Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Polish language of the 16th century" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 22
Tytuł:
Analiza kwantytatywno-porównawcza słownictwa Ksiąg o gospodarstwie Piotra Krescentyna (1549)
Quantitative and comparative analysis of the vocabulary of Piotr Krescentyn’s Księgi o gospodarstwie (Polish translation: 1549)
Autorzy:
Osiewicz, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045670.pdf
Data publikacji:
2012-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
history of the Polish laguage
Polish language in the 16th century
language of printed texts
quantitative linguistics
lexis
stylistics
comparative analysis
Opis:
The article presents the results of a quantitative analysis of the vocabulary attested in the Polish translation of the work of Pietro de‘ Crescenzi (Piotr Krescentyn) Księgi o gospodarstwie (original title: Opus ruralium commodorum) against the statystical characteristics of the translations of the New Testament from the latter half of the sixteenth century and the beginning of the seventeenth century, and the text of Wizerunek własny żywota człowieka poczciwego (The Life of the Honest Man) by Mikołaj Rej. The following statystical parameters were studied: the number of words, the number of entries, K quantity factor, arithmetic mean of the frequency of entries, dispersion of entries, vocabulary originality parameter I, distribution of the autosemantic parts of speech (lexical category) and the distribution of individual autosemantic parts of speech (lexical categories). The analysis shows that, with regard to the statistical approach, the vocabulary of Księgi... is rather closer to Wizerunek than to the translations of the New Testament – in comparison to the latter, Księgi... is characterized by a far more ample vocabulary, greater number of entries and autosemantic words, greater number of attested nouns, adverbs in particular (the latter group is characterized by a higher percentage of entries with high frequency). Księgi..., as compared to the translations of the New Testament, also abounds with participles whose repertory is not only more numerous with regard to words but also to entries. The analysis confims the observation made by Władysław Kuraszkiewicz with reference to the dependence between the quantity of vocabulary and the content of texts – the closer it is to real life and refers to its diverse aspects, the richer vocabulary is used for its rendering.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2012, 19, 1; 67-92
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Demorfologizacja rodzaju w liczbie mnogiej rzeczowników w Księgach o gospodarstwie Piotra Krescentyna (Kraków 1549, Helena Unglerowa)
Demorphologization of gender in plural nouns in the Księgi o gospodarstwie by Piotr Krescentyn (Krakow 1549, Helena Unglerowa)
Autorzy:
Osiewicz, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044494.pdf
Data publikacji:
2019-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish language of the 16th century
16th-century prints
linguistic variance
linguistic norms
historical inflexion
Opis:
The article is a continuation of the research on linguistic variance in the first Polish edition of Księgi o gospodarstwie by Piotr Krescentyn (Krakow 1549, Helena Unglerowa). The inflectional forms were analyzed: the dative, instrumental and locative of plural nouns. The investigated issues included: textual differentiation, scope and degree of normalization of the particular alterations. The results of the analysis were compared with the results of research on other texts from the first half of the 16th century. The conclusions are: a) the books certify the initial but advanced stage of the demorphologization process of gender in plural nouns; b) the text distribution of most variants is even, the discontinuous textual distribution is characterized by only three inflectional forms: koniem and ludziom in the dative case, -och in the instrumental of the plural form of masculines; c) the state certified in the books is in most categories convergent with the state certified in other texts, the exception is the form of the instrumental and locus of masculine and neuter nouns; d) in the analyzed area, Księgi show little convergence with the language of Glaber’s texts (preferring the forms: ludziem in the dative case, -ami in the instrumental case, occasional end-case -och in the locative of masculines).
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2019, 26, 2; 175-194
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Graficzne i fonetyczne warianty techniczne w polskiej edycji Żywotów filozofów Mikuláša Konáča (F. Ungler, Kraków 1535)
Graphic and phonetic technical variants in the Polish edition of the Żywoty filozofów by Mikuláš Konáč (F. Ungler, Kraków 1535)
Autorzy:
Osiewicz, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044850.pdf
Data publikacji:
2017-08-10
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
history of language
Polish language of the 16th century
orthography
history of printing
typesetting
Opis:
The article attempts the technical determination of the graphic and phonetic variance acknowledged in the Polish edition of the Żywoty filozofów by Mikuláš Konáč. The method used was to analyze the distribution of oppositional graphic forms. It has been determined that the technical nature of the print is 9 variants: 4 graphic variants („j” = /j/ in position before consonant, „j” = /j/ in the voice-over position, „u” = /v/ i /v/ in the midpoint position, „th” = /t/) and 5 phonetic variants (miesce, miejsce, miejstce; wszystko; wieliki); among them are both regressive and progressive forms. The analysis also shows that, using the disclosed technical variants, zecer manipulated the graphical content of the lines in both possible ways: narrowing or widening.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2017, 24, 1; 117-128
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia polskich nazw roślin występujących w poradniku P. Krescencjusza
The History of Polish Names of Plants Appearing in P. Crescentiuss Manual
Autorzy:
Kamper-Warejko, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/568062.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
History of the Polish language
the Polish language of the 16th century
historical fitonyms
Polish vocabulary concerning plant in the reference manual by P. Crescentius
Opis:
The material presented in the article comes from the second edition (1571) of the Polish translation of the reference manual by Peturs de Crescentius. To the extent posiible, it was identified and confronted with the historical botanic vocabulary. The aim of the analysis is to trace the mechanism of naming plants described in the manual and to research how the fitonyms functioned in the historical Polish language at that time as well as in the subsequent centuries. It has been noticed that most names of the pre-Slavic and pre-Indo_European origin fossilize and do not alter throughout the history of the Polish language. Words of younger origin frequently illustrate the phonetic changes which took place in order to simplify articulation. Examples of secondary nominalization, taken from the text, other hand, they manifest the use of word-formative mechanisms. Some of the names have disappeared, while others have survived and appear in the botanic nomenclature of the 18th century (in K. Kluk). Moreover, the material analyzed shows the creative input of the translator of the work, who evinced good intuition in choosing the terms which have stood the test of time (e.g. faseol, lubczyk, por).
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2014, 11; 143-158
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kim były szesnastowieczne malarki, murarki i mydlarki?
Who were the 16th century malarka (she-painter), murarka (she-mason) and mydlarka (she-soaper)?
Autorzy:
Luto-Kamińska, Anetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2116533.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
historia języka polskiego – XVI wiek
słowotwórstwo historyczne
nazwy żeńskie (feminatywa)
nazwy zawodów
history of Polish language – 16th century
historical word formation
female names (feminatives)
names of the professions
Opis:
Artykuł opisuje trudności związane z interpretacją szesnastowiecznych nazw kobiet utworzonych od męskich nazw zawodowych. Badany materiał leksykalny ograniczono do żeńskich formacji utworzonych za pomocą przyrostka -ka od męskich nazw na -arz. Dzięki takiemu wyraźnemu zawężeniu formalnemu poddano analizie wszystkie feminatywa z tej klasy odnotowane w SPXVI oraz dodatkowe wystąpienia pochodzące z ekscerpcji własnej, które stanowiły ponad 60% przeanalizowanych tu użyć tekstowych. Skupiono się na dwu produktywnych wówczas funkcjach przyrostka -ka tworzącego nomina feminativa – nazwy żon oraz feminatywa „proste”, czyli takie, w których formant wnosi do znaczenia podstawy słowotwórczej jedynie znaczenie żeńskości. Analizie poddano ponad 60 leksemów. W pierwszej kolejności zbadano wszystkie zarejestrowane wystąpienia każdego wyrazu w renesansowych tekstach, ze szczególnym uwzględnieniem użyć w źródłach nieliterackich, dostarczających autentycznych danych historycznych o opisywanych osobach. Uzyskane informacje skonfrontowano z: 1) ustaleniami historyków, demografów czy socjologów badających rolę kobiety w renesansowym społeczeństwie oraz możliwości podejmowania przez nią pracy zarobkowej i wykonywania konkretnych zawodów; 2) opisami leksykograficznymi poszczególnych haseł w SPXVI, poszerzając analizę leksykograficzną o leksykę wcześniejszą zarejestrowaną w SStp oraz późniejszą w słowniku źródłowym (Cn). Ostatni etap badań obejmował formalną historyczną analizę słowotwórczą opisywanych feminatywów i jej zależności z opisami leksykograficznymi poszczególnych jednostek.
The article describes difficulties connected with interpreting 16th century names of women created out of men’s profession names. The analyzed lexical material was limited to feminine formations created with the use of the -ka suffix out of masculine names ending with -arz. Due to such a clear formal restriction, I analyzed all feminatives in this class found in SPXVI as well as additional occurrences excerpted by me, which constituted over 60% of textual usages analyzed herein. I focused on two functions of the -ka suffix creating nomina feminativa of the time – the names of wives and the “simple” feminatives, that is those in which the formant provides the formative base only with the meaning of femininity. Over 60 lexemes were analyzed. In the first place, I examined all registered appearances of every word in Renaissance texts, with a particular emphasis of uses in non-literary sources providing authentic historical data about the people described. I confronted thus obtained information with 1) the findings of historians, demographics scholars or sociologists researching the role of women in Renaissance society and the opportunities available for women regarding taking up paid work and performing specific professions; 2) lexicographic descriptions of particular entries in SPXVI, broadening lexicographic analysis with the earlier lexis as registered in SStp and the later lexis found in source dictionary (Cn). The final stage of research involved a formal historical word formation analysis of the described feminatives and its dependencies with lexicographic descriptions of particular items.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2021, 55; 11-35
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leksem drabant (Act 23,23) w Nowym Testamencie Biblii gdańskiej (1632) w przekładzie Daniela Mikołajewskiego
Lexeme drabant (Act 23,23) in the New Testament, Biblia gdańska (1632), translated by Daniel Mikołajewski
Autorzy:
Lisowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109092.pdf
Data publikacji:
2020-12-08
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Bible translations to the Polish language
lexis of the 16th century
military vocabulary
cultural
religious associations
Biblia gdańska
Opis:
In a verse of Act 23,23 in Biblia gdańska (1632) translated by Daniel Mikołajewski, an equivalent of Greek lexeme δεξιόλαβος ‘probably a spearman or slinger’, the noun drabant is used, which is unique, compared to its counterpart – oszczepnik – in Biblia translated by JakubWujek (1599). It may have been borrowed from the Czech language in the second half of the 16th century. In the Polish language of the time it was not a very widespread lexeme, maybe of erudite nature. It appeared in the text of Biblia gdańska taken from the Czech Biblia kralicka. Among Protestants at that time, as a military term, it could have evoked associations with the religious Hussite Wars. The lexeme drabant survived in the biblical text of the Evangelist circles until the second half of the twentieth century. Given the fact that in that century it was already an archaic word, it was not used in new testament translations which followed the translational tradition of Biblia gdańska. And probably it became fixed in the consciousness of the faithful of Evangelist churches as a memorable reminder of the past. For centuries that lexeme, along with other lexemes characteristic of Biblia gdańska caused lexical distinctiveness of that Evangelist translation compared to the Catholic translation by Jakub Wujek.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2020, 20; 131-151
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leksykografia Andrzeja Calagiusa. Uwagi wstępne
The Lexicography of Andrzej Calagius. Introductory Remarks
Autorzy:
Jankowiak, Lucyna Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2035338.pdf
Data publikacji:
2021-12-27
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish language of the 16th century
lexicography of the 16th century
lexicography of Andrzej Calagius
Opis:
The aim of this article is to review the lexicography of Andrzej Calagius, to present a list of his dictionaries of synonyms and to correct the misinformation about his dictionaries. The article describes three German-Polish-Latin editions (1579, 1595, 1602), one German-Latin edition (1597), and two Latin editions (1592 and 1594). It also proves that these multilingual editions are not revised versions of the 1579 edition but independent dictionaries.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2021, 28, 2; 43-73
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O możliwości technicznego uwarunkowania oboczności albo // abo w drukach polskich z XVI wieku
On the Possibility of Technical Conditioning of Variant Forms albo // abo in Polish Printed Material from the 16th Century
Autorzy:
Osiewicz, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045232.pdf
Data publikacji:
2015-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
history of language
Polish language in the 16th century
orthography
phonetics
history of Polish printing
typesetting
Opis:
The article presents evidence of the use of variant forms albo // abo for typesetting purposes. To demonstrate this, the illustration material was used originating from five 16th-century prints in verse in which the form abo or albo appears only in long verses, brought to the right margin – which proves that the form was utilized because of its graphical and not linguistic features.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2015, 22, 1; 185-202
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O pewnym typie haseł w XVI-wiecznych słownikach Bartłomieja z Bydgoszczy
Autorzy:
Jankowiak, Lucyna Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/567974.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
Polish language of the 16th century
lexicography of the 16th century
dictionaries by Bartholomew of Bydgoszcz
język polski XVI wieku
leksykografia XVI wieku
słowniki Bartłomieja z Bydgoszczy
Opis:
The article presents one of the types of the Polish entries in the 16th century Latin-Polish dictionaries by Bartholomew of Bydgoszcz, i.e. the Polish words and word combinations included in these lexicons more than once. One can distinguish 4 major types of the recurring Polish entries: 1) entries occurring simultaneously in the dictionary of 1532 and of 1544; 2) entries recurring in the major parts of the dictionaries and in the enclosed thematic dictionaries, 3) entries recurring on the same sheet of the dictionary (recto side and verso side), 4) entries recurring on the same page of the dictionary. The recurrences of the Polish entries have various reasons, including the dictionary structures, using a variety of sources, a long period of time over which the dictionaries were created and Bartholomew’s mistakes.
Artykuł przedstawia jeden z typów polskich haseł w XVI-wiecznych łacińsko-polskich słownikach Bartłomieja z Bydgoszczy, tzn. polskie wyrazy i połączenia wyrazowe zapisane w tych leksykonach więcej niż raz. Można wyróżnić 4 zasadnicze typy powtarzających się polskich haseł: 1) hasła występujące jednocześnie w słowniku z 1532 r. i 1544; 2) hasła powtarzające się w częściach zasadniczych słowników i dołączonych do nich słowniczkach tematycznych, 3) hasła powtarzające się na tej samej karcie słownika (recto i verso), 4) hasła powtarzające się na tej samej stronie słownika. Powtórzenia polskich haseł wynikają z różnych przyczyn, m.in. z budowy słowników, z korzystania z różnych źródeł, z długiego czasu powstawania obu słowników i pomyłek Bartłomieja.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2019, 16
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obce nazwy winorośli występujące w poradniku Piotra Krescencjusza (1571)
Foreign names of grapevine from Piotr Crescentius’ Guide (1571)
Autorzy:
Kamper-Warejko, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1595628.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
the 16th century Polish language
borrowings
the names of grapevine
XVI-wieczna polszczyzna
zapożyczenia
nazwy winorośli
Opis:
The subject of the article are foreign names of grapevine from the second edition of the Polish version of Crescentius’ guide (1571) which were adopted by the Polish language. The material analyzed embraces 41 names, none of which appears in other texts. The aim of the work is to examine the appearance of foreign words in the Polish language and their possible incorporation into Polish. More than half of the words (58,5%) were taken from the Latin text with no alterations; the remaining words were submitted to adaptation, which was not always consistent. Only two words underwent the phonetic and infl ectional assimilation (labruszki, arbusta), but only labruszki became common in this meaning in the 16th century Polish language. In the Old Polish language and in later periods there appeared the word muszkatela, which was submitted to communization. The names analyzed here are not common in Polish, which is probably due to their originality and their highly specifi c narrow meaning.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2013, 12; 73-81
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oboczność ir // er (≤ *ŕ̥) w Księgach o gospodarstwie (Kraków 1549, Helena Unglerowa)
The ir // er (≤ *ŕ̥ ) alternation in Księgi o gospodarstwie (Krakow 1549, Helena Unglerowa)
Autorzy:
Osiewicz, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045164.pdf
Data publikacji:
2015-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish language of the 16th century
16th century prints
linguistic variants
linguistic standard
historic phonetics
Opis:
This article is a continuation of research into the textual differentiation of the distribution of the variant phonetic forms in Księgi o gospodarstwie by Piotr Krescentyn of 1549. The analysis includes forms with the ir // er (≤ *ŕ̥) groups. While the diversity of the textual distribution of the surveyed forms pertains to only six roots: -ḿ_řv-, -v́_řb-, -ṕ_rv-, -č_rń, -tv́_rʒ-, -v́_řx-, it is quite considerable as it encompasses 10 textual areas coinciding with the text segmentation typical of previous (graphic and phonetic) analyses. Three text layers indicate the typesetter’s intervention. As for the analysed form, the part containing the 381a–R10v quarts was the most standardised chunk of the text; it is also quite conservative with respect to the solutions in the area analysed. The analysis also demonstrates that the demarcation line between the Q and R quarts, as indicated by Kazimierz Piekarski on the basis of a typographic analysis, coincides with the demarcation line of phonetic phenomena.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2015, 22, 2; 103-128
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oboczność ir || er (≤*ir, yr) w Księgach o gospodarstwie (Kraków 1549, Helena Unglerowi)
Autorzy:
Osiewicz, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/776800.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
the Polish language of the 16th century
16th century prints
linguistic variance
linguistic norm
historical phonetics
Opis:
This article presents a subsequent stage of research into the textual variability of alterations of the phonetic forms in the first Polish edition of Księgi o gospodarstwie by Piotr Krescentyn (Krakow 1549). The ir || er group has been analysed as continuants of the Proto-Slavic conjunctions *ir, yr. The status of the discussed phonetic alternation depends on the core location and the textual distribution. It has been established that within the specific cores, the status of the alternation attested in Cresc is related to the status identified in other printed texts of that time and is considerably progressive. The second part of the text (CrescII) tends to be much more normalized where the innovative forms are preferred. However, this part of the text also tends to be most diversified with respect to the analysed phonetic alternation. A differentiation of the textual distribution of the opposite forms has also revealed two new text boundaries stretching between columns 409/410 and 524/525.
Źródło:
Slavia Occidentalis; 2015, 72/1; 159-176
0081-0002
Pojawia się w:
Slavia Occidentalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oddziaływanie spółgłosek płynnych na poprzedzaj ące je samogłoski wąskie nietylne (na materiale listów polskich z I połowy XVI wieku)
Autorzy:
Osiewicz, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/776768.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
history of the Polish language
Polish language of the 16th century
historical phonetics
Opis:
This article attempts to prove the hypothesis on the “processual homogeneity” of the changes iR (*ŕ̥ *ir *yr) ≥ eR i iL ≥ eL. The source material for the following analysis has been excerpted from letters written in Polish between 1525–1550. Within the specified time brackets, the most dynamic is the process of the extension of the groups iR ≤ *ŕ̥ , whereas the extended combinations eR ≤ *ir *yr are characterized by far lower intensity. The extensions within the groups of the type eL are not numerous and rare. Textual extensions of the combinations eR and eL show a significant convergence: forms with eL are to be found mostly in those letters that consistently demonstrate and provide evidence of the occurrence of the group eR; while they are virtually non-existent in the texts that document exclusively the combination iR. This fact confirms the hypothesis that combines both types of change into one process. The author does not associate the dependencies in the different pace of both phenomena and their different outcome with phonetic factors, but with the sensitivity to phonotactic and phonostatistical provisions and patterns, as well as with the morphological placement of the dyads under scrutiny. This interpretation, in turn, provides a new insight into the nature of the process of shaping linguistic norms: all the contributing processes have random (non-purposeful) origins, and their constraints involve a necessity to retain the necessary minimum of the internal balance.
Źródło:
Slavia Occidentalis; 2012, 69; 185-198
0081-0002
Pojawia się w:
Slavia Occidentalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowniki Bartłomieja z Bydgoszczy (1532 i 1544). Stan badań i perspektywy badawcze
Dictionaries by Bartholomew of Bydgoszcz (1532 and 1544). State of Research and Research Perspectives
Autorzy:
Jankowiak, Lucyna Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044884.pdf
Data publikacji:
2017-08-10
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish language of the 16th century
lexicography of the 16th century
dictionaries of Bartholomew of Bydgoszcz
Opis:
The purpose of this article is to recall the 16th century Latin-Polish dictionaries by Bartholomew of Bydgoszcz. The article describes the figure of the monk, the history of his works as well as their structure and contents. The interest in the lexicons grew in the 70s of the 20th century when a manuscript dated 1532 (considered to be lost after the second world war) was found and a dictionary dated 1544 was unexpectedly discovered. A decision was made then to (jointly) publish both lexicons in the reversed version (Polish-Latin). This project still has not been completed which certainly has had its effect on the researchers’ weakening interest in the dictionaries and a small number of publications. Therefore the article presents possibilities of the analysis of the Polish and Latin lexical material.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2017, 24, 1; 11-26
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Confessional Diversity of 16th-century Polish Religious Lexis: Recapitulation and Research Postulates
Autorzy:
Woźniak, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/35185671.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
history of the Polish language – 16th century
religious lexis
Reformation vs language
Opis:
The author summarises the research conducted so far on the confessional differentiation of Polish religious lexis in the 16th century, which was initiated in the 1960s by Konrad Górski, a literary historian. In his publication Zagadnienia słownictwa reformacji polskiej (The Issue of the Polish Reformation Vocabulary), the scholar argued that Protestants used different words than Catholics to designate important religious concepts, and that lexis was an important factor to identify the denomination. This thesis had a significant impact on the assumptions and research objectives formulated by subsequent scholars who addressed the relationship between denomination and vocabulary. In the section of the article containing research postulates, attention is drawn to thenecessity of verifying Górski’s position, which was already initiated to a limited extent, mainly in the works by Tomasz Lisowski, who pointed out other than confessional determinants of lexical choices in the 16th-century translations of the Bible. It is considerednecessary in the postulated research to broaden the resource base, to take into account the pragmatic diversity of the source texts (sender-receiver relations, intentions), to introduce numerical data objectifying the conclusions, as well as a comparative reference to the status in other languages.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2023, 30, 2; 193-205
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 22

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies