Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Polish surname" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Typy motywacyjne nazwisk poznaniaków i ich funkcjonowanie w wybranych rejestrach podatkowych z XVII i XVIII wieku
Motivational Types of the Surnames of Poznań Burghers and their Functioning in the Selected Tax Registers from the 17th and 18th Centuries
Autorzy:
Nowak-Pasterska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045436.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
onomastics
anthroponymy
surname
anthroponymic motivation
naming model
Polish surname history
surname stabilization in the Polish language
Opis:
The paper examines the Poznań historical anthroponymy preserved in tax registers from the 17th and 18th century, collected in the Documents of the City of Poznań in the State Archives. The starting point in the description of the surnames is their interpretation based on cultural onomastics according to which the linguistic interpretation of surname forms is accompanied by the social and cultural context. The theses of the paper are based on the linguistic analysis of the onomastic material that has been used in the research process and which rendered it possible to distinguish three main motivational types of Poznań anthroponyms  from the 17th and 18th century: surnames formed from appellatives (from old characterizing nicknames, from names of professions, posts and social functions) and surnames derived from proper names (from first names, local names, from ethnonyms). The model that appeared most frequently is an appellative-based surname formed from old nicknames. The second position in the Poznań anthroponymic system is occupied by a surname derived from the names of places. Also surnames formed from first names and appellatives followed this structural pattern due to the conviction of the social superiority of the adjectival model ending in  -ski. The third group consists of surnames derived from first names whereas the anthroponyms formed from the ethnonyms and the heraldic names appear rather rarely. Despite the fact that the German language had a significant impact on the surnames of Poznań burghers, these surnames – as the examined anthroponymy shows – preserve, in the majority of cases, the Polish character. As a result of an accurate observation of the anthroponyms occurring in the period of over a hundred and fifty years it was possible to show how the selected motivational types functioned and changed in the examined municipal documents and what degree of stabilization they presented. The process of the formation of the anthroponymy of Poznań burghers shows, on the one hand, specific regional features, on the other hand however – especially with reference to originally Polish surnames – confirms the general regularities connected with the development of the Polish anthroponymy in the Middle Polish period.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2014, 21, 1; 185-195
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“The Most Popular Surnames in Poland — Past and Present. E-Dictionary”. Progress report.
„Najczęstsze nazwiska w Polsce — współczesność i historia. Słownik elektroniczny”
Autorzy:
Skowronek, Katarzyna
Czopek-Kopciuch, Barbara
Górny, Halszka
Magda-Czekaj, Małgorzata
Palinciuc-Dudek, Elena
Supranowicz, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928213.pdf
Data publikacji:
2018-11-10
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
antroponomastykon
nazwisko polskie
baza nazwisk PESEL
struktura artykułu hasłowego
frekwencja nazwiska
geografia nazwiska
dictionary of surnames
Polish surname
PESEL surname database
entry structure
frequency of a surname
surname geography
Opis:
The authors discuss the main premises of the project “The most popular surnames in Poland — past  and present. E-dictionary” which has been in development since July 2014 in IJP PAN in Krakow.  They also present its basic aims and functions, progress already made and they compare it with  other dictionaries of surnames. The authors describe several aspects of the dictionary related to IT and computers but also those concerned with onomastics and lexicography. Additionally, they pay particular attention to the information contained in specific parts of each entry .
Źródło:
Onomastica; 2018, 62; 299-314
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
NAZWISKA MOTYWOWANE IMIONAMI CHRZEŚCIJAŃSKIMI W INSKRYPCJACH NAGROBNYCH NA CMENTARZU W CHEŁMIE
Autorzy:
Kojder, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681489.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
surname, Christian forenames, the Polish – E astern Slavic borderland, tombstone inscription
nazwiska, imiona chrześcijańskie, pogranicze polsko-wschodniosłowiańskie, inskrypcje nagrobne
Opis:
The paper analyses surnames motivated by Christian forenames in tombstone inscriptions in the cemetery in Chełm. The studied inscriptions date back to the 19th century and extend to modern times (the limiting dates being 1865 and 2006). 466 attestations of surnames motivated by Christian forenames were collected from Chełm’s cemetery inscriptions. They were written in Polish (Roman script), Ukrainian and Russian (in different varieties of the Cyrillic script). The analysed surnames are motivated by 87 Chistian forenames, including 85 male and 2 female forenames.
W artykule przeanalizowano nazwiska, motywowane imionami chrześcijańskimi w inskrypcjach nagrobnych na cmentarzu w Chełmie. Badane inskrypcje datowane są na trzy stulecia: od XIX do XXI wieku (daty graniczne to 1865–2006). Zgromadzono 466 nazwisk motywowanych imionami chrześcijańskimi zapisanymi po polsku (łacinką) i po ukraińsku lub rosyjsku (w różnych odmianach cyrylicy). Analizowane nazwiska motywowane są 87 imionami chrześcijańskimi, w tym 85 imionami męskimi i 2 kobiecymi.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2016, 5
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historyczne sposoby identyfikacji kobiet pochodzenia ruskiego na wschodniej Lubelszczyźnie (na materiale unickich ksiąg metrykalnych)
Historical Ways of Identifying Women of Ruthenian Origin in the Eastern Lublin Region (On the Material of Uniate Record Books)
Autorzy:
Kojder, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791062.pdf
Data publikacji:
2020-11-21
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
historical anthroponymy
Polish-East Slavic borderland
identification of women
name
surname
anthroponymic description
Opis:
The article describes different ways to identify Ruthenian (Ukrainian) women living in the eastern part of the Lublin province. The material was excerpted from the registers of the Uniate parishes of the former Chełm diocese from the period 1596–1810. During the period under study, the anthroponymic system tended towards stabilisation in the form of two-element names in accordance with the [first name] + [surname] pattern. The majority of identification formulas consist of a given name and surname derived semantically or through word formation, although there are also few examples of the use of simple surnameless formulas or more extensive, two- and three-element anthroponymic descriptions used to identify adults.
Źródło:
Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej; 2020, 13; 141-152
1898-4215
Pojawia się w:
Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z zagadnień gramatyki onomastycznej i kultury języka – ulica Łunia
On the Issues of Onomastic Grammar and the Culture of Language – Łunia Street
Autorzy:
Koper, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1944748.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
antroponim
nazwa osobowa
nazwisko
interferencje polsko-ukraińskie
anthroponym
personal name
surname
Polish-Ukrainian interferences
Opis:
This paper seeks to analyse the street Łunia from the historical and linguistic point of view. The author came up with several general conclusions: 1. The contemporary name of the street is derived from the personal name Łuń. 2. The patron of the lubycka street is Andrij Łuniw (Andrzej Łuniów). 3. The second component of the personal Ukrainian was inadequately transposed onto the Polish language. The proper name of the street’s name in accord with the Polish language norm should read Łuniowa or else Łuniwa.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2009, 57, 6; 49-54
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwiska patronimiczne z formantem -uk w inskrypcjach nagrobnych na wybranych cmentarzach na południowym Podlasiu
Autorzy:
Kojder, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/625066.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
patronymic surname
the Polish-Eastern Slavic borderland
tombstone inscription
nazwiska patronimiczne
pogranicze polsko-wschodniosłowiańskie
inskrypcje nagrobne
Opis:
The paper analyzes patronymic surnames with suffix -uk in tombstone inscriptions on selected cemetery on southern Podlasie region. The studied inscriptions are dated as covering two centuries: from the 20th to the 21st centuries (the limitary dates being: 1905 and 2011). In the tombstone inscriptions from cemetery in Bereść, Hanna, Holeszów, Kodeniec and Wyryki 372 attestations of patronymic surnames with suffix -uk were collected, written in Polish (Roman script) and in Ukrainian (in different varieties of the Cyrillic script).
W  artykule analizie poddano nazwiska patronimiczne z  formantem -uk w  inskrypcjachnagrobnych na wybranych cmentarzach z  terenu południowego Podlasia. Badane inskrypcjepochodzą z dwóch stuleci (XX i XXI wieku) i datowane są na lata 1905–2011. Z inskrypcjinagrobnych pochodzących z cmentarzy w Bereściu, Hannie, Holeszowie, Kodeńcu i Wyrykachwydobyto 372 poświadczenia nazwisk patronimicznych z formantem -uk, zapisanych w językupolskim (alfabetem łacińskim) oraz ukraińskim (w różnych rodzajach cyrylicy).
W artykule analizie poddano nazwiska patronimiczne z formantem -uk w inskrypcjach nagrobnych na wybranych cmentarzach z terenu południowego Podlasia. Badane inskrypcje pochodzą z dwóch stuleci (XX i XXI wieku) i datowane są na lata 1905-2011. Z inskrypcji nagrobnych pochodzących z cmentarzy w Bereściu, Hannie, Holeszowie, Kodeńcu i Wyrykach wydobyto 372 poświadczenia nazwisk patronimicznych z formantem -uk zapisanych w języku polskim (alfabetem łacińskim) oraz ukraińskim (w różnych rodzajach cyrylicy).
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2015, 9
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwiska delegatów na Polski Sejm Dzielnicowy w Poznaniu w 1918 roku
Names of delegates to the Polish District Parliament in Poznań in 1918
Autorzy:
Graf, Magdalena
Nowak-Pasterska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26731723.pdf
Data publikacji:
2023-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
onomastics
anthroponymy
surname
The Polish District Parliament in 1918
onomastyka
antroponimia
nazwisko
Polski Sejm Dzielnicowy w 1918
Opis:
The subject of the article are names of delegates to the Polish District Parliament in Poznan in 1918. The authors undertook an anthroponomastic analysis which allowed to classify surnames on the basis of their motivation and etymology. The influence of German spelling on Polish names and manifestations of Polish spelling of surnames after Poland regained independence were also discussed. The analysis is preceded by comments on the history of Polish surnames. Particular attention was also paid to female names, because in 1918 women obtained full electoral rights and could become delegates to the Parliament.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2023, 18; 79-92
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwa kresowe nazwiska – Mickiewicz i Słowacki
Two Surnames from the Borderland Area – Mickiewicz and Słowacki
Autorzy:
Makarski, Władysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933723.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
etymologia nazwiska Mickiewicz
etymologia nazwiska Słowacki
antroponimia kresowa polsko-ruska
antroponimia porównawcza
etymology of the surname Mickiewicz
etymology of the surname Słowacki
Polish-Ruthenian anthroponymy of the Borderlands
comparative anthroponymy
Opis:
In this paper, the author presents a comparison of two surnames of the most outstanding Polish poets of the Romantic era: Mickiewicz and Słowacki. These two names can be analysed in a number of ways: Firstly, Mickiewicz can be interpreted as a patronimicum with the Ruthenian ending -kiewicz, derived from the Belarusan Mic'ka(-o) : Dz'mic'er < D(i)mitrij. Alternatively, this form may have been derived from the Polish Micek : Mikołaj¸ Michał or another Polish word Micek < Miczek. As far as the surname Słowacki is concerned, it can be seen as a variant representing a regular Polish surname pattern ending in –ski, with this ending being added to the natively Polish base Słowak (a Slav or someone who comes from Slovakia). Another interpretation regards this surname as related with the noun słowo (a word). In the light of the poets’ family chronicles, dating back to the late 17th century, the surnames of their ancestors can be interpreted as derived from place names: Mickiewicz as derived from the toponym Mickowce < Belarusan Mickovci, whereas Słowacki as derived from Słowatycze < Ukrainian Słavjatyči (Polish *Sławięcice). Both surnames suggest that the poets’ ancestors belonged to the Polish nobility inhabiting the Borderlands. The anchoring of the two families in the Polish culture manifests itself through retaining a native Polish name-giving tradition and the Polish coats-of-arms used. Finally, it is both poets’ works – indisputably embedded in the Polish culture in its content, form and message – that confirm the Polish identity of the families. Both surnames coined from the Ruthenian toponymic bases display Ruthenian phonological features, even though in the case of the surname Słowacki they are completely concealed on the surface. Both surnames belong to the corpus of the Polish-Ruthenian Borderland anthroponyms.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 6; 57-74
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pomiędzy rutyną a inwencją. O urzędowych wyborach nazwisk w dwudziestoleciu międzywojennym
Between routine and inventiveness. On the official choice of surnames in the inter-war Poland
Autorzy:
Woźniak, Ewa
Zarębski, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879561.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
onomastyka
antroponimia
nadawanie nazwisk
polskie prawo administracyjne
dwudziestolecie międzywojenne
onomastics
anthroponymy
surname giving
Polish administrative law
inter-war period
Opis:
W artykule dokonano językoznawczego opisu zagadnienia o charakterze społeczno-prawnym, jakim było urzędowe nadawanie nazwisk osobom nieznanych rodziców w okresie międzywojennym. Podjęty problem badawczy mieści się na pograniczu prawa administracyjnego i językoznawstwa (zwłaszcza onomastyki i socjolingwistyki). Skupiono się na semantyce nadawanych nazwisk i wykryciu preferencji urzędników w zakresie wybieranych modeli strukturalnych. W myśl zaleceń zawartych w odpowiedniej ustawie urzędnicy starali się nie nadawać nazwisk ośmieszających, choć w zebranym materiale pojawiło się kilka antroponimów od podstaw z kręgu leksyki zwierzęcej, np. Koza, Koziołek, Pająk. Odnotowano również nieliczne nazwiska wskazujące na przykre okoliczności z życia nazwanej osoby, np. Zagiński. Dość często też nadawano nazwisko opiekunów prawnych lub innych osób, w których pieczy znalazło się dziecko, choć niekiedy miano nawiązywało tylko pośrednio do nazwiska opiekunów, np. Migulski (opiekun Miguła). Dla dzieci wyznania mojżeszowego wybierano zazwyczaj nazwiska funkcjonujące w społeczności żydowskiej. W zakresie preferowanych modeli nazewniczych dominują nazwiska zakończone na -ski. Urzędnicy starali się także dbać o geografię nazewniczą, czego dowodzą nadawane na obszarze ówczesnych województw wschodnich nazwisk na -owicz//-ewicz, -ko i -uk. Obserwacja materiału pozwoliła pokazać, że wybory międzywojennych urzędników oscylowały pomiędzy rutyną (sięganie po nazwiska opiekunów, odwoływanie się do stereotypów nazewniczych przejawiające się w preferowaniu nazwisk na -ski itd.) a inwencją (tworzenie nazwisk aluzyjnych typu Jakubowski, Starańska, Borkowski itd.).
This article is a linguistic description of an official practice – of social and legal nature – held in the inter-war Poland under which the civil servants chose surnames for citizens whose parents remained unknown. Thus, the researched problem area represents an interdisciplinary area between administrative law and language studies (particularly onomastics and sociolinguistics). The authors focus on the semantics of the surnames in question in order to determine the potential preferences on the part of the civil servants as for some particular structural patterns of surname creation. Acting pursuant to the relevant legal acts, the civil servants avoided granting ridiculing or belittling surnames, even though some surnames of their choice did refer to animal onomastics, e.g. Koza [goat], Koziołek [baby goat], Pająk [spider]. Some of the analysed surnames tried to portray the sad circumstances of the life of their bearers, e.g. Zagiński [related to the adjective zaginiony: lost, missing]. Another frequent practice was to use the surname of the legal custodians or other people who happened to take care of an unknown child, even though at times the new name only partly reflected the original surname of the custodian, e.g. Migulski (the custodian’s name was Miguła). Jewish children were granted surnames related to their cultural environment. The predominant suffix used in the surnames under analysis was -ski. The civil servants respected the surname geography, as borne out by the fact that in Eastern provinces of the inter-war Poland they often used names in -owicz//-ewicz, -ko and -uk. The analyses presented in the article helped reveal the fact that the choices made by the inter-war civil servants oscillated between the routine (as in reaching for the names of the legal custodians, referring to onomastic stereotypes as represented by the dominant formative -ski etc.) and the inventiveness (creating alluding names like Jakubowski, Starańska, Borkowski and the like).
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 6; 103-116
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Socjolingwistyczne aspekty zmiany nazwisk w okresie międzywojennym
Sociolinguistic aspects of surname changes in the interwar period
Autorzy:
WOŹNIAK, EWA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971888.pdf
Data publikacji:
2016-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
historia języka polskiego w XX w.
antroponimia
nazwisko
zmiany prawne
history of Polish language in 20th century
anthroponymy
surname
legal changes
Opis:
This paper is devoted to the surname changes performed through administrative channels in the interwar period. The research is based on the announcements of the “Official Gazette of the Republic of Poland” in 1929. The author describes main reasons for the decisions of surname changes taking into account characteristics of avoided surnames and chosen demographic tendencies, especially those connected with the age and profession of applicants. People of Jewish origin, Poles and representatives of other nationalities showed different motives for surname changes. Jews most frequently changed their surnames due to legal reasons — they wanted to legalize the unlawful use of a surname of the so-called ritual father. The changes carried out under the motive of assimilation occurred definitely less often. Non-Jewish applicants changed mainly appellative names, especially those derived from words related to animals. After comparing tendencies occurring before and after World War II one concludes that besides legal and assimilation factors which are particular to the pre-war decades (connected with the ethnic, legal and religious situation of the time), the remaining reasons for the surname changes are universal and do not distinguish the pre-war period from that of the post-war.
Źródło:
Onomastica; 2016, 60; 119-135
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies