdańsk. With the assumption (after ZbigniewTaranienko) that the theatre of visual narrative was entirely created in theory and realized in practice by the artists of the Bauhaus, mainly by Oskar Schlemmer and by Moholy-Nagy, the author situates Gdańsk theatres within such a tradition of theatrical experimentation, in which "The art in movement fulfills (...) the superior structural function and determines the content." The purpose of this text is to demonstrate how individual elements, similar to those of the practice and of Gropius’s concept of formation are visible in various scenes, in different times and places, and in other contexts, which this text demonstrates in a concise manner.
Źródło:
Sztuka i Dokumentacja; 2020, 23; 35-41
2080-413X
Pojawia się w:
Sztuka i Dokumentacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transfer kulturowy a repertuar popularny: przypadek londyńsko-warszawski
Cultural Transfer and Popular Repertory: A Case of London and Warsaw
Autorzy:
Łuksza, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30110663.pdf
Data publikacji:
2018-12-20
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
transfer kulturowy
Warszawskie Teatry Rządowe
teatr polski w XIX w.
historia teatru polskiego
cultural transfer
Warsaw Theatre Directorate
19th century Polish theatre
Polish theatre history
Opis:
W drugiej połowie XIX wieku brytyjska kultura, historia i życie polityczne regularnie gościły na łamach polskich gazet, a od angażu Heleny Modrzejewskiej w Teatrach Warszawskich dramat szekspirowski stał się najczęściej wystawianą klasyką na scenie warszawskiej. O ile jednak znaczenie twórczości Shakespeare’a dla polskiego (w tym warszawskiego) teatru dziewiętnastowiecznego i szerzej – kultury polskiej zostało dogłębnie przebadane (podobnie jak wpływ brytyjskich romantyków na polską literaturę), o tyle dotychczas nie pytano o potencjalne inspiracje brytyjskim, a w szczególności londyńskim repertuarem popularnym. W artykule autorka przygląda się pod tym kątem warszawskim sezonom w okresie 1814/15 – 1900/1901, badając nie tylko repertuar Teatru Narodowego i późniejszych Teatrów Warszawskich, ale także ofertę teatrzyków ogródkowych, które od 1868 roku radykalnie zmieniają warszawski pejzaż teatralny. Integralną częścią tekstu są autorskie statystyki oparte na PAN-owskich repertuarach i jagiellońskim informatorze na temat dramatów obcych w Polsce, a także – w odniesieniu do ogródków – na prasie z epoki. Analiza repertuarów, pamiętników z podróży do Wielkiej Brytanii i materiałów prasowych ujawnia, że pomimo warszawskiej (a nawet szerzej: polskiej) fascynacji imperium brytyjskim, jego instytucjami i osiągnięciami cywilizacyjnymi, polscy artyści teatralni (również antrepryza ogródkowa) konsekwentnie odrzucali brytyjski teatr, który definiowali jako barbarzyński i w złym guście. Brak transferu kulturowego pomiędzy londyńską a warszawską sceną popularną czy też transfer marginalny bądź okazjonalny, którego przypadki omawiam, stanowi frapującą zagadkę, której nie wyjaśnia w pełni geopolityczna sytuacja Warszawy w XIX wieku.
In the second half of the 19th century, Polish newspapers paid attention to British culture, history, and politics; and since Helena Modrzejewska joined the Warszawskie Theatres, Shakespearean drama featured prominently in the repertories of the Warsaw stage. Yet whereas the significance of Shakespeare’s work for the Polish (and Warsaw) theatre and culture of the 19th century has been appreciated and thoroughly investigated (just as the influence of English romantic poets on Polish literature), so far no one has looked into the potential inspiration with British, and especially London, popular repertories in the Polish theatre of the period. The article brings a review of Warsaw repertories since 1814/15 until 1900/01 with respect to this problem, focusing not only the Narodowy Theatre, transformed later into the Warszawskie Theatres, but also taking into account the offer of garden theatres, which dramatically changed the Warsaw theatre scene after 1868. The author’s statistics based on the repertories collected by the Polish Academy of Sciences and the Jagiellonian collection of information about foreign drama in Poland as well as press publications from the period are an integral part of the study presented in this article. The analysis of repertories, press publications, and travel diaries and memoirs reveals that despite the Polish fascination with the British Empire, its institutions, and civilisation, Polish theatre artists, including garden theatre entrepreneurs, consistently refused to stage plays of British popular theatre, which they viewed as barbaric and of poor taste. The nearly complete lack of cultural transfer between the London and Warsaw popular theatres, and the few exceptions discussed in this article, constitutes an enigma that cannot be fully explained by the geopolitical situation of Warsaw in the 19th century.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2018, 67, 4; 139-160
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tragedia i dwór: Stan faktyczny oraz polemiczne użycie stereotypu w historii polskich przekładów Corneille’a i Racine’a
Tragedy and the Court: The Actual State of Affairs and Polemic Use of the Stereotype in the History of Polish Translations of Corneille’s and Racine’s Work
Autorzy:
Bajer, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30103104.pdf
Data publikacji:
2018-12-18
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
kultura polska XVIIIw.
dramat polski XVIIIw.
literatura polska XVIIIw.
teatr dworski w Polsce
Seweryn Rzewuski
Stanisław Wincenty Jabłonowski
Udalryk Krzysztof Radziwiłł
historia dramatu
Polish culture of the 18th century
18th-century Polish drama
Polish literature of 18th cenury
Polish court theatre
Stanisław Wincenty Jablonowski
Udalryk Krzysztof Radziwill
drama history
Opis:
Począwszy od XVII w., przełomem w historii polskiej tragedii była recepcja utworów Pierre’a Corneille’a i Jeana Racine’a przez przekład. Już w czasach Jana Andrzeja i Stanisława Morsztynów uprzywilejowanym kręgiem odbioru francuskiego modelu dramatu poważnego stał się dwór królewski. Wiek osiemnasty przynosi kontynuację tego zjawiska, przy czym zainteresowanie tłumaczy twórczością dwóch tragików rozlewa się na dwory arystokratyczne, później szlacheckie. W czasach saskich na szczególną uwagę zasługuje pochodzący z 1715 roku fragment przekładu La mort de Pompée Corneille’a obecny w sylwie autorstwa Stanisława Wincentego Jabłonowskiego. Twórczość Racine’a inspiruje w kolei innych tłumaczy magnackich, takich jak Udalryk Krzysztof Radziwiłł czy Seweryn Rzewuski. Związki z teatrem dworski wykazuje także pijarska praktyka przedstawień szkolnych, organizowanych przez Stanisława Konarskiego. Czasy stanisławowskie przynoszą kontynuację wcześniejszych inicjatyw. W tej epoce prężnie rozwija się ponadto tradycja francuskojęzycznych teatrów de société. W sferach dworskich przekład francuskiej tragedii klasycystycznej wciąż pojawia się w obiegu rękopiśmiennym (Stanisław Wodzicki) i w druku (Wojciech Turski). W czasach postanisławowskich tradycja teatru dworskich odciska swoje piętno na recepcji francuskich tragedii w sposób nieco bardziej pośredni a czasem zaskakujący: wobec trudnej sytuacji gatunku w repertuarze sceny komercyjnej, wystawiając Horacjuszy Corneille’a (1802), Osiński posługuje się inscenizacją amatorską jako formą promocji gatunku walczącego o popularność. Nakierowana na propagowanie tragedii działalność Iksów wykazuje związki z dworem za sprawą statusu społecznego członków Towarzystwa oraz zakulisowych działań, do których się uciekają. W ostatnim z omawianych okresów - w pewnej mierze za sprawą Iksów, których postępowanie nieświadomie ilustruje pewne tezy krytyki europejskiej, np. Schlegla - wytwarza się negatywny obraz asocjacji francuskiej tragedii i dworu, jako miejsca zepsucia, nadmiernej rytualizacji zachowań i niewrażliwości na problemy ogółu. Nie wyczerpuje to jednak w całości stereotypu dworskości przypisywanej dziełom Corneille’a i Racine’a. W odróżnieniu od Europy zachodniej w Polsce tego okresu wyróżnić można dwa inne warianty zestawienia tragedii z dworem. W twórczości Kopystyńskiego tłumaczenie Racine’a jawi się jako idealne otium wykształconego szlachcica, spędzającego życie w rodzinnym dworze prowincjonalnym. W okresie porozbiorowym kształtuje się też (oparta na błędnych przesłankach) legenda inscenizacji Cyda na dworze Jana Kazimierza. Tragedia francuska ukazana jest jako jeden z ważnych elementów kształtowania się narodowej tradycji.
The reception of the plays by Pierre Corneille and Jean Racine through translation, which began in the 17th century, was a breakthrough moment in the history of Polish tragedy. By the time of Jan Andrzej and Stanisław Morsztyns, the royal court had become a privileged circle of receiving the French model of serious drama. The trend continued in the 18th century, but the interest of translators in the output of the two tragedians spread into first aristocratic and then nobility courts as well. A notable example from the Saxon times is a fragment of a 1715 translation of Corneille’s Le mort de Pompée that can be found in a silva by Stanisław Wincenty Jabłonowski. Racine’s work, on the other hand, inspired magnate translators, such as Udalryk Krzysztof Radziwiłł or Seweryn Rzewuski. The ties with the court theatre could also be found in the way Piarists, and Stanisław Konarski most notably, put on school theatre spectacles. The trend lived on under the reign of Stanisław August Poniatowski as well. Additionally, there was a surge of interest in French théâtres de société. At courts, the translations of French classical tragedies continued to appear either in manuscript (Stanisław Wodzicki) or in print (Wojciech Turski). After the reign of Stanisław August, the tradition of court theatres still influenced the reception of French tragedies, but in more indirect, and sometimes surprising, ways: confronted with the difficult situation of the genre in the repertories of commercial theatres, for example, Osiński produced Corneille’s Horace (1802) as an amateur play in order to popularise it. Theatre criticism of the Towarzystwo Iksów [the Exes’ Society], intent on promoting tragedy, was connected with the court through the social status of its members and their actions behind the scenes. In the last of the abovementioned periods—to some extent due to the Towarzystwo Iksów whose actions inadvertently exemplified some criticisms levelled by European critics of the time, like Schlegel—negative associations surrounding French tragedy and the court as a place of moral decay, overly ritualistic behaviours and insensitivity towards problems of society as a whole came to the fore. This, however, does not fully define the stereotype of courtliness ascribed to the work of Corneille and Racine. In Kopystyński’s life, translating Racine appears to be a perfect otium for an educated nobleman living in his family mansion in the country. In the post-partitioning period, a legend about the staging of Le Cid at the court of King Jan Kazimierz emerged, although it was based on false premises. French tragedy is presented as an important factor shaping the national tradition.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2018, 67, 4; 55-86
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Theatre and Drama of Socialist Realism in the Context of Cryptotexts (Based on MKiS and WUKPPiW Material)
Autorzy:
Wiśniewska-Grabarczyk, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/648897.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
censorship
cryptotext
post-war Polish theatre and drama
Opis:
The main goal of the article is to offer a description of cryptotexts of theatre staging handbooks and dramatic works created in Poland during the socialist realism period. A cryptotext is a secret text which is the result of a purposeful act of subterfuge. In the article, I present selected cryptotexts – reviews produced in the Ministry of Culture and Art (MKiS) and censorship reviews of the dramatic works submitted for evaluation to the Voivodship Control Bureau for Press, Main Office of Control of Press, Publications and Shows (WUKPPiW). The archives contain evaluation of works which have been published in subsequent years as well as those which remained only in their draft form. Analysis of the evaluations of ministry officials reveal the mechanisms for allowing and withholding submitted dramatic works and a theatre staging handbook which shows the practices of publishing theatrical works. An analysis of different evaluations of the same text allows for a hypothesis that the main aim of cryptotexts was the evaluation of ideological correctness of submitted works. Despite this main function it is possible to point out specific passages in the statements by the WUKPPiW officials which are similar to statements of Ministry officials. In both cases the evaluation pertains to the content and the planned fulfilment of the work and plays mainly a didactic function.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2016, 37, 7
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 102

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies