Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Polish independence" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 97
Tytuł:
Polish cinema towards independence 1918–2018
Autorzy:
Zwierzchowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/703512.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish cinema
independence
historical cinema
national identity
Opis:
The article presents two dimensions of the relationship between cinema and Polish independence. The first part was devoted to the situation of Polish cinema after 1918. I describe the film market, the political situation, relationship between the state and cinematography, films that were then created and their impact on national identity. Then I focus on films in which independence has become a movie theme. I divide them into three periods: until 1939, the People's Republic of Poland and after 1989. I draw attention to their political and historical contexts, functions and film form, and I discuss the meaning and interpretation of each films.
Źródło:
Nauka; 2018, 4
1231-8515
Pojawia się w:
Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyważanie otwartych drzwi? Dywagacje Bogdana Huka o wspólnej polsko-ukraińskiej walce z reżimem komunistycznym w Polsce Lubelskiej
Autorzy:
Zajączkowski, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/602436.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Lublin’s Poland 1944–1947
Polish Underground (Home Army
Armed Forces Delegation for Poland
Freedom and Independence)
Ukrainian Underground (Organization of Ukrainian Nationalists led by Stepan Bandera and the Ukrainian Insurgent Army)
Polska „lubelska” 1944–1947
podziemie polskie (AK
DSZ
WiN)
podziemie ukraińskie (OUN-B
UPA)
konflikt narodowościowy
porozumienie polsko-ukraińskie
Opis:
The years 1945–1947 was a stormy period in the history of the south-eastern lands of today’s Poland. At that time, the territories were under political and armed activity of anti-communist Polish and Ukrainian undergrounds. They were fought against, albeit to a different extent, by the contemporary Polish authorities and supporting them Soviet apparatus of repression and the army. It was there that in the spring of 1945 the post-Home Army Underground on the one side, and Banderites Underground on the other agreed on a truce, respected to the Vistula Operation in 1947.
Lata 1945–1947 to burzliwy okres w dziejach południowo-wschodnich ziem dzisiejszej Polski. Tereny te były wówczas objęte działalnością polityczną i zbrojną antykomunistycznych konspiracji polskiej i ukraińskiej. Zwalczały je, choć w niejednakowym stopniu, władze ówczesnej Polski i wspierający je sowiecki aparat represji oraz wojsko. Podziemne poakowskie z jednej strony i banderowskie z drugiej zawarły tu wiosną 1945 r. rozejm, przestrzegany do akcji „Wisła” w 1947 r.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2019, 126, 4
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Conrad and Piłsudski
Autorzy:
Zabierowski, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/638781.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Polish eastern borderlands, Conrad, Piłsudski, January Uprising, 1863 Uprising, Polish independence
Opis:
Although there would seem to be no apparent link between the English novelist Joseph Conrad and Marshal Józef Piłsudski, who restored the Polish State after World War I, they did in fact have much in common. Both hailed from the Polish eastern borderlands and both came from patriotic noble families. Both had been nurtured on the Polish Romantic poets – and Słowacki in particular. For both of them the failure of the 1863 January Uprising was a traumatic experience and both of them suffered exile in Russia. However, whereas Conrad did not believe that Poland would ever be able to regain her independence, Piłsudski led a successful armed struggle for the Polish cause, thus earning the writer’s unstinting admiration. Piłsudski for his part took pleasure in reading Conrad’s Lord Jim.
Źródło:
Yearbook of Conrad Studies; 2014, 9
2084-3941
Pojawia się w:
Yearbook of Conrad Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska hierarchia katolicka w czasie wielkiej wojny 1914-1918 i wojny z bolszewicką Rosją
Polish Catholic Hierarchy during the Great War 1914-1918 and the Polish War with Bolshevik Russia
Autorzy:
Wysocki, Wiesław Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232850.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Kościół
polski episkopat
I wojna światowa
zabory
wojna polsko-bolszewicka
1918 r.
1920 r.
niepodległość
Church
Polish episcopate
World War I
partitions
Polish-Bolshevik war
1918
1920
independence
Opis:
Szkic prezentuje postawy hierarchów Kościoła katolickiego w zaborze rosyjskim, pruskim i austriackim na początku wielkiej wojny 1914-1918 i zmiany, jakie nastąpiły pod wpływem okoliczności zewnętrznych oraz przemian świadomościowych w trakcie konfliktu światowego wobec kwestii państwowości polskiej. Zdecydowana większość biskupów opowiedziała się za perspektywą wspierania odradzającego się państwa polskiego i aktywnie w tym procesie uczestniczyła, dając temu wyraz zarówno w sferze życia publicznego, obywatelskiego, jak i kościelnego. Rok 1920, uwieńczony polskimi sukcesami militarnymi, był finałem wojny polsko-bolszewickiej, rozpoczętej w 1919 r., w której ujawniło się na wielu płaszczyznach zaangażowanie zarówno hierarchów katolickich, jak i wspólnot, którym przewodzili. Wiele wskazuje na to, że w żadnym wcześniejszym okresie Kościół nie wykazał się większym zaangażowaniem, jak miało to miejsce w 1920 r.
This short study presents attitudes of the hierarchs of the Catholic Church in the areas of Russian, Prussian and Austrian Partitions at the beginning of the Great War of 1914-1918 and the changes that occurred under the influence of external circumstances and changes in public awareness during the world conflict in relation to the issue of Polish statehood. The vast majority of bishops were in favor of supporting the reborn Polish state and actively participated in this process, expressing this in the public, civic and church life. The year 1920, crowned with Polish military successes, was the finale of the Polish-Bolshevik War, started in 1919, in which the involvement of both Catholic hierarchs and the communities they led was seen on many levels. There are many indications that never before had the Church shown a greater commitment than in 1920.
Źródło:
Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL; 2023, 5; 111-163
2658-1175
2719-3144
Pojawia się w:
Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Święto Niepodległości 11 listopada i inne święta narodowe w działalności propagandowej i edukacyjnej rządu RP na obczyźnie (lata czterdzieste i pięćdziesiąte XX w.)
National Independence Day of 11 November and Other National Holidays in Propaganda and Educational Activities of the Polish Government-in-Exile (the 1940s and 1950s)
Autorzy:
Wolsza, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951070.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
education
emigration
National Independence Day
Polish Armed Forces in the West
educational system
patriotism
state president
Polish government
Polish Army Day
3 May
edukacja
emigracja
Narodowe Święto Niepodległości
Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie
oświata
patriotyzm
prezydent
rząd RP
Święto Wojska Polskiego
3 Maja
Opis:
Artykuł traktuje o obchodach uroczystości świąt narodowych 3 Maja, 15 sierpnia i 11 listopada w warunkach polskiej Drugiej Wielkiej Emigracji. Chronologicznie uwzględniłem lata 1939–1956, od powołania do życia rządu RP we Francji, po wydarzenia w Polsce, które rozbudziły nadzieje Polaków na obczyźnie na demokratyzację kraju. W rozważaniach zwróciłem uwagę przede wszystkim na działalność rządu RP, z jednoczesnym odwołaniem się do niektórych inicjatyw prezydenta oraz partii, stronnictw politycznych i Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.
The article deals with the celebration of national days of 3 May, 15 August, and 11 November in the conditions of the second Polish “Great Emigration”. The chronological scope of the study covers the years from 1939 to 1956, i.e. from the establishment of the Polish government in France to the events in Poland that awakened hopes of Poles abroad of democratisation of the country. I focus primarily on actions of the Polish government with occasional references to some of the initiatives of the president as well as various associations, political parties and the Polish Armed Forces in the West.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2019, 51, 2; 21-44
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rewolucja październikowa w Polsce: Historia antykomunistycznego wyparcia
The October Revolution in Poland: A History of Anti-Communist Repression
Autorzy:
Wójcik, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1009580.pdf
Data publikacji:
2019-05-08
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Russian Revolution
Polish independence
anti-communism
historical discourse
rightist ideology
worker’s councils
rewolucja rosyjska
polska niepodległość
antykomunizm
dyskurs historyczny
ideologia prawicowa
rady robotnicze
Opis:
Podstawowa teza niniejszego artykułu jest następująca: rewolucja październikowa miała istotny wpływ zarówno na odzyskanie przez Polskę niepodległości, jak i na kształt polskich walk klasowych. Jednak historia tego wpływu jest całkowicie wypierana albo nawet jawnie negowana we współczesnym hegemonicznym prawicowym dyskursie historycznym w Polsce. Setna rocznica rewolucji wywołała publicystyczną dyskusję, w ramach której wydarzenia te były przedstawiane jako „demoniczne źródło dwudziestowiecznego totalitaryzmu”, zapoznając tym samym entuzjazm, jaki rewolucja wywołała wśród Polaków (zarówno jej uczestników, jak i pełnych nadziei obserwatorów). Nacjonalistyczna historiografia, idealizująca Polaków za wszelką cenę, stara się usilnie wymazać polskie zaangażowanie w „Czerwony Październik” albo zredukować je do rangi nieistotnego epizodu. W związku z tym tekst stanowi analizę dominującej narracji na temat rewolucji bolszewickiej w Polsce na przykładzie popularnonaukowej publikacji Mateusza Staronia Zdrajcy: Polacy u boku Lenina. Stawką tej analizy jest z jednej strony zbadanie strategii i sposobów antykomunistycznego „przepisywania” historii, podporządkowanej doraźnym celom ideologicznym, z drugiej zaś przedstawienie alternatywnej – wobec obowiązujących antykomunistycznych klisz – narracji dotyczącej rewolucji październikowej w polskim kontekście, opierającej się na trzech zagadnieniach:1. Polskiego uczestnictwa w październikowych wydarzeniach;2. Wpływu rewolucji na odzyskanie niepodległości przez Polskę;3. Polskich rad robotniczych jako bezpośredniej odpowiedzi na rewolucję rosyjską.Cel niniejszego artykułu nie ogranicza się – w związku z powyższym – do przedstawienia alternatywy dla dominującego dyskursu, wykonania kolejnego ćwiczenia w zakresie politycznej i historycznej wyobraźni czy wyciągnięcia na światło dzienne wypartych aspektów polskiej historii. Idzie tu raczej o ukazanie logiki i struktury samej antykomunistycznej narracji.
The paper supports the following thesis: the October Revolution influenced the constituency of the Polish independent state in 1918 as well as the structure of class struggles in Poland. The history of this impact is absolutely ignored or even denied in contemporary Polish anti-communist ruling historical discourse. The centenary of the Russian Revolution triggered debates presenting this event as “a demonic source of the 20th century totalitarianism”, without mentioning the enthusiasm the Revolution provoked in Polish people (who were both actively participating in it and inspired by it). The nationalist historical policy, which idealizes Poles at any cost, attempts to erase Polish engagement in “Red October” or belittle it as an insignificant episode. For this reason, by analyzing the dominant narrative about the Bolshevik Revolution in Poland via the example of Mateusz Staroń’s book Traitors: Poles the allies of Lenin, I will show how anti-communist discourse reshapes the past to serve its own ideological purposes and present an alternative narrative about the Russian Revolution in a Polish context, against these dominant anti-communist clichés, concerning 3 issues:1. Polish participation in the October Revolution,2. The Revolution’s influence on Poland’s independence,3. The Polish workers’ council movement as a direct response to the Russian Revolution.In the context of the above, the aim of this paper is not limited to providing an alternative to the ruling discourse, being just another exercise in political and historical imagination, or attempting to bring to light repressed aspects of Polish history. Rather, it is to show the logic and structure of the anti-communist narrative as such.
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2019, 31, 1; 50-71
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ rewolucji październikowej na przemiany rewolucyjne na ziemiach polskich w latach 1917–1920
The influence of the October Revolution on the revolutionary changes in Poland at 1917–1920
Bлияние Октябрьской революции на революционные перемены на польских землях в годы 1917–1920
Autorzy:
Wiktor, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1993263.pdf
Data publikacji:
2019-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
October Revolution
labor movement in Poland
class struggle
opportunism
revisionism
Polish independence
strikes
demonstrations
revolutionary situation
proletariat
bourgeoisie
territory
contradictions
Polish-Soviet war
Temporary Revolutionary Committee of Poland
counterrevolution
Октябрьская революция
рабочее движение в Польше
классовая борьба
оппортунизм
ревизионизм
независимость Польши
забастовки
демонстрации
революционная обстановка
пролетариат
буржуазия
поместье
противоречия
польско-советская война
Временный революционный комитет Польши или Польревком
контрреволюция
Opis:
The main thesis of article is the influence of the Oktober Revolution on the revolutionary changes in Poland at 1917–1920. It’s described causes and results of war world 1 and the fall of 2.I nternationale. In next time were organizing the revolutionary parties of Socialdemocracy and established communist parties, which 1919 united and established in the 3th Internationale – Communist The great ideological-political role in this process played revolutionary part od Russian Socialdemocracy – bolsheviki with W.I.Lenin as leader. The polish state was fall at the end 18th century and on the war world one since 1915 the territory was occupied by Germany and Austria. There at 19th century developed capitalizm and were estblishing worker parties especialy Great Proletariat, Polish Socialist Party (PPS), Socialdemocracy of Polish Kingsdom and Litauen (SDKPi), in next time from PPS was established PPS-Left. Workers were also under ideological influence of Polish katholic church, of national and solidarity movements. At 1917–1920 were many strikes and demonstrations, the class struggle developed in cities and in the country. There were also the struggle for the independent polish state in form of 2 main class forces: 1. bourgeoisie and landlords and 2. socialist proletariat. The workers (also partialy peasants) were organizing in the councils of worker delegates (like in Russia), there were about 100 councils in main industrial centres of Poland, but they were to weak in victorious struggle against capitalist forces at 1918–1920, especialy when the Poland-Soviet Russia war breake out. In Juli 1920 in Białystok was established The Contemporary Revolutionary Committee of Poland as a Revolutionary Government of Polish Soviet Republic, but it was collapsed together with Polish revolutionists and Soviet Red Army in battle by Warsaw August 1920. In result Polish revolution defeated and won the Polish bourgeoisie and landlords with the support of international capital. There is established the liberal-democratic state, which persisted to 1926, to coup d’ etat of Marshall J. Piłsudski.
Главный тезис статьи зааключается во влиянии Октябрьской револю- ции на революционные перемены на польских землях в годы 1917–1920. В статье были назвны главные причины начала 1. мировой войны и падения 2. Интернационала. Со временем возникли фракции социалдемократических партий, которые организовались в комунистические партии и в 1919 году учредили новый 3. ИнтернационалКомунистический. Большую идейно-теоретическую и организаторскую роль сыграли революционные русские социалдемократы – большевики во главе с В.И. Лениным. Польские земли находились под разделом и были территорией борьбы чужих армий. Капитализм быстрее всех развивался под русским раздлом. Действовали многие рабочие партии, в том числе революционная СДКПиЛ, ППС-Левая и оппортунистско-реформистская ППС. Большое влияние на рабочих оказывал тоже Костёл католический, националистические группировки и группировки солидарности. В годы 1917–1920 проходили многие забастовки и рабочие демонстрации, тоже бедных крестьян и деревенского пролетариата. В 1918 году развилась борьба за создание возраждённого, нового независимого польского государства. Сталкивались две концепции: буржуазно-помещичья и пролетарско-социалистическая. Рабочие, крестьяне создавали советы делегатов рабочих, которых было около 100, однако были они слишком слабые, чтобы стать ведущим субъектом борьбы за власть. Важную роль в росте революционного влияния сыграла польско-советская война в годы 1919–1920 и создание Временного Революционного Комитета Польши в Белостоке. Окончательно в ходе классовой борьбы, многих восстаний, воен, а особенно польско-советской, сформировалось буржуазно-помещичье государство в форме демократической парламентарно-кабинетной республики. Оно существовало до мая 1926 года, когда наступил военный переворот маршала Й. Пилсудского, который ввёл авторитарную форму правления.
Źródło:
Studia Orientalne; 2019, 1(15); 93-107
2299-1999
Pojawia się w:
Studia Orientalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Budowa przemysłu zbrojeniowego II Rzeczypospolitej oglądana poprzez pryzmat biografii Jana Prota (1891-1957)
Building of War Industry in Poland in the Interwar Period Through the Prism of Jan Prots Biography (1891-1957)
Autorzy:
Wierzbicki, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1832326.pdf
Data publikacji:
2020-04-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Jan Prot
niepodległość
II Rzeczpospolita
przemysł zbrojeniowy
independence
IInd Polish Republic
war industry
Opis:
Artykuł przedstawia proces tworzenia przemysłu zbrojeniowego w Polsce międzywojennej poprzez pryzmat biografii Jana Prota – polskiego działacza niepodległościowego, który należał do obozu piłsudczykowskiego. Był także jednym z najważniejszych działaczy gospodarczych obozu sanacyjnego, choć nie znajdował się w pierwszym szeregu jego liderów. Jako młody człowiek związał się z obozem niepodległościowym, na czele którego stał Józef Piłsudski. Po zakończeniu walk o granice niepodległej Polski odszedł z wojska i ukończył studia chemiczne, które ukoronował doktoratem z chemii nieorganicznej w 1924 r. Od 1927 r. pełnił funkcję dyrektora naczelnego Państwowej Wytwórni Prochu (PWP) w Zagożdżonie-Pionkach, gdzie rozbudował podlegający mu zakład oraz przyfabryczne osiedle, które z czasem przekształciło się w miasto Pionki. Kierowana przez J. Prota PWP stała się największym zakładem produkującym prochy i materiały wybuchowe w Polsce i jednym z największych fabryk tego typu w Europie. Uczestniczyła też bezpośrednio w budowie Centralnego Okręgu Przemysłowego – największej inwestycji gospodarczej Polski międzywojennej. We wrześniu 1939 r. Jan Prot wraz z kilkuset pracownikami opuścił Pionki, próbując ewakuować PWP na wschód. Tam zastała go agresja sowiecka na Polskę, która przekreśliła plany dalszego oporu przeciwko wojskom niemieckim. Wkrótce potem z rozkazu podziemnej organizacji Związek Walki Zbrojnej wyjechał na emigrację do Francji, a następnie do Wielkiej Brytanii, gdzie mieszkał aż do śmierci w 1957 r. Położył duże zasługi dla budowy podstaw polskiego przemysłu zbrojeniowego w okresie II Rzeczypospolitej, choć plany te przekreślił wybuch II wojny światowej.
The article presents the process of building of war industry in Poland in the interwar period through the prism of Jan Prot's biography – a Polish independence activist who was a member of the Piłsudski political camp. He was also one of the most significant economic activists of the Sanacja camp even though did not belong to the milieu of its first-rank leaders. As an adolescent Prot entered the Polish independence camp led by Józef Piłsudski. As an officer of the Polish Legions and then the Polish Armed Forces he took part in the struggle for independence and frontiers of the Polish state. After the end of the war he left the army and continued university studies in the field of chemistry, which were finalized with a PhD dissertation in non-organic chemistry in 1924. From 1927 he worked as the Central Executive Manager of the State Gunpowder Factory (PWP) in Zagożdżon-Pionki where he expanded both the factory and a settlement built around it. With time the PWP plant became the largest gunpowder and explosives factory in Poland as well as one of the biggest factories of that kind in Europe. It successfully attended the creation of the Central Military District (COP) which was the greatest economic project of the interwar Poland. In September 1939, the outbreak of WWII made Prot and most of his subordinates evacuate PWP to the east in the hope to resume military production in a safe place. The Soviet aggression against Poland made those plans futile which led to Prot's involvement in clandestine fight against the German occupiers. Soon after, on the order of the underground organization called the Union of Armed Struggle he left for France and then Great Britain where he died as a political emigrant in 1957. He paid great merit in the process of building of the Polish war industry during the Polish IInd Republic despite the fact the outbreak of WWII interrupted it.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2017, 45, 1; 137-148
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojskowa służba sanitarna we Lwowie. Listopad 1918 roku
Military medical service in Lvov. November 1918
Autorzy:
Werens, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084953.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
Tematy:
Służba zdrowia
listopad 1918
obrona
Lwów
Wojsko Polskie
ochotnicy
niepodległość
Medical service
November 1918
Lviv
Polish Armed Forces
volunteers
independence
Opis:
W artykule przedstawiono proces tworzenia się służby zdrowia w strukturach formującego się Wojska Polskiego. Szczególna uwaga skierowana jest na czas obrony Lwowa od 1 do 22 listopada 1918 roku i bohaterską postawę nie tylko walczących i broniących miasta ochotników, ale przede wszystkim personelu medycznego, który nie hołdując hasłom egoizmu narodowego, udzielał pomocy rannym obu stron konfliktu.
Author of this article presents the process of creating military medical service in the structures of the forming Polish Armed Forces. Particular attention is given to the street fights in the city of Lvov from 1st to 22nd November, 1918 and the heroic attitude of medical personnel among volunteers who, without paying attention to the slogans of national egoism, provided help to the wounded from both sides of the conflict.
Źródło:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2018, 2(9); 151-166
2354-0435
2719-8618
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niezawisłość sądu i jej gwarancje (z powodu projektu ustawy o ustroju sądów zwyczajnych)
Independence of the court and its guarantees
Autorzy:
Waśkowski, Eugeniusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2232218.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
ądownictwo
niezawisłość sędziowska
powoływanie sędziów
ustrój sądownictwa II RP
judiciary
judicial independence
appointment of judges
judicial system of the Second Polish Republic
Opis:
Ważny głos w dyskusji nad ustrojem sądownictwa w II RP. Profesor Waśkowski odniósł się do dyskusji, które przetoczyły się w prasie prawniczej w 1924 r., zwracając uwagę, na istotne braki w dyskusji. W opartym na szerokiej analizie porównawczej i histerycznej wskazał, że w przyszłej regulacji ustroju sądownictwa należy zagwarantować sędziemu niezawisłość i jednoznacznie odciąć władzę sądowniczą od administracji. Podkreślił przy tym potrzebę fundamentalnych gwarancji niezawisłości, a nade wszystko nieusuwalność i godne uposażenie.
An important voice in the discussion on the judicial system in the Second Polish Republic. Professor Waśkowski referrs to discussions that were present in the legal press in 1924, pointing to significant shortcomings of the discussion. Based on a broad comparative and historical analysis, he points out that in the future regulation of the judiciary, independence of the judge should be guaranteed and the judiciary should be unambiguously cut off from the administration. At the same time, he emphasizes the need for fundamental guarantees of independence, and above all, irremovability and a decent remuneration.
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2021, t. 4, 1 (7); 249-260
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
WKŁAD WSPÓŁTWÓRCÓW POLSKIEGO TOWARZYSTWA KRAJOZNAWCZEGO W DZIEŁO ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI
The contribution of the co-founders of the Polish Sightseeing Society to the regaining of independence
Вклад соучредителей Польского краеведческого общества в дело обретения независимости
Autorzy:
Wasilewski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/462784.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie
Tematy:
Zygmunt Gloger
Kazimierz Kulwieć
Polskie Towarzystwo Krajoznawcze
niepodległość
Lublin
Lubelszczyzna
Oddział Lubelski Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego
Konstanty Kietlicz-Rayski
Aleksander Janowski
Polish Sightseeing Society
independence
Lublin Region
Lublin Section of the Polish Sightseeing Society
Польское краеведческое общество
независимость
Люблин
лю- блинский регион
люблинское отделение Польского краеведческого общества,
Зигмунт Глогер
Казимир Кульвец
Константин Кетлич-Райский
Александр Яновский
Opis:
Niniejszy artykuł przedstawia sylwetki wybranych założycieli Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, którzy tworząc ruch krajoznawczy na ziemiach polskich, równocześnie przyczynili się do umocnienia odradzających się idei niepodległościowych. Założyciele PTK, poprzez swoją działalność naukową i popularyzatorską, wnieśli znaczący wkład w dzieło odzyskania niepodległości, wspierając tym samym wartości, takie jak naród, ojczyzna czy patriotyzm.
This article presents the figures of selected founders of the Polish Sightseeing Society, who, by creating a sightseeing movement in the Polish lands, also contributed to the reinforcement of the re-emerging ideas regarding independence. The founders of the Polish Sightseeing Society, through their academic and popularising activities, contributed significantly to the work of regaining independence, thereby supporting such values as nation, homeland, and patriotism.
В данной статье представлены краткие биографии некоторых основателей Польского краеведческого общества, которые создавая туристическое движение на польских землях, в то же время способствовали укреплению возрождающейся идеи независимости. Основатели ПКО благодаря своей научной и популяризаторской деятельности внесли значительный вклад в дело обретения независимости, поддерживая таким образом такие ценности, как нация, Pодина и патриотизм.
Źródło:
Bibliotekarz Lubelski; 2018, 61; 135-151
0137-9895
Pojawia się w:
Bibliotekarz Lubelski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Endecja, socjaliści i kościół hierarchiczny na przełomie XIX i XX wieku. Wybrane problemy
National Democracy Socialists and the Church at the turn of the 20th century
Autorzy:
Waniek, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/533266.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
nationalism
The Polish League
National Democracy (endecja)
The Catholic Church
socialists
the concept of independence socialism
secular nationalism
conciliation
Polish Socialist Party (PPS)
national independence, amicability
Holy See
encyclical
school strike
nacjonalizm
Liga Polska
endecja
kościół katolicki
socjaliści
socjalizm niepodległościowy
świecki nacjonalizm
PPS
niepodległość
ugodowość
Stolica Apostolska
encykliki
strajk szkolny
Opis:
The author describes and analyzes the formation of the two mass political blocs in Polish environments – socialist and nationalist ones at the turn of the 20th century. Having been created as secret structures, both movements were primarily based on secular ideologies. Their main goal was the fight for independence. However, they began to differ in methods and means concerning its achievement over time. The socialists combined the struggle for independence with social revolution, not excluding even armed struggle; the nationalists on the contrary wanted to regain the independence by means of compromise, evolvement, not excluding national uprisings. In time, the amicable attitude of the nationalists was backed by the Polish Church, which was thereby fulfilling the recommendations and expectations of the Holy See.
Autorka opisuje i analizuje kształtowanie się w środowiskach polskich przełomu XIX i XX wieku dwóch masowych bloków politycznych – socjalistycznego i nacjonalistycznego. Oba nurty powstawały jako struktury tajne, oba też w swych początkach stały na gruncie ideologii świeckich, a ich celem była walka o niepodległość. Z czasem zaczynały się różnić co do metod i środków osiągania założonego celu. Socjaliści walkę o niepodległość łączyli z rewolucją socjalną, nie wykluczali także walki zbrojnej; nacjonaliści do niepodległości chcieli dojść metodami ugodowymi, ewolucyjnymi, wykluczając kolejne powstania narodowe. Z czasem po stronie ugodowej postawy nacjonalistów opowiedział się polski Kościół hierarchiczny, który w ten sposób wypełniał również zalecenia i oczekiwania Stolicy Apostolskiej.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2017, 20; 217-235
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teisminės valdžios konstitucinė samprata Lietuvoje ir Lenkijoje
Konstytucyjna koncepcja władzy sądowniczej na Litwie i w Polsce
Autorzy:
Vaičaitis, Vaidotas A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1033361.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Lietuvos Konstitucija
teisminė valdžia
teismų nepriklausomumas
Lietuvos Konstitucinis Teismas
Lenkijos Konstitucinis Tribunolas
Konstytucja Litwy
władza sądownicza
niezawisłość sądów
Sąd Konstytucyjny na Litwie
Trybunał Konstytucyjny w Polsce
Constitution
judiciary
independence of courts
Lithuanian Constitutional Court
Polish Constitutional Tribunal
Opis:
Straipsnis skirtas išanalizuoti 1992 m. Lietuvos Respublikos ir 1997 m. Lenkijos Respublikos Konstitucijų nuostatų panašumus ir skirtumus, susijusius su teisminės valdžios konstituciniu statusu. Straipsnį sudaro trys dalys: I. Teisminės valdžios vieta Lenkijos ir Lietuvos konstitucijose, II. Lietuvos Konstitucinis Teismas ir Lenkijos Konstitucinis Tribunolas ir III. Speciali teisėjų institucija pagal Lietuvos Konstituciją ir Nacionalinė Teismų Tarybą pagal Lenkijos Konstituciją. Tyrimo pabaigoje teigiama, jog didele dalimi teisminės valdžios konstitucinis statusas abiejose konstitucijose yra labai panašus, bet galima išskirti šiuos skirtumus ir padaryti šiuos apibendrinimus: 1. Lenkijos Konstitucija numato karinius teismus, kurie nagrinėja krašto apsaugos ministerijos pareigūnų baudžiamąsias bylas, tuo tarpu Lietuvos Konstitucija tokių teismų nenumato. Be to, Lenkijos Konstitucija numato teisminės valdžios institucijų dvi rūšis: teismai ir tribunolai, įskaitant ir Konstitucinį Tribunolą. Tuo tarpu Lietuvos Konstitucija tribunolu nenumato, o konstitucinės priežiūros institucijos pavadinimas yra Konstitucinis Teismas. 2. Lietuvos Konstitucija numato dvejopą aukštesnių instancijų teismų teisėjų atleidimo būdą, kai pripažįstama, kad jie savo poelgiu pažemino teisėjo vardą: 1) paprastesniu būdu – Aukščiausiojo Teismo teisėją galima atleisti Seimo nutarimu, o Apeliacinio teismo teisėją – Prezidento dekretu arba 2) sudėtingesniu būdu – šiems teisėjams galima taikyti apkaltos procesą Seime. Tuo tarpu Lenkijos Konstitucija apkaltos proceso atleisti teisėjams nenumato. 3. Lietuvos Konstitucinis Teismas ir Lenkijos Konstitucinis Tribunolas plačiąja prasme priklauso teisminei valdžiai, o šių konstitucinės priežiūros institucijų funkcijos iš esmės yra labai panašios, visgi, pagrindinis skirtumas galėtų būti tas, kad į Lenkijos Konstitucinį Tribunolą dėl teisės aktų abstrakčios konstitucinės kontrolės turi teisę kreiptis daug platesnis subjektų ratas nei į Lietuvos Konstitucinį Teismą. Iš kitos pusės, Lenkijos Konstitucinis Tribunolas neturi kompetencijos teikti išvadų dėl pareigūnų veiksmų, kuriems pradėtas apkaltos procesas bei dėl rinkimų įstatymų pažeidimų. Pagaliau, pagal ordinarinę teisę bent vienas Lenkijos Konstitucinio Tribunolo narys ex officio eina ir Lenkijos Vyriausiosios rinkimų komisijos nario pareigas. 4. Nors Lenkijos Konstitucijoje Nacionalinei Teismų Tarybai yra skirtas gana didelis dėmesys, tačiau šiuo metu Lietuvos Teisėjų Tarybos sprendimai turi didesnį konstitucinį svorį (nei Lenkijos Nacionalinės Teismų Tarybos), nes jos neigiamas patarimas dėl teisėjų skyrimo ar atleidimo įpareigoja Lietuvos Respublikos Prezidentą neskirti ar neatleisti teisėjo. Be to, pagal Lietuvos Respublikos Teismų įstatymą, Lietuvos Teisėjų Tarybos nariais gali būti tik teisėjai, kurių didžioji dalis yra renkama Visuotiniame teisėjų susirinkime, tuo tarpu Lenkijos Teismų Tarybos nariais gali būti ne tik teisėjai, be to, teisėjai į šias pareigas Lenkijoje nėra renkami pačios teisminės valdžios, o skiriami politikų.
Artykuł ma na celu analizę podobieństw i różnic Konstytucji Republiki Litewskiej z 1992 r. i Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r., związanych ze statusem konstytucyjnym władzy sądowniczej. Artykuł składa się z trzech części: I. miejsce władzy sądowniczej w konstytucjach Polski i Litwy, II. litewski Sąd Konstytucyjny i polski Trybunał Konstytucyjny oraz III. specjalna instytucja sędziowska zgodnie z Konstytucją Litwy oraz Krajowa Rada Sądownictwa zgodnie z Konstytucją Polski. Z przeprowadzonego badania wynika, że status konstytucyjny władzy sądowniczej w obu konstytucjach jest w dużej mierze podobny, można jednak wyodrębnić wskazane poniżej różnice i dokonać następujących uogólnień: 1. Konstytucja Polski przewiduje sądy wojskowe, które rozpoznają sprawy karne przeciwko funkcjonariuszom Ministerstwa Obrony Narodowej, podczas gdy Konstytucja Litwy nie przewiduje takich sądów. Ponadto, Konstytucja Polski określa dwa rodzaje organów sądowych: sądy i trybunały, w tym Trybunał Konstytucyjny. Tymczasem Konstytucja Litwy nie przewiduje trybunału, a instytucją nadzoru konstytucyjnego jest Sąd Konstytucyjny. 2. Konstytucja Litwy zakłada podwójny sposób odwoływania sędziów sądów wyższych instancji po uznaniu, że swoimi działaniami sprzeniewierzyli się godności sędziego: 1) sędzia Sądu Najwyższego może zostać odwołany uchwałą Sejmu, a sędzia sądu apelacyjnego – dekretem Prezydenta lub 2) sędziowie tych sądów mogą podlegać procedurze impeachmentu przed Sejmem. Tymczasem Konstytucja Polski nie przewiduje odwołania sędziów w drodze impeachmentu. 3. Sąd Konstytucyjny na Litwie i Trybunał Konstytucyjny w Polsce w szerokim sensie stanowią część władzy sądowniczej. Funkcje tych organów nadzoru konstytucyjnego są w zasadzie bardzo podobne, główna zaś różnica polega na tym, że znacznie szerszy krąg podmiotów ma prawo zwrócić się do Trybunału Konstytucyjnego w Polsce niż do Sądu Konstytucyjnego na Litwie o abstrakcyjną kontrolę konstytucyjną aktów prawnych. Z drugiej strony, Trybunał Konstytucyjny w Polsce nie ma kompetencji do składania opinii dotyczących działań funkcjonariuszy, wobec których wszczęto procedurę impeachmentu oraz w sprawie naruszeń ustaw o ordynacji wyborczej. Wreszcie, zgodnie z prawem powszechnym co najmniej jeden członek Trybunału Konstytucyjnego w Polsce ex officio jest jednocześnie członkiem Państwowej Komisji Wyborczej. 4. Chociaż w Konstytucji Polski Krajowej Radzie Sądownictwa poświęcono dość dużo uwagi, to jednak w chwili obecnej uchwały Litewskiej Rady Sądownictwa mają większą wagę konstytucyjną (w porównaniu z Krajową Radą Sądownictwa), ponieważ jej negatywna opinia w sprawie powołania lub odwołania sędziów jest wiążąca dla Prezydenta Republiki Litewskiej. Ponadto, zgodnie z Ustawą Republiki Litewskiej o Sądach, tylko sędziowie, z których większość jest wybierana przez Walne Zgromadzenie Sędziów, mogą być członkami Litewskiej Rady Sądownictwa, podczas gdy nie tylko sędziowie mogą być członkami Krajowej Rady Sądownictwa w Polsce, ponadto sędziowie na to stanowisko w Polsce nie są wybierani przez przedstawicieli władzy sądowniczej, ale są powoływani przez polityków.
The article is intended to analyze similarities and differences of the 1992 Lithuanian Constitution and the 1997 Polish Constitution regarding the constitutional status of the judiciary. The article consists of three parts: I. The place of judicial power in the Polish and Lithuanian constitutions, II. Lithuanian Constitutional Court and Polish Constitutional Tribunal and III. A special institution of judges under the Constitution of Lithuania and the National Judicial Council under the Constitution of Poland. At the end of the article following differences are to be distinguished: 1. The Polish Constitution mentions military courts, while in Lithuania they do not exist. In addition, the Polish Constitution provides for two types of judicial authorities: courts and tribunals, including the Constitutional Tribunal, meanwhile, the Lithuanian Constitution include only courts. 2. The Constitution of Lithuania provides for two methods of dismissal of judges of the Supreme Court, when they discredit the name of a judge: 1) by the resolution of the Seimas and 2) under impeachment proceedings. Meanwhile, the Polish Constitution does not mention the impeachment proceedings for dismissal of judges. 3. The Constitutional Court of Lithuania and the Constitutional Tribunal of Poland in broader sense belong to the judiciary, and the functions of these institutions are very similar, however, the main difference could be that there are more subjects to address the Polish Constitutional Tribunal than to the Lithuanian Constitutional Court. On the other hand, the Polish Constitutional Tribunal has no jurisdiction to rule on the actions of officials under impeachment and on violations of electoral laws. Finally, under ordinary law, at least one member of the Polish Constitutional Tribunal ex officio is also a member of the Polish Central Electoral Commission. 4. Although the Polish Constitution pays considerably more attention to the National Judicial Council, currently the decisions of the Lithuanian Judicial Council have a greater constitutional weight (than the Polish National Judicial Council), as its negative advice on the appointment or dismissal obliges the President of the Republic. In addition, according to the Law on Courts of the Republic of Lithuania, only judges, the majority of whom are elected by the General Assembly of Judges, may be members of the Lithuanian Judicial Council, while some members of the Polish Judicial Council are not members of judiciary, including those, appointed by politicians.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2020, 93; 5-24
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Paryska „Kultura” wobec krajów regionu ULB na przykładzie Litwy (1989-1991)
Paris „Culture” towards the countries of the ULB region on the example of Lithuania
Autorzy:
Urban, Jeremiasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1812096.pdf
Data publikacji:
2020-10-08
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
rozpad ZSRR
odzyskanie przez Litwę niepodległości
Sajudis
prometeizm
doktryna ULB
mniejszość polska na Litwie
paryska „Kultura”
collapse of the USSR
regaining independence by Lithuania
Prometheism
ULB doctrine
Polish minority in Lithuania
The Paris „Culture”
Opis:
Artykuł przedstawia stosunek środowiska „Kultury” paryskiej do krajów regionu ULB (Ukraina, Litwa, Białoruś) na przykładzie odzyskującej, w latach 1989-1991, niepodległość od ZSRR Litwy. Wywiady i artykuły zamieszczane w magazynie jednoznacznie opowiadają się za uznaniem przez Polskę niepodległości nowej Litwy, nawet kosztem braku rozwiązania problemów mniejszości polskiej, stanowiącej znaczną część populacji republiki, a zamieszkującej w zwartych skupiskach na Wileńszczyźnie.
Article describes attitude of intellectuals gathered around „Culture” magazine towards ULB countries (Ukraine, Lithuania, Belarus) on example of regaining from USSR independence Lithuania (1989-1991). Interviews and articles published in magazine fully supported regaining of independence from Soviet Union even without resolving problems of Polish minority which were large part of population in Vilnius region.
Źródło:
DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne; 2019, 16, 16; 149-164
1730-0274
Pojawia się w:
DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Religijno-patriotyczne obchody 70. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości w katedrze na Wawelu (11 XI 1988) w relacji Zdzisława Chłopka
Autorzy:
Urban, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560662.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu
Tematy:
Józef Piłsudski
Zdzisław Chłopek
Polish Legionnaires' Union
Independence Day
Wawel cathedral
Krakow
Związek Legionistów Polskich
Święto Niepodległości
katedra na Wawelu
Kraków
Opis:
The Act of April 23, 1937 established November 11th as Poland’s Independence Day. That same act bound that day with the person of Józef Piłsudski. The author depicts the form and type of the November 11th celebration in Wawel Cathedral, which is the resting place of J. Piłsudski. First, he briefly discusses the November 11th celebration in the years immediately preceding the outbreak of World War II, then discusses the forms of celebration by legionnaires and independent circles after communist authorities introduced an official ban on celebration. In the final part of the article, the author the author recounts the ceremony of November 11, 1988, which was a preview of political changes in Poland, and three months later led to the Act of February 15, 1989 which restored November 11 as National Independence Day in Poland.
Ustawą z 23 kwietnia 1937 r. dzień 11 listopada stał się w Polsce Świętem Niepodległości. Ustawa związała ten dzień z osobą Józefa Piłsudskiego. Autor podjął temat form świętowania 11 listopada w katedrze na Wawelu jako miejscu spoczynku trumny J. Piłsudskiego. Najpierw pokrótce omówił świętowanie 11 listopada w latach bezpośrednio poprzedzających wybuch II wojny światowej. Następnie omówił formy pielęgnowania 11 listopada przez legionistów i środowiska niepodległościowe po zaprowadzeniu przez władze komunistyczne nowego święta 22 lipca i ignorowaniu święta 11 listopada. W ostatniej części Autor edytuje relację z przebiegu uroczystości 11 listopada 1988 r., która była zapowiedzią zmian politycznych w Polsce, które trzy miesiące później doprowadziły do ustawy z 15 lutego 1989 r. o przywróceniu 11 listopada jako Narodowego Dnia Niepodległości.
Źródło:
Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia; 2019, 26
0208-7626
Pojawia się w:
Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 97

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies