Temat: Polish nationality - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Wpływ języka polskiego na rozwój świadomości narodowej młodzieży galicyjskiej w dobie autonomicznej
The influence of polish language on the development of national consciousness of the Galician youth during the epoch of Galician autonomy
Autorzy:: Zimmermann, Peter
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1044838.pdf
Data publikacji:: 2017-08-10
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: Habsburg Monarchy
Austrian Empire
Galician education system
Galician school system
School Law
Polish language
German language
Galician autonomy
Polish national consciousness
Polish nationality
education in Galicia
Polish language in school
Opis:: After the Austro-Hungarian compromise in 1867 the Galician parliament and provincial administration gained extensive privileges and prerogatives, especially in education. Galicia was the first crownland that had a school council, which was sanctioned already in 1867. After almost a century the ongoing process of Germanization ended as in the following years the majority of German speaking public officials were replaced by Poles and the Polish language became the main administrativ language and the main language of instruction in school. The article describes changes in the school system and shows the role of the Polish language in primary and secondary education during this so-called epoch of Galician autonomy. A comparison of historical documents and memories from schooldays from former Galician school children allows a realistic insight on the role which the Polish language played in the lives of young Galicians. The analysis shows that the Polonisation of the Galician school system effected the development of Polish national consciousness within young Galicians very slowly and not until the beginning of the 20th century.
Źródło:: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2017, 24, 1; 175-192
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Mniejszości narodowe i etniczne w polskiej przestrzeni publicznej
National and ethnic minorities in Polish public space
Autorzy:: Barwiński, Marek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/684403.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: struktura narodowościowa Polski
system polityczno-prawny
prawodawstwo dotyczące mniejszości narodowych
język pomocniczy
nazwy dwujęzyczne
Polish nationality structure
political and legal system
legislation on national minorities
auxiliary language
bilingual names
Opis:: The main aim of this article is to show how changes in the political and legal system taking place in Poland in recent decades have contributed to the presence of national and ethnic minorities in the public space of the country, as well as how the different minorities could or were able to use the favourable formal and legal transformations. The huge disparity in various manifestations of this public presence (bilingual names of places, offices, schools, the use of an auxiliary language, social and political activity, education, historical heritage) between nationalities is caused by many diverse reasons. Certainly, the favorable factors include the relatively large size and territorial concentration, but the activity shown by activists and local communities, as well as the internal integration of communities may also be considered decisive factors. It is owing to these circumstances, that some of the so-called historical used legal changes to become permanent parts of the public space in Poland.
Głównym celem artykułu jest pokazanie, w jaki sposób zmiany systemu politycznego i prawnego zachodzące w Polsce w ciągu ostatnich dekad wpłynęły na obecność mniejszości narodowych i etnicznych w przestrzeni publicznej kraju, oraz na ile poszczególne mniejszości mogły lub potrafiły wykorzystać sprzyjające im przekształcenia formalnoprawne. Bardzo duża dysproporcja w różnorakich przejawach tej publicznej obecności (dwujęzyczne nazwy miejscowości, urzędów, szkół, stosowanie języka pomocniczego, działalność społeczna i polityczna, oświata, dziedzictwo historyczne) pomiędzy poszczególnymi narodowościami jest spowodowana zróżnicowanymi przyczynami. Z pewnością do sprzyjających czynników należy relatywnie duża liczebność i koncentracja terytorialna, ale decydująca jest też aktywność działaczy i lokalnych społeczności oraz wewnętrzna integracja danej zbiorowości. Dzięki tym uwarunkowaniom niektóre tzw. historyczne mniejszości, wykorzystując zmiany prawne, stały się trwałą częścią przestrzeni publicznej w Polsce.
Źródło:: Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2016, 5; 93-114
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:: Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Nationality issues on Polish maps prepared for the Paris Peace Conference 1919–1920
Autorzy:: Barwiński, Marek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/29433671.pdf
Data publikacji:: 2024-01-20
Wydawca:: Oddział Kartograficzny Polskiego Towarzystwa Geograficznego
Tematy:: nationality maps
ethnic cartography
distribution of Polish population
Paris Peace Conference
Opis:: The military and political outcome of World War I, and the deliberations of the Paris Peace Conference, offered a real chance for the rebirth of Polish statehood. A key issue was the justification of Poland’s future territorial shape, in which ethnic issues played a significant role alongside historical, economic and strategic criteria. The aim of this paper is to show and discuss selected archival nationality maps, often of an expert nature, produced by Polish scholars for the purpose of negotiating the territorial extent of Poland during the Paris Peace Conference. To what extent were they an attempt at an objective representation of the national reality of the Polish territory, and to what a subjective perception and experience of space by the authors of the maps? What were the aims and ideas of their creators, what did they want to achieve? To what extent did the political reality of the time determine their behaviour?
Źródło:: Polish Cartographical Review; 2023, 55, 1; 111-126
2450-6974
Pojawia się w:: Polish Cartographical Review
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Mater semper certa est? : kilka uwag o skutkach zagranicznego macierzyństwa zastępczego z perspektywy stosowania klauzuli porządku publicznego
Mater semper certa est? : some remarks on the effects of the foreign gestational surrogacy from the perspective of the public policy exception
Autorzy:: Pilich, Mateusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/485599.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Jagielloński. Instytut Europeistyki
Tematy:: rejestry stanu cywilnego
transkrypcja zagranicznych dokumentów
akty urodzenia
prawo prywatne międzynarodowe obywatelstwo polskie
klauzula porządku publicznego
prawa człowieka
Konstytucja RP
registration of civil status transcription of the foreign vital records
birth certificates
conflict of laws
Polish nationality
public policy exception
human rights
Constitution of the Republic of Poland
Opis:: The issue of gestational surrogacy is a serious challenge to Polish and foreign law. The present paper deals with the difficult questions of the assumptions, and the scope of application, of the public policy exception in cases before the Polish courts and authorities - especially in the procedure of the transcription of foreign birth certificates and certifying the Polish nationality acquired by a child born of a surrogate mother and genetically related to his or her sociological parents. Numerous inconsistencies of reasoning in Polish case law and the doctrine of international family law rise doubts about the correctness of the application of the 'ordre public' in most cases of recent years.
Źródło:: Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego; 2018, 16; 7-37
1730-4504
Pojawia się w:: Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Determinanty współczesnej polityki etnicznej III Rzeczpospolitej Polskiej
Determinants of contemporary ethnic policy of the Third Republic of Poland
Autorzy:: Urbanik, Amadeusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2231824.pdf
Data publikacji:: 2021-03-23
Wydawca:: Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:: polska polityka etniczna
polityka narodowościowa PRL
polityka etniczna III RP
polish ethnic policy
nationality policy of the Polish People’s Republic
ethnic policy of the Third Republic of Poland
Opis:: CEL NAUKOWY: Głównym celem artykułu jest przybliżenie czytelnikowi głównych czynników determinujących kształt współczesnej polityki etnicznej III RP. PROBLEMY I METODY BADAWCZE: W badaniach wykorzystano paradygmat badawczy polityki etnicznej sformułowany przez Henryka Chałupczaka. PROCES WYWODU: Tekst składa się z ośmiu części, odpowiadających poszczególnym determinantom: ustrojowym, ideologicznym, politycznym, geopolitycznym, prawnym, demograficznym, geograficznym oraz historycznym. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Wpływ na współczesną politykę etniczną w Polsce miał każdy z ośmiu wyróżnionych przez Chałupczaka determinantów: ustrojowych, ideologicznych, politycznych, geopolitycznych, prawnych, demograficznych, geograficznych oraz historycznych. Najważniejszymi spośród nich były te o charakterze prawnym. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Polityka etniczna państwa polskiego jest podatna na oddziaływanie, ze szczególnym uwzględnieniem zmian prawnych.
RESEARCH OBJECTIVE: The main aim of the article is to present to the reader a major determinants of contemporary ethnic policy of the Third Republic of Poland. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: A tool used in the research was ethnic policy paradigm that has been formulated by Henryk Chałupczak. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The article consists of eight parts. Each is dedicated to one of the determinants – constitutional, ideological, political, geopolitical, legal, demographic, geographical or historical. RESEARCH RESULTS: Influence on the contemporary ethnic policy in Poland had each of the eight determinants named by Chałupczak - constitutional, ideological, political, geopolitical, legal, demographic, geographical or historical. The biggest impact had the legal changes. CONLUSIONS, INNOVATIONS AND RECOMMENDATIONS: Polish ethnic policy is susceptible to changes, especially legal.
Źródło:: Horyzonty Polityki; 2021, 12, 38; 93-109
2082-5897
Pojawia się w:: Horyzonty Polityki
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: The nationality panorama of Vilnius
Autorzy:: Srebrakowski, Aleksander
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2235081.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:: historia Wilna
skład narodowościowy Wilna
stosunki polsko-litewskie
history of Vilnius
nationality composition of Vilnius
Polish–Lithuanian relations
Opis:: W artykule przedstawiono podstawowe dane statystyczne ilustrujące zmianę składu narodowościowego Wilna w biegu dziejów. Przedstawiony materiał pozwala odnieść się do kwestii sporu polsko-litewskiego o przynależność państwową tego miasta toczonego po zakończeniu I wojny światowej.
This article presents basic statistical data illustrating changes in the nationality composition of Vilnius over the course of history. The discussed material allows us to take a position in the post-First World War Polish–Lithuanian dispute on the state affiliation of the city.
Źródło:: Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2020, 55, 3; 33-56
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:: Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Польские фамилии в прозе Антона Чехова
The polish surnames in prose of A. Chehov
Autorzy:: Szubin, Roman
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1045664.pdf
Data publikacji:: 2012-01-01
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: literary onomastics
anthoponims
dictionary of names
Polish family
semantics of names and surnames
text
subtext (undertones)
nationality context
anagram
Opis:: The author considers Polish surnames in Chehov‘s prose from two basic positions – formal and semantic. A Polish surname in Chehov always appears in an intense semantic context and involves ambivalent meanings. Nearly all Polish characters of his works are administrators, managers, or beautiful women. An important point is that a Polish surname in Chehov, regardless of the real national identity of its bearer, starts to function as a sign. Within this aspect, deep semantic structures of the text are involved. According to the author of the article, an adaptation of a foreign surname within the text to be received by the Russian linguistic consciousness is generally effected through an anagram and identification to sound structure of the text.
Źródło:: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2012, 19, 1; 149-158
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Z problemów narodowości i tożsamości śląskiej – dylematy i wybory
The Problems of Silesian Nationality and Identity – Dilemmas and Choices
Autorzy:: Kijonka-Niezabitowska, Justyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2137917.pdf
Data publikacji:: 2009
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: Silesian identity
Silesian nationality
regionalism
Polish census of 2002
Silesian Autonomy Movement (Ruch Autonomii Śląska)
tożsamość śląska
narodowość śląska
śląskość
regionalizm
Ruch Autonomii Śląska
Opis:: The aim of this paper is to outline one of the most significant sociological problems in Silesia - the problem of Silesian identity, nationality and regionalism. At the beginning of the article a brief examination of the historical evolution and development of Silesian identity from 19th century till nowadays is presented and discussed. The second part of this paper refers to research on Silesian identity. Current research on teenagers in Silesian Voivodeship conducted in 2008 is also reported. The results of research done after the Polish census of 2002 are significant, because they show the dynamics of Silesian identity and the phenomenon of mixed identities and Silesian nationality. The said research on teenagers is also important as it can contribute to predicting the results of the next Polish census.
Artykuł podejmuje problem tożsamości śląskiej i ożywienia tradycji regionalizmu. Przedstawiono tu w skrócie ewolucję śląskiej tożsamości w oglądzie historycznym od XIX wieku po czasy współczesne. Opisana jest także dynamika śląskiej tożsamości. W artykule podjęte zostały problemy śląskości i regionalizmu oraz dyskusji poświęconych tym kwestiom. Druga część artykułu ma charakter badawczy. Zaprezentowano między innymi najnowsze wyniki pochodzące z badań młodzieży województwa śląskiego, przeprowadzonych w 2008 roku. Wyniki z badań po spisie powszechnym są o tyle ważne, że ukazują dynamikę śląskiej tożsamości oraz przechodzenie z jednej kategorii do innej, a także istnienie i znaczenie mieszanych kategorii narodowościowo-regionalnych. Badania dotyczące młodzieży również należą do bardzo ważnych, gdyż pozwalają prognozować wynik kolejnego spisu, a także ukazują opinie osób, które z racji wieku nie mogły określić swej przynależności w czasie ostatniego spisu.
Źródło:: Studia Socjologiczne; 2009, 4(195); 85-110
0039-3371
Pojawia się w:: Studia Socjologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Charakter polityki agrarnej rządów polskich we wschodnich oraz południowo-wschodnich województwach II Rzeczypospolitej
The nature of Polish agricultural policy in eastern and south-eastern Voivodships during the Second Republic
Autorzy:: Hud, Bohdan
Muravskiy, Oleg
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/943582.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:: konflikt społeczny
II Rzeczpospolita
Galicja Wschodnia
Wołyń Zachodni
polityka agrarna
polityka narodowościowa
osadnictwo wojskowe
kolonizacja
cywilna
UPA
Social conflict
Second Polish Republic
Eastern Galicia
Western Volhynia
agricultural policy
nationality policy
military settlements
civilian colonization
Opis:: Autorzy formułują i argumentują tezę, że polityka agrarna odrodzonego państwa polskiego na terenach „ukrainnych” (galicyjskich oraz wołyńsko-poleskich) stała się w rzeczywistości elementem jego polityki narodowościowej. Korzenie owej polityki agrarnej sięgały czasów sprzed I wojny światowej. Polscy politycy galicyjscy wprowadzili wówczas regulację stanowiącą, że z parcelacji wielkich majątków ziemskich na terenach mieszanych pod względem narodowościowym powinni korzystać przede wszystkim drobni właściciele polscy, a nie Rusini. Z upływem czasu podejście takie stało się kamieniem węgielnym polityki agrarnej II Rzeczypospolitej. Przyjęte w latach 20. XX w. ustawy wyznaczające zasady reformy rolnej były dyskryminujące dla ukraińskich chłopów mieszkających na kresach południowo-wschodnich II RP. Przede wszystkim ze względu na tzw. rację stanu przewidywały one dalsze istnienie wielkiej własności ziemskiej na tych terenach. Ponadto nawet wyznaczona aktami prawnymi górna granica „normy” – od 300 do 700 ha – niejednokrotnie była znacznie przekraczana. Dyskryminacja miejscowych chłopów w procesie parcelacji dodatkowo była pogłębiana przez państwową politykę osadnictwa wojskowego i kolonizacji cywilnej terenów z przewagą ludności „niepolskiej”. Zakładano, że tylko polski chłop może „uspokoić kresy”. Pojawienie się w zamkniętych społeczeństwach wiejskich stosunkowo dużej liczby „obcychobcych” zaostrzało problem braku ziemi uprawnej, dawało podstawy do pogłębiania się konfliktów społecznych oraz tworzyło korzystne warunki do prowadzenia propagandy zarówno nacjonalistycznej, jak i komunistycznej. Tak więc „narodowy” charakter agrarnej polityki polskich rządów w latach międzywojnia wywarł negatywny wpływ na stosunki polsko-ukraińskie zarówno w tym okresie, jak i w czasie II wojny światowej.
The author formulates and argues the thesis that the agricultural policy of the new Polish State in Ukrainian territories (Galicia, Polissya, and Volhynia) became an essential element of its ethnic policy. The roots of this policy dated back to before World War I. Polish politicians in Galicia introduced a regulation that big estates should be parceled out in ethnically mixed lands in a way that made the Polish small landowners, not the Ruthenians the primary beneficiaries. Over the course of time, it became a cornerstone of the agricultural policy of the Second Polish Republic. The principles of the land reform, dated back to the 1920s, were discriminating against Ukrainian peasants living in the south-eastern part of the II Polish Republic. First of all, because of the so-called raison d’état, which allowed for the further existence of large landed properties Even the legally defined upper limit – from 300 to 700 hectares – was oftentimes significantly exceeded. Discrimination of the local peasantry during the land division period was additionally intensified through the military settlement policy and civilian colonization of lands with the prevailing non-Polish population. It was generally considered that only Polish peasants could improve the situation in the Eastern borderlands. The growing number of settlers in closed rural communities caused a lack of arable land, and in consequence deepening civil conflicts, as well as favourable conditions for both nationalistic and communist propaganda. Thus, the nationalistic character of the Polish agricultural policy during the interwar period had a negative impact on Polish-Ukrainian relations both then and during World War II.
Źródło:: UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2020, 15, 2; 113-128
2543-8379
Pojawia się w:: UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki