Temat: Polish lexis - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: О rzeczownikach nielinearnych w leksykografii polsko-białoruskiej
About the non-linear nouns in the Polish-Belarusian lexicography
О нелинейных именах существительных в польско-белорусской лексикографии
Autorzy:: Borowiec, Agnieszka
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1953565.pdf
Data publikacji:: 2005
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: przekład
bezekwiwalentność
leksyka bezekwiwalentna
słowniki polsko-białoruskie
translation
non-equivalence
non-equivalent lexis
Polish-Byelorussian dictionaries
Opis:: Статья посвящена польским именам существительным, не имеющим эвкивалентов в белорусском языке. В состав польско-белорусской нелинейной лексики входит большая группа имен существительных, не имеющих отношения к лицу, включающая в себя названия: абстрактных понятий, предметов, территорий, помещений, предприятий, заводов, отраслей производства, типов деятельности, напитков, приправ, продуктов питания, растений, деревьев, кустов, животных, насекомых; редко: музыкальных инструментов, химических веществ, транспортных средств, частей человеческого тела. Личные же имена существительные составляют менее многочислительную группу, вмещающую названия лиц, возникшие в связи с: исполняемой ими работой, занятием, интересами, возрастом, причастностью к определенной организации или общественной группе.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 7; 177-188
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: O nielinearności w leksykografii polsko-białoruskiej
Non-lineared lexis in the Polish-Belarusian lexicography
Autorzy:: Borowiec, Agnieszka
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/481689.pdf
Data publikacji:: 2008-12-01
Wydawca:: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:: Polish-Belarusian lexicography
non-lineared lexis
modern Belarusian language
Opis:: The subject of the article is the semantic analysis of non-lineared lexis in the modern Belarusian language. Among the analyzed words are personal and impersonal nouns, verbs, adjectives and participles selected from the modern Polish-Belarusian dictionaries.
Źródło:: Acta Polono-Ruthenica; 2008, 1, XIII; 399-413
1427-549X
Pojawia się w:: Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Zapożyczenia litewskie dotyczące charakteru i zachowań człowieka (na materiale gwar polskich na Litwie)
Autorzy:: Rutkowska, Krystyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/676373.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:: Polish dialects in Lithuania
lexis
borrowings
Lithuanisms
Opis:: Lithuanian loanwords describing human character and behaviour (based on the material of Polish dialects in Lithuania) The aim of the present article is to describe the vocabulary of Lithuanian origin that correlates with an individual’s psychology. The major attention in the article is given to the function of this lexical group in the present-day Polish dialects, as well as to the changes, which took place in the semantic structure of the borrowings in comparison to the original expressions. In this connection, the area of the usage of corresponding lexemes in Lithuanian dialects has been established, their semantic structure analysed, and stylistic marking regarded. Most of the analyzed material has been chosen from my personal collection of Lithuanisms, and it contains vocabulary used in various dialect regions of Lithuania. The Lithuanisms discussed in the article correlate to such individual’s qualities as loquacity, proneness to complain, moan, wail, frivolity, slowness, negligence, slyness and foolishness. Заимствования из литовского языка обозначающие черты характера человека и типичные для него способы поведения (на материале польских говоров в Литве)В статье рассматривается группа лексики литовского происхождения связанная с психической сферой жизни человека. Основное внимание обращено на способ функционирования заимствованных лексических единиц в польских говорах и на те семантические сдвиги, которые произошли в смысловой структуре заимствований по сравнению со словами-источниками. В связи с этим определена сфера употребления соответсвующих лексем-прототипов в литовских говорах, пpoанализирован их семантический объем, учтена стилистическая окраска. Основой исследования является диалектная лексика, собранная автором на различных польскоязычных ареалах Литвы. Анализируемая в статье заимствования касаются таких характерных для человека черт, как: болтливость, сварливость, плаксивость, легкомыслие, медлительность, нерасторопность, хитрость и смекалистость.
Źródło:: Acta Baltico-Slavica; 2010, 34
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:: Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Zapożyczenia litewskie oznaczające skłonności i stany człowieka oraz sposoby wyrażania czułości lub niechęci (na materiale gwar polskich na Litwie)
Autorzy:: Rutkowska, Krystyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/676968.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:: Polish dialects in Lithuania
lexis
borrowing
Lithuanisms
Opis:: Lithuanian borrowings denoting human states, dispositions and the ways of expressing frankness and unwillingness (based on the material of Polish dialects in Lithuania)The present article is a continuation of the previous studies (Rutkowska, 2009, 2010) dedicated to Lithuanian borrowings. Two previous articles have been related to human appearance and mental characteristics. The subject of the present article is Lithuanian borrowings which describe specific human dispositions and mental states, as well as the usage of epithets and the ways of addressing other people (terms of endearment). The lexical material of the article and vocabulary analyzed previously allows to state that the words referring to man make up a group of fairly large vocabulary of Lithuanian origin. It has been observed that words of such semantic categories as agriculture, weaving, fishery, construction are characterized nowadays as archaic because of the disappearance of a particular type of folk culture and changes in the field of rural activities. However, different ways of describing a person are still present in various dialect areas. A varying degree of adaptation of borrowed lexemes suggests that the penetration of such lexemes was a continuous process, which lasted throughout the period of the contact of Polish and Lithuanian dialects, and this process is continuing at the present day. The reason for the linguistic behavior of this type of Lithuanian words in Polish dialects is semantic capacity and expressiveness of these lexemes. Литуанизмы, обозначающие состояния и склонности человека, а также способы выражения им нежности или пренебрежения (на материале польских говоров в Литве)Данная статья является продолжением предыдущих исследований, посвященных заимствованиям из литовского языка, характеризующим человека (Rutkowska, 2009, 2010). Две предыдущих статьи были посвящены анализу лексики, определяющей внешний облик и черты характера человека. Предметом исследования в данной статье являются слова, связанные с типичными склонностями человека, а также афектонимы и прозвища. Лексика, представленная в трех очередных статьях, свидетельствует о многочисленности заимствований данной лексико-семантической группы и ее продуктивности. Если слова, принадлежащие к таким семантическим категориям, как земледелие, ткачество, строительство, характеризуются архаичностью в силу перемен, происходящих в сельскохозяйственной сфере жизни, то названия, определяющие человека, и в дальнейшем употребляются на разных диалектных ареалах Литвы. Различная степень адаптации данных лексем свидетельствует о том, что процесс проникновения заимствованной лексики был длительным и существовал на протяжениии всего периода контактирования польских и литовских говоров, активно подолжается и в настоящее время. Причиной сохранения в польских говорах данной лексики является ее антропоцентризм, семантическая наполненность и экспрессивность.
Źródło:: Acta Baltico-Slavica; 2011, 35
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:: Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Analiza kwantytatywno-porównawcza słownictwa Ksiąg o gospodarstwie Piotra Krescentyna (1549)
Quantitative and comparative analysis of the vocabulary of Piotr Krescentyn’s Księgi o gospodarstwie (Polish translation: 1549)
Autorzy:: Osiewicz, Marek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1045670.pdf
Data publikacji:: 2012-01-01
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: history of the Polish laguage
Polish language in the 16th century
language of printed texts
quantitative linguistics
lexis
stylistics
comparative analysis
Opis:: The article presents the results of a quantitative analysis of the vocabulary attested in the Polish translation of the work of Pietro de‘ Crescenzi (Piotr Krescentyn) Księgi o gospodarstwie (original title: Opus ruralium commodorum) against the statystical characteristics of the translations of the New Testament from the latter half of the sixteenth century and the beginning of the seventeenth century, and the text of Wizerunek własny żywota człowieka poczciwego (The Life of the Honest Man) by Mikołaj Rej. The following statystical parameters were studied: the number of words, the number of entries, K quantity factor, arithmetic mean of the frequency of entries, dispersion of entries, vocabulary originality parameter I, distribution of the autosemantic parts of speech (lexical category) and the distribution of individual autosemantic parts of speech (lexical categories). The analysis shows that, with regard to the statistical approach, the vocabulary of Księgi... is rather closer to Wizerunek than to the translations of the New Testament – in comparison to the latter, Księgi... is characterized by a far more ample vocabulary, greater number of entries and autosemantic words, greater number of attested nouns, adverbs in particular (the latter group is characterized by a higher percentage of entries with high frequency). Księgi..., as compared to the translations of the New Testament, also abounds with participles whose repertory is not only more numerous with regard to words but also to entries. The analysis confims the observation made by Władysław Kuraszkiewicz with reference to the dependence between the quantity of vocabulary and the content of texts – the closer it is to real life and refers to its diverse aspects, the richer vocabulary is used for its rendering.
Źródło:: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2012, 19, 1; 67-92
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: „Nieaktualna” leksyka ogólnopolska w dwudziestoleciu międzywojennym (na materiale gazety „Trybuna Radziecka” z lat 1927–1938 – litery a–b)
Autorzy:: Graczykowska, Tamara
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/676916.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:: Polish in the Soviet Union
Polish press
interwar period outdated Polish lexis
Opis:: "The outdated" Polish lexis in the interwar period (based on Trybuna Radziecka 1927–1938, letters a–b)This paper discusses 27 lexemes extracted from Trybuna Radziecka, the Polish weekly published in Moscow in 1927–1938 and edited by Polish left-intelligentsia, living in the USSR as political émigrés in the interwar period. The lexical items are listed in the form of a dictionary with examples and comments.The largest group are lexemes whose frequency in Polish is decreasing (18 items); the next group are words becoming obsolete (8 items); 15 lexems still function in the postwar Northern Borderland Polish (e.g. aeroport, akuratnie, arenda, asfaltowany, automobil, automobilowy, awjacja, bezpodstawowy, biust, bizun); one item belongs to the older vocabulary of general Polish and one to already outdated lexis. Apart from these groups, twelve lexemes had been derived from Russian words (e.g. adres, aeroport, akuratnie, arenda, automobile). «Неупотрeбляемая» польская лексика в междувоенный период (на материале газеты «Trybuna Radziecka» за годы 1927–1938, буквы А–Б)В статье проводится анализ лексики, извлеченнoй из газеты «Trybuna Radziecka» (буквы А–Б), издаваемой в Москве польскими коммунистами в период между двумя мировыми войнами (годы 1927–1938). Рассматриваются лишь слова, принадлежащие к лексике, вышедшей из употребления в oбщепольском языке. Доминируют рецессивные слова (18 примеров) и выходящие из упторебления (8 примеров). Мы обнаружили также одно устаревшее слово и один архаизм. Стоит подчеркнуть, что значительная часть слов (12 единиц) нашла поддержку в русском языке, что способствовало их более длительному сохранению в языке поляков, проживающих в Советской России в междувоенный период. Подытоживая, следует сказать, что хотя неупотребляемая лексика занимала незначительную позицию среди всех слов (в пределах букв А–Б), почерпнутых из газеты «Trybuna Radziecka», её наличие в языке источника всё же отражало общие черты советского польского языка послереволюционного периода.
Źródło:: Acta Baltico-Slavica; 2013, 37
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:: Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Afektonimy w najnowszej polszczyźnie
Affectionate Names in Contemporary Polish
Autorzy:: Staroń, Justyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1892161.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: afektonimy
antroponimia
współczesna polszczyzna
leksyka
affectionate names
anthroponymy
contemporary Polish
lexis
Opis:: This paper touches upon contemporary Polish affective names as a specific lexical category. The paper discusses the material collected in Annex, which is to illustrate changes within the onomastic category under analysis. The analyses proposed by the author draw upon the dictionary of Terms of Endearment by Mirosław Basko and Agnieszka Zygmunt, published in 2010. The author also relies on the collection of intimate vocabulary extracted from the letters of some 20th-century writers to their loved ones. The corpus of affectionate names is analysed in terms of their grammatical and thematic status quo: the majority of cases are nouns and adjectives; morphologically – most of them are diminutives, hypocorisms and augmentatives. The author also focuses on the use of vulgarisms - sexual expressions in particular – in naming intimately close persons, and on affectionate names inspired by English, such as names of characters from famous films, cartoons or satirical series and dramas.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 6; 109-119
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Źródła leksyki socjolektu użytkowników CB-radia
The sources of CB radio users’ sociolectal lexis
Autorzy:: Jaros, Violetta
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/594151.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:: socjolekt
leksyka środowiskowa
polszczyzna wspólnoodmianowa gwary ludowe
zapożyczenia
sociolect
environmental lexis
basic (common to all words) Polish dialects
borrowings
Opis:: Przedmiotem referatu jest ustalenie, z jakich źródeł czerpie leksykę socjolekt użytkowników CB- -radia. Analiza wykazała, że głównym źródłem leksyki cb-radiowej kierowców jest język potoczny, dawna gwara szoferska i słownictwo motoryzacyjne oraz w różnym stopniu inne socjolekty, z których wymienić należy współczesny slang młodzieżowy (dawna gwara studencka i uczniowska), język cb- -radiowy, a także język środowisk przestępczych (żargon więzienny i złodziejski), język łowiecki, gwarę żołnierską, język wojskowy i partyzancko-konspiracyjny z okresu drugiej wojny światowej, profesjolekt lekarski, polszczyznę religijną i konsumpcyjną, a także zapożyczenia z języków obcych, w mniejszym stopniu rodzimych gwar ludowych i dialektów. Analiza wykazała także, że leksyka socjolektalna znacznie przewyższa podstawowy, współnoodmianowy zasób polszczyzny dotyczący transportu, komunikacji i podróżowania – 967 określeń cb-radiowych wobec 201 wyrazów wspólnych.
The subject of this paper is to determine what are the sources that the CB radio users’ sociolect derives from. The analysis has shown that the main sources of the CB radio lexis are as follow: the informal language, the old dialect of chauffeurs, the automotive vocabulary and the other sociolects to some extent, such as contemporary youth slang (the old dialect of students and school children), the CB radio language, the language of criminal environment (prison slang and thieves’ argot), the hunters’ language, the military slang, the military language, the World War II partisan-conspiratorial language, the medical professiolect, the religious Polish language and the consumerist Polish language, the foreign language borrowings as well as the local folk cants and dialects but in a minor degree. The analysis has shown that the sociolectal lexis has considerably outnumbered the basic (common to all words) range of Polish vocabulary referring to transporting, commuting and travelling – 967 CB radio users’ expressions to 201 common words.
Źródło:: Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2013, 59; 61-77
0076-0390
Pojawia się w:: Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Filologia a tożsamość. Dwugłos polsko‑litewski o ks. Antonim Juszkiewiczu, twórcy słowników przekładowych
Philology and identity. The Polish-Lithuanian dialogue on father Antoni Juszkiewicz (Antanas Juška), as author of translational dictionaries
Autorzy:: Sakalauskienė, Vilija
Sawaniewska-Mochowa, Zofia
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/676472.pdf
Data publikacji:: 2014-12-31
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:: Antoni Juszkiewicz/Antanas Juška
dictionary
linguistic picture of the world
lexis
translation
synonyms
dialect
Lithuanian language
regional Polish in Lithuania
identity
Opis:: The nineteenth-century lexicographical legacy of Fr. Antoni Juszkiewicz (Antanas Juška) is a common linguistic and cultural heritage of Poles and Lithuanians. The translational dictionaries, made by the bilingual author, document the spoken Lithuanian language (in dialectal and colloquial versions) and, as well, Polish regional language in the contemporary territory of Lithuania in the period of partitions of the Polish-Lithuanian Commonwealth. The dictionaries are treated as important sources that provide ethnolinguistic information on two phenomena: conceptualization of the world by the two nations at the time of crystallization of the Lithuanian identity, personal vision of the world presented by the lexicographer, the priest, remaining in the situation of a cultural Polish-Lithuanian bivalence. In the mid-19th century the Antanas Juška’s idea of documenting the folk colloquial vocabulary was a new and significant phenomenon in Lithuanian lexicography. The dictionary of Lithuanian-Polish language was a matter of importance for the society. Lithuanians needed the dictionary even more than Poles did. At first the author of this dictionary dedicated his attention to the intellectuals. The brightest minds of that time were going to Polish schools, so the Polish and Lithuanian languages were always used side by side. As a lexicographer, Antanas Juška understood that not only folk colloquial language but also ethnography was an important aspect of national cultural development. For a few decades he dedicated his inexhaustible energy to recording Lithuanian words, phrases, songs and customs of the country. He was attentive to the psychological, historical and traditional aspects of the culture as well as tried to describe the way people expressed their thoughts. Anatans Juška recorded more than 30,000 words of the spoken language. The ‘Lithuanian-Polish Dictionary’ in its different editions reflects the state of Lithuanian language in the second half of the 19th century. The words in this dictionary include loanwords, vulgarities and sentences that reflect the difficult human conditions of that time. ‘The Lithuanian-Polish Dictionary’ by Antanas Juška is an important source of lexicography. The remaining manuscript and editorial processes reflect many difficulties leading to the final results. It is an important and valuable source for researching the development of Lithuanian literary writing.
XIX-wieczna spuścizna leksykograficzna ks. Antoniego Juszkiewicza (lit. Antanas Juška) stanowi wspólne dziedzictwo językowo-kulturowe Polaków i Litwinów. Układane przez dwujęzycznego autora słowniki przekładowe dokumentują litewski język mówiony (gwarowy i potoczny) i polski regionalny na Litwie w dobie rozbiorów. Traktujemy je jako ważne źródła, które dostarczają dwojakich informacji etnolingwistycznych: mówią o konceptualizacji świata przez dwa narody w momencie krystalizowania się tożsamości litewskiej, informują o indywidualnej wizji świata samego leksykografa, kapłana, pozostającego w biwalencji kulturowej polsko-litewskiej. Idea Antoniego Juszkiewicza, by gromadzić słownictwo ludowe i potoczne, była nowym, znaczącym fenomenem w litewskiej leksykografii połowy XIX w. Słownik litewsko-polski to swoiste novum dla ówczesnego społeczeństwa. Litwini potrzebowali takiego słownika bardziej niż Polacy. W pierwszym rzędzie, autor adresował ten słownik do inteligencji. Najświatlejsze umysły tego czasu uczęszczały do polskich szkół, więc języki polski i litewski egzystowały zawsze blisko siebie. Jako leksykograf, Antoni Juszkiewicz rozumiał, że nie tylko słownik języka ludowego, mówionego, ale również etnografia przyczynia się do rozwoju kultury narodowej. Przez kilka dziesięcioleci swą niewyczerpaną energię poświęcał zapisywaniu litewskich słów, wyrażeń, pieśni i zwyczajów ludowych. Podczas zbierania materiału zwracał baczną uwagę na aspekty psychologiczne, historyczne, tradycje kulturowe, a także na sposób, w jaki ludzie wyrażają swoje myśli, jak kategoryzują świat. Antoni Juszkiewicz zgromadził ponad 30 tys. słów z języka mówionego. Słownik odzwierciedla stan języka litewskiego w drugiej połowie XIX w. W zasobie leksykalnym litewskim znalazły się zapożyczenia, wyrazy pospolite i sentencje odzwierciedlające trudne warunki życia w tym okresie, gdy Litwa pozostawała pod władzą carów. Słownik Antoniego Juszkiewicza jest ważnym źródłem leksykograficznym, choć ciągle pod względem naukowym i poznawczym niedocenionym. Proces przygotowywania rękopisów do druku przez wielu redaktorów był bardzo żmudny i nie doprowadził do wydania całości zbioru. Jest to jednak wciąż ważne i wartościowe źródło do badania rozwoju języka litewskiego.
Źródło:: Acta Baltico-Slavica; 2014, 38; 108-125
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:: Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Nazwy naczyń do napojów w polszczyźnie ogólnej XVI wieku
Linguistically-cultural registrations of names of utensils for beverages in sixteenth century written Polish language
Autorzy:: Klóska, Katarzyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1592274.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:: historical Polish
lexis
vocabulary
polszczyzna historyczna
leksyka
słownictwo
Opis:: The article presents 30 names of utensils for beverages (such as wine, beer, honey, water) appeared in sixteenth century written Polish language. Whole material selected from Słownik polszczyzny XVI wieku was divided into three groups: a) utensils assigned to ladle fl uids; b) utensils assigned to keep and serve fluids; c) utensils assigned to consume fluids. Moreover the article describes cultural context, etymology of words, number and examples of use.
Źródło:: Studia Językoznawcze; 2014, 13; 91-114
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:: Studia Językoznawcze
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Nazwy pomieszczeń w dworach szlacheckich
Autorzy:: Świtała-Cheda, Mirosława
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/683875.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: lexis
semantics
etymology
polish mansion
Opis:: The names of interiors in noblemen’s mansion houses Architectural and functional transformations of noblemen’s mansion houses present an extremely appealing subject for a linguist as they convey very rich vocabulary. The article describes how the residents of mansion houses “organized” their living space. I would like to focus particularly on the lexis which served as a means to outline this space. I examine its structure and etymology. The excerpted sources of the material (the names of the interiors, edifices and less frequently isolated spaces) are rural self-help books from the 19th century, mansion’s inventories and architectural maps from the 16th – 19th centuries. The accumulated vocabulary depicts changing needs of a human being.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2014, 048
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Określenia beneficjentów Kościoła katolickiego w szesnastowiecznej polszczyźnie
Designations of the Beneficiaries of the Catholic Church in the 16th-Century Polish
Autorzy:: Migdał, Jolanta
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/911068.pdf
Data publikacji:: 2014-01-01
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: 16th-century Polish
religious lexis
church beneficiaries
Opis:: The article discusses ten 16th-century designations of the beneficiaries of the Catholic Church, that is the persons endowed with offices, which were connected with specific profits. These names have been excerpted from the published volumes of Słownik polszczyzny XVI wieku (“The Dictionary of the 16th-Century Polish”). The article presents their origin and subsequent history. It is worth noting that the majority of the names of church beneficiaries that were confirmed in the 16th-century Polish language appeared just in that century. Despite the disappearance of offices and posts designated by them, the greater part of those lexemes have survived until today, if not in general Polish, than in its ecclesiastical variety as obsolete or historical lexemes.
Źródło:: Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2014, 27
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:: Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Przymiotniki barwny, bezbarwny, kolorowy w historii języka polskiego
Adjectives barwny (colourful), bezbarwny (colourless), kolorowy (high-coloured) in the history of Polish language
Autorzy:: Seniów, Adrianna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1595516.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:: history of Polish language
lexis
change of meaning of a word
historia języka polskiego
leksyka
zmiana znaczenia wyrazu
Opis:: The aim of the article is to show the development of adjectives barwny (colourful), bezbarwny (colourless), kolorowy (high-coloured) in the history of Polish language as well as to conduct the analysis of the changes that has occurred in the meaning of these words throughout the years. The scrutiny shows that the meaning of the fi rst lexeme is stable in Polish language, with literal meaning prevailing. The original meanings of remaining adjectives in question referred to sensual impressions, therefore to occurrence of colour or its lack, with time in parallel to them transited meanings were preserved and these dominate in the contemporary Polish language. Barwny (colourful) today means the same as wyrazisty (sharp), ciekawy (intriguing), interesujący (interesting) and bezbarwny (colourless) is niewidoczny (invisible), mdły (bland), nieciekawy (uninteresting), niewarty uwagi (not noteworthy).
Źródło:: Studia Językoznawcze; 2014, 13; 199-210
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:: Studia Językoznawcze
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Z tygodnia na tydzień, z powieści na powieść, z meczu na mecz jako przykłady nieswobodnych grup syntaktycznych
From week to week, from novel to novel, from match to match as Examples of Constrained Syntactic Groups
Autorzy:: Gębka-Wolak, Małgorzata
Moroz, Andrzej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1045418.pdf
Data publikacji:: 2014-01-01
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: contemporary Polish language
lexis
syntax
multisegmental lexical unit
Opis:: The article has verified a hypothesis suggesting that the sequences mentioned in the title and similar to them are constrained syntactic groups, i.e., they do not form a regular combination of simple signs. The verification has been conducted on the basis of a three-stage procedure taking into account the semantic features and inner qualities of the studied expressions, namely, their composition as well as the structural and linear links between segments. It has been indicated that the components of the studied sequences jointly express meaning which can be considered as a form of perlocution: ‘something changes within fragments of time undergoing observation whose measure is determined by a variable component’. Moreover, it has been demonstrated that the two components of a sequence that can be exchanged can be realized not only by standard measures of time (second, minute, hour, week), but also by nouns referring to events (match, meeting, term). Also, there is a presentation of the basic limitations in the realization of a variable component and a mutual linear arrangement of variable and constant components. A characteristic of the expressions of the type from week to week, from novel to novel, from match to match is supplemented by the remarks concerning their external syntax.
Źródło:: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2014, 21, 2; 9-24
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Языковая картина мира при обучении польскому языку как иностранному
A Linguistic Picture of the World in Teaching Polish as a Foreign Language
Językowy obraz świata w nauczaniu języka polskiego jako obcego
Autorzy:: Duda, Henryk
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1886578.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: językowy obraz świata
język a myślenie
nauczanie leksyki
realia i nazwy abstrakcyjne w nauczaniu języka obcego
nauczanie języka polskiego jako obcego
linguistic picture of the world
language vs. thinking
teaching lexis
realities and abstract names in the teaching of a foreign language
teaching Polish as a foreign language
Opis:: Odbity w języku, jego strukturze, leksyce i użyciu (uzusie) obraz otaczającej mówiących rzeczywistości – jak najkrócej można zdefiniować językowy obraz świata (JOŚ) – pełni bardzo ważną rolę w każdym akcie komunikacji. Nie można o nim zapominać również w trakcie uczenia się i nauczania języka obcego. Jest on bowiem źródłem licznych błędów, szczególnie leksykalnych. Autor artykułu pokazuje to na przykładach z literatury przedmiotu oraz z własnej praktyki dydaktycznej. Językoznawcom obserwacja procesu przyswajania języka obcego, błędów popełnianych przez uczących się i nauczycieli, może natomiast wiele powiedzieć nie tylko o językowym obrazie świata w poznawanym języku, lecz także – przez kontrast – w języku ojczystym badacza.
The picture of the reality surrounding us reflected in the language, its structure, lexis and usage – as the linguistic picture of the world may be defined in the shortest way – plays a very important role in any act of communication. It may not be forgotten also in the course of learning and teaching a foreign language. This is because it is the source of numerous mistakes, especially lexical ones. The author of the article shows this on examples taken from the literature of the subject as well as from his own didactic work. Observing the process of acquisition of a foreign language, and of the mistakes made by both learners and teachers, may tell linguists a lot not only about the linguistic picture of the world in the language being learned, but – through contrast – in the researcher’s mother tongue.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 10; 33-43
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "Polish lexis" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język