Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Polish theater after 1945" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-10 z 10
Tytuł:
Barba i Bjørneboe: Listy pełne marzeń
Barba and Bjørneboe: Letters Full of Dreams
Autorzy:
Partyga, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32083670.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Eugenio Barba
Jens Bjørneboe
teatr polski po 1945
Polish theater after 1945
Opis:
Przedmiotem rozważań podjętych w artykule są wybrane wątki z korespondencji Eugenia Barby i Jensa Bjørneboego w latach 1962–1964. Twórców łączyły wówczas plany ożywienia norweskiego życia teatralnego poprzez stworzenie fachowego czasopisma oraz eksperymentalnego teatru. Jednym z najważniejszych impulsów były dla nich w tym czasie polskie doświadczenia Barby oraz jego refleksja nad historią i teraźniejszością polskiego teatru podsumowana w eseju opublikowanym w czasopiśmie „Vinduet” w 1963 roku, który prezentujemy w tym zeszycie „Pamiętnika Teatralnego”.
The article focuses on selected motifs of the correspondence between Eugenio Barba and Jens Bjørneboe in 1962–1964. At the time, the artists shared a plan to invigorate the Norwegian theatre life by founding a professional journal and an experimental theatre company. One of the most significant impulses in their quest had been Barba’s Polish experience and his reflexion on the history and contemporary development of Polish theatre that he summed up in the essay first published in Vinduet in 1963, which we now republish in Pamiętnik Teatralny in Polish translation.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2017, 66, 1/2; 5-10
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Układy planet, układy faktów
Arrangements of Planets, Arrangements of Facts
Autorzy:
Godlewski, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29432291.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Kazimierz Dejmek
theater biographies
Polish theater after 1945
biografistyka teatralna
teatr polski po 1945
Opis:
Tekst dotyczy biografii Kazimierza Dejmka pióra Magdaleny Raszewskiej (Warszawa, 2021). Na marginesie lektury recenzent komentuje napięcia, sprzeczności i ambiwalencje obecne w metodzie pisarstwa biograficznego Raszewskiej. Analizuje relacje między konstruowanym w książce portretem Dejmka jako bohatera indywidualnego i reprezentanta pokolenia, między sposobem ujmowania jego życia prywatnego i publicznego. Akcentuje współobecność elementów tradycyjnych i nowych metod biograficznych, które składają się na narrację dążącą do możliwie pełnej prezentacji historycznej postaci, a zarazem układającą się w świadomie konstruowaną, literacką opowieść.
This article reviews the biography of Kazimierz Dejmek by Magdalena Raszewska (Warsaw, 2021). On the margins of the reading, the reviewer comments on the tensions, contradictions, and ambivalences present in Raszewska’s method of biographical writing. He analyzes the relationship between the portrait of Dejmek constructed in the book as an individual and a representative of a generation, between the way his private and public life is presented. The reviewer highlights the concurrent elements of traditional and new biographical methods, which make up a narrative striving for the fullest representation of the historical figure and, at the same time, a consciously constructed, literary story.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2022, 71, 4; 195-204
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wspomnienia o Reducie i Juliuszu Osterwie spisane przez Redutowców w latach 1947–1949
Memoirs about the Reduta and Juliusz Osterwa Written down by Reduta Members in 1947–1949
Autorzy:
Dulna-Rak, Ewa
Świątkowska, Wanda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341446.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Reduta
teatr polski po 1945
wspomnienia
historia teatru
Polish theater after 1945
memoirs
theater history
Opis:
Edycja zbioru wspomnień o Reducie i Juliuszu Osterwie spisanych przez jego współpracowników w latach 1947–1949. Są one przechowywane w Muzeum Historycznym Miasta Krakowa, do którego zostały przekazane w 1993 roku przez Jerzego Zajączkowskiego. Zbiór zawiera osiem wspomnień (w formie opisowej i w formie listów) oraz trzy odpowiedzi na kwestionariusz, zawierający dwadzieścia siedem pytań na temat Reduty i Osterwy. Autorami wspomnień są: Adam Bunsch, Włodzimierz Chełmicki, Jan Ciecierski, Halszka Kamocka, Aleksandra Rostkowska, Andrzej Rybicki, Alfred Szymański, Irena Netto i Halina Gallowa. Autorstwa jednej ankiety nie udało się ustalić. Zbiór ten zawiera cenne informacje dotyczące pracy w Reducie, sposobu pracy i funkcjonowania Zespołu, reżyserii Osterwy i procesu przygotowywania przedstawień, a także życia codziennego w Reducie. Autorzy wspominają Juliusza Osterwę jako artystę, pedagoga, reżysera, aktora, ale także jako osobę prywatną, opisując jego relacje ze współpracownikami, charakter, sposób zachowania czy osobiste preferencje. Zgromadzone tu wspomnienia zostają opublikowane po raz pierwszy i jako takie są cennym materiałem faktograficznym do badań nad dziejami Reduty i biografią jej założyciela.
This is an annotated critical edition of memoirs about Reduta and Juliusz Osterwa written by his associates in the years 1947–1949. They are kept in the Historical Museum of the City of Kraków, to which they were donated in 1993 by Jerzy Zajączkowski. The collection contains eight memoirs (in descriptive form and as letters) and three responses to a questionnaire containing twenty-seven questions about Reduta and Osterwa. The authors of the memoirs are: Adam Bunsch, Włodzimierz Chełmicki, Jan Ciecierski, Halszka Kamocka, Aleksandra Rostkowska, Andrzej Rybicki, Alfred Szymański, Irena Netto, and Halina Gallowa. The authorship of one questionnaire could not be established. This collection contains valuable information about work at Reduta, the way the group worked and functioned, Osterwa's direction and the process of preparing performances, as well as everyday life at Reduta. The authors remember Juliusz Osterwa as an artist, pedagogue, director, and actor, but also as a private person, describing his relationships with co-workers, his character, manner and personal preferences. The memoirs collected here are published for the first time and as such are valuable factographic material for research into the history of Reduta and the biography of its founder.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2017, 66, 1/2; 226-262
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Witkacy na wrocławskich scenach lalkowych
Witkacy in Wrocław Puppet Theatres
Autorzy:
Suszczyński, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32083662.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Witkacy
teatr lalek
historia teatru
teatr polski po 1945
puppet theater
theater history
Polish theater after 1945
Opis:
Z bogatych dziejów inscenizacji dramatów Stanisława Ignacego Witkiewicza w teatrze lalek (dwadzieścia siedem wystawień po drugiej wojnie światowej) autor prezentuje i skupia się na spektaklach powstałych we Wrocławiu. Pół wieku temu, niemal równocześnie, odbyły się tam dwie pierwsze premiery wykorzystujące lalkowe środki wyrazu: jedną przygotował Zespół Amatorski Klubu Oławka (Juvenilia, prem. XI 1966), drugą – Andrzej Dziedziul (Twój powszedni morderca, prem. 1966), który wprowadził dramaturgię Witkacego w przestrzeń zawodowego teatru nieaktorskiego. Kolejna jego realizacja, inspirowana juwenilnymi utworami autora, dramatem Kurka wodna oraz listami Stanisława Witkiewicza do syna (Glątwa, prem. 2 III 1973), zyskała już wymiar międzynarodowy. W latach osiemdziesiątych we Wrocławskim Teatrze Lalek, jego ówczesny dyrektor Wiesław Hejno, we współpracy ze scenografką Jadwigą Mydlarską-Kowal oraz kompozytorem Zbigniewem Piotrowskim, przygotował kilka wybitnych lalkowych inscenizacji witkacowskich. Gyubal Wahazar (prem. 13 III 1987) skierowany do dorosłej widowni zachwycał plastyką lalek, ich autorską konstrukcją oraz wybitnymi kreacjami scenicznymi. Komedia dla mamy i taty (prem. 7 I 1996) skierowana była do widowni dziecięcej i uznana za jedną z ciekawszych realizacji dla młodszego odbiorcy. W latach dziewięćdziesiątych lalkowe inscenizacje sztuk Witkacego pojawiły się jako spektakle dyplomowe wrocławskiego Wydziału Lalkarskiego: ONI (prem. VI 1992) w reżyserii Hejno i Natrętny Książę. Seans dadaistyczno-surrealistyczny według Georges’a Ribemont-Dessaignes’a, Eugene Ionesco, Tristana Tzary i Stanisława Ignacego Witkiewicza (prem. 10 II 2000) w reżyserii Aleksandra Maksymiaka. Na podstawie zdobytych zdjęć oraz zebranych, artykułów, recenzji i publikacji w prasie oraz wydawnictwach specjalistycznych, autor przypomina wymienione spektakle i dokonuje ich obszernej analizy, prezentując rzadkie w refleksjach naukowców zajmujących się teatrem lalek badania repertuaru kierowanego głównie do widza dorosłego.
Given the rich history of dramas by Stanisław Ignacy Witkiewicz in puppet theatre (27 productions since the Second World War), the author focuses on the shows put on in Wrocław. The first two productions using puppets as means of theatrical expression premiered, almost concurrently: one was put on by the Zespół Amatorski Klubu Oławka (Juwenilia, prem. Nov. 1966), while the other was prepared by Andrzej Dziedziul (Twój powszedni morderca [Your Everyday Murderer], prem. 1966), who introduced Witkacy’s dramaturgy into professional puppetry. His subsequent play, inspired by Witkacy’s juvenilia, the drama Kurka wodna (The Water Hen), and letters written by Stanisław Witkiewicz Senior to his son (Glątwa [The Hangover], prem. 2 March 1973) acquired international recognition. In the 1980s, the managing director of the Wrocławski Puppet Theatre, Wiesław Hejno, in collaboration with set designer Jadwiga Mydlarska-Kowal and composer Zbigniew Piotrowski, put on several outstanding puppet plays based Witkacy’s works: Gyubal Wahaza (prem. 13 March 1987), addressed to adult audiences, was admired for the visual qualities and novel construction of the puppets as well as for remarkable performances by the puppeteers, while Komedia dla mamy i taty [A Comedy for Mommy and Daddy] (prem. 7 Jan. 1996) was meant for children and regarded as one of the best of those rare puppet shows that Hejno put on for younger audiences. The author also describes The Wrocław Puppetry Department diploma performances: ONI [They] (prem. Juni 1992) by Hejno, , and Natrętny Książę. Seans dadaistyczno-surrealistyczny według Georges’a Ribemont-Dessaignes’a, Eugene Ionesco, Tristana Tzary i Stanisława Ignacego Witkiewicza [The Importunate Prince: A Dada and Surrealist Séance According to Georges Ribemont-Dessaignes, Eugene Ionesco, Tristan Tzara, and Stanisław Ignacy Witkiewicz] (prem. 10 Feb. 2000) by Aleksander Maksymiak. Based on photographs, articles, reviews and other publications appearing both in daily press and in thematic periodicals, the author describes the puppet shows and analyses them thoroughly, focusing on the puppet theatre repertory addressed to adult audiences, which is rare in puppet theatre studies.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2017, 66, 1/2; 165-198
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
«Dejmek»: Ćwiczenie z metahistorii
«Dejmek»: An Exercise in Metahistory
Autorzy:
Krakowska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29433191.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Kazimierz Dejmek
biografia
teatr polski po 1945
PRL
Zbigniew Raszewski
biography
Polish theater after 1945
Polish People's Republic
Opis:
Artykuł stanowi krytyczne omówienie książki Magdaleny Raszewskiej Dejmek (Warszawa 2021). Recenzentka stawia tezę, że ta biografia Kazimierza Dejmka (1924–2002), reżysera i dyrektora teatrów, jest jednocześnie źródłem metahistorycznym, pozwala bowiem przyjrzeć się nie tylko pewnemu przemijającemu modelowi teatru i myślenia o teatrze, ale także kategoriom, pojęciom i strukturom właściwym jego czasom. Patriarchalne cechy i zasady Dejmka zostały przez Raszewską precyzyjnie opisane, a historia jego teatru przedstawiona pojęciami adekwatnymi do wartości, jakim hołdował on i jego wspólnota. Sposób wykorzystania przez autorkę plotek i donosów, by odmitologizować teatr i jego kulisy, budzić może chwilami metodologiczne wątpliwości, ale niewątpliwie współtworzy obraz stosunków władzy i relacji środowiskowych zachęcający do krytycznego oglądu przeszłości i jej bohatera.
This article offers a critical discussion of Magdalena Raszewska’s book Dejmek (Warszawa 2021). The reviewer argues that this biography of Kazimierz Dejmek (1924–2002), theater director and manager, is at the same time a meta-historical source, as it offers insights not only into a particular receding model of theatre and thinking about theater, but also into the categories, concepts, and structures specific to its time. Raszewska precisely describes Dejmek’s patriarchal features and principles, and she presents the history of his theater using terms pertinent to the values cherished by himself and his community. While her use of rumor and denunciation letters to de-mythologize Dejmek’s theater and its backstage practices may at times raise methodological concerns, it undoubtedly contributes to a picture of power and community relations that encourages a critical examination of the past and its protagonist.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2022, 71, 3; 131-144
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
«Hochsztapler, który przy pomocy wydziwiania czaruje ludzi i władze»: Grotowski w Opolu
«A Swindler Who Uses Oddity to Charm the People and the Authorities»: Grotowski in Opole
Autorzy:
Wójtowicz, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29432282.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Jerzy Grotowski
Polish theater after 1945
censorship
Opole
theater and politics
teatr polski po 1945
cenzura
teatr i polityka
Opis:
Artykuł dotyczy działalności Jerzego Grotowskiego w okresie opolskim i historii Teatru 13 Rzędów w latach 1959–1964. Autorka wykorzystuje różnego typu dokumenty zgromadzone w trakcie długoletnich badań nad politycznymi uwarunkowaniami artystycznej działalności Grotowskiego: rozmowy ze świadkami, listy, wspomnienia, akta osobowe, dokumenty cenzury i materiały pochodzące z archiwów Instytutu Pamięci Narodowej (w tym raporty organów bezpieczeństwa oparte na donosach), aby naszkicować portret Grotowskiego jako dyrektora teatru. Dzięki zestawieniu i analizie tych dokumentów pokazuje skalę inwigilacji Teatru 13 Rzędów i prezentuje stosowane przez władzę metody niebezpośredniej kontroli artystów. W artykule pojawiają się kolejne argumenty na rzecz tezy, że opolskie doświadczenia pomogły Grotowskiemu-dyrektorowi wypracować skuteczne politycznie metody komunikacji z władzami i mediami, które umożliwiały mu zachowanie artystycznej autonomii.
This article discusses the activity of Jerzy Grotowski in Opole and the history of Teatr 13 Rzędów (Theatre of 13 Rows) in 1959–1964. The author makes use of various types of documents collected during her years-long research into the political context of Grotowski’s creative work: interviews with witnesses, letters, memoirs, personal files, censorship papers, and materials from the archives of the Polish Institute of National Remembrance (including reports prepared by the state security organs based on denunciations) in order to portray Grotowski as a theater manager. The juxtaposition and analysis of these documents shows the scale of the surveillance of the Theatre of 13 Rows and reveals the authorities’ methods of indirectly exerting control over the artists. The article provides new arguments to support the claim that the experience of working in Opole helped Grotowski the manager to develop politically effective methods of communication with the authorities and the media, which enabled him to retain his artistic autonomy.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2022, 71, 4; 151-170
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
«Do nieba? Bluźnisz daremnie»: Faust – Marlowe – Grotowski
«To Heaven? That is Just Blaspheming in Vain»: Faustus—Marlowe—Grotowski
Autorzy:
Kosiński, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519776.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Christopher Marlowe
Jerzy Grotowski
Teatr Laboratorium
teatr polski po 1945
The Laboratory Theatre
Polish theater after 1945
Opis:
Artykuł omawia spektakl Tragiczne dzieje doktora Fausta według Christophera Marlowe'a w reżyserii Jerzego Grotowskiego wystawiony w Teatrze Laboratorium w Opolu (premiera 23 kwietnia 1963 roku). Spektakl zasłynął przede wszystkim za sprawą wybitnej kreacji Zbigniewa Cynkutisa w roli tytułowej, a także scenografii Jerzego Gurawskiego. Był to również pierwszy spektakl Grotowskiego, który zdobył międzynarodowe uznanie. Do tej pory jednak nie poświęcono wiele uwagi jego dramaturgii i znaczeniu jako autonomicznego dzieła artystycznego, zamiast tego postrzegano go głównie jako krok na drodze do bardziej dojrzałego teatru Grotowskiego. Rekonstruując i opowiadając poszczególne sceny w porządku chronologicznym, autor przedstawia własną interpretację każdej z nich oraz spektaklu jako całości. W tym procesie można odnaleźć niemal skandaliczne skojarzenia wielkich tematów historycznych i etycznych (np. teologii po Holokauście) z osobistymi zmaganiami z prywatnymi zahamowaniami i intymnymi doświadczeniami. To właśnie dzięki takim skojarzeniom Tragiczne dzieje doktora Fausta zostały nazwane "misterium zgrozy  i urzeczenia".
This article deals with the production of The Tragical History of the Life and Death of Doctor Faustus after Christopher Marlowe directed by Jerzy Grotowski and put on by the Laboratory Theatre in Opole (premiered on 23 April 1963). The show became famous mostly for Zbigniew Cynkutis’ outstanding performance in the title role and Jerzy Gurawski’s stage set. It was also the first of Grotowski’s productions that garnered international acclaim. Until now, however, not enough attention has been paid to its dramaturgy and overall significance as an autonomous piece of artistic expression; instead, it has been viewed mostly as a step on the way to Grotowski’s more mature theatre. By reconstructing and recounting the particular scenes in chronological order the author presents his own interpretation of each of them and of the performance as a whole. Through this process, almost scandalous associations of great historical and ethical themes (e.g. theology after the Holocaust) with personal struggles with private inhibitions and intimate experiences can be found. It is through such associations that The Tragical History of the Life and Death of Doctor Faustus was named "a mystery of awe and wonder."
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2016, 65, 1/2; 5-49
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Witkacy – nasz współczesny
Witkacy—Our Contemporary
Autorzy:
Degler, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520126.pdf
Data publikacji:
2016-12-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Witkacy
Polish theater after 1945
Polish drama 1918-1939
political theater
teatr polski po 1945
dramat polski 1918-1939
teatr polityczny
Opis:
Zakazany w latach 1949-1955, Witkacy został odzyskany dla polskiej kultury w procesie zmian politycznych w 1956 roku. Jego twórczość ma niezwykłą zdolność do odnawiania znaczeń i rezonowania z tym, co dzieje się w danym momencie, w zmieniających się kontekstach politycznych, społecznych i artystycznych. Wydaje się, że w powojennej recepcji jego twórczości widać pewien wzorzec: zainteresowanie nią wzrasta za każdym razem, gdy ma miejsce ważne wydarzenie, po którym następuje poważna zmiana polityczna (grudzień 1970, sierpień 1980, grudzień 1981, czerwiec 1989). Sceniczna historia Szewców, jego najwybitniejszej sztuki politycznej, potwierdza tę tezę. Jedną z głównych postaci dramatu jest Gnębon Puczymorda (Pugnatsy Jawbloatski w tłumaczeniu Daniela Geroulda), ucieleśnienie wad polskiej szlachty, które zdaniem Witkacego doprowadziły do upadku Polski w 1794 roku i których pozostałości wciąż wykrywał w życiu społecznym i intelektualnym Polski. Witkacy opisał je i ostro zaatakował w wydanym w 1936 roku studium Niemyte dusze, choć za jego życia żadne wydawnictwo nie zdecydowało się na publikację tego tekstu. Jego historiozofia opierała się na wizji szczęścia ludzkości w egalitarnym, doskonale zorganizowanym społeczeństwie przypominającym mrowisko, w którym panuje dobrobyt, równość i sprawiedliwość, ale nie ma miejsca na przejawy indywidualizmu. Choć Witkacy zdawał sobie sprawę z nieodwracalności tego procesu, uważał, że obowiązkiem artysty jest próba jego zatrzymania lub przynajmniej spowolnienia.
Banned in 1949–1955, Witkacy was reclaimed for Polish culture in the process of political change in 1956. His work has the extraordinary capacity to renew meanings and to resonate with what is happening at a given moment, in changing political, social, and artistic contexts. There appears to be a pattern to the post-war reception of his oeuvre: there is a surge of interest in it whenever an important event followed by some major political shift occurs (December 1970, August 1980, December 1981, June 1989). The stage history of The Shoemakers, his most outstanding political play, confirms that assertion. One of the main characters of the play is Gnębon Puczymorda (Pugnatsy Jawbloatski in Daniel Gerould’s translation), an embodiment of the vices of Polish nobility which Witkacy thought to have caused the downfall of Poland in 1794 and whose remnants he still detected in the social and intellectual life of Poland. Witkacy described and attacked them fiercely in his 1936 study Niemyte dusze (Unwashed Souls), though no publishing house decided to publish it in his lifetime. His historiosophy turned on a vision of happiness enjoyed by the humanity that would be achieved in an egalitarian, perfectly well organized society resembling an anthill where there was prosperity, equality, and justice but no room for expression of individualism. Although Witkacy realized that the process was irreversible, he thought it was an artist’s duty to try to stop or at least slow it down.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2016, 65, 4; 7-14
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powieści historyczne Antoniny Domańskiej w przekazie literackim, audiowizualnym, cyfrowym i teatralnym
Autorzy:
Uljasz, Adrian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042533.pdf
Data publikacji:
2020-04-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Domańska Antonina (1853–1917)
powieść historyczna dla dzieci
film polski po 1945 – historia
teatr polski po 1945 – historia
Antonina Domańska (1853–1917)
historical novel for children
history of Polish film after 1945
history of Polish theater after 1945
Opis:
Krakowska pisarka Antonina Domańska (1853–1917) zajmuje trwałe miejsce w polskiej tradycji kulturalnej jako autorka utworów literackich dla dzieci i młodzieży, głównie powieści historycznych. Jej najbardziej znane książki to Paziowie króla Zygmunta (1910) i Historia żółtej ciżemki (1913). Powieści te doczekały się adaptacji, pierwsza – filmowej Sylwestra Chęcińskiego (1961), druga – serialowej Grzegorza Warchoła (1989). W polskich teatrach były również wystawiane przeróbki sceniczne Historii żółtej ciżemki. Tematem artykułu jest obraz Krakowa w tych powieściach jako kluczowy element edukacji historyczno-patriotycznej A. Domańskiej. Drugie zagadnienie badawcze stanowi recepcja filmowa, telewizyjna oraz teatralna dwóch utworów pisarki.
The Krakow writer Antonina Domańska (1853–1917) occupies a permanent place in the Polish cultural tradition as an author of literary works for children and youth, mainly historical novels. Her best known books are Paziowie króla Zygmunta (1910) and Historia żółtej ciżemki (1913). These novels were adapted, the first as Sylwester Chęciński’s film (1961) and the second as television series of Grzegorz Warchoł (1989). Polish theaters also staged modifications to the Historia żółtej ciżemki. The subject of the article is the image of Krakow in these novels as a key element of Domańska’s historical and patriotic education. The second research issue is the film, television and theatre reception of the writer’s two works.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2020, 19, 1; 173-202
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wolność, historia, pacyfizm: O dramatach Stanisława Hadyny
Freedom, History, Pacifism: Stanisław Hadyna’s Playwrighting
Autorzy:
Szturc, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32083654.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Stanisław Hadyna
dramat postaw obywatelskich
«Deklaracja 76»
dramat homiletyczny
dramat polski po 1945
teatr w Krakowie
drama of civic attitudes
«Declaration 76»
homiletic drama
Polish drama after 1945
theater in Krakow
Opis:
Artykuł poświęcony jest twórczości dramatycznej Stanisława Hadyny, folklorysty i kompozytora znanego przede wszystkim jako założyciel Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk”. Autor analizuje jego cztery niepublikowane dramaty, których bohaterami są m.in. Thomas Paine, Martin Luther King czy Mahatma Gandhi, napisane w latach 1969–1976 najpierw po angielsku, później po polsku, i nagradzane na konkursach UNESCO. Omawia także dokumentację inscenizacji jednego z nich w krakowskim Teatrze im. Juliusza Słowackiego (Deklaracja 76, 1977), która w ostatnich latach PRL niosła odważne obywatelskie przesłanie. Czyta sztuki Hadyny jako dramaty wolności i opresji w różnych czasach historycznych, interpretując je jako listy z oblężonego świata, a zarazem poetyckie traktaty o doświadczeniu samotności i osobności. Wydobywa homiletyczny wymiar utworów skonstruowanych jak kazania rozpisane na wiele głosów i wskazuje na luterańską proweniencję zawartej w nich ewangeliczno-spirytualistycznej wizji człowieka. W hermeneutycznych analizach uwypukla eklektyczny charakter dramaturgicznych rozwiązań stosowanych przez Hadynę i interpretuje sposoby wykorzystania różnych konwencji teatralnych i performatywnych (misterium, tableau vivant, teatr epicki, happening) oraz tradycji religijnych.
This article discusses the dramatic output of Stanisław Hadyna, a folklorist and composer, known above all as the founder of Śląsk Song and Dance Ensemble. The author analyzes Hadyna’s four unpublished dramas, written in 1969–1976, originally in English, then in Polish, and awarded at UNESCO competitions. Their protagonists include Thomas Paine, Martin Luther King, and Mahatma Gandhi. The article also draws on the documentation of the staging of one of these plays, Declaration 76, at Krakow’s Juliusz Słowacki Theatre in 1977; during the decline of the communist Polish People’s Republic, it carried a courageous civic message. The author presents Hadyna’s works as dramas of freedom and oppression in different historical periods; he interprets them as letters from a besieged world and, at the same time, as poetic treatises on the experience of loneliness and separateness. He emphasizes the homiletic dimension of these works, which are constructed as sermons written for many voices, and points to the Lutheran provenance of Hadyna’s evangelical-spiritual vision of man. Hermeneutical analyses highlight the eclectic nature of the playwright’s dramaturgical solutions and interpret his use of various theatrical and performative conventions (mystery play, tableau vivant, epic theater, happening) and religious traditions.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2022, 71, 1; 75-93
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-10 z 10

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies