Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Polish national world" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-21 z 21
    Tytuł:
    Польский национальный мир в интерпретации Г. Гачева: спорное и стереотипное
    Polish national world in G. Gachev’s interpretation: disputable and stereotyped
    Autorzy:
    Nefagina, Galina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/482015.pdf
    Data publikacji:
    2009-12-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Tematy:
    G. Gachev
    Polish national world
    Russian literature
    Opis:
    G. Gachev’s book Russia’s neighbours Poland, Lithuania, Estonia continues the author’s reflections on peculiarities of the national world of different peoples. The basic concepts in the system of G. Gachev’s national world are Cosmos, Psyche, Logos. Important coordinates – Space and Time, Gonia (created by Nature, genesis) and Urgia (created by Labour), male and female origins, vertical and horizontal, the hierarchy of four elements. The researcher reconstructs the national world of Poland substantiating on these universal categories. First of all he introduces the concepts „polskost” and „polstvo”. The first one belongs to spiritual sphere, the second is the unity of material and corporal.
    Źródło:
    Acta Polono-Ruthenica; 2009, 1, XIV; 147-158
    1427-549X
    Pojawia się w:
    Acta Polono-Ruthenica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nowy ład w Europie Środkowej w myśli politycznej Narodowo-Ludowej Organizacji Wojskowej w czasie drugiej wojny światowej
    Autorzy:
    Miszewski, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/450031.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    Fighting Poland
    national camp
    National-People's Military Organization
    Polish idea of federation
    Polish imperial idea
    World War I
    Opis:
    The NLOW (National People's Military Organisation, NPMO) did not accept the idea of a federation (the Polish-Czechoslovak union, Jagiellonian idea, idea of Intermarium). The basis of its concept of Poland's security was the national state with strategic boundaries: in the west (the Oder – the Lusatian Neisse), north (from the Oder to Courland), east (Dmowski’s line). Neighbours adjacent to it would enter the Polish security area. Belarusian and Ukrainian minorities would be subject to gradual assimilation. Lithuania would have national and cultural autonomy within Poland. Germans and Jews would be banished from it. In order to stop the imperialism of Germany and the USSR, Poland would organize a block of Slav national states (the West Slavonic State). It would be responsible for foreign and military policy. It would also include a close alliance with Catholic national states (Latin block).
    Źródło:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2019, 26, 1; 172-191
    1232-1575
    Pojawia się w:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    ‘Optimism against all odds’: Polish National Identity in War Films of Jerzy Passendorfer
    Autorzy:
    Kunicki, Mikołaj
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/678375.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Polish history
    communism
    Polish cinema
    Jerzy Passendorfer
    memory of World War Two
    National Communism
    popular culture
    politics of history
    Opis:
    ‘Optimism against all odds’: Polish National Identity in War Films of Jerzy PassendorferUsing archival sources, movie reviews, secondary sources and films, this article examines the cinema of Jerzy Passendorfer, the founding father of action movies genre in People’s Poland, but also the staunch supporter of Władysław Gomułka’s ‘Polish road to Socialism’ and General Mieczysław Moczar’s ultranationalist faction of the Partisans in the Polish United Workers’ Party. It demonstrates how Passendorfer’s blend of mainstream cinema and propaganda legitimized the party state and contributed to the construction of a new ethos, identity, and politics of history that enforced historical amnesia and syncretized past and present. It also argues that Passendorfer’s promotion of nationalist and authoritarian state ideology, militaristic patriotism and Polish-Soviet alliance, commissioned by the regime, sat well with mass audiences, precisely because of the use of popular genres adopted from the West and the quench for optimistic visions of nationhood. Although Passendorfer’s patriotic actions flicks faded away with the fall of Gomułka’s regime, they constitute a model, which can be still emulated. “Trudny optymizm”: polska tożsamość narodowa w filmach wojennych Jerzego PassendorferaOpierając się na źródłach archiwalnych, publikacjach naukowych i analizie filmów, niniejszy artykuł bada twórczość filmową Jerzego Passendorfera, ojca chrzestnego filmu akcji w PRL, zwolennika ‘polskiej drogi do socjalizmu’ Władysława Gomułki oraz sympatyka nacjonalistycznej frakcji generała Mieczysława Moczara w Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Passendorfer łączył w swoich filmach popularne kino gatunkowe z propagandową legitymizacją władzy partii. Współtworzył nowy etos i świadomość narodową oraz uprawiał politykę historyczną, która zsynchronizowała przeszłość z teraźniejszością, doprowadzając do swoistego rodzaju amnezji. Artykuł stawia tezę, że zaproponowana przez Passendorfera synteza nacjonalizmu, autorytaryzmu i militaryzmu cieszyła się sporą popularnością wśród masowego widza z powodu zapożyczeń z zachodniego kina gatunkowego oraz potrzeby optymistycznej wizji wspólnoty narodowej. Patriotyczne filmy akcji Passendorfera uległy zapomnieniu po upadku Gomułki, jednak w dalszym ciągu stanowią kulturowy model, który może być wykorzystywany na potrzeby polityki historycznej.
    Źródło:
    Sprawy Narodowościowe; 2017, 49
    2392-2427
    Pojawia się w:
    Sprawy Narodowościowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pozyskać Francję. Zabiegi Józefa Piłsudskiego o wsparcie Francji po I wojnie światowej
    To Win France. Józef Piłsudski’s Efforts to Gain Support from France after World War I
    Autorzy:
    Gmurczyk-Wrońska, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/951031.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Polish-French relations
    World War I
    Polish National Committee
    Józef Piłsudski
    stosunki polsko-francuskie
    I wojna światowa
    Komitet Narodowy Polski
    Opis:
    Artykuł dotyczy okresu po przyjeździe Piłsudskiego do Warszawy w listopadzie 1918 r. Francja była dla Piłsudskiego ważnym mocarstwem polityczno-militarnym. Znaczenie Francji w jego kalkulacjach wzrosło po zakończeniu I wojny, kiedy znalazła się w gronie decydentów przyszłego ładu światowego. Piłsudskiemu i jemu obozowi udało się porozumieć z Komitetem Narodowym w Paryżu i wspólnie występować wobec władz francuskich. Piłsudski wprawdzie zrealizował swój cel pozyskania Francji po I wojnie, ale stosunki z tym mocarstwem w dużym stopniu wiązały się z problemem rosyjskim i konfliktem polsko-bolszewickim.
    The article deals with the period after Piłsudski’s arrival to Warsaw in November 1918 and covers the whole year 1919, i.e. the duration of the Peace Conference in Paris. For Piłsudski, France was an important political and military European power. The importance of France in his political calculations increased after the end of World War I, when France was included in the group of decision makers on the future world order. Piłsudski and his camp managed to reach an agreement with the National Committee in Paris and jointly act against the French authorities. Although Piłsudski had reached his goal of winning France after World War I, the relations with this power were difficult from the beginning, strained by the Russian problem and the Polish-Bolshevik conflict.
    Źródło:
    Dzieje Najnowsze; 2019, 51, 2; 247-263
    0419-8824
    Pojawia się w:
    Dzieje Najnowsze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pisarze polscy w służbie propagandy niepodległościowej (1914–1918)
    Polish Writers in the Service of Independence Propaganda (1914–1918)
    Autorzy:
    Niewiarowska, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1597274.pdf
    Data publikacji:
    2021-07-01
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    I wojna światowa
    dyskurs narodowy
    propaganda
    literatura polska
    niepodległość
    World War I
    national discourse
    Polish literature
    independence
    Opis:
    Artykuł stanowi przyczynek do dziejów propagandy okresu I wojny światowej. Jego przedmiotem są formy aktywności propagandowej polskich pisarzy i krytyków literackich w okresie I wojny światowej (zwłaszcza w latach 1914–1917) na rzecz czynu niepodległościowego oraz specyfika podejmowanej przez nich działalności na tym polu (jej treści i form). By zrozumieć miejsce i rolę ludzi pióra w aparacie propagandy, autorka wyjaśnia fenomen szczególnego statusu i funkcji polskiego pisarza w przestrzeni publicznej oraz jego kapitału politycznego. Jest on rozpatrywany w perspektywie polskiego paradygmatu romantycznego oraz na przykładzie stosunku Józefa Piłsudskiego do polskiej literatury i, zwłaszcza, polskich pisarzy. To zaufanie społeczne, jakim cieszyli się pisarze, przesądzało o charakterze ich udziału w propagandowej akcji prasowej i wydawniczej. Aktywność propagandowa pisarzy, która została omówiona syntetycznie, przybierała dwojaką postać: niektórzy pisarzy byli instytucjonalnie związani ze strukturami (w tym propagandowymi) Naczelnego Komitetu Narodowego i Legionów, inni oddawali swe pióro na rzecz czynu niepodległościowego, pozostając poza nimi.
    The article contributes to history of World War I propaganda. The subject of the study are forms of propaganda activity of Polish writers and literary critics during World War I (especially in the years 1914–1917) in favor of independence act, as well as the character of their activity in this field (concerning its content and form). In order to comprehend the place and role of bookmen in the machinery of propaganda, the author explains the phenomenon of Polish writers’ special status and function in the public space and their political capital. It is examined through the prism of Polish Romantic paradigm and the attitude of Józef Piłsudski towards Polish literature and Polish writers in particular. The social trust towards the writers determined the nature of their participation in the propaganda campaign for press and publishing. Writers’ engagement in propaganda, which was synthetically discussed, appeared in two forms: some of them were institutionally linked to the structures (including propaganda) of the Naczelny Komitet Narodowy and the Legiony Polskie, others remained unaffiliated, writing for the independence act.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2021, 33, 2; 31-46
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obóz narodowy wobec koncepcji federacyjnej w czasie II wojny światowej
    The national camp to the concept of federation during the Second World War
    Autorzy:
    Miszewski, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/449857.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    World War II
    the national camp
    Fighting Poland
    Polish idea of federation
    Polish idea of imperial
    Polish political thought in the 20th century
    Opis:
    During World War II, the national camp preached the idea of imperialism in Central Europe. Built peacefully, the Polish empire was supposed to protect the independence and security of countries in Central Europe against Germany and the Soviet Union, and thus got the title ‘the Great Poland’. As part of the empire, nation-states were retined. The National camp was opposed to the idea of the Federation, promoted by the government-in-exile. For the ‘National camp’ idea of federation in the regional, European and global level was an anachronism. Post-war international cooperation was based on nation-states and their alliances.
    Źródło:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2017, 24; 256-274
    1232-1575
    Pojawia się w:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stereotypy polsko-niemieckie w językowym obrazie świata oraz w wybranej polskiej prozie emigracyjnej
    Polish-German Stereotypes in Language and in Selected Polish Exile Prose Texts
    Autorzy:
    Głowacka, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/460409.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Fundacja Pro Scientia Publica
    Tematy:
    national stereotypes
    ethnic stereotypes
    linguistic image of the world hetero-stereotypes of Germany people
    auto-stereotypes of Polish people Polish emigration pros
    Opis:
    The main aim of this article is to analyze the categories of stereotypical image of Polish and German nations on the literary and linguistic levels. The analysis both includes a descriptive overview of Andrzej Stasiuk’s and Wojciech Stamm’s prosaic texts, and provides references to the evolution of a linguistic image of the world in terms of hetero-stereotypical and auto-stereotypical images of Poles and Germans. This paper also examines two novels: Dojczland and Czarna Matka . The author makes an attempt to answer the question of which of the most common Polish-German stereotypes are not mentioned and which are present in the examined novels.
    Źródło:
    Ogrody Nauk i Sztuk; 2012, 2
    2084-1426
    Pojawia się w:
    Ogrody Nauk i Sztuk
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polityk w legionach. Z działalności Jędrzeja Moraczewskiego podczas I wojny światowej
    The politician in the legions. From the activity of Jędrzej Moraczewski during the first world war
    Autorzy:
    Florczak, Ilona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2167478.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-15
    Wydawca:
    Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    Jędrzej Moraczewski
    Polish Legions
    First World War
    Supreme National
    Committee
    Legiony Polskie
    I wojna światowa
    Naczelny
    Komitet Narodowy
    Opis:
    The name of Jędrzej Moraczewski often appears in historical studies, but he appears in them in the context of the creation of the first government of a reborn homeland. Moraczewski’s earlier fate remains to be unknown to many historians. Meanwhile, the activity before 1918, his political and parliamentary experience influenced the fact that Piłsudski could designate politician from Stryj in Galicia as Prime Minister. It was also decided by Moraczewski's activity during the First World War, aimed at consolidating Polish society in line with the idea of regaining an independent state existence.
    Nazwisko Jędrzeja Moraczewskiego często pojawia się w opracowaniach historycznych, jednak jego postać występuje w nich w kontekście utworzenia pierwszego rządu odrodzonej Ojczyzny, natomiast jego wcześniejsze losy dla wielu pozostają nieznane. Tymczasem działalność przed 1918 r., jego doświadczenie polityczne i parlamentarne wpłynęły na fakt, że Piłsudski mógł desygnować posła ze Stryja w Galicji na premiera. Zadecydowała o tym również działalność Moraczewskiego podczas I wojny światowej, zmierzająca do konsolidacji społeczeństwa polskiego w myśl idei odzyskania niepodległego bytu państwowego.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2018, Zeszyt, XXXII; 135-148
    0860-9608
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kłopotliwe dziedzictwo wieszczów – romantyzm i paradoksy propagandy niepodległościowej w publicystyce (około)literackiej z lat 1914–1918
    Dissonant Heritage of Prophets—Romanticism and the Paradoxes of Independence Propaganda in Literary Journalism during the Years 1914–1918
    Autorzy:
    Niewiarowska, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1038268.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-30
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    kłopotliwe dziedzictwo
    dyskurs narodowy
    I wojna światowa
    romantyzm polski
    propaganda
    dissonant heritage
    national discourse
    World War I
    Polish Romanticism
    Opis:
    W artykule przedstawiono problem „kłopotliwych” związków między polskim romantyzmem a polityką obozu niepodległościowego w latach I wojny światowej. Na przykładzie dwóch polemik literackich toczonych między publicystami i pracownikami aparatu propagandy niepodległościowej a przedstawicielami obozu pasywistów (Henryk Elzenberg i Ludwik Szczepański, Julia Kisielewska i Wiktor Gomulicki) omówiono paradoksy dyskursu propagandowego tego obozu oraz strategie, za pomocą których publicyści radzili sobie z atakami ideologicznych przeciwników. Romantyzm i powiązane z nim symbole oraz postawy okazują się w tych dyskusjach „kłopotliwym dziedzictwem”, które zostaje poddane rewizji w perspektywie przyszłości i nowego kształtu polskiego patriotyzmu oraz w odniesieniu do realiów współczesnej polityki. Polemiki te obrazują, że romantyzm jest wciąż w dyskursie narodowym słowem kluczem (ponieważ jest rodzajem metajęzyka tego dyskursu), jednak u progu niepodległości jego znaczenie staje się coraz bardziej rozmyte.
    The work presents the problem of “dissonant” relations between Polish Romanticism and politics of the independence camp during World War I. Basing on the example of two literary polemics between publicists and members of the independence propaganda machine and those of the passivist group (Henryk Elzenberg and Ludwik Szczepański, Julia Kisielewska and Wiktor Gomulicki), the text discusses the paradoxes of the propaganda discourse of the camp and the strategies used by publicists to handle the attacks of ideological enemies. In these debates, Romanticism, as well as symbols and attitudes related to it, turn out to be a “dissonant heritage,” which is examined in view of future and new Polish patriotism, and in reference to the reality of contemporary politics. These polemics illustrate that Romanticism was still the key word in the national discourse (as a sort of metalanguage), but on the threshold of independence, its meaning gradually became vague.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2020, 29, 2; 95-112
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Integracja międzynarodowa Europy Środkowej w myśli politycznej obozu narodowego w czasie II wojny światowej
    The international integration of Central Europe according to the political ideas of the national camp during World War II
    Autorzy:
    Miszewski, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27312186.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    obóz narodowy
    II Rzeczpospolita
    Europa Środkowa
    II wojna światowa
    the National Camp
    Second Polish Republic
    Central Europe
    World War II
    Opis:
    W czasie II wojny światowej obóz narodowy propagował ideę imperialną i koncepcję bloków państw narodowych na czele z Polską. Jako imperium Polska mogła przeciwstawić się skutecznie imperializmowi Niemiec i ZSRR. Idea federacyjna rządu narażała Polskę na agresję ze strony sąsiednich mocarstw i utratę jej historycznych ziem na rzecz sąsiednich narodów. Była zagrożeniem dla państwa narodowego. Prowadziła do jego osłabienia przez struktury ponadnarodowe. Na historycznych ziemiach Polski mogło istnieć tylko państwo polskie. W Europie Środkowej miał powstać antyniemiecki blok państw narodowych pod jej kierownictwem. Współpraca z ZSRR była możliwa pod warunkiem poszanowania niezależności Polski i jej granic.
    During World War II, the national camp promoted the imperial idea and the concept of blocks of nation states led by Poland. As an empire, Poland could effectively oppose the imperialism of Germany and the Soviet Union. According to the national camp, the federal idea of the Polish government exposed Poland to aggression by neighboring powers and the loss of its historic lands to neighboring nations. As such, it was a threat to the nation‐state and led to its weakening by supranational structures. Only the Polish state could exist in the historical lands of Poland. In Central Europe, an anti‐German bloc of nation states was to be created under Poland's leadership. Cooperation with the Soviet Union was possible provided that the independence of Poland and its borders were respected.
    Źródło:
    Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2023, 16; 185-218
    2450-4475
    Pojawia się w:
    Res Gestae. Czasopismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Notatki z wielkich czasów” i „Pamiętniki z lat 1916–1918”. Ludomił German i jego zapiski z czasów I wojny światowej
    Autorzy:
    Biedrzycka, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2176635.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Ludomił German
    I wojna światowa
    Naczelny Komitet Narodowy
    Koło Polskie
    dzienniki
    World War I
    Supreme National Committee
    diary
    Polish Circle
    Opis:
    The article presents the last years of the life of Ludomił German (1851–1921), a Galician teacher and school inspector, playwright, translator and politician. He was an activist of the Democratic-National Party and Polish Democratic Party, membor of the Austrian parliament in Vienna (1907–1918) and the National Parliament in Lviv (1912–1914), vice-president of the Chamber of Deputies and vice-president of the Polish Circle. During the World War I, he kept a diary in which he described his activities in the Supreme National Commitee (established on August 16th, 1914), the Polish Circle and the parliament, as well as the history of the Polish Legions, the struggle for their leadership and the efforts undertaken by the leaders of Galicia and the Kingdom of Poland to unificate the Polish lands and create a more or less independent Polish state. As a supporter of the trialist option (replacing the dualistic Austro-Hungarian Monarchy with the trialistic Austro-Hungary-Poland, created as a result of the joining of the Russian Kingdom of Poland to Galicia), he saw the place of Poles at the side of the Habsburgs almost until the end of the war. He spent the end of his life in Lviv, where he also died. His diary, divided into two parts, is kept in the collections of manuscripts of the Jagiellonian Library in Cracow, Poland (number 8537 I, „Notes from great times”, original) and in the Vasyl Stefanyk National Scientific Library of Ukraine in Lviv (Fond 5, number 6415, vol. I–III, „Memoirs of 1916–1918, copy).
    Artykuł przedstawia ostatnie lata życia Ludomiła Germana (1851–1920), galicyjskiego nauczyciela i inspektora szkolnego, dramatopisarza, tłumacza i polityka, działacza Stronnictwa Demokratyczno-Narodowego i Polskiego Stronnictwa Demokratycznego, posła do Rady Państwa w Wiedniu (1907–1918) i Sejmu Krajowego we Lwowie (1912–1914), wiceprezydenta Izby Posłów i wiceprezesa Koła Polskiego. Po wybuchu I wojny światowej zaczął prowadzić dziennik, w którym opisywał swoją działalność w powstałym 16 VIII 1914 r. Naczelnym Komitecie Narodowym, w Kole Polskim i Radzie Państwa, a także historię Legionów Polskich i walkę o ich kierownictwo oraz podejmowane przez liderów Galicji i Królestwa Polskiego dążenia, mające na celu zjednoczenie ziem polskich i utworzenie z nich mniej lub bardziej niepodlełego państwa. Jako zwolennik opcji trialistycznej (zastąpienia dualistycznej monarchii austro-węgierskiej trialistyczną Austro-Węgry- -Polską, powstałą w wyniku przyłączenia Królestwa Polskiego do Galicji) niemal do końca wojny widział miejsce Polaków u boku Habsburgów. Schyłek życia spędził we Lwowie, gdzie też zmarł. Dziennik Germana, podzielony obecnie na dwie części, jest przechowywany w zbiorze rękopisów Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie (sygn. 8537 I, „Notatki z wielkich czasów”, oryginał) i w Lwowskiej Narodowej Naukowej Bibliotece Ukrainy im. W. Stefanyka (Fond 5, sygn. 6415, t. 1–3, „Pamiętniki z lat 1916–1918”, kopia).
    Źródło:
    Polish Biographical Studies; 2022, 10; 181-210
    2353-9291
    Pojawia się w:
    Polish Biographical Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wkład Zbigniewa Jordana w podtrzymywanie kontaktów polskiej filozofii emigracyjnej z filozofią krajową
    Zbigniew Jordan’s Contribution to Supporting Contacts Between Polish Émigré Philosophy and Philosophy Developed in Poland
    Autorzy:
    Konstańczak, Stefan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31232828.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Zbigniew Jordan
    Polish philosophical tradition
    popularization of national philosophy in the world
    polskie tradycje filozoficzne
    popularyzacja krajowej filozofia i socjologia na świecie
    Opis:
    Autor prezentuje mało znane fakty z historii polskiej nauki świadczące o tym, że przedstawiciele polskiej emigracji powojennej mieli bardzo dobre rozeznanie o sytuacji w nauce krajowej. W filozofii przykładem tego były kontakty Zbigniewa Jordana (1911–1977) z przedstawicielami filozofii pracującymi w kraju. Jordan przez wiele lat utrzymywał systematyczne kontakty z około czterdziestoma osobami, stanowiącymi elitę polskiej powojennej filozofii i socjologii. Do grona jego znajomych i korespondentów należeli m.in. Jan Łukasiewicz, ks. Józef Pastuszka, Tadeusz Czeżowski, Maria i Stanisław Ossowscy, Tadeusz i Janina Kotarbińscy, Adam Schaff, Leszek Kołakowski, Jan Szczepański, Andrzej Grzegorczyk, a także przedstawiciele polskiej emigracji pracujący na uczelniach zachodnich. Dzięki tym kontaktom potrafił zrealizować naraz dwa cele. Po pierwsze, popularyzował godne upamiętnienia osiągnięcia nauki polskiej, dzięki czemu jego starania zapewniały ścisły związek między nauką krajową a światową. Po drugie, zapewniał historyczna ciągłość nauki polskiej, której nie przerwało nawet wprowadzenie komunistycznych porządków w kraju, które sprowadzały się do próby odrzucenia całej dotychczasowej tradycji. Autor stoi na stanowisku, że nauka stanowi najważniejszą część kultury i z tej racji dokonania Jordana powinny zostać spopularyzowane w całym środowisku nauki w Polsce jako przykład, którym winni kierować się jej młodzi adepci, koncentrujący się wyłącznie na karierze w zagranicznych instytucjach naukowych. 
    The author presents little-known facts from the history of Polish science proving that representatives of Polish post-war emigration had a very good understanding of the situation of science in Poland. In philosophy, this situation was exemplified by the contacts of Zbigniew Jordan (1911–1977) with representatives of philosophy active in Poland. For many years, Jordan maintained regular contacts with approx. forty people belonging to the elite of Polish post-war philosophy and sociology. His friends and correspondents included, among others, Jan Łukasiewicz, Rev. Józef Pastuszka, Tadeusz Czeżowski, Maria and Stanisław Ossowski, Tadeusz and Janina Kotarbińscy, Adam Schaff, Leszek Kołakowski, Jan Szczepański, Andrzej Grzegorczyk, as well as Polish emigrants employed at Western universities. Owing to these contacts, he was able to achieve two goals at once. First of all, he popularized the achievements of Polish science worthy of commemoration, thanks to which his efforts ensured a close relationship between national and world science. Secondly, he ensured the historical continuity of Polish science, which was not interrupted even by the introduction of communist orders in the country, that boiled down to an attempt at rejecting the entire previous tradition. The author is of the opinion that science is the most important part of culture and for this reason Jordan's achievements should be popularized throughout the scientific community in Poland, as an example to be followed by its young adepts focusing exclusively on careers in foreign scientific institutions.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 3; 93-113
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nałęczów w czasie I wojny światowej – wybrane wydarzenia
    Nałęczów during World War I – selected events
    Autorzy:
    Babinicz-Witucka, Janina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/536204.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    Nałęczów
    I wojna światowa
    Komitet Obywatelski
    Komitet Ratunkowy
    Wydział Narodowy
    Legiony Polskie
    6 pułk piechoty Legionów Polskich
    World War I
    Citizens’ Committee
    Rescue Committee
    National Division
    Polish Legions
    6th Infantry Regiment of the Polish Legions
    Opis:
    The article refers to certain events from World War I, which took place in Nałęczów and its nearby areas. Their direct witnesses were four inhabitants of that town: two authors of the diaries – Łucja Hornowska and Jadwiga Malewska, the author of the memoirs – Mieczysław Rogalski, and Zbigniew Czarkowski – a local photographer. There were no fights in Nałęczów, however, the local health resort infrastructure, as well as the numerous guest houses for patients were used for military purposes as medical infrastructure for the front and places of accommodation. At the end of September 1914, the Russian field hospital of the 87th Brigade of the 145th Novocherkassk Infantry Regiment was installed in the town. The authors of memoirs and diaries describe the sounds of artilleries of the sides fighting with each other during the Galicia Operation (18 August – 11 September 1914), in particular, during the battles of Komarów and Kraśnik, and recollect hundreds of wounded people brought to Nałęczów. Further descriptions are connected with the battles of Warsaw and Ivangorod (Dęblin) on 28 June – 8 November 1914 and with the march-past of the forces taking part in those events. In May 1915, after the battle of Gorlice, Nałęczów witnessed the withdrawal of Russian forces and a short stay of Duke of Oldenburg, a chief of common evacuation. The evacuation of Russians through Nałęczów lasted until the end of July 1915. At that time, General Stegman’s artillery brigade, General Mishchenko’s corpse, General Ragoza’s corpse and General Kisielewski’s brigade marched through that area. Austrian and German forces marched into Nałęczów on 30 July 1915. Soon after, the Germans withdrew and the region of Nałęczów found itself under the Austro-Hungarian occupation. The capital of the newly-formed government was established by Austrians in Lublin on 1 October 1915. In early autumn, Archduke Joseph Ferdinand was lodged in Nałęczów for nearly two weeks. The military activities, which continued from the summer 1914, made the life of civilians very difficult. In order to counteract the difficulties, on 10 August 1914, in Nałęczów, like in the entire Congress Poland, by consent of the authorities, the Citizens’ Committee was established. In autumn 1915, after the Main Rescue Committee had been established in the territory under the Austrian occupation, the Citizens’ Committee was renamed the Rescue Committee with the scope of activities similar to the one of the Citizens’ Committee. After the Russians had left Congress Poland, the independence movement had greater opportunities for development, since Austrian authorities gave much of a freedom to local organizations. The independence movement, inspired by National Divisions, formed in many locations, developed under the Austrian occupation. One of the National Divisions was also created in Nałęczów. On its initiative, important anniversaries, like the anniversary of the January Uprising or the 125th anniversary of adopting the Constitution of May 3, were celebrated. In November 1916, the 6th Infantry Regiment of Polish Legions came for a rest to Nałęczów and quartered there for over a month. The legionists initiated the Polish Military Organization and an underground recruit school in the town. All events important for the town were documented by Zbigniew Czarkowski, a local photographer. He is also the author of most of the photographs illustrating the article.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2015, 1; 5-22
    0029-8247
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wywiad z Ewą Gąsowską
    Autorzy:
    Stec, Monika
    Gąsowska, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/643761.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Radomyśl nad Sanem
    Jan Rybak
    court case
    historical policy
    World War II
    Narodowe Siły Zbrojne (National Armed Forces) & NSZ guerillas
    Bolesław & Alfons Chmielowiec
    Ścinawka
    Polska Partia Robotnicza (Polish Labourers’ Party)
    Opis:
    An interview with Ewa GąsowskaIn the interview, Ewa Gąsowska described her ten-year-long struggle with the Polish legal system. Gąsowska’s objective has been to reinstate the good name of her grandfather, Jan Rybak, who was murdered in 1945. According to Gąsowska, the reason for her grandfather’s death was his political activity in PPR (Polish Labourers’ Party) and his post-war commitment to the reconstruction of People’s Poland (Polska Rzeczpospolita Ludowa). Gąsowska claims that he was murdered by members of Narodowe Siły Zbrojne (National Armed Forces).Almost 60 years after the death of Jan Rybak, a book was published which presents his activity and death in a different light. The book had been written by one of those regarded by Rybak’s family as his murderers. This “courtroom drama” is situated in the context of the relations between the Rybak family and the local community (the place where Jan Rybak, and most likely also his murderers, were born), as well as the socio-political transformations in the contemporary Poland. Wywiad z Ewą GąsowskąEwa Gąsowska opowiada historię swoich dziesięcioletnich zmagań z wymiarem sprawiedliwości. Jej celem jest rehabilitacja dobrego imienia dziadka, Jana Rybaka, który został zamordowany w 1945 roku. Zdaniem Ewy Gąsowskiej, powodem zabójstwa była partyjna aktywność jej dziadka (PPR) i jego powojenne zaangażowanie w odbudowę Polski Ludowej, a jego mordercami byli członkowie Narodowych Sił Zbrojnych.Prawie 60 lat później ukazała się książka wspomnieniowa, która inaczej przedstawia działalność i okoliczności śmierci Jana Rybaka. Jej autorem jest osoba, którą rodzina uważa za mordercę. Ważny kontekst tego „serialu sądowego” stanowią relacje rodziny Rybaka z lokalną społecznością, z której się wywodzi on i – prawdopodobnie – jego zabójcy, jak też przemiany społeczno-polityczne we współczesnej Polsce.
    Źródło:
    Studia Litteraria et Historica; 2013, 2
    2299-7571
    Pojawia się w:
    Studia Litteraria et Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W poszukiwaniu niepodległości w sztuce: Pawilon polski na wystawie paryskiej 1925
    In search of independence in art: the Polish Pavilion at the 1925 art deco exhibition in Paris
    Autorzy:
    Nowakowska-Sito, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2142653.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    art deco
    Paris exhibition 1925
    national style
    art of interwar period
    Polish pavilion 1925
    world exhibitions
    decorative art
    wystawa paryska 1925
    styl narodowy
    sztuka dwudziestolecia
    pawilon polski 1925
    wystawy światowe
    sztuka dekoracyjna
    Opis:
    After reappearance of Poland on the map of Europe in 1918, the first major manifestation of the new country’s creative potential was at the 1925 International Exhibition of Applied Arts and Modern Industry in Paris. The Polish Pavilion, which had divided the opinion of critics at home, won the Grand Prix. The award of over 170 prizes to the Polish section in different areas and categories – from posters to art schools – gave ample reason to consider the exhibition an unquestionable success. The forms used in the architecture and interior design of the Polish Pavilion inspired various solutions applied in Polish public architecture of the 1920s. On the wave of the “Paris success” designers tried to translate the Polish variety of art deco into a type of national style which some scholars even came to refer to as the “style of regained independence” which manifested itself in architecture, particularly in interior design, bas reliefs, painted decorations textiles and furniture. Its emergence coincided with the introduction of new education methods in art and craft schools. The text discuss the Polish art deco style in context of two basic currents of interwar years: modernity and tradition. The problem of “Polishness” in art relates also to the concepts of interwar culture and visons of its progress or decadence.
    Źródło:
    IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2018, 30/1; 185-198
    0860-4487
    Pojawia się w:
    IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The world inventory of historical scientific instruments - the Polish contribution
    Światowy inwentarz zabytkowych przyrządów naukowych - polski wkład
    Autorzy:
    Wyka, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2089483.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    historical scientific instruments
    world inventory of scientific instruments
    Polish collections of scientific instruments
    Przypkowski Tadeusz
    National Science Center Poland
    historyczne przyrządy naukowe
    zbiory muzealne
    światowy inwentarz instrumentów naukowych
    polskie kolekcje instrumentów naukowych
    Narodowe Centrum Nauki Polska
    Opis:
    The article is devoted to a project carried out after the Second World War by historians of science whose aim was to explore the world heritage of historical scientific instruments. The article presents the results of research whose purpose was to learn the methods of implementation and the results of compiling an inventory of historical scientific instruments preserved in Poland after World War II. The Commission pour l’inventaire mondial des appareils scientifiques d’intérêt historique (the Commission for the World Inventory of Scientific Instruments) was founded in 1956 at the International Union of History and Philosophy of Science in Paris - the Division of the History of Science. The aim of the Commission was to coordinate work on the implementation of a world inventory of historical scientific instruments. The concept of the inventory card was prepared, and the criteria for the selection of historical instruments for the inventory and deadlines for the project were set. Members from at least 29 countries participated in the works of the Commission. The project was implemented by European science and technology museums and national academies of sciences. The collected data was recorded on index cards which were prepared, among others, by French, Italian, Belgian, Czech, and Polish researchers. A Russian catalogue was published. In Poland in 1959-1963, work on the inventory was conducted by the Department of History of Science and Technology of the Polish Academy of Sciences. Queries were commissioned to Tadeusz Przypkowski, a science historian, collector, and expert on gnomonics. For the world inventory, he selected about one hundred of the most valuable science objects from the collections of Polish museums and other institutions. Nearly 20% of those were gnomonic objects, the remaining part consisted of astronomical instruments, pharmacy instruments and individual objects pertaining to other fields of science. Works on the national inventory of historical scientific instruments were also carried out under the guidance of Przypkowski. The preserved documents do not allow us to determine at what stage these works stopped. Currently, the project ‘National inventory of historical scientific instruments’ is being implemented at the L. & A. Birkenmajer Institute for the History of Science of the Polish Academy of Sciences. It aims to create an electronic database of historical scientific instruments which have been preserved in Polish museums. The project has been financed by the National Science Centre Poland (Research project: OPUS 13 No. 2017/25/B/HS3/01829).
    Artykuł poświęcony jest projektowi realizowanemu po drugiej wojnie światowej przez historyków nauki, którego celem było zbadanie światowych zasobów historycznych przyrządów naukowych. W artykule przedstawiono wyniki prac badawczych, których celem było poznanie sposobu realizacji i rezultatów opracowania inwentarza historycznych przyrządów naukowych zachowanych na ziemiach polskich po II wojnie światowej. W 1956 r. przy Międzynarodowej Unii Historii i Filozofii Nauki w Paryżu - Sekcji Historii Nauki powołana została Commision pour l’inventaire mondial des appareils scientifiques d’intérêt historique (Komisja Światowego Inwentarza Zabytkowych Przyrządów Naukowych). Celem Komisji było koordynowanie prac nad wykonaniem światowego inwentarza historycznych przyrządów naukowych. Opracowany został wzór karty inwentaryzacyjnej, kryteria doboru zabytkowych przyrządów do inwentarza i ustalone zostały terminy realizacji projektu. W pracach Komisji uczestniczyli członkowie co najmniej 29 krajów. Projekt realizowany był przez europejskie muzea nauki i techniki oraz narodowe akademie nauk. Dane w formie fiszek przygotowane zostały m.in. przez badaczy francuskich, włoskich, belgijskich, czeskich, polskich. Katalog rosyjski został opublikowany. W Polsce prace nad inwentarzem prowadzone były przez Zakład Historii Nauki i Techniki Polskiej Akademii Nauk w latach 1959-1963. Prace kwerendalne zlecone zostały Tadeuszowi Przypkowskiemu, historykowi nauki, gnomonikowi i kolekcjonerowi. Wytypował on do światowego inwentarza około 100 najcenniejszych obiektów nauki ze zbiorów polskich muzeów i innych instytucji. Blisko 20% stanowiły zabytki gnomoniki, pozostałe to przyrządy astronomiczne, wyposażenie zabytkowych aptek i pojedyncze przedmioty z innych dziedzin nauki. Pod kierunkiem T. Przypkowskiego prowadzone były również prace nad przygotowaniem krajowego inwentarza historycznych przyrządów naukowych. Zachowane dokumenty nie pozwalają stwierdzić, na jakim etapie te prace zostały zakończone. Obecnie w Instytucie Historii Nauki im. L. A. Birkenmajerów PAN realizowany jest projekt „Narodowy inwentarz historycznych przyrządów naukowych”. Jego celem jest stworzenie elektronicznej bazy zabytkowego instrumentarium naukowego przechowywanego w polskich muzeach. Projekt finansowany jest przez Narodowe Centrum Nauki (Projekt badawczy OPUS 13 nr 2017/25/B/HS3/01829).
    Źródło:
    Kwartalnik Historii Nauki i Techniki; 2020, 65, 1; 81--99
    0023-589X
    2657-4020
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Condamnées à s’allier. La Pologne et la France à la fin de la Grande Guerre et dans l’immédiat après-guerre (1917–1921)
    Condemned to be allies. Poland and France at the end of the Great War and in the immediate post-war period (1917–1921)
    Autorzy:
    Gmurczyk-Wrońska, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2216281.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
    Tematy:
    Polish foreign policy (1918–1939)
    World War I
    Treaty of Versailles
    France
    Polish political thought
    Polish National Committee (1917–1919)
    Polish-French Alliance 1921
    diplomacy of the Second Polish Republic
    polska polityka zagraniczna (1918–1939)
    I wojna światowa
    traktat wersalski
    Francja
    polska myśl polityczna
    Komitet Narodowy Polski (1917–1919)
    sojusz polsko-francuski 1921
    dyplomacja II Rzeczypospolitej
    Politique étrangère polonaise (1918–1939)
    Première Guerre mondiale
    Traité de Versailles
    pensée politique polonaise
    Comité national polonais (1917–1919)
    alliance franco-polonaise 1921
    diplomatie de la Deuxième République (Pologne)
    Opis:
    Roman Dmowski et son camp, dont Erazm Piltz, ont utilisé l’évolution de la politique étrangère française et présence du Comité national polonais à Paris pour faire pression sur le gouvernement français afin qu’il inclue l’indépendance de la Pologne dans les objectifs de guerre des Alliés. L’intérêt accru de la France pour les affaires polonaises à la fin de 1917 résulte d’une part de la perte de son allié russe et d’autre part d’un fort désir d’affaiblir l’Allemagne autant que possible. La France s’est alors mise à modifier sa politique dans l’Est européen prévoyant dans ses plans futurs la possibilité de compter les nouveaux États d’Europe centrale dans son système d’alliance. Finalement, en 1921, la France et la Pologne conclurent une alliance en deux volets : un accord politique et une convention militaire secrète. Pour la France, la Pologne n’est dans les domaines politique et militaire qu’un «allié de revers», un allié contre l’Allemagne, mais aussi un allié qui soulève de nombreuses objections au Quai d’Orsay. Elle joue également un rôle très important pour les investisseurs français. Pour la Pologne, en revanche, l’alliance avec la France en tant que puissance victorieuse était facteur essentiel dans sa politique étrangère, le pays ayant absolument besoin d’un partenaire parmi les puissances européennes.
    Roman Dmowski and his camp, including Erazm Piltz, used the evolution of French foreign policy and the existence of the Polish National Committee in Paris to pressure the French government to include Polish independence in the Allies’ war aims. France’s increased interest in Polish affairs in late 1917 resulted partly from the loss of its Russian ally and partly from a strong desire to weaken Germany as much as possible. France then began to modify its policy in Eastern Europe and included in its future plans the possibility of including the new Central European states in its alliance system. Finally, in 1921, France and Poland concluded a two-part alliance: a political agreement and a secret military convention. For France, in the political and military spheres, Poland was nothing more than a “rear ally”, an ally against Germany, as well as an ally that raised many objections in the Quai d’Orsay. It also played a very important role for French investors. For Poland, on the other hand, the alliance with France as a victorious power was a very important factor in its foreign policy, because Poland absolutely needed a partner among the European powers.
    Roman Dmowski i jego obóz, w tym Erazm Piltz, wykorzystywali ewolucję francuskiej polityki zagranicznej i istnienie w Paryżu Komitetu Narodowego Polskiego w celu wywierania presji na rząd francuski, aby włączył on sprawę niepodległości Polski do celów wojennych aliantów. Wzrost zainteresowania Francji sprawami polskimi pod koniec 1917 roku po części wynikał z utraty rosyjskiego sojusznika, a po części z dążenia do maksymalnego osłabienia Niemiec. Francja zaczęła wówczas modyfikować swoją politykę w Europie Wschodniej i w swoich planach na przyszłość uwzględniała możliwość włączenia nowych państw Europy Środkowej do swojego systemu sojuszniczego. Ostatecznie w 1921 roku Francja i Polska zawarły dwuczęściowy sojusz: umowę polityczną i tajną konwencję wojskową. Dla Francji, w sferze politycznej i militarnej, Polska była jedynie allié de revers, sojusznikiem przeciwko Niemcom, przy tym sojusznikiem budzącym wiele zastrzeżeń w Quai d’Orsay. Sojusz odegrał także bardzo ważną rolę z perspektywy francuskich inwestorów. Dla Polski natomiast sojusz z Francją jako mocarstwem zwycięskim był kluczowym czynnikiem w jej polityce zagranicznej, ponieważ Polska bezwzględnie potrzebowała partnera wśród mocarstw europejskich.
    Źródło:
    Krakowskie Studia Międzynarodowe; 2022, 2; 21-38
    1733-2680
    2451-0610
    Pojawia się w:
    Krakowskie Studia Międzynarodowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Trializm administracyjny w Polsce po II wojnie światowej. Przykład województwa lubelskiego (1944–1950)
    Administrative trialism in Poland after the Second World War. Example of the Lublin Province (1944–1950)
    Autorzy:
    Kozyra, Waldemar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/965345.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
    Tematy:
    The Second World War
    state administration
    administrative trialism
    Communist Poland
    Lublin Province
    national councils
    government administration
    local government
    Polish Workers’ Party
    Polish United Workers’ Party
    II wojna światowa
    administracja państwowa
    trializm administracyjny
    Polska komunistyczna
    województwo lubelskie
    rady narodowe
    administracja rządowa
    samorząd terytorialny
    Polska Partia Robotnicza
    Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
    Opis:
    In the first years of post-war Poland (1944–1950) the ruling communist fraction represented by the PPR/PZPR (Polish Workers’ Party / Polish United Workers’ Party) did not explicitly reveal its political vision but referred to selected state institutions of pre-war Poland. Therefore, in the local administration a complex administrative system was created, named an administrative trialism (the three-part system). Its first component was the national councils, as the structures of state authority and administrative supervision. The second were the general and special government administration organs. The third component was the local government with national councils as resolution-providing organs. It should be emphasized that the administrative trialism proved to be one of the most effective tools for building in 1944 the structures of the communist state, an example of which is the Lublin Province from 1944 to 1950.
    W pierwszych latach Polski powojennej (1944–1950) rządzący obóz komunistyczny reprezentowany przez PPR/PZPR nie ujawniał wprost swojej wizji ustrojowej, lecz odwoływał się do wybranych instytucji państwowych Polski przedwrześniowej. Dlatego też w administracji lokalnej wytworzył się złożony system administracyjny, określany trializmem administracyjnym (systemem trójczłonowym). Jego pierwszym członem były rady narodowe, jako struktury władzy państwowej i nadzoru administracyjnego, drugim – organy administracji rządowej: ogólnej i specjalnej, a trzecim – samorząd terytorialny z radami narodowymi jako organami uchwałodawczymi. Należy podkreślić, iż trializm administracyjny okazał się jednym z bardziej skutecznych narzędzi budowania w Polsce po 1944 r. struktur państwa komunistycznego, czego przykładem jest województwo lubelskie z lat 1944–1950.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2018, 21; 365-388
    1733-0335
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mniejszość bez reprezentacji... Kwestia przedstawicieli środowisk białoruskich w Radzie Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1939–1945
    Autorzy:
    Wysocki, Roman
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2081354.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    National Council of the Republic of Poland
    Polish-Belarusian relations
    Belarusians in the years of World War II
    Belarusian national movement
    Rada Narodowa Rzeczypospolitej Polskiej
    stosunki polsko-białoruskie
    Białorusini w latach II wojny światowej
    białoruski ruch narodow
    Нацыянальная Рада Рэспублікі Польшча
    польска-беларускія адносі- ны
    беларусы ў гады ІІ сусветнай вайны
    беларускі нацыянальны рух
    Opis:
    W artykule omówiono próby poszerzenia Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej o przedstawicieli ludności białoruskiej w latach 1939-1945. Wspomniany organ powstał w grudniu 1939 r. jako ciało opiniujące działalność Prezydenta i Rządu RP. Wprowadzenie do jego składu reprezentantów Białorusinów miało być aktem traktowania ich jako równoprawnych współobywateli oraz potwierdzeniem trwania władz polskich na uchodźstwie na stanowisku nienaruszalności granicy wschodniej państwa polskiego. Wobec braku szerszego poparcia politycznego dla inicjatywy ze strony ówczesnych polskich partii politycznych i niekonsekwencji działań Rządu RP wszystkie próby wyłonienia przedstawicieli ludności białoruskiej i ściągnięcia ich do Londynu kończyły się porażką. Sposób realizacji planu odsłaniał charakter polityki narodowościowej Rządu RP na uchodźstwie w latach 1939-1945. Niewprowadzenie przedstawiciela Białorusinów do Rady Narodowej RP skutkowało dalekosiężnymi następstwami i miało bezpośredni wpływ na losy regionu i jego mieszkańców.
    The following article discusses the attempts to expand the National Council of the Republic of Poland by introducing representatives of the Belarusian population in the years 1939-1945. The aforementioned structure was established in December 1939 as an opinion authority on the activities of the President and the government of the Republic of Poland. The introduction of representatives of Belarusians into its composition was supposed to be an act of treating them as equal fellow citizens and confirmation of the persistence of the Polish authorities-in-exile on the position of inviolability of the eastern border of the Polish state. In the absence of wider political support for the initiative from the Polish political parties of the time and the inconsistency of the actions of the Polish government, all attempts to select representatives of the Belarusian population and bring them to London ended in failure. The way the plan was implemented revealed the nature of the national policy of the Polish Government-in-Exile in the years 1939-1945. Failure to introduce Belarusian representatives onto the National Council of the Republic of Poland resulted in far-reaching consequences and had a direct impact on the fate of the region and its inhabitants.
    У артыкуле разглядаюцца спробы ўвесці ў склад Нацыянальнай Рады Рэспублікі Польшчы прадстаўнікоў беларускага насельніцтва ў 1939–1945 гадах. Згаданая рада ўзнікла ў снежні 1939 г. як орган, які дае заключэнні аб дзейнасці прэзідэнта і ўрадa РП. Увядзенне ў склад рады беларускіх прадстаўнікоў мела быць актам трактавання іх як раўнапраўных суграмадзян і пацвярджэннем збоку польскага эміграцыйнага ўрадa прынятай пазіцыі па непарушнасці ўсходняй мяжы польскай дзяржавы. З-за адсутнасці шырокай падтрымкі ініцыятывы збоку тагачасных палітычных польскіх партый і непаслядоўнасці ў дзеяннях урадa РП усе спробы вылучэння прадстаўнікоў беларускага насельніцтва і іх пераезду ў Лондан заканчваліся паразай. Спосаб рэалізацыі планa выявіў характар палітыкі па нацыянальным пытанні эміграцыйнага ўрадa РПў 1939–1945 гадах. Неўвядзенне беларускага прадстаўніка ў Нацыянальную Раду Рэспублікі Польшчы мела далёкасяжныя наступствы і аказала непасрэдны ўплыў на лёс рэгіёна і ягонага насельніцтва
    Źródło:
    Studia Białorutenistyczne; 2021, 15; 33-53
    1898-0457
    Pojawia się w:
    Studia Białorutenistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Erazm Piltz o wojnach i ich skutkach dla sytuacji Polski
    Autorzy:
    Markwart, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/609146.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Polish political thought of the 19th and 20th centuries
    Erazm Piltz
    realist fraction
    wars and national uprisings and Poland’s independence
    Russian-Japanese war
    World War I and Poland’s issue
    Polska myśl polityczna XIX i XX w.
    stronnictwo „realistów”
    wojny i powstania narodowe a niepodległość Polski
    wojna rosyjsko-japońska
    I wojna światowa a sprawa polska
    Opis:
    Erazm Piltz (1851–1929), one of the leaders of the realist fraction thought that after the January Uprising of 1863 there was no chance that Poland would regain sovereignty. All attempts to defend, and later to regain, independence had ended with a defeat. Each and every next uprising brings a threat of an extermination of the nation, especially that Western countries would not militarily help, since they would not want to start a war with the countries that had partitioned Poland. There is also no chance of a conflict between those countries. That is why Piltz was convinced that legal methods should be used to try to ensure the best possible conditions for the nation’s existence in each of the partitions. He saw a chance to ameliorate the situation of the Poles in the Kingdom of Poland only in reforming Russian political system, especially during the 1905–1907 revolution that was an effect of the war between Russia and Japan. Similarly during the First World War he argued in favour of such a solution. In time his views evolved and starting from the 1917 revolution he noticed a chance for Poland’s sovereignty, yet still under Russia’s protection. He abandoned this view after the Bolshevik revolution of November 1917. From that moment, as a part of the Polish National Committee, he acted in favour of regaining independence. During the period of the Second Republic of Poland he exercised numerous functions as a diplomat and tried to enforced Poland’s international position.
    Erazm Piltz (1851–1929), jeden z liderów stronnictwa „realistów”, zaliczany do tzw. nurtu „ugody” z Rosją uważał, że po powstaniu 1863 r. nie ma szans na suwerenność Polski. Wszystkie próby obrony, a następnie jej odzyskania środkami militarnymi skończyły się klęską. Każde kolejne powstanie zagraża zagładą narodu, a państwa zachodnie nie udzielą pomocy militarnej, gdyż nie zdecydują się na wojnę z zaborcami. Nie dojdzie też do konfliktu między nimi. Dlatego był przekonany, że należy legalnymi środkami starać się o zapewnienie jak najlepszych warunków bytu narodu w każdym z zaborów. Szanse na jego poprawę w Królestwie Polskim widział jedynie w przypadku zreformowania ustroju Rosji, szczególnie w czasie rewolucji 1905–1907, będącej efektem wojny rosyjsko-japońskiej. Podobnie w latach I wojny światowej opowiadał się za takim rozwiązaniem. Z czasem jego poglądy zaczęły ewoluować i od rewolucji 1917 r. dostrzegał szansę na odbudowę suwerenności, lecz także pod egidą Rosji. Opcję tę porzucił po przewrocie bolszewickim z listopada 1917 r. Od tej pory w ramach Komitetu Narodowego Polskiego działał na rzecz uzyskania niepodległości, a w II Rzeczypospolitej, pełniąc szereg funkcji w dyplomacji, starał się wpływać na umocnienie jej pozycji międzynarodowej.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius); 2019, 66, 2
    0458-4317
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pion łączności radiowej w ramach Okręgu Białystok Armii Krajowej-Armii Krajowej Obywateli
    The Radio Communications Division within the Białystok District of the Home Army-the Civic Home Army
    Die Funkabteilung des Bezirks Białystok der Heimatarmee-Bürgerlichen Heimatarmee
    Autorzy:
    Świerbutowski, Adrian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2089411.pdf
    Data publikacji:
    2022-08-30
    Wydawca:
    Wojskowe Biuro Historyczne
    Tematy:
    II wojna światowa
    Armia Krajowa
    Okręg Białystok AK
    Armia Krajowa Obywateli
    Londyn
    łączność radiowa
    radiostacje
    Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego
    okupacja sowiecka
    World War II
    Home Army
    Białystok District of Home Army
    Home Army of the Citizens
    London
    radio communication
    radio stations
    Polish
    Committee of National Liberation
    Soviet occupation
    Zweiter Weltkrieg
    Heimatarmee
    Heimatarmee Bezirk Białystok
    Bürgerliche Heimatarmee
    Funkverkehr
    Radiosender
    Polnisches Komitee der Nationalen Befreiung
    Sowjetische Besatzung
    Opis:
    Artykuł porusza zagadnienie sposobu funkcjonowania i działalności pionu łączności radiowej Okręgu Białystok AK. Analizuje dzieje tego pionu, począwszy od jego utworzenia w marcu 1944 r. (po rozwiązaniu Okręgu Białystok AK), po jego rozbicie w wyniku obławy Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w lipcu 1945 r. W trakcie ponadrocznej działalności pionu Okręg Białystok nadał kilkadziesiąt depesz – skierowanych zarówno do polskich władz w Londynie, jak i Komendy Głównej. Prezentowały one różne informacje, czasami bardzo ważne, inne natomiast nakreślały panującą na Białostocczyźnie sytuację, w szczególności obraz okupacji sowieckiej.
    This article deals with the functions and activity of the radio communication division of the Home Army in the Białystok District. The history of this department is presented, starting from its creation in March 1944 (after the dissolution of the Home Army in the Białystok Area), to its disintegration as a result of a manhunt conducted by the Public Security Office in July 1945. During more than a year’s activity, the Białystok District sent dozens of dispatches – both to the Polish authorities in London and to Command Headquarters. These dispatches concerned various and sometimes very important matters, which included reports outlining the prevailing situation in the Białystok region, in particular the extent of the Soviet occupation.
    Der Aufsatz befasst sich mit der Funktionsweise und Tätigkeit der Funkabteilung des bürgerlichen Bezirks Białystok der Heimatarmee. Sie analysiert die Geschichte dieser Division von ihrer Gründung im März 1944 (nach der Auflösung des regulären Białystok-Bezirks der Heimatarmee) bis zu ihrer Auflösung im Zuge der Fahndung des Amtes für öffentliche Sicherheit im Juli 1945. Im Laufe der mehr als einjährigen Tätigkeit der Division hat der Bezirk Białystok mehrere Dutzend Depeschen an die polnischen Behörden in London und an das Hauptquartier versendet. Sie präsentierten verschiedene wichtige Informationen, während andere die vorherrschende Situation in der Region Białystok, insbesondere das Bild der sowjetischen Besatzung, darstellten.
    Źródło:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2022, XXIII (LXXIV), 2 (280); 162-194
    1640-6281
    Pojawia się w:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-21 z 21

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies